Marokko betoogt
massaal pro-Irak
Pers klaagt over tegenwerking leger
Ambassadeur Iran: Irak
nog niet toe aan wede
'Saudi-Arabië fout
bij aanpak olievlek'
MAANDAG 4 FEBRUARI 1991
OORLOG IN DE GOLF
PAGINA 5
Op veel plaatsen in wereld acties tegen oorlog
RABAT/LONDEN/MADRID/TOKYO (GPD/AP/AFP/Rtr) - Een massale demonstratie
voor Irak en president Saddam Hussein heeft gisteren het leven in de Marokkaanse hoofd
stad Rabat enkele uren lamgelegd. Aan de betoging deden minstens 300.000 personen
mee.
ISLAMABAD/BAGHDAD (AP)
- Irak is er nog niet aan toe zijn
troepen terug te trekken uit Ku
wayt. Dat heeft de Iraanse ambas
sadeur in Pakistan, Mansouri, gis
teren gezegd op een persconfe
rentie. Hij waarschuwde ook dat
"De Irakezen hebben uitdruk
king gegeven aan hun eigen voor
waarden om in de toekomst vrede
tot stand te brengen, maar op het
ogenblik zijn ze nog niet klaar om
te stoppen", aldus Mansouri. Hij
weigerde te zeggen wat die voor
waarden zijn of wanneer Hussein
bereid is te onderhandelen.
De ambassadeur deed zijn uit
spraken nadat de Iraanse presi
dent Rafsanjani het afgelopen
weekeinde een ontmoeting had
gehad met de Iraakse vice-pre
mier Hamadi.
Het Iraanse persbureau IRNA
meldde dat Rafsanjani een brief
van Hussein heeft overhandigd
en dat de Iraanse president de
Iraakse afgezant een brief mee te
rug heeft gegeven. Over de in
houd van de brieven werden geen
mededelingen gedaan.
Mansouri. die meer dan eens
wees op de neutrale positie die
zijn land inneemt in de Golfoor
log. zei dat niet te licht moet wor
den gedacht over de kracht van
het Iraakse leger. "De militaire
capaciteit van Irak is divers en
Irak is erg goed in het verborgen
houden van die capaciteit", aldus
de ambassadeur.
Hij zei ook dat het Iraakse leger
in staat moet worden geacht aan
vallen met biologische en nucle
aire wapens te beantwoorden en
dat wat dergelijke wapens betreft
Irak en Israel op gelijk niveau
"We hebben Israel gewaar
schuwd de oorlog niet aan te grij
pen als mogelijkheid om islami
tische landen aan te vallen", aldus
Mansouri. Hij weigerde echter te
zeggen of een Israëlische aanval
op Irak voor Iran aanleiding zou
zijn zich in de strijd te mengen.
Mansouri ontkende dat negen
tig Iraakse vliegtuigen zijn uitge
weken naar Iran. zoals de gealli
eerden zeggen. Dat getal werd
door hem "overdreven" ge
noemd. Hij wilde niet zeggen hoe
veel Iraakse vliegtuigen in Iran
zijn geland.
De Iraakse legerkrant Al-Qad-
disiya heeft zaterdag gemeld dat
Irak tegen de door de Verenigde
Staten geleide multi-nationale
troepenmacht blijft vechten, ais
het moet met keukenmessen en
massavernietigingswapens, tot
dat de overwinning is bereikt.
De krant schreef in het hoofdar
tikel op de voorpagina dat de
Iraakse leiders en het volk hun
land niet zullen opgeven en welke
kracht en wapens dan ook zullen
gebruiken om dat doel te berei
ken. "Niets minder dan de over
winning is acceptabel voor ons",
aldus de krant.
Ook in andere Marokkaanse steden
werd met toestemming van koning
Hassan II gedemonstreerd tegen de
westerse militaire aanwezigheid op
Arabisch grondgebied.
Op veel andere plaatsen in de we
reld is het afgelopen weekeinde
eveneens geprotesteerd tegen de
oorlog in de Golf. Tijdens een anti-
oorlogsdemonstratie bij de Ameri
kaanse luchtmachtbasis Torrejon
de Ardoz in Spanje zijn demon
stranten die het terrein wilden be
treden slaags geraakt met de politie.
