Tuinder moet nog heel wat leren
'Nieuw bestuur en milieu het belangrijkst
Stormloop op steunpunt
studiefinancieiing Leiden
VERKIEZINGEN
'Gebruik bestrijdingsmiddelen te ruim en te slordig'
Maij-Weggen praat toch
met vissers over premie
voor opgeviste bommen
Voor elk gewricht is er kunst
Leidse tien maanden in ziektewet met schouder
DINSDAG 5 FEBRUARI 1991
REGIO
PAGINA 13
LEIDEN - "Het was waanzinnig
druk de afgelopen twee weken", al
dus L.J. Buis van het steunpunt stu
diefinanciering in Leiden. Contro
les en het later binnenkomen van de
studiebeurs riepen de nodige vra
gen op. Toch wil Buis niet spreken
van fouten op grote schaal van de
Informatiseringsbank in Gronin
gen. zoals in de landelijke pers viel
"Normaal kunnen wij met man en
macht 250 telefoontjes per dag aan.
Ik denk dat de afgelopen tijd zo'n
1000 mensen per dag hebben gepro
beerd om het steunpunt in Leiden
te bereiken. Daarnaast kwamen er
dagelijks nog eens 70 tot 80 studen
ten naar ons bureau toe. Normaal
ligt dat aantal op 30".
Volgens Buis waren er drie rede
nen voor de extra drukte' inko
menscontrole over 1988. Studenten
die in dat jaar naast de basisbeurs
een inkomen genoten maar dit niet
hebben opgegeven, moeten het te
veel ontvangen geld terugbetalen.
Er had een uitwonendencontrole
plaats en waren ook de beurzen wat
later dan normaal".
Buis: "De beurzen waren wel laat
maar niet te laat. Het geld moet voor
het einde van de maand op de reke
ning van de student gestort zi jn. De
datum waarop de beurs wordt over
gemaakt kan varieren en ligt onge
veer twee keer per jaar iets later dan
normaal. Men moet pas gaan bellen
als zij op de dertigste nog niet bin-
Politie blijft zitten
met buit inbraken
BERGEN/REGIO De rijkspolitie
van Bergen (NH) houdt morgen en
overmorgen kijkdagen voor gesto
len goederen. Er is een grote hoe
veelheid goederen te zien die af
komstig zijn van inbraken in heel
Noord- en Zuid-Holland, Friesland
en de Veluwe. De goederen zijn bo
ven water gekomen bij invallen in
Zaanstad. Sint Pancras en Alkmaar,
vorige week.
Bij de goederen zijn waarschijn
lijk ook spullen die gestolen zijn uit
woningen in de duin- en bollen
streek. De Bergense politie leidt dit
af uit het feit dat bij de buit ook een
aantal portofoons, afkomstig van
een inbraak in de Keukenhof, wa-
De kijkdagen worden gehouden
van 14.00 tot 17.00 uur en vah 19.00
uur tot 21.00 uur. Het bureau is aan
de Joost Ivanghlaan in Bergen
Noord-Hollland. Voor nadere infor
matie kan worden gebeld met
02208-95441.
Bij de controles zijn door Gronin
gen wel fouten gemaakt. "Maar",
zegt Buis, "als één procent van
600.000 studenten ten onrechte
wordt gekort op zijn beurs, dan be
tekent dat voor ons al meteen een
enorme toename van de werk
druk".
Het is voor het eerst dat er op gro
te schaal controles worden uitge
voerd. Dan worden er natuurlijk
schoonheidsfoutjes gemaakt. Ze
zullen ook bij een volgende ronde
voorkomen. Dat alle controles ge
lijk plaatshadden, is voor ons na
tuurlijk onplezierig. Volgens Gro
ningen kon dat niet anders, maar
vraag me niet waarom.
De OV-Jaarkaart levert volgens
Buis minder problemen op dan ver
wacht. "We krijgen daarover enkele
telefoontjes per dag". Toch consta
teerde de OV Studentenkaart BV
vorige week nog dat 1700 studenten
ten onrechte de jaarkaart hadden
ontvangen. De studenten ontvingen
een brief thuis waarin hen werd ge
sommeerd om de kaart in te leveren
en 300 gulden te betalen voor het ge
bruik in de maand januari. Na een
onderzoek bleek echter dat 90 pro
cent van die 1700 de kaart wel te
recht heeft gekregen.
