Martine Bijl: Ik ben
heel erg ambitieus'
7^
O
KM*:
J
Van zangeresje tot theatervrouw
Extase
Makers documentaires bezorgd
Al eerder gaf Bart Peeters er blijk van het met kinderen goed te
kunnen vinden. Met 'mede-presentatrice' Lotje kon tijdens zijn ei
gen show tenminste goed opschieten. (archieffoto)
HILVERSUM (GPD) - Neder
landse documentaire filmma
kers. verenigd in de stichting DI-
FA, zijn bezorgd over de plaats
van de documentaire binnen het
toekomstig tv-bestel. Die zorg ui
ten zij in een brief aan het NOS-
bestuur.
"Bij het streven naar een con
currerend programma-aanbod
kunnen culturele waarden onder
druk komen te staan, en met na
me de documentaire film lijkt
een bijzondere kwetsbare positie
in te nemen", zo schrijven de do
cumentaire-makers aan de NOS.
Zij dringen er op aan bij de toe
komstige zenderindeling reke
ning te houden met de belangen
van de Nederlandse documentai
re. "Er is een levende traditie
waarin de films van Ivens en
Haanstra blijven inspireren en
ook internationaal is er een grote
belangstelling voor Nederlandse
documentaire films", aldus de
briefschrijvers.
Zij constateren dat de Neder
landse documentaire na een ma
gere periode de afgelopen jaren
weer een bloeiperiode door
maakt. "Er is sprake van een
waardevol cultuurgoed dat in
staat is een breed publiek aan te
spreken en inzicht kan geven in
hedendaagse vraagstukken en
boeiende ontwikkelingen", al
dus de bezorgde documentaire
makers.
Bart Peeters worcit presentator
van kinderen voor kinderen
BRUSSEL (GPD) BRT en
Vara hebben beslist het pro
gramma 'Kinderen voor
Kinderen Festival 1991' niet
langer door een duo te laten
presenteren. In plaats van
Jan Douwe Kroeske en de
Vlaamse presentatrice
Veerle Keuppens wordt
Bart Peeters de nieuwe pre
sentator.
Volgens BRT-producer
presentatorsduo pas goed
functioneren als je mensen
hebt die naadloos op elkaar
zijn ingespeeld. Met een ge
legenheidsprogramma zoals
'Kinderen voor Kinderen' is
dit volgens de BRT-verant-
woordelijke geenszins het
geval. Dit jaar zal de jury
van dit programma bestaan
uit de vaste juryleden Mi
chel Follet. Karin Bloemen
en vier kinderen.
Filmnet gaat
ongecodeerd
uitzenden
DEN HAAG (GPD) - Het
abonnee-kanaal Filmnet
brengt vanaf deze week op
vaste tijdstippen ongeco
deerd korte film-program
ma's die ook de niet-abonnees
kunnen bekijken. Deze zoge
naamde Open Vensterpro
gramma's, bestaande uit re
portages. quizzen over film en
vooral veel reclame voor het
filmkanaal, zijn speciaal be
stemd voor Nederland en
Vlaanderen. Er is een aantal
korte proefprogramma's van
ongeveer een half uur door
FilmNet geproduceerd die de
komende weken op kijkdich-
te uren worden uitgezonden.
"Het is de bedoeling dat de
kijkers op den duur zélf be
slissen welke programma's ze
het liefste zien in dat uur", al
dus een woordvoerder.
FilmNet, dat op dit moment
ruim 85.000 betalende abon
nees heeft, mag sinds decem
ber als abonneezender dage
lijks een uur ongecodeerd uit
zenden. Tot deze week ge
beurde dat alleen op de
woensdagavonden met het
film-magazine FilmBlik, ge
presenteerd door Antoinette
Beumer en de Belg Michel
Follet. FilmNet is druk aan
het lobbyen voor de mogelijk
heid om minimaal drie uur
per dag ongecodeerd uit te
kunnen zenden, zodat er
ruimte is om een hele speel
film te vertonen. "Een speel
film uitzenden is toch de beste
manier om dit filmkanaal te
profileren", aldus de woord
voerder.
door tot de vrouw die avond aan
avond haar publiek amuseert (en
verbijstert) met een volwassen
theatershow waarin onderwer
pen als overspel en de Bolderkar
niet worden geschuwd. Ze steekt
zelfs een sigaret op!
