Vredesmacht met
Arabische landen
«mbp
George Bush heeft verkiezingen al bijna gewonnen
Egypte en Syrië vormen de kern
Shi'itische leider Irak
wil vrije verkiezingen
EG in Goljpolitiek waterdrager VS
Pronk: onwijs
te veel van
Irak te willen
WOENSDAG 6 MAART 1991
OORLOG IN DE GOLF
PAGINA 7
DAMASCUS (Rtr/AFP) Acht Arabische landen die deel uitmaken van de anti-Iraakse
coalitie, hebben gisteren besloten een Arabische vredesmacht op te richten. Egyptische en
Syrische troepen vormen hiervan de kern. Dit hebben zegslieden in Syrië verklaard. De
strijdmacht moet zorgen voor veiligheid en stabiliteit in de Golf en om "herhaling te voor
komen van gebeurtenissen zoals de Iraakse invasie van Kuwayt op 2 augustus". De troe
pen worden gelegerd in de Golfstaten. Egypte en Syrië hebben nu al enkele tienduizendei)
soldaten in het Golfgebied gelegerd.
De Egyptische minister van buiten
landse zaken Esmat Abdel-Maguid,
die ook aanwezig was op de verga
dering van de acht Arabische minis
ters van buitenlandse zaken in Da-
Eerste Amerikanen
morgen naar huis
WASHINGTON (AP) - De eerste
Amerikaanse troepen keren mor
gen uit de Golfoorlog terug, zo is
gisteren bij het ministerie van de
fensie in Washington vernomen.
President Bush zal op de lucht
machtbasis Andrews bij Washing
ton aanwezig zijn om hen te begroe
ten.
Onder de terugkerende soldaten
zullen eenheden zijn van de 82ste
Luchtlandingsdivisie van het leger,
de eerste Amerikaanse gevechts
eenheid die in augustus naar de
Golf werd gestuurd.
De eerste groep die terugkeert zal
ongeveer 4400 leden tellen. In de
eerste drie dagen zullen in totaal
15.000 militairen uit alle krijgs
machtonderdelen in de VS terugke
ren. De terugtrekking van alle
540.000 Amerikanen zal minstens
een half jaar vergen.
had eerder gezegd dat
Egyptische en Syrische troepen de
kern zouden moeten vormen van
een dergelijke legermacht.
De Syrische minister Farouq al-
Shara zei dat de 'Verklaring van Da
mascus' vandaag officieel wordt on
dertekend en bekendgemaakt. Sha-
ra zei dat het document gaat over de
coördinatie en samenwerking op
het gebied van veiligheid, politiek
en economie. Volgens functionaris
sen zijn de Golfstaten overeengeko
men bij te dragen aan de economi
sche ontwikkeling van Syrië en
Egypte.
De VN-afgevaardigde van Ku
wayt heeft gisteren de Iraakse her
roeping van de annexatie van het
emiraat onvoldoende genoemd.
Amerikaanse functionarissen lieten
doorschemeren het in grote lijnen
met Kuwayt eens te zijn. Ambassa
deur Mohammad Abdulhasan zei
dat het bevel tot annexatie moet
worden ingetrokken door hetzelfde
orgaan dat het besluit heeft uitge
vaardigd: de Iraakse Nationale Ver
gadering.
Radio Baghdad zëi dat de rege
rende Revolutionaire Commando
Raad gisteren "alle besluiten betref
fende Kuwayt had ingetrokken die
sinds 2 augustus waren genomen".
Dat bevel was ondertekend door
president Saddam Hussein.
Major
De Britse premier John Major
brengt vandaag een kort bezoek aan
Kuwayt en Saudi-Arabië. Dit heeft
een woordvoerder van M^jor be
kendgemaakt. Het gaat om het eer
ste bezoek van een westerse leider
aan het net bevrijde emiraat. De
Britse premier vertrok gisteravond
uit Moskou. Hij vliegt eerst na de
Saudische stad Dahran. Of hij ook
de Saudische koning Fahd ontmoet
is niet bekend.
