PvdA eensgezind
over Golfoorlog
=DIGR0S= 89
Medisch team naar Saudi- Arabië
Kok wil tweeverdieners
zwaarder gaan belasten
Ambtenarencao: puzzel ingewikkelder dan ooit
MAANDAG 4 FEBRUARI 1991
DEN HAAG (GPD) Het congres van de PvdA heeft zich zaterdag met grote eensgezind
heid achter het standpunt van deze partij in de Golfoorlog geschaard. Hoewel veel con
gresgangers grote moeite hadden met de Nederlandse deelname aan de oorlog, keurde
meer dan 95 procent van hen de deelname van Nederland aan het conflict goed. Het PvdA-
congres ziet één omstandigheid waaronder de Nederlandse militaire deelname moet wor
den beëindigd. Als één van de geallieerde landen als eerste gebruik maakt van chemische,
bacteriologische of nucleaire wapens, dient Nederland zich onmiddellijk terug te trekken.
Daar ligt voor de PvdA duidelijk de grens.
De PvdA-leiders Kok, Wöltgens en
Sint hielden zaterdag aan het begin
van de discussies krachtige beto
gen, waarin zij duidelijk maakten
waarom zij de Nederlandse inzet
noodzakelijk vonden. Partijvoorzit
ter Marjanne Sint noemde vooral de
solidariteit in de Verenigde Naties
AMSTERDAM/DUIVENDRECHT
(ANP/GPD) Politieagenten moe
ten sneller hun wapen kunnen trek
ken dan nu is toegestaan, menen de
politiebonden NPB en CPB. Ze
kwamen tot die conclusie nadat
twee agenten zaterdagnacht in Dui-
vendrecht van hun Walther P5-
pistool werden beroofd en met hun
eigen handboeien aan een hek wer
den geketend.
De twee agenten, een man een
vrouw, zagen in de bewuste nacht
een man bezig met het verwisselen
van de kentekenplaten van zijn
auto. Eén van agenten stapte op de
man af om hem aan te houden. Deze
verzette zich heftig, waarop de
agent zijn wapen trok en twee waar
schuwingsschoten loste. Voordat
de agente haar collega kon helpen,
viel een tweede man haar aan en
maakte haar haar wapen afhandig.
Deze richtte vervolgens het wa
pen op het hoofd van de agente,
waarop de andere agent zijn verzet
staakte en ook zijn wapen moest af
geven. Beiden werden met hun
handboeien aan een hek vastgezet.
De overvallers maakten zich vervol-
PvdA-congres
waarschuwt
Sovjetunie
AMSTERDAM (ANP) - Als in de
Sovjetunie de democratische
hervormingen worden terugge
draaid en het zelfstandigheids-
streven van de Baltische staten
met geweld wordt onderdrukt,
is zinvolle samenwerking tus
sen de EG en de Sovjetunie niet
meer mogelijk. Dit standpunt
heeft het PvdA-congres zater
dag ingenomen ten aanzien van
de geschillen tussen de Balti
sche staten en de Sovjetunie.
De EG moet de onderhande
lingen over de technische en fi
nanciële samenwerking met de
Sovjetunie blijven opschorten
als de Sovjetunie het beroep
niet ter harte neemt, zo vond het
PvdA-congres.
Bovendien wil het congres
een speciale zitting van de Con
ferentie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (CVSE)
over de situatie in de Baltische
staten. De contacten die de Par
tij van de Arbeid met de Sov
jetunie onderhoudt, zullen
voortaan slechts democratische
en sociaal-democratische bewe
gingen gelden, zo besloot het
congres.
als reden waarom Nederland niet
kon achterblijven.
Volgens politiek leider en vice-
premier Wim Kok zou het stand
punt van het kabinet niet anders
zijn uitgevallen 'als er veertien
PvdA-ministers in het kabinet zou
den hebben gezeten'. Hij gaf aan dat
het geen eenvoudig besluit is ge
weest om met militaire middelen
deel te nemen aan de oorlog, maar
dat Saddam Hussein het kabinet
geen andere weg heeft opengelaten.
