9 Grondoorlog was
onvermij delij k9
Massaprotesten tegen de grondoorlog
Palestijnen 'bedrogen' door Irak, vernederd door VS
Politiek Den Haag vrijwel eensgezind
Kuwayt wekte vaker
de begeerte van Irak
Vreemdelingenlegioen
vecht in voorste linies
Ondersteuning marine
essentieel voor landing
MAANDAG 25 FEBRUARI 1991
OORLOG IN DE GOLF
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) In politiek-Den Haag is gisteren vrijwel eensgezind gereageerd op
het begin van het grondoffensief. Minister Van den Broek (buitenlandse zaken) en de grote
partijen in de Tweede Kamer menen dat de grondoorlog 'onvermijdelijk' was omdat Irak
het ultimatum van de Amerikaanse president Bush negeerde. Alleen Groen Links wijst de
landoorlog af.
Volgens Van den Broek was de lan
doorlog "de enige oplossing: het is
ellendig dat het zo moet, maar ik
denk dat het onvermijdelijk was".
Van den Broek herhaalde nog eens
dat het overleven van het regime-
Saddam Hussein de oplossing van
andere vraagstukken in het Mid
den-Oosten aanzienlijk kan compli-
Ook CDA-woordvoerder Gual-
thérie van Weezei sprak gister
avond van "een onvermijdelijk op
treden". "Vooral gezien het optre
den van Irak en Saddam Hussein
vlak vóór de geallieerde inval, waar
bij de mensenrechten in Kuwayt op
stelselmatige wijze werden ge
schonden". Mochten de Amerika
nen, Britten of Fransen Nederland
vragen om extra militaire bijdra
gen, dan moet daar positief volgens
Van Weezei positief op worden ge
reageerd.
PvdA-woordvoerder Melkert
meent dat de manier waarop Hus
sein heeft gereageerd op de diplo
matieke voorstellen van de laatste
dagen een militaire actie rechtvaar
digt. "Er was geen begin van terug
trekking en Irak heeft er zelf voor
gekozen deze weg te willen be
gaan".
Het WD-Kamerlid Weisglas zei
in een reactie op het begin van de
landoorlog, dat het Irak was dat de
strijd op 2 augustus is begonnen
door Kuwayt in te nemen. "Na
maandenlange economische en po
litieke sancties moest op 17 januari
met geweld worden ingegrepen. En
nu moest, door de halsstarrigheid
van Hussein, het offensief te land
worden ingezet".
In politiek Den Haag wijst alleen
Groen Links de landoorlog af. Vol
gens de fractie waren er nog moge
lijkheden om het conflict vreed
zaam ten einde te brengen.
Midden-Oostendeskundige dr.
Leo Biegel wees het wapengeweld
eveneens van de hand. IKV-'
man Mient-Jan Faber sprak de
vrees uit dat de oorlog om Kuwayt
het begin kan zijn van een terugval
naar gewelddadige oplossingen. Hij
omschreef zichzelf als 'radeloos'.
"Ik houd mijn hart vast. Zullen we
voortaan weer van de ene oorlog in
de andere rollen"?
De directeur van Clingendael,
oud-WD-kamerlid Voorhoeve,
acht het logisch dat Washington
geen genoegen heeft genomen met
het Sovjet-vredesplan. Er zijn te
grote verschillen tussen de VN-uit-
spraak over onvoorwaardelijke en
directe terugtrekking uit Kuwayt
en de condities van het Russische
plan. Door het vervallen van de
sancties zou Irak direct olie kunnen
exporteren, terwijl het geen schade-
HAMBURG (DPA/GPD) - Het
rijke emiraat Kuwayt dat maar
17.800 vierkante kilometer groot
is heeft in het verleden herhaal
delijk de begeerte gewekt van zijn
Iraakse buur. Als basis hiervan
diende het feit dat Kuwayt op het
moment dat Irak onafhankelijk
werd (in 1932), met een autonome
status deel uitmaakte van het
Iraakse landsdeel Basra. Deze au
tonome status ging terug op een
in 1899 met Groot-Brittannie ge
sloten verdrag.
