'Coalitie had Irak
kunnen bezetten'
Doorgaan met de Golfoorlog had geen zin meer
Bush: zege voor alle coalitiepartners
iCHW
Schwarzkopf ontkent invasie-plannen
Schwarzkopfschrijft
militaire geschiedenis
Ambassades
in Kuwayt
snel bemand
Saddam was
keihard en
oorlogszuchtig'
Oppositie in
Irak wil snel
verkiezingen
Irakezen geven
zich over aan
Italiaanse tv
19g DONDERDAG 28 FEBRUARI 1991
OORLOG IN DE GOLF
PAGINA 7
WASHINGTON (GPD/ANP) - Radio Baghdad gaf gisteren voor het eerst toe dat geallieer
de militairen tot diep in Irak waren doorgedrongen. Het radiostation berichtte dat gealli
eerde parachutisten waren geland bij de Iraakse stad Nassiriya. Volgens Radio Baghdad
waren de geallieerden bezig met een invasie van Irak, maar volgens generaal Schwarzkopf
is dat nooit de bedoeling geweest. "Het had gemakkelijk gekund. We stonden op 240 kilo
meter van Baghdad en er lag niets meer tussen ons en de Iraakse hoofdstad. We hadden
Irak onder de voet kunnen lopen", aldus de bevelhebber.
Het bericht van Radio Baghdad eraan toe dat de Franse troepen niet vertrekken. Hun eerste taak is het
doelde kennelijk op de Franse Da- van plan zijn richting Baghdad te geven van adviezen aan de Kuwayt-
se regering over de wederopbouw
guet-divisie die gisteren-over land- trekken
de stad Nassiriyah aan de rivier de Door het bereiken van de Eufraat van het land.
Eufraat bereikte. De voorzitter van houden de geallieerde strijdkrach-
de Franse verenigde chefs van sta- ten in het zuiden van Irak rond een
ven, generaal Maurice Schmitt, half miljoen Iraakse soldaten inge
maakte in Parijs bekend dat de divi- sloten waaronder de gevreesde Re-
sie niet verder zal oprukken en pre- publikeinse Garde, de Iraakse elite-
sident Francois Mitterrand voegde troepen. De Iraakse manschappen
kunnen de Eufraat niet over omdat
de geallieerde luchtmacht in de af
gelopen weken de strategisch be
langrijke bruggen over de rivier
hebben gebombardeerd. Alle we
gen tussen Baghdad en Basra zaten
vol met Iraakse eenheden die nog
juist aan de omsingeling hadden
weten te ontkomen.
DEN HAAG (GPD) - De gealli
eerde bevelhebber generaal Nor
man Schwarzkopf heeft met zijn
snelle oorlog tegen de Iraakse
troepen militaire geschiedenis
geschreven. Luitenant-kolonel
Schulte, krijgshistoricus van de
Koninklijke Militaire Academie
in Breda, verklaarde gisteravond
dat deze oorlog in alle militaire
handboeken zal worden bijge
schreven.
Het is vooral de combinatie van
factoren die operatie Desert
Storm zo uniek maakt. Dank zij
de vernietigende bombardemen
ten, de enorme vuurkracht,
krijgslisten, het afsnijden van de
vijandelijke communicatiemid
delen en de enorme snelheid
waarmee de geallieerde troepen
zich verplaatsten, kon het Iraakse
leger snel en met weinig 'eigen'
verliezen worden omsingeld en
uitgeschakeld.
Schwarzkopf onthulde dat de
strategie gebaseerd was op twee
krijgslisten. De eerste was de
dreiging met een amfibische lan-
ding op de kust van Kuwayt.
Hiermee wilde hij een groot deel
van de Iraakse troepen langs de
kust vastpinnen. Dat is hem ook
gelukt.
De tweede list was een snelle,
grootscheepse verplaatsing van
geallieerde troepen van posities
ten zuiden van Kuwayt naar wes
telijke richting. Vanuit die nieu
we posities konden de troepen
vrijwel zonder tegenstand naar
het noorden oprukken, langs de
westelijke flank van de Republi
keinse Garde.
Volgens Schwarzkopf was de
schaal van de troepenverplaatsin
gen zonder weerga in de militaire
geschiedenis en kon de operatie
pas worden uitgevoerd na de ver
overing van het luchtruim, waar
door Irak geen mogelijkheden
meer had de troepenverplaatsin
gen vanuit de lucht waar te ne
men. Dit "gigantische resultaat"
stelde vooral de Franse en Ameri
kaanse stoottroepen in staat tot
aan de Eufraat in Irak op te rak
ken en de Iraakse Republikeinse
Garde de pas af te snijden.
