Hussein en Arafat moeten verdwijnen' Verdeelde Iraakse oppositie wacht op val Saddam 'Opbouw Irak kost f 340 miljard' Blusser kan oliebrand met dynamiet te lijf Regering van Kuwayt klaar voor terugkeer Nederlandse vogelkenners bieden hulp ^OQRISIGJNOE'GOIjF^ PAGINA 7 Van den Broek wil overleg met andere leiders DEN HAAG (GPD) Als de oorlog om Kuwayt is gestreden, hoopt minister Van den Broek (buitenlandse zaken) dat de internationale gemeenschap verlost is van de Iraakse leider Saddam Hussein en PLO-leider Arafat. In de ogen van Van den Broek zijn beiden niet acceptabel als gesprekspartner bij de oplossing van diverse problemen in het Midden- Oosten. Van den Broek verklaarde tijdens een mondeling overleg, gisteren met de kamercommissies van bui tenlandse zaken en defensie, dat het politieke voortbestaan van Hussein het verwezenlijken van vrede en veiligheid in de regio 'aanzienlijk compliceert'. En PLO-leider Arafat heeft zich, door zijn steun aan Hus- Sharon: Assad èn Saddam alle sein. in de ogen van de wereldge meenschap volstrekt ongeloofwaar dig gemaakt. Probleem is alleen dat er geen alternatief voor Arafat is als leider van de Palestijnen. Over Hussein zei de bewinds- Amerikaanse president Bush was "een duidelijke uitnodiging aan Irak om zijn werkelijke bedoelin gen te laten blijken". Toen het antwoord daarop uit bleef. Hussein een opruiende rede ben". Van den Broek hoeven te heb- Kuwaytse burgers den geplukt om te worden geëxecu- w >^01-1 met de opvatting dat je vrede alleen teerd, kon het Sovjet-bemiddelings met je vijanden, niet met je den, sluit. "Maar onderhandelen met Saddam Hussein zal niet tot voorstel geen rol r Van den Broek. Alleen de fractie v i Groen Links Broek, terugkijkend op de zettelijke opstelling van het Iraakse Hirpp ~mnnyrlcn n pyo regime in de afgelopen maanden. LWCC IIlUUl CICIlclcli o Wat Arafat betreft zullen de lan den van de Europese Gemeenschap vrede leiden", meent Van den verzette zich gisteren tegen de op vatting van Van den Broek. Volgens oordvoerster Sipkes had de gron- JERUZALEM (AP) - De Israëli sche minister van volkshuisvesting Sharon heeft gisteren gezegd dat president Assad van Syrië en de Iraakse president Hussein 'twee moordenaars' zijn. volgens Van den Broek "een gere serveerde, afwachtende houding in nemen". "Zijn geloofwaardigheid, ook als onderhandelingspartner, is ernstig aangetast. Maar er moment geen uitzicht op De uitlating van de Israëlische vangend Palestijns leiderschap", minister komt te midden van be- minister verwacht niet dat de richten dat de Verenigde Staten de ^fwijzende houding van de Sovjet- hoop hebben gevestigd op een ak- Unie tegenover de landoorlog ver- koord tussen Syne en Israel voor strekkende consequenties zal heb- vrede in het Midden-Oosten na de j3en Moskou zal zich bij de ontwik- ofkelingen neerleggen en blijft ook in toekomst bereid om in de Vei lig- liet zich laatdunkend uit over de Sy rische leider. In een vraaggesprek met de Franse krant Journal de Di- manche noemde hij Assad een 'reële vijand'. Tegenover een groep Amerikaan se joden verklaarde Sharon dat de deelname van Syrië aan de anti- Iraakse coalitie nog niet betekent De Sovjet-voorstellen aan de Iraak- dat van dat land geen dreiging meer seautoriteiten om op vreedzame uitgaat voor Israel. "Er is geen ver- wlJze een e,nd aan het conflict te schil tussen Assad en Saddam Hus- maken. schoten volgens de minister sein. behalve hun naam. aldus ernstig tekort. Zo was geen sprake Sharon, "we hebben het over twee heidsraad constructief