Interne strijd
Woltgens zette het congres nog
maals de interne strijd uiteen waar
mee 'ieder fractielid' worstelde bij
het besluit om wel of niet aan de
oorlog deel te nemen. Uiteindelijk
besloot de fractie in overgrote meer
derheid de medeverantwoordelijk
heid te aanvaarden, aldus Woltgens.
Hij wees erop dat als de Golfoor
log door de coalitie is gewonnen, de
vrede in de regio nog niet is her
steld. Er zullen internationale af
spraken moeten worden gemaakt
om daar een militair evenwicht te
creeren. De Westerse wereld moet
daarnaast leren aan zelfbeperking
te doen wat betreft wapenleveran
ties. Woltgens wees erop dat het
juist het Westen is geweest dat zo
veel heeft bijgedragen aan de mili
taire opbouw van Irak.
Daarnaast moet er - als de stabili
teit in die regio is bereikt - snel een
dialoog tussen Israël en de Palestij-
nen tot stand komen, vond Wolt
gens. De PvdA sprak uit dat het in
zetten van dienstplichtige militai
ren op onvrijwillige basis te allen tij
de wordt afgewezen. Na afloop van
het het congres hield Wim Kok hier
over nog een slag om de arm. Voor
de VARA-televisie zei hij dat hij niet
kan zien wat er in de toekomst nog
gaat gebeuren. "Ik ben niet bereid
nu al vast te leggen dat in bepaalde
omstandigheden bepaalde beslui
ten niet genomen kunnen worden",
zei hij.
Agenten moeten
sneller pistool
kunnen trekken
gens uit de voeten. De vluchtauto
van de twee is teruggevonden in
Amsterdam-Oost. Juist dit gedeelte
van de stad wordt de laatste tijd ge
teisterd door gewapende overval
lers.
De Nederlandse Politiebond wil
naar aanleiding van het incident
van de ministers Dales (binnen
landse zaken) en Hirsch Ballin (jus
titie) weten of het geweld tegen poli
tiemensen toeneemt. "We horen ge
luiden daarover uit de korpsen en
we willen van de ministers weten of
dat inderdaad zo is", aldus voorzit
ter L. van der Linden van de bond
zondagavond. Hij stelt de kwestie
op 13 februari aan de orde tijdens
een overleg tussen de ministers en
de politiebonden op 13 februari.
Volgens de geldende regels - vast
gelegd in de geweldsinstructie mo
gen surveillerende agenten hun wa
pens slechts trekken in bedreigen
de situaties. Daarvan zou in dit ge
val geen sprake zijn geweest, tot de
man die werd aangehouden zich
verzette. De NPB en de CPB menen
dat dit voorval aantoont dat het in
het belang van de agenten is dat ze
sneller hun wapen mogen trekken,
zeker omdat de Amsterdamse poli
tie steeds vaker te maken krijgt met
met gewapende overvallen.
Voorzitter B Wolven van de Ne
derlandse Politie Bond. afdeling
Amsterdam, 'meent dat het nog
maar weinig is voorgekomen dat
politiemensen werden bedreigd
met hun eigen dienstpistool. Toch
noemt hij het vreemd dat een agent
'bijna in levensgevaar moet verke
ren' om zijn pistool te mogen trek
ken. "Ik vind dat je daarin realisti
scher moet zijn. Als agenten op een
stille plek zoiets zien als het verwis
selen van kentekens, dan moeten ze
binder meer hun pistool ter hand
kunnen nemen. Dus. niet alleen in
situaties van direct gevaar, maar
ook bij mogelijk gevaar", aldus Wol-
D66: kabinet
lijdt aan
uitstelcultuur
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het CD
A/PvdA-kabinet begint steeds meer
te lijden aan een 'uitstelcultuur',
vindt Hans van Mierlo. De trage on
derhandelingen over grote bezuini
gingen - in de Tussenbalans - zullen
volgens hem afgeslóten worden
met maatregelen die al veel eerder
genomen hadden kunnen worden,
of die veel te laat komen.
