'Inbranden' bij prijzenslag
nieuwe vorm van reclame
RTL 4 lanceert lucratieve bezigheid
Nooit gehoord van 9De Belhamels9
Biseksueel
PAGINA 26
MAANDAG 25 FEBRI'ARI 1991
WICHITA - Een stralende Kelly Marty (21) neemt het applaus in
ontvangst na te zijn gekroond tot Miss America 1991. Oorlog of geen
oorlog de verkiezingen gingen gewoon door. En nog wel in Wichita,
woonplaats van Kelly. Het was de tweede keer in de 40-jarige
chiedenis van de Miss-wcdstrijden dat de winnende Miss een
thuiswedstrijd speelde, (foto AP)
Kijker leert niets van journaal'
HILVERSUM (GPD) Tv-
kijkers die 's avonds alleen
via het RTL4-journaal hun
informatie ontvangen, gaan
er wat hun kennis over het
wel en wee in de wereld be
treft eerder op achteruit dan
vooruit.
;;De RTL4-journaals vu
ren het nieuws als losse flod
ders de huiskamers in. De
zinnen die de presentatoren
spreken, zijn te lang. Het
aantal lettergrepen in woor
den is te groot en de politie
ke lijnen worden niet in de
berichtgeving verweven", zo
verwijt Jan Kleinnijenhuis,
politicoloog en onderzoeker
aan de Vrije Universiteit
van Amsterdam, de makers
van het dagelijkse RTL4-
nieuws: "Er wordt overal
een beeldje van getoond,
maar al die beelden vangen
de samenhang niet".
Maar ook de NOS-jour-
naals vormen niet de ideale
informatie-bronnen: "Men
sen leren over het algemeen
erg weinig van televisie",
concludeerden de Amster
damse onderzoeker en zijn
Hilversumse collega's op
een symposium over 'Televi
sienieuws' in Hilversum.
"Het meeste leren de men
sen nog van het lezen van
dagbladen. Van de NOS-
journaals steken de kijkers
nog wel wat op, maar tijdens
het voorbijtrekken van de
RTL4-journaals neemt de
kennis eerder af dan toe.
Ook al omdat die journaals
bij de mensen die ernaar kij
ken, tussen de spelletjes
door, blijven aanstaan".
Een dinsdag gehouden on
derzoek van de dienst Kijk
en Luisteronderzoek naar
het oordeel van de kijkers
over de presentatie van de
journaals, heeft als resultaat
opgeleverd dat een meer
derheid van de gevraagde
kijkers de duo-presentatie
van RTL4 'wat onrustig, on
echt en ingestudeerd' vindt.
Naast een heleboel andere
feiten en cijfertjes brachten
de onderzoekers ter tafel,
dat tweederde van het aan
tal kijkers dat naar het 8-
uur-NOS-journaal kijkt, be
wust op dat tijdstip het tv-
toestel heeft ingeschakeld.
Tweederde van het aantal
kijkers die het half-acht-
journaal van RTL4 aan zich
voorbij zien trekken, had
den het toestel al op die zen
der ingeschakeld om "naar
de omliggende programma's
te kijken". "Hoe langer een
uitzending van het journaal
duurt, hoe mooier het wordt
gevonden", was een ander
onderzoeksresultaat.
Jos Brink gaat het voormalige programma van Mies Bouwman
'Een van de acht' presenteren. Tijdens de lopende band mogen de
fabrikanten reclame maken. (archieffoto)
Ron Brandsteders quiz: ook 'ingebrand'.
HILVERSUM (GPD) RTL 4
introduceert donderdag 28 fe
bruari in het spelprogramma '1
van tv-reclame in Nederland:
het zogenaamde 'inbranden'.
Ook andere spelprogramma's
bij RTL 4 zullen in de toekomst
worden onderbroken om ad
verteerders in de gelegenheid
te stellen een 'toelichting' te
geven op de gewonnen prijzen.
Volgens algemeen directeur F.
Eijken (36) van IP, het bedrijf dat
voor RTL 4 de reclamezendtijd
verkoopt, is deze vorm van ad
verteren al gebruikelijk in ande
re Europese landen. Daar blijkt
het 'inbranden' zeer lucratief te
zijn. 'Inbranden' gaat als volgt:
In het spelprogramma 'Eén van
de acht', gepresenteerd door Jos
Brink, mag een kandidaat prij
zen opnoemen die hij of zij zich
herinnert van de lopende band.
Vervolgens wordt het program
ma gestopt en begint een recla
meblok. waarin de fabrikanten
van die prijzen hun artikelen
aanprijzen. Na dit blok gaat het
programma weer verder.