De kosten van de Golfoorlog voor
de geallieerden komen uit op onge
veer 120 miljard gulden uit. Indien
alle toezeggingen gestand worden
gedaan, zullen de Verenigde Staten
daarvan 26 miljard gulden bijdra
gen. Dit heeft begrotingsdirecteur
Richard Darman gisteren ver
klaard. Darman zei tegen de begro
tingscommissie van het Huis van
Afgevaardigden dat andere landen
al bijna 90 miljard gulden hebben
toegezegd.
Groot-prittannië zegt dat er nog
altijd 65 Arabieren, voor het meren
deel Irakezen, worden vastgehou
den. De uitwijzingsprocedures te
gen hen worden gewoon voortgezet
ondanks het staakt-het-vuren in de
Golfoorlog.
MADRID/PARIJS (IPS) - De lei
der van de religieuze oppositie in
Irak, ayatollah Sayed al-Hakim,
zegt dat hij in zijn land de "militaire
en politieke" steun heeft om de
Iraakse president Saddam Hussein
omver te werpen. In een interview
met het Spaanse dagblad El Pais
verklaart de shi'itische moslimlei
der dat hij het Iraakse volk verte
genwoordigt, dat "in opstand is ge
komen tegen Saddam Hussein".
Al-Hakim zegt dat hij van plan is
terug te keren naar Irak, ondanks
het feit dat daar een doodvonnis te
gen hem is uitgevaardigd. Hij be
hoort tot de top van de shi'itische
moslims, die in Iran en in het zuiden
van Irak de meerderheid vormen.
In het zuiden van Irak is op dit mo
ment een volksopstand aan de gang
tegen Hussein die voornamelijk zou
worden gedragen door shi'iten.
Volgens de moslimleider ver
trouwt de oppositie op de steun van
Irak geeft alle
bezittingen terug
NICOSIA (AP) - De regerende Re
volutionaire Commandoraad van
Irak heeft gisteren de annexatie van
Kuwayt herroepen, zo heeft het offi
ciële Iraakse nieuwsagentschap
INA bekendgemaakt. Ook zal Irak
goud, geld, vliegtuigen en oud
heidkundige schatten die na 2 au
gustus uit Kuwayt werden gestolen,
teruggeven.
Volgens INA is de beslissing van
de Commandoraad in overeenstem
ming met de bereidverklaring van
Irak om te voldoen aan alle voor
waarden genoemd in resolutie 686
van de Veiligheidsraad. Die resolu
tie verlangt ondermeer dat Irak de
annexatie van Kuwayt ongedaan
maakt, alle krijgsgevangenen en ge
vangen buitenlanders laat gaan en
herstelbetalingen doet.
De Commandoraad zei alle be
sluiten, wetten en bepalingen met
betrekking tot Kuwayt die na 2 au
gustus werden aangenomen, te heb
ben vernietigd. De raad, die wordt
voorgezeten door Saddam Hussein,
is het hoogste regeringsorgaan in
Irak. De raad kan wetten bij decreet
doorvoeren en besluiten van de Al
gemene Vergadering - het 250 leden
tellende parlement - vernietigen.
De minister van buitenlandse za
ken Tariq Aziz heeft de voorzitter
van de VN-Veiligheidsraad en VN-
secretaris-generaal Javier Perez de
Cuellar gevraagd om instructies
voor het teruggeven van de bezittin
gen.
Avondklok in Kuwayt
KUWAYT-STAD (AFP) - De rege
ring van Kuwayt heeft gisteren be
sloten in Kuwayt-Stad een avond
klok in te stellen. Het decreet werd
ondertekend door de kroonprins
van Kuwayt. sjeik Saad al-Abdallah
al-Sabah, die gisteren naar zijn va
derland terugkeerde.
De avondklok geldt van 22.00 tot
4.00 uur.
het leger. Hij zei ook te worden ge
holpen vanuit het buitenland. Al-
Hakim onderstreepte dat het "erg
belangrijk" is dat het Iraakse volk
zich door middel van "vrije verkie
zingen" zal kunnen uitspreken over
regering.
