LEIDSCH
DAGBLAD
De Klerk schrapt
pijlers apartheid
38
Biusim.
Vrachtwagenchauffeurs: weg naar Baghdad hel
Iraakse tanks zijn opnieuw
Saudi Arabië binnengevallen
LEIDSCH DAGBLAD
Extreem-rechts loopt weg bij rede president
'Bij Khafji 200 Irakezen
gedood en 400 gevangen'
/RIJDAG 1 FEBRUARI 1991
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39462 Prijs fl. 1,45.
3UWEISHED (Rtr) - De reis naar
3aghdad staat gelijk aan een tocht
ioor de hel met dode mannen in
jrandende vrachtwagens, na bom-
jardementsvluchten van de gealli-
?erden op trucks die olie en meel
.ervoeren. Dit hebben Jordaanse
:hauffeurs giseren gezegd.
"Ik zag de dood met eigen ogen",
•egt Mohammed Deeb tegen ver-
ilaggevers na zijn reis over de Iraak-
;e snelweg naar de grenspost met
fordanië bij Ruweished. "Ik ga niet
erug. Ik was stijf van angst", zegt
le vrachtrijder.
Drie ziekenauto's van de
fordaanse Rode Halve Maan kwa-
nen gisteren uit Irak aan met wat
■en dokter in het ziekenhuis van
tuweished, Mahmoud Khreis, aan-
Geen lichaam meer
"Een heeft geen lichaam meer. Zijn
vlees was tot op het bot weggesmol
ten. De andere twee zijn stukken
houtskool", zegt Khreis.
Minister van buitenlandse zaken
Taher al-Masri van Jordanië be
schuldigde woensdag Amerikaanse
en geallieerde vliegtuigen die Irak
bombarderen, er van dat die willens
en wetens aanvallen uitvoeren op
Jordaanse tank- en personenauto's
op de Iraakse snelweg dicht bij de
grens met Jordanië.
Naar Masri zei waren dinsdag en
woensdag vier Jordaniërs en een
Egyptenaar gedood en negen tank
auto's vernietigd. De multinationa
le troepenmacht onder Amerikaan
se leiding heeft gezegd dat de lucht
aanvallen gericht zijn tegen militai
re doelen en dat ze zodanig gepro
grammeerd worden dat er geen bur
gerslachtoffers vallen.
Deeb (42) en andere chauffeurs
zeiden dat ze gistermorgen een
brandende olietankauto hebben ge
zien met de chauffeur dood achter
het stuur op 100 km snelweg tussen
de Iraakse stad Ar Rutbah en de
Iraakse grenspost Treibeel.
Ze zagen een andere vrachtwa
genchauffeur dood op de grond
naast zijn wagen liggen nadat deze
kennelijk was geexplodeerd. Zeker
vier meelauto's en verscheidene
personenauto's waren ook geraakt,
zeiden zij.
Een medewerker van de ambas
sade van Vietnam in Baghdad, die
120 Vietnamese verpleegsters naar
de grens begeleidde, zei dat hij twee
dode vrachtautochauffeurs heeft
gezien. "Ze zaten opgesloten in hun
brandende voertuigen", zei hij, "de
weg is bezaaid met bomkraters".
Jordanië heeft zich gehouden aan
de VN-handelssancties tegen Irak
die na de invasie in Kuwayt aan
Baghdad werden opgelegd, maar
het is - met toestemming van de VN
- olie blijven ontvangen uit Irak, dat
zijn enige leverancier is.
Jordaanse chauffeurs vullen hun
tankauto's regelmatig bij een
pompstation ten westen van Bagh
dad. waarna ze hun vracht naar Jor
danië terugbrengen.
'Auto's beschoten'
Verscheidene reizigers hebben gis
teren gezegd dat Jordaanse
vrachtwagenchauffeurs meel en
thee naar Irak vervoeren, wat in
strijd lijkt met het VN-embargo
lÓireis zei dat hij woensdag ook
mensen heeft behandeld die ge
wond waren geraakt bij de aanval
len op de snelweg. Hun wonden
wekken het vermoeden dat de
vliegtuigen de auto's zowel beschie
ten als bombarderen, aldus de dok-
Maar weinig vluchtelingen kwa
men de grens over in vergelijking
met eerdere dagen. Onder hen wa
ren Vietnamese verpleegsters die in
Iraakse ziekenhuizen werkten.
