Record-tekort VS-begroting High-tech branche hoort niet in portefeuille belegger Recessie in Amerika toegegeven Banenverlies KLM wellicht meer dan 500 NCW gelooft niet in belastingtegenvaller Landbouwvoorstellen Europese Commissie ontmoeten veel kritiek Kok fel tegen Europees plan bescherming bedrijven Andiiessen: 'Banengroei zal afnemen' Banken met boycot gedreigd ONS GOEIE GELD DINSDAG 5 FEBRUARI 1991 ECONOMIE PAGINA 5 WASHINGTON (GPD) - Minder geld naar defensie, meer naar onderwijs, drugsbestrijding en ruimte-onderzoek, en een record-tekort van 280,9 miljard dollar. Dit zijn de voor naamste elementen uit de begroting voor 1992, die de Ame rikaanse president Bush gisteren bij het Congres heeft in gediend. In de begroting - een 2029 pagina's tellend boekwerk dat meer dan drie kilo weegt - wordt erkend dat de VS zich in een recessie bevinden. De schuld daarvoor krijgt vooral de stijging van de olieprijzen die het gevolg was van de Iraakse invasie van Kuwayt. De recessie zal onder meer zorgen voor aanzienlijk verminderde belas tingopbrengsten, aldus de begro ting. Vandaar dat het geraamde te kort groter is dan ooit, en veel groter dan het nog vorig jaar door het Wit te Huis geraamde tekort over 1992 van 25 miljard dollar. En het werkelijke tekort over be lastingjaar 1992, dat op 1 oktober aanstaande begint, zou nog wel eens aanzienlijk hoger kunnen uit vallen. Want in de begroting wordt ervan uitgegaan dat de huidige re cessie al snel zal plaatsmaken voor "een nieuw tijdperk van groei". Als het geschetste rooskleurige econo mische beeld van groei bij een lage inflatie niet uitkomt, bijvoorbeeld omdat de oorlog tegen Irak langer dan enkele maanden gaat duren, dan zal de raming van het tekort ze ker aanzienlijk beneden het werke lijke deficiet zijn. Datzelfde gebeurde over 1991. Die begroting werd een jaar geleden ingediend. Er werd toen uitgegaan van een gat van 63,1 miljard dollar, maar het Witte Huis zegt nu in de nieuwe begroting dat het lopende jaar een tekort van 318,1 miljard dol lar zal opleveren. Behalve de recessie voert de rege ring een tweede reden voor de grote tekorten aan: het financiële schan daal rond de Savings- and Loan banken, de spaarkassen, waarvan een groot aantal failliet is gegaan. De kosten daarvan over fiscaal 1991, aldus gisteren Dick Darman, direc teur begrotingen van het Witte Huis: meer dan 105 miljard dollar. Hoe groot het tekort op de begro ting voor 1992 ook mag zijn: presi dent Bush heeft niet naar het poli tiek zeer gevoelige wapen van de belastingverhoging gegrepen. Inte gendeel, hij stelt voor de belasting op winsten uit investeringen te ver- Benzine en diesel duurder BOTTERDAM (ANP) - Oliemaat- schappij Shell heeft de adviesprij zen voor benzine en diesel met in gang van vandaag met respectieve lijk twee en drie cent per liter ver hoogd. De verhoging is het gevolg van de gestegen prijzen in guldens voor olieprodukten op de interna tionale markten. Record-oogst Azië Gunstige moesson-regens en libera lisering van de markt voor land- bouwprodukten hebben ertoe ge leid dat Azië dit jaar record-oogsten aan graan en rijst kan binnenhalen. Dit blijkt uit een rapport van Voed sel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). Staatswinkels vol Staatswinkels in Moskou verkopen nu weer veel levensmiddelen die de afgelopen jaren van de schappen waren verdwenen. Wel ligt de prijs een stuk hoger. Eieren, kip, vruchtensap, worst, kaviaar en andere produkten die de afgelopen jaren alleen te koop wa ren op particuliere markten of op de zwarte markt, liggen sinds enkele dagen ook weer in de staatswinkels. Nieuw kartelbeleid De overheid gaat anders optreden tegen machtsconcentraties (kartels) van bedrijven. Het huidige beleid dat alles mag tenzij Economische