Gasmaskers en hulp
voor de Palestijnen
7?
mzznznnzzsm.
De wanhoop van het Rode Kruis
m
Peres wil snel met
Palestijnen praten
VS willen Nederlandse
mijnenjagers m
Golf
Geallieerden krijgen
geduchte tegenstand
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1991
Nederland en EG sturen opnieuw noodgoederen
DEN HAAG/BRUSSEL (ANP/GPD) Minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking
heeft vier miljoen gulden beschikbaar gesteld voor tienduizend gasmaskers, bestemd
voor Palestijnen in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. de door Israël bezette
gebieden. De bewindsman heeft ook twee miljoen gulden uitgetrokken voor noodhulp
aan de Palestijnen. Vorig jaar november stelde Pronk al drie miljoen gulden hiervoor be
schikbaar.
A/B JACOB VAN HEEMSKERCK
(ANP) - De Amerikaanse opperbe
velhebber van de multinationale
vloot in de Perzische Golf, admiraal
March, heeft gevraagd om Neder
landse mijnenjagers. Admiraal
March deed zijn verzoek tijdens
overleg met de commandant van
het Nederlandse eskader in de Golf.
kolonel ter zee P.C. Kok. aan boord
van het vliegkampschip de Mid
way. Dit overleg vindt periodiek
plaats.
Volgens kolonel Kok zou het
Amerikaanse opperbevel de komst
van mijnenvegers vooral toejuichen
wegens de Nederlandse ervaring
met het opruimen van mijnen in de
Perzische Golf. Zoals bekend heb
ben twee mijnenjagers van de Ko
ninklijke Marine in 1987 en 1988 tij
dens de Iraans-Iraakse oorlog enige
maanden in de Golf met succes op
mijnen gejaagd. Bovendien be
schikt de Amerikaanse marine
maar over een klein aantal mijnen
vegers. Daarom wordt vooral ge
veegd met helikopters
Volgens kolonel Kok heeft hij ad
miraal March geen toezeggingen
kunnen doen. "Ik heb hem nadruk
kelijk gezegd dat het zenden van
mijnenjagers een zaak is van het Ne
derlandse kabinet, niet van de Ko
ninklijke Marine."
Tijdens zijn bezoek aan de Mid
way kreeg kolonel Kok van Ameri
kaanse vliegers te horen dat zij zeer
tevreden zijn over de luchtverkeers
leiding door de Jacob van Heems-
kerck. De afgelopen dagen heeft hei.
fregat een paar keer zogeheten com
bat air patrol-missies begeleid. Dit
zijn vluchten van de Amerikaanse
jagers die de multinationale vloot
vanuit de lucht beschermen tegen
mogelijke Iraakse aanvallen. Com
mandant Wirth van de Jacob van
Heemskerck heeft gisteren in een
toespraak tot de bemanning gezegd
dat het grootste gevaar voorbij lijkt
te zijn. "We naderen met rasse
schreden het punt dat we halverwe
ge onze reis zijn. In de Golfcrisis
lijkt het erop dat voor ons de ge
vaarlijkste periode voorbij is. al va
ren we nog bepaald niet zo ontspan
nen als in december", aldus overste
Wirth.
Desondanks nep hij de beman
ning op waakzaam te blijven, omdat
500 kilometer verderop de oorlog
nog woedt, dan wel ieder moment
kan losbarsten. "We moeten er
voortdurend op bedacht zijn dat
verrassingsaanvallen op de schepen
juist dan niet uitgesloten kunnen
worden."
Commandant Kok van het Neder
landse eskader in de Perzische Golf
deelt de opvattingen van de com
mandant van de Jacob van Heems
kerck over de situatie in de Golf.
Toch blijft hij voorzichtig. "De
luchtdreiging is inderdaad de
laatste dagen sterk afgenomen en
dit geldt ook voor de oppervlakte
dreiging van bijvoorbeeld met ra
ketten bewapende Iraakse schepen.
Veel van deze schepen zijn intussen
vernietigd. Maar ik maak we wel on
gerust over de mijnen. De afgelopen
dagen was het slecht weer in de Per
zische Golf - tot windkracht 8 - en ik
verwacht, dat hierdoor opnieuw
een aantal mijnen voor de Kuwavt-
se kust is losgeslagen en nu door
stroom en wind onze kant uit
drijft".
Ook de Europese Gemeenschap
stelt opnieuw spoedhulp beschik
baar aan de Palestijnen. Volgens
een woordvoerder van de Europese
Commissie, die dit gisteren bekend
maakte. is er 18.4 miljoen gulden
mee gemoeid.