Volgens Eijken is het ook de
bedoeling dat in het nieuwe pro
gramma van Ron Brandsteder
deze reclame-onderbrekingen
zullen plaatshebben. Ook Prij
zenslag en het Rad van Fortuin
zullen in de toekomst worden
onderworpen aan 'inbranden'.
"Alleen spelprogramma's. waar
in prijzen te winnen zijn, lenen
zich voor deze manier van recla
me", aldus Eijken.
Naar verwachting zal een be
drijf, dat in zo'n blok een artikel
wil aanprijzen, afhankelijk van
de kijkdichtheid, zo'n vijf- tot ze
venduizend gulden per keer
moeten betalen. In een program
ma als 'Eén van de acht' kan IP
op die manier op zo'n 70.000 gul
den aan extra inkomsten reke-
"Ik denk", zegt Eijken, terwijl hij
achteloos wat getallen intikt op
een voor hem liggende rekenma
chine, "dat wij dit jaar minstens
IP-directeur Eijken: "In het
begin dachten bedrijven dat al
les kon (foto gpd)
36 procent van de gelden voor tv-
reclame binnenhalen". Een een
voudig rekensommetje leert dat
Eijken in dat geval op jaarbasis
250 tot 300 miljoen gulden aan re
clame-inkomsten opstrijkt
Vorig jaar, tijdens het eerste
volledige jaar van RTL 4, haalde
IP in Nederland zo'n 180 miljoen
gulden binnen door het verko
pen van zendtijd aan adverteer
ders (tegen 437 miljoen voor de
STER) en aan andere transacties.
"Dat is het voordeel dat wij heb
ben. De STER verkoopt alleen
maar seconden. Wij kunnen een
heel pakket aanbieden, van
sponsoring tot billboarding", al
dus Eijken. Hij voegt er onmid
dellijk aan toe dat bij RTL 4 niet
alles mogelijk is. "In het begin
dachten bedrijven dat alles kon.
Ze wilden hun gestampte muis
jes op tafel hebben in de 'Ontbijt-
show'. Dat doen we dus niet".
Eijken verwacht niet dat zijn sta
tion schade zal ondervinden van
de forse prijsverlaging die de
STER vorige maand bekend
maakte. Inmiddels heeft ook zijn
station de prijzen aangepast. "Ik
vind het onverstandig van de
STER. Ze bereiken er alleen mee
dat ze geen zendtijd terug hoe
ven te geven aan de omroepen.
Want de totale budgetten die be
schikbaar zijn voor tv-reclame
worden eerder groter dan klei
ner. Je zult dus meer seconden
gaan verkopen, maar je zult niet
meer gaan omzetten. In die zin
verwacht ik dus niet dat de
STER er in inkomsten op achter-
uit gaat.
Het is wel zo dat de tv-budget-
ten minder stijgen dan adver
teerders ons bij de start van com
merciële tv voorrekenden. Zij
dachten dat er na twee jaar zo'n
miljard aan tv-reclame zou wor
den uitgegeven in Nederland. Ik
denk dat we over een paar jaar op
achthonderd miljoen uitkomen.
Ik ben tevreden als RTL 4 het
huidige marktaandeel behoudt.
Kijk, een procentje meer of min
der maakt echt geen verschil.
Van onze correspondent
Peter Louwerse
ROTTERDAM Filmsterretjes
in spe en hun ouders hapten gre
tig toe. toen het Rotterdamse
modellenbureau ICS in decem
ber jeugdige acteurs zocht voor
de film 'De Belhamels'. De ver
wachtingen waren hooggespan
nen: prille filmcarrières leken in
het verschiet te liggen.
De aanhouaing van de 32-jari-
ge directeur en enige werknemer
van ICS heeft die hoop de bodem
ingeslagen. In de Nederlandse
filmwereld heeft niemand ooit
gehoord van plannen voor 'Bel
hamels'. "Ik denk dat ICS ge
makkelijk misbruik heeft ge
maakt van de ambities van ou
ders". zegt mevrouw E. Verlinde
uit Heenvliet. Haar elfjarige
dochtertje Jolie was een van de
kinderen die werd aangelokt
door de advertentie van ICS.
"Wij zijn niet gedupeerd, want
we hebben niets betaald", aldus
mevrouw Verlinde. "Maar ande
re mensen zijn wel de duDe".
De 32-jarige verdachte, die vol
gens een Rotterdams recherche
bureau vroeger in de Maasstad
een handel in 'ongeregelde goe
deren' had, plaatste in december
een advertentie, waarop honder
den reacties kwamen. Op 22 de
cember kwamen de aspirant-to
neelspelertjes samen in het
Groothandelsgebouw. Tussen
het gejoel door werden de kinde
ren op video opgenomen. "Vijf
seconden per kind. Het leek wel
lopende-bandwerk", herinnert
mevrouw Verlinde zich. Ook
werden gegevens genoteerd.