Zaken daar een stokje voor steekt wordt omgezet in een beleid dat niets mag tenzij de overheid er toe stemming voor geeft. Volgens minister Andriessen (economische zaken) moet het toe nu toe gevoerde beleid verdwijnen, omdat ons land een dergelijke poli tiek als enige in de EG hanteert. minderen, teneinde die investerin gen aan te wakkeren. Er worden wel nieuwe bezuini gingen voorgesteld, onder meer op Medicare (een soort ziekenfonds voor ouderen), leningen aan studen ten en landbouw-subisidies. Ook defensie levert in. Het Pen tagon mag over 1992 298,9 miljard dollar uitgegeven, tegen 295,2 mil jard dollar dit jaar. Dat is een in krimping van meer dan drie pro cent, als rekening wordt gehouden met inflatie. De kosten van de Golf oorlog zijn daarbij overigens niet in begrepen. Minister Cheney (defensie) zei gisteren dat in 1985 defensie nog 6,3 procent van Amerika's Bruto Natio naal Produkt (BNP) opslokte. In 1995 zal dat nog maar 3,6 procent zijn, aldus de minister. Als onderdeel van de bezuinigin gen is een aantal defensie-program- ma's uit de begroting van 1992 ge schrapt. Het gaat onder meer om de Trident onderzeeboot, de A-12 'Stealth' bommenwerper, de MX- raket en het Bradley gevechtsvoer tuig. Het Pentagon zal verder min der controversiële en peperdure B-2 bommenwerpers kopen dan eerder was gezegd. Daartegenover staat, dat Bush meer wil besteden aan het 'ruimte- schild'-project SDI. Hij vraagt om 4,6 miljard dollar, terwijl het Con gres hem voor dit jaar 2,9 miljard dollar gaf. Met name wil Bush meer besteden aan anti-raket-raketten die lijken op de in de Golf zo succes volle Patriot-raket. AMSTERDAM (ANP) - Vakorgani saties houden ernstig rekening met bezuinigingsmaatregelen bij de KLM die veel verder gaan dan het opheffen van 500 banen over een termijn van driejaar waarvan tot nu toe sprake is. Naar buiten toe stellen de vakorganisaties zich echter zeer terughoudend op bij het doen van uitlatingen over het extra aantal ar beidsplaatsen dat waarschijnlijk moet verdwijnen. Het CNV betwijfelt bij monde van districtbestuurder De Mos of "het tot nu toe gevolgde kostenbe sparingsscenario voldoende is." Afgelopen vrijdag is er in het overleg met de bonden door de KLM-directie echter geen enkel ge wag gemaakt van ontslagen. CNV gaat er dan ook nadrukkelijk van uit dat die er niet zullen komen, al is het maar om de "de onrust onder het personeel, die er toch al is, niet nog groter te maken". FNV-woordvoerder Duijm laat zich in soortgelijke bewoordingen uit. Anticiperen op maatregelen van de KLM. die aanstaande donderdag bekend worden gemaakt, doet FNV met opzet niet. Zorg is er wel, aldus Duijm. "Waar we ons zorgen over maken is dat er meer dan die 500 ar beidsplaatsen kunnen gaan ver dwijnen". Voorzitter Delfoie van de vereni ging van kabinepersoneel VKC is minder pessimistisch. "Die oorlog duurt niet eeuwig". De VNV, de Vereniging van Ne derlandse Verkeersvliegers, houdt rekening met met verdwijnen van "aanzienlijk meer" dan de aange kondigde 500 arbeidsplaatsen. Voor zover de Golfoorlog slechts zal wer ken als een katalysator voor het tref fen van rendementsverbeterende maatregelen die eigenlijk al lang no dig waren, \indt de VNV die wel verteerbaar. Maar er bestaat, zo zegt voorzitter Baksteen van de VNV, vrees dat de KLM de Golfoorlog ge bruikt om eerder en hardere maat regelen te treffen. Baksteen: "Over names met geleend kapitaal en al lerlei kortingsprogramma's voor klanten hebben de schuldenlast m de burgerluchtvaart doen oplopen en hebben de opbrengsten over de hele linie uitgehold. De luchtvaart maatschappijen zouden eens met zijn allen om de tafel moeten gaan zitten om zich af te vragen wat zij de afgelopen jaren met elkaar in deze bedrijftak hebben aangericht". Als de KLM "in