D66 denkt al aan deelname provinciebestuur na verkiezingen
Van onze redacteur
Meindert van der Kaaij
DEN HAAG - D66 is bereid om
de verkiezingen een man
vrouw te leveren voor het collt
Maar dan wel het liefst met PvdA
en WD. "Met die partijen is de
kans het grootst dat de voor D66
belangrijke zaken kunnen wor
den verwezenlijkt", zegt Eddy
Schuyer (50). lijsttrekker en hui
dige fractievoorzitter van de
grootste oppositieparij in de pro
vinciale staten.
En de kans dat D66 op het be-
stuurspluche komt is volgens
Schuyer niet ondenkbeeldig. De
partij die nu zes zetels heeft, zou
vertaald naar de vorig jaar gehou
den gemeenteraadsverkiezingen
kunnen rekenen op elf zetels, bij
na een verdubbeling dus. En daar
komt bij dat D66 nu in de peilin
gen er nog beter voor staat dan
een jaar geleden. "We hebben al
tijd gezegd dat je ten minste tien
zetels moet hebben om een gede
puteerde te kunnen leveren", zegt
Schuyer, in het dagelijks leven di
recteur van het Deltaziekenhuis
in Rotterdam.
De grootste programmatische
verschillen ziet Schuyer nog met
CDA. Zo vinden de christen-de
mocraten dat de tijd voor vor
ming van een Randstadprovincie,
een fusie tussen Utrecht. Noord
en Zuid-Holland, nog lang niet
rijp is. "Wat mij betreft ^*aan we
nu voor het laatste keer naar de
stembus voor Zuid-Holland",
stelt Schuyer scherp.
De huidige provincie is volgens
D66 een achterhaald fenomeen,
sluit niet meer aan bij het 'Europa
van morgen'. Vandaar dat er zoge
naamde 'Euregio's' moeten ko
men. Daarnaast doen gemeenten
steeds meer samen met door nau
welijks te controleren gemeen-
ker Schuyer: "De
huidige provincie
haald fenomeen
aan bij het Luro-
pa-van-morgen".
schappelijke regelingen, een
hoogst ondemocratische situatie.
De provincie moet volgens het
verkiezingsprogramma 'Een
schone provincie, een helder be
stuur' zich bezinnen op haar posi
tie.
Niet dat Schuyer echt optimis
tisch is over de snelheid van de
bestuurlijke vernieuwing. Veel
zal volgens hem afhangen van het
debat dat de Tweede Kamer over
een paar maanden heeft bij de
herziening van de provinciewet.
Een ander geschilpunt met
CDA, maar zeker ook met PvdA
en WD, is er op het gebied van fi
nanciële ómbuigingen. "Daar zijn
we bij het rapport dat gedeputeer
de staten vorig jaar uitbracht -
Zuid-Holland
evenwicht - ook zo vreselijk boos
om geworden. Daarin worden
geen echte keuzes gemaakt, maar
die ellendige kaasschaafmethode
toegepast", zegt Schuyer licht op
gewonden.
D66 wil een duidelijke priori
teit leggen bij milieu en natuurbe
heer en wil dat daarv oor zo veel
mogelijk geld wordt vrijgemaakt.
Dat kan niet anders dan ten koste
gaan van andere dingen. "Wij vin
den dan dat de provincie taken
zoals welzijn en cultuur voor een
groot deel moet afstoten naar ge
meente en/of Rijk", betoogt de in
Wassenaar woonachtige Schuyer.
"Afgezien van het monumenten
beleid en de zorg voor bibliothe
ken in kleine plaatsen heeft de
provincie eigenlijk niets te zoe
ken op het cultuurterrein".
Schuyer ziet daarentegen voor
de provincie wel een duidelijke
taak op gebied van natuurbeheer.
"Neem de duinen waar elke keer
weer wat vanaf wordt geknab
beld. Dat gebied is voor ons hei
lig", zegt Schuyer.
Maar de mate waarin natuurge
bieden behouden kunnen blijven
hangt sterk af van de hoeveelheid
woningen die in de komende 25
jaar in Zuid-Holland gebouwd
moeten worden. Op dat terrein
komt D66, een partij die zegt zich
hard te maken voor de individue
le vrijheid, toch in gewetensnood.