"Mijn land is het armste ter we
reld als gevolg van de oorlog die
Amerika heeft veroorzaakt", zegt de
35-jarige Ton Win. "Nu moest ik
Baghdad verlaten omdat het wordt
als Vietnam".
OHANNE^ .TG (GPD) - De Zuidafrikaanse president De Klerk heeft vanochtend in
iaapstad het ^nrappen van de drie belangrijkste apartheidswetten aangekondigd. In zijn
-■de ter gelegenheid van de opening van het parlementaire jaar zei De Klerk dat de drie
hoekstenen van 1 et apartheidssyteem", de bevolkingsregistratiewet, de groepsgebieden-
'et en de wetten op grondbezit, binnenkort verdwijnen. Het parlement moet zich nog
ver de voorstellen van de regering uitspreken.
ooral het feit dat de uit 1950 stam-
ïende bevolkingsregistratiewet,
et fundament van de apartheid en
e basis van de huidige grondwet,
ordt geschrapt komt als een com-
lete verrassing. Alleen de bepalin-
en die betrekking hebben op het
inctioneren van het huidige parle-
ïent, waar naast de blanken ook de
leurlingen en Indiërs in aparte ka-
ïers zitting hebben, blijven ge--
andhaafd tot de nieuwe grondwet
i werking treedt. In de praktijk be-
(VD opgetogen,
VABN ontevreden
>ver rede De Klerk
>EN HAAG (ANP) - De Anti-
partheidsbeweging Nederland
LABN) is teleurgesteld over de toe-
?ggingen die de Zuidafrikaanse
resident De Klerk vanochtend in
et parlement heeft gedaan. De me-
hanismen van de onderdrukking
orden in stand gehouden, aldus de
ABN in haar verklaring. De WD
indt bij monde van kamerlid Weis-
las dat de EG in reactie op de aan-
ondiging dat binnenkort de laatste
partheidswetten worden afge-
chaft, de economische sancties
ïoet versoepelen.
hogelijk einde
portboycot
EN HAAG (GPD) De sportw'e-
ld heeft verheugd gereageerd op
?t voorgenomen afschaffen van de
atste apartheidsregels in Zuid-
frika. Met het wegnemen van de
atste discriminerende wetten,
>mt vermoedelijk op korte termijn
n einde aan de sportboycot van
iid-Afrika. De kans is groot dat
t land mag deelnemen aan de
ympische Spelen, volgend jaar In
ircelona. Het besluit daarover
ardt waarschijnlijk al genomen
dens het eerstkomende congres
n het Internationaal Olympisch
imité (IOC), in april van dit jaar in
rmingham.
,ieen voetbal
SIDEN - De Afdeling Leiden van
KNVB heeft het programma van
t weekeinde geschrapt. Door de
rst zijn de velden onbespeelbaai
worden. De 'grote' KNVB beslist
de loop van de avond of er al dan
et wordt gevoetbald.
tekent de afschaffing van deze wet
dat Zuidafrikanen niet langer wor
den ingedeeld op grond van hun
huidskleur.
"Het einde van de apartheid en
het schrappen van deze laatste dis
criminerende wetten brengt ons
aan het einde van een tijdperk waar
in door middel van dwang werd ge
probeerd het hoofd te bieden aan de
verscheidenheid van volkeren en
gemeenschappen binnen onze
landsgrenzen", aldus De Klerk.
De afgevaardigden van de ex
treemrechtse Konservatieve Partij
(KP) verlieten uit protest de zaal,
toen de president deze maatregelen
bekendmaakte. Een van hen noem
de De Klerk "een verrader van het
Afrikaner volk".
