Zegen van 'koningin'Mies
Bouwman voor Jos Brink
r-
O
'Een van de acht' weer mèt lopende band
AVRO neemt
uitdaging aan
Sinatra en Houston
stellen tournee uit
Franse tv ziet af van
boycot Golfoorlog
Doorlopers
PAGINA 20
RTV-SHOW
DINSDAG 19 FEBRUARI 1991
NOS doet niet
mee aan nieuwe
nieuwszender
James Last komt
naar Nederland
KRO zoekt
quiz-kandidaten
Een paar dagen geleden hing ik
enkele uren rond in de wachtka
mer van een groot academisch
ziekenhuis, op de afdeling
spoedgevallen. Mijn vrouw was
's nachts met een helse buikpijn
wakker geschrokken. De dia
gnose luidde niet blindedarm
ontsteking, zoals wij verwacht
hadden, maar nierstenen. De
behandelende arts was blij dat
mijn vrouw voor enige afwisse
ling zorgde - hij kreeg de laatste
dagen namelijk bijna uitslui
tend schaatsongevallen onder
het oog.
Hoewel nu ook de eerste ski-
slachtoffers binnen begonnen te
druppelen. Mensen met bleke
gezichten en omzwachtelde ar
men liepen over de gang en
wenkten hun familieleden met
een norse knik naar buiten. An
deren werden op rolstoelen
voortgeduwd, of lagen languit
op brancards, een rood verband
om het hoofd en de noren nog
aan de voeten. Ik bevond m ij op
de plaats waar de winterpret in
haar tegendeel was verkeerd.
Naast een meisje met een be
schadigde knie - een ski-ongeval
- zat haar hoofdschuddende va
der. "Wie gaat er nu in gods
naam midden in de winter op
wintersport?", klonk zijn mop-
perstem.
"Mij niet gezien", antwoord
de een jongen vayiuit een rol
stoel, wiens bovenbeen op de ijs
baan in zijn dorp door een
schaats was opengereten.
Vleeswonden, fracturen en
hersenschuddingen, dat waren
de meest voorkomeyide kwetsu
ren in de schaatssport, vertelde
de arts mij. Ook was de eerste
dode al gevallen: een jongeman
die 's avonds met grote snelheid
op een meer in een wak was ge
reden, werd pas de volgende
Mr A
j
j e
Oerrit jan Zwier
morgen teruggevonden. Vijf
tien meter van het wak van
daan keek hij vanonder het ijs
met starre open ogen naar dege
nen die hem zochten.
Niet voor niets wordt de Dood
op oude afbeeldingen soms
voorgesteld als een schaatsen
rijder. Achter de man of vrouw,
die met snelle streken over een
verlaten ijsvlakte gleed, gleed
een knekelfiguur mee. Al is de
schaatser nog zo snel, de Dood
achterhaalt hem welDe erva
ring leerde immers dat mensen
op het ijs soms spoorloos ver
dwenen of een noodlottige val
maakten. Op oude prenten
wordt ook de Boze wel afgebeeld
als een schaatsende ijsduivel,
die de persoon voor hem als een
schaduw volgt. Het was toch een
verdachte zaak, zeker in de tijd
van de diligence en de trek
schuit, om zo'n schaatser haast
zonder gerucht over de ijsvlak
ten te zien voortijlen? Was hier
geen toverij in het geding? Had
hier niet iemahd zijn handteke
ning onder het pac*. met de dui
vel gezet?
Ik herinner me nog een ver
haaltje, dat ik ooit op de lagere
school in Leeuwarden moet heb-
ben gelezen, over een Friese boer
die in de winterse kou van
noord-Canada door Indianen
achterna werd gezeten. De bo
men kraakten van de vorst en
het land was tot de einder met
een wit kleed bedekt. De Beeren-
burger in de rugzak was stijfbe-
vroren. Men kon de vlucht van
een raaf volgen aan het witte
spoor dat de vogel in de ijskou
de lucht had achtergelaten. De
takken van de beijzelde conife
ren bogen tot aan de grond toe
door. Op de grond werden de
vorkjes en pijlpuntjes van
kraaien en sneeuwhoenders af
gewisseld met de pootafdruk-
ken van poolhazen en vossen
liep er een veegspoor mee, dan
was Reinaert voorbijgekomen,
want die probeerde altijd alle
sporen met zijn staart uit te wis
sen.
Ik weet niet meer waarom de
boer zo ver van zijn hoeve was
afgedwaald, want dat is toch
iets wat boeren niet graag doen.
In ieder geval werd hij aan de
oever van een groot meer door
de Indianen ingehaald. Het zul
len wel Cree of Montagnais zijn
geweest, die 's winters in kleine
groepjes rondtrokken, en leef
den van de jacht en de pelshan-
del. In geval van ziekte raad
pleegden zij hun medicijnman,
die ook de toekomst kon voor
spellen. Hij beschikte over een
machtige beschermgeest en was
daardoor zeer kundig in magi
sche zaken. De Indianen maak
ten de rugzak van de boer open
en haalden daaruit een paar
doorlopers te voorschijn.
Sneeuwschoenen kenden ze
wel maar schaatsen waren hun
vreemd: Vanonder hun mutsen
van beverbont keken ze hun ge
vangene vragend aan. Die aar
zelde geen moment, bond de
schaatsen onder en stoof over de
door de wind schoongeveegde
ijsvlakte weg. De Indianen ble
ven verbluft achter. Nooit eer
der hadden zij een dergelijk
staaltje van toverij aan
schouwd!