te werken aan een veiligheidsstructuur voor het Midden-Oosten, is Van den Broeks verwachting. Marchanderen doorlog voorkomen kunnen den. Het plan-Gorbatsjov stond niet ver af van de inhoud van de resolu ties van de Veiligheidsraad. Ver baasd was Sipkes dan ook geweest over het ultimatum en het feit dat de Nederlandse regering en de an- op dit dere fracties in de Kamer het optre den van Bush steunden. De Veiligheidsraad had in de ge legenheid moeten worden gesteld de situatie tenminste 48 uur aan te zien. Om te bekijken of de partijen tot een vreedzame beëindiging kon den komen. "De Veiligheidsraad wordt wel gebruikt om de oorlog te bord beginnen, maar niet in staat gesteld die oorlog te beëindigen", aldus Sipkes. Deze pop bungelt aan het balkon van een appartement in Tel Aviv. Op het de rechterzijde staat in het Hebreeuws 'Dictator, Het Einde'. zetten, maar ook blussen. Spring stof is een belangrijk instrument waarmee de Amerikaanse specialist Paul 'Red' Adair brandende olie- en aardgasbronnen probeert te blus sen. Naast explosies maakt men ge bruik van de methode 'doodpom- pen'. zet men zware metalen kap pen in of kan men parallelboringen doen. In de Sovjetunie is in de jaren 70 naar men beweert een onder grondse atoomexplosie probaat ge weest bij het blussen van een bran dende aardgasbron. Bij brandende transportinrichtin gen komt een mengssel van olie en gas aan de oppervlakte dat onder hoge druk staat. De verbranding er van levert temperaturen die ruim boven 1000 graden Celsius liggen. Bij die hitte smelten boren gemak kelijk. Klassieke blusmiddelen zijn niet geschikt. Water verdampt voor het op de hete vlam komt. en boven dien drijft de lichtere olie op het wa ter en het brandt door. Schuim of kooldioxyde verhinderen evenmin de toevoer van de voor de verbran ding noodzakelijke zuurstof, omdat sterke winden van de opstijgende vuurzuil deze stoffen meevoeren. Bij de bestrijding met dynamiet worden verscheidene vaten met deze springstof met gepantserde en gekoelde vaartuigen dicht bij het boorgat gebracht. De kunst van de aardoliebrandweerman bestaat er in dat hij een voortijdige ontplof fing verhindert. Als het spul op de goede plek explodeert, blaast de drukgolf de vlam uit. Elk gloeiend metaaldeel of ook maar een vonk van elektrische ontladingen kan het succes verijdelen. Als men dicht bij de brandende bron kan komen, kan men die 'doodpompen' of smoren. In het boorgat wordt door middel van een zijboring een heel zwaar boorgruis gepompt. Dit bestaat uit een meng sel van water en bariet. Het gewicht dictators, twee moordenaars". Sharon is een vooraanstaand lid van het rechtse Likud-blok en een van de meest controversiële Israëli sche politici. Hij was minister van defensie tijdens de inval van Israël in Libanon in 1982 en moest aftre den nadat een onderzoekscommis sie hem mede verantwoordelijk had gesteld voor de bloedbaden in de Palestijnse kampen Sabra en Cha- tilla bij Bayrut. DHAHRAN/LONDEN (AP) - Le den van dè Kuwaytse regering in ballingschap zullen binnenkort tij delijk een aantal kantoren betrek ken in de Saudische stad Dhahran in afwachting van het moment waarop ze naar hun vaderland terug kunnen keren, zo heeft de plaats vervangend directeur van het Ku waytse ministerie van informatie, Hassan al-Sanad, gisteren meege deeld. De Kuwaytse ambassadeur in Groot-Brittannie, Ghazi al-Rayes, heeft gisteren gezegd dat troepen van de anti-Irakcoalitie een deel van Kuwayt-stad hadden ingenomen en dat hij verwachtte dat de stad aan het eind van de dag zal