Volgens de organisatoren liepen
20.000 mensen mee met de protest
mars naar de basis, die vlakbij Ma
drid ligt en dienst doet als steun
punt in de Golfoorlog. Aan een
tweede demonstratie in Spanje bij
de Amerikaanse marinebasis in Ro
ta aan de zuidelijke Atlantische
kust zouden volgens de organisato
ren 5000 mensen hebben meege
daan.
Beide groepen demonstranten
eisten de sluiting van de vijf Ameri
kaanse legerbases in Spanje, de be
ëindiging van de Golfoorlog en de
terugtrekking van de drie Spaanse
marineschepen die in de Golf toe
zien op de naleving van het VN-han-
delsembargo tegen Irak.
Ook in Japan demonstreerden
duizenden mensen tegen de Golf
oorlog. De demonstranten veroor
deelden de toezegging van 9 miljard
dollar (15 miljard gulden) steun aan
de oorlogsinspanningen van de ge
allieerden die de Japanse regering
onlangs heeft gedaan. Ongeveer
1000 mensen vormden volgens de
politie een menselijke ketting bij de
Amerikaanse marinebasis in het
Zuidjapanse Sasebo. In Tokyo wer
den twee demonstranten gearres
teerd bij een betoging van 1500
In Peru hebben rebellen een
bomaanslag op een Amerikaans
fast-foodrestaurant gepleegd als
protest tegen de Amerikaanse rol in
het Golfconflict.
Ook in Londen en Glasgow zijn
protestdemonstraties gehouden te
gen de oorlog in de Golf. In Londen
trokken volgens schattingen van de
politie 18.000 tot 20.000 demon
stranten door het centrum naar Hy
de Park, in Glasgow namen onge
veer 2000 mensen deel aan het pro
test.
Tegen veler verwachting in ver
liep de meest omvangrijke demon
stratie in Marokko sinds de door de
koning georganiseerde 'Groene
Mars' in de Westelijke Sahara in
Victoria dreigt
groot veldheer
te verpletteren
BERLIJN (GPD) - De Duitse
overwinningsgodin Victoria
dreigt van haar zestig meter ho
ge sokkel nabij de Brandenbur
ger Poort in Berlijn te vallen.
Een deels mislukte bomaanslag
als protest tegen de Golfoorlog
heeft haar benen zo beschadigd
dat Berlijn vol zorg de goud
kleurige, acht meter hoge Victo
ria in de gaten houdt.
Ze dreigt het beeld van de gro
te veldheer Von Moltke, die be
neden op wacht staat, te vermor
zelen. Wanneer Victoria valt
heeft deze meest succesvolle
Pruisische veldheer geen schijn
van kans om te overleven.
Wankelend domineert het in
de volksmond als 'Goud-Elsje'
bekende beeld nu nog de be
langrijke kruising vlak bij de
Brandenburger Poort. Om tril
lingen te voorkomen, is het ver
keer omgeleid. Deskundigen
hebben uitgerekend dat de 350
kilo wegende Victoria bij wind
kracht zes een gevallen godin
zal zijn.
Op 16 januari plaatsten anti-
oorlogsdemonstranten twee ki
lo dynamiet onder haar rok, om
dat 'zij een symbool van de oor
log is en het geweld van mannen
verheerlijkt'. Omdat de lading
maar ten dele ontplofte, bleef
Victoria staan. Pogingen om
haar ontwrichte basis recht te
buigen, zorgden voor een flinke
scheur in het beeld.
Deskundigen zijn al dagen be
zig Goud-Elsje van een soort
korset te voorzien om haar te
houden waar ze is. En haar
plaats is bovenop de 60-meter
hoge overwinningszuil, die in
1873 werd ingewijd door keizer
Wilhelm de Eerste als herinne
ring aan de Pruisische zeges
over Denemarken. Frankrijk en
Oostenrijk. Oorspronkelijk
stond Goud-Elsje voor de Rijks
dag. De nazi's verplaatsten haar
echter naar de nabijgelegen
overwinningszuil. omdat ze op
die plaats beter tot haar recht
zou komen boven de paradere-
rende troepen van Hitier.
