'Wij gaan films niet
met scharen te lijf
'De schilders
van Tachtig'
bijeen in Van
Goghmuseum
^WMLIK
Institut Néerlandais 'gered'
Marco Ferreri wint Gouden Beer
WOENSDAG 27 FEBRUARI 1991
KUNST
PAGINA 25
AMSTERDAM!ANP) - "Kunst is
de allerindividueelste expressie van
de allerindividueelste emotie",
meende de schrijver Willem Kloos.
vertegenwoordiger van de Tachti
gers. Verwijzend naar deze literaire
beweging presenteert het Van
Goghmuseum in Amsterdam een
tentoonstelling onder de titel 'De
schilders van Tachtig. Nederlandse
schilderkunst 1880-1895'. De expo
sitie. die vanaf 1 maart is te bezichti
gen. toont een overzicht van het
werk van de generatie schilders na
de Haagse School, aldus de bekend
making van het museum.
De expositie bestaat uit drie de
len. In het eerste deel zijn meesters
van de Haagse School als Jozef Is
raels, Jacob en Matthijs Maris en
Anton Mauve te bezichtigen. In het
tweede deel, dat ruim de helft van
de tentoonstelling beslaat, komen
schilders als Breitner. Isaac Israels.
Jan Toorop en Floris Verster. van
de generatie van Vincent van Gogh
aan bod. Zij verwerkten de verwor
venheden van de Haagse School,
maar kozen een meer kosmopoliti
sche, moderne onderwerpkeuze, al
dus het museum.
In het derde deel van de tentoon
stelling wordt de overgang van
sommigen van deze kunstenaars
naar het symbolisme getoond,
waaarbij zich ook nieuwe kunste
naars als Johan Thorn Prikker aan
sloten. De expositie is tot en met 26
mei te bezichtigen.
RIJNDERS GAAT DOOR - Ge-
rardjan Rijnders, artistiek leider
van Toneelgroep Amsterdam, wil
zijn functie de volgende seizoenpe
riode (1993-1997) voortzetten. Per 1
augustus 1992 zal hij opnieuwd wor
den benoemd. Dat blijkt uit een be
kendmaking van Toneelgroep Am
sterdam.
Rijnders is vanaf het eerste sei
zoen - 1987/1988 - als artistiek leider
aan het toneelgezelschap verbon
den.
De London Acadewmy of Music and Dramatic Art brengt The Ta
ming of the Srew van Shakepseare. «foto John Haynes)
Monster van Liefde
In het LAK-theater brengt het RO-
theater Het Monster van Liefde,
dat geschreven is door acteur/re
gisseur Edwin de Vries. Een
vrouw ontmoet tijdens de begrafe
nis van haar vader, die ze nooit
gekend heeftdiens zoon. De ont
moeting krijgt een vervolg als de
vrouw 's avonds de trein mist. Een
hevige liefde, die zich nauwelijks
laat beteugelen, bloeit op. Maar
de consequenties van die liefde
zijn niet te overzien. De voorstel
ling wordt geregisseerd door Pe
ter Sonneveld en de spelers zijn
Reneé Fokker en Paul Kooij.
Te zien in het LAK-theater:
vanavond 27 en donderdag 28 fe
bruari, aanvang 20.30 uur.
Shakespeare
The Taming of the Shrew wordt
gebracht door de Engelstalige the
atergroep Lamda. Op een avond
wordt de dronken ketellapper Sly
op straat gevonden en meegeno
men naar het huis van een rijke
edelman. Daar wordt die avond
door toneelspelers het verhaal op
gevoerd van de ontvlammende
Redactie Pieter C. Rosier
liefde tussen Katherina en Pe-
truchio. Liefde, bedrog, verkleed
partijen en vrijscènes wisselen el
kaar af in dit klassieke blijspel.
Te zien: donderdag 28 februari
in de Leidse Stadsschouwburg.
Aanvang 20.15 uur.
Sombere Harold
Mary Dresselhuys en Dirk Zee-
lenberg spelen Harold Maude.
