Twintig jaar geëist
voor IRA-moorden
3
Vier verdachten samen verantwoordelijk'
Politie wil snel
klaarheid over
slechte' drugs
AMC: medicijn tegen nekkramp Verg sterend
'Aanslag was een exainen'
SOLDATEN RUIMEN DE BROKKEN
eafe
X-
rs
CDA-bestuur waarschuwt PvdA
d Ancona wil meer sponsors
toelaten op radio en televisie
WOENSDAG 13 MAART 1991
BINNENLAND
PAGINA 3
ROERMOND (ANP/GPD) Tegen alle vier van moord en IRA-lidmaatschap verdachte
Noordieren, heeft officier van justitie mr. H. Laumen in Roermond gisteren twintig jaar
celstraf geëist. Na afloop van zijn dagvullende requisitoir achtte hij bewezen dat Sean
Hick, Gerard Harte, Paul Hughes en Donna Maguire op 27 mei vorig jaar de Australische
toeristen Nick Spanos en Stephan Melrose op de Roermondse Markt hebben geëxecu
teerd. De Australiërs werden aangezien voor Engelse militairen omdat ze in een auto met
een Brits nummerbord reden
Laumen wees alleen Harte nadruk
kelijk aan als een van de schutters.
Hij is door getuigen herkend als een
van de inzittenden van de vluchtau
to. Wie de andere schutter is ge
weest en wie de vluchtauto heeft be
stuurd werd niet duidelijk. Volgens
de officier van justitie doet het er
ook niet toe. "Het is niet belangrijk
wie de trekker heeft overgehaald.
Uit alle feiten blijkt dat de vier ge
opereerd hebben als een groep en
daarom ook gezamenlijk verant
woordelijk gehouden kunnen wor
den voor de dubbele moord". Vol
gens Laumen doet zelfs niet ter zake
wie daadwerkelijk bij de moorden
aanwezig is geweest.
Een van de belangrijkste bewij
zen waren de vingerafdrukken die
van alle vier de verdachten zijn ge
vonden in de door Hick gehuurde
auto. "Die kunnen daar alleen maar
terecht zijn gekomen tijdens de
huurperiode. Hick heeft de auto op
gehaald op 21 mei en weer terugge
bracht op 28 mei, de dag na de aan
slag. Voordat hij de wagen inlever
de heeft hij de auto eerst uitvoerig
gewassen. Het verhuurbedrijf
noemde dat heel ongebruikelijk",
aldus Laumen.
Hughes is gesignaleerd op de
plaats waar kort voor de moordaan
slag de vluchtauto is weggehaald en
Harte is direct na de schietpartij op
de markt in Roermond herkend in
de vluchtauto. Bij twee wapende
pots van de IRA in het Belgische
Meerle zijn Harte, Hick en Maguire
gezien en kort nadien gearresteerd.
In die depots zijn de wapens terug-
ROERMOND (GPD) - Desmond
Grew was de 37 al gepasseerd en
voor het 'uitvoerende werk' acht
te hij zichzelf blijkbaar steeds
minder geschikt. Dus ging deze
man, die in Noord-Ierland al tallo
ze keren was veroordeeld en ge
zocht werd voor minimaal tien
moorden op Britse militairen, op
zoek naar jongere IRA-leden. Zij
moesten de 'klussen' op het Eu
ropese vasteland gaan klaren,
zoals het vermoorden van Britse
militairen om aandacht te trek
ken voor de Noordierse kwestie.
Die jongeren vond hij: onder
anderen Sean Hick, Gerard Har
te, Paul Hughes en Donna Magui
re. Zo was althans de lezing van
officier van justitie mr. H. Lau
men gisteren. Nadat zijn waren
opgepakt, was de groep vleugel-
Provincies
De Friese commissaris van de ko
ningin Hans Wiegel pleitte gisteren
bij de opening van de Bedrijven-
contactdagen in Leeuwarden voor
het samenvoegen van de provincies
Groningen, Friesland, Drenthe,
Flevoland, Gelderland en Overijs
sel. Samenvoeging van slechts de
drie noordelijke provincies zou niet
genoeg zijn om op Europese schaal
te kunnen concurreren. Hij prees de
voorgenomen samenwerking tus
sen de Friesland, Groningen en
Drenthe en de Duitse deelstaten
Niedersachsen en Bremen.
