EG verdeeld over
aanblijven Saddam
Von Weizsacker verdedigt
Duitse rol in Golfconfliet
Twijfels aan effectiviteit
te oude Franse wapens
Geen toezeggingen over hulp na de oorlog
Iraakse Halve Maan wil
voedsel en medicijnen
Olie vervuiling in Golf
minder erg dan gedacht
91 WOENSDAG 20 FEBRUARI 1991
OORLOG IN DE GOLF
Incirlik
TURKIJE
Kirkuk
Balad
LIBANON
Damascus,.
Rutba
Amarah
Samawah
EGYPTE
Dhahrarv
Medina
SUDAN
Port Sudan
CYPRUS:.;^
i
Middellandse f
Haifa
Tel-Aviv XX
ISRAËL—'4U Amman
Suez ^xder.uzafénY JORDANJË
Kanaal/Port
Cairo® Sue
Diyarbakir
Dinsdagnacht
Het aantal Irakezen dat de Turkse grens
oversteekt komt ruim boven de 1000
Woensdag
De geallieerde troepen zijn
klaar voor de grondoorlog
Jeddah
Mekka
S Taif
Dinsdag 19 februari
Woensdag 20 februari
Baghdad
Woensdag
Intensief diplomatiek verkeer gaat voort; de
Iraakse minister Aziz wordt snel weer In
Moskou verwacht, de vice-premier
Hammadi gaat naar China
Dinsdagnacht
Geallieerden veroveren
een belangrijke Iraakse
uitkijkpost
Hafar al Batin i
g Khalid
Kaspische
zee
Teheran
Dinsdagavond
Saudiarabie" zegt dat de
olievervuiling in de Golf
enorm meevalt
Riyad
SAUDI-ARABIË
Khamis Mushayt
Van onze correspondent
Rudolph Bakker
PARIJS - Ook de 12.000 man
Franse troepen bereidden zich,
volgens de gecensureerde tv-re-
portages, voor op het moment
voor dat de landoorlog begint.
Het links-onafhankelijke dagblad
'Libération' verscheen gisteren
met een lang artikel van Frangoié
Heisbourg, de Franse directeur
van het Internationale Instituut
voor Strategische Studies in Lon
den. Heisbourg wijst erop dat uit
de eerste ervaringen in de Golf
blijkt dat met name de Franse
landmacht "in het licht van de
nieuwe eisen na afloop van de
Koude Oorlog niet juist meer is
gestructureerd".
Heisbourg stelt dat "de Golf
crisis heeft aangetoond dat het
huidige systeem ons niet meer in
staat stelt volledig aanwezig te
zijn in een regionaal conflict van
grote omvang. De rond 11.000
man van de Divisie Daguet (dat is
de naam waaronder de Franse
eenheden in de Golf opereren)
konden slechts met moeite wor
den samengebracht. We moeten
wel vaststellen dat wij, met een
landmacht van 280.000 man, niet
meer soldaten naar de Golf heb
ben gestuurd, terwijl de Britten,
met een leger van 160.000 man, er
zonder noemenswaardige proble
men drie keer meer hebben kun
nen samenbrengen".
Het dagblad 'Le Monde' maak
te melding van een artikel in het
Amerikaanse economische tijd
schrift 'Forbes', waarin uitvoerig
wordt uitgelegd dat de Franse wa
penindustrie wat zijn 'know-how'
betreft de boot al lang gemist
heeft. "De wapens die de Fransen
in Irak gebruiken, zijn achter
haald', aldus Forbes. "Ze lopen
een generatie achter op de uitrus
ting die door de Amerikanen
wordt gebruikt".
Forbes wijst er op dat Irak tot
nu toe nog niet een van zijn uit de
Falkland-oorlog beruchte 'Exo-
cets' in actie heeft gebracht. "Dat
komt omdat die Franse raketten
geen bedreiging meer vormen te
genover de radar-controlesyste
men waarmee de Amerikaanse
marine is uitgerust". En als klap
na schrijft Forbes volgens Le
Monde: "In Frankrijk, waar de
defensiebegroting een tiende be
draagt van het Amerikaanse mili
taire budget, werken in de wapen
industrie 300.000 mensen. Daar
mee opereert ze ver boven de nor
male omvang voor een land met
24 miljoen gesalarieerden, waar
van het bruto nationaal produkt
een vijfde bedraagt van dat der
Verenigde Staten".
