'De heilige huisjes zullen omgaan
Je kan rnn rug op!
.«H-ie'MSm'e
Bijzonder hoogleraar vrouwenstudies Riet Bons-Stonn:
Yideoproject
van jongeren
HOOGTIJ
ZATERDAG 9 FEBRUARI 199
ZEERIJP (ANP) Veel feministische theologen hebben
de kerk al verlaten omdat ze feminisme en christendom on
verenigbaar achten. Prof. dr. Riet Bons-Storm denkt er an
ders over. "Ik blijf in de kerk omdat ik mij de ruimte die de
kerk ook biedt, niet wil laten afnemen", zegt de Groningse
kerkelijk hoogleraar strijdlustig.
Vooral aan de rand van de kerk
vindt zij de broodnodige inspiratie
en herbergzaamheid. Er is een hoop
aan te merken op de kerk en ook
Bons-Storm levert daaraan graag
haar bijdrage maar toch biedt de
kerk "een zin aan mijn bestaan,
waar ik nog geen betere voor heb".
Bons-Storm (57) is de eerste en
voorlopig enige vrouwelijke kerke
lijk hoogleraar in de Hervormde
Kerk. "Een gevaarlijke functie",
zegt zij zelf. "Ik kan gebruikt wor
den als alibi-vrouw of excuus-
Truus. Zo wordt het feit versluierd
dat een vrouw over het algemeen
niet gauw voor een dergelijke func
tie in aanmerking komt".
Het gevaar heeft haar er niet van
weerhouden de functie aan te ne
men. Een vrouwelijke hoogleraar is
een enorme steun in de rug voor de
vrouw en geloof-beweging, waarin
Bons-Storm meer heil vindt dan in
de traditionele kerk. "Ik word ge
dragen door de vrouw en geloof-be
weging en niet door de synode, door
de hoge pieten in de kerk".
Evenmin heeft zij veel goede
woorden over voor de Gereformeer
de Bond, de rechterflank in de Her
vormde Kerk die in de feministi
sche theologie "een regelrechte
aanval op God" ziet (ïr. J. van der
Graaf). "De Bonders... praat me er
niet van! Die erkennen mij gewoon
Jezus
De angst voor Bons' ideeën hoeft
overigens niet te verbazen. "De hei
lige huisjes zullen omgaan, een voor
een", zegt de feministisch theologe
overtuigd. "Ik stel de uniciteit van
Christus onder kritiek. Door te zeg
gen dat Jezus uniek was, worden te
gelijk alle anderen gediskwalifi
ceerd, wordt er meteen in hiërarchi
sche termen gedacht".
Liever dicht Bons-Storm Jezus in
een heel bijzondere mate "messias-
kwaliteiten" toe. "Het is niet on
denkbaar dat anderen mannen,
vrouwen, zwart of blank op hun
eigen plekje ook messias-kwalitei-
fen bezaten of bezitten. Daarmee
wordt Jezus niet minder bijzonder,
maar wel minder uniek". Haar te
genstanders kunnen die nuance
meestal niet volgen: "Het is altijd al
les of niks. Zij denken dat ik Jezus
als de Christus hiermee helemaal af
schrijf, maar dat is beslist niet zo".
De theologe heeft ook niet het
idee dat zij zich met haar kritiek
buiten de christelijke kerk stelt.
"Integendeel, ik sta er juist midden
in. Laat die anderen maar bewijzen
hoe uniek de enige Christus is... Je
Bons-Storm: "Ik kan gebruikt worden als alibi-vrouw of excuus-Truus".
(foto ANP)
moet zelf altijd het centrum clai- laat ze zich geregeld ontvallen. Zo is
men". het in het christelijk taalgebruik
Het zit 'm vaak vast op de taal; iets haast onmogelijk om gelijkwaardig-
waarmee Bons-Storm zich intensief heid uit te drukken. Ze geeft een
bezighoudt. In het verhaal van ver- voorbeeld: "In de hele traditie is er
lossing en verzoening, het graf en een verheerlijking te zien van het
het kruis zitten nogal wat seksisti- zaad. De scheppingskracht wordt
sche elementen. "Het heil is meer geheel aan de man toegekend, de
op de maat van mannen dan op die vrouw wordt slechts gezien als moe
van vrouwen toegesneden". dergrond waarin het zaadje ont-
"We hebben er geen taal voor", kiemt. Na de geboorte moet het
kind in de naam van de Vader her
boren worden, waarna het pas wer
kelijk mens kan zijn".