Mantoux-prik
Alle eerstejaars studenten van de
Hogeschool voor Economische Stu
dies (HES) in Rotterdam krijgen
deze week een mantoux-prik uit
angst voor besmetting met tubercu
lose (tbc). De leiding van de school
heeft daartoe besloten nadat twee
gevallen van tbc zijn geconstateerd
op de school. In totaal gaat het om
duizend studenten, docenten en as
sistenten die de komende dagen
'het schrapje' krijgen. De gemeente
lijke Gezondheidsdienst (GGD) be
gint er vandaag mee.
Afvalwater
De overheidscontrole op afvalwa
terstromen van bedrijven is vooral
gericht op giftige stoffen die de on
dernemingen zelf aan de beheerder
melden. Dit leidt ertoe dat eer|deel
van de vervuiling van het opper
vlaktewater buiten schot blijft. Dat
stelt de stichting Reinwater in een
vandaag gepresenteerd rapport
over het functioneren van de Wet
Verontreiniging Oppervlaktewate
ren (WVO).
Minder verkeersdoden
Het aantal verkeersdoden is vorig
jaar in vergelijking met 1989 ge
daald. Het aantal personen dat ten
gevolge van een verkeersongeval in
een Ziekenhuis moest worden opge
nomen, bleef vrijwel constant. Dit
blijkt uit voorlopige cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek.
Het aantal verkeersdoden in 1990
bedroeg 1.376. In 1989 waren dat er
1.456. Het aantal personen dat als
gevolg van een verkeersongeval in
1990 in een ziekenhuis moest wor
den opgenomen, bedroeg 13.652. In
1989 waren dat er 13.660.
gevonden, waarmee niet alleen de
moorden in Roermond zijn ge
pleegd, maar ook andere aanslagen
in Duitsland, aldus officier van jus
titie Laumen.
Geen amateurs
Uit de getuigen-verklaringen valt
volgens hem op te maken dat de
dubbele moord niet is uitgevoerd
door een stelletje willekeurige
schutters. "Het was een uitgekien
de operatie volgens een goed door
dacht en afgesproken scenario".
Laumen baseerde zich daarbij voor
al op de verklaringen van een man
die alles heeft zien gebeuren vanuit
zijn zolderraam. "Die man zat loge
bij een omzettend gruwelijk spekta
kel".
De vier Noordieren hoorden de
eis zonder zichtbare emoties aan.
De officier van justitie zei dat hij
lang had moeten nadenken voordat
hij tot zijn eis van twintig jaar cel
straf tegen elk van de verdachten
was gekomen. "We moeten niet de
illusie hebben met het opleggen van
welke straf dan ook dit soort geweld
te kunnen stoppen. Maar de twee
doden, hun familie en ook wij als sa
menleving roepen om vergelding..."
Een van de raadslieden, mr. W.
van Bennekom, zei na afloop van de
zitting dat een dergelijk 'hoge eis in
Nederland zelden wordt gehoord'.
Hem was opgevallen dat de officier
van justitie op veel details niet was
ingegaan in zijn 220 pagina's tellend
requisitoir. Van Bennekom maakte
bekend dat hij en ook zijn zes col
lega-raadslieden in ieder geval
lam. Dit is volgens Laumen ook
een van de redenen dat het door
de IRA aangekondigde '1990-of-
fensief op het Europese vaste
land plotseling stopte.
De door Laumen als IRA-peet-
vader aangemerkte Grew, kan het
niet meer navertellen. Begin ok
tober vorig jaar werd de Noordier
in Loughgall gedood bij een ge
heime operatie van het Britse le
ger. Onder enorme belangstelling
werd de als topman omschreven
activist enkele dagen later in het
graafschap Armagh ten grave ge
dragen. Volgens Laumen is het
mogelijk dat de vier terechtstaan
de verdachten, Hick, Harte, Hug
hes en Maguire, op 27 mei 1990
bezig waren aan hun 'examen'.