1975, zonder incidenten. Wel wer
den Franse, Britse, Israëlische en
Amerikaanse vlaggen in brand ge
stoken of verscheurd.
Vrijdagavond was koning Hassan
onverwachts op de Marokkaanse te
levisie verschenen. Hij verklaarde
zich solidair met het Iraakse volk,
maar liet weten er niet over te den
ken de 1300 Marokkaanse militai
ren uit Saudi-Arabie terug te halen.
De koning noemde de aanwezig
heid van die troepen in de Golf
'symbolisch' en een uitvloeisel van
de relaties tussen de twee landen.
Hassan deed opnieuw een krach
tig beroep op Saddam Hussein zich
uit Kuwayt terug te trekken en al
dus de oorlog in de Golf te beëindi
gen: "Ik hoop, dierbare broeder, dat
mijn woorden tot u doordringen. De
twee grootmachten de Verenigde
Staten en de USSR*— hebben aan
gekondigd dat als het Iraakse leger
zich uit Kuwayt terugtrekt, niet al
leen de oorlog wordt stopgezet,
maar dat er een oplossing voor de
Palestijnse kwestie komt. U hebt
dus bereikt wat u wilde".
Samenwerking
na oorlog naar
Europees model'
DAVOS (AP) - De Duitse minister
van buitenlandse zaken Hans-Diet-
rich Genscher heeft gisteren voor
gesteld om samenwerkingsverban
den als de Conferentie over Vrede
en Samenwerking in Europa (CV-
SE) na de Golfoorlog op het Mid
den-Oosten toe te passen.
De minister zei dat een CVSE-
model in het Midden-Oosten zou
kunnen leiden tot een nieuwe orde,
gebouwd op ontwapening en sa
menwerking, maar ook op de erken
ning van Israël en het zelfbeschik
kingsrecht van de Palestijnen.
Genscher probeerde in Zwitser
land af te rekenen met de critici die
beweren dat Duitsland niet genoeg
inspanningen verricht in de Golf
oorlog. "Duitsland staat niet aan de
zijlijn maar in een geest van solida
riteit naast de VeTenigde Staten en
de 27 andere landen die het tegen
Irak hebben opgenomen.
Volgens Genscher zal Bonn actie
ondernemen om de grondwet te
wijzigen, zodat Duitse troepen in de
toekomst ook deel kunnen nemen
aan acties van de Verenigde Naties.
Genscher zei dat zijn land een meer
dan evenredige bijdrage heeft gele
verd door meer dan 15 miljard mark
aan de coalitie over te maken.
"De critici van vandaag zijn vaak
degenen die zes maanden geleden
waarschuwden voor Duitse supe
rioriteit op het militaire vlak", aldus
Genscher.
LAHORE - Meer dan 100.000 vrijwilligers hebben zich in Pakistan ge- ten met als wapen de traditionele 'Belsha'. De fundamentalistische partij
meld om aan de kant van Irak te strijden tegen de geallieerde mogenheden. Khaksar Tehrik roept nog steeds mensen op om mee te vechten in de Golf-
In een kamp bij Lahore oefent een aantal van hen man-tegen-man-gevech- oorlog. (foto epai
DHAHRAN (AP) - De regels die de
Amerikaanse strijdkrachten heb
ben gesteld aan verslaggeving over
de Golf verhinderen dat journalis
ten zelf nieuws kunnen vergaren,
geven een verdraaid beeld van de
realiteit en leiden tot conflicterende
verslagen, zeggen journalisten in de
Golf.
Bij het eerste grondtreffen in
Khafji bijvoorbeeld kregen verslag
gevers en fotografen die op eigen
houtje naar het strijdperk waren ge
togen een heel ander beeld van de
kracht van de Iraakse aanval dan
hun vanuit het Amerikaanse hoofd
kwartier werd voorgeschoteld.
