Jeltsin roept
om aftreden
Gorbatsjov
OVER DEZE PRIJZEN VALT
NIET TE ONDERHANDELEN
meGasooL
Vrede lijkt in Colombia nog een illusie
Londenaren vast
in ondergrondse
1399,-
749f-
Uitstel vlucht
ruimteveer
Steun voor
studenten
in Tirana
Rechter stelt
moordenaars
op vrije voeten
Akkoord over terugkeer
vluchtelingen Rwanda
WOENSDAG 20 FEBRUARI 1991
IS* ^BUlTENÜWOVy^ ^l
PAGINA 9
MOSKOU/LUXEMBURG/HELSINKI (GPD/ANP/AP) -
"Ik wil niets van doen hebben met de politiek van Gor
batsjov. Ik roep op tot zijn onmiddellijk aftreden". Met deze
woorden besloot de president van de Russische Federatie,
Boris Jeltsin, gisteren een veertig minuten durend televi
sie-interview.
Volgens Jeltsin moet de presiden
tiële macht worden overgedragen
aan de Federatieraad, waarin de lei
ders van de vijftien Sovjetrepublie
ken zitting hebben. "Gorbatsjov
heeft het volk bedrogen. Het voor
naamste resultaat van perestrojka is
dat het leger wordt ingezet tegen de
bevolking", aldus de Russische pre
sident. De zeer persoonlijke aanval
op Gorbatsjov werd door Jeltsin,
die weken heeft moeten wachten op
dit live tv-optreden, voorgelezen bij
wijze van antwoord op de laatste
vraag van de interviewer. Tevoren
had hij duidelijk gemaakt niet over
de machtsmiddelen te beschikken
die Gorbatsjov kan inzetten: KGB
en leger.
Dergelijke opmerkingen ver
sterkten de indruk van een laatste
machteloze aanval van Jeltsin op
zijn grote rivaal in het Kremlin. "Ik
heb", zo zei hij, "ook zelf fouten ge
maakt. Mijn belangrijkste was dat
ik een overdreven vertrouwen in de
president had".
Die opmerking sloeg vooral op de
steun die Gorbatsjov aanvankelijk
Steniging
Onder het oog van politieagenten
en duizenden toeschouwers is
maandag op de bergpas Khyber in
Pakistan een man door steniging
om het leven gebracht. De man was
ervan beschuldigd een jonge vrouw
te hebben verkracht. De politie
voerde de verdachte naar een open
plek op de bergpas. Daar voerden
zijn aanklagers, de oudsten van ver
schillende stammen uit het gebied,
persoonlijk de steniging uit. Sinds
1979 is steniging een aanvaarde
straf voor verkrachters of overspeli-
gen. (AP)
Bomaanslag
Bij een bomaanslag op een Indiase
bus zijn gisteren' onder de passa
giers minstens negen doden geval
len. Voorts raakten zeker 38 mensen
gewond, van wie acht ernstig, aldus
een bekendmaking van de politie.
Vooralsnog heeft niemand de ver
antwoordelijkheid voor de aanslag
opgeëist. (AP)
Gevechten
Het Cambodjanse regeringsleger
heeft twee belangrijke bases ver
overd van het leger dat onder lei
ding staat van prins Norodom Siha
nouk, zo heeft radio Phnom Penh
gemeld. De bases in het westen van
Cambodja zouden zijn ingenomen
tijdens een offensief op 26 en 27 ja
nuari. De claims van het leger zijn
niet door onafhankelijke bronnen
bevestigd. (AP)
Guerrillastrijders
Guerrillastrijders hebben vannacht
een Israëlische legerpost in het zui
den van Libanon aangevallen. Het
was de eerste aanvalsactie op een Is
raëlisch doelwit in zuid-Libanon
sinds daar twee weken geleden
troepen van het Libanese regerings
leger werden gestationeerd. Over
eventuele slachtoffers is niets be
kend. (AP)
Cholera
In de Zambiaanse hoofdstad Lusa
ka is gisteren een bouwbedrijf ge
sloten nadat negentien werknemers
waren overleden aan cholera. Afge
lopen vrijdag waren al twaalf werk
nemers overleden, naar verluidt na
het eten van besmet vlees in de kan
tine van het bedrijf. Gisteren werd
bevestigd dat het aantal slachtof