"Met Grew als examinator".
DEN HAAG (GPD) - Minister
d'Ancona (wvc) wil de mogelijkhe
den voor sponsoring op radio en te
levisie verruimen. De minister deel
de dit gisteren mee in een brief aan
de Tweede Kamer. Als eis stelt
d'Ancona dat een gedragscode
wordt opgesteld tussen bedrijven
en de omroepen om op die manier
sluikreclame uit te bannen.
AMSTERDAM (GPD) - Onderzoe
kers in het Academisch Medisch
Centrum in Amsterdam zijn moge
lijk een geneeswijze op het spoor
voor de kwaadaardigste vorm van
'nekkramp'. Kinderarts en initia
tiefnemer van het onderzoek B.
Derkx heeft "hoge verwachtingen"
van een kunstmatige antistof waar
mee de overlevingskans zou kun
nen worden verdubbeld. Van de
meestal zeer jonge patiëntjes (de
helft is jonger dan achttien maan
den) sterft nu nog meer dan de helft,
soms binnen een dag nadat de be
smetting is vastgesteld.
Onder de verzamelnaam 'nek
kramp' worden in het spraakge
bruik zeer uiteenlopende ziekte
beelden op een hoop gegooid. De in-
tensive-care voor kinderen in het
AMC richt zich op de gevaarlijkste
vorm van 'nekkramp', bloedvergif
tiging die ontstaat doordat de me-
ningococcen-bacterien via de
keelslijmvliezen in de bloedbaan te
recht komen. De bekendste vorm
van nekkramp is meningitis, waar
bij dezelfde bacterie zich rond het
ruggemerg en de hersenen in de
hersenvliezen heeft genesteld.
Het onderzoek in het AMC begint
op een moment dat Nederland
wordt getroffen door tientallen ge
vallen van nekkramp in beide varië
teiten. Sinds 1988 is het aantal ge
vallen gestegen. De oorzaak van
deze stijging is niet bekend.
De sterfte bij de bloedvergifti-
gings-variant is met ruim vijftig
procent vijf maal hoger dan bij 'ge
wone' nekkramp. Negentig procent
van plan zijn om dat vanaf komende
donderdag wel te doen. Dan wor
den de pleidooien gehouden. De
uitspraak door de rechtbank wordt
pas verwacht op 2 april.
CULEMBORG - Dienstplichtigen
rapen brokstukken op van de ont
plofte vuurwerkfabriek MS Vuur
werk. De schoonmaakactie begon
gisteren in de omgeving van de
voormalige fabriek (achtergrond).
Bij het kwarwei werd 140 soldaten
ingezet. De dienstplichtigen dragen
beschermende pakken vanwege het
asbest dat bij de explosie vrijkwam.
Reclame en sponsoring als finan
cieringsbronnen zijn voor zowel de
private als de publieke omroep bin
nen Europa een steeds belangrijke
re plaats gaan innemen. De huidige
mogelijkheden voor sponsoring in
Nederland zijn echter beperkt en
scheppen veel onduidelijk situaties,
zo meent de minister. Effectieve
controle is onmogelijk.
van de patiënten is jonger dan tien
jaar, de helft daarvan jonger dan
achttien maanden. De ziekte ont
wikkelt zich haast onbegrijpelijk
snel. Kinderarts Derkx spreekt
daarom van "een dramatische ziek
te", zowel voor de ouders als voor
de behandelende artsen. "De kinde
ren gaan 's morgens nog gewoon
naar school, 's middags zijn ze ziek,
raken in shocktoestand en een uur
later kunnen ze al dood zijn."
De bloedvergiftiging wordt ver
oorzaakt door een gifstof (en-
dotoxine) die vrijkomt uit de 'huid',
het kapsel, van de bacterie. De
slachtoffertjes krijgen plotseling
hoge koorts, zijn misselijk en verto
nen in ernstige gevallen bloeduit-
stortinkjes vooral op armen, benen
en in de oksels. Hun gedrag wordt
suf en soms verward of opgewon
den.
