TÉGEN
VÓÓR
Meer werk voor taxi's
Voortrekkersrol voor gemeenten bij referendum
DINSDAG 5 MAART 1991
LEIDEN/REGIO
Bij vrije sluitingstijden
LEIDEN Vrije sluitingstij
den hebben grote invloed op di
rect betrokkenen als cafébazen
en binnenstadbewoners. Maar
er zijn ook mensen die indirect
te maken krijgen met de gevol
gen van later sluitende horeca-
deuren.
Een voor de hand liggende groep is
die van de Leidse taxi-chauffeurs.
Er is weinig fantasie voor nodig om
te voorspellen dat zij door zo'n
maatregel later naar hun bed kun
nen, terwijl op het eerste gezicht
een groei van de klantenkring niet
voor de hand ligt.
De mensen die nu al een taxi ne
men zullen dat blijven doen, zij het
op andere tijden. Er lijkt echter
geen aanleiding te verwachten dat
een verruiming van de openingstij
den ook leidt tot meer uitgaanders
die zich laten rijden.
De meeste taxi-chauffeurs en hun
directies menen echter dat de zaak
iets anders ligt. Het lijkt er zelfs op
dat niemand er rouwig om is indien
de cafés later sluiten. "Nu rijden we
ons helemaal gek als zaterdagavond
om twee uur de kroegen sluiten. In
dien de sluitingstijden wat gesprei-
der liggen, kunnen we het rustiger
aan doen", laten chauffeurs op het
Stationsplein weten.
Ze verwachten dat de meesten
niet eens veel langer gaan werken in
de weekeinden. Momenteel werkt
het leeuwedeel toch al door tot ver
na twee uur 's nachts. Voorts heeft
bij voorbeeld Eltax een speciale
nachtploeg, die in principe ieder
weekeinde tot in de ochtend be
schikbaar is.
Bedrijfsleider Van Gulden ver
wacht dat de nachtritten met de hui
dige bezetting kunnen worden ge
daan. Hij heeft zelfs zo'n idee dat de
chauffeurs meer klanten krijgen in
dien de cafés gespreider sluiten.
De directeur vermoedt namelijk
dat veel mensen 's nachts geen taxi
bestellen omdat ze op voorhand we
ten lang te moeten wachten. "Nu
belt iedereen tegelijk. Dit betekent
dat niet onmiddellijk een wagen op
REFERENDUM
I
de stoep staat. Als de cafés op ver
schillende tijden dicht gaan, neemt
de piek in de aanvragen af. Dat geeft
weer kortere wachttijden, hetgeen
't voor de stappers aantrekkelijk
maakt een taxi te bestellen", luidt
de redenering.
Ook directeur Van der Star van
taxibedrijf Schutte voorziet louter
positieve effecten van vrije slui
tingstijden. Hij wijst eveneens op
het achterwege blijven van de nu
nog bestaande 'spitsuren'. Van der
Star denkt dat de chauffeurs wat
minder 'gestresst' in hun wagen
kruipen. "Nu moeten ze in een uur
tijd een groot deel van de opbrengst
veilig stellen. Straks kunnen ze
daarover veel langer doen".
Een chauffeur van Schutte deelt
de zienswijze van zijn baas. "Ik heb
bij collega's ook weinig gemopper
gehoord". Hij verwacht wel dat de
tijden van de ploegendiensten wor
den veranderd. Momenteel zijn er
diensten van 7.30 tot 16.00 uur, van
16.00 tot 2.00 uur en van 2.00 tot 7.30
De chauffeurs zeggen hiermee
weinig moeite te hebben. "We heb
ben een dienstverlenend beroep.
Natuurlijk is het aardig om vroeg op
je bed te liggen. Maar als het niet an
ders kan moet het maar. We moeten
ons geld verdienen door ons te rich
ten naar de wensen van de klanten".
bestellen 's nachts geen taxi omdat ze op voorhand weten lang te moeten wachten'
Waar het over gaat zal D66 een zorg zijn
Van onze redacteur
Karei Berkhout
LEIDEN/DEN HAAG - Het
raadplegen van de eigen bevol
king is in de mode geraakt bij de
Nederlandse gemeenten. Morgen
zijn er referenda in Leiden, Vlaar-
dingen en Haarlem, terwijl vol
gend jaar de Amsterdamse bevol
king in het stemhokje direct om
zijn mening wordt gevraagd. Vo
rig jaar al werden in Laren en in
Olst brandende kwesties beslecht
in een volksraadpleging.
Maar vaker nog dan werkelijk
een referendum te houden, den
ken verschillende stadjes erover
na. Sinds Leiden vorig jaar na de
raadsverkiezingen de knoop
doorhakte, hingen al tientallen
gemeenten aan de lijn bij de afde
ling voorlichting met de vraag:
hoe doen jullie het? Maassluis en
Wormer bijvoorbeeld hadden bij
na ook een referendum, haakten
op het laatste moment af, maar
voerden wel maandenlang een
uitgebreide correspondentie met
de Leidse ambtenaren.