paniek" zou besluiten nu duizenden banen te schrappen dan zal zij onvoldoende zijn toege rust om de draad van de groei weer op te pakken als er na het conjunc turele dal een nieuwe golf komt. Baksteen: "En dan zouden we pas echt de klos zijn". i bij de KLM een aanzienlijk groter verlies c GROENTENVEILING DICHT - De groentenveiling in 's-Gravenzande bij Den Haag sluit met ingang van 1 januari 1993 de poorten. De sluiting is het gevolg van de fusie tussen de veilingen Delft-Westerlee en West- land-West. De veiling in 's-Graven- zande maakt momenteel deel uit van Westland-West. DEN HAAG (ANP) - Het Neder lands Christelijk Werkgeversver bond (NCW) gelooft niet dat er bij de staat miljarden minder aan in komstenbelasting binnenkomt dan geraamd. Volgens de christelijke werkgevers komt er nog zeker 4 mil jard gulden aan. omdat ruim 300.000 voorlopige aanslagen over 1990 (en nog een aantal over de twee vooraf gaande jaren) nog niet de deur uit zijn. "Het volledige bedrag komt dus nog wel binnen," aldus algemeen- directeur Weitenberg van het NCW gisteren op een persconferentie in Den Haag. Aan de uitkomsten van een eigen onderzoek verbinden de christelijke werkgevers de conclu sie dat de Nederlander feitelijk een vol procent meer belasting betalen dan minister Kok (financien) wil doen geloven. "Minister Kok heeft dus geen reden om de tegenvaller te verhalen op de veroorzakers (de be talers van inkomstenbelasting)," al dus Weitenberg. Het NCW is ervan overtuigd dat de tegenvallers in de inkomstenbe lasting niet blijvend zijn. De econo mische ontwikkeling (winsten en inkomens) geeft geen aanleiding voor tegenvallers tot en met 1990. De invoering van de belastingher ziening volgens Oort, wel genoemd als oorzaak, speelt eveneens geen rol: de loonbelastingontvangsten verlopen volgens Weitenberg zoals gepland. Het NCW zoekt de oorzaken in de reorganisatie van de belasting dienst en de invoering van andere richtlijnen bij de voorlopige aan slagregeling. "Het gaat om ver schijnselen van tijdelijke aard," al dus Weitenberg. Een onderzoek on der NCW-leden bevestigde het al eerder bestaande vermoeden dat voorlopige aanslagen op grote schaal (tot eenderde van het totaal van een miljoen) zijn uitgebleven. Weitenberg wees er op dat de te genvaller in de vennootschapsbe lasting, die volgens het Centraal Planbureau blijvend is, niet op de bedrijven mag worden verhaald. Oorzaken zijn de scherp gestegen rente-uitgaven en een sneller af schrijvingsritme, die de belastbare winsten lager deden uitkomen dan geraamd. Afgezien van het feit dat de ra mingsmethode van Financiën vol gens Weitenberg niet deugde, is wat hem betreft duidelijk dat de tegen vallers ontstaan zijn door de snelle kostenstijgingen bij de bedrijven. "Dat is een reden te meer om het be drijfsleven niet zwaarder te belas ten. Lastenverzwaringen doen het economisch draagvlak immers ver der afkalven." aldus Weitenberg. Volgens het ministerie van tinan cien deugt er niet veel van het on derzoek van het NCW. Een woord voerder zegt dat de belastingdienst over 1990 juist meer voorloper aan slagen voor de inkomstenbelasting heeft uitdeeld dan in 1989, terwijl het NCW het op tussen de 300.000 tot 360.000 minder houdt. Financiën wacht nog op de uit komsten van een onderzoek naar de tegenvaller in de inkomstenbelas ting, dat nog deze maand verschijnt. Dan zal ook blijken of de reorgani satie van de belastingdienst de oor zaak is van de tegenvaller of niet. DEN HAAG (ANP) - Minister Kok van financien wil dat Nederland zo nodig krachtig stelling neemt tegen de voorstellen van de Europese Commissie om bepaalde bescher mingsconstructies van aan de beurs genoteerde ondernemingen aan banden te leggen. Zeer ingrijpend voor ons land is het voorstel van de Europese Com