'Dan maar minder
hoge kijkcijfers'
jZEEZa
Oud-minister Van Doorn over omroepbestel:
Toekomst
omroep
nog onzeker
Moordenaar
PAGINA 20
WOENSDAG 27 FEBRUARI 1991
m
PARIJS - Een innig moment tussen de Franse president Mitterrand en filmacteur Alain Delon. Mit
terrand feliciteerde Delon met zijn benoeming tot 'Chevalier de la Légion d'Honneur', een Franse rid
derorde die hij de acteur en playboy even daarvoor had opgespeld. «foto epa>
Duits station scoort niet erotische fihns
HILVERSUM (GPD) De
Duitstalige zender RTL Plus is
bezig aan een snelle opmars in
Nederland. Het station behoort
momenteel tot de best bekeken
tv~zenders, na RTL 4 en Neder
land 1. 2 en 2. Dat blijkt uit cij
fermateriaal van de afdeling
Kijk- en Luisteronderzoek
(KLO) van de NOS.
RTL Plus kwam tot dusverre
niet voor in het cijferonder-
zoek. Maar toen het aantal
'restkijkers' langzaam hoger
werd, was dat voor KLO reden
die stijging nader onder de loep
te nemen. Gebleken is dat RTL
Plus. het Duitstalige zusje van
RTL 4. vooral in de nachtelijke
uren veel Nederlandse kijkers
weet te trekken. Dit station
zendt dan vaak licht erotische
programma's uit. Volgens
KLO-cijfers keken bijvoor
beeld naar de speelfilm Lie-
besgrüsse a us der Lederhose
maar liefst 450.000 Nederlan
ders voornamelijk mannen).
Het kijkgedrag van de Ne
derlanders naar RTL Plus werd
in de tweede week van dit jaar
door de afdeling Kijk- en Luis
teronderzoek met extra aan
dacht gevolgd. In die week
bleek het station even goed te
scoren als BRT 1 en zelfs beter
dan Duitsland 1, BRT 2, Duits
land 2, Eurosport, BBC 1 en
BBC 2.
ZEIST - "In Hilversum, Rijswijk
en Den Haag wordt nog altijd de
denkfout gemaakt, datje met ge
wone reclame zou kunnen op
boksen tegen de commerciële
omroep. Als die denkfout niet
wordt gecorrigeerd dan bloedt
de publieke omroep zeker
dood", waarschuwt mr. Harry
van Doorn. Het is deze maand
precies tien jaar geleden dat de
ex-KRO-voorzitter en oud-mi
nister van cultuur, voorzitter was
van de VPRO-commissie die
toen al tot de conclusie kwam dat
in Nederland, naast de toen twee
niet-commerciële tv-zenders,
een derde commercieel station
zou moeten gaan opereren.
"Je moet niet vechten tegen ie
mand van wie je altijd zult verlie
zen. Dat is het geval als de niet-
commerciële omroepen de com
merciële omroep met dezelfde
middelen en programma's te lijf
willen gaan. Die gedachte wordt
helaas niet alleen door onderzoe
ker McKinsey, maar ook door de
politiek en de meerderheid van
de huidige omroepleiders in Hil
versum aangehangen", aldus
Van Doorn.
De denkfout is volgens de ex-
PPR-bewindsman te corrigeren
door 'een aantal nette mensen' te
benoemen in stichtingen, die in
de toekomst zowel de reclame
inkomsten van de publieke om
roep als die van de commerciële
omroep zullen gaan beheren.
Van Doorn: "Je bereikt er mee,
dat de publieke omroepen straks
niet met dezëlfde programma's
als de commerciële omroep hoe-
Ik zag laatst
bijvoorbeeld een mevrouw tegen
Jan Lenferink vertellen, dat ze
het overdag met 114 mannen had
gedaan alvorens 's avonds ook
nog met haar eigen man een
nummertje te maken. Dat moet
kennelijk allemaal op tv kunnen
worden uitgezonden. De publie
ke omroepen kunnen in dit soort
gevallen in de toekomst zeggen:
Daér achten wij ons te goed voor.
Dan maar minder hoge kijkcij
fers".
In de trant van 'er is meer tns-.
sen hemel en aarde?