De 79-jarige Maude is vrolijk en
plukt de dag, terwijl de 21-jarige
sombere Harold aan bijna niets
anders dan de dood kan denken.
Toch vinden deze twee mensen el
kaar en hun vriendschap groeit,
tegen alle conventies in, uit tot een
superieure liefde.
Te zien: vrijdag 1 maart in de
Leidse Stadsschouwburg. Aan
vang 20.15 uur.
Iwan Iljitsj
In het Pieter Groen College in
Katwijk is vrijdag 1 maart Henk
van Ulsen te zien in het solo-to
neelstuk De Dood van Iwan Il
jitsj. Het stuk is een bewerking
van de gelijknamige novelle van
Leo Tolstoj. Het adres van het
PGC is Helmbergweg 10 en de
aanvang is 20.15 uur.
St. Theodulfus
Toneelvereniging St. Theodulfus
brengt het blijspel Eigen Haard
Is Wel Wat Herrie Waard. Aan
een lieflijk beekje staat een leeg,
oud huis te wachten op zijn nieu
we bewoners. De moeder van to
neelschrijver Phil.p heeft besloten
dit huis voor hoer zoon te kopen,
maar ontleent (taaraan ook het
recht zich met Philip en diens
vrouw te bemoeien. Nog meer on
gewenste gasten komen opdagen,
maar diegenen die verwacht wor
den, de verhuizers en een kook-
hulp, zijn nergens te zien. Of dat
nog goed komt?
Te zien in de Alkeburcht in
Roelofarendsveen op vrijdag 1 en
Reneé Fokker en Paul R. Kooij in Het monster van liefde door het Ro Theater. (foto Leo van Veizem
zaterdag 2 maart. De aanvang is
20.00 uur.
Moordspel
Is de titel van een moorddadige
thriller waarin alles anders af
loopt dan u denkt. Ton Lensink
en Huub Stapel zijn de hoofdrol
spelers in dit toneelstuk van
Anthony Shaffer, dat internatio
naal grote bekendheid geniet on
der de naam Sleuth.
Te zien: zaterdag 2 en zondag 3
maart in de Leidse Stadsschouw
burg. Aanvang 20.15 uur.
Clownerie
De clown Arno Huibers komt za
terdag 2 maart naar de Muzenhof
in Leiderdorp met zijn voorstel
ling Otto 39 en de bah-bakken,
voor iedereen vanaf 5 jaar oud. In
vuilcontainer 39 woont een zwer
ver, die zich niet alleen met afval
uit de bah-bakken voedt en kleedt,
maar er ook dromen in vindt. Zo
wordt hij in zijn dagdroom muzi
kant, opera-zangeres en mario
net. Otto heeft een orkest, bestaan
de uit hemzelf, spelend op accor
deon en saxofoon. Aanvang 14.30
Tientjesvoorstelling
Na de dood van zijn zuster veran
dert de milde en redelijke keizer
Caligula in een tiran en een moor
denaar. De Franse schrijver Ca
mus schreef over deze omslag het
toneelstuk Caligula, dat over de
grenzen van de vrijheid en de
macht gaat en dat toch heel humo
ristisch schijnt te zijn.
Te zien op zaterdag 2 maart in
het Parktheater in Alphen aan
den Rijn. Aanvang 20.30 uur
Muziek
Traditionele muziek is niet zo saai
als menigeen denkt. Met instru
menten als de fluit, de melodeon
en de Northumbrian pipes bren
gen de drie musici van The House
Band Engelse volksmuziek tot
leven en voegen er nog iets heden
daags aan toe in het Alphense
Parktheater op zondag 3 maart.
Aanvang 20.30 uur.
Nog meer muziek
Maar dan klassiek, wordt ge
speeld door het Von Weber Trio
in de Muzenhof in Leiderdorp op
zondag 3 maart om 12.30 uur. Het
trio bestaat uit een fluitist, een
pianist en een cellist en speelt wer
ken van onder ander Haydn, Far-
renc. Verhaar en natuurlijk Von
Weber.