Over zijn eigen plannen zegt Al-
Hakim: "We willen een regering
vormen gebaseerd op verkiezingen
die in alle vrijheid plaatsvinden, zo
dat de bevolking vrij kan beslissen
over haar toekomst. We denken dat
de volgende regering islamitisch
Volgens de Franse Midden-Oos
tenspecialist Pierre Martin is de
"enige politieke structuur'' die in
staat is het door de Golfoorlog ver
woeste Irak te stabiliseren "de ves
tiging van een fedeïale islamisti-
sche staat" is.
De religieuze opstandelingen in
het zuiden hebben echter weinig
militaire kracht. Martin: "Het secu
laire regime van Hussein heeft de
religieuze oppositie gedecimeerd.
Het gevolg is dat de enige Iraakse
oppositie die over enige militaire
macht beschikt de Kurden zijn".
De geografische scheiding tussen
beide groepen staat in de ogen van
Martin een gezamenlijk front van
Kurden en de shi'iten tegen Hus
sein in de weg. De Kurden wonen in
het noorden van Irak en de shi'iten
in het zuiden. Zij hebben alleen con
tact via een smalle strook langs de
grens met Iran.
'Broeders' delen alles. Deze Iraakse krijgsgevangenen vergaten in elk geval even dat Egyptische legereenheden
tot de vijandelijke strijdmacht behoren. Ze werden door in Kuwayt gelegerde soldaten uit Egypte
eten.
DEN HAAG (ANP) - De rol van
de Europese Gemeenschap in het
ontwerpen van een veiligheids
structuur in het Midden-Oosten
kan volgens dr. A. Pijpers, docent
internationale betrekkingen aan
de universiteit van Amsterdam,
niet veel verder reiken dan "on
dersteuning van het Amerikaan
se beleid".
De Verenigde Staten nemen
het voortouw, getuige de reis van
minister Baker van buitenlandse
zaken door het Midden-Oosten.
"Pas als de zaak vastloopt, zal de
EG met een eigen initiatief ko
men. De Amerikanen hebben
zich door de Golfoorlog zo'n in
drukwekkende reputatie verwor
ven dat de EG in dit stadium niet
veel meer dan waterdrager kan
zijn", zo voorspelt Pijpers, die te
vens doceert aan de universiteit
van Leiden.
Dat de Arabische landen direct
na de Golfoorlog toch een plaatsje
in hun volle agenda hebben inge
ruimd voor de EG-trojka, heeft
volgens Pijpers te maken met het
feit dat de Europese landen indi
vidueel èn gezamenlijk enorm be
langrijk zijn voor het Midden-
Oosten: "Ze zijn rijk, tellen mee
in de Midden-Oostenpolitiek en
sommige landen hebben een aan
zienlijke wapenindustrie".
De trojka, bestaande uit de mi
nisters van buitenlandse zaken
van Italië, Luxemburg en Neder
land (de vorige, de huidige en de
toekomstige voorzitter van de Eu
ropese Gemeenschap), overlegt
vandaag in Damascus met Saudi-
Arabie, Bahrayn, Qatar, Kuwayt,
Oman, de Verenigde Arabische
Emiraten, Syrië en Egypte. Vrij
dag worden zij in Tripoli ontvan
gen door vertegenwoordigers van
de Maghreb-landen Marokko,
Tunesie, Algerije, Libië en Mauri
tanië.
Volgens het plan van de
Luxemburgse minister van bui
tenlandse zaken Poos zou Israel,
"voorbewerkt" met grootscheep
se economische hulp, ertoe moe
ten worden aangezet zijn eigen
vredesplan nieuw leven in te bla
zen en vrije verkiezingen in de be
zette gebieden te organiseren. Te
gelijkertijd moet de EG er bij de
Palestijnse Bevrijdingsbeweging
(PLO) op aandringen een con
structieve houding aan te nemen.
i de Iraaks-Kuwaytse grens. Steeds meer Irakezen proberen via Kuwayt hun land te ontvluchten r
DEN HAAG (GPD) - PvdA-minis-
ter Pronk (ontwikkelingssamen
werking) vindt het "onwijs" van de
geallieerden in het Golfgebied dat
ze van het verslagen Irak herstelbe
talingen eisen. Volgens Pronk heeft
de geschiedenis van Duitsland na
de Eerste Wereldoorlog geleerd dat
het niet goed is "te veel te willen
winnen De herstelbetalingen die
Duitsland in 1918 zijn opgelegd,
hebben uiteindelijk geleid tot re-
vanchisme, fascisme, en de Tweede
Wereldoorlog", aldus Pronk gister
avond voor de VARA-televisie.