De noodhulp houdt verband met
de problemen voor de Palestijnse
bevolking in de Gazastrook en op
de westelijke oever van de Jordaan
als gevolg van het door Israël inge
stelde uitgaansverbod. Veel men
sen kunnen daardoor amper de
deur uit om eten te kopen of te gaan
werken waardoor velen inkomens
verlies lijden.
Als vanouds wordt de hulp ver
strekt via UNWRA, de VN-organi-
satie die is opgericht voor hulp aan
Palestijnse vluchtelingen. Het gaat
om graan, spijsolie en lokale pro-
dukten voor de aankoop waarvan
UNWRA van de EG contanten
krijgt.
Begin deze week stelde het dage
lijks bestuur van de EG al voor 8.6
miljoen gulden spoedhulp ter be
schikking om de getroffen Pale
stijnse bevolking te helpen, als on
derdeel van een veel groter humani-
Ontzütingsfabriek
uit voorzorg dicht
MANAMAH (AP) - De water-ontzil-w
tmgsfabriek van Safaniya aan de
oostkust van Saudio-Arabië is giste
ren gesloten. De Saudische dienst
voor meteorologie en milieube
scherming zei dat het een voor
zorgsmaatregel betrof om te voor
komen dat de inlaten van de instal
latie door de olievlek in de Perzi
sche Golf worden vervuild. De slui
ting zou slechts enkele dagen du-
De olievervuiling langs de Saudi
sche kust strekt zich uit van Safa
niya tot R'as az-Zawr, bijna 100 kilo
meter naar het zuiden.
Daarnaast zal voor bijna 600.000
gulden aan medische steun worden
verstrekt voor Palestijnse vluchte
lingenkampen in Zuid-Libanon, zei
een woordvoerder. Médécins du
Monde en Artsen zonder Grenzen
zijn verantwoordelijk voor de ver
deling van de medicamenten.
De Commissie overlegt nog over
een financiële steunoperatie die be
doeld is om zowel Israel als de Pale
stijnen te helpen de gevolgen van de
Golfoorlog op te vangen. De minis
ters van buitenlandse zaken namen
daarover afgelopen maandag in
Brussel een beginselbesluit. De
Commissie zou de omvang van de
hulp en de verdeling bepalen.
Het kabinet besloot gisteren al
om voor de bescherming tegen
Iraakse aanvallen met Scud-raket-
ten Patriot-inrichtingen naar Israël
te sturen. De combinatie Patriot-in
richtingen voor Israël en gasmas
kers plus voedsel voor de Palestij
nen is volgens D. Leurdijk van het
Instituut voor Internationale Be
trekkingen, Clingedael. een "aardi
ge illustratie" van het evenwicht-
beleid dat Nederland altijd in het
Midden-Oosten heeft gevoerd.
Leurdijk volgt op Clingedael als
VN-deskundige nu ook dagelijks de
Golfoorlog.
Het Centrum Informatie en Do
cumentatie Israël (CIDI) toonde
zich gisteren blij met het besluit Pa-
triot-lanceerinrichtingen in Israël te
stationeren. De Nederlandse Pa
triots beschermen mogelijk ook de
Palestijnen op de door Israël bezet
te westelijke Jordaan-oever, meld
de CIDI-directeur R. Naftaniël.
Iraakse Scud-raketten kwamen on
langs ook neer in dat gebied.
De vertegenwoordiging in Neder
land van de Palestijnse bevrijdings
organisatie PLO wilde gisteren niet
reageren op de jongste Nederlandse
stappen in het Midden-Oosten. De
Iraakse ambassadeur in Den Haag
had ook evenmin commentaar.
Huyser.
Het woord tactiek komt van het
Griekse 'taktikos', hetgeen letter
lijk betekent 'opstelling van het
leger betreffende'. Als we nu het
woord tactiek gebruiken, bedoe
len we daarmee het gebruik van
strijdkrachten en strijdmiddelen
in het gevecht. Eenvoudig gezegd
bestaat tactiek uit twee compo
nenten: vuur en beweging.
Het element vuur bevat bom
bardementen. raketbeschietin
gen en artillerievuur, maar ook de
tank-kanonnen en de geweren re
kenen we daartoe. De beweging is
de actie die wordt uitgevoerd om
een doel te bereiken of naar een
doel toe te gaan. Het zijn vooral de
tanks en de pantserinfanterie die
de beweging uitvoeren.