De regering stelde het verdwij
nen van de uit 1953 stammende
gröepsgebiedenwet, die zwarten
verbiedt in blanke wijken te wonen,
verleden jaar al in het vooruitzicht,
evenals het schrappen van beide
wetten op het grondbezit. Deze wet
ten, uit 1913 en 1936, behoren tot de
beruchtste uit de geschiedenis van
de apartheid. Op basis van deze wet
ten werden zwarte boeren zonder
compensatie van hun land verdre-
De Klerk kondigde tevens een
'manifest voor het nieuwe Zuid-
Afrika' aan. Dit manifest verklaart
dat 'alle mensen in Zuid-A'frika op
basis van een algemeen kiesrecht
moeten deelnemen aan alle geledin
gen van het landsbestuur en dat de
rechten van alle individuen en min
derheden, volgens het beginsel van
non-racisme in de grondwet wor
den beschermd'.
Conferentie
Over het onderhandelingsproces
zei de president te hopen dat de
meer-partijenconferentie, waar
wordt onderhandeld over de nieu
we grondwet, zo snel mogelijk van
de grond komt. Het ANC heeft zich
ook uitgesproken voor een derge
lijk forum. De grootste zwarte oppo
sitiebeweging houdt echter wel vast
aan haar eis dat een grondwetge
vende vergadering het laatste
woord over de nieuwe grondwet
heeft.
De Klerk wees dit van de hand,
evenals een andere eis van het ANC,
een overgangsregering, waaraan
het ANC deelneemt. Hij was echter
wel bereid "andere leiders inspraak
te geven bij de formulering van
maatregelen".
De president maakte verder voor
lopige stappen bekend die het
schrappen van de apartheid in het
gemeentebestuur mogelijk maken
en zegde meer geld toe voor zwart
onderwijs en huisvesting.
Hij kraakte verder harde noten
over de campagne van 'massale ac
tie' waarmee het ANC de regering
onder druk zet en zei dat excessen
niet worden getolereerd. Het ANC
heeft opgeroepen vandaag massaal
te demonstreren tegen de opening
van het 'minderheidsparlement'.
Hoogtepunt van de acties is een pro
testmars onder leiding van ANC-lei-
der Sisulu naar de parlementsge
bouwen.
Baby er
toch bij
SAUDI ARA-
BIË Kapitein
Joan Con ley
van het Ameri
kaanse leger
met een fotootje
van haar twee
jarige dochter
tje Stephanie op
de helm.
De kapitein u
den in Saudi
Arabië, waar ze
bij een logistieke
eenheid van de
National Guard
zorgt voor de be-
voorading van
de fronttroepen.
(foto EPA)
DEN HAAG (GPD/Rtr) - Iraakse tanks zijn vannacht opnieuw
Saudi-Arabië binnengevallen. Dit hebben verslaggevers aan het
front vanmorgen meegedeeld. Minstens drie Iraakse tanks wer
den tijdens gevechten met Amerikaanse mariniers uitgeschakeld.
Het treffen vond plaats ter hoogte van de Kuwaytse grensplaats
Umm Hujul, ongeveer 80 kilometer ten westen van de kustplaats
Khafji. Gisteren slaagden Saudische legereenheden er in Khafji
op Iraakse troepen de heroveren.
Duizenden Iraakse grondtroepen in Na de herovering door het Saudi-
Kuwayt zouden inmiddels zijn op- sche leger van de grensstad, in de
gerukt naar de grens met Saudi- jQop van gisteren, verplaatsten de
Arabië. Ze werden opgemerkt door gevechten zich naar de grens met
een eskader van de Amerikaanse Kuwayt. Over een grote afstand
luchtmacht, die meldde dat een langs de grens is de afgelopen 24
konvooi van zo'n duizend tanks en uur gevochten,
pantservoertuigen in zuidelijke
richting trokken. De Iraakse versterkingen werden
De geallieerden hielden gisteren afgelopen nacht heftig bestookt
al rekening met een nieuwe Iraakse door de geallieerde luchtmacht,
aanval. Bij Wafra, in het zuiden van Volgens een Engelse journalist die
Kuwayt, waren vijf tot zes divisies met de vierde Britse legerbrigade
samengetrokken, in totaal 50.000 meetrekt, werd de zeventien kilo
manschappen. meter lange kolonne van Iraakse
erioden
iet zon
oog en perio-
chts en 's
itends lichte
matige
rst. 's Mid-
;s om vries-
*nt. Zwakke
matige oos-
wind.