Schwarzkopf noemde de ope
ratie uniek in de militaire geschie
denis en de Iraakse leider Sad
dam Hussein een slechte militaire
strateeg. Op de vraag wat hij van
Saddam dacht als militair leider
reageerde hij met een honend
"Ha"! "Wat betreft Saddam Hus
sein als militair strateeg: hij is
noch strateeg, noch geschoold in
het operationele vak, noch een
tacticus, noch een generaal, en hij
is ook geen soldaat. Voor de rest
is hij een groot militair", aldus
Schwarzkopf.
KUWAYT (AFP/Rtr)
ne landen hebben gisteren aange-
Ratten
Kuwaytse militairen waren eerder
Vpr^rhPidP- op de da2 de hoofdstad binnenge-
f rrtlrlr An nn .-3 .1 -
trokken en hesen de nationale vlag,
irnrüiSï ti.Vn .rnLccX in k,T hoewel toen nog enkele Iraakse ver-
rï; zetshaarden actief waren. Het Ku-
ambassades wfrden nooit officieel J"a*se verzet had inmiddels 4000
gesloten, ook niet toen Irak Kuwayt ^aaksne soldaten gevangen geno-
formeel tot zijn 19e provincie maak- ™e"' °e vroegere inwoners van Ku-
te. Italië zal de ambassade weer "af:Stadh we,rd aff raden nog
openstellen zodra "de materiële ™et naar huis terug te keren, omdat
omstandigheden het toelaten", ter- fe.Iraakse bezetters een groot aan-
wijl de Fransen eerst een groep van tal .™J ®nJ°"d de wonm«en
200'schoonmakers'naar de ambas- hadden achtergelaten,
sade sturen om het hele terrein en Dïïzfn,?en 'nwoners van de
het gebouw te onderzoeken op hoofdstad gingen juichend de straat
hnrhv.tran, en rf.ro.liik» fie nie.l. °P> 'oen de geallieerden de stad bin-
nentrokken. Ze zwaaiden met Ku
waytse vlaggen en portretten van de
emir. Auto's reden toeterend door
booby-traps en dergelijke. De nieu
we ambassadeur van de VS,
Edward Gnehm die al lange tijd in
ambassade bleek niet""bezocht" 'a?' verwaarloosde stad aan met
door de Iraakse troepen en is dins- ""gebrande auto s. zwart geblaker-
- - - de resten van woningen en waar rat-
dagavond al weer in gebruik geno-
in de Britse ambassade keert ,en zich tegoed deden aan de
dé voormahge^ambassadeur IWb vloedige hoeveelheid vuilnis,
chael Weston weer terug die des
tijds als een van de laatsten vertrok.
De Duitse ambassadeur keert pas dat de ambassade binnen enkele da
terug, naar werd gezegd, als Ku-
gen zal worden geopend. Ook
wayt zijn territoriale soevereiniteit Groot-Brittannië, Duitsland,' Italië
5® -_0ok de Bej®'_sc.he en België zullen hun ambassade
weer bemannen. Honderden Ku-
wayti's verzamelden zich rond het
ambassadegebouw om de Amerika
nen te bedanken voor de bevrijding.
Ambassadeur Gnehm en enkele
tientallen van zijn medewerkers
zullen nog deze week naar Kuwayt
MOSKOU (AP) Jevgeni Primak
ov, de Sovjet-gezant die de afgelo
pen weken persoonlijk met Sad
dam Hussein onderhandelde, heeft
de Iraakse leider gisteren in de par
tijkrant Pravda omschreven als een
onvoorspelbare leider die uit was
op een algehele oorlog in het Mid
den-Oosten.
"Hardheid die aan wreedheid
grenst, een sterke wil die neigt tot
opzettelijke koppigheid, bereid zijn
doel tegen elke prijs te bereiken",
waren enkele van de eigenschap
pen die Primakov Saddam toe
dichtte in een persoonlijk verslag
van zijn ontmoetingen met de
Iraakse leiders. Saddam was vol
gens Primakov ook "gevaarlijk on
voorspelbaar".
Primakov schreef dat Saddam tij
dens een van de gesprekken vooraf
gaande aan de oorlog het volgende
zei: "Als ik voor de keuze sta op
mijn knieën te gaan of een oorlog te
voeren, dan kies ik voor het laatste".