Eind januari kreeg zij twee
brieven kreeg over 'De Belha
mels'. De ene brief kwam van
ICS, de andere was afkomstig
van MBC Pictures uit Gibraltar.
In de brief stond dat Jolie mee
mocht doen op voorwaarde dat
ze f 17,50 zou storten. Verder
moest de familie Verlinde voor 1
maart zorgen voor 30 professio
nele foto's van Jolie. Waren die er
niet, dan kon dat geregeld wor
den in Amsterdam. Kosten: 325
gulden.
Mevrouw Verlinde vertrouw
de het niet en moest haar dochter
vertellen dat een filmcarrière er
voorlopig niet in zit.
Een woordvoerster van cas
tingbureau FTV in Rotterdam
heeft een duidelijke opvatting
over de omstreden 'concurrent'.
"Volgens ons is het een oplich
ter. Voor casting heb je helemaal
geen fotosessie nodig. Alleen een
screentest". Bij de Bioscoop
bond en het Productiefonds
weet niemand iets over 'De 'Bel
hamels'.
Begin van
grondoorlog:
minder oorlog
op televisie
HILVERSUM De start van
de Grondoorlog bracht de
eerste twintig uur minder
rechtstreekse oorlogsbeel
den op tv dan in de eerste
uren na het uitbreken van de
Golfoorlog. Toen, als teken
dat de oorlog was uitgebro
ken: het ratelende afweer
geschut. de bliksemende bo
minslagen en de stemmen
van drie CNN-reporters
rechtstreeks uit Baghdad.
Nu, nèt na het uitbreken
van de Grondoorlog: Ria
Bremer (AVRO) en Aart
Zeeman (NCRV) met een po
lemoloog, een KMA-des-
kundige en ex-VVD-leider
Joris Voorhoeve (nu namens
Clingendael) op Nederland
3. Naar CNN moest op zon
dagmorgen alleen worden
overgeschakeld om via een
in beeld gebrachte wereld-
ontvanger te horen wat Sad
dam Hussayn ervan vond.
Want ook CNN bracht deze
keer voor de gezamenlijk
heid weinig om over te ne-
Maartje van Wcegen
(NOS) en Hans Emans (Ve
ronica) hadden ons zater
dagavond namens de geza
menlijke omroepen nog in
onzekerheid achtergelaten:
"Het kan vannacht gebeu
ren, maar het kan ook niet".
Wèl bij hen èn in de NOS-
Journaals èn bij CNN het in
drukwekkende optreden
van de bejaarde violist Isaac
Stern voor een zaal vol gas
masker-dragende Israëli
sche concertbezoekers.
De informatie-stop zorgde
er voor, dat de kijker zich
deze keer moest behelpen
met een KMA-deskundige,
die schetste 'wat zich waar
schijnlijk aan het front af
speelde' en tevoren opgeno
men filmpjes over bijvoor
beeld de uitwerking van de
kiezelsteenvergruizer. De
polemologen vermoedden,
dat 'we waarschijnlijk bin
nen enkele dagen zullen we
ten' hoe kort het allemaal zal
hebben geduurd. Of hoe
lang. De omroeppastor
maakte zich kwaad, omdat
'net gedaan wordt of de oor
log pas is uitgebroken'.
De 'gezamenlijkheid' ver
sloeg de eerste uren van de
Grondoorlog dus in pro
gramma-blokken van een
uur of twee: Het zou niet
misstaan als Nederland 1 en
2 en Radio 1 de kijkers in de
komende Grondoorlogsda-
gen van tijd tot tijd op de
hoogte brengen van de tijd
stippen van die gezamen
lijkheidsuitzendingen op
Nederland 3.
Eindelijk hebben de Nederland
se biseksuelen ook een eigen be
langenvereniging. In de jaren
zestig en zeventig, toen elke
seksuele afwijking in clubver
band naar emancipatie streef
de, waren zij per ongeluk over
geslagen. Dat is een vreemde
zaak, want volgens woordvoer
der J. Ober - wat een passende
naam!; een ober is immers ie
mand die zowel mannen als
vrouwen bedient - lopen er in
dit land tussen de twee en drie
miljoen bisexuelen rond. Als
dat zo is, dan moet die nage
streefde emancipatie toch een
fluitje van een cent zijn. Richt
een politieke partij op, zou ik
zeggen, dan staat het vast dat
iliet de PvdA maar de PvdB
(Partij van de Biseksuelen) de
op een na grootste kamerfractie
zal worden.