De D66-fractievoorzitter uitte
deze kritiek zaterdag op een partij
congres m Zwolle, waar de Demo
craten hun campagne voor de Pro-
vinciale-Statenverkiezingen begon
nen Van Mierlo vindt dat onder
wijs. milieu en gezondheidszorg bij
de bezuinigingen ontzien moeten
worden en is ook faliekant tegen
een mogelijke bezuiniging van een
miljard op de ontwikkelingshulp.
Een verhoging van de belastin
gen is voor D66 niet taboe. Volgens
Van Mierlo had het kabinet eerder
maatregelen kunnen nemen tegen
het groeiend ziekteverzuim en is het
inmiddels te laat om de sociale part
ners nog te bewegen tot loonmati
ging.
"Maar steeds opnieuw worden
beslissingen uitgesteld, nadat eerst
een slordig regeerakkoord tot stand
was gekomen. De financiële onder
bouwing rammelde, het klopte niet,
en dat bleek al meteen na sluiting."
mopperde Van Mierlo.
Inbreker beschoten
Een politieman heeft gistermiddag
in het Limburgse Eijsden gericht
geschoten op een gewapende inbre
ker. De inbreker, een 36-jarige man
uit Roermond, werd niet geraakt en
kon even later worden aangehou
den. Hij werd op heterdaad betrapt
door de eigenaar van een woning in
Eijsden. ï)e man sloeg op de vlucht
en wilde automobilisten dwingen
hem een lift te geven naar Belgie.
Ook bedreigde hij de inmiddels ge
arriveerde politieman.
Gedwongen
De politie in Eindhoven heeft een
23-jarige man uit Arnhem aange
houden. Hij wordt ervan verdacht
een Arnhems meisje vanaf haar
twaalfde jaar tot prostitutie te heb
ben gedwongen. Het meisje, dat in
middels 15 jaar is, heeft daarvan
aangifte gedaan. Ze was onlangs te
recht gekomen in een Eindhovense
sexclub. Toen de eigenaar daarvan
ontdekte hoe oud het kind was
overreedde hij haar naar de politie
te stappen.
Twee verkeersdoden
Op rijksweg N9 in Den Helder zijn
gisterochtend vroeg bij een gecom
pliceerde botsing twee doden en
vier gewonden gevallen. Het onge
val, waarbij drie auto's betrokken
waren, gebeurde bij een spoorweg
overgang. Op de inmiddels beruch
te tweebaans rijksweg tussen Den
Helder en Alkmaar vielen het afge
lopen jaar zeven doden, van wie vijf
bij twee ongelukken in november.
Bij deze en andere botsingen op de
N9 raakten bovendien tientallen
mensen gewond.
Gevangene ontsnapt
Een 20-jarige man is in de nacht van
vrijdag op zaterdag ontsnapt uit de
gevangenis De Grittenborgh in
Hoogeveen. De man, die daar sinds
drie maanden in voorarrest verbleef
op verdenking van' diefstal, zag
kans de tralies van zijn cel te verbui
gen en naar buiten te klimmen. Op
het dak werd hij gesignaleerd door
het personeel. Toen de politie arri
veerde bleek de man al spoorloos.
Het is de achtste ontsnapping sinds
de Grittenborgh vorig voorjaar
werd geopend.
Gebruik CFK's
Het gebruik van CFK's is tussen
1976 en 1989 beperkt met ruim 89
procent. Hiermee is de doelstelling
van het zogenoemde CFK-conve-
nant over de beperking van het ge
bruik van deze chloorfluorkoolwa
terstoffen in spuitbussen gehaald.
In het convenant werd in 1988 vast
gelegd dat de pröduktie van CFK's
in Nederland over het jaar 1990 met
tenminste 95 procent moest zijn
verminderd ten opzichte van 1976.
Het gebruik moest met minstens 80
procent zijn beperkt.
Activisten willen terug
DEN HAAG (ANP) - Twee van de
vijf Nederlandse vredesactivisten,
die tot voor kort bivakkeerden in
een vredeskamp bij de grens tussen
Saudi-Arabië en Irak willen zo snel
mogelijk terug naar Baghdad. Twee
anderen staan op het punt naar Ne
derland terug te keren. De vijfde wil
naar een nieuw vredeskamp. die op
de grens tussen Israël en Jordanië
wordt ingericht.