Saddam verzekerde Primakov dat
als er een oorlog mocht uitbreken,
hij er alles aan zou doen die te laten
De Pravda meldde dat later nog
meer details uit de notitie van Pri
makov zullen worden gepubliceerd.
Primakov geldt als een traditionele
Sovjet-diplomaat die voorstander is
van goede banden tussen Moskou
en Baghdad.
Negen Britten
gedood door
Amerikaans vuur
RIYAD (AP) Een Amerikaans an
ti-tankvliegtuig heeft gisteren ne
gen Britse soldaten gedood, toen
het bij vergissing twee geallieerde
voertuigen beschoot. Dat heeft de
Britse legerwoordvoerder Barry
Stevens bekendgemaakt.
Stevens zei dat de beschieting
van geallieerde voertuigen door een
Amerikaans vliegtuig "in het vuur
van de strijd" had plaatsgehad,
maar dat wel een onderzoek naar
het incident wordt ingesteld.
Stevens zei op een briefing in
Riyad dat hoe betreurenswaardig
ook, "maar hoe goed je de procedu
res in acht neemt, dit soort ongeluk
ken gebeuren".
WASHINGTON (AP) De tekst En spoedig zullen wij onze armen
van de toespraak, die president Ge- wijd openen om onze schitterend
orge Bush gisteravond hield, luidt strijdende troepen thuis in Amerika
KUWAYT-STAD Terwijl militaire voertuigen voorbij racen, omhelzen twee Kuwaytse soldaten, één met een
Russisch AK-47 machinegeweer over de schouder, elkaar op een snelweg in Kuwayt-Stad. Ook Kuwaytse burgers
gingen massaal de straat op om de bevrijding van hun hoofdstad te vieren. (foto ap>
als volgt:
"Kuwayt is bevrijd, Iraks leger
verslagen. Onze militaire doelstel
lingen zijn verwezenlijkt. Kuwayt is
opnieuw van de Kuwayti's, die weer
hun eigen lot kunnen bepalen.
Wij delen in hun vreugde, een
vreugde die alleen wordt gematigd
door ons mededogen voor hun be
proeving. Vandaag wappert de Ku
waytse vlag opnieuw boven de
hoofdstad van een vrije en soeverei
ne natie en de Amerikaanse vlag
wappert boven onze ambassade.
Zeven maanden geleden trokken
Amerika en de wereld een lijn in het
zand. Wij verklaarden dat de agres
sie tegen Kuwayt geen stand zou
houden. En vanavond doen Ameri
ka en de wereld hun woord gestand.
Dit is geen tijdstip voor euforie:
zeker geen tijdstip om ons te verlus
tigen. Maar het is een moment van
trots trots op onze troepen; trots
op onze vrienden die gedurende de
crisis naast ons stonden; trots op
onze natie en het volk waarvan de
kracht en vastberadenheid de over
winning snel, beslissend en recht
vaardig maakten.
te ontvangen.
Geen enkel land kan deze over
winning voor zich opeisen. Want
het is niet alleen een overwinning
voot Kuwayt, maar een overwin
ning voor alle coalitiepartners.
Dit is een overwinning voor de
Verenigde Naties, voor de mens
heid, voor het recht en voor wat
rechtvaardig is.
Na beraad met minister van de
fensie Dick Cheney, de voorzitter
van de gezamenlijke chefs van sta
ven generaal Powell en onze coali
tiepartners. ben ik verheugd aan te
kondigen dat om middernacht. Eas
tern Standard Time (06 00 uur don
derdag Nederlandse tijd), precies
honderd uur na het begin van het
grondoffensief en zes weken sinds
de start van Operatie Desert Storm,
alle Amerikaanse en coalitie-strijd
krachten de vijandelijkheden zul
len opschorten.
Het is nu aan Irak of deze op
schorting van de kant van de coali
tie een permanent staakt-het-vuren
wordt".
DEN HAAG (GPD) - Wrt. o-n
woordigers van de Iraakse opposi
tie in Nederland land verwachten
dat na een overgangsperiode van
een half jaar democratische verkie
zingen kunnen worden gehouden
in Irak. Ze verwachten dat presi
dent Saddam Hussein ten val wordt
gebracht door opstandelingen uit
het Iraakse leger. Ze kondigen bo
vendien aan zelf jacht te zullen ma
ken op de Iraakse leider als hij zou
proberen te vluchten.
De Iraakse oppositie verklaarde
gistermiddag geen bezwaar te heb
ben tegen de plannen van Washing
ton om de bevolking in het zuiden
van Irak tijdelijk onder Amerikaans
bestuur te brengen zodat de aan
voer van voedsel in dit gebied kan
worden geregeld.