Het is afhankelijk -van allerlei
omstandigheden en mogelijkhe
den of de nadruk in de te volgen
tactiek ligt op de vuurkracht dan
wel de beweging.
De Duitse Blitzkrieg was geba
seerd op beweging. Het Russi
sche tegenoffensief na Stalingrad
op vuur. De Russen hanteerden
het principe dat de infanterie ope
reerde kort achter de artillerie.
Oudere lezers zullen zich uit die
periode ongetwijfeld het 'Stalin
orgel' herinneren.
De Amerikaanse mariniers in
de Pacific-oorlog ontdekten dat
langdurige beschietingen op de
Japanse infanterie slechts weinig
effect hadden. Na de landing - be
weging - van de Amerikanen kwa
men de Japanners te voorschijn
uit hun schuttersputjes. De
Noordkoreanen en de Chinezen
bewogen in de Koreaanse oorlog
vooral bij nacht. Zij vielen in het
duister aan. Ook pasten zij vaak
de techniek van infiltratie bij
nacht toe om doelen achter de ge
allieerde gelederen buiten ge
vecht te stellen.
In de Golfoorlog is tot nu toe al
leen het element vuur aan de orde
geweest, afgezien dan van enige
troepenverplaatsingen in de rich
ting van het front. Als de landoor
log begint, is er pas sprake van
een grote omtrekkende beweging
met behulp van tanks en pantser
infanterie en landingen door ma
riniers vanuit zee. Ook mag een
verticale beweging worden ver
wacht van parachutisten, die wor
den gedropt boven Kuwayt. Een
omtrekkende is snel te maken in
een woestijngebied; dat is veel ge
makkelijker dan in bijvoorbeeld
de Noordduitse laagvlakte, waar
het eerste Nederlandse Leger
korps zijn vroegere operatiege
bied had. De geallieerde strijd
macht in het Midden-Oosten zal
bovendien vanuit de lucht wor
den gesteund door de Apache-he
li copters.
Verliezen
Het element beweging levert de
hoogste eigen verliezen op. Im
mers, in een gevecht tussen legers
die op korte afstand van elkaar
zijn gelegen, is sprake van man-
tegen-man-gevechten. Het is mij
bekend dat het Amerikaanse
korps mariniers uitstekend be
dreven is in dit soort gevechten.
Het zevende Amerikaanse le
gerkorps, dat in Duitsland was
gelegerd, heeft zich echter vooral
voorbereid op het gemechani
seerde gevecht. Waarbij de pant
serinfanterie in principe niet uit
de voertuigen gaat.
Het Franse Vreemdelingenle
gioen is ook zo'n leger dat ver
moedelijk in staat is man-tegen-
man-gevechten aan te gaan. De
Engelsen, met hun aanvallende
mentaliteit, zijn niet te onder
schatten. Zij zullen in een nabij
gevecht hun mannetje staan.
De geallieerden zullen echter
een geduchte tegenstander ont
moeten. Bekend is dat een goed
ingegraven infanterie ondanks
zware bombardementen kan te
rugslaan. Het zou kunnen dat de
Iraakse infanterie na de drie we
ken durende bombardementen
zo gedemoraliseerd is, dat zij ge
neigd is zich over te geven. Maar
als aanvallende partij moet je
daar nooit vanuit gaan. Je moet
rekening houden met het minst
gemakkelijke
nagemaakte Scud-raket omhoog tijdens e
BRUSSEL-JERUZALEM (AN
P/AP) Shimon Peres van de Is
raëlische Arbeiderspartij vindt dat
nog voor het einde van de Golfoor
log onderhandelingen zouden moe
ten beginnen tussen Israel en een
Palestijnse delegatie. Dit heeft hij
gezegd in een gisteren gepubliceerd
interview met de Belgische krant
Le Journal et Indëpendance-Le
Peuple.
Peres ziet bij die onderhandelin
gen een rol weggelegd voor de Ver
enigde Staten en Egypte maar niet
meer voor Jordanië. Voor hem heeft
dat land zichzelf buitenspel gezet
door zijn Iraaksgezinde opstelling
in de oorlog.
De oppositieleider is voorstander
van snelle onderhandelingen omdat
Israël anders onder internationale
druk komt te staan een oplossing
voor zijn conflict met de Palestijnen
te aanvaarden waarbij geen reke
ning wordt gehouden met de Israë
lische inzichten.
