DEJONGS
Citroen ZX heeft meesturende achterwielen
MN DE
RNELDE
Honda toont nieuwe Legends
Verlengde versie terreinauto Suzuki Vitara
Aardgas als motorbrandstof
door Golfoorlog weer actueel
AUTOBEDRIJF VAN HAASTEREN B.V.
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1991
Lancering in maart; Nederland in september bevoorraad
De automobielmarkt in Europa
en in Amerika zal als gevolg van de
Golfoorlog slechts een lichte terug
gang te verwerken krijgen. Althans
als het conflict voor de geallieerden
gunstig verloopt. Is dat onverhoopt
niet het geval, dan zal de schade
voor de autobranche groot zijn. Dat
is de mening van Jacques Calvet, de
president-directeur van de Franse
PSA-groep (Peugeot en Citroën).
Volgens hem zal de teruggang niet
meer dan drie procent bedragen.
Calvet zei dit onlangs tijdens de in
ternationale persconferentie waar
op de nieuwe middenklasser van
Citroën, de ZX, voor het eerst werd
getoond.
De nieuwe auto was zelfs voor de
Franse pers tot het laatste moment
geheim gehouden omdat het be
voordelen van de Franse autobla
den in het verleden tot grote irritatie
bij de buitenlandse persorganen
had geleid. En Citroën is bepaald
niet gebaat bij een boze pers.
Inmiddels staat de eerste groep
ZX'en op de parkeerterreinen van
de flink gemoderniseerde fabriek in
Aulnay bij Parijs. Hoewel de con
currentie'in dit gedeelte van de au
tomarkt moordend is, denkt Ci
troen het toch met succes te kunnen
opnemen tegen Europese modellen
als de Renault 19, de Opel Kadett,
de VW Golf, de Ford Escort en de
Fiat Tipo.
"Wij voelen de druk van ons
imago van innovatie, weggedrag en
styling", zei Calvet. "We zijn het aan
ons imago verplicht altijd boven de
verwachtingen uit te stijgen. Maar
daar zijn we, naar mijn mening,
deze keer wederom in geslaagd".
Overigens is de ZX, die komt tus
sen de AX en de BX, niet uitgerust
met de typische hydraulische Ci-
troën-vering, de de BX en in door
ontwikkelde (hydractieve) vorm
van de XM kenmerkt. Wel beschikt
de wagen standaard over een
meesturende achtertrein, waardoor
de auto zich volgens de fabrikant
gedraagt als een vierwielbestuurd
voertuig. Of dat inderdaad het geval
is kon de verzamelde pers niet be
proeven, omdat niet met de wagens
ADVERTENTIE
AUTOBEDRIJVEN B.V.
VALKENBURG ZH Hoofdstraat 102-108 verkoop Tel. 01718-16947
KATWIJK Zeeweg 82b Tel. 01718-16175
NOORDWIJK v.d. Mortelstraat 254 Tel. 01719-19303
gereden mocht worden. Dat zal pas
half maart gebeuren als de auto
wordt geïntroduceerd.
Meesturen
De meesturende achteras is een Ci-
troën-patent. Het is een passief wer
kend systeem, waarbij men gebruik
maakt van de centrifugaalkracht,
die in bochten op de achterwielen
wordt uitgeoefend. Normaal wor
den de achterwielen dan iets in te
genstelling richting van de voorwie
len gedwongen. Dat geeft onstabili
teit als gevolg van de grotere draai-
straal. Citroën heeft een systeem
van een horizontaal scharnierende
achteras, die in een meesturende
stand wordt verdraaid door speciale
hulpstangen. Alle versies zijn met
dit systeem uitgerust.
Overigens zal het Nederlandse
publiek tot september moeten
wachten voordat de ZX in de show
room staat. De wagen was dan ook
niet te bezichtigen op de deze
maand afgelopende RAI-tentoon-
stelling. De Fransen hebben name
lijk besloten de ZX op de Salon van
Genève volgende maand te lance-
Snufjes
Citroën investeerde twee miljard
francs in zijn nieuwe middenklas
ser. Wat direct opvalt is de achterzij
de van de ZX, die de trekken ver
toont van de Fiat Tipo. Dat komt
voornamelijk door het derde ruitje.