zijn bevrijd. "Ik heb het idee dat een deel van de stad is veilig gesteld door de troe pen van de coalitie...ik denk dat ze vandaag zal worden bevrijd", aldus de ambassadeur voor BBC-radio. De zakelijk adviseur van de kroonprins, Abdul Raman Al-Awa di, zei dat Kuwayt de Verenigde Staten en andere landen om finan ciële hulp zal vragen voor de weder opbouw van het land. In ruil daar voor zullen Amerikaanse en andere buitenlandse bedrijven zeker bouwcontracten krijgen, zo voegde Al-Awadi eraan toe. Volgens de Amerikaanse omroep CBS heeft Kuwayt al meer dan 150 van dergelijke contracten met een totale waarde van 500 miljoen dollar (ongeveer 825 miljoen gulden) afge sloten. Zeventig procent van de op drachten is naar Amerikaanse be drijven gegaan. Volgens een Kuwaytse minister hebben de zes staten van de de Raad voor Samenwerking in de Golf (GCC), Saudi-Arabië, Kuwayt, Bahrayn, Qatar, Oman en de Ver enigde Arabische Emiraten sinds de annexatie van Kuwayt door Irak een verlies gelede.n van 300 miljard dollar (514 miljard gulden). De kos ten voor wederopbouw, hulp aan buurlanden en het opzetten van een nieuw veiligheidssysteem in de re gio zijn daarbij nog niet meegere kend. Deze kosten zullen ongetwij feld aanzienlijk zijn. De Golfstaten hebben toegezegd Kuwayt bij te zullen staan bij de we deropbouw van het land. Maar vol gens de bankiers betekent dit dat de landen zich diep in de schulden zul len moeten steken. Kuwayt heeft Frankrijk beloofd 5 miljard franc (1,65 miljard gulden) bij te dragen aan de kosten die de Fransen maken door hun deelname aan de Golfoorlog. Dat geld kan snel komen nu het Amerikaanse minis terie van financien tegoeden van ze ven Kuwaytse banken in de Ver enigde Staten vanaf 18 maart weer vrijgeeft. onmiddellijke terugtrek king uit Kuwayt en bleken de Ira ki's allerlei voorwaarden te stellen. Resolutie 660 van de Veiligheids raad draaide juist om de woorden onmiddellijk en onvoorwaardelijk. "Iedereen was het erover eens: over de resoluties valt niet te mar chanderen". Toch probeerde Irak WASHINGTON (Rtr) - De weder- rijen in opbouw van Irak kost naar schat- naast i ting 340 miljard gulden. Ongeacht bracht i de Golfoorlog blijft ties. Irak Irak zijn verwoest. Daar- ernstige schade toege- an de Iraakse olie-installa- r de afkondiging Irak de komende jaren economisch van het VN-handelsembargo i capaciteit is door de geallieerde aanvallen in puin geschoten. De Iraakse vice-premier Hamma- di heeft verklaard dat de totale scha de ongeveer 200 miljard dollar be- "Irak heeft in de jaren 80 zeker 160 miljard dollar uitgegeven aan projecten om de infrastructuur van het land te verbeteren", zo verklaart Amerikaanse functionaris. "Als draagd. Deskundigen reageerden je ervan uitgaat dat het merendeel na 30 jaar is hersteld van de j gen van de oorlog. Ooggetuigenverslagen geve dat. "Een ondubbelzinnig 'ja' heeft dat door geallieerde luchtaanvallen Geallieerde bommen en raketten hebben voorts ongeveer 30 belang rijke bruggen over de rivieren de Eufraat en de Tigris verwoest. Het grootste deel van Iraaks industriële daarop door te zeggen dat dat be drag hoog doch niet onrealistisch is. Ter vergelijking; Iraakse troepen hebben in Kuwayt voor het uitbre- die projecten de afgelopen ken is verwoest, dan kun je uitreke nen dat het herstel van de schade aanzienlijk meer gaat kosten" Als i geallieerd raketsalvo, brandt uit terwijl troepen i ken van de grondoorlog voor zeker Irak niet over de benodigde finan ciële middelen beschikt kan het wel 20 tot 30 jaar duren