Golfoorlog j aagt
Duitser op kosten
Iran: Irak moet bloeniet breken
Dodental in
Israël loopt
op tot twaalf
Aandeel Nederland in
oorlog groeit gestaag
Israël hekelt plan van VS
en Sovjets voor bestand
Aanval Irak telefonisch gemeld
DONDERDAG 31 JANUARI 1991
OORLOG4N DE GOLF"
PAGINA 9
JERUZALEM (AFP/DPA) - In Is
rael zijn sinds 18 januari 12 mensen
omgekomen en 273 gewond geraakt
na het afschieten van 27 Iraakse ra
ketten op Israëlisch grondgebied.
Dit heeft de woordvoerder van het
Israëlische leger gisteren meege
deeld.
Van de doden kwamen er 2 om
toen hun woning instortte nadat die
door een raket was getroffen. De 10
anderen overleden aan een hartaan
val of stikten in hun gasmasker tij
dens raketalarm.
Van de 273 gewonden lagen er
gisteren nog 7 in het ziekenhuis. On
geveer 500 Israëliërs moesten wor
den behandeld aan de gevolgen van
een shock, en 220 moesten naar het
zieknhuis nadat ze doses atropine
hadden binnengekregen. De atropi
ne was door het leger uitgereikt sa
men met de gasmaskers.
'Ook Jordaniërs
gedood bij
bombardement
AMMAN (AP) - Amerikaanse ge
vechtsvliegtuigen hebben gisteren
bombardementen uitgevoerd op ci
viel autoverkeer in de buurt van de
Jordaans-Iraakse grens. Daarbij
zijn vier Jordaniërs en een Egypte
naar gedood. De Jordaanse minis
ter van buitenlandse zaken Taher
Masri heeft dit gisteren gezegd. Hij
waarschuwde dat zijn land met een
reactie zal komen als dergelijke aan
vallen niet worden gestaakt.
"Amerikaanse aanvallen op au
to's van Jordaanse burgers hebben
vandaag de dood van vier Jordaan
se burgers en een Egyptenaar ver
oorzaakt", zei Masri tot een veront
waardigd gehoor van parlementari
ërs. Hij zei dat de luchtaanvallen
waren uitgevoerd boven Iraaks
grondgebied, vlakbij de Jordaanse
grens, op de snelweg die Baghdad
en Amman verbindt en die wordt
gebruikt door vluchtelingen die
Irak verlaten en in Jordanië een vei
lig heenkomen zoeken.
Volgens de minister zijn ook door
toedoen van Amerikaanse lucht
aanvallen dinsdag en woensdag in
totaal negen olietankers, met be
stemming Jordanië, vernietigd.
Turkse generaal
doodgeschoten
ANKARA (AFP/DPA/Rtr) - Drie
gewapende mannen hebben giste
ren de gepensioneerde Turkse ge
neraal Hulusi Sayin doodgeschoten
in Ankara nadat hij met zijn vrouw
uit een militair voertuig was ge
stapt. De lijfwacht die hem normaal
begeleidt, was niet ter plaatse.
De aanslag is opgeëist door de ui
terst linkse organisatie Dev-Sol.
Dev Sol heeft zich verantwoordelijk
gesteld voor zeker zes aanslagen op
westerse doelen sinds een multina
tionale troepenmacht onder leiding
van de Verenigde Staten twee we
ken geleden de oorlog ontketende
om Irak uit Kuwayt te verdrijven.
Hogere belastingen, ook wegens Oost-Europa
BONN/BERLIJN (GPD/AP/AFP) - Bondskanselier Kohl heeft gisteren in zijn regerings
verklaring hogere belastingen aangekondigd, vanwege de financiële steun van Duitsland
aan de geallieerden in de Golfoorlog en de hulp aan midden-en Oosteuropese landen. Soli
dariteit met Israël was een tweede belangrijke thema in de rede waarin Kohl in Bonn zijn
beleid voor de komende vier jaar uitstippelde.
De eerste Egyptische vluchtelingen uit Irak bereikten gisteren het kamp aan de grens van Irak met Jordanië Ze
werden daar opgevangen door medewerkers van het Rode Kruis. Moto afpj
De Duitse regering lijkt zich veel te
hebben aangetrokken van de inter
nationale kritiek op haar houding in
de Golfcrisis Duitsland is verweten
onvoldoende steun te geven aan de
geallieerde oorlogsinspanning, ter
wijl het vooral Duitse bedrijven zijn
geweest die Irak aan gifgas, wa
pens. bunkers en dergelijke hebben
geholpen. Dinsdag werd de finan
ciële bijdrage aan de oorlogsinspan
ningen aanzienlijk opgeschroefd.