Groot-Brittannie. waaraan het
tot dan toe door Turkije beheerste
Mesopotamié na de Eerste We
reldoorlog als mandaatgebied
van de Volkenbond werd overge
dragen, gaf het land aan de Eu-
fraat en de Tigris in 1924 een
grondwet en de naam Irak. Na het
stichten van de staat Irak bleef
Kuwayt een Brits protectoraat.
Toen Baghdad na de Kuwaytse
onafhankelijkheid in 1961 aan
spraak op het emiraat maakte,
vToeg Kuwayt om militaire hulp
van Groot-Brittannie.
Pas in 1963 erkende Baghdad
het politieke bestaan van de klei
ne buurman. Maar al in 1973 be
zetten Iraakse troepen tijdelijk de
Kuwaytse grenspost Samita.
Toen de Iraakse buitenlandse
schuld door de achtjarige oorlog
tegen Iran tot 65 miljard dollar ge
stegen was, kwam Baghdad in
1990 terug op zijn vermeende aan
spraak op Kuwayt.
Per decreet
Kuwayt werd tot de Iraakse inva
sie op 2 augustus geregeerd door
de familie Sabah, die de emir
Dsjabir al Ahmed al Dsjabir al Sa
bah benoemd heeft. Hij benoem
de de regering. Het gekozen par
lement met 50 leden had de emir
in 1986 afgeschaft, waarna hij per
decreet regeerde.
Voor de invasie had Kuwayt
ongeveer 1,7 miljoen inwoners,
van wie 1,1 miljoen buitenlandse
werknemers. Op de lijst van olie
exporterende landen stond het
emiraat toen op de elfde plaats.
De bekende oliereserves van Ku
wayt werden beschouwd als de
op drie na grootste ter wereld.
Niet meer dan 0.2 procent van het
land werd voor landbouw ge
bruikt. zodat bijna alle voedsel
geïmporteerd moest worden.
Irak 438.000 vierkante km
had volgens officiële gegevens bij
het begin van de Golfoorlog onge
veer 16 miljoen inwoners. Met rij
ke aardoliereserves in het noord-
'oosten en zuiden van het land was
Irak volgens een statistiek uit
1988 na Saudi-Arabie de op een
na grootste olieproducent in het
Midden-Oosten. In de rivierdalen
van de Eufraat en de Tigris bevin
den zich vruchtbare akkers en
weilanden. Maar driekwart van
het land is woestijn, zodat Irak
voedsel moet invoeren.
PARIJS (DPA/AFP) - Het vreem
delingenlegioen, al 160 jaar het eli
tecorps van het Franse leger en een
de beroemdste gevechtseenhe-
Na de Algerijnse onafhankelijk
heid van Frankrijk (1962) liep het
aantal vrijwilligers voor het legioen,
dat met 50.000 manschappen
den ter wereld, bevindt zich in de jaren vijftig zijn hoogtepunt bereik-
voorste linies van het optrekkende
noordelijke front van de alliantie.
Ongeveer 2650 legionairs, meei
dan een kwart van de Franse grond
troepen die in Saudi-Arabie zijn ge
stationeerd, waren gisteren al ver
Irak, ten westen van Kuwayt, bin- de ronde
nengedrongen. De soldaten beho- zouden
i tot drie regimenten: het eerste pen achter zich hebben verbrand.
te, snel terug. Het elitecorps bestaat
nu uit 8000 soldaten, 45 procent
Fransen en 55 procent andere natio
naliteiten.
Twee hardnekkige mythes doen
de legionairs: Het
zijn die alle sche-
r de hele wereld gedemonstreerd tegen de oorlog. In het
regiment van de cavalerie, het twee
de regiment van de infanterie
zesde regiment van de genie.
En de meer romantische i
het dat zij gegrepen zijn door het av(
tuur of hun toevlucht hebben
Het vreemdelingenlegioen werd zocht tot het legioen uit liefdesver-
11831 opgericht om Algerije te
overen en zijn soldaten hebben, ge
holpen door de filmindustrie, naam
gemaakt als heldhaftige woestijn
strijders in de landen van de islam.
Zelfs zonder hun witte kepi hebben
zij weer een plaats gevonden
gevechtsmacht die opereert
Iraakse woestijn.
driet.