1(1) Crazy - Seal - Warner
Music
2(2) Knockin' boots - Can-
dyman - Sony Music
3 8) Liefde voor muziek -
Raymond vi
Groenewoud
Bovema
4(3) Gonna make you
sweat - C C Music
Factory - Sony Music
5(9) Because I love you -
Stevie B - Sound Pro
ducts
6(5) Wicked game - Chris
Isaak - Phonogram
7(4) Innuendo - Queen -
EMI Bovema
8(6) Can't help myself - 2
brothers on the 4th
floor - Indisc
9(7) Love let love - Tony
Scott - CNR
10 (11) 3 a.m. Eternal - KLF -
Indisc
11 (12) Cry for help - Rick As-
tley - RCA
12 (15) Greasemix - John
Travolta Olivia
Newton John - Poly-
dor
13 (13) Can I kick it - A Tribe
Called Quest - Zomba
14 (17) Devotion - Nomad -
Indisc
15 (21) Do the bartman - The
Simpsons - Warner
Music
16 (18) Fantasy - Black Box -
Polydor
17 (23) Play that funky mu
sic - Vanilla Ice - EMI
Bovema
18 (10) Go fo it (heart and fi
re) - Joey B Ellis Ty-
nette Hare - EMI Bo-
19 (29) Goede tijden, slechte
tijden - L. Boray L.
de Vries - Phonogram
20 (16) All true man -
Alexander O'Neal -
Sony Music
21 (24) Here comes the ham-
hner - MC Hammer -
EMI Bovema
22 (14) Give peace a chance -
Sean Lennon
Friends - Virgin
23 (31) Een beetje misselijk -
Buster Fonteyn - Mu
nich Records
24 Heal the pain ,- Geor
ge Michael - Sony Mu-
25 (33) Dancehall good to we
- Papa San - Munich
Records
26 (37) Where does my heart
beat now - Celine
Dion - Sony Music
27 No woman no cry -
London Beat - RCA
28 Papa - Stef Bos - CNR
29 (25) Mercy mercy me/I
want you - Robert
Palmer - EMI Bovema
30 (20) Coming out of the
dark - Gloria Estefan
- Sony Music
31 (35) Down to earth - Monie
Love - Chrysalis
32 (22) To love Somebody -
Jimmy Somerville -
Phonogram
33 My side of the bed -
Susanna Hoffs - Sony
Music
34 (27) Maar vanavond heb
ik hoofdpijn - Hanny -
Telstar
35 Satisfaction - MC Jui
ce - Ramshom Re
cords
36 (19) Ice ice baby - Vanilla
Ice - Emi Bovema
37 1 believe - EMF - EMI
Bovema
38 (26) All together now - The
Farm - Zomba
39 Think - Information
Society - Indisc
40 (38) Amazonia - Rumba
Tres - Red Bullet
(Copyright
Stichting Ned. Top 40)
CNN blijft veel
kijkers trekken
HILVERSUM (GPD) - Het
Amerikaanse nieuwsstation
CNN blijft voor veel Nederlan
ders een belangrijke, aanvullen
de nieuwsbron. Dat blijkt uit cij
fers van de afdeling Kijk- en
Luisteronderzoek van de NOS.
Volgens de kijkcijfers keek
één op de acht Nederlanders af
gelopen zondag (de eerste dag
van de grondoorlog) één minuut
of langer naar deze nieuwszen-
der. Dat is een record voor CNN
in Nederland. Vóór de Golfcrisis
bereikte de zender dagelijks ge
middeld nauwelijks twee pro- j
cent van de Nederlanders. Door
het uitbreken van de Golfoorlog
hebben veel kabelexploitanten
CNN in hun kabelpakket opge
nomen. Mede hierdoor bereikte
de nieuwszender afgelopen zon
dag een dagbereik van twaalf
procent.
PRIVATE OMROEP - De le
den van de Veronica Omroep Or
ganisatie stemmen in met de mo
gelijke komst van een private
omroep. Dat heeft voorzitter J.
van der Reijden verklaard.
Van Doorn: "Precies".
Willekeur
In de gedachtengang van Van
Doorn anno 1991 moet eerst de
commerciële denkfout worden
'weggeharkt' en vervolgens
dient de 'willekeur' te worden
weggenomen, die McKinsey en
het Noordwijkse omroepoverleg
bij de verdeling van de drie tv-
netten inbouwde.