"Als je weer een nieuw conflict
wil in het Midden-Oosten, dan moet
je proberen te veel te winnen van
Irak. Dan weet je zeker dat er nog
zo'n conflict komt Het lijkt er op
dat de geallieerden tegenover Irak
overvragen".
Pronk wil de wederopbouw van
Irak steunen met ontwikkelings
hulp, op voorwaarde dat in Bagh
dad een democratische regering
aan de macht komt. Het CDA is te
gen de verstrekking van ontwikke
lingshulp aan Irak. Het kamerlid
Gualtherie van Weezei verklaarde
vanmorgen voor de VARA-radio
dat Irak zelf over voldoende inkom
sten beschikt door de export van
olie, als het handelsembargo tegen
dat land wordt opgeheven.
Pronk herhaalde gisteravond
voor de televisie zijn standpunt dat
de geallieerde strijdkrachten "tot
het randje" van het VN-mandaat
om Kuwayt te bevrijden zijn ge
gaan. Vooral de laatste dagen van de
grondoorlog liep het aantal burger
slachtoffers volgens hem onaan
vaardbaar hoog op. Pronk, die in die
tijd de zieke PvdA-minister Ter
Beek op Defensie verving, speelde
de laatste dagen van de grondoorlog
met de gedachte de Nederlandse
bijdrage aan de troepenmacht op
nieuw ter discussie te stellen.
In het televisie-programma zei
Pronk "op het laatst" te hebben
overwogen de andere ministers te
vragen gebruik te mogen maken
van het vetorecht dat Nederland
had over de inzet van de Nederland
se schepen. De minister zei verder
op de laatste dag van het grondof-
fensief eraan te hebben gedacht af
te treden. "Maar toen stopte het".
Vijftien Franse
journalisten in
Irak verdwenen
PARIJS (IPS) De Franse rege
ring heeft gisteren meegedeeld dat
eind vorige week vijftien Franse
journalisten zijn verdwenen in het
zuiden van Irak. De Franse autori
teiten zeggen alles in het werk te
hebben gesteld om de verblijfplaats
van de journalisten te achterhalen
Hun verdwijning baart ons grote
zorgen", aldus woordvoerder Mau
rice Gourdault-Montagne.
Sinds afgelopen zondag is niets
meer vernomen van de correspon
denten, die werkten in het gebied
waar momenteel wordt gevochten
tussen de voor- en tegenstanders
van de Iraakse regering. Volgens
een ploeg van een Frans radiosta
tion zijn enkele journalisten in han
den gevallen van de oppositionele
shi'itische beweging.
Eerder werd al de verdwijning be
kendgemaakt van Amerikaanse,
Britse en Italiaanse verslaggevers.
Ook zij bevonden zich in het gebied
waar oppositonele groepen om de
macht strijden. Van hen ontbreekt
eveneens elk spoor.
De Franse regering heeft de Sov
jetunie. die de Franse belangen in
Irak behartigt, verzocht bij de
Iraakse regering navraag te doen
over het lot van de journalisten.
Verslaggever Peter Arnett van het
televisiestation CNN verklaarde dat
de plaatselijke afdeling van het Ro
de Kruis is ingelicht, in de hoop dat
zij iets voor de verdwenen journalis
ten kan doen.
WASHINGTON - Vier jaar gele
den was het in de Amerikaanse sta
ten Iowa en New Hampshire, tradi
tioneel de plaatsen waar zich de eer
ste schermutselingen van de presi
dentsverkiezingen afspelen, een
drukte van belang.
