Provincie laaiend
over
en
Gemeenten niet voornemens
mee te werken aan tolpleinen
'Wij zijn nog steeds een fatsoenlijk land'
Zo n 6000 jongeren zwerven door het land
Niet alle verzorgingshuizen even democratisch
VERKIEZINGEN
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1991
REGIO
PAGINA 15
Daling eerstejaars
Leidse universiteit
niet zo dramatisch
LEIDEN DE Leidse universiteit
heeft in 1990 wel minder eerstejaars
gehad maar die daling is niet zo dra
matisch als wordt gesuggereerd
door de cijfers van het Centraal Bru-
eau voor de Statistiek (CBS). Dat is
de mening van O. de Groot van de
afdeling statistiek van de universi
teit.
Volgens het CBS heeft Leiden in
1990 ruim vijf procent minder eer
stejaars studenten gehad. Daarmee
zou deze universiteit de grootste
verliezer zijn. "Maar dat aantal is ge
baseerd op statistische gegevens
van studenten die dat jaar voor het
éérst aan een universitaire instel
ling gingen studeren. Niet meege
teld zijn de omzwaaiers en toe-
zwaaiers, degenen die eerst elders
hebben gestudeerd", aldus De
Groot.
En juist die categorie wordt wel
meegeteld bij de planning van de
universiteit en het vaststellen van
de begroting. De Groot: "Op basis
van die gegevens worden de centen
verdeeld. En in Leiden is het aantal
omzwaaiers en toezwaaiers juist
toegenomen. De daling valt bij ons
wel: ik schat het op een half pro
cent".
Zwerfjongeren: onderzoekers van de Leidse en Nijmeegse uni
versiteit vinden dat er meer woonruimte en betere begeleiding no
dig is. (foto ANP)
Schrikbarend veel buitenlanders onder zwerfjongeren
LEIDEN/DEN HAAG Er is
meer woonruimte en beduidend
betere begeleiding nodig voor
de naar schatting 6000 zwerven
de jongeren in ons land. Dat
concluderen onderzoekers van
de universiteiten in Leiden en
Nijmegen. Dat geldt zeker ook
voor de meerderjarige thuisloze
jongeren: deze groep maakt nog
minder kans op een plaatsje in
een project voor begeleid ka
mer-bewonen en heeft er juist
het meeste behoefte aan.
De onderzoekers overhandig
den hun onderzoeksresultaten
gisteren in Den Haag aan minis
ter D' Ancona (WVC) en staats
secretaris Kosto van justitie.
Beide bewindslieden toonden
zich ontdaan over het aantal van
6000, alhoewel één van de Leid
se onderzoekers, prof. J. van der
Ploeg, in 1987 zei dat het er wei
eens tussen de 10.000 en de
20.000 konden zijn. De Inspectie
Jeugdhulpverlening echter
meende een jaar later dat het er
350 waren.
Thuisloze jongeren lopen niet
altijd op straat: ze zwerven
vaak van het ene adres naar het
andere. Ondertussen houden ze
zich veelal bezig met soft en
hard drugs, drank, misdaad en
prostitutie. Roken doen ze
praktisch allemaal. Veel van
hen zijn angstig en krijgen li
chamelijke klachten met een
psychische oorzaak of door
slechte voeding.
Ze leiden een duister leventje
waarin de kans op verbetering
steeds kleiner wordt. Het is niet
zo dat de hulpverlening ze nooit
eerder heeft weten te bereiken.
Integendeel, aldus Van der
Ploeg, ze hebben allemaal met
hulpverlening te maken gehad,
maar die is danig tekort gescho
ten.
Ze komt meestal te laat en
gaat dan te lang op dezelfde weg
voort zonder succes te boeken.
Ook raken de hulpverleners
ontmoedigd. "Als grootste
struikelblokken zien de hulp
verleners dat de jongeren niet
gemotiveerd zijn, niet over hun
problemen willen of kunnen
praten en vol wantrouwen zijn".
Volgens de onderzoekers zijn
zwervende jongeren bepaald
geen rebellen die bewust kiezen
voor een nonchalante leefwijze.