Van Doorn:"In de eerste plaats
zullen alle omroepen evenveel
zendtijd moeten krijgen. NOS,
VARA en VPRO op één net is mij
teveel. Het' onderscheid tussen
A-, B-, en C-omroepen moet ver
dwijnen om voortgaande leden-
jacht tegen te gaan. Tien jaar ge
leden pleitte or
daar al voor. Ons werd
mercieel standpunt
verweten. Wij hadden te weinig
oog voor nette dingen, zo luidde
de kritiek in het toenmalige Hil
versum. Een commercieel net
vond men doodgriezelig".
Volgens Van Doorn was RTL 4
er nooit gekomen als tien jaar ge
leden de voorstellen van de
VPRO-Commissie Van Doorn in
daden waren omgezet. In 1991
een commercieel net naast RTL
4 en Nederland 1, 2 en 3?
Van Doorn: "Zo'n vijfde zen
dér is wel erg veel. Het beste zou
zijn als Veronica en TROS uit het
bestel traden. Zo hadden wij het
tien jaar geleden ook voor ogen.
Bij de AVRO hebben ze in die
tien afgelopen jaren wel een erg
zwabberend beleid gevoerd. Zit
Wallis de Vries daar nog steeds
als voorzitter?"
HILVERSUM (GPD)
NOS-voorzitter drs Max de
Jong gaat de Hilversumse
omroepen vrijdag één model
voor een toekomstig tv-be-
stel voorzetten. Hij hoopt
met dit model de meeste
stemmen van de omroep
voorzitters in het NOS-be-
stuur bijeen te sprokkelen.
De Jong's uiteindelijke mo
del: KRO, NCRV en AVRO
op Nederland 1, Veronica,
TROS en EO op Nederland 2
en NOS, VARA en VPRO op
Nederland 3. "Bij iedere an
dere indeling zullen bezwa
ren van omroepen groter
zijn", zo luidt de slotconclu
sie van De Jong, die in de af
gelopen weken op bezoek is
geweest bij alle Gooise
zendgemachtigden.
In Hilversum wordt ver
wacht dat De Jongs model
een geringe meerderheid
achter zich zal krijgen "om
dat anders de Haagse poli
tiek de knoop gaat doorhak
ken." Versplintering van de
NOS, die bij het model van
het onderzoeksbureau McK
insey over drie netten ver
spreid programma's zou
moeten gaan bieden, wordt
via het model-De Jong voor
komen.
Het 'Noordwijkse model',
in januari overeengekomen
(een 'reli-net' op Nederland
1 met NCRV, KRO en EO, de
ATV-omroepen op 2 en
VARA, VPRO en het deel
van de NOS, dat niet op de
andere netten zou komen op
3) is met het model-De Jong
helemaal van de kaart ver
dwenen.
hand. Natuurlijk, in steden als
New York en Washington woedt
tussen criminele organisaties
een permanente oorlog. Boven
dien wordt de burgerij er door
een leger van junks en gauwdie
ven belaagd. De Amerikanen
wapenen zich daartegen, niet
alleen met dubbele sloten maar
ook met pistolen in de handtas
en zelfs machinegeweren onder
het bed. Al die films en boeken,
waarin de strijd tussen roofdie
ren en hun tot de tanden gewa
pende prooien in beeld wordt
gebracht, weerspiegelen zowel
de realiteit als de alom heersen
de angst in de Amerikaanse sa-
menleving.
Wat deze geweldscultuur nu
zo vreemd en griezelig maakt, is
dat deze hoofdpersonen maar al
te vaak normale mensen zijn,
die om vaak onbegrijpelijke re
denen amok gaan maken en
dan levensgevaarlijk voor hun
omgeving worden. Een school
meisje begint opeens haar fami
lie uit te moorden; een oude
vrouw laat iedereen die aan de
deur belt binnen en hakt dan
met een kapmes op hen in; een
dorpsdokter moordt de wacht
kamer uit en een kantoorklerk
ontpopt zich van de ene dag op
de andere tot een verkrachtend
en bloeddronken beest. Vaak
gaat het om beschrijvingen of
verfilmingen van zaken die zeer
onlangs gebeurd zijn; soms
beeldt de hoofdpersoon een
moordenaar uit die in de do
dencel op de voltrekking van
zijn vonnis zit te wachten.
Het is in dit geval helemaal
niet erg dat in Nederland alles
vijftig jaar later gebeurt dan in
andere landen - een verwijt dat
'verlichte' geesten ons vroeger
graag voor de voeten wierpen.