Van onze correspondent
Rudolph Bakker
PARIJS De Haagse kunstbe
tuttelaars hebben na twee jaar kles-
sebessen en ruziemaken het 'Insti
tut Néerlandais' in Parijs doen be
vallen van een nieuwe directeur.
Het werd een tangverlossing Of het
Instituut met de nu genomen
schijnoplossing gediend is en de
Nederlandse cultuur die het pro
beert uit te dragen geholpen, blijft
voor de verantwoordelijkheid van
de ministeriele wijsneuzen in het
vaderland.
Het kind van de rekening werd de
43-jarige diplomaat Ed Craanen.
sinds september '89 Cultureel Raad
aan Harer Majesteits Ambassade in
Parijs. Het ligt niet aan de enthou
siast-realistische manier waarop
Ambassaderaad Craanen van plan
is de komende twee jaar het Institut
Néerlandais voor de zoveelste keer
van de ondergang te redden Het is
veel meer de vraag of het zin heeft
van enthousiaste initiatiefnemers
de tijd te vragen die nodig is om de
Nederlandse Staat, met zyn tanden
knarsend beleden kunstzin, in Pa
rijs voor een duur dubbeltje op de
voorste rij te laten zitten.
Het Nederlands Instituut huist in
een onoverzichtelijk bouwwerk in
het duisterste deel van de lange rue
de Lille. Het behoorde ooit de
kunstverzamelaar Frits Lugt toe en
het is van boven tot onder volgela
den met de wereldberoemde collec
tie tekeningen, gravures en schilde
rijen die Lugt een levenlang verza
meld had. Dat erfgoed is onderge
bracht in de Stichting Custodia
Deze stichting is tevens de huisbaas
van het Institut Néerlandais waar
voor de aanzet ook door Lugt nog
gegeven was.
De financiële problemen hebben
zich in het verleden opgestapeld
voor het instituut. Dat kwam voor
namelijk omdat de Stichting Custo
dia - naar men aannam in strijd rrwt
de statuten en in ieder geval in str^d
met de wil van Frits Lugt de huur
van het Instituut schrikbarend be
gon op te schroeven De ministeries
wilden van het Instituut af. paniek
brak uit In geheimzinnigheid ba
dende onderhandelingen sleepten
zich voort tot tenslotte na eindeloos
aarzelen de verkeerde beslissingen
werden genomen.
Directeur Ed Craanen ziet de toe
komst als een Tesselse rechtdoor-
zeeer dan ook nuchter onder ogen.
Eerst moet het Instituut 'intern' (en
voor de zoveelste keer) worden
'doorgelicht'. Dan moeten er nieu
we plannen worden gemaakt. Na
twee jaar wordt het resultaat met
het Bestuur en de Raad van Toe
zicht bekeken "Ze hebben dan de
vrijheid me de laan uit te sturen en
ik heb de vrijheid zelf eventueel
weg te gaan", aldus Craanen.
C. Crans, directeur Nederlandse Filmkeuring
ke zaken in de film en gaan die met
enorme scharen te lijf, als zij een rol
prent al niet helemaal verbieden.
Maar dat beeld is volgens Crans vol
ledig onjuist.
Verbieden gebeurt niet. Films
hoeven ook niet gekeurd te worden.
Ongekeurde films mogen echter al
leen aan zestien jaar en ouder wor
den vertoond. Knippen, om een
film toch geschikt te maken voor
kinderen, wordt verder tot het uiter
ste beperkt. De filmkeurders heb
ben juist een positieve benadering
en zien hun werk als een bescher
mende arm om de schouder van het
kind dat nog niet alles op zijn waar
de kan beoordelen, zegt Crans.
"Een film wordt uitsluitend beke
ken op de schadelijkheid ervan
voor de jeugd. Een scène uit 'De
Lift' bijvoorbeeld, waarin een ont
hoofding is te zien en waarvan een
kind nog lang in de war kan zijn, is
schadelijk. Omdat bepaalde dingen
alleen voor jonge kinderen schade
lijk zijn hanteren we twee leeftijds
grenzen, twaalf en zestien jaar. Is
een film niet schadelijk, dan krijgt
hij het predikaat alle leeftijden".