fers is gestegen tot negentien; Ge
vreesd wordt dat nog meer mensen
zullen overlijden, omdat degenen
die met cholerabesmetting in de zie
kenhuizen van Lusaka zijn opgeno
men tot nu toe niet reageren op de
behandeling. (IPS)
Verkiezingen
Zeventien partijen hebben zondag
bij de eerste vrije verkiezingen in 21
jaar zetels gewönnen in de Nationa
le Assemblee van de Westafrikaan-
se staat Benin (het voormalige
Dahomey). Geen van de partijen
die de militaire dicatuur vervangen
heeft een duidelijke meerderheid
veroverd bij de verkiezingen, maar
een coalitie van drie partijen die
presidentskandidaat Nicephore
Soglo steunen is als grootste factie
in de Assemblee uit de bus geko
men. (AP)
Legertop
Veertien officieren van het Suri
naamse leger zijn bevorderd tot lui
tenant-kolonel. Ze dienen nu in de
zelfde rang als legerbevelhebber
Desi Bouterse. Ook voor het militair
gezag, een orgaan dat uit vier leden
bestaat en wordt geleid door Bou
terse, zijn bevorderingen in voorbe
reiding. De officieren zijn vorige
week luitenant-kolonel geworden,
maar hun bevordering werd pas gis
teren bekend. (ANP)
had gegeven, maar later weer in
trok, aan het zgn. 500-dagenplan,
een radicaal programma van econo
mische hervormingen, dat door
Jeltsin was omarmd. "Het is duide
lijk geworden dat zijn gebruik van
het begrip perestrojka niet betekent
dat het systeem werkelijk wordt
veranderd. Gorbatsjov heeft dicta
toriale bevoegdheden gekregen, wil
de macht aan het centrum laten en
geen werkelijke onafhankelijkheid
aan de republieken, in de eerste
plaats Rusland, geven", aldus Jelt-
Jeltsins nieuwe aanval op Gor
batsjov en de Sovjet-regeringspoli-
tiek komt op het moment dat zijn
populariteit volgens opgaven van
officiële instituten dramatisch
daalt. De Russische president is de
afgelopen maanden zowel door
Gorbatsjov als vanuit het leger
zwaar onder vuur genomen.
Sancties
De Sovjet-autoriteiten gaan dege
nen die verantwoordelijk zijn voor
de 22 doden die vorige maand vie
len tijdens de militaire ingrepen in
de Baltische staten straffen, zo ver
klaarde het Finse ministerie van
buitenlandse zaken gisteren. De
Finnen hadden hierover vragen ge
steld aan de Federatieraad.
Volgens de Federatieraad komt
er een onderzoek naar het gebruik
van wapens tijdens de militaire in
grepen in de Litouwse hoofdstad
Vilnius en de Letse hoofdstad Riga
en zullen degenen die zich schuldig
hebben gemaakt aan overtredingen
van de wet gestraft worden. Vol
gens de Raad is tevens een perma
nent overlegorgaan met de drie Bal
tische republieken opgericht om re
gionale problemen op te lossen.
De Europese Gemeenschap heeft
gisteren in Luxemburg een begin
gemaakt met het opheffen van de
sancties tegen de Sovjetunie we
gens het optreden van Sovjet-troe
pen in Litouwen en Letland. De EG
wenst de Sovjetunie zo hecht moge
lijk te verankeren in de anti-Irakco-
alitie en wil daarom de geweldda
digheden in de Oostzee-republie-
ken niet hoog opspelen.
CAPE CANAVERAL (AP) -
Tekenen van metaalmoeheid in
de scharnieren van luiken van
het ruimteveer Discovery kun
nen tot gevolg hebben dat de
volgende militaire vlucht
van de space shuttle volgende
maand moet worden uitgesteld,
zo heeft de Amerikaanse ruim
te-organisatie NASA gisteren
meegedeeld.
De haarscheurtjes werden
maandag ontdekt in de schar
nieren van de luiken, die moe
ten sluiten wanneer kort na de
lancering de exterpe brand
stoftank wordt afgeworpen.