Als Forbes' wijst op de sterk
verouderde 'Jaguars' waarmee de
Franse luchtmacht in de Golf
opereert (de Mirages 2000 worden
niet ingezet omdat Frankrijk die
ook aan Irak geleverd heeft en de
Amerikanen, ondanks alle elek
tronische systemen, bang zijn
vriend en vijand niet uit elkaar te
kunnen houden) is dat koren op
de molen van Le Monde. Het blad
baarde enige dagen geleden op
zien met citaten van twee Franse
piloten in het Golfgebied. De
twee hadden zich tegenover een
verslaggever van het blad be
klaagd over de ouderdom van
hun toestellen.
Bovendien voelden ze zich
'nutteloos' omdat het aantal
vluchten dat ze uitvoerden tegen
over die van de Amerikanen en de
Britten vrijwel te verwaarlozen is.
"Voor iedere missie die wij uit
voeren, vliegen de Amerikanen er
zestig". De Franse censor pro
beerde later deze uitspraken te
BONN (GPD/AFP/Rtr) - De Duitse
president Von Weizsacker heeft gis
teren in Bonn zijn land nadrukke
lijk in bescherming tegen aanvallen
op het buitenlandse beleid. Von
Weizsacker zei tegenover de inter
nationale pers dat Duitsland en de
Verenigde Staten in het westen elk
op beslissende wijze bijgedragen
hebben tot de ontspanning tussen
Oost en West. Daardoor, aldus de
president, is een klimaat geschapen
waarin de Verenigde Naties voor
het eerst in de na-oorlogse geschie
denis tegenover de Iraakse dictator
Saddam Hussein werkelijk ge
meenschappelijk politiek dachten
en handelden.
Von Weizsacker verweerde zich
scherp tegen het vooral uit het bui
tenland komende verwijt dat de
Duitsers zich 'drukken' in het Golf
confliet. Iedereen kan volgens hem
weten dat de Duitsers zich om histo
rische redenen niet militair kunnen
optreden. "Maar wij helpen de ge
troffen en actief opererende staten
op een wijze die door vrijwel nie
mand wordt overtroffen", zei hij,
doelend op de 17 miljard mark die
Bonn voor hulp aan de geallieerden
en aan de Iraakse buurlanden heeft
uitgetrokken.
Het Duitse staatshoofd noemde
de kritiek op zijn land 'emotioneel
cn tegenstrijdig'. Het tegenstrijdige
is dat men in 1990 het herenigde
Duitsland als de nieuwe, voorop lo
pende Europese macht afschilder
de en nu meent dat de Duitsers rem
mend. ja zelfs weigerend optreden,
zei hij. "Vorig jaar leefde bij velen
de angst dat Duitsland met zijn door
de hereniging gegroeide macht op
een dag ook militair een grotere rol
zou eisen. En nu, begin 1991, horen
de Duitsers het verwijt dat zij niet
aan de Golf willen meedoen", aldus
Von Weizsacker
De president, die opnieuw pleitte
voor een wijziging van de Grondwet
zodat Duitse deelname aan vredes
missies van de VN mogelijk wordt,
toonde zich er verder van overtuigd
dat de wereld helemaal niet op
nieuw wil ontdekken wat voor goe
de soldaten de Duitsers kunnen
zijn.
Hij erkende dat de Duitsers op dit
moment vooral in beslag worden
genomen door het herenigingspro
ces, waarbij hij een lans brak voor
meer begrip bij de Bonner politici
voor de dramatische ontwikkeling
in de ex-DDR. Von Weizsacker is er
van overtuigd dat de Westduitsers
zullen leren delen. "Het is nog niet
te laat".
Genscher
Vooral uit de conservatieve Beierse
hoek klinkt felle kritiek op wat het
'Genscherisme' is gedoopt, naar de
liberale minister Hans-Dietrich Ge
nscher van buitenlandse zaken.
Zijn tot nu toe tamelijk solisti
sche optreden en beleid staan on
der grote druk als gevolg van de
Golfoorlog. Leidende christen-de
mocraten van de CDU/CSU-combi-
natie houden de liberale partner
verantwoordelijk voor de interna
tionale kritiek over de terughou
dendheid van de Duitsers bij de be
vrijding van Kuwayt.