Dat betekent niet dat de film ook
leuk is voor het hele gezin. Is hij dat
wel, dan komt er om de vermelding
alle leeftijden nog een blokje te
staan.
De filmkeurders hanteren alleen
hun eigen, persoonlijke normen. Er
zijn geen maatstaven als "bij drie of
meer messteken is een film alleen
geschikt voor zestien jaar en ou
der".
Er zijn in totaal veertig filmkeur
ders, de ene helft is man, de andere
helft vrouw. Ze mogen hun werk
vier jaar doen, dan moet er weer
plaats gemaakt worden voor ande
ren. In principe maakt iedereen van
boven de achttien kans om bij de
Filmkeuring te komen, want het ge
zelschap moet een doornee van de
Nederlandse bevolking zijn. Op het
ogenblik werken mee een kok, een
oud-burgemeester, een lerares, een
boer, een reclameman, een medicij-
nenstudent, een regisseur, een nota
ris, huisvrouwen en zowaar ook een
pedagoog. Zij komen uit alle delen
van het land. Tweemaal per week
komen vijf filmkeurders naar het
filmzaaltje op de zesde etage van het
ministerie van cultuur in Rijswijk.
Ze zien daar twee hoofdfilms waar
over ze na afloop stemmen. Ze krij
gen hun reis vergoed en verder een
bedrag van 125 gulden per keur-
dag.
Als het aan Crans ligt, moet De
Filmkeuring straks dus meer doen
dan alleen maar aan sommige films
leeftijdsgrenzen verbinden. Een
eventueel vernieuwd instituut moet
niet alleen bioscoopbezoekers en
video-kijkers, maar ook tv-kijkers
voorlichting gaan geven. "Want ook
over tv -"soms een vervangende
kinderoppas"- is betere voorlich
ting nodig.
Hij hoopt dat de huidige discussie
over de Filmkeuring de politiek zal
aanzetten om zijn instituut het door
hem beschreven nieuwe jas te ge
ven. Het opdoeken van het Neder
landse keuringssysteem zou ook
met het oog op het verenigde Euro
pa stom zijn, denkt hij- In 1992 gaan
de grenzen ook voor de film open en
dan zullen er overeenkomsten moe
ten komen met andere landen waar
de normen veel strenger zijn.
RIJSWIJK (ANP) - Het zijn
akelige dagen voor de Neder
landse Filmkeuring. Het minis
terie van cultuur liet de Vrije
Universiteit een onderzoek
doen naar deze aan vrijwel ie
dereen bekende, maar voor ve
len toch nogal duistere, over
heidsinstelling. Vorige week
kwamen de onderzoekers met
een hard oordeel: "De Filmkeu
ring heeft alleen nog maar een
symbolische functie".
Dat komt vooral door de op
mars van de video's, waarop
geen echte overheidskeuring
van toepassing is. Minister D'
Ancona van cultuur moet haar
standpunt over de Filmkeuring
nog bepalen. De directeur van
het ogenschijnlijk zieltogende
instituut, C. Crans, ziet intussen
nog wel degelijk toekomst, juist
in het geven van voorlichting
over films èn video's.
"Die voorlichting moet op onafhan
kelijke wijze plaats hebben en niet
door de branches zelf', vindt Crans.
"Stel je voor dat de slagers de eni
gen waren die over het vlees gingen,
je hebt toch ook een keuringsdienst
van waren". Hij wil nieuwe taken en
mogelijkheden voor de Filmkeu
ring, die dan ook een andere naam
moet krijgen.