Door de luiken lopen onder
meer leidingen voor de vloeiba
re zuurstof en waterstof. Het is
voor. het buiten houden van de
intense wrijvingshitte bij de te
rugkeer van het ruimteveer in
de atmosfeer van belang dat de
luiken goed sluiten. Ook de
twee andere shuttles van de NA
SA moeten op hetzelfde euvel
worden nagezien.
TIRANA/HEERLEN (GPD/AP)
Honderden Albanese militai
ren uit drie kazernes in de hoofd
stad Tirana hebben zich gisteren
solidair verklaard met de studen
ten van de universiteit, die maan
dag in hongerstaking zijn gegaan.
De steun uit het leger kwam in de
vorm van telegrammen aan de ac
tievoerders.
De sympathiebetuiging van de
militairen voor de studenten
toont het ernstige karakter van de
botsing tussen studenten en het
communistische bewind aan. Bo
vendien versterkt zij het reeds
eerder geuite vermoeden dat de
Albanese strijdkrachten als de
nood aan de man komt, voor de
regering geen betrouwbare factor
zijn.
De 720 hongerstakende studen
ten, onder wie 200 vrouwelijke,
willen met hun actie de depoliti
sering van de universiteit afdwin
gen. Een van hun voornaamste ei
sen is de onmiddellijke verwijde
ring van de naam van de vroegere
stalinistische leider van Albanië,
Enver Hodzja, van de universi
teit. Veertig docenten hebben
zich bij de actie aangesloten. De
regering heeft tot nu toe gewei
gerd op de eis van de studenten in
te gaan.
Zij stelt zich daarbij op het
standpunt dat "de naam en de
werken van Hodzja onlosmake
lijk verbonden zijn met de Alba-
nese Arbeiderspartij, de Commu
nistische Partij, en dientengevol
ge erfgoed van de hele Albanese
bevolking zijn". De studenten
hebben daar geen boodschap aan
en willen hun actie voortzetten
tot alle eisen ingewilligd zijn.
De boycot van de colleges
duurt nu al 14 dagen en inmiddels
hebben verschillende nieuw op
gerichte en onafhankelijke vak
bonden hun steun gegeven aan de
acties in het onderwijs.
Duizenden Albanezen hebben
te kennen gegeven dat zij naar de
universiteit zullen optrekken om
zich achter de studenten te scha
ren, indien de regering de eis tot
verwijdering van de naam Hodzja
blijft afwijzen. Tot gisteravond
laat boog het Centraal Comité van
de Communistiche Partij zich
over de eisen van de studenten.
Behalve een referendum onder
de 12.000 studenten, docenten en
stafpersoneel over
andering van de universiteit eisen
de hongerstakers de vervanging
van drie ministers: Reis Malde
(buitenlandse zaken). Enver Hali-
li (justitie) en Hekurian Isaij (bin
nenlandse zaken). De regering
heeft ook die eisen afgewezen.
Wel heeft het bewind verbetering
van de woon- en leefomstandig
heden op de universteit toege
zegd.
De actie aan de universiteit
krijgt steeds meer steun uit de be
volking. Ook alle vier oppositie
partijen zijn solidair met de hon
gerstakers evenals de pas opge
richte onafhankelijke vakbon
den.
Het Albanese persbureau ATA
meldde dat het centrale comitë er
bij de studenten op heeft aange
drongen hun eisen niet te laten
omslaan in conflicten die nationa
le politieke gevolgen kunnen
hebben. "Ook democratie heeft
zijn regels en beperkingen. Er be
staat altijd het gevaar van mis
bruik en dat kan tot anarchie lei
den, zeker in de aanvangsfase van
een meerpartijenstelsel", aldus
het centrale comitë.
Onderwijs-minister Gjenushi
zegt dat een naamsverandering
van de universiteit alleen door het
nieuwe parlement doorgevoerd
kan worden. Eind maart staan de
eerste vrije verkiezingen in Alba
nië gepland.
Een tekort aan water, elektriciteit en brandstof zorgt op verschillende plaatsen in de Sovjet-republiek Georgië v
net water gehaald, tientallen anderen wachten nog op hun beurt.
LONDEN (GPD/AP) Duizenden Londenaren hebben gisteren uren
vastgezeten in een treinen die tot stilstand waren gekomen in een donkere,
steeds heter wordende metro-tunnels. Ze werden uiteindelijk door perso
neel van de ondergrondse met zaklampen door de tunnels naar een station
geleid. Twintig passagiers, van wie sommigen meer dan vier uur hadden
vastgezeten, werden met een shock naar een ziekenhuis vervoerd.