Volgens een officiële brochure
sluit de legionair zich bijna altijd
aan bij het corps om "met het verle
den te breken". Hij vindt er 'de ga
rantie van anonimiteit' en kan er
de 'zijn verloren idealen terugvinden',
de Voor hem neemt het legioen spoe
dig de plaats in van het vaderland,
MADRID/SANAA/ AMSTERDAM
(DPA/Rtr/ANP_) In verscheidene
landen vonden gisteren demonstra
ties plaats als protest tegen de gron-
STRAALJAGERS - Nederland
doorlog. Honderdduizenden Yeme-
nieten gingen in diverse plaatsen in
Yemen de straat op om te betogen
tegen het grondoffensief van de ge
allieerden tegen Irak. De betogers als "Navo,
gooiden stenen naar de ambassades zen" geroepen,
van de landen die deel uitmaken
streerden bij elkaar zo'n
mensen tegen de oorlog en voi
de en het Sovjetvredesplan. In de den, moslims en humanisten i
Spaanse hoofdstad werden slogans ten een "grondoffensief voor de vre-
"Weg met de ba- de" beginnen, stelde J. Ruijter van
het Amsterdamse Mozeshuis. In
Maastricht werd door een paar hon-
In de havenstad Barcelona vorm
de anti-Iraakse coalitie, terwijl den de demonstranten een twintig derd man een pro-Israeel-manifes-
kilometer lange menselijke keten, tatie bijgewoond.
De Iraakse grondwet van 1968
gaat uit van een volksdemocratie
in de vorm van een republiek. De
islam is staatsgodsdienst. De
overheersende politieke kracht is
de door president Saddam Hus
sein geleide Ba'ath-partg en het
hoogste politieke orgaan de revo
lutionaire commandoraad.
De ambassade van Kuwayt in
Den Haag viert vandaag zonder
veel vreugde de 30ste keer de na
tionale onafhankelijkheid. Op de
ambassade zegt zaakgelastigde
Salem Al-Zamanan tegelijk blij
en bedroefd te zijn. Blij omdat de
bevrijding van zijn land eindelijk
is begonnen, maar bedroefd van
wege de verwoestingen die zijn
aangericht, de duizenden doden
en de tienduizenden vermisten.
"Maar het is beter om zo onze
onafhankelijkheidsdag te vieren
dan nog langer te moeten toezien
dat ons land is bezet", zegt de
zaakgelastigde, die dit jaar geen
uitnodigingen heeft verstuurd
aan zijn vele relaties om op de am
bassade het feestje mee te vieren.
"Maar dat halen we wel in. Als de
bevrijding een feit is. dan mag er
worden gefeest", vindt Al-Za-
Van Heemskerck
stoomt niet op
naar Kuwayt
A/B VAN HEEMSKERCK (ANP) -
Het Nederlandse fregat Jacob van
Heemskerck in de Perzische Golf
zal niet dichter bij de kust van Ku
wayt gaan opereren, nu de gron
doorlog is uitgebroken, zo heeft es
kadercommandant P.C. Kok mee
gedeeld aan boord van het Neder
landse vlaggeschip.
Aan boord van het marinefregat
is gisterochtend vroeg betrekkelijk
laconiek gereageerd op het begin
van de grondoorlog in Kuwayt. Het
schip bleef gewoon de bestaande
taak uitvoeren, namelijk het be
schermen van de Amerikaanse
vliegkampschepen in de Golf.
De Van Heemskerck vaart mo
menteel onder de kust Iran. op zo'n
200 kilometer van Kuwayt. Van het
daar ontketende geweld is aan
boord van de Van Heemskerck
niets te merken. Ook de twee ande
re Nederlandse marineschepen in
de Golf. de Zuiderkruis en de Phi
lips van Almonde, zijn vrij ver van
de kust van Kuwayt verwijderd.
Beide liggen m de haven van Du-
bayy in de Verenigde Arabische
Emiraten.
Volgens Kok zullen de vlieg
kampschepen en daarmee ook de
omringende schepen, niet dichter
onder de kust van Kuwayt gaan
opereren. Belangrijkste reden daar-
de aanwezigheid van duizen
den mijnen in het noordelijke en
westelijke deel van de Golf.
De multinationale vloot in de.