"Het misverstand moet de wereld
uit dat feministische theologen te
gen mannen of vaders zijn. We zijn
wél tegen exclusief mannelijk taal
gebruik", vervolgt ze resoluut. "We
hebben er niks op tegen dat Jezus
een man was, maar wel dat er in de
kerk geen ruimte is voor een andere
voorstelling van Jezus".
Kleindochter
Nog een misverstand wil ze oprui
men: "Wij wensen niet een hoekje
van de kerk voor onszelf, ook niet
aan de top. Wij willen gewoon de
kerk anders". Erg snel zal dat niet
gebeuren, maar als ze zelf verant
woordelijk kan zijn voor een "stapje
op de goede weg" is er al veel ge
wonnen. "Misschien maakt mijn
kleindochter het mee
De feministische theologie heeft
volgens Bons-Storm ondertussen al
heel wat vruchten afgeworpen. "We
hebben de tijd van schoppen en af
breken achter ons. we zijn nu be
land in de tijd van het ontwerpen
van nieuwe theorieën. Maar deze
theoneen worden nog niet verdis
conteerd in de dominante theolo
gie", zegt ze.
"Wij wensen niet enkel en alleen
te discussiëren op de voorwaarden
van de dominante theologie. Daar
mee zouden wij onze eigen waardig
heid te kort doen. Wij willen als
theologen onder elkaar discussië
ren. Wij willen wel, de afwijzing
komt veel meer van de andere kant.
Daar worden wij geridiculiseerd en
verdacht gemaakt, daar heerst een
wildgroei aan vooroordelen".
LEIDEN Marloes is te laat
voor het eten. Ze heeft de trein
gemist, nadat ze had
meegeholpen bedden te
verslepen voor een kerkdienst
in het ziekenhuis. Als ze alsnog
aanschuift en begint te eten,
helpt een geïrriteerde vader
haar er fijntjes aan herinneren
dat ze nog moet 'beginnen'
voor het eten. Het gevolg:
Marloes boos naar boven en de
versterker op tien.
Zo maar een scène uit de korte
speelfilm 'Je kan m'n rug op!', ge
heel gemaakt door jongeren uit Lei
den en omgeving. Een film met een
boodschap, hoewel die er niet dui-
mendik bovenop ligt. "Wij wilden
geen EO-film", legt Carolien Hegge,
een van de betrokken jongeren, uit.
De film werd deze week vertoond
door het Knooppunt voor jongeren
pastoraat en diakonaat, een samen
werkingsverband van het rk Jonge
renpastoraat Leiden en de Leidse
Hervormde en Gereformeerde
Jeugdraad. 'Je kan m'n rug op!', een
project van het Knooppunt, is be
doeld als aanzet voor gesprekken in
groepen binnen de kerk.
Jan Jetse Bol van het Knooppunt
toont zich zeer tevreden over het re
sultaat van het project, dat hij sinds
de start heeft begeleid. "Ik denk dat
de jongeren kunnen terugkijken op
een heel goed produkt. Voor mij
was steeds de grote vraag: kun je
het eindresultaat ook daadwerke
lijk gebruiken voor groepen? In dat
opzicht is het zeker geslaagd".
Een even belangrijke invalshoek
voor het project was ook dat de
deelnemende jongeren er zelf wat
aan zouden hebben. "Het was leuk
zo met anderen met zaken bezig te
zijn, waar je anders niet zo snel over
praat", aldus Carolien.
Vierde koning
Er is door de groep, waarvan de sa
menstelling tussentijds enige ma
len is gewijzigd, heel wat afgepraat.
Carolien: "Alles kwam aan bod: de
kerk, hoop. vertrouwen, wat is ge
luk...". Daarbij kwam. aldus Bol,
dat de kerkelijke achtergrond van
de jongeren, allen rond de twintig,
sterk uiteen liep.
Wat het eindresultaat zou zijn van
het videoproject mochten de jonge
ren ook zelf uitmaken. Het moest
een film worden van "wat jongeren
bezighoudt", zo had Bol vooraf in
gedachte. In eerste instantie had hij
zelf gedacht om iets te maken met
het oog op kerst, waarbij de oude le
gende van 'De vierde koning' het
uitgangspunt zou vormen.
