Investeringen Shell
tot 1995 fors hoger
Bedrijven geïnteresseerd in DDR
voor Mensen
met Keukenkriebels
hebben Wij een
Sterk Receptenboek.
Campagne tegen fusie
NN/NMB Postbank
Begroting Duitsland bij
presentatie al achterhaald
Bonden positief
over cao-bod NS
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1991
In vijf jaar bijna 100 miljard
DEN HAAG (ANP) De Koninklijke Shell Groep voert de komende jaren de investerin
gen fors op. Het concern voorziet in 1995 investeringen van bijna 14 miljard gulden tegen
11,5 miljard in 1990. In de komende vijfjaren komt het totaal aan investeringen in de buurt
van de 100 miljard.
Daarmee behoort Shell tot de groot
ste investeerders in de wereld. In
Nederland is Shell met 1,3 gulden
miljard (1990) de tweede investeer
der na PTT Telecom. Van de voor
ziene investeringen is bijna de helft
bestemd voor opsporing en win
ning. Erin begrepen zijn ook de op
lopende kosten voor milieubescher
ming.
Shell maakt zich nu 'klaar voor de
21ste eeuw'. Toch is er tot op dit mo
ment geen sprake van een tekort
aan olie. Ook de Golfcrisis heeft
hieraan niets veranderd. Het nage
noeg wegvallen van de produktie
van Irak (3 miljoen barrel per dag in
het tweede kwartaal van 1990) en
Kuwayt (1,6 miljoen vaten) is hoofd
zakelijk door Saudi-Arabië opge
vangen, die de produktie opvoerde
van 5,4 miljoen vaten per dag in het
tweede kwartaal tot 8 miljoen vaten.
Van schaarste is dus geen sprake.
Topman Van Wachem zegt te ver
wachten, dat Kuwayt en Irak vrij
spoedig na het uitbreken van de
vrede olie leveren. Zoals het er nu
uitziet, zijn de boortorens en raffi
naderijen in beide landen tot op dit
moment nog niet ernstig bescha
digd. Al deze factoren overziend ligt
het in de verwachting dat de olie
prijzen dit jaar op het huidige lage
niveau van 17 dollar per vat zullen
blijven en blijkt er voor de stijging
tot 40 dollar na de inval in Koeweit
geen echte reden te zijn geweest, be
halve dan een psychologische.
Recessie
ge vraagtekens bij de huidige situa
tie te plaatsen. Zo is het de vraag,
hoe lang de economische recessie in
de VS duurt en hoe Het oostelijk
deel van Europa zich verder zal ont
wikkelen. Ook is het Midden-Oos
ten in normale tijden altijd al een
bron van onrust.
Sinds 1973, het jaar van de grote
oliecrisis, is het gebruik van olie in
de industrie en voor elektriciteits
opwekking aanzienlijk gedaald. De
helft van het olieverbruik van de in
dustrielanden komt nu voor reke
ning van het vervoer. Bovendien is
het geen eenrichtingverkeer. Ook
de olielanden hebben een groeiend
belang ervoor te zorgen dat het de
industrielanden niet slecht gaat.
"We moeten de vrees van afhanke
lijkheid niet overtrekken en tot pu
re angst laten verworden", aldus
Van Wachem.
De daling van de olieprijzen in de
afgelopen maanden zal wel beteke
nen, dat Shell over het eerste kwar
taal van dit jaar voorraadverliezen
moet tonen. Voorraadwinsten en
meevallers niet meegerekend laat
de Groep betere resultaten zien dan
de andere grote maatschappijen in
de wereld, zoals Texaco, Chevron,
Mobil, BP en Exxon.
Van Wachem noemt 1990 een
moeilijk jaar, waarin de financiële
positie van de Groep goed is geble
ven. Aandeelhouders legt dit geen
windeieren. Het uitkeringspercen
tage van de winst is zelfs hoger dan
vroeger, wat juist door die financië
le kracht van de groep mogelijk is
geworden.
De Shell-bedrijven in Nederland
zetten vorig jaar voor 21 miljard gul-,
den om, 200 miljoen minder dan het
jaar daarvoor. De gemiddelde per
soneelsbezetting in Nederland be
droeg vorig jaar 15.484 man. De con-
cernomzet nam wereldwijd toe tot
135 miljard gulden. De winst kwam
uit op ruim 11,8 miljard gulden, 9
procent minder dan in 1989.