De Duitse regering heeft nu Israël
Stasi leerde Irak
gebruik wapens
LONDEN (DPA) - De Stasi heeft
Iraakse agenten geleerd hoe ze che
mische en bacteriologische wapens
tegen burgerdoelen moeten gebrui
ken. In een uitzending van de Britse
omroep Channel 4 beschreef giste
ren een vroegere medewerker van
de Oostduitse geheime dienst hoe
Irakezen, Palestijnen en andere
Arabieren hiervoor worden opge
leid.
De trainingen hadden tot 1985
plaats in de Stasi-school in Massow,
en nadien in Irak, Syrië en Yemen.
De agenten werd ondermeer bijge
bracht hoe ze drinkwater met bacte
riën kunnen vergiftigen. Verder oe
fenden de leerling-terroristen in het
plegen van aanslagen op luchtha
vens, treinstations en bij openbare
bijeenkomsten.
acht Patriot-raketafweersystemen
aangeboden om de joodse staat te
helpen beschermen tegen verdere
Iraakse aanvallen. Daarnaast heeft
Bonn ook apparatuur beloofd ter
bestrijding van chemische wapens.
Voorts komt er 800 miljoen mark
steun voor twee onderzeeers.
Volgens regeringswoordvoerder
Vogel zal Duitsland ook 'grote hoe
veelheden' medische apparatuur en
medicijnen naar Israel sturen, als
mede 58 tanks die chemische wa
pens kunnen opsporen. De Duitse
regering heeft ook besloten 800 mil
joen mark (ongeveer 900 miljoen
gulden) hulp te geven aan Groot-
Brittannie als steun voor de oorlog
tegen Irak.
Turkije
In zijn rede wees Kohl wees erop
dat volgens de richtlijnen van de
NAVO zijn land bij een Iraakse aan
val op het NAVO-lid Turkije, recht
streeks bij de oorlog betrokken zal
worden. "Het bondgenootschap
kan op onze steun rekenen. Dat
geldt voor alle lidstaten, dus ook
voor Turkije". Bonn heeft 18 ge
vechtsbommenwerpers van het ty
pe Alpha-Jet in Turkije gestatio
neerd ter bescherming tegen een
Iraakse aanval.
Kohl kondigde aan 600 Duitse mi
litairen naar Turkije te sturen, die
de wapensystemen van het Hawk-
en Roland-afweergeschut moeten
bedienen od NAVO-vïiegvelden in
DEN HAAG (ANP) - De invasie
in Iran van zo'n honderd Iraakse
gevechtsvliegtuigen, waaronder
het puikje van Saddam Husseins
luchtmacht, leidt in tal van hoofd
steden tot speculaties. Blijft Te
heran neutraal of kiest het toch
partij voor Irak?
Het toelaten van de Iraakse
vliegtuigen is niet in strijd met
Irans neutraliteit, zo meent een
Iraanse diplomaat. Hij wijst erop
dat Turkije officieel ook neutraal
is, maar niettemin toestaat dat ge
allieerde vliegtuigen van een
Turkse basis opstijgen voor bom-
bardementsvluchten op Irak.
Teheran heeft steeds gezegd
neutraal te blijven in de oorlog
tussen de Grote Satan (de Ver
enigde Staten) en de Kleine Satan
(Irak). Kort na de invasie van Ku
wayt veroordeelde Iran Baghdad
en eiste de terugtrekking van de
Iraakse troepen. Afgelopen week
einde verklaarde Teheran nog dat
de vliegtuigen die op zijn grond
gebied landen, in beslag worden
genomen en er zullen blijven tot
dat de oorlog voorbij is.
Militaire deskundigen menen
dat er mogelijk kort voor het uit
breken van de oorlog in januari
inderdaad een overeenkomst is
gesloten tussen Baghdad en Te
heran over het stationeren van
vliegtuigen. Maar toch gelooft
men niet dat dit betekent dat Iran
zijn neutrale houding heeft laten
varen. De Iraanse president Rafs-
anjani is zich er immers terdege
van bewust dat de landhonger
van Saddam Hussein na het Ku-
waytavontuur niet zal zijn gestild.
De kans is groot dat de Iraakse
agressie zich daarna weer tegen
Iran keert.
Vooralsnog gaat voor de Iraniër
Rafsanjani het Arabische spreek
woord "de vijand van mijn vijand
is mijn vriend" dan ook niet op.