De oorzaak van het drama was een samenloop van omstandigheden. Een
aantal treinen op de Central Line werd halverwege tussen twee stations tot
stilstand gebracht omdat op die stations verdachte pakjes waren gevon
den die eerst onderzocht moesten worden (het bleken geen bommen te
zijn). Terwijl de treinen stonden te wachten, brak in een ervan een kleine
brand uit. Om de brandweer de gelegenheid te bieden bij de betreffende
trein te komen, werd de elektriciteit uitgeschakeld. Hierdoor kwamen nog
meer treinen in de tunnels tot stilstand.
De meeste treinen waren overvol, zodat veel mensen uren moesten
staan. Door de hitte die zich ontwikkelde, viel een aantal passagiers flauw.
Er brak echter geen paniek uit.
Na een aantal uur besloot het personeel de gestrande passagiers door de
duistere tunnels naar buiten te leiden. Voor de inzittenden van de achter
ste trein betekende dat een lan^e, macabere voettocht waarbij een aantal
keer door andere, gestrande treinstellen moest worden geklommen.
Gisterochtend golden op de spoorwegstations in Londen strengere vei
ligheidsmaatregelen, nadat maandag b(j een IRA-aanslag op het Victoria-
station een man om het leven gekomen was. Via posters werd het publiek
opgeroepen verdachte voorwerpen te melden en bagage niet onbeheerd
achter te laten. Het station Charing Cross werd gistermorgen enige tijd ge
sloten om de politie de gelegenheid te geven een verdacht pakje te onder
zoeken.
ROME (AFP/Rtr) In de Zuiditali-
aanse stad Palermo zijn gisteren
twee tot levenslang veroordeelde
moordenaars van de mafia op vrije
voeten gesteld als gevolg van een
omstreden besluit van het Hof van
Cassatie.
Salvatore Rotolo, bijgenaamd
'Eendje', was de eerste die de Ucci-
ardone-gevangenis verliet, even la
ter gevolgd door Pietro Senapa.
Beiden kregen levenslang omdat ze
zeker zes leden van rivaliserende
bendes hadden doodgemarteld in
speciale 'doodscellen', waarna ze
hun lijken in bassins met zuur lieten
verdwijnen.
De vrijlating volgde enkele uren
op het besluit van het Hof van Ap
pèl van Palermo om een besluit van
het opperste gerechtshof in Rome
van vorige week te bekrachtigen.
Rechter Corrado Carnavale had
toen bepaald dat de preventieve
hechtenis van één jaar, tussen de
veroordeling en het beroep, niet
kon worden verlengd.
Maandag stelde het hof van Paler
mo de voorwaarden vast voor de
vrijlating van de 28 mafiosi. Ze wa
ren in 1987 veroordeeld tijdens het
grootste mafia-proces in de Italiaan
se geschiedenis, toen 338 gangsters
tot een totaal van 2700 jaar CU war
den veroordeeld. Giovanni Falcone,
de rechter van dat proces, noemde
de beslissing van Carnevale "een
onbegrijpelijke en sensationele ver
gissing".
r lange rijen. Deze i
ADVERTENTIE
(Dat hebben wij al voor u gedaan)
/irr
NORDLAND WASSER
DROGER WDRC 1016
capaciteit 4,5 kg wassen
centrifugeren 600/1000
t.p.m. 18 wasprogram
ma's tijdgestuurde con-
densdroger afm hxbxd
85x60x52 cm 2 jaar ga-
I XCI.I MtF- BI| MLC.A1H K
SAMSUNG KLEUREN TV CB 5012 Z
51 cm full square beeldbuis 40 voorkeurzenders
on screen display automatisch zenderzoek
systeem incl afstandsbediening
de eerlijkste winkel W van Nederland
Met teletekst 849^
NAIROBI (GPD) De politieke lei
ders van Rwanda's buurlanden zijn
gisteren in Tanzania overeen geko
men dat Rwandese vluchtelingen
die naar huis willen terug keren,
daartoe in de gelegenheid gesteld
moeten worden.