missie dat na de aankondiging van een openbaar bod, de onderneming niet meer kan besluiten tot uitgifte van aandelen, tenzij de algemene vergadering van aandeelhouders hiervoor toestemming heeft ver leend. Hierdoor zou in ons land de wet moeten worden aangepast. Te vens zou het de mogelijkheid beper ken om preferente aandelen als be scherming te gebruiken. Bij onge veer 54 procent van aan de beurs ge noteerde vennootschappen komen preferente beschermingsmaatrege len voor. Verder wil de Europese Commissie elke mogelijkheid schrappen het stemrecht van aan deelhouders te beperken. BRUSSEL (GPD) - De voorstellen van de Europese Commissie voor een drastische hervorming van het Europese landbouwbeleid zijn gis teren door de EG-landbouwminis- ters zeer kritisch ontvangen. Neder land, Groot-Brittannië, Denemar ken en tot veler verrassing ook Frankrijk hadden geen goed woord over voor de voorstellen. Alleen Portugal, Spanje en Griekenland waren positief. Volgens minister Piet Bukman (landbouw) zullen de voorstellen niet leiden tot vermindering van de overproduktie in de EG. Kern van de voorstellen van EG-landbouw- commissans Ray MacSharry is dat boeren die lijden onder de produk- tievermindenngen inkomens-sub sidie kunnen krijgen. Bukman en zijn Britse, Deense en Franse collega's vinden dat de over produktie moet worden vermin derd door beperkende maatregelen. Bukman wijst inkomenssteun af, omdat dat leidt tot een verschillend beleid in de diverse lidstaten. Dat zet de bijl aan de wortel van het ge meenschappelijk landbouwbeleid, waarbij gelijke behandeling van al le boeren voorop staat. Bovendien zullen de voorstellen van de Europese Commissie leiden tot veel hogere uitgaven voor de lid staten, omdat hun EG-lasten niet zullen verminderen, terwijl wel ex tra geld voor de inkomenssteun op tafel moet komen. Die steun gaat vooral naar de kleine, inefficiënte boerenbedrijven in Zuid-Europa en moet worden opgebracht door de rijkere Noordeuropese landen. Bukman vindt overigens wel dat de produktie in de EG verminderd moet worden. Maar volgens hem zijn de bestaande regelingen om boeren te helpen die door produk- tievermindering in moeilijkheden dreigen te komen, voldoende. Hij vindt bovendien dat inkomens steun tijdelijk moet zijn en geen Nog twee dagen... Nog geen tipje van de sluier is opgelicht..., de meeste auto's staan nog toege dekt in de Am sterdamse RAI. Over twee da gen pas gaan de deuren voor de auto-RAI open voor het publiek. De bezoekers kunnen dan tot 17 februari op een tentoonstel lingsoppervlak van 65.000 vier- kante meter de model- de i len i schillende auto merken bewon deren. (foto ANP» vast EG-beleid mag worden. De opstelling van de EG op het punt van de landbouwsubsidies is van groot belang voor het welslagen van de GATT-onderhandelingen over het vrijmaken van de wereld handel. In december liepen die ge sprekken vast op de weigering van de Europese Gemeenschap om te gemoet te komen aan de Ameri kaanse eisen om verder het mes te zetten in de landbouwsteun. De Amerikanen hebben de afge lopen dagen verheugd gereageerd op de voorstellen van de Europese Commissie, die echter eerst door de EG-lidstaten moeten worden goed gekeurd. De Nederlandse staatsse cretaris van economische zaken Yvonne van Rooy zei maandag opti mistischer te zijn geworden over de kans van welslagen van de GATT- gesprekken. DEN HAAG (ANP) - "We zullen moeten leven met een langzamere groei van de produktie en met min der groei in de werkgelegenheid dan in de afgelopen jaren". Dat zei minister Andriessen van economi sche zaken gisteren tegen de Ka mercommissie van Economische Zaken naar aanleiding van de jong ste cijfers van het Centraal Planbu- De bewindsman wilde niet diep op de cijfers ingaan, maar stelde in wat hij noemde