SOESTERBERG (ANP) - Een me
disch team van de Koninklijke
Landmacht is gistermiddag van de
vliegbasis Soesterberg vertrokken
naar een Brits veldhospitaal in
Saudi-Arabie, zo'n driehonderd ki
lometer van de grens met Kuwayt.
Het team bestaat uit 31 mannen en
vrouwen, allen vrijwilligers. Het
zijn- zowel beroepsmilitairen,
dienstplichtigen als reservisten die
zich 'desgevraagd' hebben opgege
ven voor uitzending naar het Golf-
gebied.
De groep heeft de afgelopen week
een speciale opleiding gevolgd in
Epe. De 26 i
blijven maximaal zes maanden in
het veldhospitaal. De vrijwilligers
vliegen met een toestel van de Brit
se Royal Airforce via Cyprus naar
het Golfgebied.
Het team telt een chirurg, een
anesthesist, vijf algemene artsen,
elf verpleegkundigen en tien zie
kenverzorgers. Ongeveer driehon
derd familieleden en vrienden heb
ben voor het vertrek afscheid van
hun geliefden genomen in het Offi
ciers Casino in Soesterberg.
Lie 26-jarige Annette Vols gaat in
het veldhospitaal werken als opera
tiekamerassistente. Waarom? "Om
dat er ook mensen moeten zijn die
anderen moeten oplappen. Het
wordt een levenservaring die ze me
nooit meer afpakken, maar ik voel
ook spanning". Vols heeft er lang
over nagedacht voordat ze zich aan
meldde. "Maar het gevaar is overal.
Hier kun je ook onder een auto lo
pen. Je moet er niet te lang over na
denken".
In het Officiers Casino, voor het
vertrek, sprak kolonel H. de Smet -
de enige reserve-officierarts van het
team - de families geruststellend
toe. Hij had al geconstateerd dat hij
met zijn zestig jaar de vader zou
kunnen zijn van de meeste vrijwilli
gers. "Ik zal vaderlijk toezicht hou
den en als het nodig is met vaderlijk
gezag ingrijpen".
De thuisblijvers kregen van De
Smet nog een hart onder de riem
"Als we daar niets te doen hebben,
is er niks aan de hand. Als het er erg
druk is, hebben we geen tijd om aan
jullie te denken. Nee, maakt u zich
om ons geen zorgen". In de bus op
weg naar de vliegbasis informeert
De Smet bij zijn teamgenoten of zijn
uniform wel goed zat.
Limburg viert
toch carnaval
MAASTRICHT (ANP) - In
steeds meer plaatsen in Lim
burg worden volgende week
toch carnavalsoptochten en an
dere openbare evenementen ge
houden. Gisteren maakte een
burgercomité in Maastricht - dat
de taken van carnavalsvereni
ging De Tempeleers heeft over
genomen - bekend een besluit
van burgemeester Houben om
alle carnavalsfestiviteiten af te
gelasten aan zijn laars te lappen.
Het comité begint aanstaande
zondag met een grote optocht.
De dag erop wordt een kinder
stoet georganiseerd. Ook de kol
dermuziekkorpsen houden
dinsdag hun traditionele festi
val op het Vrijthof.
In Midden- en Noord-Lim
burg wordt steeds vaker het
voorbeeld gevolgd van de Ven-
lose carnavalssocieteit Jocus,
die als eerste besloot wel festivi
teiten te organiseren. Jocus zegt
dat in het verleden bij oorlogen
in andere delen van de wereld
nooit signalen zijn vernomen
dat het carnaval niet moest
doorgaan
Voorzitter drs. A. Jacobs van
het gewest Midden-Limburg en
burgemeester van Nederweert,
is het niet eens met de burge
meesters uit zuidelijk Limburg
dat het carnaval niet uitbundig
gevierd moet worden. In zijn ge
meente gaat alles gewoon door,
zo meldde hij gisteren. Buurge
meenten van Nederweert zijn
ook al teruggekomen op het be
sluit om de openbare festivitei
ten af te gelasten, aldus Jacobs.