Toen Amerikaanse pr-officieren in
Khafji arriveerden, stuurden zij de
verslaggevers die niet in een door
de militairen gesanctineerde 'pool'
waren opgenomen weg. Pas toen de
Irakezen door marine-artillerie en
Saudische troepen uit de stad wa
ren verdreven, kregen de pool-re
porters de kans de strijd van dich
terbij te volgen.
"Het pool-systeem is een ver
schrikking". zei Malcolm Browne
van de New York Times, die in 1961
vanuit Vietnam berichtte voordat
daar de eerste Amerikaan was ge
sneuveld.
Tony Clifton van Newsweek, die
vanuit Biafra in de jaren zestig alle
grote oorlogen heeft verslagen, zei
dat hij weken bezig was geweest in
contact te komen met een kapelaan
van de luchtmacht die hij kende en
die nog geen twee kilometer van het
perscentrum was gelegerd. "In
twintig jaar ben ik maar één land te
gengekomen dat meer - en niet eens
veel meer - beperkingen stelde, en
dat was Irak", zei hij.
AP-fotograaf Greg English zei dat
de vorige keer dat hij zo'n moeite
had moeten doen om foto's te kun
nen maken in Zuid-Afrika was ge
weest.
Hoewel sommige verslaggevers
zeiden het pool-systeem te be
schouwen als een noodzakelijk
kwaad, vonden de meesten dat het
een beperkend systeem is dat kan
leiden tot selectieve verslaggeving.
Zo werd een marine-officier die zei
dat Irakezen wier boot tot zinken
was gebracht waren "gevangenge
nomen" door een pr-officier verbe
terd. Hij moest zeggen "gered".
UPI-correspondent Leon Daniel,
die zijn carriëre in de oorlogsver
slaggeving in 1966 begon in Viet
nam, vond dat de journalisten het
systeem niet moesten accepteren.
Volgens hem kregen sommige pool-
reporters last van het "Stockholm-
syndroom" - de neiging van gijze-
Incirlik TURKIJE
,v
SYRIË
Diyarbakir
Zondag
Israël zegt de aanval op Irak misschien
te openen zonder overleg met de VS.
Afgevuurde Scud treft geen doel
Zondag
Volgens Algerijnse minister van Buitenlandse
zaken heeft de Golfoorlog tot dusver aan
'duizenden' Iraakse burgers het leven gekost
Kaspische
zee
SOVJETUNIE
IRAK
Baghdad
Zondagmiddag
Geallieerden voeren zwaar bombardement uit
op het oosten van Irak. Britse luchtmacht stelt
oliepomp-installatie buiten werking
laars om degenen die hen gevangen
houden dankbaar te zijn voor kleine
attenties en hen daardoor allengs
als bondgenoten te gaan zien.
Televisieverslaggevers waren al
net zo ontevreden. "We missen zelfs
de meest elementaire toegang", zei
Christiane Amanpour van CNN.
"Als we toevallig over het nieuws
zouden struikelen, kunnen we het
nog niet gebruiken omdat het eerst
moet worden gecontroleerd". Toen
de piloten na de eerste luchtaanval
len op Irak op de moederschepen
terugkeerden, werden zij veertien
uur van de pers weggehouden en
daarna nog geïnstrueerd voordat zij
voor de camera mochten verschij
nen", zei zij.
De vermissing van een vier man
tellende televisieploeg van CBS
wordt door de militairen aange
voerd als een voorbeeld van wat er
gebeurt als de regels niet in acht
worden genomen. Veel verslagge
vers zien dat incident juist als een
gevolg van de beperkingen en zeg
gen dat zij daardoor extra risico's
moeten nemen om aan nieuws te
komen.
Duitse soldaten
weigeren naar
Turkije te gaan
BONN (Rtr) - Dertig militairen van
een Duitse luchtmacht-eenheid die
naar Turkije wordt gestuurd, weige
ren te gaan omdat ze niet in de Golf
oorlog willen vechten Dit heeft een
advocaat zaterdag verklaard.
De militairen weigeren op basis
van de Duitse grondwet, waarin
staat dat niemand tegen zijn gewe
ten in kan worden uitgezonden om
te vechten in een oorlog. De Duitse
minister van buitenlandse zaken.