een "heel sumiere achtergrond" dat de economische groei beduidend lager zal zijn dan in het regeerakkoord nog was voor zien. "Pas aan het einde van de re geerperiode bereikt ons land een economische groei die oveereen- komt met het gemiddelde van het regeerakkoord. Dat gemiddelde ha len we dus niet", aldus Andriessen. Hij stelde dat ons land het in de afgelopen vijf jaar goed gedaan heeft: "Het tempo van de economi sche groei kwam overeen met het gemiddelde van de EG en dat is voor een klein land niet slecht". ADVERTENTIE UTRECHT (GPD) - Ondernemers in de le vensmiddelenbranche dreigen de Nederland se banken te boycot ten. "De kosten van het betalingsverkeer lopen gigantisch uit de hand en dat is voor de ondernemer straks niet meer op te bren gen", aldus J.C. Schoolenaar, alge meen directeur van Bij het Vakcentrum zijn 2.500 zelfstandige supermarkt-eigenaren aangesloten. Maar het zijn niet alleen de klei nere ondernemers in de levensmiddelen branche die het drei gement uiten naar bui tenlandse banken over te stappen, ook de Ver eniging Grootwinkel bedrijven Levensmid delen (VGL) vindt dat het zo niet la'nger kan. De twee belangrijkste struikelblokken voor de ondernemers in de levensmiddelenbran che zijn de aangekon diging van enkele ban ken zakelijke transac ties in rekening te brengen en het dure elektronische beta lingsverkeer. CURSUS CAFÉBEDRIJF f 295.- Binnenkort start o a. in Leiden de cursus Vakbekwaamheid Cafébedrijf. Oeze opleiding bestaat uit tO wekelijkse lesavonden en kost in totaal 1295.- Men kan zich nog aanmelden Er is geen vooropleiding nodig en het examen is op 5 juni. De zeer afwisselende cursus wordt zowel door vrouwen als mannen uit pure hobby gevolgd Sommigen hebben in hun achterhoofd om ooit nog eens 'n eigen bedrijf(je) te beginnen Er is tegen woordig een groot tekort aan gediplomeerd Horecapersoneel De lessen worden levendig gebracht met dia's, vrijblijvend wijnproeven en men bezoekt ook een Brouwerij Met dit Diploma kan men zelfstandig een Café. Petit-Restaurant, Disco, Kantine, etc beheren De cursus is zowel monde ling als schriftelnk te volgen. SUBSIDIE TUT 100% MOGELIJK"! De wereld van de computer en andere elektronische apparatuur is buitengewoon boeiend. De in teressantste noviteiten volgen el kaar in steeds hoger tempo op en duizenden verdienen in deze nog zo jonge tak van nijverheid een dik belegde boterham. In schrille* tegenstelling daarmee is het lot van de beleggers met wier geld in vele gevallen al die innovatieve bedrijven worden gefinancierd. Het is werkelijk verbijsterend om te zien hoezeer al die high-tech genieën beginnen te struikelen als zij worden geconfronteerd met de noodzaak kapitaal aan te trekken en keurig te beheren, zo dat de kapitaalverstrekkers het prettige gevoel houden, dat zij een goede keus hebben gedaan. Sinds het aandeel van de roem ruchte Docdata op de Amster damse effectenbeurs werd geïn troduceerd zijn veel high-tech avonturen minder prettig afgelo pen voor de geldverstrekkers. Docdata zelf heeft zich in de loop der jaren met steeds nieuwe kredieten en onderhandse plaat singen van aandelen staande we ten te houden. Wie de koersont wikkeling door de jaren heen heeft gevolgd, weet dat Docdata het voorbeeld is van een puur dobbelpapier, waaraan hele rijen dwazen fors hebben verdiend en... verloren. Sindsdien zijn nog heel wat dobbelpapieren op de effecten beurs geïntroduceerd. Wie de prospectussen en introductiebe- richten leest, krijgt tranen in de ogen van ontroering. Schitteren de produkten en diensten. Als je alles gelooft wat de emitterende banken en effectenmakelaars je zwart op wit voorschotelen, kan je 'je geen betere belegging wen- Wat is er intussen van al dat fraais overgebleven? De beste on dernemingen in deze branche