In het openingsnummer 'Bin
nen zonder kloppen' steekt ze de
draak met de mensen die haar op
straat aanspreken als was zij al
jarenlang een huisvriendin. Op
haar tweeënveertigste is ze on
derhand wel mevrouw Bijl. "Het
programma heet zo", zegt ze aan
de koffie in een restaurant in
Breukelen, "omdat ik het zo
grappig vond klinken en ook zo
leuk vond'staan op het affiche,
en dat onderwerpje... Ach, je
moet nooit beginnen met iets be
langrijks, want ze luisteren toch
niet, de eerste vijf minuten".
Nee? Wat doen ze dan?
"Kijken. En wat zeggen tegen
elkaar. Dat is bijna vaste prik, en
daar vond ik'dit zo'n aardig on-
iEfvoor'
Je hebt vanaf het begin het imago
gehad van het zoete meisje. In
deze show reken je daar mee af?
"Ik ben nu tweeënveertig, toen
was ik zeventien, dat is een ver
schil. Ik had niet het imago, ik
was het ook. En ik schaam me er
niet voor, het was goed repertoi
re voor wat het was. Ik heb het
met plezier gedaan, maar ik heb
het eigenlijk veel te lang volge
houden. Ik moet ook zeggen dat
ik allang veranderd was voordat
de mensen het een beetje in de
gaten kregen, want wat ze niet
willen horen, horen ze niet, en
dat heeft bij mij echt verdomd
lang geduurd. Maar, nu ben ik
wel van dat imago af. Het zou een
keer tijd worden".
Had je in het begin een voor
stelling van hoe je carrière zou
verlopen?
"Nee, heb ik nog niet. Het eni
ge wat ik altijd wel bewust ge
daan heb, is de zaak een beetje
traineren, omdat ik vond, en dat
vind ik nog, datje niet te vlug het
theater in moet gaan, niet te vlug
dingen moet doen waar je mis
schien nog niet aan toe bent. Ik
heb dat getraineerd omdat er in
dit beroep altijd verschrikkelijk
hard gedouwd wordt om mensen
meteen daar te krijgen waar ze
het meeste geld in het laatje
brengen. Dat is mij gelukkig be
spaard gebleven, maar daar moet
je zelf ook erg je best voor doen".
"Het effect is dat je dan wel
krijgt wat je wilt, maar dat ze je
ook erg lastig vinden, en dat is
met juist. Of ze zeggen datje niet
ambitieus bent. Ik ben juist heel
erg ambitieus in mijn vak: ik wil
graag dat iedereen wat ik doe
hartstikke goed vindt, en ik wil
dat ik het zelf goed vind".
- Martine Bijl: "Als je een drol elke dag laat zien. dan wordt die ook c
Van onze correspondent
Frank van Dijl
BREUKELEN - 'Mevrouw Bijl'
loopt op haar laatste benen. Dat
wil zeggen: na een twee jaar du
rende toernee langs de Neder
landse schouwburgen is het bij
na afgelopen met het programma
dat zo heet. Martine Bijl zal zich
daarna misschien een jaartje af
zijdig houden van het theater,
maar dat heeft wat haar betreft
meer te maken met de vraag: hoe
nu verder dan met vermoeidheid
of ideeënarmoede.
In 'Mevrouw Bijl' komt haar
vijfentwintigjarig artiestenjubi
leum aan de orde, want zolang
telt ze al mee. Ze evolueerde .van
een lievig tienerzangeresje tot te
levisie-persoonlijkheid en zo
Hits
Er zijn natuurlijk veel eendags
vliegen...
"Dat weet je dan als die dag
voorbij is... Ja, de ëen is een een
dagsvlieg en de ander krijgt de
kans niet. Ik geloof echt dat dat
zo is, en nu zeker. Toen ik begon
was het toch anders: aan alle
kanten gesteund, Willem Duys
draaide mijn plaatjes..."