Golf heeft tot zaterdagavond ruim
200 mijnen aangetroffen en onscha
delijk gemaakt Het Amerikaanse
marineschip Leftwick, dat zich op
ruim 50 kilometer afstand van de
Van Heemskerck bevindt, merkte
zaterdag pas één van die mijnen op,
toen die op enkele meters van het
schip dreef. Het Amerikaanse schip
Jarrett vond een mijn met een kras,
veroorzaakt door de schroef van het
schip. "Dat schip heeft ongelooflijk
veel geluk gehad aldus Kok.
i-anti-tankgranaten. De Sommigen droegen borden bij
de vliegtuigen, die zich waarop zij de Arabische leiders ties werden georganiseerd door po-
heeft bij tal
gebeurtenissen
opofferingsgezindheid die de ninklijke Luchtmacht, bedraagt 19 den. Bedrijve
Het gedisciplineerde legioen tot op het punt dat hij bereid is tot dienst hebben gedaan bij de Ko- die de coalitie steunen veroordeel- litieke partijen, vakbonden
de openbare en desgroepen. In het Duitse Freiburg
kwamen duizenden mensen op de
been. Franse groepen hebben voor
vanavond in Parijs tot een massale
demonstratie tegen het geallieerde
grondoffensief opgeroepen.
In de Amsterdamse Mozes en
Aaronkerk kwamen enkele honder
den mensen bij elkaar om een "ke-
Barcelona, de groot- ten van hoop" te vormen als "sym-
m Spanje, demon- bolische daad van saamhorigheid"
ze gevechten bij Dien Bien Phu in
Vietnam in 1954. Van 300.000 legio
nairs betrokken bij verschillende
veldslagen in 22 landen vonden
36.000 de dood. Behalve in Afrika
heeft de eenheid vooral gevochten
in Mexico (1863), Noorwegen (1940)
en Indochina (1948-1954).
De legionairs die nu vechten in
het Golfgebied behoren tot de snel
le aanvalstroepen. Andere belang
rijke eenheden van het legioen be
vinden zich op het ogenblik in
Tsjaad, de Centraalafrikaansè Re
publiek en Djibouti.
defensie wordt het contract Irak. In Egypte zette de politie
schenking heeft plaats in het kader komen dat
de hulp die NAVO-landen i
andere NAVO-landen met een
slecht ontwikkelde defensie-indus-
verlietren e
trekken.
In Madrid e
ste steden
DEN HAAG (ANP) - Alleen al door riniers niet veel meer te doen. stelt
hun aantal spelen de mariniers bij Van Rijn vast. "Maar het zijn ook
het grondoffensief niet meer dan volledig geoefende grondtroepen,
een ondersteunende rol, maar niet- A
zij door hun vooruit- De Amerikanen staan wat dat be
nei der mariniers Joop van Rijn. tot gaatJ"zett.er
voor kort docent amfibische oor- 660 gebied
het
TEL AVIV - De PLO gaat er prat
op betrokken te zijn geweest bij alle
pogingen een eind te maken aan de
oorlog in de Golf, vanaf Saddam
Husseins verklaring van 12 augus
tus 1990 tot en met de jongste Sov
jet-vredesinitiatieven. Maar de
Palestijnse verklaringen hebben
niet aan geloofwaardigheid gewon
nen nu Irak zich openlijk bereid
heeft verklaard vredesvoorstellen
te aanvaarden waarin niets meer is
terug te vinden van de door de veel-
bejubelde koppeling van de terug
trekking uit Kuwayt aan een Israëli
sche terugtrekking uit de in 1967 be
zette gebieden.
PLO-leider Yasser Arafat moest
gisteren toegeven dat de benarde
positie van Irak in de Golfoorlog de
koppeling onhaalbaar heeft ge
maakt. Vlak voor het ultimatum aan
Hussein afliep deed hij nog een
laatste oproep aan de Golfstaten het
Sovjet-vredesinitiatief te aanvaar
den. Zijn recente voorspelling dat
het Iraakse leger nog drie jaar kan
standhouden tegen de coalitie her
haalde hij niet.