In de Tanzaniaanse hoofdstad
Dar-es-Salaam verzekerde
Rwanda's president Habyarimana
zijn collega's van Tanzania. Burun
di, Uganda en Zaïre landen die al
lemaal met Rwandese vluchtelin
gen te maken hebben dat zijn
landgenoten welkom zijn, maar dat
buitenlandse hulp noodzakelijk is
om hen aan huizen en banen te hel
pen. De Rwandese leider beloofde
bovendien dat degenen die naar
hun vaderland terugkeren, hun po
litieke rechten terug krijgen.
Naar schatting twee miljoen
Rwandezen, voornamelijk leden
van de in Rwanda onderdrukte Tut-
si-stam, leven al jaren in balling
schap in omringende landen. Het
vluchtelingenprobleem is de be
langrijkste oorzaak van de vorig
BOGOTA (AP) Het is de Colombiaanse
president Cesar Gaviria nog niet gelukt
om zijn schijnbaar onmogelijke taak, om
de linkse opstandelingen èn de
gewelddadige drugsbazen tot bedaren te
brengen, tot een goed einde te brengen.
Weinigen hadden voorzien tot welke
concessies de president bereid bleek,
maar het toegeeflijke beleid lijkt tot
mislukken gedoemd.
Het beste bewijs daarvoor lijkt de 200 kilo
zware autobom die zaterdagavond ontplofte
bij de arena van Medellin. Voor het stieren-
perk vielen 22 doden en 176 gewonden. Vol
gens lokale radiostations was de aanslag het
werk van het drugkartel van Medellin. De
Colombiaanse politie bevestigde die lezing
maandag. De critici van de president kun
nen proberen aan de hand van het bloedbad
hun gelijk te halen dat Colombia bezig is zijn
principes op te offeren, met als resultaat
meer moorden, ontvoeringen en bomaansla
gen.
De handreiking die de regering-Gaviria
aan vogelvrije groeperingen heeft gedaan
heeft er toe geleid dat sommige drugbazen,
maar ook verzetsstrijders, zich hebben over
gegeven. Gaviria heeft de drugbaronnen niet
te strenge straffen in het vooruitzicht gesteld
als zij meewerken met de Colombiaanse jus
titie. De uitwijzingen naar de Verenigde Sta
ten zijn opgeschort.
Misdaad
Drie leiders, onder wie de broers Fabio, Juan
David en Jorge Luis Ochoa, hebben zich on
der die voorwaarden overgegeven. Als ze
tenminste een misdaad bekennen en zich in
de gevangenis gedragen, hoeven ze maxi
maal tien jaar te zitten. Een van de broers,
Juan David, meldde zich zaterdagavond in
de noordelijke stad Turbo bij de politie, en
kele uren voor de fatale bomexplosie in Me
dellin.
De voorganger van Gaviria, Virgilio Bar-
co, begon een grootscheeps offensief tegen
de drugmafia nadat in augustus 1989 de des
tijds favoriete "presidentskandidaat senator
Luis Carlos Galan door het kartel was dood
geschoten. In het daaropvolgende jaar lever
de Barco 22 verdachten uit aan de Verenigde
Staten, werd kartelleider Gonzalo Rodri
guez Gacha doodgeschoten en werden tallo
ze bezittingen van de cocaïnebazen door de
overheid in beslag genomen.
Gaviria heeft dat uitwijzingsbeleid herroe
pen en relatief lichte straffen in het vooruit
zicht gesteld, maar heeft daarmee niet kun
nen voorkomen dat de laatste twee maanden
tot de meest bloedige uit de geschiedenis
van Colombia gerekend kunnen worden. De
drugkartels schoten gijzelaars dood die zij
hadden gevangengenomen om de regering
onder druk te zetten concessies te doen
Offensief
De meeste doden vielen evenwel door
toedoen van de twee overgebleven Colom
biaanse verzetsgroepen, het Nationale Be-
vrijdingsleger (ELN) en de Revolutionaire
Gewapende Strijdkrachten van Colombia
(FARC). In de eerste maanden van dit jaar
kwamen bij offensieven van de guerrilla's
zeker 350 mensen om. Het verzet heeft in die
tijd naar schatting voor een miljard dollar
schade veroorzaakt aan de Colombiaanse
economie.