Bovendien beseft de als pragma
tisch bekendstaande president
dat de huidige oorlog hem niet
bepaald windeieren legt. Zo
stemde Irak vorig jaar opeens in
met alle Iraanse voorwaarden
voor een vredesverdrag van de
oorlog van 1980-88.
Anderzijds moet Rafsanjani
ook terdege rekening houden met
de radicalen in zi jn land. Deze zijn
fel gekant tegen de militaire aan
wezigheid van de "ongelovigen"
in Saudi-Arabië, waar zich de be
langrijkste islamitische heilig
dommen bevinden. Veel radica
len willen lucht geven aan hun
anti-westerse gevoelens en lijken
zelfs bereid zich aan de zijde van
de Kleine Satan te scharen.
Shaul Bakhash, verbonden aan
de George Mason Universiteit in
Virginia, wijst erop dat de Ira-
niërs zich terdege bewust zijn van
Saddams pogingen om van de
Golfoorlog een Derde Wereldoor
log te maken tussen de islami
tische landen en het Westen. "De
Iraniërs zouden g^oelig kunnen
zijn voor Saddams succesvolle
'pogingen om overal in de wereld
radicale islamitische gevoelens te
mobiliseren, inclusief Iran". Het
toelaten van de Iraakse vliegtui
gen moet daarom vooral worden
gezien als "een gebaar om de
Iraanse publieke opinie tevreden
te stellen tegen zeer geringe kos
ten", aldus Bakhash.
Shireen Hunter, verbonden aan
het Centrum voor Strategische
Studies in Washington, merkt op
dat Iran de Iraakse vliegtuigen
mogelijk toeliet om kritiek van ra
dicalen te voorkomen dat de rege
ring de geallieerden steunt. "De
gevoelens die nu in Teheran le
ven, worden beheerst door angst.
Men is bang dat Saddam Hussein
de gevoelens van de Iraanse be
volking manipuleert om hen weer
in een oorlog te storten. Maar men
is men is mogelijk nog banger
voor de Amerikaanse intenties na
de oorlog", aldus Hunter,
Ook zou men in Teheran bang
zijn voor een machtsvacuüm als
Irak eenmaal is verslagen. Hier
mee zouden landen als Syrië en
Turkije, leden van de huidige an-
ti-Iraakse coalitie, hun voordeel
kunnen doen. zo meent men in
Teheran. Anderzijds zullen dan
ook de posities van Israel en Iran,
qua inwoneraantal (55 miljoen)
het grootste land in de regio, wor
den versterkt, zo menen waarne
mers.
Vorige week bezocht een Iraan
se delegatie Turkije die toen be
nadrukte dat de Iraakse territo
riale integriteit gehandhaafd
dient te blijven. "Iran wil Irak
zien bloeden, maar wil niet dat
het wordt gebroken", aldus Bak
hash.
Turkije. Naar Duitsland zijn verder
uit de Verenigde Staten 2000 mili
taire artsen, verplegers, ziekenver
zorgers en ambulance-chauffeurs
extra overgevlogen.
In zijn rede herinnerde Kohl er
verder aan dat de VS 40 jaar in
Duitsland de vrede en veiligheid
hebben verdedigd en dat de Ameri
kanen wezenlijk hebben bijgedra
gen tot de Duitse eenwording.
"Daarom is het verderfelijk dat m
deze tijd een kleine minderheid
luidkeels probeert de VS in plaats
van Irak verantwoordelijk te stellen
voor deze oorlog".
Een belangrijk onderdeel in Ko
hls tweeeneenhalf uur durende re
geringsverklaring vormde ook de
Europese eenwording. De kanselier
ziet zijn land en Frankrijk als de mo
tor bij dit proces en hij wil dal de
Europese Unie tot stand komt voor
de Europese verkiezingen van 1994.
Admiraal Italië
legt commando in
Golfgebied neer
ROME (Rtr/AFP) - De commandant
van de Italiaanse zeestrijdkrachten
in het Golfgebied, admiraal Mario
Buracchia. is gisteren teruggetre
den als gevolg van de opschudding
die in Italië is ontstaan over uitlatin
gen van de admiraal in een week
blad. Volgens een woordvoerder is
minister van defensie Virginio Rog-
noni ingegaan op het verzoek van
de admiraal om te worden ontheven
van zijn post in het Golfgebied.