voordat het zich enigzins heeft hersteld", aldus de functionaris. De economisch deskundige Yahia Sadovski van de Amerikaan se Brookings Institution schat dat "ongeveer 80 procent van de Iraak se olieraffinagecapaciteit en een groot deel van de Iraakse oliepro- duktie-installaties buiten werking zijn gesteld". Hierdoor onstaat voor Irak na af loop van de oorlog een groot pro bleem. Door de vernietiging van de olie-installaties is het land niet in staat olie uit te voeren. Baghdad krijgt daardoor geen financiële mid delen binnen terwijl Irak juist voor 90 procent afhankelijk is van in komsten uit de olie-export. Daar naast moet Irak maar afwachten of het net zoals voorheen in aanmer king komt voor buitenlandse kre dieten. "Het kan wel vijfjaar duren voordat Irak kan profiteren van de eerste kredieten", aldus Sadovski. Bij de wederopbouw van Irak moet het herstel van de energiecen trales, die de ruggegraat vormen voor een moderne industriële sa menleving, voorrang krijgen, zo menen deskundigen. In feite heb ben de geallieerde bombardemen ten Irak teruggeworpen in de ne gentiende eeuw. Met behulp van kleine en snel in zetbare gasturbine-centrales kan Irak wellicht in zijn eerste energie behoeften voorzien. "De bouw van door waterkracht aangedreven cen trales die noodzakelijk zijn om de Iraakse industrie weer op vooroor logs peil te brengen vergt daarente gen zeker 2,5 jaar", aldus de Ameri kaanse deskundige Thomas Stauf- fer. van dit materiaal drukt het explo sieve mengsel in de schacht terug en de vlam dooft. Als het oorspron kelijke boorgat nog intact is. kan men proberen er een zware metalen kap op te schroeven. Ook dit verhin dert een verder branden. Erg duur. tijdrovend en ingewik keld is een parallelboring. Op veili ge afstand van de brandende bron wordt een nieuw boorgat geslagen en de afzetting ter plekke afgetapt. Dit heeft men al tot op een diepte van vier kilometer met succes kun nen doen. UTRECHT Een dierenarts en twee vogelkenners uit ons land ver trekken vandaag naar Saudi-Arabie om vrijwillers te trainen in het schoonmaken van door olie vervuil de vogels. Ze zullen werken bij Al Jubayl, waar het grote vogel-op vangcentrum van Saudi-Arabie is gevestigd. Ze nemen het werk over van een Engelse groep, die daar al eind januari de schoonmaak-opera- tie op gang heeft gebracht. Het Nederlandse team wordt ge leid door de dierenarts dr. A. van Foreest, die gespecialiseerd is in exotische dieren en is verbonden aan Ouwehand's dierenpark in Rhe- nen. Met hem reist mee Koos van Donk. die al meer dan 35 jaar in de vogelbescherming actief is en be heerder is van het asiel "Vogelklas Karei Schot" in Rotterdam De der de man is de valkenier Theo Kuiper, die al veel ervaring in het schoon maken van door olie vervuilde vo gels heeft opgedaan. Hij is betrok ken bij het werk van het vogelasiel Haamstede in Zeeland. "Vooral het behoud van de so- cotra aalscholver zal veel aandacht krijgen, want dat is een vogel die al leen nog maar in dit gebied voor komt. Daarnaast overwinteren hier veel vogels, onder andere futen." Dat zegt dr A. van Foreest van de Diergeneeskundige Faculteit van de Rijksuniversiteit in Utrecht, die de Nederlandse actie heeft gecoör dineerd. Het is volgens Van Foreest nog niet te laat om m het Golfgebied reddingsacties door te zetten: "De olievervuiling rukt met een snel heid van een kilometer per dag op naar het zuiden, richting Al Jubayl. Daar huizen grote groepen overwin terende vogels, die steeds meer be dreigd worden. Er zijn in Saudi- Arabië voldoende