Allerlei mannen die er over dach
ten het volk te gaan verblijden met
hun kandidatuur voor het Witte
Huis, hielden er lezingen, gingen
naar lokale partijbijeenkomsten,
openden kantoren en probeerden
bij de plaatselijke hotemetoten in
het gevlei te komen.
Want iedere politicus die zich op
dat moment als de aangewezen op
volger voor president Reagan zag,
wist: je moet er vroeg bij zijn. Alleen
dan win je in Iowa en New Hamspi-
re. En alleen als je daar wint, maak
je kans op de hoofdprijs.
Rustig
Dat was toen. Nu liggen de land
bouwgronden van Iowa er even
maagdelijk bij als altijd. In Des
Moines, de hoofdstad van deze
staat, is nog geen enkel verkiezings
kantoor geopend. Het lezingencir
cuit is meer dan rustig, lokale partij
bijeenkomsten trekken hoege
naamd geen belangstelling van bui
ten.
En in New Hampshire is het een
zelfde verhaal. Ook hier hoeft nie
mand bang te zijn dat hij bij het
boodschappen doen plotseling
wordt overvallen door een heer in
carrièrepak, met wilskrachtige kin,
gestroomlijnd haar en uitgestoken
hand, die hem om zijn steun vraagt.
Voor Amerika is dat het binnen
landse politieke gevolg van de Golf
oorlog. Zolang de oorlog woedde,
durfde niemand zich kandidaat te
stellen voor de presidentsverkiezin
gen van 1992. Eerst maar eens zien
hoe de oorlog afloopt, was het pa
rool.
Nu de oorlog is afgelopen, loopt
het nög niet storm. Dat komt omdat,
als op dit moment verkiezingen
zouden worden gehouden, de over
macht van de zittende president,
George Bush, zo groot zou zijn dat
niemand anders ook maar bij hem
in de buurt zou komen.
Uit een peiling die vorige week
door de krant USA Today werd ge
houden, bleek dat 91 procent van de
Amerikanen het eens is met de ma
nier waarop Bush zijn werk doet.
Dat is een absoluut record, een ho
ger cijfer dan zelfs president
Truman na afloop van de Tweede
Wereldoorlog haalde.
Functionarissen van het Witte
Huis grapten vorige week: "En aan
die andere 9 procent gaan we nu
werken". En afgevaardigde Newt
Gingrich zei sarcastisch: "Die 9 pro
cent, dat zijn degenen die erover
denken zich namens de Democrati
sche partij kandidaat te stellen".
Het is duidelijk dat de grootste win
naar van de Golfoorlog president
Bush zelf is. Twijfels die wellicht
nog onder het volk leefden over zijn
statuur en zijn moed, zijn nu voor
goed van tafel.
Er is uiteraard een kleine groep
andersdenkenden die van mening
zijn dat het Witte Huis op een hele
domme manier de Iraakse militaire
macht steeds heeft overschat, of dat
Bush alleen maar kleinere landen
dan Amerika (Panama. Irak) durft
aan te pakken, of vergelijkbare zure
druiven offreert.
Maar tekenender is een commen
taar als dat van de Washington Post
van afgelopen vrijdag. Daarin
schrijft de Post dat het niet de rol
van de pers is om machthebbers te
prijzen. Maar de manier waarop
Bush de Golfcrisis heeft aangepakt,
staat er dan verder, brengt ons ertoe
om te schrijven: "De president en
zijn regering deden buitengewoon
goed werk in een hele moeilijke si
tuatie".
Zoeter nog voor Bush en zijn fans
moet de column van Mary McGrory
in een aantal grote Amerikaanse
kranten zijn geweest. McGrory
heeft Bush altijd zeer kritisch ge
volgd, maar schreef vorige week:
"Als de schoothond van vroeger nu
denkt dat hij Julius Caesar is. dan
heeft hij daar alle recht toe".
En zo is dat. Bush, lang met meer
dan een trouw dienaar, een Eeuwi
ge Nummer Twee, de schaduw van
Reagan, is nu niet meer stuk te krij
gen. Vriend en vijand moeten er
kennen dat het aan de president is
te danken dat Kuwayt vrij is.