Gemeente-voorlichtster Sandy
Roels, die het Leidse referendum
'doet', is een groot deel van haar
tijd een vraagbaak voor de andere
gemeenten. "Voordat ik mij fidl-
time ging bezighouden met het
referendum, hadden al zo'n 40 ge
meenten gebeld voor informatie.
Daarna heb ik contact gehad met
nog eens ruim 20 andere gemeen
ten. Dus je kunt rustig zeggen dat
tussen de 60 en de 70 gemeenten
van ons een informatiepakket
hebben gekregen".
Referendumkoorts
De referendumkoorts moet de
politieke partij D66 een warm ge
voel geven. De democraten anno
1966 danken immers hun bestaan
aan hun ijver de burger meer poli
tieke invloed te geven. Boven
dien is D66 al een paar jaar bezig
om de politiek enthousiast te ma
ken voor de staatkundige ver
nieuwingen, die de commissie-
Biesheuvel in 1985 voorstelde.
D66-kamerlid O. Scheltema-de
Nie heeft echter bepaald geen
plankenkoorts. Zij is woordvoer
ster voor binnenlandse zaken,
maar moet haar uiterste best doen
om uitgelaten te zijn over de golf
van (voorgenomen) volksraadple
gingen in Nederland. "D66 wil af
schaffing van de Eerste Kamer,
die op een zeer getrapte wijze
wordt gekozen. Wij hebben ook al
jaren de gekozen minister-presi
dent in het verkiezingsprogram
ma staan", zegt zij. "Het referen
dum is niet meer dan één van de
middelen voor bestuurlijke ver
nieuwing".
De gemeenten zijn daarbij niet
veel meer dan een 'speeltuin' of
een 'proeftuin' op zijn best. "De
gemeenten hebben een voortrek
kersrol, zoals ze die in de geschie
denis vaker hebben gehad. Aan
het begin van deze eeuw gingen
de gemeentebesturen als eerste
iets doen voor bijvoorbeeld de ou
derloze kinderen. Pas later heeft
het Rijk een sociaal stelsel opge
bouwd. De kans bestaat dat dit
ook gebeurt met het referendum,
al begint nu alleen bij de PvdA
het idee te groeien dat een refe
rendum misschien niet zo gek is".
Onbenullig
Waar het referendum over gaat
zal Scheltema-de Nie een zorg
zijn, zolang er maar een referun-
dum wordt gehouden. Vrije slui
tingstijden een onbenullig onder
werp? Welnee, in een studenten
stad zoals Leiden kan dat juist
een heel belangrijk item zijn en
het staat erg dicht bij 'de mensen'.
Een volksraadpleging over hon-
depoep dan, om eens heel dicht
bij 'de mensen' te blijven. "Over
een aanlijngebod voor honden
bijvoorbeeld? Dat kan ik mij goed
voorstellen. Al die ouders die zich
boos maken als hun kinderen in
de zandbak hondepoep aan hun
kleren hebben gekregen!".
Een onderwerp moet juist niet
te ingewikkeld zijn, met liefst al
leen een keuze tussen ja of nee.
Amsterdam schrijft bijvoorbeeld
een referendum uit over de auto
vrije binnenstad, waarbij de be
volking uit 4 scenario's er één
mag kiezen. "Oppassen hoor, dat
is al vrij gecompliceerd. Stel dat
een plan met maar een kleine
meerderheid wordt gekozen, dan
is er eigenlijk geen uitgesproken
voorkeur", waarschuwt zij.
De gemeenteraad moet zich
wel houden aan de uitspraak van
het referendum, 'ook al staat de
grondwet dat formeel niet toe. De
beslissing van Amsterdam om
'zoveel mogelijk recht te doen aan
de uitslag' vindt Scheltema-de
Nie te 'vrijblijvend'. Meer waar
dering heeft zij voor de Leidse ge
meenteraad die heeft verklaard
zich gebonden te achten aan de
uitslag. "Het is de enige manier
om te voorkomen dat de bevol
king zegt: waarvoor heb ik eigen
lijk gestemd".
De waardering uit het Haagse
voor de voortrekkersrol heeft de
gemeente Leiden voorlopig voor
al windeieren gelegd. Leiden
vroeg om een subsidie van 50.000
gulden voor een wetenschappelij
ke enquête bij het referendum,
maar kon slechts 25.000 gulden
incasseren. De Vereniging van
Nederlandse Gemeenten steekt
geen hand uit en heeft slechts een
uiterst magere documentatie
over de referenda in Nederland.
"Daarom belt Amsterdam steeds
naar ons", zegt Sandy Roels,
"maar het is toch eigenlijk schan
dalig dat een zo grote stad ons
steeds om informatie moet vra
gen".