Volgens Crans -drie dagen per
week directeur van de Filmkeuring,
twee dagen leraar maatschappij-
leer- heeft de goegemeente een
nogal raar beeld van de huidige
Filmkeuring. Zij denkt aan stoffige
oude heren en strenge dames in gru
welijke mantelpakken. Zij azen op
onzedelijkheid en andere verfoeilii-
RECORD DIRIGEREN - Sim Noord
hof. dirigent uit' het Groningse Hoog-'
ezand, heeft dit weekend zijn wereldre
cord dirigeren in het Poolse Poznan ver
beterd. Noordhof gaf 25 uur aan een stuk
door de maat aan voor 14 Poolse koren en
orkesten.
AMSTERDAM - De nieuwe Nederlandse speelfilm 'Eline Vere', naar de gelijknamige roman van Louis Oou-
perus, is gisteravond m het Amsterdamse Tuschinski theater in premiere gegaan. Op de foto koningin Beatrix in
gesprek met Marianne Basler en Monique van de Ven die respectievelijk de ro! van Elinc en Betsy Vere vervullen
De film draait vanaf vrijdag in de bioscopen. ltoto F)
De Italiaanse regisseur Marco Ferreri (links), die op de Berlinale werd onderscheiden met de Gouden Beer voor
zijn film 'La Casa del Sorriso', samen met Ingrid Thulin (midden) en Dado Ruspoli (rechts), de hoofdrolspelers.
(foto EPA)
Wolfgang Staudte prijs (voor het
beste debuut of de beste tweede
film in het Forum des jungen Films)
aan 'Kikuchi' van de Japanse regis
seur Kenchi Iwamoto. Susan Sont-
ag had na het voorlezen van het ju
ry-rapport op persoonlijke titel nog
enkele waarderende opmerkingen
voor Lyrisch Nitraat, een door de
Nederlander Peter Delpeut samen
gestelde compilatie van oude
filmfragmenten.
prijs was er voor L,a Londanna van
de Italiaan Marco Bellocchio (een
film over een omstreden verkrach
tingsaffaire) en voor de Russische
film 'Satana' van Victor Aristov
(een sombere thriller waarin de hui
dige malaise in de USSR centraal
staat). Een Zilveren Beer voor een
'Outstanding Single Achievement'
was er voor Kevin Costners 'Dances
with Wolves'. Die film kreeg daar
mee minder dan velen hadden ver
wacht.
GRONINGEN - De film 'La casa
del sorriso' van de Italiaanse regis
seur Marco Ferreri is gisteravond
op 41ste Internationale Filmfest-
spiele in Berlijn met de Gouden
Beer onderscheiden. De jury onder
leiding van Volker Schlöndorff
koos deze cynische komedie over
een onmogelijke liefde in een be
jaardentehuis als de beste film uit
het 25 inzendingen tellende compe
titieprogramma. Een speciale Jury-
Kimiai en voor de Chinese histori
sche film 'Li Lianying, de keizerlij
ke Eunuch' van Tian Zhuang-
zhuang. De Gouden Beer .voor de
beste korte film ging naar 'Six Point
Nine' van de Amerikaan Dan Boot-
Een aparte jury, met daarin de
Russische regisseur Aleksandr As-
koldov, de Duitse actrice Corinna
Harfouch en de Amerikaanse
schrijfster Susan Sontag, gaf de
De Spaanse actrice Victoria Abril
won een Zilveren Beer voor de bes
te vrouwelijke rol in het heftige lief
desfilm 'Amantes' van Vicente.
Aranda, Maynard Eziashi werd on
derscheiden als beste acteur voor
zi jn hoofdrol in het koloniale drama
'Mr. Johnson' van Bruce Beresford.
De jury gaf in de categorie regie ver
der Zilveren Beren aan de Italiaan
se regisseur Ricky Tognazzi (voor
'Ultra', een film over voetbalvanda
lisme) en de Amerikaan Jonathan
Demme (voor 'The Silence of the
Lambs', een gruwelijke thriller over
een seriemoordenaar die zijn slacht
offers vilt). Speciale juryvermelain-
gen waren er nog voor de Franse
gangsterfilm 'Le petit criminel' van
Jacques Doillon, het Iraanse sociale
drama 'Dandan-E Mar' van Masud
C. Crans, directeur Filmkeuring: hopend in bange dagen.