Wij hebben immers geen enkele
behoefte aan seriemoordenaars,
niet in het echt en niet op het
witte doek. Wat jammer dat de
Filmkeuring niet langer mach
tig en vitaal is!
WAT MDO#
!K TQCH79
77?/I- -
UPP/NK-
SiJE.
seriemoordenaar alle ruimte
wordt gegeven. De auteur geeft
bijvoorbeeld een nauwgezette
beschrijving van de wijze
waarop een slachtoffer op de
vloer wordt vastgespijkerd, hoe
haar tong wordt uitgerukt en
hoe ze verder wordt misbruikt
en ten slotte om het leven ge
bracht. Een andere uitgever
heeft zich inmiddels al over het
manuscript ontfermd. Toch
denk ik dat een regisseur zich
nu wel twee keer zal bedenken
voor hij de filmrechten van de
roman opkoopt.
Nu is geweld van alle tijden
en het is zeker waar dat de mens
tot alle kwaad in staat is. Je zou
van de menselijke geschiedenis
gemakkelijk een opsomming
kunnen maken van bloedbaden,
pogroms en andere gruwelver
halen. Ook in de wijze waarop
het lichaam en de ziel van men
sen gefolterd konden worden,
heeft de homo sapiens zich ui
terst inventief betoond. Muzel
mannen reten de buiken van
hun vijanden open, bonden hun
darmen aan een paal en joegen
hen vervolgens in het rond. Chi
nezen lieten hun slachtoffers uit
duizend snijwoi}djes leegbloed
en. Op het marktplein van Eu
ropese steden werden crimine
len in de middeleeuwen gevie
rendeeld. En zo kan ik nog wel
een tijdje doorgaan.
Maar met de Amerikaanse
fascinatie voor moord en dood
slag is iets vreemds aan de
OAT MOET OP DIE
LU! iN HET KREnUN
TOCH INORU
haken
...Al 5 PRO.
TEST TEGEN
GEWELDDADIG
SOVJET- OP.
TREDEN IN
LITOUWEN
ZEKERHIT 1/fD IS 6E
5CHRèVEN DOOR EEN
npoece stalinist.
...MT HET VER.
2AHELDE VOLK
'HERCK TOCH
HOE STERCK
HN$7
DE AAPSTPALER IN BONSA'S
NANOEN IS EEN PAMP.'
V /EMAND MOET 'M DAT
AP PAKKEN.' S
In Nederland is de Filmkeuring
op sterven na dood, tot blijd
schap van menige linkse colum
nist, die vindt dat zo'n betuttel-
commissie geen recht heeft van
bestaan. Een merkwaardige op
vatting. Het is nu toch wel be
kend dat al die grenzeloze vrij
heid. waarnaar in de jaren zes
tig en zeventig zo hevig werd
verlangd, de samenleving wei
nig goed heeft gedaan? De
PvdA wil nu zelfs de sociale con
trole en het burgerlijk fatsoen in
ere herstellen, wat nog wel eens
een hele kluif kan worden. In
Amsterdam heeft de tramcon
ducteur weer zijn intrede ge
daan. Ook de Filmcommissie
zou in deze tijd een mooie taak
te vervullen hebben, zeker nu de
bioscoop- en videofilms nog
steeds gewelddadiger worden.
In Amerika is die commissie
allesbehalve opgeheven. Zij
heeft kort geleden een speelfilm
een X opgeplakt, hetgeen wil
zeggen dat zij deze niet geschikt
acht voor vertoning in normale
bioscopen. Meestal worden al
leen harde pornofilms door dit
lot getroffen. Kennelijk zag de
commissie weinig verschil in de
schaamteloze ontucht in de ene
soort films en het orgasme van
geweld in de verboden film.
Hierin speelt een zogenaamde
seriemoordenaar - iemand die
moord op moord pleegt - de
hoofdrol.
Het moet wel bar en boos zijn
wat de kijkers in dit produkt
wordt voorgeschoteld, want het
aantal Amerikaanse rolpren
ten waarin mensen met pikhou
welen of kettingzagen te lijf
worden gegaan, of anderzins
worden platgewalst of tot pulp
geslagen, is haast niet meer te
tellen
Een Amerikaanse uitgever
heeft nu zelfs geweigerd een ro
man uit te geven, waarin aan
de moordzucht van ook weereen