Ja, die was de directeur van je
platenmaatschappij.
"Jazeker, maar hij vond het
ook echt mooi. Bij mij is er nooit
iemand geweest die tegen me
zei: 'Op die elpee moet natuurlijk
wel een single staan, een hit'. Dat
is absoluut nooit gebeurd. Ik had
ook nooit hits. Dat was niet mijn
wereld, is het nog niet. En nu
moet dat".
Je moet nu een hit hebben, een
videoclip en dan een film?
"Laten we eerlijk zijn: als je
een drol elke dag laat zien, dan
wordt die ook een hit. Als je het
er maar inpompt. Dat gebeurt te
genwoordig vaak. Er heeft wel
eens iemand van een platen
maatschappij tegen mij gezegd:
'Als jij een hit wilt, dan zeg je
maar welk stuk, en dan moet je
naar 'Lost-Vast' en dan moet je
dit en je moet dat, en je moet naar
Hilversum 3; als je maar alles
doet wat wij zeggen, wordt het
een hit.' Dat is toch vrij treurig.
Heb ik ook maar niet gedaan".
Jules Decider. (foto gpdi
Leids recensent
in de slag met
Jules Deelder
LEIDEN August Hans den
Boef, literatuurrecensent
van deze krant en docent aan
de Rijksuniversiteit Leiden,
zal in het programma 'De
keus van Koos' de degens
kruisen met auteur Jules
Deelder. Het onderwerp: de
literatuurkritiek. Het pro
gramma zal op dinsdag 5
maart worden uitgezonden
op RTL4, om 21.10 uur. Koos
Postema heeft ook andere
recensenten benaderd om
met Deelder in het strijd
perk te treden, maar die
durfden niet.
Den Boef: "Waarom ik ben
uitgekozen, ik weet het niet.
Maar ik denk dat andere re
censenten een beetje bang
zijn geweest. Deelder is
nogal goed van tongriem ge
sneden en het vooruitzicht
publiekelijk voor gek te
worden gezet heeft die re
censenten kennelijk niet erg
aangelokt. Ik vind het een
aardige man, maar hij her
haalt zich de laatste tijd
nogal. In zijn proza, althans.
Als dichter is hij beter dan
als prozaïst".
UTRECHT - Musicus Philip Glass, bekend van het monumentale
werk 'Achnaton' over de opkomst en het verval van de Egyptisch fa
rao Achnaton. komt met zijn, acht personen tellende, ensemble
naar Nederland voor twee concerten. De concerten zullen, op 23 en
24 april, worden gegeven in Muziekcentrum Vredenburgin Utrecht.
De voorverkoop start a.s. zaterdag op de bekende adressen. (foto
"Het bedrijven van seks brengt
de gelovige dichter bij God",
luidde de eerste regel van een
krantestukje, waarboven de
kop "Theologen op de bres voor
seksueel plezier" prijkte. Het
bleek hier niet om een of andere
kreet van een ketterse sekte te
gaan, maar om de stelling name
van een katholieke theologe.
Deze Italiaanse moeder van zes
kinderen - Maria Catharina Ja-
cobelli geheten - gelooft dat de
liefdesdaad de mens dichter bij
het goddelijke mysterie brengt.
De afkeer van seks, die in de
moederkerk zo wijdverbreid is,
beschouwt zij als een be
treurenswaardige zaak. Door
eeuwenlang de zondigheid van
alle vlees als een geloofsartikel
te belijden, ontnam de Kerk het
zicht op de diepere samenhang
tussen lichamelijke en geestelij
ke overgave.
Het is even wennen dat een
roomse kerkgeleerde met een on
berispelijke reputatie zich op
deze wijze over het menselijke
lustleven heeft uitgelaten. Vele
van haar collega's beschouwen
dit nog steeds als de dierlijke
kant van de homo sapiens. En
het opvallende is dat het Vati-
caan zich niet vol gramschap
van Jacobelli heeft afgewend.