BONN (GPD) De Duitse minister
van financiën Waigel heeft gisteren
zijn begroting gepresenteerd in het
kabinet, dat deze zonder veel dis-
uit de Duitse financiële bijdrage
voor de aan de Golf strijdende par
tijen en de steun voor de in moei
lijkheden verkerende landen
aanvaardde. Vandaag zal de Midden-en Oost-Europa. De centra-
UTRECHT (GPD) - "Een goede basis om mee verder
te gaan", Zo kenschetsten vertegenwoordigers van de
Vervoersbonden FNV en CNV de eerste cao-ronde
met de Nederlandse Spoorwegen. Tot hun verrassing
boden de Spoorwegen drie procent loonsverhoging,
en dat scheelt maar een half procent met de looneis
van de bonden.
"Het bod is nog te mager, maar we kunnen verder",
aldus CNV-onderhandelaar Thomas de Jong. "Ik ben
blij verrast". Zijn collega Korteweg van de Vervoers-
bond FNV zag echter meer hobbels. "Wij willen een
prijscompensatie voor het geval de inflatie hoger uit
valt dan de door ons ingeschatte 2,5 procent". Die eis
is voor de Spoorwegen onbespreekbaar, net als de
FNV-wens om in fasen over te gaan naar een vierdaag
se werkweek. Dat laatste weegt echter zeer zwaar voor
de bond. "Zonder atv geen principeakkoord", aldus
Korteweg.
De Spoorwegen willen verder een fundamentele
studie laten verrichten naar de dienst- en rusttijden,
teneinde het personeel flexibeler in te kunnen zetten.
Daar wordt ook de onregelmatigheidstoeslag bij be
trokken. De bonden zijn hiertoe onder voorwaarden
bereid. Het CNV wil een extra loontrede voor mensen
in de lagere functies die al aan hun top zitten. Terwijl
de FNV eist dat ook de atv in de studie wordt opgeno
men. "Dat wordt lastig", erkent Korteweg.
In de tijd dat de studie wordt verricht zijn de NS be
reid eenmalig 10 procent aan onregelmatigheidstoe
slag uit te keren voor de werknemers die daarvoor in
aanmerking komen. De bonden willen de toeslag voor
het voltallige NS-personeel.
Het gebruik
van olie in de in
dustrie en voor
elektriciteitsop
wekking aan
zienlijk ge
daald. In de uit
breiding in
aanbouw van
Hem-centrale in
Amsterdam
wordt ook geen
olie, maar kolen
gestookt. Eind
1993 komt er 800
megaWatt uit.
Reisbranche
Het ministerie van economische za
ken is niet bereid de reisbranche fi
nancieel de helpende hand toe te
steken. Een verzoek daartoe was in
gediend door touroperators die rei
zen naar ons land organiseren en die
zijn aangesloten bij de ANVR. Re
den hiervan is de malaise in de reis
wereld als gevolg van de Golfoor
log. Veel zakelijke en toeristische
klanten laten Nederland links lig
gen.
Forum stopgezet
Het opinieweekblad Forum zal 5
maart voor het laatst verschijnen.
Dat heeft de Stichting Bepenak gis
teren bekendgemaakt. Voor zes
journalisten en zes ondersteunende
medewerkers wordt ontslag aange
vraagd.
Volgens uitgever R. Schurink is
het opinieblad er niet in geslaagd
voldoende lezers aan zich te binden.
Forum had afgelopen maand nog
maar 4667 abonnees. Het blad werd
vorig jaar mei geintroduceerd voor
ruim 5000 abonnees van het voor
malige dagblad De Waarheid.
KLM wil deel Malév
De KLM is met de Hongaarse rege
ring in gesprek over deelname in de
nationale luchtvaartmaatschappij
Malév. De Hongaren willen het
staatsbedrijf privatiseren en zijn op
zoek naar kapitaalkrachtige part-
Evenals veel andere maatschap
pijen verkeert Malév in grote pro
blemen na het uitbreken van de
Golfoorlog. De maatschappij onder
hield veel lijndiensten op het Mid
den-Oosten die zijn komen te ver
vallen.