Zo wijst D66 ondubbelzinnig de
bebouwing af van de Boterhuis-
polder ten oosten van Leiden.
Dat kan betekenen dat mensen
langer op een huis moeten wach
ten omdat er te weinig nieuw
bouw gepleegd kan worden. "Dat
wordt een moeilijke afweging",
erkent Schuyer. "Maar ik denk
dat we in dat geval toch kiezen
voor het milieu. Ik weet dat op
wonen een taboe rust, maar waar
om kunnen we met stimuleren
dat jongeren op latere leeftijd het
huis uitgaan0 Ja. daar schrikken
mensen van terug, maar milieu is
bij ons toch heel dominerend".
Volgens Schuyer zou het bezui
nigen ten gunste van het milieu
ook wel eens een breekpunt kun
nen vormen met de PvdA. De so
ciaal-democraten willen wel geld
besteden aan dit onderwerp,
maar hebben daarnaast nog zo
veel andere dingen op hun ver
langlijstje. "Ze kunnen dus niet
kiezen", stelt Schuyer vast.
"En dat is jammer", vindt de
D66-voorman. "want verder zie ik
een samenwerking met de PvdA
zeker zitten". Dat gaat bij
Schuyer persoonlijk zo ver dat hij
wel eens droomt van een progres
sieve volkspartij waarbij zich ook
een deel van de VVD zich zou
kunnen aansluiten "Dat lijkt me
heel mooi: een Randstadprovin
cie met een totaal nieuwe party".
DEN HAAG/REGIO Het lozen van meststoffen in het
milieu kan met meer dan 90 procent worden teruggedron
gen. Jaarlijks komt er in Zuid-Holland alleen al aan voe-
dingszout zo'n 20 miljoen kilo in het milieu terecht. Bij in
voering van een zogeheten gesloten bedrijfssysteem wordt
onder meer het water dat aan de planten wordt gegeven,
weer opgevangen en hergebruikt. Verder kan het gebruik
van gewasbeschermingsmiddelen gigantisch worden te
ruggedrongen, als de tuinder wat milieubewuster kan wor
den gemaakt.
Voorwaarde voor een gesloten verbruik ervan flink terugdringen,
systeem is dat de tuinbouw de be- De bedrijven die met weinig ehemi-
schikking heeft over kwalitatief sche middelen toch prima ziektevrij
goed water. Regenwater is het draaien, moeten volgens het LEI
best. Om hiervan voldoende op te worden onderzocht: "Van hen valt
vangen, moet voor elke hectare heel wat te leren". Bovendien kan
- - i betere techniek van spuiten het
meter worden aangelegd. Dat is
evenwel nauwelijks te reali
de ontwikkeling van spuitro-
bots die het middel direct op de
plant aanbrengen.
gezien het ruimtegebrek. Aanvul
ling met leidingwater is noodza
kelijk en verbetering van de kwa
liteit hiervan daarom ook.
Bij hergebruik van drainwater aal komt uiteindelijk op de afvalbelt
moet men wel uitkijken dat plan- terecht. Ook gebruikt folie veroor-
teziektes niet worden verspreid, zaakt een flinke afvalstroom. Elk
De methoden voor ontsmetting jaar 780 ton. terwijl 85 procent her
van het water moeten worden gebruikt had kunnen worden,
verbeterd. Restjes gewasbeschermingsmid
delen worden voor driekwart als-
Een en ander is te lezen in de nota no« °P het gewas gespoten. In som-
Vermindering van de milieubelas- mlf gevallen wordt verdwijnen de
ting door de #lastuinbouw in Zuid- restanten zomaar in de grond of
Holland'. De nota is geschreven het schrobputje, zo merken de op-
door het Landbouw Economisch stellers van het rapport op.
Insitituut (LEI) in opdracht van de
provincie.
Verschil
Van de totale glastuinbouw vindt
zestig procent onderdak in Zuid-
Holland. Als de glastuinbouw het
milieu minder
Orthopedisch-chirurg Ebb ink: 'Wachttijden
DEN HAAG Minister Maij-Weg-
gen van Verkeer en Waterstaat gaat
met de vissersorganisaties praten
over de herinvoering van een pre
mie voor het opvissen van explosie
ven. Dat zegde de minister gisteren
toe nadat vrijwel de hele Tweede
Kamer haar daarom in een motie
had gevraagd.