zijn nooit naar de beurs gegaan en la chen vermoedelijk in hun vuistje als ze alle ellende lezen die hun of ficieel genoteerde concurrenten op grond van de beursvoorschrif- ten gedwongen zijn naar buiten te brengen. Herinnert u zich nog Minihou- se? Dat behoorlijk lopende be drijf ging een juridische fusie aan met Multi Function in Culemborg en kwam in een poel van ellende terecht. Vertrekkende oprichters directeuren, zware koersverlie zen en andere ellende werden de aandeelhouders niet bespaard. Herinnert u zich nog Datex Holding van Willem Smif Dit be drijf struikelde over een ver meend geval van voorweten schap en werd uiteindelijk na een lange lijdensweg overgenomen door Getronics, een van de weini- door Wim van der Meulen ge beursfondsen in deze sfeer die zich keurig weet staande te hou den. HCS, ontstaan uit een divisie van Holec, probeert een keurig le ven te leiden, maar ook daar is he laas altijd wat aan de hand. Nie mand weet het fijne van de gang van zaken, maar enige achter docht lijkt niet overbodig en die achterdocht weerspiegelt zich ook in de beurskoers. Die achter docht wordt overigens nog ge voed door de krantekoppen van de laatste tijd: HCS verliest ge ding van Venture Fonds over ver koop dochter; repubatie HCS aangetast door knullige transac tie met Computer Graphics en winst HCS valt tegen na reorgani satie Microlife. De koersen van tal van andere beursfondsen in de high-tech- sfeer bewegen zich enkele dub beltjes boven de laagste niveaus van de afgelopen twaalf maan den. Ondanks het huidige slechte beursklimaat laten die lage koer sen zien dat het wantrouwen aan beleggerszijde eerder toe- dan af neemt. Door de affaire rond Newtron Holding, sinds 24 oktober 1990 op de parallelmarkt van de Amster damse effectenbeurs genoteerd, zal dat vertrouwen er niet groter op zijn geworden. De introductie- koers was f10,50 Daarvan is thans nog (B. 10 over Dat is in zo n korte tijd natuurlijk een catastrofale koersontwikkeling. De vertrou wenscrisis is echter groot. Eerst stapte mr. A. H. M. Stam op als al gemeen directeur. Een week of drie later nam oud-minister Neelie Smit-Kroes afscheid als voorzitter van dc raad van com missarissen. En tegen het eind van diezelfde maand werd be kend dat het Belgische dochter bedrijf, het softwarehuis Topda- ta, vrijwel ter ziele was. Voor deze miskleun van formaat' - enkele miljoenen guldens groot, zo wordt gefluisterd - was de ver dwenen algemeen directeur Stam verantwoordelijk. De waarne mend voorzitter van de raad van commissarissen, drs. P. de Rid der (ex-Centraal Planbureau), heeft thans het heft in handen ge nomen en zal de bezem door het bedrijf moeten halen. Heel on prettig moet deze affaire ook zijn voor het management van het beursfonds Ordina Beheer, dat medio 1990 zijn gehele belang van 53 procent ruilde voor aandelen Newtron. Ten tijde van die aande lenruil was Willem Smit de groot ste aandeelhouder van Newtron. gevolgd door NMB Postbank, Amro Bank en het management Ook bg het Volmac softwarebe drijf is het de laatste tgd niet bo tertje tot de boom. In de hard- en software-sfeer is kortom dus heel wat mis. maar ook bij een onderneming als Pie Medical, fabrikant van medische scanning-apparatuur, zijn de laatste jaren veel problemen gere zen. Een oprichter-directeur stap te op nadat door zijn schuld bij de Amerikaanse dochter Pie Data forse verliezen waren geleden. Daarbij kwam het in duisternis gehulde vertrek van dne commis sarissen plus het verzwijgen van de uitgifte van 9 600 aandelenop- ties. Aan de hand van deze weini ge voorbeelden kunt u duidelijk zien dat high tech een branche is, die bg zorgvuldige selectie niet in de portefeuille van een serieuze belegger thuishoort.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 5