SAS wil helft Sabena
De Skandinavische luchtvaart
maatschappij SAS wil een belang
van 50 procent in de Belgische Sa
bena. Tussen beide maatschappijen
zijn onderhandelingen gaande. Sa
bena praat ook met British Airways
over een belang van 40 procent in de
Belgische nationale luchtvaart
maatschappij.
SAS-topman Jan Carlzon maakte
gisteren in Stockholm bekend dat
SAS op zoek is naar een partner in
Europa. Zowel Sabena als SAS ver
keren in grote problemen. SAS
heeft aangekondigd 3500 banen te
moeten schrappen als gevolg van
verminderd luchtverkeer door de
Golfoorlog. Sabena moet 2200 ba
nen kwijt.
Consumentenwinkels
Nederland krijgt een netwerk van
consumentenwinkels. Voor 1 janu
ari 1993 worden in ongeveer twintig
gemeenten deze advies- en informa
tiecentra geopend. De eerste drie
winkels komen in Twente. De orga
nisatie Planpraktijk/Consument en
Huishouding heeft dit gisteren in
Gronau bekend gemaakt bij de start
van een project voor consumenten
voorlichting in het Duits/Neder
landse grensgebied. De winkels
gaan - naar Duits voorbeeld - de
consument adviseren en informe
ren over onder meer produktaan-
sprakelijkheid, verkoop- en beta-
lings- en leveringsvoorwaarden.
het parle-
Op papier klopt het allemaal. In
totaal denkt Waigel dat de centrale
regering dit jaar 400 miljard moet
uitgeven, waarvan naar schatting 80
miljard voor de vijf nieuwe deelsta
ten (de voormalige DDR) zijn. Om
dat allemaal te kunnen betalen,
moet de staat maar liefst 70 miljard
mark lenen, waarvan echter meer
dan 51 miljard bestemd is voor de
kosten van de staatsschuld, zodat er
in feite slechts 19 miljard extra
ruimte komt.
Financiële experts gaan ervan uit
dat de begroting nu al achterhaald
is. Dat komt, omdat er onvoldoende
rekening is gehouden met de dra
matische situatie in de ex-DDR en
met de extra lasten die voortvloeien
Medisch bureau
Boerema failliet
NIJMEGEN (GPD) - Het Medi
cal Research Bureau Internatio
nal bv (MRBI) van de Nijmeegse
uroloog dr. H. Boerema is door
de rechtbank in Arnhem failliet
verklaard. Boerema kreeg in
1986 landelijke bekendheid
door de oprichting van een pri-
vé-kliniek. Een daaruit voort
vloeiende samenwerking met
het Vendex-concern om tot de
oprichting van particuliere kli
nieken te komen, mislukte.
Volgens curator mr. D.J. Ben
der is nog onbekend hoe groot
de schuldenlast van de gefail
leerde vennootschap is. Bij MR
BI werkten in Nederland 35
gering-Kohl nog meer geld probeert
te lenen.
Indien het begrotingsgat echter
alleen door hogere belastinginkom
sten kan worden gedekt, hebben de
'wijze mannen' die toezien op de
stabiliteit van de D-mark, tegen
maatregelen aangekondigd. Het is
onze taak ervoor te zorgen dat de uit
belastingverhogingen voortvloei
ende prijsstijgingen geen inflatie
tot gevolg hebben, klonk het drei
gend uit Frankfurt.
Plannen heeft het kabinet al. Zo
wordt er gedacht aan accijnsverho
gingen op tabak, drank en benzine.
Verder zullen ambtenaren en beter
gesalarieerden offers moeten bren
gen.
DEN HAAG (ANP) - De Treuhan-
danstalt, belast met de privatisering
van het bedrijfsleven in het voorma
lige Oost-Duitsland, is in onderhan
deling met zo'n vijftig Nederlandse
ondernemingen over investeringen
in dit gebied. Vooral de voedings
middelenindustrie toont belang
stelling. Bovendien is gebleken dat
veel jonge Nederlandse boeren ge
ïnteresseerd zijn in de mogelijkhe
den die de oosterburen sinds de
sant kan zijn voor buitenlandse in
vesteerders. De integratie van het
Oostduitse bedrijfsleven in de wes
terse economie is volgens hem geen
pure interduitse aangelegenheid.