In feite is 84 procent ontevreden
met het zwerversbestaan: deze
groep wil eigenlijk doodgewoon
een echt thuis, een redelijke en
vaste baan en een gezinnetje.
Ze zijn meestal ook nog wel
bereid om alsnog verder te le
ren. Deze jongeren zijn echter,
vooral door hun lage. vaak afge
broken opleiding en ook vaak
door een laag verstandelijk ver
mogen - voorlopig - niet in staat
zich op eigen kracht aan de sa
menleving deel te nemen. Ze
moeten dat. met een vast dak
boven hun hoofd en doelmatige
begeleiding, langzaamaan le-
De thuisloze jongeren komen
voor 40 procent uit niet-Neder-
landse gezinnen. Verder komen
ze vaak uit gezinnen uit lagere
klassen die inct meer proble
men tegelijk te kampen hebben
en van wie de ouders van peda
gogiek bepaald geen kaas heb
ben gegeten.
Meer dan de helft van de
zwervertjes werd thuis licha
melijk gestraft en één op de vijf
van hen liep daarbij zelfs letsel
op. Maar liefst 83 procent van de
thuisloze jongeren was voor
zijn of haar veertiende al eens
weggelopen. De kinderen zijn
ook vaak de deur uitgezet. Er
moet dan ook preventieve hulp
worden geboden in deze pro
bleem-gezinnen.
Minister d'Ancona kondigde
aan dat zij en Kosto binnenkort
met particuliere organisaties,
provincies en gemeenten gaan
praten over een gerichter en
doorzichtiger beleid.
Zuid-Holland verwijt kabinet onzorgvuldig bestuur
DEN HAAG - Provincie Zuid-Holland is laaiend over de bezuiniging van het kabinet-Lub-
bers. De provincie moet in 1994 17 miljoen gulden op de uitgaven bezuinigen. Daar boven
op komen nog eens indirecte kortingen voor een totaal bedrag van 29 miljoen gulden. "Dit
is een kwestie van onzorgvuldig bestuur", zei gedeputeerde G. Brouwer (financiën) nadat
de gevolgen van de Tussenbalans berekend waren.
Grootste bezwaar tegen de Tussen- Daarnaast komt een korting via gen. Dat geldt met name voor de
balans is de inbreuk die gemaakt de ziekteverzuimregeling. Het kabi- jeugdhulpverlening (10 miljoen),
wordt op het vorig jaar december af
gesloten bestuursakkoord tussen
rijk en provincies. "Toen hebben de
provincies al heel veel moeten inle
veren en terwijl de inkt van dat ak-
het ziekteverzuim terug te bejaardenoorden betekent dit
dringen. Of dat nu lukt of niet, de korting van maar liefst 5 procent,
provincie Zuid-Holland moet i
De gemeenten en provincies krij
gen volgens de Tussenbalans een
reeks van taken van het rijk toebe-
De gedeputeerde begrijpt dat het deeld. Het kabinet-Lubbers gaat
rijk op grote schaal moet bezuini
gen, r
i uit dat lagere overheden deze
de provincie taken doelmatiger en dus goedko
per kunnen uitvoeren. De provincie
uitvoering voor de nieu-
taken een bepaald bedrag, maar
dat is wel 10 procent minder dan de
rijksoverheid hiervoor zelf altijd
Behalve dat Brouwer hoopt op de
Tweede Kamer waar de Tussenba
lans volgende week wordt behan
deld, gaat hij actie ondernemen met
de andere provincies in het Inter
Provinciaal Overleg. "We zullen ge
zamenlijk nog een hartig woordje
met het ministerie van binnenland
se zaken moeten spreken".
Volgens Brouwer zijn de bezuini
gingen wel haalbaar, maar kan dat
ten koste gaan van de nodige din
gen. "Ik wil niet bezuinigen met de
WASSENAAR/REGIO - Het ka
binet zal de tolpleinen voor de
poorten van de hel weg moeten
slepen. Hanja Maij-Weggen, de
minister van verkeer en water
staat, kan op breed verzet van alle
betrokken gemeenten rekenen.