vrijwilligers om in het asiel van Al Jubayl te helpen bij het schoon maken van de vogels. Alleen ontbreekt de ervaring en specifieke deskundigheid. Die wordt nu door het Nederlandse team ingebracht." De bedoeling is, dat de Nederlan ders tot uiterlijk 20 maart in Saudi- Arabie zullen blijven. Hun werk wordt gefinancierd door de EG. Dode bij protest tegen Golfoorlog CAIRO (AP) De Egyptische poli tie heeft gisteren de wapenstok en traangas ingezet om duizenden woedende studenten te verspreiden die in Cairo demonstreerden tegen de Golfoorlog. Volgens het persbu reau MENA werd daarbij een stu dent gedood en raakten 21 mensen gewond, onder wie acht politie agenten. MENA meldde dat twaalf studen ten werden gearresteerd. De politie noemde een getal van 200 arrestan ten. Bij de grootste universiteit van Cairo hadden zich 3000 studenten verzameld. "Irak zal niet sterven". "Schande, schande, we hebben Egypte voor dollars verkocht", en "Het geliefde Irak heeft Tel Aviv ge troffen", waren leuzen die daar wer den gehoord. DAMASCUS - Pogingen van Saudi-Arabië, Syrië, Iran en wester se landen om Iraakse oppositiele den in ballingschap voor te berei den op een machtsovername in Irak na de val van president Saddam Husayn kunnen een averechtse uit werking hebben, zo vrezen enkele Iraakse ballingen. De oppositiegroepen, die vari eren van communisten tot naar au tonomie strevende Kurden en isla mitische fundamentalisten, hebben een wankele coalitie gevormd waar in de onderlinge geschillen slechts op papier maar niet in de praktijk zijn opgelost. Sommige ballingen geloven dat de geschillen tusen deze groepen kunnen leiden tot een burgeroorlog in het na-oorlogse Irak. "Ik maak me iedere dag meer zor gen over de toekomst", zo zegt een opposant die anoniem wenst te blij ven. "De invloeden van buitenaf op de coalitie kunnen haar geheel on acceptabel maken voor het Iraakse volk zelf zegt hij. Jelal Talabani. leider en veteraan van de Patriottische Unie van Kur distan die al jaren tegen het bewind in Baghdad strijdt, benadrukt dat de coalitie "de eerste in haar soort is in het Midden-Oosten". Er zijn men sen in de coalitie die oprecht gelo ven dat ze de democratie in Irak kan herstellen. Maar Talabani geeft toe dat er geschillen zijn tussen de coa litieleden. "We hebben een gemeen schappelijk doel in het verdrijven van Saddam, maar er zullen proble men tussen ons ontstaan". Grote verschillen De 17 facties die in december een verenigd front hebben gevormd verschillen van elkaar wat betreft hun doelen, ideologieën en visies op het Irak zonder Saddam. De scheidslijnen tussen de oppositie groepen vallen grotendeels samen met die tussen de steunverleners aan de facties: Syrië, Iran en wester se landen, waarvan de eerste twee de belangrijkste zijn. De fundamentalisten willen een islamitische republiek als 'in Iran vestigen, terwijl de communisten, de liberalen en de nationalisten een seculiere staat willen. Hadi al- Mudarressi van de Islamitisch Ar beidsorganisatie zegt dat hij zou buigen voor een Iraakse regering met een niet-fundamentalistische meerderheid, maar dat hij dan nog steeds "van binnenuit zou vechten voor een islamitische republiek". Een in Europa woonachtig oppo sitielid zegt dat het is alsof je "een huwelijksbelofte uitspreekt terwijl je in je hoofd plannen maakt voor een scheiding". "Ik denk dat de le vensverwachting van de coalitie erg kort is, omdat al degenen die de eenheidsverklaring ondertekenden dat niet gedaan hebben uit enige echte overtuiging, maar uit eigen belang." Iran