De Treuhandanstalt doet er alles
aan de EG-landen"te betrekken bij
de privatisering.
Dit zei de president van Treuhan
danstalt, dr. D. Rohwedder, giste
ren na afloop van een promotie-be
zoek aan ons land. Het is te vroeg
om te bepalen in hoeverre dit soort
bezoeken succes heeft, aldus Roh
wedder. Hij onderstreepte dat al
leen al de markt van zestien miljoen
voormalige Oostduitsers interes-
dusver. In drie maanden tijd zijn
8500 eenmanszaken, 8000 apothe
ken en ongeveer 600 andere kleine
en grotere ondernemingen ver
kocht en geprivatiseerd. Er wach
ten nog 8000 andere ondernemin
gen op privatisering.
De wegen en de andere verbin
dingen mogen dan slecht zijn, als
sterk punt van oostelijk Duitsland
noemt Rohwedder het scholingsni
veau van de beroepsbevolking.
ADVERTENTIE
sMMcsmBK
Zin in een nieuwe keuken maar nog geen
idee hoe of wat? Haal dan bij ons het 1
grote SieMatic Keukenboek. Meer dan
180 pagina's met informatie, ideeën en
heeft zo 'nfantastisch keukenboek. Maar ja,
welk ander keukenmerk biedt u zó veel
mogelijkheden en prijsklassen?
SieMatic is in Duitsland als beste getest.
vooral heel veel inspirerende CirtM"nfll" ^en kopie van het lovende
kleurenfoto 's. Niemand anders testrapport krijgt u van ons mee.
't Liefst een SieMatic.
Meubelplein 9, Leiderdorp. Tel. 071-412615 (le etage Mijnders Meubelen)
AMSTERDAM De oppositiecam
pagne die de Vereniging van Effec
tenbezitters (VEB) namens institu
tionele en particuliere beleggers
voert tegen de voorgenomen fusie
van Nationale-Nederlanden met
NMB Postbank, is gisteren vlie
gend van start gegaan.
In een bijna paginagrote adver
tentie met de kreet "Certificaathou
ders Nationale-Nederlanden laat
uw stem horen" wijst de VEB erop
dat indien de fusie in de huidige
vorm doorgaat, die voor aandeel
houders Nationale zeer onvoordelig
is. Er wordt onvoldoende rekening
gehouden met de werkelijke waar
de van het aandeel NN en de VEB
vraagt aandeelhouders NN daarom
haar te machtigen hun stukken niet
ter omwisseling aan te melden, ten
zij op 28 februari mocht blijken dat
de VEB minder dan 50 procent van
het kapitaal heeft weten te verzame
len. In dat geval zal alsnog op 1
maart worden aangemeld.
De VEB trekt 100.000 gulden uit
voor de advertentiecampagne. Over
de financiering van deze campagne
moet nog worden gepraat, zo ver
klaarde directeur R. de Haze Win
kelman desgevraagd: "Wat we met
kosten gaan doen, moet nog nader
bekeken worden. Op zich kan de
VEB alles zelf betalen, maar we
hebben de steun van institutionele
beleggers die ook geld hebben".
Hoewel de eerste advertenties
met een oproep aan aandeelhou
ders pas in de avondbladen zouden
verschijnen, regende het volgens de
VEB-directeur de hele dag al tele
foontjes van kleine particuliere be
leggers. Ook uit het buitenland,
waar in de Engelse Financial Times
en de Amerikaanse Wall Street
Journal vanmorgen oproepen zijn
verschijnen, heeft de VEB al adhe
sie ontvangen.
De Haze Winkelman heeft geen
goed woord over voor uitlatingen
van NMB-topman Scherpenhuijsen
Rom die dinsdag na de aandeelhou
dersvergadering van Nationale liet
doorschemeren dat zijn bank wel
licht geen medewerking zal verle
nen aan opdrachten van klanten om
aandelen Nationale met een machti
ging aap de VEB aan te bieden.