'KAD ^««eerde
KOP SCHOTELS
wn porselein
meerdere decors
DEN HAAG - Vice-premier en mi
nister van financien Wim Kok kon
digde tijdens zijn slottoespraak
voor het congres van zijn partij dit
weekeinde aan. dat de hogere inko
mens meer belasting zullen moeten
gaan betalen dan nu. Hij denkt daar
bij vooral aan het zwaarder belasten
van tweeverdieners.
Volgens hem wordt 'de eenvoudi
ge, trouwe belastingbetaler' nu te
zwaar aangeslagen. "De werkelijke
belastingdruk moet meer in over
eenstemming worden gebracht met
de draagkracht", zei hij "Voor men
sen die gewoon loonbelasting beta
len, dus in het algemeen tot zo'n
50.000 gulden bruto, wil ik er alles
aan doen om de belasting- en pre
miedruk te beperken en te vermin
deren. Dat zal ten koste moeten
gaan van faciliteiten waarvan in het
bijzonder hoge inkomens profite
ren", aldus Kok.
De tweeverdieners zijn er begin
vorig jaar iets op vooruit gegaan
toen de zogeheten 'tweeverdieners
regeling' werd afgeschaft. De minis
ter van financien meent dat er een te
groot verschil driehgt te ontstaan
tussen 'gewone werknemers die het
niet breed hebben' en 'een generatie
goed opgeleide tweeverdieners en
zelfstandige ondernemers'.
Kok vindt daarbij overigens
CDA-fractievoorzitter Brinkman
aan zijn zijde. Deze heeft de afgelo
pen tijd ook al menigmaal gepleit
voor het zwaarder belasten van
tweeverdieners, ten gunste van
mensen die van eén inkomen een
gezin moeten onderhouden.
Tussenbalans voorspelt onweer over arbeidsvoorwaarden
Van onze ANP-correspondent
DEN HAAG De tussenbalans
hangt als een onweerswolk boven
de cao-onderhandelingen voor de
ambtenaren, die morgen informeel
beginnen. De voorstellen uit deze
miljardenbezuiniging zullen het
overleg direct raken. Hoewel het ka
binet nog geen officiële besluiten
over de tussenbalans heeft geno
men. kregen de ambtenarenbonden
deze week van topambtenaar Pont
al te horen dat de overheid niet voor
300 miljoen, maar voor tussen de
600 en 900 miljoen gulden moet be
sparen.
Dat betekent dat er een groot aan
tal banen bij het rijk moet verdwij
nen. Zo'n 10 000 schatte Pont vorige
week. De lagere overheden zullen
naar verwachting een bedrag van
enkele honderden miljoenen min
der krijgen. Hoeveel banen dat zal
kosten, is is nog moeilijk te zeggen.
Het probleem is ook dat eerdere be
zuinigingen juist bij de gemeenten
en de provincies hun beslag hebben
gekregen. Maar ook de onderhande
laars op dat niveau zullen genoeg te
doen krijgen.
In de stroom publiciteit rond de
tussenbalans moesten de bonden in
de krant lezen dat er plannen zijn
om de welvaartsvaste ABP-pen-
sioenen in lijn wil te brengen met de
minder uitbundige regelingen in
het bedrijfsleven. De laatste koppe
len de hoogte van de pensioenen
niet aan de loonontwikkeling maar
aan de geldontwaarding. Ook zou
den ABP-pensioenen moeten wor
den afgeleid van het gemiddelde in
komen tijdens de volledige ambte
lijke loopbaan en niet van het inko
men in de laatste drie werkzame ja-
Pensioenen vormen een uiterst
gevoelige materie. Te meer ook
door de grepen uit de ABP-kas in de
jaren 1980, waarmee het Rijk zijn fi
nanciële gaten dichtte. Dat heeft ge
leid tot een te lage pensioenpremie,
die op den duur moet worden ver
hoogd om de pensioenen in de toe
komst te kunnen garanderen. De
miljarden die daarvoor nodig zijn
heeft de overheid niet. De ambtena
ren op hun beurt vinden dat zij die
rekening niet op hun bord mogen
krijgen. Daarmee zouden ze dubbel
worden 'gepakt'.