steunt een sji'itische moslim- groepering die wordt geleid door de Iraakse geestelijke ayatollah Mo hammed Bakr Hakim die jarenlang aan het hoofd stond \'an een nauwe lijks erkende regering in balling schap in Teheran. Dertig van zijn fa milieleden zijn vermoord door Sad dams geheime politie. De Saudi s steunen de door de voormalige Iraakse commandant generaal-majoor Ibrahim Abdul- Rahman Abu Daoud geleide Onaf hankelijke Nationalisten. Abu Daoud gaf in 1968 leiding aan een couppoging die mislukte De Syriers zijn voor generaal Has san Naquib. die in 1970 als plaats vervangend stafchef door Saddam werd weggezuiverd en sinds 1978 in Damascus leeft. Hij was enige tijd militair adviseur van PLO-leider Yasser Arafat. Opvolgers Naquib en Abu Daoud zijn ge noemd als mogelijke opvolgers van Saddam, maar ballingen zeggen dat anderen waarschijnlijk naar voren zullen komen als de ondersteunen de landen proberen hun kandidaat aan de macht te krijgen. De meeste coalitieleiders kwa men onlangs in Saudi-Arabie bijeen om te praten over wie de leiding zal krijgen in het Irak van na de oorlog Volgens alle verslagen liepen deze besprekingen bepaald niet order- lijk. De facties hebben jarenlang bij na niets anders gedaan dan ruzie maken onder elkaar. De internatio nale campagne tegen Saddam deed de groeperingen besluiten de krachten te bundelen om te profite ren van de beste mogeljkheid in ve le jaren om van Saddam af te ko- Nu presenteren deze groepen, waaronder de belangrijkste Kurdi- sche guerrillabewegingen, zich als een alternatief voor Saddam Hus sein en zijn socialistische Baath- partij. Ze beloven democratische verkiezingen en hervormingen en om de alliantie te verbreden onder handelen ze met de in Londen ge vestigde groepering die zich de Vrije Iraakse Coalitie noemt. Begin volgende maand zullen zo'n 250 oppositieleden uit alle groeperingen, waarschijnlijk in'Eu ropa, bijeenkomen in een poging tot een gezamenlijk manifest te komen. Maar de problemen die moeten worden overwonnen voor zo'n geza menlijk programma hebben zich nu al duidelijk afgetekend. De door Syrië gesteunde facties, de Kurden en de in Iran gevestigde groeperingen beschouwen zichzelf als het ware verzet, evenals de ge heimzinnige ad-Dawa Islami, of 'Is lamitische Roep', die een terreur- campagne tegen Saddam heeft ge voerd. Deze bewegingen kijken neer op groepen en individuen die vanuit Europa opereren. Onlangs brachten Talabani en an dere leden van het in Damascus ge vestigde uitvoerende comité van de coalitie een bezoek aan Saudi-Ara- bie. Daar maakten ze bezwaar tegen wat ze beschouwden als Saudische pogingen de Europese groepen aan hen op te dringen. Uit protest wei gerden ze de Saudische koning Fahd te ontmoeten. La tij ns-Amerika tegen oorlog SAN JOSE(IPS) - Uit opiniepei lingen in verschillende Latijn- samerikaanse landen blijkt dat de bevolking over het algemeen oor log in de Golf afwijst. In Brazilië bleek uit een peiling van het Insti tuut voor Publieke Opinie en Sta tistiek (Ibope) dat 42 procent van de ondervraagden de redenen af wijst die door de multinationale strijdmacht zijn aangevoerd voor de oorlog tegen Irak. In Ecuador verklaarde 60 procent zich tegen stander van de oorlog. In Pana ma. dat zelf een Amerikaanse mi litaire invasie te verduren heeft gekregen, was 95 procent van de ondervraagden tegen het gebruik van geweld tegen Irak. In Vene zuela meent 73 procent van de be volking dat de oorlog schadelijk zal zijn voor Venezuela.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 7