Genscher. verklaarde intussen dat
Bonn de grondwet zodanig wil wij
zigen dat Duitse soldaten kunnen
deelnemen in vredeshandhavende
operaties van de Verenigde Naties.
Onder de dienstweigeraars bevin
den zich zowel beroepsmilitairen
als dienstplichtigen. Het gaat om
een eenheid van Hawk-luchtaf-
weerraketten die in Bremervorde is
gestationeerd en door de regering in
Bonn ter beschikking van Turkije is
gesteld.
VS: Amerikanen
snel uit Jordanië
in Washington heeft Amerikanen
gisteren aangeraden Jordanië zo
snel mogelijk te verlaten. Alleen in
uiterste nood zal de ambassade in
Amman in staat zijn landgenoten te
helpen, staat in het advies van het
ministerie.
Als reden geeft het.State Depart
ment de toegenomen spanning als
gevolg van de Golfoorlog, die op
een uitbarsting tegen Amerikaanse
burgers kan uitlopen. De Ameri
kaanse diplomatieke staf in Jorda
nië is tot een minimum terugge
bracht. Familieleden en een aantal
stafleden zijn in december al ver
trokken.
"De activiteiten van de ambassa
de zijn beperkt en de consulaire
diensten zijn opgeschort. De Ameri
kaanse ambassade zal haar landge
noten alleen in noodsituaties kun
nen bijstaan", aldus de verklaring.
'Scud geen naam*
ALGIERS (AP) - Honderden fana
tieke moslims m Algerije noemen
hun zoon Saddam, maar een poging
van een echtpaar hun zoon Scud te
noemen, naar de raketten van de
Iraakse leider, ging de blUfi I
stand in Algiers te ver De vader
gaat nu via de rechter proberen zijn
zoon alsnog zo te mogen r
MANAMA (AP) - Een Saudische
functionaris heeft gisteren toegege
ven dat zijn regering de gevolgen
van de olievervuiling in de Perzi
sche Golf aanvankelijk verkeerd
heeft ingeschat en nu alles in het
werk zal stellen om de vlek te lijf te
gaan. Iran heeft aangedrongen op
overleg tussen alle gezondheidsmi
nisters van de Golfstaten, inclusief
Irak, om de gevolgen van de vervui
ling te bespreken.
Nasir Tawfig van het Saudische
bureau voor meteorologie en
milieubeheer zei dat het koninkrijk
een fout heeft gemaakt door passief
de eigen industrieën en ontziltings-
installaties tegen de olie te bescher
men, maar de vlek niet daadwerke
lijk aan te pakken. "Blijft Saudi-
Arabie afwachten dan zal vrijwel ze
ker de ontziltingsinstallatie aan de
Golfkust dicht moeten, terwijl die
fabriek dagelijks drinkwater maakt
voor tweederde van de 18 miljoen
Saudiers".
De olievlek bleef gisteren door
spelingen van de wind en het tij vrij
wel op dezelfde plaats liggen, op 27
kilometer van Jubail. waar de grote
ontziltingsinstallaties staan. Tussen
Khafji en de havenstad Safamya be
vindt zich een tweede vlek. De oor
sprong van die vervuiling is niet be
kend, maar mogelijk is de uitstroom
het gevolg van een Iraakse aanval
op een Saudische olie-installatie of
veroorzaakt door artillerievuur van
de geallieerden. Een derde olievlek
bevindt zich voor de olieterminal
van Mina al-Bakr bij de Iraakse
kust.
Turkije stuurt
diplomaten Irak
naar huis
ANKARA (Rtr) - Turkije, van wa.ir
uit de Amerikaanse luchtmacht
bombardementsvluchten uitvoert
op Irak, vind! dot Baghdad het aan
tal diplomaten met eenderde moet
verlagen. Een regeringsbron gaf
geen verklaring voor dit besluit
Irak heeft Ankara gewaarschuwd
voor de gevolgen van "onrechtvaar
dige agressie" Turkije heeft de
Iraakse waarschuwing verworpen.
H<t «Mi Mop 'i.it kot U-lwit OH
zijn bases open te stellen voor Ame
rikaanse vliegtuigen in overeen
stemming was met de VN-resolu-
ties.