De vooruit-
hten voor
ndag tot en
*t woensdag:
'roog. perio-
n met zon en
'hte tot mati-
vorst.
WEERSVERWACHTING WEEKEINDE
2ófl3tebruarl
SAUDI-ARABIË (UPI/Rtr) - Saudi
sche militairen hebben vanmorgen
verklaard dat bij de gevechten rond
Khafji de afgelopen dagen ongeveer
200 Irakezen zijn gedood en dat er
meer dan 400 gevangen zijn geno
men. De militairen verklaarden dit
tegenover verslaggevers die met het
Saudische leger meetrokken naar
het front.
Eerder zeiden de geallieerden dat
ruim 160 Irakezen gevangen waren
genomen. Volgens de Saudi's zijn
ook 46 vijandelijke voertuigen ver
nietigd. Aan de zijde van de Saudi's,
die Khafji heroverden met artille-
riesteun van Amerikaanse mari
niers, zouden vier mensen zijn ge
sneuveld en acht gewond zijn ge
raakt. Ook zijn twee tanks en zes
voertuigen verloren gegaan, aldus
de zegslieden.
Het Pentagon maakte vanmorgen
de namen bekend van de laatste vijf
van de elf mariniers die tijdens de
Iraakse aanval op Khafji werden ge
dood. De namen van de overigen
waren al eerder vrijgegeven.
In Khafji werd vanochtend nog
steeds geschoten. De geallieerde
troepen die de stad hebben ingeno
men, worden geregeld beschoten
door Iraakse sluipschutters die zijn
achtergebleven. Ook liggen overal
landmijnen die door de Irakezen
zijn achtergelaten.
Volgens het Amerikaanse pers
bureau CNN wordt ook in de omge
ving van de stad nog gevochten tus
sen geallieerden en delen van Iraak
se eenheden die zich nog op
Saudisch grondgebied bevinden
Afgelopen nacht beschoten de Irak
ezen Khafji nog met artillerievuur.
militairen en voertuigen die naar de
grens optrok aangevallen door geal
lieerde bommenwerpers van het ty
pe B-52.
Londen heeft inmiddels inge
stemd met een Amerikaans verzoek
om B-52's in westelijk Engeland te
stationeren voor hun voortdurende
bombardementsvluchten op Ku
wayt en Irak.
Amerikaanse woordvoerders
noemden de Iraakse troepenbewe
ging 'een poging om de geallieerden
eerder in een grondoorlog te lokken
dan zij van plan zijn'. De Ameri
kaanse luchtmacht toonde zich niet
ongelukkig met de activiteiten op
de grond. De ingegraven Iraakse
troepen komen nu tevoorschijn en
vormen een gemakkelijk doelwit
voor de in de lucht oppermachtige
geallieerden. De Iraakse grondaan-
val op Khafji was volgens de com
mandant van de Amerikaanse
luchtmacht, generaal Horner, 'het
stomste dat hij (Saddam Hussein)
kon doen'.
Hoewel de onverwachte Iraakse
grondaanval verliezen tot gevolg
had en heeft geleid tot kritiek op de
geallieerde inlichtingendiensten, is
de veldslag door de Amerikanen af
gedaan als 'militair onbelangrijk'.
De bevelhebber van de geallieerde
strijdmacht, generaal Schwarzkopf,
vergeleek de Iraakse actie met een
mug die een olifant te lijf gaat. Irak
noemde de slag om Khafji 'een gro
te overwinning die aantoont dat
Baghdad het initiatief heeft overge
nomen van de Verenigde Staten'.
De geallieerden moesten giste
ren, op de vijftiende dag van de oor
log, forse verliezen incasseren. Het
Amerikaanse ministerie van defen
sie meldde dat een transport toestel
met achttien tot twintig militairen
aan boord achter de Iraakse linies
was neergestort. Volgens het Pen
tagon betrof het een vliegtuig van
het type EC-130H dat wordt ge
bruikt voor het elektronisch storen
van communicatiesystemen. Hel
was het twintigste en tot nu toe
grootste vliegtuig dat de multinatio
nale strijdmacht in de oorlog heefl
verloren.