Voelt men daar wel iets voor
deze wufte vorm van moraal
theologie? Wil men de barse blik
van de Kerk vervangen door
een lonkende oogopslag?
Vroeger had de clerus er juist
een handje van om afvalligen
en ketters van een losbandig le
ven te beschuldigen. De heilige
oorlog tegen katharen en albi-
genzen werd mede gerechtvaar
digd met het argument dat zij
in wellust zwelgden en het al
taar van de ontucht aanbaden.
Toen daarna de oorlog aan de
ifWf r->J
j
S
j e
Oerrit Jan Zwier
heksen werd verklaard, die van
de prins der duisternis de in
structie hadden gekregen om de
christelijke maatschappij om
ver te werpen, deed wederom
het verhaal de ronde dat hun
seksuele honger onverzadig
baar was. Thuis boeleerden zij
met hun huisduivels en op de
sabbat gedroegen zij zich als
hoeren.
Raakte in tijden van verval
en ontwrichting ook de heilige
kerk besmet met het virus van
tuchteloosheid, dan duurde het
meestal niet lang of hervormers
en zuiveraars beklommen de
kansel. Dan kwamen de Borgi
a's en huns gelijken ten val, en
werd de losse moraal door een
strenge vervangen. Afgezanten
van de bisschop maakten een
inspectiereis langs de paro-
ch ies. om te controleren of er tus
sen de priester en zijn huishoud-'
ster geen laakbare intimiteiten
plaatsvonden. In de kloosters
werden jonge schoonmaaksters
door lelijke oude wijven ver
vangen.
Toen de Kerk nog nooit van
mevrouw Jacobelli had ge
hoord, koesterde zij een groot
wantrouwen tegen het zwakke
geslacht. De centrale ondeug
den van de vrouw waren haar
ongeloof, eerzucht en zinnelijk
heid. De vrouw was het lokaas
van de duivel om de man in de
hel te slepen. Waarom beschil
derde zij haar gezicht en tooide
zij zich met sieraden? Teneinde
de man met deze lokm iddelen in
de afgrond van de seksualiteit
te sleuren. Niep voor niets werd
in Spreuken 30 vermeld dat de
mond van haar baarmoeder al
tijd openstond. De duivel was
een groot psycholoog en dus was
het hem bekend dat hij slechts
haar vlees hoefde op te winden
om haar geest voor zich te win
nen. En was het niet Thomas
van Aquino die het mensdom er
aan herinnerde dat de erfzonde
door middel van de geslachts
daad werd doorgegeven?
Alleen bij de grote vrouwelij
ke mystici drong de erotiek het
verheven huis van de goddelijke
vervoering binnen. In haar ex
tase stelt de mystica haar ziel
als een stapel brandhout aan de
vuurgloed van haar Schepper
bloot. Teresa van Avila smacht
te naar Hem, zoals een dorstig
hert verlangt naar de water
bron. Catharina van Siena, die
soms wekenlang vastte op hos
ties en haar crucifix net zo lang
likte tot die rood zag van het
bloed, kon haar sidderende li
chaam soms nauwelijks meer in
bedwang houden. Van Teresa
van Avila bestaat een beroemd
beeld, waarbij haar hoofd met
halfopen mond achterover
hangt en haar melkwitte ogen
hemelwaarts zijn gericht. Een
hevig orgasme, zouden wij zeg
gen, maar zelf wist ze zeker dat
ze in de woontent van God"
verbleef.
Het zou mij niet verbazen als
een replica van dat beeld bij
mevrouw Jacobelli op de slaap
kamer staat.
pssr
v/OUJPOP.'LBT
OP sjOt-UFOF*.
PROFESSOR.'
Dl EG Hit FT SCHERP GEPRO.
TESTEERD TEGEN HBT OP.
TRCDEN VAR DE
SOVJETS IN DE REPUBLIE
KEN DIE ONAF RANKE.
L'JK VULLEN WORDEN.
TJA ALS NEN BE.
GIRT TE TW'JFE-
LEN ARN DE
eenheidsgedachte..
Jy) "v?
K
A>ET '5 V
$VP£P/CL UNS