Uiteindelijk bleek het niet haal
baar de film voor Kerstmis klaar te
maken, terwijl de jongeren dat the
ma ook niet zo'n goed idee vonden,
vertelt Carolien. Behalve de idee
van een speelfilm, is ook gespeeld
met gedachten als die van een reeks
interviewfragmenten. "Het is daar
om leuk om te constateren dat er
toch nog heel veel van 'De vierde
koning' in de film is terug te vin
den".
Voor hen die het verhaal niet ken
nen: 'De vierde koning' gaat, net als
de andere drie wijzen uit het Oos
ten, op zoek naar het koningskind.
Hij zal het nooit vinden, maar helpt
intussen wel de zwakkeren die hij
treft. En Jezus heeft gezegd: 'Voor
waar ik zeg u, al wat je aan ëén van
de minste van mijn broeders hebt
gedaan, dat heb je aan Mij gedaan!'.
Trein
Net als de vierde koning, aldus Ca
rolien, moet Marloes (gespeeld door
Ruth Ireeuw) in de film leren om bij
een ander stil te staan. Bol, die zelf
de vaderrol voor zijn rekening nam,
heeft bij eerdere vertoningen ge
merkt dat diverse thema's goed
overkomen, zoals de relatie tussen
ouder en kind. "Voor mij was het
heel interessant om te zien wat er
van de gesprekken is terug te vin
den in de film".
De jongeren moesten behalve ac
teren. ook filmen en monteren,
waarbij een medewerker van het
Hervormd Evangelisatorisch Be
raad uit Driebergen adviseerde.
"Dat was heel leuk om te doen",
zegt Carolien. "Na al dat praten wil
de je ook wat concreets doen".
Bol, lachend: "Ze hadden voor
het eerst een camera in hun han
den". Allerlei praktische proble
men moesten ter plekke opgelost
worden. Zo was er van te voren ge
regeld dat er vanuit een pand aan de
Haarlemmerstraat gefilm kon wor
den, maar het bewuste raam bleek
nauwelijks open te kunnen... En:
Hoe film je in een trein?
Bol beaamt dat er technische on
volkomenheden in de film zitten.
Zo is het geluid niet altijd even
goed. "Naar Veronica-normen is de
film ook wat te traag" Toch: "Bij de
IKON kun je ongetwijfeld betere
films huren, maar dit is een typisch
Leids produkt geworden. Heel her
kenbaar dus".
'Je kan m'n rug op!' kan, samen
met een werkboekje, door groepen
uit Leiden e.o. gratis worden ge
leend bij het Knooppunt, Oude Rijn
44b. 2312 HG Leiden (071-120070).
Voor anderen bedragen de kosten
tien gulden (plus verzendkostenDe
film kan ook voor f 25,- gekocht wor
den.
RELIGIEUZE KALENDER
In 'Hoogtij' zetten we een jaar
lang de schijnwerper op reli
gieuze feest- en gedenkdagen.
Het carnaval dat weer overal
gevierd wordt zij het iets
ingetogener dan gebruikelijk
heeft nooit een kerkelijke
bedding gehad. Goed, er stonden
dit jaar wel weer enige
carnavalsmissen gepland (zoals
in NoordW^jk en Den Bosch) en
er is ook wel eens een priester tot
Prins verkozen, maar het feest is
buiten de officiële kerkelijke
kaders om ontstaan in de
schaduw van de dreigende
vasten.
De 'grote vasten', die maar liefst
veertig dagen duurt ter
voorbereiding van Pasen, is een
typisch katholiek gebruik en
daarom kon het gebeuren dat het
carnaval juist in het overwegend
katholieke zuiden tot bloei
kwam. Een zekere link met de
kerk is er dus wel. maar voor het
carnaval tot een echt volksfeest
uitgroeide, was het bij
katholieken boven de grote
rivieren onbekend.
Met enige goede wil kan men in
de grotendeels in onbruik
geraakte vastenavond de
letterlijke vooravond van de
vasten overeenkomsten met
het carnaval ontdekken. Voor
katholieke gezinnen had deze
dag een speciaal tintje: de
maaltijd had vaak een wat
feestelijker karakter dan
gewoonlijk of er werd bij de
koffie iets extra's genuttigd.
Over de oorsprong van de vasten-
of veertigdagentijd is niet veel
meer bekend, dan dat het al voor
de vierde eeuw in zwang was. In
de vroeg-christelijke kerk
werden bekeerlingen in de
paasnacht gedoopt. Om de
stroom belangstellenden in
goede banen te leiden en te
zorgen dat er meer dan alleen
heidense motieven een rol
speelden, werden de nieuwe
gelovigen voorbereid op het
grote moment. Deze periode
vormde daarvan de intensieve
afsluiting.