Verbazing
De Iraakse toegevendheid van de
laatste dagen is op de Westelijke
Jordaanoever en in de Gazastrook
ontvangen met een mengeling van
verbazing, teleurstelling en verwar
ring. Niet dat de Palestijnen nu in
de armen zijn gedreven van de
'Amerikaans-zionistische-NAVO-
imperialisten', maar de ongeremde
liefde voor Hussein lijkt wat te zijn
bekoeld. Een journalist in oost-Je-
ruzalem, die zijn naam onder geen
voorwaarde in de krant wil hebben,
is zelfs kwaad. "Als Palestijnen heb
ben we door onze opstelling veel
vrienden in het Golfgebied verlo
ren. Maar nu blijkt dat daar eigen
lijk geen goede reden voor was. Irak
heeft ons gewoon bedrogen".
De meeste Palestijnen willen niet
zo ver gaan. Nafez Essale, hoofd van
het Palestijnse Centrum voor Ge
weldloze Actie in oost-Jeruzalem,
houdt het erop dat onder zijn volk
voornamelijk teleurstelling heerst.
"We vinden het jammer dat het idee
van een koppeling met het Pale
stijnse vraagstuk niet meer voor
komt in de initiatieven, maar we be
grijpen waarom dat zo is. De positie
van Irak is op dit moment heel
moeilijk en ondanks alles blijven
we Saddam steunen".
Ook voor de belangrijkste Pale
stijnse leider in de bezette gebie
den, Faysal al-Husayni, zit er weinig
anders op dan begrip te tonen voor
de situatie. Hij zegt dat Hussein de
steun heeft van de Palestijnen om
dat ze het gevoel hebben dat hij hun
zaak weer bovenaan de internatio
nale agenda heeft geplaatst. Op dit
moment is het niet nodig het Pale
stijnse vraagstuk opnieuw in een
document te noemen, meent
Husayni, omdat de geallieerden en
ook Israel al hebben gezegd dat ze
onmiddellijk na de oorlog willen
zoeken naar een regeling.
Arafat heeft daarentegen laten
blijken dat hij volstrekt geen ver
trouwen heeft in dergelijke Ameri
kaanse toezeggingen. "De hele Ara
bische natie gaat verliezen als de co
alitie haar doeleinden bereikt",
klaagde hij het afgelopen weekein
de. Hij zei niet te verwachten dat de
Amerikanen de al lang voor de oor
log afgebroken dialoog met de PLO
zullen hervatten, maar hij is nog
Yasser Arafat:
"De hele Arabi
sche natie ver-
liest als de coali
tie haar doelein
den bereikt".
(foto ANP)
steeds bereid tot onderhandelingen
met zowel de Verenigde Staten als
Israël.
Positief
Overigens leeft onder veel Palestij
nen de overtuiging dat hun pro
bleem wel degelijk wordt genoemd
ergens in de Sovjet-Iraakse over
eenkomst, wat die ook nog waard is.
Dr. Mussa Darwish, een aanhanger
van de Iraakse Ba'ath-beweging en
docent aan de universiteit van
Bethlehem, is ervan overtuigd dat
de bemoeienis van de Sovjetunie
uiteindelijk een positief effect zal
hebben op het Palestijnse vraag
stuk.
"Volgens mij wordt de koppeling
tussen Kuwayt en Palestina ge
noemd in een geheime overeen
komst tussen de Russen en Irak. De
laatste dagen hebben een snelle ver
betering te zien gegeven in de be
trekkingen tussen Irak en de Sov
jetunie en daar zullen wij als Pale
stijnen uiteindelijk ons voordeel
mee kunnen doen".
De door de Israëli's afgezette ex-
burgemeester van Nablus, Bassam
Shaka, meent dat de Amerikanen
"een vies spelletje spelen". "Irak
was van het begin af aan bereid Ku
wayt te verlaten", zegt hij, "maar de
Verenigde Staten hebben nooit
echt een oplossing gewild voor de
problemen in het Midden-Oosten".
Shaka, jarenlang een aanhanger
van de Syrische Ba'ath-beweging,
heeft zich recent bekeerd tot de
Iraakse Ba'ath-variant.
Nu het grondoffensief op gang is
gekomen verwacht niemand dat
Irak zal winnen, maar de Palestij
nen zijn ervan overtuigd dat de wes
ters-Arabische coalitie en Israel nog
het een en ander te wachten staat.