Met antibiotica, bloeddrukverho-
gende middelen en beademingsap
paratuur wordt vaak vergeefs
geprobeerd de kinderen in leven te
houden. Derkx: "Het lichaam
maakt wel antistoffen aan, maar
krijgt eenvoudigweg de tijd niet om
er voldoende van te maken."
Met de kunstmatige antistof
Centoxin van het bedrijf Ceptocor
in Leiden hoopt Derkx een nieuwe
behandelwijze te hebben gevonden.
In een recent onderzoek in het AMC
onder volwassenen met verschillen
de vormen van bloedvergiftiging
werd het aantal sterfgevallen met 39
procent verkleind. De eerste in
drukken van de werking van het
middel onder kinderen in het AMC
hebben Derkx hoopvol gestemd.
ROTTERDAM (GPD) - Onder de
Rotterdamse verslaafden is grote
onrust ontstaan nadat vier mensen
zijn overleden vermoedelijk door
het gebruik van inferieure heroïne.
De Boumanstichting, een instelling
voor drughulpverlening, raadt
drugsgebruikers aan om alleen he
roïne van vertrouwde dealers of me
thadon te gebruiken. De methadon-
programma's in Rotterdam zijn tij
delijk ongelimiteerd uitgebreid.
Overigens meldde zich gisteren
hiervoor het gebruikelijke aantal
verslaafden.
Sectie op twee slachtoffers heeft
inmiddels uitgewezen dat zij door
vergiftiging om het leven zijn geko
men. Een toxicologisch onderzoek
van het gerechtelijk laboratorium
moet nu uitwijzen of de vier doden
inderdaad aan de gevolgen van
druggebruik zijn overleden. De
Rotterdamse politie wil haast ma
ken met dit onderzoek. "Wat nor
maal een tot twee weken duurt,
moet nu in een paar dagen zijn afge
rond", zegt een woordvoerder. "Er
moet zo snel mogelijk klaarheid ko-
Ook gaat de politie uitzoeken of er
tussen de vier slachtoffers een ver
band bestaat. Zo wordt onderzocht
of zij bij hetzelfde adres drugs heb
ben gekocht.
DEN HAAG (GPD) - De toekomst
van het kabinet hoeft niet somber te
zijn als de PvdA maar vasthoudt
aan het beheersen van het financie
ringstekort en er geen verdere las
tenverhogingen komen. CDA-par-
tijvoorzitter Van Velzen richtte
deze waarschuwing gisteren tot co
alitiegenoot PvdA.
De CDA'er reageerde daarmee op
de conclusies, die het PvdA-be-
stuur maandagavond trok over de
nederlaag bij de statenverkiezin
gen. PvdA-partijvoorzitter Sint liet
toen weten dat voor de partij een
stabilisatie van de lastendruk min
der belangrijk geworden was dan
het terugdringen van het financie
ringstekort bij de overheid. Het he
lemaal loslaten van de stabilisatie
van de lastendruk sloot zij daarbij
niet uit.
Van Velzen wijst een verdere ver
hoging van de lasten zoals de PvdA
die volgens hem voorstaat, keihard
van de hand. Dat is, aldus Van Vel-
Het AMC voert het onderzoek uit
in samenwerking met het Sophia-
kinderziekenhuis in Rotterdam,
een Franse- en drie Engelse klinie
ken. De helft van de kinderen die
aan het onderzoek meedoen wordt
naast de gebruikelijke therapieen
behandeld met Centoxin, de andere
helft krijgt als aanvulling een neu
trale stof toegediend. Alleen de
computer weet wie welke stof
krijgt.
Om het effect van Centoxin ver
antwoord te meten zijn statistisch
gezien ten minste twintig maar mo
gelijk ook tachtig gevallen nodig.
Het aantal onderzoeks-patientjes
wordt zo klein mogelijk gehouden
door steeds tussentijds in het zelf
standig registrerende computerpro
gramma te kijken. Op het moment
dat een daling van het sterftecijfer
met 50 procent is bereikt heeft Der
kx zijn doelstelling gehaald en wil
hij zijn resultaten ter beschikking
stellen van vakgenoten. De eindda
tum is afhankelijk van het aantal ge
vallen dat zich aandient, maar Der
kx verwacht het onderzoek binnen
een half jaar te kunnen afronden.