Het aantal van veertig dagen is
afgeleid van de bijbel, waarin
ook dit getal een symbolische
waarde heeft. Zondagen tellen
niet mee, want op deze dag wordt
de opstanding van de Heer
herdacht en daarom principieel
niet gevast. In de traditie van de
kerk werd de veertigdagentijd
een periode van inkeer en van
hernieuwde bezinning op de
levenspraktijk.
In het verleden speelde de
onthouding een grotere rol dan
tegenwoordig. Veel katholieken
herinneren zich nog wel het
'vastentrommeltje' waarin zij als
kind tussendoortjes opborgen tot
de zondag of het einde van de
vastentijd. Ook werd er niet
getrouwd in de 'besloten tijd'.
Wanneer er om de een of andere
reden toch een huwelijk werd
gesloten, kregen de
jonggehuwden vrijstelling van
de vastenplicht: het befaamde
'boterbriefje'.
Tegenwoordig zijn er nog slechts
twee onthoud mesdagen in
gebruik: Aswoensdag, de eerste
dag van de vastenperiode, en
Goede Vrijdag, de dag waarop de
kruisiging van de Heer wordt
herdacht. Veel katholieken eten
dan geen vlees. In de liturgische
vieringen in deze periode
ontbreken de juich-motieven als
het 'gloria'.
Aswoensdag is zo genoemd naar
het vroegere gebruik om as over
het hoofd te strooien. Ook dit
gebruik stamt uit de bijbel,
waarin dit onder meer symbool
was van boete. De gewijde as is
in de regel afkomstig van de
palmtakken, die een jaar eerder
werden gebruikt op Palmzondag.
Overigens mag ook andere as,
bijvoorbeeld van doodgewone
sigaren, worden gebruikt.
In de RK Kerk is het nog steeds
gebruik dat de as. die is gewijd
en enigszins vochtig gemaakt, na
de misviering op Aswoensdag
door de priester op het
voorhoofd van de kerkgangers
wordt aangebracht. Daarbij
krijgt de ontvanger te horen:
'Gedenk o mens dat gij stof zijt
en tot stof zult wederkeren' (naar
Genesis 3: 19). Het doel van deze
plechtigheid is de mens te
bepalen bij de tijdelijkheid van
zijn bestaan.
In protestantse kring, waarin
steeds meer hang komt naar een
rijkere liturgie, is de
veertigdagentijd de laatste jaren
steeds meer in beeld gekomen.
In die kring wordt vaak
gesproken over de 'zes
lijdensweken', waarin vooral
wordt stil gestaan bij het lijden
en sterven van Jezus.
LEIDEN: Herv. Gem Hoogl. kerk geen dien
sten; Marekerk 9.45 ds Christ Katwi|k. 12 oec
studentendienst. 5 ds Smaling; Maranathak.
(L. Morsweg) 10 ds Koolstra dovendienst; Oe
cumenische gelootsgemeenschap De Regen
boog (Merenwijk) 9.30 en 1115 pastoor v
Bethlehemkerk (Driftstr.) 9.30 ds Alblas t
vd Bom open-deurdienst; Bevnjdingsk. (Mont-
gomerystr.) 10 ds v Hunnik, 5 ds Rietveld; Vre-
desk, (Burggravenl.) 10 vic Stam; Waalse kerk
(Breestr.) 10.30 pasteur Ribs; 'Stevenshof' (rk
kerk Haagse Schouw) 11 ds Dekker-Keiler.
Acad. Ziekenhuis 10 pater v Haasteren. Diako-
nessenhuis elke za 10.30 rk. dienst, en 10.30
ds v 't Hof Endegeest zie Oegstgeest. Geref.
Kerk Vredeskerk zie herv. gem Oude Vest 10
ds Rooze; Maranathak zie herv. gem.; Bevrij-
dmgsk. zie herv gem.; verzorgingstehuis
Groenhoven 10 ds Nauta; Merenwijk zie herv
gemeente. Geref. K. Vrijg. (Herengr.) 10 en 5.
Chr. Geref K. (Steenschuur) 10 en 5 ds Den
Hertog. Geref. Gem. (zie onder Leiderdorp).
Geref. Gem. in Ned. (Bethlehemkerk Driftstr.)
11.30 en 5 30. Evang.-Luth. Gem. (Hoogl.