Hij was degene die de belangrijke
beslissingen nam, hij was degene
die de internationale coalitie bij el
kaar telefoneerde, hij was degene
die de risico's nam op het moment
dat iedereen nog dacht een oorlog
om Kuwayt alleen maar verliezers
zou opleveren.
Bush is dus nu degene, die mag
oogsten. De Amerikanen voelen
zich, door de overwinning op aarts-
schurk Saddam Hussein, buitenge
woon tevreden over zichzelf en hun
land. De knagende zelftwyfel die
het gevolg was van de Vietnamoor-
log is eindelijk definitief verdwe
nen, en heel Amerika weet wie daar
voor moet worden bedankt.
Menselijk
Het is niet meer dan menselijk dat
de Republikeinse partn probeert
om van het ineens zo gunstige
imago van de president gebruik te
maken. Wat het allemaal extra ge
makkelijk maakt, is dat een meer
derheid van de Democratische Par
tij in januari, bij de grote debatten
in het Congres over de Golfcrisis,
zich tegen een oorlog uitsprak. De
meeste Democraten wilden toen
dat het Witte Huis door middel van
voortgezette economische sancties
Irak op de knieen zou dwingen.
Dat zou uiteraard een veel tijdro
vender methode zijn geweest, waar
van het uiteindelijke succes boven
dien twijfelachtig was. De Republi
keinen zeggen dus nu de Democra
ten zgn de partij van de slappe, half
zachte namaak-oplossingen. Wij,
Republikeinen, durven tenminste
voor het belang van Amerika op te
komen.
Het pijnlijke voor de Democraten
is. dat de enige president die zij de
afgelopen twintig jaar hebben ge
had, Jimmy Carter, er ook geen
voorstander van was om Amerika's
militaire macht in te zetten. Hij was
daardoor machteloos toen Iraanse
'studenten' in 1980 het personeel
van de Amerikaanse ambassade in
Teheran gijzelden en daarmee heel
Amerika kleineerden.
Het is daarom dat de vooraan
staande Republikeinse senator Phil
Gramm onlangs zei dat. als het Wit
te Huis de afgelopen jaren in Demo
cratische handen was geweest, "de
Berlijnse muur nog overeind zou
staan en Saddam Hussein nu in
Saudi-Arabie zou zitten".
Wat de Republikeinen hopen, is
dat de pro-oorlogsstemming in het
land zich zo tegen de Democraten
zal keren, dat niet alleen Bush met
grote overmacht wordt herkozen,
maar dat ook de Congresverkiezin-
gen, die tegelijkertijd worden M
houden, een eclatante Republikein
se overwinning gaan opleveren.
Teksten
De Democraten kunnen daar op dit
moment niet veel tegenover stellen.
Zij komen niet verder dan defensie
ve teksten dat het "toch vooral aan
het in meerderheid Democratische
Congres is te danken" dat het Ame
rikaanse leger in de Golf over zulke
knappe wapens kon beschikken
Een enkeling sputtert ook tegen
dat. met een Democraat in het Witte
Huis, Saddam Hussein het nooit in
zijn hoofd zou hebben gehaald om
Kuwayt binnen te vallen omdat een
Democratische president niet zo
dom zou zijn geweest om hem die
kans te geven
Veel stellen dergelijke vormen
van verweer niet vo..r en dat weten
de Democraten zelf ook wel. Het
enige dat ze echt kunnen doen, is
hopen dat de huidige euforie voor
bij gaat. en dat spoedig de realiteit
van de dag de kiezers weer volledig
zal onderdompelen.
En die realiteit is. dat het met de
Amerikaanse economie nog altyd
niet erg goed gaat. dat het aantal
werklozen stijgt, dat er grote finan
ciële zorgen zyn en dat het chro
nisch tekort aan overheidsfondsen
voor nijpende problemen zorgen in
onder meer de sectoren onderwijs,
gezondheidszorg en infrastructuur.