Q andagimeftsj
wrrtiaol
Reisorganisaties
verlagen kosten
DEN HAAG (ANP) - De grote reis
organisatoren in Nederland bestrij
den de nadelige gevolgen van de
Golfoorlog in hun branche vooral
met kostenverlaging. Holland Inter
national (1.000 werknemers) neemt
voorlopig geen uitzendkrachten
meer in dienst en bezint zich op
werktijdverkorting.
Arke Reizen (600 personeelsle
den) heeft al besloten tot tot een
werktijdverkorting van 20 tot 32 uur
per week voor de helft van het per
soneel.
SCHAATSPLEZIER
nj Bristol kunt u kiezen uit een ruime
i.a kwast- en ijsbockeyschaatson en
dit lage model NOOR met zwart leder
schoen en verchroomde ijzers.
Maten 36-46 Bristolprijs
nil voor siackts
Pagina 2:
Media-oorlog om Golf.
Amerikaanse souvenir-indus
trie bloeit op door Golf.
Pagina 9:
Hawks en Patriots vullen el
kaar goed aan.
Iran bekritiseert landing
Iraanse vliegtuigen.
Emir van Kuwayt: democraat
of potentaat?
Communistische partij waar
schuwt tegen 'straffen' Irak.
Pagina 11:
Familiecomité 'Gijzelaars vrij'
heeft forse kritiek op Van den
Broek.
Marokkanen in Nederland
voelen zich geïsoleerd.
Aangepaste diensten KLM,
NLM, Cityhopper en Netherli-
Overzichtskaart oorlogshan
delingen Golfgebied.
Woltgens gaat
gesprek aan met
dissidente leden
AMSTERDAM (GPD) - PvdA-
fractievoorzitter Thijs Woltgens
heeft een handreiking gedaan
naar de beide dissidente kamerle
den Piet de Visser en Frans Moor.
Woltgens nodigde zijn beide fractie
genoten uit voor een gesprek, "zo
dat het mogelijk wordt weer in rede
lijke harmonie met elkaar samen te
werken".
De Visser en Moor zijn deze week
in opspraak gekomen. De Visser he
kelde de manier, waarop de fractie
onder druk was gezet om in te stem
men met deelname aan de Golfoor
log. Moor sprak deze week in de
Tweede Kamer zonder overleg met
de fractie over zyn afwijkende
standpunt over de Jeugdwerkga-
rantiewet.
Beiden werden zij door de fractie
leiding voorlopig buiten spel gezet-
Moor mag niet meer namens de
fractie optreden. De Visser kreeg
een zodanig harde brief van de frac
tieleiding, dat hij zich beraadt op
zijn positie.
Woltgens nodigde hen vanoch
tend tijdens het PvdA-congres in
Amsterdam uit voor een gesprek.
Daarmee gaf hij een opening voor
een oplossing van het conflict.
Nederlandse vredesactivisten in Amman
DEN HAAG (ANP) - Vijf vredesactivisten uit Nederland zijn vanochtend
vanuit de Iraakse hoofdstad Baghdad aangekomen in Jordanië. De vijf
maken deel uit van een groep van 86 activisten, die gisteren met twee bus
sen naar de Jordaanse hoofdstad Amman zijn gereden. De vredesactivis
ten verbleven de afgelopen weken in een vredeskamp op de grens tussen
Irak en Saudi-Arabie. De Nederlanders hopen over enkele dagen terug te
keren in Nederland. "We willen onze vredesstrijd nu voortzetten op eigen
terrein. Hoe, dat weten we nog niet precies", aldus een van hen.
BRISTOL In LEIDCN
Uagtgrtchl 5 (nusl CXGR0S)
tel 071 - 226154 Donderdag koopavond
DAM JA, IK WIL EEN ABONNEMENT OP DE KRANT VOOR IIX EJGEN STUK
DUIl VAN NEDERLAND
D Ik neem het leidsch Dagblad 7 weken op proef voor maar 28,75
Noteer mij voor een kwartaalabonnement 76,75
Voor hel abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis'
(Aankruisen wat van toopassmg i»)
Naam:
Adres