Kerkgr.) 10.15 ds Mostert. Doopsgez.-Remon-
str. Gem. (Lokhorstk. Pieterskerkstr.) 10 ds
Wierda-Boer Amsterdam. Baptistengemeente
(aula 'Nieuweroord', Rijnsburgerweg 124) 10
ds Agtereek. Evang. Gemeenschap (Middel-
stegr. 3) 9 en 10 30 ev vd Sande. Evangelie-
centrum-Pinksterbew (Bethlehemskerk Lam
mermarkt) 10 ev Zijlstra. woe 8 ev Zijlstra.
Pmkstergem (O Vest 13) 10 ev v Wienngen
Leger des Heiis (hoek Vestestr /Groenesteeg)
10 en 4 30. Nieuw-Apost. Kerk (H Rijnd. 24)
9.30 en 4. wo 8 Zevendedag-adventisten ('De
Ontmoeting'. Noordhofland V.schoten) elke za
10 tot 11 bijbelstudie. 11 tot 12 predikatie.
Christelijke Wetenschap (Steensch. 6) 10 30
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Dagen
(Brahmsl10. 11 en 12. Christengemeen
schap (Vestestraat 49) 10.15 mensenwijdings-
dienst. Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel) 10, be
halve 2e weekeinde van de maand: za 7.
Rooms-Kath. K. Haagweg za 7, zo 10.30; He
rensingel za 7, zo 9.30 en 11; Rijndijk (Ste
venshof) za 7. zo 9.30; Steenschuur za 7. zo
8.30, 10,11.30. 6 en 7 (lof)Boshuizerkade za
7. zo 10: Lammenschansweg za 7. 10; Haarl-
straat za 7. zo 10.30 en 12.15. Merenwi|k zie
herv. gem H. Rimdiik (zie Zoeterwoude)
ABBENES Herv. Gem 9.30 ds Roodenberg
mering 7 ds Heijting. Geref. Kerk 10 en 6.30
ds V Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4
ds Nieuwenhuijze Mijdrecht. Rk Kerk za 7, zo
10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem. Ad-
ventskerk 10 ds Jonkman, 6.30 ds Cats Mijd
recht, Kruiskerk 10 ds Galle Den Haag; Op-
standingskerk 10 ds 't Hooft. 6 30 ds Santing
SoW-dienst; G. Herderkerk 10 ds Nieuwen-
huis. 6 30 ds Huizebosch; De Bron 9 ds Huize
bosch. 10 30 ds Ter Bals. 6.30 ds Nieuwen-
huis. Ashram (Marsdiep) 10 ds Bogers: Ouds-
hoornse kerk 10 ds v Rossum Leidschendam;
Sionskerk (Meteoorlaan) 9.30 en 6.30 ds Ou-
wendijk Geref Kerk Mar.kerk 10 ds Wattel
Hoofddorp, 6.30 drs Hoogerwerf Nieuwerkerk;
Salv.kerk 10 ds Santing. Geref. K. Vrijg.
(school Bospark, Beatrixl. 4) 9.30 en 4 ds
Scholte. Ned. Geref. Kerk (school V
9.30
4.30
Dordrecht. Chr. Geref. Kerk (Grijpensteinstr.)
9 30 en 4.30 ds vd Meij. woe 7 30 ds vd Meij.
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240) 9.30 en 4.
Bapt.gem (Molenwerfstr. 1) 10 ds v Berghem,
6.30 ds Hebly Bapt.gem Noord (school Kalk-
ovenw 62) 10 hr Süssenbach. ds v 't Wout,
6.30 jongerendienst mmv mimegroep. Voiie-
evang.gem. ('De Ark'. Pr Hendrikstr 54) 10 hr
Waljaard Bapt.gem. Ichthus (aula mavo H.
Dunantweg 1) 10 hr Lourens, 6.30 hr Vochte-
loo. Pinkstergem 'Het Licht' (A v Burenlaan
15) 10 Christengemeente 'De Hoeksteen'
(geb. 'Bethel', hoek Emmalaan) 10 hr Veldhuis
Bodegraven. Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en
7 (laatste zondag van de maand 5 u Remon-
str. Gem. (Van Mandersloostr. 36) 10 dr Meil
ering. Rk Kerk: Bonifaciusk. za 7, zo 9.45 en
11.30; Piusk. za 7, zo 9 en 10.30; De Bron za 7,
zo 9.30 en 11
BENTHUIZEN Herv. Gem. 9 en 6 ds Boer. Ge-
ref./Herv. Gem (geb 'De Hoeksteen'. Sch-
weitzerstr.-Bernhardstr10 ds Bas Geref.