Niemand is van plan vrijwillig
mee te werken aan de uitvoering
van de plannen. Minister Alders,
die qua ruimtelijke ordening de
weg moet effenen voor de komst
van de tollenaars, zal zijn juristen
meer nodig hebben dan zijn pla
nologen. De gemeentebesturen,
die deze week het eerste overleg
over het kabinetsplan hebben ge
voerd, hebben de topambtenaren
een duidelijke boodschap voor
hun politieke bazen meegegeven:
de tolpleinen zijn ongewenst, on
uitvoerbaar, onaanvaardbaar.
Het kabinet wil vanaf 1995 de auto
mobilist in de Randstad fors laten
betalen voor het gebruik van een
aantal snelwegen. Er zijn zo'n 20
tolplaatsen gedacht, waar geduren
de 24 uur per dag de kassa rinkelt.
Op de A4 komen tolpleinen bij
Nieuw-Vennep en Zoeterwoude, op
de A44 bij Wassenaar.
Deze week hebben topambtena
ren van de betrokken ministeries en
van Rijkswaterstaat de gemeenten
in de Randstad nader geïnfor
meerd. De afkeurende reacties die
direct na het lanceren van de plan
nen twee weken geleden op het ka-
Ministers stuiten op ongekend zware tegenstand
binet werden afgevuurd, werden
deze bijeenkomsten zc
nog krachtiger herhaald.
Het qua verkeersoverlast veel ge-
In de regio Rotterdam hadden de
rijksambtenaren een veertigtal ge
meenten uitgenodigd, in het raad
huis De Paauw in Wassenaar werd
de Haagse regio geraadpleegd over
de tolplannen. Uitgenodigd waren
onder meer de gemeenten Leiden
len werd door de gemeenteverte-
mogelijk genwoordigers onderstreept. Een plaagde Wassenaar struikelt
aardig voorbeeld is Delft, precies zijn woorden om de plannen van
tussen Rotterdam en Den Haag ge- Maij-Weggen af te keuren. Het tol-
legen. De Delftse forens kan rich- plein zou op de A44 ter hoogte van
ting Den Haag zonder te betalen het bedrijventerrein Maaldrift r
de A13 rijden, maar als hij i
ten komen. "Eerst waaiert het a
heen- èn terugweg tol betalen.
,T Economisch gezien zijn volgens
Valkenburg, Voorschoten, Wasse- de gemeenten de tolpleinen ook al
n Zoeterwoude. ppn mi„pr van de bovenste plank.
Rotterdam moet zijn moet hij op de keer uit om langs de diverse tolhuis-
De gemeenten konden voor de
vuist weg tal van sluiproutes op
sommen, die ongetwijfeld in popu
lariteit zullen stijgen, zodra de tol
vinden de gemeenten. Voor de
leg van de tolpleinen zijn grote stuk
ken schaarse, dure grond nodig,
plaatselijke wegen worden door het
pleinen in bedrijf zijn genomen. Het sluipverkeer extra belast, de politie-
ritje Leiden-Wassenaar zal niemand
meer via de A44 maken, als via
Voorschoten het tolplein kan wor
den omzeild. Het was een van de ve
le voorbeelden.
Ook de willekeur van de voorstel-
controles kosten handen vol geld i
vooral het Haagse bedrijfsleven
wordt wel erg gepakt, want hun
jes te rijden en vervolgens duikt
men massaal de flessenhals van de
Rijksstraatweg in. Dat wordt een
chaos", aldus voorspelt een woord
voerder van de gemeente. Nog meer
vreest Wassenaar allerlei sluipver
keer, waardoor het leefklimaat van
het dorp ernstig wordt aangetast.
"Alle gemeenten hebben unaniem
laten weten, dat ze er niet over pein
zen hun bestemmingsplannen aan
te passen", aldus de woordvoerder
i hij voegt er aan toe: "Dit project
achterland wordt ontsloten door de wordt een fiasco. Het kabinet kan
A44, A4, A12 en A13, allemaal tolwe-
i 1995 tol-
dig had. Voor Zuid-Holland kan dat kaasschaaf. De provincie moet bij
wordt gevraagd, kan volgens hem
niet worden opgebracht zonder het krijgt
aantal arbeidsplaatsen in te krim
pen. Een ruwe schatting wijst erop
dat straks 200 mensen bij de provin
cie, waar nu 2000 ambtenaren wer
ken, weg moeten.