Genscher, die de minister met de
meeste dienstjaren in de wereld
heet te zijn. kwam vorig jaar decem
ber als grote winnaar uit de eerste
gezamenlijke Dqitse verkiezing. De
vereniging van de beide Duitslan-
den, totstandgekomen mede dank
zij zijn ontspanningspolitiek en di
plomatieke gave om de Sovjets over
de streep te halen, bracht hem en
zijn liberale partij FDP een glansrij
ke zege in de voormalige DDR,
maar ook in het zuiden van Duits
land. Vooral de CSU verloor stem
men aan 'de architect van de hereni
ging' en dat zette kwaad bloed. Bij
de formatiebesprekingen voor het
kabinet moesten ze enkele belang
rijke posities prijsgeven aan FD-
Van onze correspondent Hans de Bruijn
LUXEMBURG (GPD) De EG-ministers van buitenlandse zaken hebben terughou
dend gereageerd op de voorstellen waarmee Sovjetleider Gorbatsjov een eind wil maken
aan de Golfoorlog. Zij steunen de oproep van Moskou aan Saddam Hussein om zich on
voorwaardelijk uit Kuwayt terug te trekken, maar willen niet dat Irak toezeggingen wor
den gedaan voor de periode daarna.
De ministers stelden in Luxemburg
dat Irak niet mag worden beloond.
Een offiicële reactie op de Sovjet-
voorstellen kwam er niet, omdat de
EG niet over de tekst beschikte.
Vreemd was dat drie ministers, die
van Frankrijk, Duitsland en Groot-
Brittannië, de tekst wel kenden,
maar er op nadrukkelijk verzoek
van Gorbatsjov niets over mochten
zeggen.
De voorstellen zijn niet openbaar
gemaakt, omdat dat de oplossing
moeilijker zou kunnen maken. Vol
gens minister van buitenlandse za
ken Van den Broek is er geen spra
ke van een Sovjet-vredesplan, maar
van een "dwingende en indringen
de oproep van president Gorbatsjov
aan Saddam Hussein om de hope
loosheid van zijn situatie in te zien
en tot ontruiming van Kuwayt over
te gaan".
De EG-landen staan huiverig te
genover een oplossing waarbij Ku
wayt wordt ontruimd, maar Hus
sein aan de macht zou blijven. Gor
batsjov zou dat hebben voorgesteld.
De VS en Engeland willen Hussein
kwijt, maar Frankrijk en Italië den
ken daar anders over. De Italiaanse
minister De Michelis zei naclrukke-
lijk dat de verwijdering van Hus
sein niet het doel mag zijn.
Ook Van den Broek zei dat het
aanblijven van Saddam Hussein de
zaak moeilijker zal maken, maar dat
het hoofddoel van de VN-coalitie de
bevrijding van Kuwayt is. "Maar als
Saddam Hussein er daarna nog zit,
zie ik ons nog niet zo snel stoten
geld sturen om Irak bij de wederop
bouw te helpen", zei de bewinds-
EG-hulp
De EG wil helpen bij de ontwikke
ling van een politiek en economisch
stabiele situatie in het gebied. Maar
verzoeken daartoe zullen van de
landen uit de regio zelf moeten ko-
Turkije wil na de
oorlog meetellen
ISTANBUL (GPD) - De Turkse
president Özal heeft' gisteren in
een toespraak voor zakenlieden in
de stad Adana, niet ver van de vlieg
basis Incirlik nog eens nadrukke
lijk aanspraak gemaakt op een
plaats aan de onderhandelingstafel
na de Golfoorlog. "Maar zo God het
wil, zal Turkije aan de onderhande
lingstafel grote zeggenschap krij
gen", aldus özal.
Het is duidelijk dat, na Israël,
özal de meeste reden heeft zich zor
gen te maken over een mogelijk fy
siek en zelfs politiek overleven van
Saddam Hussein. Niet alleen omdat
hij dan een vijandige en wraaklusti-
ge nabuur krijgt, maar vooral ook
doordat zijn binnenlandse positie
dan sterk zal worden verzwakt.
men. "Het is niet aan ons om blauw
drukken op te stellen voor de struc
tuur van de samenwerking en vei
ligheid in dat gebied", zei Van den
Broek.
De EG wil de landen in de Golf
economisch steunen, maar het ziet
er niet naar uit dat daarvoor veel
geld uitgetrokken zal moeten wor
den. Volgens Van den Broek kun
nen Irak en Kuwayt', zodra hun olie-
produktie weer op peil is, hun we
deropbouw grotendeels zelf beta
len, eventueel met hulp van andere
oliestaten. "De rijke Arabische we
reld heeft er geld genoeg voor".
De Europese Commissie heeft be
rekend dat voor de wederopbouw
van Kuwayt en Irak 100 miljard dol
lar nodig is en nog 40 veertig miljard
dollar voor de aanleg van de infra
structuur. "Maar we moeten de in
druk vermijden dat men wel bij Eu
ropa terecht kaft", zei Van den
Broek.