Gem 9 30 en 6 ds v Aalst
Terlouw, 6.30 ds Grisnigt Bennekom; Salv
.kerk 10 ds Goossen Waddinxveen, 6.30 ds vd
Scheur; Bethl.kerk (Nieuwerbrug) 10 ds Wie
man Zwijndrecht. 6.30 ds Terlouw. Geref. Kerk
9.30 ds Elderman, 6.30 ds Bergsma Bergam
bacht. Geref K. Vrijg. (Ichthusk.) 1115 en 5 ds
Simpelaar. Geref Gem (Stationsweg 17) 10
en 6.30. Evang.-Luth. Gem. geen opgave
BOSKOOP Herv. Gem. Dorpskerk 9.3C ds
Jansen, 6.30 ds Rang jeugddienst. De Stek
9.30 ds Alblas Hazerswoude Geref. Kerk 9.30
ds v 't Hoff. 5 zie herv kerk. Chr. Geref. Kerk
9.30 en 5 ds Oosting Geref. Gem. 9.30, 3 ds
Bac, di ds Verhoef
HAZERSWOUDE Herv. Gem. 10 ds v Cam-
penhout Boskoop, 10 ds Alblas. Geref. Kerk 9
ds Huisman, 4.30 jeugddienst met musical, Rk
HILLEGOM Herv. Gem. 10 ds Verbeek. Ge
ref. Kerk ('Hoeksteen') 10 ds Hofland. Chr. Ge
ref Kerk 10 en 5 ds v Langevelde. Christen
Gemeente (P. Breughellaan 36) 10 ha. 7 zang-
Graaf; Ontm.kerk 10 ds De Graaf, 6.30 ds v
Niel Rijnsburg. Herv Gem 'De Rank' (P
Groen-college) zie Katwijk aan Zee. Geref.
Kerk 10 hr vd Bos Katwijk, 5 ds v Breevoorl Rk
os ten Voorde; Maranathakerk (Rijnsoever) 10
10 ds Sjoiiema, 6 ds Hovius. Overduin 2 15 ds
De Graaf Katwijk. Herv. Gem. 'De Rank'
(Helmbergweg 10) 10 ds Brommet. Geref
Kerk Vr.kerk 10 ds v Breevoorl, 3 ds vd Horst
aangepaste gezmsdienst; Triumfatork. 10 ds
vd Horst, 5 ds Raatgever Aalsmeer open-deur-
dienst. Geref. K. Vrijg. 9.30 en 5.30 ds Heida,
Ned. Geref. K. (aula Bestevaer-mavo) 10 ds
Zwarts, 7 ds Boshuizen. Chr. Geref. K. 10 en 5
ds Veenendaal. Vrije Chr. Geref. Gem. (Uni-
zaal) 10 en 5 ds vd Belt. Geref. Gem. (Remtse-
str.) 10 en 5. Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.)
10 en 5. Volle-evang.gem (Voorstr. 48) 9 45
Onafh baptistengem (Ambachtsweg 2) 10 hr
Schotanus. Soefi (Zuidduinweg) elke 1e en 3e
zondag, 4. Rk kerk: St. Johan. za 7, zo 9.30.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv. Gem. 10
ds Hemstede Leiderdorp. 7 ds vd Lugt Geref
Kerk 10 ds vd Lugt. 7 zie herv kerk.
gehandicapten, 6.30 i
Scheppingsk. 10 mr Reugebrink. Leythenrode
10.30 ds De Leeuw. Elis.-ziekenhuis 10 rector
Vijftigschild. Geref. Gemeente Leiden eo (kerk-
geb. Hoofdstr. 73) 10 en 4.30 ds Boogaard.
LEIMUIDEN: Herv Gem. 9.30 ds Geuze Ge
ref Kerk 9.30 ds Schouten Baambrugge. 7 ds
den Heeten Hoofddorp Rk Kerk za 7. zo 9 30
en 11 15
LISSE Herv. Gem Dorpskerk 10 ds de Gelder
Lisse; Pauluskerk 10 ds Verdijk Lisse. 7 ds de
Gelder Lisse zangdienst. Geref. Kerk 10 ds vd
Woude Wassenaar Geref K Vnig. (Pnnses-
sestr. 1) 10.45 ds Geersmg, 3 ds Grutter Ned
Geref. Kerk (Salvaton) 10 ds Brink, 5. Chr. Ge
ref. Kerk 10 en 4.30 ds Otler. Geref. Gem. 10
en 4 ds Tanis. Evangeliegemeente (Heereweg
52a) 9.45 ha. Rk Kerk: Agathakerk za 7, zo 10
en 11.30; Poelpolder za 7, zo 10.30; Manakerk
za 7, zo 9 en 10 15, Engelbew za 7, zo 10 30.