"Nu begint de oorlog pas echt", is
een veelgehoorde analyse. Weini
gen maken een geheim van hun in
tens verlangen dat Hussein chemi
sche wapens zal gebruiken tegen de
Amerikanen en de Israëliërs. Naar
hun vaste overtuiging heeft Israel
de Verenigde Staten de oorlog inge
loodst en maken de Amerikanen
van hun positie als sterkste militai
re macht misbruik door Irak te ver
nederen en te verwoesten.
Afgelopen zaterdagavond, toen
Irak de 37-ste Scud-raket richting
Israel stuurde, dansten en zongen
honderden Palestijnen in oost-Jeru
zalem op de daken. Toegestroomde
joodse inwoners van de stad, die er
een eind aan wilden maken, werden
door de politie uiteengedreven.
logsvoering en thans werkzaam bij
de Marinestaf in Den Haag, stelt
vast dat de mariniers zeker het eer
ste ter plekke zullen zgn als een be
paald gebied moet worden ver
overd.
Een ondersteunende taak voor de
mariniers (zo'n 25.000 tot 30.000) in
de operatie met het zwaartepunt bij
het landoffensief van de tussen
400.000 en 500.000 man grondtroe
pen. Over die taak zegt overste Van
Rijn: "De amfibische strijdkrach
ten. mariniers die per schip worden
aangevoerd, kunnen verder vooruit
in vijandelijk gebied bepaalde doe
len tijdelijk bezetten vooruitlopend
op de komst van de grote
grondstnjdmacht. Zij kunnen ook
vluchtwegen afsnijden of voorko
men dat Iraakse versterkingen aan
het front kunnen komen".
Van Rijn denkt overigens dat de
mariniers ook met grootschalige he
likopter-operaties, vooral wegens
de mijnendreiging op het strand,
aan land worden gezet.
Met de grote transporthelikopters
hebben de mariniers de capaciteit
om snel groter materieel aan te voe
ren. zoals pantservoertuigen en ar
tillerie. en grote hoeveelheden mu
nitie. "Alleen de M-46-tank kan niet
in een helikopter. Die kan echter
met amfibische landingsvaartuigen
worden aangevoerd.
Als mariniers een bepaald gebied
hebben veroverd, dat daarna is
overgenomen door de grondstrijd
krachten. ligt het volgens overste
Van Rijn voor de hand dat de mari
niers daar worden weggehaald en
weer worden ingescheept om el
ders. noordelijker langs de kust. op
nieuw te worden ingezet.
"De voertuigen en fanks gaan ta
melijk flitsend door een gebied
heen. Als men slechts lichte tegen
stand ontmoet.' gaat men daar niet
voor stoppen. Men gaat door tot de
grote aanvalsdoelen zijn ingeno
men. Dat betekent dat zich daarach
ter nog kleine verspreide vijandelij
ke eenheden kunnen bevinden die
enige weerstand bieden. Het oprui
men van dat soort weerstand kost
enige tijd. een mooie opdracht voor
mariniers". Een tweede mogelijke
taak nadat de kustlijn is in»:<fflOOMHB
is het uitkammen van Kuwayt-stad.
Patriot-squadron
komt aan in Israël
GUTERSLOH (ANP) - Veertig Ne
derlandse militairen zijn gisteren in
Israel aangekomen om het land te
beschermen tegen Scud-aanvallen.
De Israëlische ambassadeur M
Bawly was zaterdag samen met
plaatsvervangend minister Pronk
van defensie naar de vliegbasis in
het Duitse Gutersloh gekomen om
de manschappen uit te zwaaien.
De beroepsmilitairen maken deel
uit van het 327 Squadron van de Ko
ninklijke Luchtmacht De man
schappen kwamen ongeveer tegelij
kertijd met de Patriot-installaties
aan, die vanuit Bremen zgn ver
scheept De eenheid zal zich ten
westen van Jeruzalem legeren.
Minister Pronk bood tijdens het
afscheid zijn excuses aan voor de
onzekerheid rond de detachering
van de Patriot-eenheid. Hg doelde
op het feit dat aanvankelgk alleen
materieel naar Israel zou worden
gestuurd.