Over de besmettelijkheid van me
ningococcen-infecties is nog veel
onbekend, maar volgens Derkx kan
eigenlijk alleen „kuscontact" dc
ziekte overbrengen. Daarom wordt
alleen gezinsleden van een patientje
een anti-bioticakuur voorgeschre
ven. Op scholen is de kans op be
smetting verwaarloosbaar, aldus
Derkx. Overigens wordt lang niet
iedereen die besmet is met de bacte
rie ziek.
Er is een Recherche Assistentie
Groep (RAG) geformeerd om de
zaak tot klaarheid te brengen. De
GGD heeft het Boumanhuis ge
vraagd om alle methadon-gebrui-
kers te benaderen.
Woordvoerder Frits van Ingen
van het Crisiscentrum Drugs in
Rotterdam acht de kans groot dat
de slachtoffers zijn overleden aan
een overdosis heroine. "Het gaat in
drie gevallen om Fransen, die mis
schien niet zijn gewend aan de Ne
derlandse kwaliteit van heroïne",
zegt Van Ingen. In ons land ligt de
zuiverheid van heroïne op zeventig
procent. Buitenlanders die dat niet
weten, lopen daarom een grote kans
een overdosis te nemen. Veel Duit
se drugstoeristen komen in Amster
dam op die manier aan hun einde.
Een andere mogelijkheid is dat
het om een harddrugs van slechte
kwaliteit gaat. "Voorzover ik weet,
is het versnijden van drugs de nor
zen, de verkeerde weg die slecht is
voor de groei van de werkgelegen
heid.
De opmerkingen van de partij
voorzitter zijn opmerkelijk omdat
de CDA-fractie in de Tweede Ka
mer zich gemakkelijker opstelde.
De fractie meent dat het kabinet ge
woon door moet gaan met regeren
en dat van de PvdA niet geeist zal
worden, dat ze zich inschikkelijker
opstelt. Wel maakte de fractie dui
delijk dat de PvdA niet de fout moet
maken zich scherper te willen profi
leren. om de kiezers weer naar zich
toe te lokken.
Volgens Van Velzen zal de PvdA
ook de moeilijke taken in het rege
ringsbeleid voor haar rekening
moeten blijven nemen. Daarbij
maalste zaak van de wereld", ver
volgt Van Ingen. Dat gebeurt met
uiteenlopende stoffen. Heroïne
wordt onder meer vermengd met
stoffen als strychnine, kinine en as-
penne. maar ook met alledaagse
spullen als suiker, melkpoeder of
vitamine C.
Cocaifie wordt versneden met on
der meer lactose, suiker en cafeïne.
In Amsterdam zijn in 1981 elf men
sen overleden aan verontreinigde
heroïne. 43 mensen hadden last van
neurologische aandoeningen. Toen
is nooit duidelijk geworden waar
mee de drugs waren vermengd.
"Het kan in dit geval van alles zijn",
zegt een woordvoerder van de Bou
manstichting.
Bij de clienten van het crisiscen
trum was gisteravond nog niets be
kend over de doodsoorzaak van de
vier slachtoffers. De politie had
vóór het afgelopen weekeinde geen
aanwijzingen dat er in Rotterdam
inferieure drugs worden verkocht.
Vorig jaar november stierven twee
verslaafden aan gebruik van hard
drugs. De politie ging er toen eerst
vanuit dat ze versneden cocaïne
hadden gebruikt. Later bleek dat de
slachtoffers waarschijnlijk door
een misverstand heroïne hadden
gesnoven in plaats van cocaïne. Dat
is levensgevaarlijk.
hoort ook de beheersing van het fi
nancieringstekort. De PvdA moet
ook de verantwoordelijkheid ne
men voor de 17 miljard gulden aan
bezuinigingen waar de sociaal-de
mocraten via de tussenbalans voor
getekend hebben.
De PvdA-fractie heeft gisteren
ook kort over de verkiezingsuitslag
gesproken, maar nog geen conclu
sies getrokken. Vandaag vergade
ren de sociaal-democraten verder.