Tijdens het overleg in de Tweede
Kamer hield de minister de boot af.
Zij is eigenlijk fel gekant tegen her
invoering van de premie Geld uit
keren voor bommen leidt tot het ja
gen op de explosieven. Dat is ge
vaarlijk voor de vissers en de men
sen die de bommemn later moeten
ophalen. Bovendien gaat dat het
rijk erg veel geld kosten. De belang
rijkste vaarroutes zijn geveegd dus
veilig. Aan het eind van de avond
zegde Maij-Weggen overleg toch
toe.
Voor veel vissers is de regeling in
het verleden winstgevend geble
ken. Maij-Weggen wilde zich niet op
voorhand vastleggen op het bedrag
waarop vissers mogelijk weer kun
nen rekenen. "Het zal om een be
scheiden bijdrage gaan. als belo
ning voor de melding en het wach
ten op een marineschip of de heli
kopter die het projectiel komt opha
len", aldus de minister Zij is er be
ducht voor dat de regeling opnieuw
tot bommen jagen zal leiden
Een explosief leverde de vissers
in het verleden 1000 gulden netto
op. Nadat de regeling werd afge-
LEIDERDORP De wachttijden
voor een knie-operatie of het ver-
'uflt.'"betekent ya"Sen yan een versleten heup zijn
i het 'provinciaal milieu'.
'ipnliikp vprhptprins lul liefst zes maanden opgelo-
nciJ milieu'. PenH "Onaanvaardbaar lang", oor-
deelt ortnopedisch-chirurg A. Eb-
bink van het Elisabeth Ziekenhuis
in Leiderdorp. Het probleem: de or-
die bij voorbeeld bij de teelt
Wachttijden orthopedische ingrepen al zes maanden
paprika, gerbera, chrysant en kom
kommer wordt gebruikt, op het
bedrijf vijf keer zo hoog is als op
ander bedrijf. De
direct de spuit bij bepaalde ziektes,
terwijl de ander het nog
ziet.
Meer kennis over de chemische
patiënten niet verwerken. Anders
gezegd: er zijn te weinig van deze
operateurs.
Om een einde te maken aan die
tulnder'pakt wa^ti^en moeien de ko;
middelen kan volgens het LEI het
Aalsmeer weert
lawaai-vliegtuigen
AALSMEER De gemeente Aals
meer heeft de provincie Noord-Hol
land laten weten vast te houden aan
een gemeentelijke regeling om la
waaiige vliegtuigen te weren. Het
provinciebestuur heeft Aalsmeer
gevraagd die regeling in te trekken.
De gemeenteraad van Aalsmeer
nam vorig jaar een verordening aan
die de geluidoverlast van het vlieg
verkeer moet beperken door een
verbod op vliegtuigen die een be
paald geluidniveau te boven gaan.
Noord-Holland fikte Aalsmeer op
de vingers Het besluit van de ge
meenteraad zou in strijd zijn met de
luchtvaartwet. De provincie kon
digde aan de regeling als die niet
wordt ingetrokken ter vernietiging
voor te leggen aan de Kroon.
mende vier jaar veertig orthope
disch chirurgen extra worden aan
gesteld. Nederland heeft er nu 315
zijn er vijftig in opleiding. De
in een chirurg per
67.000 inwoners moet omlaag naar
één op 45.000 inwoners. En op lan
gere termijn zelfs naar een op de
40.000. De situatie in het EZL: er
zijn drie orthopedisch chirurgen op
een bevolkingsgroep van 240.000.
Per man de zorg voor een groep van
maar liefst 80.000 zielen.
De lange wachtlijsten zijn in de
loop der jaren ontstaan door allerlei
ontwikkelingen op het gebied van
kunstgewrichten. Als gevolg hier
van zijn de behandelingsmogelijk
heden sterk uitgebreid. Praktisch
elk gewricht, groot of klein, dat niet
goed functioneert kan door een pro-
tese worden vervangen.