"Wij hebben indicaties ontvan
gen dat NMB-cliënten inderdaad
dergelijke suggesties te horen heb
ben gekregen Indien dit het officie-
Ie standpunt van de bank zou wor
den, denk ik dat we hiertegen wel
iets gaan ondernemen", zei De Haze
Winkelman. De NMB Postbank liet
desgevraagd weten de advertentie
te willen afwachten. Volgens een
woordvoerder heeft de bank nog
geen officieel standpunt bepaald.
Eerder heeft de Rabobank in een
brief aan de cliënten die stukken
van Nationale in bezit hebben, ge
schreven dat zij de stukken op 1
maart zal aanmelden, tenzij de ef
fectenbezitters bezwaar maken.
Een woordvoerder van de Rabo
bank zegt dat wat de klant wil ge
woon zal worden uitgevoerd.
De ABN/AMRO neemt in deze
zaak een neutraal standpunt in. Een
woordvoerder: "Indien klanten ons
in een bepaalde richting sturen zul
len wij die weg gaan. Dat betekent
dat indien wij opdracht krijgen
machtigingen aan de VEB te geven
wij die loyaal zullen uitvoeren.
Clienten die niet op het bod reage
ren, zullen vóór 1 maart (de slui
tingsdatum van de aanmelding)
door de bank worden benaderd met
de vraag wat er moet gebeuren.
De ABN AMRO-woordvoerder
kon overigens niet zeggen of een
bank verplicht is om in alle gevallen
opdrachten van clienten uit te voe
ren. Een woordvoerster van de Ne
derlandse Vereniging van Banken
wilde hierover geen uitspraak doen
en verwees naar de Algemene
Bankvoorwaarden.
In deze voorwaarden wordt ge
sproken over een zorgplicht van de
bank volgens welke de bank bij de
uitvoering van opdrachten van
cliënten de nodige zorgvuldigheid
in acht dient te nemen. De bank is
aansprakelijk indien een tekortko
ming in de uitvoering van opdrach
ten of een tekortkoming in de nako
ming van enige andere verplichting
jegens de client te wijten i aan
schuld van de bank.
Hoogovens: produktie omlaag,
mogelijk werktijdverkorting
IJMUIDEN (ANP) - Hoogovens in
IJmuiden gaat in de komende
maanden bij een aantal installaties
de produktie beperken met waar
schijnlijk tien tot vijftien procent.
Het betreft hier vooral de warm
bandwalserij en de koudbandwal-
serij 2. De hoogovens en de staalfa
brieken blijven vooralsnog volgens
plan produceren. Dat heeft Hoog
ovens gisteren bekendgemaakt. Het
concern zegt ook het aanvragen van
werktijdverkorting te ovewegen.
Als oorzaken voor de produktie-
ïnkrimping noemt Hoogovens de
aanhoudende onzekere economi
sche situatie, die wordt versterkt
door het voortduren van de Golf
oorlog. Hierbij constateert het staal
bedrijf terughoudendheid in de be
stellingen waardoor de komende
maanden een onderbezetting ont
staat bij de installaties. Verder is er
volgens het staalbedrijf sprake van
druk op de prijzen door de lage dol
lar. extra aanbod op de Europese
markt en stagnatie in Oost-Europa.
Om aan deze situatie het hoofd te
kunnen bieden onderzoekt Hoog
ovens nog incidentele maatregelen
op korte termijn zoals het terug
dringen van onderhoudswerkzaam
heden, het uitstellen van revisies
van installaties en een versnelde
uitvoering van structurele bespa
ringsmaatregelen.
In de nieuwjaarstoespraak van
Hoogovens-topman O. van Royen
bleek eerder dat het nettoresultaat
over 1990 van het hele concern on
der de ramingen zal blijven, mede
als gevolg van storingen bij de
ovens; eerder was gesproken van
een winst van 300 miljoen gulden.
Tevens merkte Van Royen op dat
1991 in zijn visie een moeilijk jaar
gaat worden voor het bedrijf
De bekendmaking van Hoog
ovens is op de Amsterdamse effec
tenbeurs opgevat als een voorbode
van economische recessie. De koers
knalde na de produktiestop-mede-
deling naar beneden en behaalde
een dieptepunt van 45,60, gulden
wat gelijk het slot van gisteren
werd, een verlies van 6,60 gulden.
Daarvoor kon het staalfonds nog
een hoogtepunt van 53,20 gulden
bereiken.