Buracchia had in een interview
opgemerkt dat de Golfoorlog 'met
een beetje meer wijsheid' niet nodig
was geweest. "Naar mijn mening
had een vreedzame oplossing kun
nen worden bereikt als bijvoor
beeld wat langer was doorgegaan
met het economische embargo", zo
citeerde het grootste weekblad van
Italië, Famiglia Cristiana, de admi
raal.
De regeringspartijen in Italië, on
der aanvoering van de christen-de
mocraten. reageerden woedend,
terwijl de communisten en de Groe
nen, die fel tegen de Golfoorlog zijn
gekant, de admiraal juist prezen.
Burracchia, die in de Golf het
commando voerde over een contin
gent van vier schepen, verklaarde
dinsdag na het uitkomen van het
blad dat zijn uitlatingen uit hun ver
band waren gerukt Van de kant van
het weekblad werd echter gezegd
dat de admiraal in het op de band
opgenomen interview woordelijk
was geciteerd.
Vandaag zou worden beslist wie
de opvolger wordt van Buracchia.
DEN HAAG (ANP) - Er gaan voor
alsnog geen twee, maar slechts één
Nederlands Hawk-squadron uit
Duitsland naar Turkije, het 324-
squadron. Een van de locaties waar
Turkije een Nederlands Hawk-
squadron wilde stationeren, ligt na
melijk in een dal, wat betekent dat
de radar van de Hawk vijandelijke
doelen niet kan waarnemen.
Een verkenningsteam van de Ko
ninklijke Luchtmacht gaat op dit
moment na of er in Turkije een al
ternatieve plek is voor stationering
van de Hawk-raketinstallaties.
BJijkt deze plaats niet geschikt, dan
bestaat de mogelijkheid dat het 328-
squadron niet naar Turkije gaat.
Van den Broek:
'Nederland in
VN-vredesmacht'
WASHINGTON (GPD) - Als na af
loop van de Golf-oorlog de Verenig
de Naties (VN) Nederland zou vra
gen, mee te doen aan een vredes
macht, dan zou -dat verzoek "zeer
welwillend worden bekeken". Al
dus minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken) afgelopen nacht in
Washington.
"Het ligt in de rede dat voor een
vredesmacht eerst aan de Arabi
sche landen wordt gedacht, maar ik
sluit niet uit dat ook een beroep op
andere landen zal worden gedaan",
zei de minister na besprekingen
met zijn Amerikaanse collega Ba
ker.
Dit geprek sloot een tweedaags
bezoek aan de Amerikaanse hoofd
stad af, waarin de bewindsman on
der andere ook president Bush, mi
nister Cheney (defensie) en natio
naal veiligheidsadviseur Scowcroft
had. Met Baker sprak hij over de
vraag wat er na de oorlog moet ge
beuren in de Golf-regio.
Het overvliegen van het 324-squa-
dron, dat is gestationeerd in het
Duitse Blomberg, is vandaag be
gonnen. Met vier vliegtuigen wordt
materieel naar Dyarbakir overge
vlogen. Er gaan vandaag ook 35
mensen mee. De overige militairen,
ongeveer 65, vertrekken morgen.
Met het besluit van het kabinet,
gisteren, in te stemmen met het ver
zoek van de NAVO Hawk-squa-
drons naar Turkije te sturen, neemt
het Nederlands aandeel in de Golf
oorlog steeds meer toe. Een 31 men
sen tellend medisch team van de
landmacht vertrekt zondag recht
streeks naar Saudi-Arabië.
Commandant P. Kok van de Ne
derlandse taakgroep in de Perzi
sche Golf verklaarde gisteren dat de
kans bestaat dat zijn drie schepen
noordelijker gaan opereren, dichter
bij Kuwayt. Dit is het resultaat van
overleg met de Amerikaanse admi
raal March over een roulatiesys
teem in verband met reparaties en
onderhoud van de schepen in de
Golf.
In Den Haag wordt ervan uitge
gaan dat op korte termijn geen nieu
we Nederlandse bijdrage aan de
multi-nationale strijdmacht meer is
te verwachten is. Politiek gezien is
dat ook niet nodig, maar dit wil niet
zeggen dat voorgoed de grens is be
reikt.
Minister Ter Beek heeft de Twee
de Kamer gisteren op de hoogte ge
steld van de kosten die als gevolg
van het Golfconflict voor rekening
van Defensie komen. Over 1990 gaat
het om bijna 140 miljoen gulden. Dit
jaar bedragen de eenmalige uitga
ven tot nu toe 26 miljoen gulden. De
extra uitgaven belopen per maand
12,5 miljoen. De ontwikkelingen
gaan nu zo snel dat de kosten voor
het uitzenden van de twee Orion-pa-
trouillevliegtuigen naar Sicilië en
de Hawk-squadrons naar Turkije
nog niet zijn meegerekend.