Dit is het laatste deel in een vierde
lige serie over referenda in andere
steden. De vorige delen verschenen
op 22, 26 en 28 februari.
Har Meijer (huisarts):
"Ik ben voor vrije sluitingstijden
omdat het de gezelligheid verhoogt.
Maar ik zeg er heel eerlijk bij dat ik
gemakkelijk praten heb. ik woon
niet in de binnenstad. Anders zou ik
het een rpmp vinden. Als de kroegen
langer openblijven, krijgen de men
sen wel de kans om meer alcohol te
nuttigen. Dat is op zich ongezond,
maar ik denk dat het probleem van
het thuisdrinken veel groter is dan
iyi de cafés". (foto Jan Holvast)
Nancy
Dubbeldeman
(artieste en
drogiste)
"Vaak als het er
gens net gezellig
is. moet je weer
naar huis. Dat
geldt niet alleen
in Leiden, maar
ook in Noord-
wijk. Ik ben
daarom voor
vrije sluitings
tijden, ik denk
dat het met de
overlast wel
meevalt. Boven
dien moeten de
mensen de disci
pline opbrengen
om geen overlast
te veroorzaken.
Als het toch uit
de hand loopt,
dan heeft dro
gisterij Boer-
haave oordopjes
in de aanbie
ding". (foto pr)
i muurschildering op de Nieu-
Yvonne van
Dorp
(hardloopster)
"Zelf woon ik
naast Huis de
Bijlen, maar in
heb er eigenlijk
niet zoveel last
van. Toch komt
het wel eens voor
dat ik wakker
word van men
sen die over
straat lopen. Ik
bezoek zelf nooit
het café. Als ik
uitga, ga ik
meestal naar de
bioscoop. Ik
vind twaalf uur
een mooie tijd
dat de cafés
dichtgaan. Is
het één uur? Dat
is helemaal
Joost van Leeuwen
(sportzaak Fitshoe)
"Ik ben voor. Nou denken de r
natuurlijk weer: daar heb je die
Van Leeuwen weer met z'n gezuip. Leidse Kees (zanger en presentator)
maar ik ben het hele jaar nog niet in "De overlast op straat wordt beter gespreid, ik ben
een kroeg geweest. Ik denk dat de daarom voor. Bovendien is het voor de horeca pretti-
stad er wat levendiger op wordt met ger. Nu zie je dat er in een zaak gejaagd wordt oi
die vrije sluitingstijden. En of van- mensen om een uur weer op straat te hebben. De r
dalen nu om twee uur of om drie 's sen blijven door de televisie echter steeds langer thuis,
nachts een spiegel van de auto slo- ze zijn eigenlijk net in de kroeg of ze moeten
pen, dat maakt niet zoveel uit", (foto uit". (foto Jan
Dick Tesseiaar
(oud wethouder)
Ik stem tegen de vrije sluitingstijden. Ik denk dat vrij
lating de overlast vergroot. Ook vind ik dat er tijd ge
noeg is voor de mensen om uit te gaan. Zelf zit ik ook
wel eens tot sluitingstijd in een café. Als het gezellig is,
is het jammer dat je weg moet. Dan moet je de bijeen
komst maar op een andere plaats voortzetten. Ik sta
weifelachtig tegenover het middel 'referendum'. Ik ben
bang dat de politiek haar voortrekkersrol verliest.
Kijk naar Zwitserland waar het jaren heeft geduurd
voordat er vrouwenkiesrecht was. (archieffoto)
Simon Platteel
(49 jaar binnenstadbewoner)
"Kom eens een weekendje hier zitten
en vraag dan nog eens of ik voor of
tegen ben. Ik heb hier vrijwel dage
lijks last van het café naast me. Ik
heb zelf vier grote speakers in m'n
huis gezet, als ik die aanzet hoor ik
de herrie niet. Nu zeg ik steeds tegen
mezelf: het is zo een uur en dan gaat
de boel dicht. Maar hoe zit het als
straks die tijden worden vrijgege
ven. Een milieu-ambtenaar zei
laatst dat er niet zoveel klachten
zijn. Als wij hier in de buurt zouden
willen, dan regende het klachten".
Aad van der Luit
(sportopbouwwerker en
sportschool-eigenaar)
"Het is onduidelijk hoe het gaat
lopen als straks die tijden worden
vrijgegeven. Als het ertoe leidt, dat
de loop tussen de cafés groter wordt,
is dat natuurlijk niet zo prettig. Als
bewoner van de Hogewoerd ben ik
tegen. Ik heb hier al aardig wat last
van de studentensociëteit. Eigenlijk
ben ik er voorstander van om dan
cings en kroegen buiten de stad te si
tueren. Dat zie je in andere steden
en ook in het buitenland wel", (foto