Regthuysplem) 12 n
Jong Boskoop. Rk H
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem, 9.30 kand vd
Tempel Capelle, 4.30 zie geref kerk. Geref.
Kerk 9,30 ds Rang 4,30 ds Boeyinga Bloemen-
daal ontmoetingsdiensl mmv jeugdkoor Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 4.30. Rk Kerk za 7, zo 10.
NOORDEN Herv. Gem.9.30 ds Zoutendi|k. 7
kand den Braanker Geref Kerk (W. Verlaat)
10 ds Meyer Rotterdam. 7 hr Schreuder Rk
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10 ds Om- BODEGRAVEN Herv Gem Dorpskerk 10 d
NIEUWKOOP Herv Gem 9 30 ds Hoogen-
dijk. 6 30 ds V Manen Geref Kerk 9 30 ds Del- OUD-ADE Rk Kerk z
haas Hooge Burch' Zwammerdam Chr Ge-
re' Kerk 9.30 en 2 ds Beekhuis Rotterdam Re-
monsfr Gem. 10 drs Paardekooper Amster
dam Evang. gem. (ver gebouw De Rank
Hoofdstr (Zee) 10 ds Mulders Haarlem, 5
Elgersma. De Rank (Golfbaan) 10 ds Vd
Bergh. Geref. Kerk Buurtkerk (Hoofdstr10 ds
Kuiper, Vinkenl. (Binnen) 7 ds Vd Lee Kapel
W. v.d. Bergh-stichtmg 11 ds Verwey Voor
schoten. Sole Mio' 9 ds Kuiper. Evang. cen
trum 'De Ark'(picképl. 1) 10hrVVeelen, 7hrV
Duin. Ned Prot. Bond (aula O Zeew geen
dienst. Rk Kerk Zee za 7, zo 10 30; Binnen za
7, zo 9 30 en 11
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk 10 ds Vd
Meij, De Zilk geen dienst. Rk Kerk Victork za 7,
zo 9.30 en 11Joze'k. za 7. zo 9 en 10 30. De
Zilk za 7. zo 10.30.
OEGSTGEEST Herv Gem. Groene of Will-
kerk 10 ds De Brum SoW-d»enst, 7 songs of
praise; Pauluskerk 10 ds Da Costa. Gemeen-
tecentrum (Ljtw 10 30 prof dr Sperna Wei
land. Geref Kerk 10 ds Plomp Geref Kerk
Vrijg (aula Dr. Schilderschool) 9.30 ds Groe-
nenberg Amersfoort, 4.30 ds Grutler Ri|ns-
burg. Ned. Geref Kerk (Gem.centrum) 8.45, 4
ds Zwarls Katwijk ha, Van Wijckersiooth 4 ds
Hemmes Oegstgeest Endegeest 10 pastoor
Lansbergen Volle-evangeliegem (Gem cen
trum) 4 Rk Kerk Will.kerk za 7, zo 9 en 10.30
v Thieme-Tiessmg. Rk Kerk za 7,
RIJNSATERWOUDE Herv. Gem (in chr geref
kerk) 10.30 en 7 ds Vd Hoeven. Chr. Geref. K.
8.45, 2.15 ds de Haan Spijkenisse
Bethelkerk 9 30 ds De Bruin Maarn Geref
Kerk Petrakerk 9 30 ds Terpstra, 5 ds Snel, Im-
manuelkerk 9 er» 10 30 ds Snel, 5 ds Ver
schoor; Maranathakerk 9 30 ds Verschoor. 5
ds Terpstra Geref Kerk Vnjg 10 ds Grutter,
5 15 ds Breen Drachten. Chr Geref K 9 30 en
5 ds de Haan Evang. Chnstengem (aula
mavo) 10 hr V Duin Noordwi|k. Rk Kerk za 7. zo
9 30 en (chr tuinbouwschool) 11
RIJPWETERING Rk Kerk zo 9.