De opposanten sluiten wel elke
vorm van samenwerking met de
Iraakse Ba'ath-partij van Saddam
Hussein uit. Volgens Emad Salh
van de Kurdistan Socialist Party is
de Ba ath-partij verantwoordelijk
voor alle misdaden die de afgelopen
jaren tegen het Iraakse volk en te
gen de Kurden zijn gepleegd. De op
positie wil autonomie voor het Kur-
dische volk.
Kuwayt
Kuwayt-Stad is inmiddels welis
waar van de Iraakse bezetter be
vrijd, maar het zal nog wel even du
ren voor de emir sjeik Jabar Al-sa-
bah weer in zijn stukgeschoten pa
leis terugkeert. Vanuit de Saudi-
sche stad Taif stuurt hij wel al weer
bevelen.
Het is echter de vraag of de Ku
waytse koninklijke familie van de
Al-Sabah-clan na de terugkeer van
de emir het nieuwe Kuwayt weer zo
zal kunnen regeren als voorheen.
De Kuwaytse oppositie etst hervor
mingen en ook Washington dringt
aan op veranderingen. Met zijn dui
zenden leden regeerde de wijdvert
akte koninklijke familie Al-Sabah
het emiraat voor de oorlog als een
familiebedrijf.
ROME (AP) Een groep Iraakse
soldaten heeft zich "overgegeven"
aan een Italiaanse televiseploeg.
De Italiaanse televisie liet giste
ren zien hoe ongeveer tien Iraakse
soldaten in de Kuwaytse woestijn
met de handen omhoog, of zwaai
end met een witte vlag naar de ca
mera liepen. Toen ze zich realiseer
den dat ze veilig waren grijnsden ze
breed en riepen "Italië". De televi
sieploeg gaf ze water en koekjes en
droeg ze over aan het Rode Kruis.
WASHINGTON - Overweldigen
de vreugde, dankbaarheid, trots en
nier en daar een tikje scepsis waren
de reacties van de Amerikanen op
het goede nieuws dat hun president
gisteravond even na negen uur
Amerikaanse tijd via de televisie
bracht: de oorlog is afgelopen.
De Amerikaanse omroepen lieten
het met graagte zien: de vreugdetra
nen van de vrouwen die wisten dat
hun man weer spoedig thuis zou
zijn, de knallende champagnekur-
ken, de minutenlange ovaties in
sporthallen waar wedstrijden wer
den onderbroken door het nieuws
uit het Witte Huis.
Maar bij alle vreugde was hier en
daar toch ook een klein beetje reser
ve. Sommigen spraken voor de ca
mera's van hun angst dat Saddam
Hussein, desperado die hij is, toch
nog een Scud-raket zal afvuren en
daarmee de wapenstilstand onge
daan maakt. "Ik geloof het allemaal
pas als mijn zoon thuis is", aldus
een moeder van een marinier.
Opgelucht
Niemand was blijer dan de presi
dent zelf. Hij was zichtbaar opge
lucht toen hij, met het begin van een
lach om z'n mond, mocht vertellen
dat om 12 uur Amerikaanse tijd (6
uur in de ochtend in Nederland) het
staakt-het-vuren zou ingaan.
Zeker, er liggen Amerikaanse
voorwaarden waaraan Irak moet
voldoen, want anders gaan de ge
vechten door. Maar Irak zal wel
moeten, al was het maar omdat het
land in Kuwayt en het door Eufraat,
Tigris en geallieerde troepen afge
sloten zuiden van het land bijna
niets meer over heeft om mee te
vechten.
Dat de geallieerden in hun
Blitzkrieg van honderd uur zo ver
schrikkelijk onder de Iraakse troe
pen hadden huisgehouden, begreep
de president pas goed nadat hij 's
middags de Amerikaanse bevelheb
ber generaal Norman Schwarzkopf
op de televisie had gezien.
Schwarzkopf, wiens populariteit
in het land alleen maar door die van
de president zelf wordt geevenaard,
had op z'n eigen rondborstige ma
nier uitgelegd wat de geallieerde
luchtaanvallen en het daarop vol
gende grondoffensief hadden uitge
haald.
Zijn conclusie was duidelijk: een
groot deel van de meer dan een half
miljoen Iraakse soldaten in Kuwayt
en zuid-Irak is nu krijgsgevangen
gemaakt, gedeserteerd, gewond ge
raakt of gedood. Alleen enkele divi
sies Republikeinse Gardisten vech
ten nog. En die zijn bezig te verlie
zen. zei hij.