De hand van de Italiaanse ontwer
per Bertone is duidelijk v
baar. De styling-afdeling
troën heeft in de beginfase nauw
met Bertone samengewerkt.
Er zitten een paar opmerkelijke
snufjes in de auto verwerkt. Behal
ve de meesturende achterwielen be
schikt de ZX over een veschuifbare
achterbank (niet in alle typen), die
18 cm kan worden verplaatst. De
rugleuningen zijn bovendien ver
stelbaar. De voorstoelen kunnen
over een afstand van 22 cm worden
verschoven.
Met een lengte van 4,07 meter en
een breedte van 1,69 meter kan niet
worden gesproken van een grote
middenklasser. Toch is de binnen
ruimte heel behoorlijk, al zullen lan
ge mensen achterin te weinig
hoofdruimte aantreffen.
De ZX wordt geleverd in vier ty
pen en met drie verschillende moto
ren van het bekende TU- en XU-ty-
pe. De modellen Reflex en Avanta-
ge hebben een 1360 cc motor, die 75
pk levert. De Aura beschikt over
een 1580 cc motor (89 pk) en de Vol-
cane over een 1905 cc machine van
130 pk. Met katalysator gaat daar
overigens 8 pk van af.
Alle handgeschakelde versies
hebben een vijfbak. Er is ook een
automaat beschikbaar. De Volcane
is het meest luxe model. ABS is als
optie op alle typen mogelijk. De
auto heeft o.m. stuurbekrachtiging.
ADVERTENTIE
In de gemoderniseerde fabriek i
klasser is gepland op 1200 stuks.
i Aulnay zetten de robots de ZX in elkaar. De dagproduktie van de midder
Als maximumsnelheid geeft de
fabrikant op voor de Reflex en de
Avantage 172 kilometer per uur. De
Aura haalt 181 en de Volcane 205
km/u (201 km/u met katalysator).
Het luchtweerstandcoëfficicient
schommelt rond een Cx-waarde
van 0,30, afhankelijk van het type.
Over de prijzen is nog niets bekend.
Citroën heeft overigens aangekon
digd ook met een dieseluitvoering
te komen.
ADVERTENTIE
Kennedylaan 118
v. Hallstraat 30
Leiden
Wassenaar
071-769322
01751-19221
In Genève zal Honda op de autoten
toonstelling van 7 t/m 17 maart de
nieuwe Legend Sedan en Coupé
voorstellen. De auto, die in de oude
gedaante in de 80 - 100 mille klasse
valt, heeft nog niet bijster veel klan
ten op zijn naam staan. Het moeten
vooral de technische smulpapen
zijn die op dit nieuwe tweetal afko-
Jaarboek caravan
De uitgave van 'Het Caravan- en
Camper Jaarboek 1991' beleeft zijn
tweede en verbeterde editie. De dik
ke gids van meer dan 500 pagina's
bevat nu ook informatie over kam
peerauto's en de meest gangbare
opbouwauto's.
Voor wie een vouwwagen, cara
van of camper zoekt is dit uitgebrei
de overzicht een hele steun. Alle wa
gens worden gedetailleerd beschre
ven en bij elk is een lijst van dealers
opgenomen. Ook de verschillende
indelingen zijn met duidelijke teke
ningen opgenomen in dit naslag
werk. De prijs is 34,50 gulden. Het
jaarboek is een uitgave van La Ri
viere en Voorhoeve in Kampen.
Honda, de motor-tovenaars van
Japan, hebben voor de Legend een
motor ontwikkeld die heel opmer
kelijk in de lengterichting achter de
vooras staat. Deze 3.2 ltr krachtbron
heeft zes cilinders, 24 kleppen en
geen turbo('s).