SASSENHEIM Herv Gem 9 en 10 30 ds Kol-
dewi|n De Kaag. ds 7 ds Biewlrjga en ds Ho-
genbirk open-deurdienst
10 ds Biewmga,
Netherlands. J v Hoofiaan 3) 10 15 angii-
caanse dienst Aula-Basisgemeenschap 10.30
gespreksdienst.
WADDINXVEEN Herv Gem Brugk 9 30dsV
Gorsel Schoonhoven. 5 da Kunz, Hoeksteen
9 30 ds Kunz, 3 ds Goossen aangepaste
dienst, 6 30 ds V Harten Ridderkerk, Betheik
9 30 ds Verhaar Nieuwerkerk. 5 ds V Doorn
Strijen. Rehoboth-school 9 30 kand Burger
Waddmxveen. Imm kerk 10 ds V Houweimgen.
5 ds Gaasbeek Zevenhuizen Geref Kerk
KruiSk 10 i5en5dsBonger».Ontmkerk9 30
ds Schoep Gouda Geref K Vnjg (Kruiskerk)
8 30 en 2 45 ds V Gurp Arnhem Chr Atgesch
Gem 9 30 en 5 ds Vd Want. Oud-Geref Gem
(Mercur.usweg 29) 10 en 6 30. Remonetr
Gem geen dienst
Gerei.
Chr. Ge
ref K 10 en 5 dsHogenbirk Ned. Prot Bond
7) geen dienst. Rk Kerk za 7, zo 9.30
TER AAR Herv Gem 9 30 ds Sterrenburg.
6 30 ds Verwe j Geref Kerk 9 30 dr Wigmans
Alphen. 6 30 ds De Reus Rk Kerk Aardam za
7. zo 9 en 12. kerk Langeraar ze 7. zo 9 30 en
VALKENBURG Herv Gem 10 en 6 30 dr
Vermeulen Geref Kerk 10 drs v Breevoorl
Katwijk. 6 3- drs Padmos. Geref. K Vnig 9.30.
4 ds He-da
VOORSCHOTEN Herv Gem. Dorpskerk 10
ds Schaap. 7 ds Ledegang zangdienst. De
Ontmoeting (Noordhofland) 10 ds De Zwart ha.
7 zie Dorpskerk. Rehoboth' (Van Leeuwen-
hoekkadej 9 30 drs KagheJiand Kamer.k 4 30
kand Mo'enaar Voorschoten. Hulp en He^i-kerk
Schakenpos Leidschendamj 10 ds Mon.g en
pater Wiegman5 ha Gere' Kerk 10 ds Lede-
Igang. 7 zie Dorpskerk Gere' K Vrifl.
se. 5 ds Bras Sassenheim Remonstr Gem 10 (Bachtaan) 9 en 4 30 ds Geersmg Rk Kerk
WASSENAAR Herv Gem. Dorpsk 10 ds
Steenstra, 4.3- ds Vd Dis, K.evietk Samen op
weg 10 ds Visser ha, Messiask 10 ds v
Selms; Dorpscentrum 9 30 ds do Graaf Go
re» Kerk Zgiiaan 10 ds Heuie Den Haag. 5 ds
Oegema Oegstgeest Ned Prot Bond (Kerk-
dam) 10 30 ds Schofe Bennekom RK Kerk
Jozef za 7. zo 9 30 en 11Wi« za 7. zo 9.30 en
11GH za 6. zo 10 30
WOUBRUGGE Herv Gem 9 30 ds v t Mo'
6 30 ds Stam Katwijk Gere» Kerk 9 30 ds Z«jl
Oude Weterma. 6 30 ds Moet Woerden Ned
ZEVENHOVEN Herv Gem 9 30 ds de Haan,
7 hr Goedhart Geref Kerk 9 30 hr Schreuder.
7 ds Ribber.nk Rijnsburg
ZOETERWOUDE Herv Gem 10 ds WoH-
haus Rk Kerk St. Jan zo 9 30 Chr Dienaark
ze 7, zo 10 Meerburgkerk H Rijndijk za 7, zo
10.30
ZWAMMERDAM Herv Gem 10 ds Dub
beldam. 6 30 z e geref kerk Geref Kerk 10 drs
Buikema 6 30 hr Vd Kn.|f Cape"e evangekaa-
tiertenst Remonair Giem 10 drs Sectvs
f4oordwjkerhoul
de film: (vlnr) Jan Jetse Bol, Hanneke Godding (zij tekende voor de regie)
Een moment tijdens de opnames
n Carolien Hegge achter de earner