Alleen met die veertig extra ope
rateurs is echter het probleem niet
opgelost. waarschuwt Ebbink.
Meer chirurgen betekent meer in
grepen. maar dan moeten er ook
bedden beschikbaar komen.
Het College van Ziekenhuisvoor
zieningen kan wel aandringen op
die uitbreiding, maar het laatste
woord is aan het kabinet. De wens
van Lubbers en cs is echter dat er
wordt ingeleverd. Ebbink: "Voor de
patiënt zou dat nog langer wachten
inhouden. Kijk in ons ziekenhuis,
dan moeten patiënten vijf tot zes
maanden geduld kunnen opbren
gen alvorens ze aan de beurt zijn. Ja,
ook voor een kleine ingreep als een
kijkoperatie in een knie. Ik heb ver
halen van patiënten gehoord, dat de
wachttijden in het academisch zie
kenhuis varieren van een tot twee
jaar".
Lange wachttijden kunnen con
sequenties hebben. Financiële, met
name. Ebbink: "Een schilder heeft
wat aan zijn knie waardoor hij niet
op een trap kan staan en dus niet
kan werken.
Reken maar eens uit
wat het kost als hij een half jaar met
een uitkering in de ziektewet zit. Ik
krijg herhaaldelijk brieven van be
drijfsverenigingen met klemmende
verzoeken een patient te opereren.
Vroeger was ik daar gevoelig voor.
nu niet meer. Ik heb twee handen
en alles zit vol".
In één adem noemt Ebbink ook
de bejaarden. Als zij alleen wonen
en behoefte aan verzorging hebben,
moeten ze naar een verpleeghuis.
Aldus moet er een beroep worden
gedaan op de awbz (algemene wet
bijzoncjere ziektekosten). Geld is in
dit geval opnieuw het sleutelwoord.
Zij moeten eveneens wachten tenzij
het om een gebroken heup zou
gaan.
Ebbink vertelt dat er ooit eens
een bereking is gemaakt wat de kos
ten en de opbrengst zijn van een
kunstoperatie. De chirurg: "Wat je
ervoor uitgeeft, krijg je er gewoon
weer voor terug. Een patient klopt
nu nog op z'n tachtigste om hulp
aan, omdat hij weet dat er wat aan
kan worden gedaan. Je hebt er de
mogelijkheden toe".
Nauwelijks vijf jaar geleden was
de wachttijd voor een kleine in
greep vier tot zes weken, voor grote
re acht tot twaalf weken. De wacht
tijden zijn nu verdubbeld Ebbink:
"Per week loop ik met m'n afspra
ken een week achter. Je praat over
wachttijden van zes maanden, dan
heb je het over zo'n driehonderd pa-
tienten die voor een operatie in de
ry staan".
LEIDEN Fysiotherapie en et
telijke injecties. Ze hielpen
niet. De schouderklacht die zo'n
twee jaar geleden de kop opstak
kende vier maanden geleden
haar 'hoogtepunt'. De Leidse
Willy Wansink kon er niet meer
mee werken. Geheel tegen haar
zin zit ze thuis. In de ziektewet.
Te wachten op een eenvoudige
operatie waarvoor ze slethts
éen dag in het ziekenhuis hoeft
te worden opgenomen. Maar ze
moet wel tot 31 mei geduld be
trachten. Na de ingreep moet zij
nog eens twee maanden revali
deren. Kortom, als alles goed
gaat kan de Leidse in augustus,
na een werkonderbreking van
tien maanden, weer aan het ar
beidsproces deelnemen. Gaat er
wat fout gaat, dan staat de wao
voor de deur.
Willy Wansink over haar han
dicap: "M'n schouder is inge
kapseld en zit soms op slot. Dan
kan ik m'n arm niet optillen, de
kracht valt dan zo maar weg. Hij
ziet wat blauwig, omdat het
bloed er niet goed doorheen
stroomt, de vaten worden afge
klemd. Ja. ik heb er constant
pijn aan. Soms moet ik die met
medicijnen onderdrukken.
Hoewel ik lang moet wachten
zijn de vooruitzichten na de
operatie goed".
Leidse eerlijk toe. "Ik wil wer
ken en sporten en niet in de wao
terechtkomen. Indien ik langer
dan één dag in het ziekenhuis
zou moeten worden opgenomen,
dan was de wachttijd een half
jaar geweest en had ik de wao-
grens van één jaar overschre
den".