Wel beschikt hij over
een tweetraps multipoint injectie
systeem dat, op volle toeren wer
kend, voor een vermogen van 158
kW (215 pk) moet zorgen. Honda is
helemaal geen liefhebber van tur
bo's, maar weet niettemin een in
drukwekkend koppel van ruim 230
Nm neer te zetten. Ook de fantasti
sche NSX kan zonder compressor
Formule-1 aspiraties niet ontzegd
worden.
Het verschil van de Legend met
dat model is echter gemis aan uit
straling. Het is een prachtige auto,
maar de techniek moet hem eigen
lijk verkopen. De nieuwe motorop
stelling zal, geholpen door de 'dou
ble wishbone' wielophanging, on
getwijfeld zorgen voor een vrijwel
perfecte wegliggmg. Voor de Hon
da Legend is ook een nieuwe elek
tronisch gestuurde 4-traps auto
maat verkrijgbaar.
De nieuwe Legends hebben stan
daard al het denkbare in huis. Van
lederen bekleding tot ABS, en van
airbag tot airconditioning. De exac
te prijzen zijn nog niet bekend,
maar reken gerust op 90 en 105 mil
le.
Off. Honda dealer voor Leiden, Leiderdorp e.o.
TOUWBAAN 18, LEIDERDORP, 071-895000.
Drie jaar geleden kwam Suzuki uit
met de terreinauto Vitara. Deze op
volger van de Samurai is de burger
mans-oplossing voor de toentertijd
wat 'ruigere' Samurai. Met een iet
wat opvallend uiterlijk, een grotere
motor van 1.6 ltr. en wat meer com
fort sluit de 4WD wel aan bij een be
paalde 'lifestyle'. Vitara betekent in
het Japans 'manier van leven'. Om
aan de bredere behoeften in dit klei
ne marktsegment te voldoen heeft
Suzuki nu een verlengde versie van
de Vitara uitgebracht.
Importeur Nimag verwacht dit
jaar tegen de 1200 Vitara's in diverse
uitvoeringen te kunnen verkopen.
Tegen de 20 procent daarvan is de
LEIDEN
Hoge Rijndijk
2313 KJ Leiden
071-125259
KATWIJK
Ambachtswog 9
Katwijk 't Hoon
01718-31925
In het terrein en op de weg is de Suzuki Vitara JLX een comfortabele alles-lader.
EEN AUTO
VAN
MULTILEASE
LAATU
NOOIT IN
DE KOU
STAAN.
nieuwe vijfdeurs die in mei lever
baar is voor ongeveer 45 mille. Vo
rig jaar zijn er 1054 stuks verkocht.
De importeur noemt de Vitara een
'all road' voertuig die het gelijksoor
tige sfeertje van de Jeep Cherokee
heeft. Hoewel hij neigt naar een
APV is het toch in de mini-marke
ting een model dat uniek in zijn
soort is.
Deze vijfdeurs auto heeft een op
gewaardeerde 1.6 ltr motor die 96 pk
vermogen levert. Met een 28 cm lan
gere wielbasis komt de auto vier in
zittenden en hun bagage ruim
schoots tegemoet. Gebleven is de
soepel en prettige vering die ook on
der de driedeurs en de cabrio is aan
gebracht.
De injectiemotor is voorzien van
een 3-weg katalysator en loopt op
loodvrije benzine. In combinatie
met de goed schakelende 5-bak met
dicht bijeen liggende overbren
gingsverhoudingen, blijkt de Vitara
een vlotte auto op de weg en in het
terrein. De tussenbak schakelt de
voorwielaandrijving bij en de 4WD-
stand kan naar keus in hoge of lage
gearing. Er is ook een Vitara met 4-
traps automaat die standaard een
'overdrive' heeft. Een extra is de
'power'-knop voor een iets steviger
koppel. Maximaal levert de 16-
kleps motor een trekkracht van
132,4 Nm bij 4.000 tr/min.
De vering is mogelijk in het terrein
iets te soepel, op de weg is dat wel
prettig. De onafhankelijke voor
wielophanging met McPhersons en
de starre achteras met schroefveren
en reactiearm garanderen een goe
de stabiliteit. De auto staat op radi-
aalbanden van 195/R15 met speciaal
terrein-profiel.