Of er dan al besluiten genomen zul
len worden over de verdere koers,
staat nog te bezien. Mogelijk zijn
daar nog meer vergaderingen voor
nodig. Vanavond vergadert het
PvdA-bestuur ook nog met de zoge
heten 'delegatievoorzitters' van de
partijgewesten.
ADVERTENTIE
Groningen neemt
verordening tegen
krakers aan
GRONINGEN (GPD) - De ge
meente Groninger gaat in de alge
mene politieverordening een bepa
ling opnemen die overlast als ge
volg van kraken tegengaat. Daar
door kan de burgemeester of het
college een kraakpand laten ontrui
men wanneer de openbare orde of
het 'leefklimaat' wordt verstoord.
Groningen is de eerste gemeente in
Nederland die een dergelijke bepa
ling krijgt.
Bij de beoordeling van mogelijke
overlast kijkt het college onder
meer naar het aantal klachten, ver
loedering en vervuiling. Of de over-
lastbepaling in de praktijk ook
werkt, is de vraag, want ze heeft
haar rechtsgeldigheid nog nooit be
wezen. De krakers kunnen tegen
een beslissing van B en W in beroep
gaan bij de Raad van State. Het idee
voor de bepaling is volgens burge
meester Staatsen ontstaan naar aan
leiding van de bezetting van het
voormalige Wolters-Noordhoff-
complex.
Staatsen maakte verder bekend
dat de gemeente horecabedrijven
gaat aanpakken waar drugs worden
verhandeld, eveneens op basis van
de overlast die ze veroorzaken. Ho
recabedrijven waar hard rugs wor
den verhandeld of gebruikt, wor
den volgens een verordening Woon-
en leefklimaat meteen voor min
stens een jaar gesloten.
Voorlichting aan
ziekenhuispatiënt
bij wet geregeld
DEN HAAG (GPD) - Nu moet de
patient er nog om vragen maar van
af 1 januari van het volgens jaar zijn
medici verplicht om alle gegevens
over de behandeling, risico's en
eventuele alternatieven te overleg
gen. Dit wordt geregeld in de wet
ter bescherming van de rechten van
de patient.
De patiëntenorganisaties zien de
nieuwe wet slechts als het begin van
een wettelijke bescherming. In de
toekomst is er meer nodig, menen
zij. "De angst van patiënten vermin
dert door voorlichting Daardoor
genezen ze sneller", zegt voorzitter
J. Noorlander van de Vereniging
Patiënten Voorlichting.
PvdA: afspraak
kostenstijging
niet nagekomen
DEN HAAG (GPD) - De PvdA-Ka-
merleden Van der Vaart en Castri-
cum eisen nadere uitleg van het ka
binet over afspraken in de tussen
balans over de autokosten in relatie
tot de kosten openbaar vervoer.
Volgens de tussenbalans moet de
kostenstijging voor autorijden gelij
ke tred houden met tariefsverho
gingen in het opehbaar vervoer.
De kosten voor het autorijden zul
len volgens de berekeningen van de
Kamerleden in de periode 1991-
1994 met zes procent stijgen; de kos
ten van het openbaar vervoer over
dezelfde periode met minimaal 22
procent.
Van der Vaart en Castricum zijn
het hier niet mee eens en geven een
alternatief aan. Ze willen dat de aan
gekondigde verhoging van de mo
torrijtuigenbelasting wordt vervan
gen door een accijnsverhoging voor
benzine en diesel (ongeveer 18 cent
per liter), zodat ook de autokosten
over de jaren 1991-1994 met 22 pro
cent toenemen.
VARIATIE GranfouM van IOC Q actuele dessins en kleurstellingen
Bi|voorbeeld in de maten 350 270 cm 249.- 270 i 270 cm 219- CTT7VPP****4V
180 270 cm 149 - lot en met 23 maait as of tolang de voorraad strekt nu met UrfiJUttlJklfl
U ontdekt elke keer een andere Bijenkorf,
de Bijenkorf
G
JM
Jk
4-
Kr 3
yjyEer'i 0,. f'jé
aTX-'"'Af-^V"
4
•'miT'
r**»