Het idee waarmee minister Dales
speelt, maakt de bonden ook niet
bepaald gelukkig. Dales wil de vut
en de invliditeitspensioenen - zeg
maar de wao voor de ambtenaren -
uit de ABP-pensioen-premie halen.
Deze uitkeringen zouden vervol
gens via een soort omslagstelsel
jaarlijks door de ambtenaren moe
ten worden opgebracht. Hierdoor
valt een fors bedrag vrij. en is pre
mieverhoging om de tekorten bij
het ABP weg te werken, (voorlopig)
niet nodig.
Volgens de bonden, die inmid
dels al met de rechter hebben ge
dreigd, gaat het echter ook hier om
werknemersgeld. Hoe de uiteinde
lijke voorstellen ten behoeve van de
tussenbalans er ook uit zullen zien,
ze belasten het overleg over de ar
beidsvoorwaarden voor 1991, zo is
in vakbondskring steeds luider te
horen.
Zonder stukken
Minister Dales en de bonden begin
nen morgen 'op een geheime plaats'
informeel te praten, vrijwel zeker
zonder stukken op tafel (al is de in
zet van de centrales wel bekend).
"Niet meer dan aftasten dus", zo
formuleert een ingewijde. Toch
wordt niet uitgesloten dat er over
twee weken, op de derde of vierde
in de agenda's opgenomen ondcr-
handelingsdag, voor het eerst offi
cieel zal worden gesproken, op ba
sis van 'harde voorstellen' van beide
kanten.
Binnenlandse Zaken zwijgt in al
le talen over de inzet van de minis
ter. maar het ligt in de rede dat er
3.25 procent loonkostenruimte aan
wezig is - de maximale stijging die
volgens het kabinet is toegestaan
Bij een totale loonsom van 50 mil
jard gulden gaat het dan om iets
meer dan 1.6 miljard gulden. 'Vin
dingrijkheid' leidde er de afgelopen
jaren toe dat die ruimte doorgaans
met een paar honderd mifjoen kon
worden uitgebreid. De rekening, bij
voorbeeld door een andere vut-fi
nanciering, werd dan meestal bij
het ABP neergelegd. Die 'truc' kan
nog eens worden uitgevoerd.
De eisen van de ambtenarenbon
den doen het ergste vrezen. Gelijk
oplopen met het bedrijfsleven, zo'n
beetje de minimumeis van ieder
een, lijkt een illusie. In de marktsec
tor liggen de salarisverbeteringen al
Minister Dal*
boven de 3,25 procent. Samen met
andere zaken die in het particuliere
cao-overleg worden afgesproken,
komen de loonkosten in de 'markt'
daar zeer ruim boven. De ambtena
ren moeten het allemaal bekostigen
uit die 3,25 procent
Hun cao-eisen liegen er deson
danks niet om De grootste centrale,
de bij de FNV aangesloten ACOP
(onder meer AbvaKabo), eist een sa
larisverhoging met 4 procent en 1.5
procent voor onder meer korter
werken en hogere jeugdlonen Daar
komt buiten de directe loonsfeer
nog een aantal zaken (onder meer
bestrijding van ziekteverzuim) bij
De eisen van de ander bonden doen
daar niet of nauwelijks voor onder.
Compromissen zullen niet een
voudig zijn te vinden, erkennen alle
partijen Tussen bonden onderling
zullen er bovendien waarschijnlijk
ook wrijvingen komen De twei-
grootste centrales voelen niets voor
inkomensverbeteringen voor be
perkte groepen ambtenaren Om
het nog ingewikkelder te maken
speelt ook nog de discussie over het
in lijn brengen van het overheids-
overleg met het overleg in de markt
sector Daarbij gaat het om zowel de
gelijkwaardgheid van cao-partners
als een opdeling in sectoren De
puzzel is nog nooit zo ingewikkeld
geweest