Het interieur ziet er appetijtelijk
uit, het meubilair is bekleed met
sterke tweedstof, voldoende ruitop-
pervlak en een net dashboard dat in
een sedan van behoorlijk niveau
niet misstaat. De stoelen zijn achter
geheel opklapbaar en voor kunnen
ze vlak liggen om een kampeerbed
te creëren. Er is een apart accessoi-
res-pakket met o.m. automatisch
werkende vrijloopnaven, een elek
trische lier en instelbare schokdem
pers. Hij is standaard voorzien van
een in hoogte verstelbaar stuur, een
stuurbekrachtiging, een centrale
deursluiting, elektrisch te bedienen
buitenspiegels en voorste zijruiten.
De belangstelling in de wereld voor
de toepassing van aardgas als
brandstof voor auto's groeit met de
dag; vooral in die landen waar het
milieu ernstig wordt belast, want
een van de grootste voordelen van
aardgas is, dat het superschoon is.
Landen als Italië, Frankrijk en Bra
zilië, maar ook Nederland zijn al
heel ver met de ombouw van wa
genparken op aardgas. In de Sov
jetunie is een aardgasinstallatie
voor verkeersvliegtuigen produk-
tierijp. Een Toepolev heeft twintig
minuten op aardgas gevlogen. De
oorlog in de Golf heeft het aardgas
als alternatieve brandstof extra in
de belangstelling gebracht.
Aardgas als brandstof voor auto's
en autobussen is een uitstekend al
ternatief voor benzine en diesel.
Vooral openbare nutsbedrijven,
taxi's en gemeentelijke vervoerbe
drijven kunnen hun voordeel doen
met het rijden op aardgas. De proe
ven die het Gasbedrijf Centraal Ne
derland (GCN) al sinds 1982 met au
torijden op aardgas neemt, zijn
meer dan hoopgevend. Er zijn nu in
Nederland nog maar zeven vulsta-
tions, maar naar verluidt heeft Shell
interesse om tankstations te instal
leren om zo een breder gebruik mo
gelijk te maken.
Ing. H. Lataster, hoofd Distribu
tie en Centrale Technische Dienst
van GCN en belast met de toepas
sing van aardgas als motorbrand
stof voor het wagenpark van GCN,
is zeer enthousiast. „Niet alleen ver
dienen we aan het rijden op aard
gas, het geeft bovendien een zeer
schone verbranding. Het milieu is
er zeer bij gebaat", zegt hij. Sinds
enkele jaren rijden vijfendertig au
to's van GCN op aardgas. Het gasbe
drijf beschikt zelf over een vulsta-
tion dat de auto's binnen enkele mi
nuten voltankt.
Thuistanken kan ook, maar dan
vergt het vullen van de glasfiessen
in de auto een hele nacht. Hiervoor
is een kleine compressor nodig. De
gebruiker neemt dan het gas voor
zijn auto gewoon af van het aardgas-
net en betaalt aan het energiebe
drijf. Binnenkort zullen vijftig
thuistankinstallaties bij medewer
kers worden geplaatst.
De Golfoorlog heeft het rijden op
alternatieve brandstoffen extra ac
tueel gemaakt. Nederland beschikt
over grote hoeveelheden aardgas en
dat is in feite een grote luxe. Het is
dan ook niet toevallig dat minister
Andriessen van economische zaken
deze maand liet weten 200 miljard
kubieke meter aardgas extra te wil
len en te kunnen verkopen.
Pionierswerk
Het Gasbedrijf Centraal Nederland
ziet zijn pionierswerk nu beloond
doordat zo'n twintig gasbedrijven
in Nederland bezig zijn hun wagen
parken om te bouwen op aardgas.