In grond geboord
Peres' voorstel komt neer op een
formule die aanleunt tegen het plan
Van onze correspondent
Cees van Zweeden
LONDEN "Het Internationale
Comité van het Rode Kruis is geen
leger. Ons enige wapen is onze over
tuigingskracht". Dr. C. Som-
maruga, president van het Interna
tionale Rode Kruis, vertelde giste
ren in Londen, waar hij een gesprek
had met premier Major, dat hij zich
grote zorgen maakt over de behan
deling van krijgsgevangenen door
Irak".
Acht keer zijn afgevaardigden
van het Internationale Comité naar
Bagdad gereisd om Saddam Hus
sein te herinneren aan de ook door
Irak ondertekende Conventie van
Genève, zei de president Acht keer
hadden zij geen antwoord gehad.
Krachtens de derde Conventie
van Genève (van 1949) is Irak ver
plicht de identiteit van krijgsgevan
genen bekend te maken een week
na hun gevangenneming. Ook wor
den krijgsgevangenen niet geacht
voor publiciteitsdoeleinden ge
bruikt te worden, laat staan als
'menselijk schild' voor militaire in
stallaties. Het Internationale Rode
Kruis beticht Irak ervan zich niet
aan deze bepalingen te houden en
haar de toegang tot de krijgsgevan
genen te weigeren.
De herhaalde weigering van Sad
dam Hussein om het Rode Kruis toe
te laten, heeft in Londen tot grote
woede geleid. "Irak houdt zich op
generlei wijze aan zijn verplichtin
gen, terwijl de geallieerden er alles
aan doen de Geneefse Conventies
na te leven", zei premier Major deze
week in het Lagerhuis.
Omdat Irak weigert de identiteit
te onthullen van de krijgsgevange
nen, weet de Britse legerleiding nog
altijd niet hoeveel van haar militai
ren zijn omgekomen en hoeveel er
levend in Iraakse handen zijn geval
len. Vast staat alleen dat tien be
manningsleden van vijf verloren ge-
gane Tornado-jagers vermist wor
den.
het krijgsgevangenenkamp Ramadi
Zeven in Irak werkte, wist een ver
trouwensrelatie met sommige
krijgsgevangenen op te bouwen.
Van hen kreeg hij waardevolle in
formatie over de martelingen die zij
hadden ondergaan.
Browns relaas strookte met de
verhalen die Iraniers bij terugkeer
in eigen land vertelden. Een Iraanse
luchtmacht-officier, Sayed Hossein
Moussavi, zei dat de gevangengeno
men leden van zijn eenheid werden
gedwongen op de grond te gaan lig
gen, gewond of niet, met de handen
op de rug gebonden, waarna zij te
gen hoofd en lichaam werden ge
trapt. Vervolgens werden ze naar
Basra gereden en opgesloten, 50 tot
60 man per cel. Na een nacht zonder
voedsel of medische behandeling,
werden ze naar de ondervraagcen-
tra gevoerd waar de echte martelin
gen begonnen. Bij vertrek spuug
den hun bewakers nog op hen.
Alle informatie die naar buiten is
gekomen, duidt erop dat de Irak-
libanon
Damascus...
CYPRUS
Middellandse
Zee
Haifa "X
Tel Aviv 'i/J
israëli LJ Amman
Jeruzalem Jordanië
'orl Sai^l (3
bjAqaba,-—
Diyarbakir
I Qaiyarah
Kirkuk
i Kaspische j
"""X zee
sovjetunie
irak
Al Qaim
Baghdad
Amerikaanse schattingen
becijferen dat 600 van de
4500 Iraakse tanks zijn
vernietigd
Abadan kuwayt
Hafar al Balt
Kino Khalid i
[Amerikaanse mariniers bestoken
met artilleriegeschuit Iraakse
posities in Kuwayt
Riyad
lahran» bahrayn
'N
Minister Cheney en legertopman
Powell arriveren uit de VS in
Saudi-Arabie om te overleggen
wanneer het grondoffensief tegen Irak
kan beginnen
saudi-arabië
Khamls Mushayt
dat de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken. James Baker,
heeft opgesteld en dat streeft naar
Palestijnse autonomie in de Gaza
strook en de Westelijke Jordaanoe
ver. Het plan werd eerder door alle
partijen, zelfs de PLO. aanvaard
maar de regerende Likud-partij van
premier Yitzhak Shamir "boorde
het in de grond", aldus Peres.