De belangrijkste directe korting
betreft een vermindering van de uit-
kering uit het provinciefonds. Dit ten moeten worden uitgevoerd
jaar krijgt Zuid-Holland al 2,4 mil- nog volstrekt onduidelijk.
joen gulden minder en dat wordt Behalve provincie Zuid-Holland
langzaam opgevoerd tot 7 miljoen kunnen ook instellingen in deze moeten die taken nog eens kritisch
Provincie Zuid-Holland stelt 'consequenties' in het vooruitzicht
neerkomen op zo'n 8 miljoen gul- zichzelf nagaan welke taken priori-
den per jaar. Welke rijkstaken teit hebben
straks door provincies en gemeen
gulden in 1994.
provincie rekenen op fikse kortin- tegen het licht houden".
DEN HAAG Verzorgingshuizen leid) van de provincie Zuid-Holland
- die weigeren de bewoners directe gisteren op een informatiebijeen-
beslist overeind invloed in het bestuur te geven, komst over de samenwerking tus-
moeten blijven. Dat zijn waar- moeten er rekening mee houden dat sen bewonerscommissies en oude-
schijnlijk milieu en natuur. Ik denk dj^ financiële consequenties kan renbonden.
dat de klappen dan met name in de leiden. Bovendien kan de inspectie De provincie had haar verzor-
„u ^et buizen 'behoorlijk lastig' gingshuizen opdracht gegeven een
maken. derde deel van het bestuur te laten
ners zelf hebben gekozen. Vijftien
procent heeft echter laten weten
'grote belemmeringen' te zien om
met het democratiseringsproces
door te voeren. Volgens Cremers
komt dit er in de praktijk op neer
dat zij hun medewerking weigeren.
Dat
P. Cremers (ouderenbe- bezetten door
die de bewo-
Minister d'Ancona blijft optimistisch op verkiezingsavond in Leiden
LEIDEN - De PvdA-ballonnetjes
in de bijna lege zaal van het Anto-
nius Clubhuis In Leiden hingen
zichzelf in de weg. De poging de
bijeenkomst een feestelijk tintje
te geven, leek misplaatst. Minis
ter d'Ancona (welzijn) was spe
ciaal opgetrommeld om de lokale
verkiezingscampagne voor. de
provinciale staten wat glans te ge
ven, maar de opkomst was be
droevend. Tweede-Kamerlid Arie
de Jong kwam door drukke werk
zaamheden in Den Haag niet op
dagen en het Leidse statenlid
Theo Roes lag door griep geveld
in bed.
Voor een handjevol PvdA-inti-
mi en een paar Leidenaars gaf de
minister haar eerste reactie op de
Tussenbalans, zoals de ingrijpen
de bezuinigingsoperatie van het
kabinet wordt genoemd. Een
moeilijke opgave, zo stelde ze zelf
vast. Het uitgebreide pakket
maatregelen dat zeventien mil
jard gulden moet opleveren, be
staat volgens haar uit 'moeilijke
en hier en daar zelfs tragische
boodschappen'. De minister:
"Juist voor de PvdA is de bood
schap heel moeilijk, vooral in het
licht van de komende statenver
kiezingen".
Als oppositiepartij hebben de
sociaal-democraten jarenlang
tandenknarsend de bezuinigings
plannen van CDA en WD geacc-
cepteerd. Nu ze zelf aan de macht
zijn moet daar nog eens een flinke
schep bovenop worden gedaan.
De minister verdedigde zich met
de opmerking dat de bezuinigin
gen in het regeerakkoord zijn
vastgelegd. "De PvdA heeft in het
regeerakkoord een keiharde af
spraak gemaakt en wij houden
ons daaraan. De PvdA treedt niet
als potverteerder op maar als be
heerder vkn het geld".