In een interview, dat vorige
week in de krant stond afge
drukt, beweerde Ober dat de
biseksueel de kroon van de
seksuele revolutie vormt. Die re
volutie begon met de doorbre
king van de middeleeuwse op
vatting dat seks in dienst moest
staan van de voortplanting.
Dat seks gewoon een heerlijk en
plezierig element in je leven
was, net als lekker eten of op een
mountainbike door de plantsoe
nen crossen, was al een geweldi
ge stap voorwaarts in het men
selijk denken. Toen bijslaap en
bevalling eenmaal van elkaar
waren losgekoppeld, zette de
mensheid opnieuw een reuzen
stap in het domein van de mo
raal: de erkenning en accepta
tie van de homoseksuele 'leef
vorm'. De algemene aanvaar
ding van de biseksualiteit zou
het paradijselijke eindstadium
zijn vaii deze seksuele drie
trapsraket.
Het grappige is dat volgens
het schema van Ober de mense
lijke evolutie daarmee eindigt,
waarmee zij volgens oude den
kers begon, namelijk in promis-
cuiteit, dat wil zeggen in de
"niet door een huwelijk geregel
de geslachtelijke omgang tussen
wisselende partners". In de ge-
dachtengang van negentiende-
eeuwse geleerden volgde op deze
barbaarse fase de veelwijverij
of veelmannerij, waarna de
eindfase van het monogame hu
welijk intrad. Daarmee kreeg
dan eindelijk de beschaving een
kans.
De Stichting Biseksualiteit
wil de belangen van haar leden
behartigen, „uitgaande van de
persoonlijke vrijheid en eman
cipatie van de mens, in het bij
zonder in de beleving van diens
seksuele vrijheid en keuzes in
zake relatievormen, teneinde
belangstelling voor deze leef
vorm op te wekken". Vrijheid
blijheid, is wederom het parool,
net als in de jaren zestig. In die
tijd trachtte een progressieve
psychiater een patiënt niet te
genezen van zijn vaak bizarre
seksuele voorkeuren. In de boe
ken van Wolkers kon je lezen hoe
je het met een kip kon doen, en
in het ledenblad van de NVSH
werd serieus ingegaan op de
brief van een jonge vrouw of je
zonder condoom veilig met je
hond kon vrijen. Voorde psychi
ater golden slechts twee crite
ria: kwam de patiënt zelf door
zijn gedrag in de problemen en
bracht hij met zijn gedrag scha
de toe aan anderen. Was dat
laatste niet het geval, dan was
er in principe geen reden om de
ongewone neigingen van de
man of vrouw de kop in te druk
ken. Hoogstens moest hij of zij
bijgepraat worden om de eigen
afwijking te leren aanvaarden.
Het probleem is alleen dat het
vrijheidsstreven van de jaren
zestig en zeventig heeft geleid
tot allerlei uitwassen, die het so
ciale leven er niet leuker op heb
ben gemaakt. De experimenten
met hasj en Isd hebben geleid tot
de nieuwe onderwereld van de
junks. Het verzet tegen het ge
zag heeft de terreur van de
kraakbeweging in het leven ge
roepen. Aan de roep om emanci
patie hebben we het intolerante
gesnater van militante feminis
ten te danken. En het is aan de
lossere seksuele moraal te wij
ten dat dit land door een plaag
van geslachtsziekten en echt
scheidingen wordt bezocht.
Ziektekiemen, die de kwalen
van Venus overdragen, voelen
zich als een vis in het water in
een moreel klimaat waarbij ie
dereen met iedereen naar bed
wil. Tot voorkort ging het daar
bij om goed te genezen ge
slachtsziekten, maar sinds de
verschijning van aids is die tijd
van onschuld voorgoed voorbij.
Nog steeds is de situatie in het
westen zo dat het dodelijke vi
rus zijn schrikbewind vooral
onder homoseksuelen uitoefent.
Het slaagt er gelukkig nog
steeds niet in het heteroseksuele
bolwerk stormenderhand te ver
overen, zoals deskundigen had
den voorspeld. Die scheidsmuur
moet natuurlijk met alle midde
len in stand worden gehouden.
Om die reden moet er geen pro
paganda voor de biseksuele le
vensvorm worden gemaakt: het
gevaar is dan levensgroot aan
wezig dat het gependel tussen
mannen en vrouwen, waar die
levensvorm op neerkomt, het
aidsvirus alzijdig verbreidt.
Ali bil LUI Iff HIT KUinilN
OENKEN DAT IE DE BALTlSCHE
REPUBLIEKEN ONDER
DE VOET KUNNEN
LOPEN.... -
...7ERWJI DE HELE
WERELD NAA R
Dl GOLFOORLOG
K'JKT HEBBEN
ZE NET NU.