De guerrilla's zeggen dat ze wraak nemen
omdat het leger in december het hoofdkwar
tier van de FARC in zuidelijk Colombia met
de grond gelijk heeft gemaakt en dat ze niet
van plan zijn te capituleren.
Gaviria is bezig de grondwet te laten her
schrijven en heeft daarbij een politieke draai
gemaakt door guerrilla's te beloven dat ze
waarnemend lid van het parlement kunnen
worden, zelfs als ze hun wapens niet neerleg
gen. Washington heeft openlijk steun be
tuigd aan het nieuwe beleid van Gaviria.
maar de vrees uitgesproken dat hij te toe
geeflijk is geworden ten opzichte van de
drugbaronnen. De lichte straffen die hun in
het vooruitzicht zijn gesteld, kunnen in de
praktijk nog korter uitvallen, gezien de erva
ring die de drugmafia heeft met het omko
pen, bedreigen en vermoorden van rechts-
dienaren.
Het Colombiaanse rechtssysteem lijkt nog
niet rijp voor het toegeeflijke beleid van Ga
viria. Gonzalo Mejia, een van de vijf leiders
uit de middenlaag van het kartel, had zich
zelf aangegeven, maar werd vorige maand
om mysterieuze redenen vrijgelaten, slechts
44 dagen nadat hij achter de tralies was ver
dwenen.
Strafvermindering
In een vertrouwelijk politierapport, dat on
langs in de publiciteit kwam. staat dat Pablo
Escobar, de topman van het kartel van Me
dellin, totaal met van plan is zich bij de auto
riteiten te melden voor strafvermindering.
In plaats daarvan gebruikt Escobar zijn in
vloed om het parlement iinder druk tesctti
uitwijzingen voorgoed af te zweren. Enkele
van de 73 parlementsleden, onder wie Juan
Gomez, de voormalige burgemeester van
Medellin. zijn al met een wetsvoorstel van
die strekking gekomen.
jaar oktober gestarte rebellie in
Noord-Rwanda.
Gastheer All Hassan Mwinyi van
Tanzania drong er bU andi'i bu
ren op aan vluchtelingen die niet
naar hun vaderland willen terugke
ren te nationaliseren. Tanzania
heeft dit in het verleden al tot op ze
kere hoogte gedaan.
Een woordvoerder van het Rwan
dees Patriottisch Front (RPF), dat
vorig jaar vanuit Uganda de aanval
opende op Rwanda, heeft laten we
ten weinig waarde te hechten aan
het akkoord en verklaarde dat het
vluchtelingenprobleem alleen kan
worden opgelost als president Ha
byarimana bereid is met de rebellen
te gaan praten over Rwanda's poli
tieke problemen.
Ondanks een maandag door de
Rwandese leider afgekondigde wa
penstilstand is gisteren opnieuw
hevig gevochten in het noorden van
het land tussen regeringstroepen en
RPF-rebellen. Volgens de Rwande
se overheid vielen zo'n driehonderd
rebellen Kiningi in de buurt van de
stad Ruhengen aan. De rebellen be
weren echter dat het regeringsleger
het bestand het eerst heeft geschon
den door rebellenposities te be
schieten Het RPF zegt bereid te
zijn een wapenstilstand in acht te
nemen maar terug te zullen slaan als
zu worden aangevallen.
Gouverneur verleent
gratie aan Giarratano
WASHINGTON (GPD) - De gou-
verneur van de Amerikaanse staat
Virginia, Douglas Wilder, heeft gis
teren gratie verleend aan Joe Gi
arratano. die vrijdag op de elektri
sche stoel ter dood zou worden ge
bracht vanwege een dubbele moord
in 1979. Duizenden mensen hebben
Wilder de afgelopen maanden ge
vraagd om Giarratano gratie te ver
lenen omdat er veel reden is om te
bstWÜMn ofhijdl noorden inder
daad heeft gepleegd.
Giarratano werd in de zomer van
1979 tot de doodstraf veroordeeld
omdat hij op 4 februari van dat jaar
een vrouw met wie hij een apparte
ment deelde, Barbara Kline, en haar
15-jarige dochter zou hebben ver
moord, Concrete bewijzen ontbra
ken e, hter i ie trol ordt nu omge
zet in ten minste 25 jaar gevangenis
straf.