Bijna al het zware materieel van
de Irakezen is onschadelijk ge
maakt, zo ging Schwarzkopf door.
De generaal schatte bijvoorbeeld
dat van de 4200 tanks die Irak naar
Kuwayt had gestuurd, er misschien
nog maar 500 over zijn.
Doel
Toen Bush dat hoorde, wist hij dat
verder gaan met de oorlog geen zin
meer had. Kuwayt was dinsdag al
bevrijd en daarmee was zijn eerste
doel bereikt. De Iraakse militaire
machine was zo goed als helemaal
vernield en daarmee was ook z'n
tweede doel bereikt.
De kans dat Irak van een wapen
stilstand gebruik zou maken om de
troepen te versterken, was niet lan
ger aanwezig. Want die troepen zijn,
zoals gezegd, afgesloten van de rest
van Irak. "De poorten zijn gesloten.
Het Iraakse leger kan nergens
heen", om Schwarzkopf te citeren.
De president overlegde met zijn
adviseurs, onder wie minister Che
ney (defensie) en de voorzitter van
de chefs van staven, Colin Powell.
Powell belde met Schwarzkopf. Ie
dereen zei hetzelfde: de oorlog is ei
genlijk al voorbij. We zijn bezig met
nog wat laatste schermutselingen.
Er nu geheel van overtuigd dat de
ruggegraat van het Iraakse leger
was gebroken, besloot Bush om nog
dezelfde avond het volk en de we
reld mee te delen, dat de geallieer
den binnen enkele uren een staakt-
het-vuren in acht zouden nemen.
Irak zal genoegen moeten nemen
met alle door Amerika gedicteerde
voorwaarden. Het zal Kuwayt com
pensatie moeten betalen, het zal zijn
aanspraken op Kuwayt moeten in
trekken. het zal alle buitenlandse
gevangenen moeten vrijlaten, enzo
voorts.
Daarover is niet meer te onder
handelen. Het is slikken of stikken
voor Baghdad. Er is niets dat de
Iraakse president nog kan zeggen of
doen waarmee hij een 'overwin
ning' zou kunnen claimen. De ma
nier waarop de oorlog gelopen en
nu afgelopen is, is voor hem diep
vernederend.
De afkondiging van de wapenstil
stand wil niet zeggen, dat de gealli
eerde troepen nu geheel buiten elk
gevaar zijn. Geïsoleerde Iraakse
eenheden zouden nog kunnen door
vechten. al was het maar omdat ze,
als gevolg van de gebrekkige com
municatielijnen. van Baghdad niet
kunnen horen dat het is afgelopen.
Er liggen bovendien nog overal mij
nen.
Beeld
Maar op het totale beeld doet het er
allemaal niet veel meer toe. Het to
tale beeld is dat het Iraakse leger
dik verslagen is en dat alle sombere
voorspellingen over de strtjd tegen
dit op vier na grootste leger ter we
reld met z'n duizenden tanks, zware
artillerie en chemische wapens on
juist zijn gebleken.
Het totale beeld is verder, dat
Saddam Hussein door het verlies
van zo'n groot deel van z'n militaire
waar zijn machtsbasis kwijt is. Hij
heeft Irak van de ene catastrofe naar
de andere geleid en de Amerikanen
rekenen erop dat vroeger of later
een of andere kolonel hem wel de
rekening zal presenteren.
Mede om dat te stimuleren, heeft
de Amerikaanse regering Saddam
Hussein geen ruimte geboden, geen
kans om met behoud van zelfs maar
een beetje eer uit de strijd te komen.
Bush, die de strijd tegen Hussein in
toenemende mate als een persoon
lijk gevecht is gaan zien. wilde de
Iraakse president in be ogen van ie
dereen. maar vooral de Arabische
wereld, kleineren.
De toekomst zal leren of dat in
derdaad tot Husseins val gaat lei
den Maar zelfs als dat niet het geval
zou zijn, dan nog kan de Ameri
kaanse regering daarmee leven.
Het Witte Huis gaat ervan uit dat
de les die Irak heeft geleerd, zo hard
is dat het land de wil niet meer zal
kunnen opbrengen om ooit nog
eens op offensieve avonturen uit te
gaan. Hussein zou in zo'n Irak een
soort Gaddafi ztjn. een nare man,
maar niet gevaarlnk. een keffer,
maar geen bijter, een leeuw, maar
zonder tanden.