In vergelijking met de ons om
ringende landen zoals Duitsland,
Engeland en België mogen de Ne
derlanders nog steeds niet kla-
Minister d'Ancona, op verkiezingstoernee in Leiden, moet net als haar collega's, fors 'tussenbalansen'. Ze
sprak van 'moeilijke en hier en daar zelfs tragische boodschappen''
gen, bij voorbeeld in de gezond
gen, meende de minister. "Wij
zijn nog steeds een fatsoenlijk
land. Na al dat gesteggel is er iets
uit de bus gekomen dat recht
vaardiger is dan als wij er niet bij
waren geweest. De Nederlandse
fatsoensnormen zijn overeind ge
bleven".
Het ministerie van d'Ancona
zal de komende jaren ook behoor
lijk moeten inleveren. Volgens de
beleidsvrouw zal er echter niet
worden gekapt in bestaande za
ken. "Er zijn wel minder stijgin-
heidszorg. Uitbreidingen zullen
iets verder opschuiven. Je moet
eigenlijk spreken van iets minder
De bezuinigingen op WVC zijn
vooral merkbaar in de gezond
heidszorg. Welzijn en cultuur
worden met een totale korting
van 220 miljoen gulden 'relatief
ontzien'. Niet zo verwonderlijk,
aldus d'Ancona, want in beide
sectoren valt eigenlijk niets meer
te halen. De vorige minister, de
CDA'er Brinkman, heeft hierop
in de jaren tachtig al flink bezui
nigd. "Welzijn is een kaalgepluk
te kip", stelde d'Ancona.
PvdA-gedeputeerde George
Brouwer (welzijn) toonde zich te
leurgesteld over de bezuinigings
plannen van de regering. "Ik had
allerlei leuke plannetjes in ge
dachten maar het kabinet heeft
me uit die droom geholpen". De
provincie zal naar verwachting
zo'n vijf procent moeten bezuini
gen op ouderen- en jongerenbe
leid.
Verkiezingsagenda
REGIO De Leidse regio wacht
de komende dagen weer een
aantal politieke avonden in
verband met de komende
statenverkiezingen. Bij
voorbeeld in Voorschoten, waar
buurthuis Bloemenwijk
Boschgeest vanavond het decor
is van een bijeenkomst waar
gedeputeerde Van der Vlist
(milieu en voorlichting) vertelt
wat de provincie kan en mag. De
Voorschotense politieke partijen
krijgen elk vijf minuten
spreektijd en hebben een
informatiestand ingericht.
Aanvang acht uur. het adres: Van
de Oyelaan 39.
In Oegstgeest wordt
morgenavond een forum
gehouden waar de
provinciebestuurders Ted
Jansen (WD), Pieter de Jong
(Groen Links), Hans Klein
(CDA), Eddy Schuyer (D66) en
Anneke Westerink (PvdA)
aanwezig zijn. Plaats van
handeling is het Witte Huis aan
het Wilhelminapark en ook deze
avond begint om acht uur.
Wassenaar houdt volgende week
dinsdag, 26 februari, een
forufndiscussie tussen de
gezamenlijke partijen. De foyer
van de Zijllaankerk (Lange
Kerkdam) fungeert dan als plaats
van samenkomst. Aanvang acht
In Leiderdorp ten slotte is
"Woningbouw in Leiderdorp en
buurgemeenten' het onderwerp
van een CDA-
verkiezingsbijeenkomst op
maandag 25 februari. Spreekster
is CDA-statenlid L.T.M. Offringa-
Knibbe uit Voorschoten.
Belangstellenden moeten om
half negen m de Menswording
aan het Heelblaadjespad zijn.
Vaak gaat het bij die belemmerin. maart ofr,cjeel
gen om zaken die met het religieuze ouderenbeleid
karakter van de instelling te maken aangeboden
heben. "Dan komen ze met verha
len van de kerk zus en zo, maar daar
hebben wij geen boodschap aan".
Formeel kan de provincie de hui
zen geen sancties opleggen. Maar is
er wel het een en ander te regelen in
de financiële sfeer. "Als zo'n huis bij
voorbeeld een nieuwe keuken wil
en daarvoor extra geld aan de pro-
menstelling van het bestuur te heb
ben veranderd. Een derde deel
meldde daar nog mee bezig te zijn.