Willy Wansink heeft wel een
poging gedaan om die wachttijd
te verkorten. Haar huisarts nam
daartoe het initiatief. Het
mocht niet baten: het operatie
schema bood geen ruimte.
Willy's werkgever schafte een
speciale stoel voor haar aan in
de hoop dat die enige verlich
ting voor de arm zou kunnen be
tekenen "Ik kan die arm ge
woon niet gebruiken, het lukt
niet. Hij gaat bij gebruik hoe
langer hoe meer pijn doen. Weet
je, er zitten nu ook kleine, witte,
gevoelloze plekjes op. Allemaal
een gevolg van die slechte cir
culatie. Af en toe tintelt m'n
hand gewoon. In het begin als ik
last had bracht ik hem in aller
lei standen om de pijn te ver
lichten. Ik ging er zelfs mee in
het trappegat hangen. Hel werd
van kwaad tot erger. Nu lukt er
niets meer. Huishoudelijk werk
als stofzuigen of ramen lappen
is er niet bij. Gelukkig is dat
over een maand of zes voorbij.
Maar het warhten duurt wel
schaft is het aantal binnengebrach
te explosieven gedaald van 250 tot
25 per jaar. Het vermoeden bestaat
dat er in het verleden kennelijk ge
richt op bommen werd gevist en dat
de explosieven die tegenwoordig
per ongeluk worden opgevist vaak
weer overboord worden gezet. Bui
ten de vaargeul liggen er op de bo
dem van de Noordzee nog ongeveer
200.000 explosieven.
Debat met Voorhoeve
SASSENHEIM - De WD in de
duin- en bollenstreek organiseert
vrijdag 15 februari een avond spe
ciaal voor jongeren. Prof. J.J.C.
Voorhoeve, directeur van Instituut
Clingedael en voormalig fraactie-
voorzitter van de WD in de Tweede
Kamer, houdt op deze avond een le
zing over de recente ontwikkelin
gen in het Midden Oosten en de
Sovjet-Unie. De avond is in 'De
Oude Tol' aan de Hoofdstraat in
Sassenheim en begint om acht uur.
Honderd jaar geleden stond er
in de krant
- Dat het ijs. ondanks den aan
houdenden dooi, nog zeer sterk is
in de grachten onzer gemeente,
bleek gisteren bijvoorbeeld uit
de groote moeite, welke eene
sleepboot in een gedeelte onzer
stad. o.a. in de Haven. had. om
vooruit te komen. Wel is waar ge
lukte het haar. maar van varen
in den eigenlijken zin was geen
sprake. Ongetwijfeld wordt ech
ter der scheepvaart door baan
brekende sleepboten een goede
dienst bewezen. Van daar dan
ook zeker de buitengewoon
groote belangstelling, welke het
vaartuig en zijne equipage
mocht ondervinden. Het was als
had men nog nooit zoo'n ding ge
zien. Zelfs werd er in lantaarn
palen geklommen, om de pogin
gen gade te slaan
Sedert langen tijd is de draai
brug aan den Ouden Singel, bij
de Beestenmarkt, hedenmorgen
weer itxjr het eerst openge
draaid geworden voor eene
schuit, welke, in den Apothekers-
dijk t uwe hen het ijs vastgezeten
hebbende, van ochtend den tocht
naar de gasfabriek voortzette
om cokes te laden. Ook hier ter
stede belooft dus de levendigheid
in de vaart weer spoedig toe te
Vijfentwintig jaar geleden
- Terwijl de russen zich nog in
stilgwijgen hullen over de gege
vens die het maanlaboratonum
Loena-IX geregeld uitzendt,
heeft men in Engelsche radio-as-
trvnnmische centrum Jordell
Bank de „code" ontrafelt van de
seinen, waarmee foto's werden
overgebracht, zodat een deel van
de m Engeland ontvangen sig
nalen zonder hulp van de Rus
sen in foto's kom worden omge
zet .Foto's nan verbazingwek
kend goede kuxiliteit, de meest
sensationele, die ooit in Jodrel
Bank zijn opgevangen." aldus
de directeur Sir Bernard Lovell