De twaalf zullen de komende we
ken overleg voeren met alle partijen
in het gebied. Zo zijn ontmoetingen
gepland van de 'troika' van de Ge
meenschap, bestaande uit de minis
ters van buitenlandse zaken van
Luxemburg, Nederland en Italië,
met vertegenwoordigers van Isarel,
Egypte, Jordanië, Syrië en de
Maghreb-landen (Libië, Tunesie,
Algerije, Marokko en Mauretanie).
PLO
De twaalf stellen in een verklaring
dat nieuwe pogingen moeten wor
den gedaan om het Palestijnse pro
bleem op te lossen, door middel van
een internationale vredesconferen
tie over het Midden-Oosten 'op een
daartoe geëigend ogenblik'. Maar
volgens minister Van den Broek is
de PLO daarbij voorlopig geen ge
loofwaardige gesprekspartner
meer, nu PLO-leider Arafat de kant
van Irak heeft gekozen.
Eerder heeft de minister, met de
andere EG-landen, ervoor gepleit
de PLO aan zo'n vredesconferentie
te laten deelnemen. "Ons past een
gereserveerde houding tegenover
de PLO. Arafat heeft sterk aan ge
loofwaardigheid ingeboet", vindt
hij nu. Van deJh Broek ziet zo'n con
ferentie overigens niet snel tot
stand komen.
Ook een samenwerkingsverband
op gebieden als veiligheid, econo
mie en mensenrechten naar het
voorbeeld van de CVSE in Europa
ziet de EG niet op korte termijn
tot stand komen. Voorwaarde daar
voor is volgens Van den Broek dat
de landen in de regio elkaar erken
nen en hun vijandelijkheden sta
ken.
De twaalf hebben afgesproken te
gaan praten over het aan banden
leggen van hun wapenexporten
naar de landen in het Midden-Oos
ten. Er bestaat nu al wel een contro
le op die export, maar geen beper
king. De twaalf willen een wapen
exportbeleid opstellen aan de hand
van criteria over wat de landen in
deze regio nodig hebben voor hun
defensie.
Bush: heropbouw
Irak niet van
ons belastinggeld
WASHINGTON (AP) - Van de
Amerikaanse belastingbetalers kan
niet worden verwacht dat zij na de
Golfoorlog helpen meebetalen aan
het herstel van verwoeste Iraakse
bruggen, gebouwen en elektrici
teitsvoorzieningen. Dat heeft presi
dent George Bush gisteren tegen
leiders van het Congres gezegd.
Bush hield de leiders van de De
mocratische en Republikeinse par
tij voor dat Irak een rijk land is. dat
zijn reserves niet zou moeten ver
kwisten aan de opbouw van een mi
litair apparaat. Twee weken gele
den stelde minister van buitenland
se zaken James Baker tijdens een
hoorzitting van het Congres nog
voor een reconstructiebank voor
het Midden-Oosten op touw te zet
ten, zoals westerse landen dat eer
der voor Oost-Europa deden.
Bush deelde de Congresleiders
mee dat zijn regering in complex
overleg verwikkeld is over de
naoorlogse toestand in het Midden-
Oosten, waarbij onder meer nage
dacht wordt over de door Israel be
zette Arabische gebieden en de po
sitie van Libanon. De president zei
echter dat het Midden-Oosten niet
moet worden vergeleken met Duits
land of Japan na de Tweede Wereld
oorlog, omdat de Golfregio be
schikt over grote oliereserves. Voor
landen met zo'n rijkdom zou Bush
geen groot hulpplan willen.
Terugtrekkende bewegingen Irak
LONDEN (Rtr) Kuwaytse bal
lingen in Londen hebben gisteren
verklaard dat Irak zijn inlichtin
gendiensten in Kuwayt opdracht
heeft gegeven zich binnen twee
dagen terug te trekken. Een
woordvoerder van de organisatie
Bevrijdt Kuwayt Campagne
(FKC) zei dat dit bericht door Ku
waytse burgers uit het oliestaatje
was gesmokkeld.
Volgens het bericht heeft een
hoge Iraakse inlichtingenofficier
dit gezegd, aldus het FKC. Het is
niet duidelijk of het bevel aan de
inlichtingendiensten zich terug te
trekken het begin is van een alge
hele terugtrekking of dat het
slechts een tactische zet is met
het oog op het komende grondof-
fensief.
Amerikaanse grondtroepen
hebben gisteren een observatie
post aan de Saudisch-Kuwaytse
grens bezet die door Iraakse mili
tairen was verlaten. Hiermee is in
een militaire sector een belang
rijk obstakel voor het ophanden
zijnde grondoffensief verwijderd.