Cremers was tevreden met deze re
sultaten. Zuid-Holland heeft vol
gens hem een ruime voorsprong op
de_andere provincies.
resultaten worden begin
de
de provincie
vraagt, houden wij
achterhoofd rekening mee dat zij
niet zo bereidwillig waren", zegt
Cremers.
En ook voor wat betreft de in
spectie kan de provincie het de in
stellingen behoorlijk lastig maken.
"Je kunt natuurlijk op een vriende
lijke en op een onvriendelijke ma
nier met de mensen omgaan. Die
huizen denken vaak dat ze alles
kunnen maken omdat ze een of an
dere dominee achter zich hebben
staan. Maar wij zullen ze wel laten
merken dat ze in een geïsoleerde po
sitie zitten".
De verordening, waarin de ver
zorgingshuizen wordt opgelegd de
samenstelling van hun bestuur te
veranderen, is begin 1989 door de
provincie uitgebracht. De huizen
kregen anderhalf jaar de tijd de ver
ordening in praktijk te brengen. Die
termijn was in oktober 1990 afgelo
pen.
Meer dan de helft van de verzor
gingshuizen heeft opgegeven de sa-
Onduidelijkheid over
fusie Westnederland
BOSKOOP Het personeel van
busmaatschappij Westnederland
eist snel duidelijkheid over de fusie
met de HTM. De ondernemingsraad
(OR) heeft laten weten dat de 1800
werknemers van Westnederland
het gevoel hebben dat ze aan het
lijntje worden gehouden.
Een jaar geleden is een rapport
gepresenteerd met de fusieplannen.
De aandeelhouders Verenigd
Streekvervoer Nederland (Westne
derland) en de gemeente Den Haag
(HTM) voeren al tgden overleg. De
ondernemingsraad van Westneder-
land verbaast zich erover dat hl t
kennelijk zo moeilijk is met een
exact standpunt naar buiten te ko
men'. OR-voorzitter P. van Vliet
"Ons geduld wordt wel heel erg op
de proef gesteld. Er wordt door de
aandeelhouders te laconiek met de
belangen van het personeel omge
sprongen. De onrust neemt toe,
men weet niet meer waar rr.cn jan
toe is".
0uö/hrutoó
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- In een politiebureau te Dublin
heeft dezer dagen eene hoogst
vermakelijke scene plaats ge
had. Een zekere mijnheer Davis
vorderde van een mijnheer
Moore een papegaai terug, die
hem was ontstolen, en verlang
de, dat de geroofde vogel als ..ge
tuige" zou worden gehoord. Hoe
komisch deze eisch ook was, toch
liet de rechter den vogel halen.
Men bracht hem in eene groote,
overdekte kooi. Davis vroeg den
rechter verlof den geverderden
getuige te mogen ondervragen;
hij wilde den heer Moore vol
strekt niet van diefstal beschul
digen, daar het best mogelijk
was, dat de werkelijke dief het
beest aan dien heer had ver
kocht. De advocaat van Moore
vroeg hieroop aan Davis op wel
ke wijze zijn getuige den eed
moest afleggen. Op het zelfde
oogenblik zong de vogel: ,£chep
vreugde in 't leven!" De heer Da-
vis nam daarop den doek van de
kooi, en ging vlak bij den vogel
staan en zeide: „Houd jij maar
veel van den baas, mijn jongtje!
"De vogel sprong tegen den tra
lies op en liefkoosde hem. Hierop
nam Davis den papegaai uit
dde kooi, zette hem op de hand
en vroeg: „Hoe spreekt de
hond?" Lorrie blafte uit alle
macht. „En de kaC" Terstond
klonk een klagend miauwen
door de zaal. „Wie is je baas?
Daar begon de vogel ,.lk h, n
van baas Anton, en baas Anton
is van mij!" Alle aanwezigen
lachten. De rechter gaf de pape
gaai aan de heer Davis terug en
Lorrie herhaalde: „Ik ben van
baas Anton!"
Vijfentwintig jaar geleden:
- De minister van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk
Werk, mr. M. Vrolijk heeft een te-
Ugravi gr iuurrl naar de Hol
landse schaatsploeg in Gothen
burg. Het telegram t
aan Kees Verkerk
„Mijn gelukwensen i
i gericht
i luide:
het be-
op