De Israëlische minister van bui
tenlandse zaken. David Levy, gaat
deze maand naar Washington om
met zijn Amerikaanse collega Ja
mes Baker te praten over mogelijk
heden om vredesoverleg met de
Palestijnen op gang te brengen als
de Golfoorlog is afgelopen, heeft
een Israëlische functionnaris giste
ren bekendgemaakt.
Levy zou nu al over mogelijke
scenario's willen spreken om te
voorkomen dat Israel straks ge
dwongen wordt op een Amerikaans
voorstel te reageren. Daarmee lijkt
hij af te wijken van het standpunt
van premier Yitzhak Shamir, die
heeft gezegd dat Israel geen behoef
te had aan nieuwe vredesvoorstel
len en niet zou deelnemen aan een
internationale vredesconferentie
over het Midden-Oosten.
ezen zich niets aantrokken van de
rechten van krijgsgevangenen,
zoals vastgelegd in de Conventie
van Genève. Volgens Brown, Mous
savi en anderen werd bij de onder
vragingen 'elektriciteit' gebruikt en
werd er voordurend geslagen. Een
maal in het eigenlijke krijgsgevan
genenkamp aangekomen, werd al
leen de frequentie van de mishan
delingen minder.
'Dronken officieren plachten 's
nachts binnen te komen om ons te
beledigen en te slaan", herinnerde
een andere Iraniër, Hassan Hossein
Zadeh, zich. "Na mijn ondervra
ging, waarbij ze mij ontkleedden en
met een kabel sloegen, werd ik naar
een tijdelijk kamp overgebracht. De
kamers waren zo vol dat velen
staande moesten slapen. Ze beloof
den ons betere omstandigheden
toen we in een bus naar een ander
kamp werden gereden. Maar toen
we de bus uitkwamen, moesten we
spitsroeden lopen tussen de bewa
kers die ons met ijzeren staven sloe
gen".
Irak vraagt VN
onderzoek van
melk'-fabriek
NEW YORK (AP) - Irak heeft
gisteren aan de Verenigde Na
ties gevraagd te komen onder
zoeken of een op 21 januari door
geallieerde bommen verwoest
gebouw een melkfabriek is ge
weest, zoals Irak zegt, of een fa
briek voor bacteriologische wa
pens. zoals de Amerikanen be-
Het verzoek was vervat in een
brie( van de Iraakse ambassa
deur bij de Verenigde Naties,
Abdul Amir al-Anbari, aan se
cretaris-generaal Javier Perez
de Cuellur. In een tweede brief
zei al-Anbari dat alle staten die
medeverantwoordelijk zijn voor
de "kwaadaardige daden van
agressie" tegen de "burgerlijke,
economische, wetenschappelij
ke. culturele en godsdienstige
instellingen" van Irak. zijn land
schadevergoeding moeten beta
len.
Piloot weigert
vlucht naar
'oorlogsgebied'
BONN/BEEK ANP/Rtr/DPA) - Een
transport van Duitse militairen en
luchtafweerraketten naarTurkiit- la
gisteren op grote problemen gestuit
omdat de piloot van het in Neder
land gehuurde transportvliegtuig
weigerde naar Turkije te vliegen
Volgens hem is dat "een oorlogsge
bied". Rond half elf gisteravond
stond het toestel nog steeds aan de
grond op het vliegveld Keulen-
Bonn.
Een woordvoerder van het Duitse
ministerie van defensie zei dat er
onderhandelingen gaande waren
met de chartermaatschappij om de
uitvoering van het contract af te
dwingen. De contractpartner van
de Duitse defensie voor het trans
port van het Roland-luchtafweer
systeem is het Nederlandse bedrijf
Road Air. Road Air heeft de Anton-
ov 124 met de Sovjetbemanning
ook weer gehuurd.
Fotograaf betlreigd
LONDEN (AP) - Amerikaanse mari
niers hebben deze week een persfo
tograaf in de woestijn van Saudi-
Arabie gedreigd dood te schieten
als hij zijn auto zou verlaten Dat
heeft de Londense Times gisteren
bericht
Times-journalist Christopher
Walker maakte in een bericht
vanuit Saudi-Arabie melding van
meer incidenten, waarbij het p«ng
om tegen journalisten gerichte pes
terijen door geallieerde soldaten.
Zo zouden Amerikaanse soldaten
bij een wegversperring in Saudi-
Arabié een wiel van de auto van een
journalist gedemonteerd hebben
om hem het wegrijden te beletten.