De Iraki's verlieten hun post na
dat deze was gebombardeerd. De
uitkijkpost lag op een verhoging
vanwaar de bewegingen van de
geallieerden voor een aanval ruim
van te voren konden worden
waargenomen.
BAGHDAD (AP) - Het hoofd van
de Iraakse Rode Halve Maan, de
Arabische tegenhanger van het Ro
de Kruis, heeft gisteren dringend
verzocht om voedsel en medicijnen
om hongersnood en ziekte onder de
Iraakse bevolking af te wenden.
Dr. Ibrahim al-Nouri zei dat in
Irak spoedig cholera- en tyfusepide-
mieën kunnen uitbreken omdat de
riolering en de watervoorzieningen
op veel plaatsen in het land bescha
digd zijn. Cholera en tyfus worden
vooral verspreid via besmet water.
Al-Nouri zei dat er al gevallen van
diarree zijn gemeld, wat zowel te
wijten kan zijn aan besmet water als
aan een beschadigd rioleringsstel
sel. Melk en bloem zijn schaars, zo
zei Al-Nouri. Irakezen krijgen per
maand niet meer dan 9 pond bloem,
terwijl de meeste bakkerijen geslo
ten zijn.
Bij het verdeelcentrum van de
Rode Halve Maan in Baghdad
dromden gisteren duizenden men
sen samen in een poging brood te
bemachtigen dat door vrachtwa
gens uit Jordanië was aangevoerd.
Veel mensen klommen op de trucks
om zeker te zijn van eten.
Al-Nouri zei dat behalve de Alge
rijnse, Mauretaanse, Jordaanse en
Palestijnse artsen en verplegers die
nu al in ziekenhuizen in Baghdad
werken, waarschijnlijk nog meer
medisch personeel uit andere lan
den nodig zal zijn. Ook zei hij dat hij
bij het Internationale Comité van
het Rode Kruis (ICRC) heeft ge
vraagd om deskundigen en mate
rieel om het drinkwaterprobleem te
lijf te gaan.
TEL AVIV Een Patriot-raket
trekt een lichtend spoor sover de de
hemel hoven Tel Aviv, op weg naar
een Iraakse Scud. Gisteravond
vuurde Irak een raket af op Israël,
die geen schade of gewonden tot ge
volg had. Israël heeft 20.000 Deense
gasmaskers afgewezen omdat die
geen bescherming zouden bieden te
gen de strijdgassen die Irak moge
lijk op de joodse staat zal afvuren.
De maskers waren bestemd voor
Palestijnen in de bezette gebieden.
Eerder wees Israël al een partij
Zweedse gasmaskers voor de Pale
stijnen af omdat die geen bescher
ming zouden bieden bij biologische
oorlogvoering. (foto epai
DHAHRAN (AP) - De hoeveelheid
olie die in de Perzische Golf terecht
is gekomen, is aanzienlijk kleiner
dan aanvankelijk is gemeld en is
voor ongeveer 30 procent het gevolg
van geallieerde luchtaanvallen. Dit
is gisteren te kennen gegeven door
Saudische functionarissen.
Abdullah Dabbagh, directeur van
de afdeling onderzoek aan de
Saudische Universiteit van Petrole
um en Mineralen, zei dat volgens de
jongste schattingen gebaseerd op
satellietfotografie ongeveer 1.5 mil
joen barrel (een vat van 159 liter) ru
we olie in de Golf is geloosd.
Eerder zei de Saudische regering
dat er 11 miljoen barrel in de wate
ren terecht was gekomen. Daarmee
zou de vervuiling de ergste in de ge
schiedenis zijn geweest, aangezien
het record stond op 4,2 miljoen bar
rel (1979 in de Golf van Mexico).
Volgens Dabbagh waren aanvanke
lijk verkeerde conclusies getrokken
uit satellietfoto's van de ondiepe
wateren van de Golf waarop de zee
bedding en plankton deden denken
aan olievervuiling.
Functionarissen van de Saudi
sche dienst voor milieubescher
ming zeiden te geloven dat 20 tot 30
procent van de olie het gevolg is van
geallieerde luchtaanvallen op Iraak
se doelen te land en op zee langs de
Kuwaytse kust. In eerste instantie
zei Saudiarabie dat alle olievervui
ling in de Golf was veroorzaakt door
Iraakse militairen. De olievlek dreef
gisteren 'ongeveer 16 kilometer ten
noorden van Jubail. waar de groot
ste ontziltingsinstallatie ter wereld
is gevestigd.