Niet alleen benzinemotoren zijn ge
schikt te maken voor aardgas, ook
zware diesels in autobussen en
vrachtauto's zijn om te bouwen. Zo
experimenteert de busonderne
ming Centraal Nederland met aard
gasbussen. Volgens de heer Latas
ter zijn er grote voordelen. „Door
onze aardgasvoorraad in de bodem
zijn we voorlopig niet zo afhanke
lijk van het buitenland. Naar ver
houding tot de dieselmotor is de
milieubelasting door de gasmotor
minuscuul. De uitstoot van stikstof-
oxyden (NOx) ligt tien keer lager
dan bij diesel. Bij koolmonoxyde
(CO) is dat 25 keer lager en bij de
koolwaterstoffen (NMHC) zelfs
honderd keer. Roet komt er hele
maal niet uit'.
Voor het aanpassen van een DAF
dieselmotor werd samengewerkt
door GCN en de Gasunie. De diesel
motor werd omgebouwd tot een zo
genoemde 'Ottomotor' (met bou
gies). Daarbij werd samengwerkt
met een andere pionier, de produ
cent van autogasinstallaties Necam
bv in Amersfoort.
Belasting
Binnenkort zal de busonderneming
Centraal Nederland tien streekbus
sen op aardgas inzetten. In feite is
het busvervoer klaar voor het rijden
op schone brandstof. Alleen de
overheid loopt nog wat achter. Een
voorbeeld daarvan is de enorme be
lastingheffing op de zwaardere
aardgasbussen.
Alternatieve brandstoffen wor
den zwaarder belast en ook het ge
wicht van het voertuig is medebe
palend voor de hoogte van de mo
torrijtuigenbelasting. En de elf gas
flessen onder de autobus wégen
heel wat. Daardoor is de wegenbe
lasting voor een gasbus wel 9000
gulden tegen 3300 gulden voor een
dieselbus. Hiermee plaatst de over
heid eigenlijk een onneembare bar
rière voor de schone milieubus.
Wel iswaar werden de aardgasbus
sen vanwege de proefneming door
de minister belastingtechnisch
enigszins ontzien, maar het ministe
rie heeft geoordeeld dat de experi
mentele fase voorbij is. Er is nog
een overgangsregeling tot 1 mei,
maar daarna moet de volledige be
lasting van 9 mille per bus worden
neergeteld.
Het verzoek van Streekvervoer
Nederland voor een redelijker tarief
heeft (nog) geen gehoor gevonden
bij het Rijk, zodat Streekvervoer
Nederland vreest dat dit het einde
van de schone aardgasbus zal bete
kenen.
Grote vlucht
Inmiddels neemt de toepassing van
aardgas als motorbrandstof in de
wereld een steeds grotere vlucht.
•Lataster: „In Italië rijden zo'n
200.000 auto's op aardgas en in Bra
zilië worden er elke week vierdui
zend omgebouwd".
Necam-directeur Joost Buck
voegt daaraan toe: „Het systeem is
vooral interessant voor fleet-ow
ners, dus bedrijven met grote eigen
wagenparken, en openbare nutsbe
drijven. De actieradius is circa 300
kilometer. Ideaal voor servicewa
gens, stadsbesteldiensten en taxi's.
Maar ook vuilnisophaaldiensten,
borstelwagens van de stadsreini
ging zijn voor toepassing van aard
gas in beeld. Vuilnisophalers lopen
nu nog de hele dag in de diesel
stank".
Necam is leverancier van aard
gasinstallaties voor het energiebe
drijf van de Franse stad Nantes. De
Franse staat heeft de agglomeratie
Nantes aangewezen als proeftuin
voor aardgasauto's. Vijftig auto's
van Gaz de France (GDF) en Electri-
cité de France (EDF) rijden nu op
aardgas. In juni zal dat aantal wor
den uitgebreid tot honderd.
Op uitnodiging van Necam be
zocht een groepje 'aardgaspioniers'
uit Nederland en Belgie dezer da
gen het energiebedrijf van Nantes
om kennis te nemen van de voort
gang van het Franse experiment.
De interesse van de Belgische over
heid voor de Franse en Nederlandse
inspanningen is groot. De Belgi
sche overheid neemt op dit moment
een proef met tien auto's. Men staat
er nog aan het begin, maar de eerste
resultaten zijn geestdriftig ontvan
gen.
In de topklasse heeft Honda de Legend vernieuwd door vooral technische en motorische aanpassingen, (foto gpd>