Een soldaat inspecteert een lajiceerinrichting voor Hawk-raketten, vlak voordat zijn onderdeel naar Turkije
vertrekt. ltoto EPA)
MANAMA (AP) - De eerste aan
wijzing voor de buitenwereld dat
Iraakse grondtroepen erin waren
geslaagd Saudisch grondgebied
binnen te dringen, kreeg een jour
naliste dank zij een telefoontje
met het Khafji Beach hotel, dat
op Saudisch grondgebied ligt,
tien kilometer van de Kuaytse
grens. Een verslaggeefster van
Associated Press die gisteren het
personeel van het hotel belde
voor informatie over de toestand
bij de grens, kreeg onverwacht
Iraakse militairen aan de lijn.
"Wij zijn Iraakse soldaten"
hoorde ze toen ze vroeg wie ze aan
de lijn had. Ze dacht dat het een
grap was en vroeg vervolgens of
het waar was dat een Saudische
raffinaderij in brand stond, zoals
de Iraakse radio dinsdagnacht
had gemeld. De verslaggeefster,
Nabila Megalli, belt regelmatig
met personeel van het Khafii
Beach hotel om gebeurtenissen
in het grensgebied die door Irak
worden gemeld te checken. "Wie
bent u?", zei de stem aan de ande
re kant, "wie of wat. Egyptisch?".
Kennelijk raadde de man de na
tionaliteit van de Arabisch spre
kende verslaggeefster, afgaande
op haar accent. Er meldde zich
nog een tweede stem op de lijn-
'Wie zijn jullie?, vroeg de ver
slaggeefster. "Arabieren, Arabis-
me. Saddam Hussein, Arabisme"
werd er geroepen en er volgde
een scheldkanonnade tegen
Egypte. Zij zeiden niets van een
brand op een raffinaderij te we
ten. "Welke brand, welke brand,
wij zien niks". "Tot ziens in Jeru
zalem". riep de andere stem,
waarna het contact werd verbro
ken.
JERUZALEM/CAIRO/WASHING-
TON (AP/ANP) - De h—êli—he
premier Shamir heeft zich er giste
ren over beklaagd dat de Verenigde
Staten en de Sovjetunie gezamen
lijk met een initiatief voor een be
stand in de Golfoorlog zijn geko
men zonder daarover eerst met Is
rael te overleggen.
"Ik zou zeggen dat hier sprake is
van nalatigheid. Een politieke actie
die ons betreft, ons lot, onze toe
komst, is ondernomen zonder over
leg met ons, zelfs zonder ons van te
voren in te lichten", verklaarde Sha
mir.
Vooral door rechtse politici in Is
rael werd onmiddellijk fel afgege
ven op het Initiatief, omdat het in
hun ogen een opening zou bieden
voor een koppeling tussen de Iraak
se bezetting van Kuwayt en de Pa-
lestijns-Israilische problematiek
Shamir wilde zover niet gaan. Vol
gens de Israëlische premier is er wat
deze koppeling betreft geen wijzi
ging in het Amerikaanse standpunt
gekomen. Washington heeft zich
steeds krachtig tegen éen dergelijke
koppeling verzet, met het argument
dat Irak niet voor zijn agressie mag
worden beloond.
Israel heeft steeds in nauw con
tact met de Verenigde Staten ge
staan sinds operatie Desert Storm
op 17 januari van start ging, vooral
nadat de joodse staat het doelwit
was geworden van Iraakse raket-
aanvallen. Het commentaar van
Shamir is de eerste uiting van mo
gelijke onenigheid tussen de Ver
enigde Staten en Israël sinds het be
gin van de Golfoorlog
In Egypte werd gisteren daaren
tegen met blijdschap op het Sovjet-
Amerikaanse initiatief gereageerd.
Onderminister Ghali van buiten
landse zaken, meent dat het initia
tief "de wil van de internationale ge
meenschap" uitspreekt. Hij zei dat
Egypte ieder initiatief verwelkomt
dat een oplossing voor de crisis
biedt wanneer de voorstellen zijn
gebaseerd op een volledige en on
voorwaardelijke terugtrekking van
de Iraakse troepen uit Kuwayt.
Ghali voegde daaraan toe dat een
Iraakse terugtrekking uit Kuwayt
een 'precedent' zal scheppen voor
een Israëlische terugtrekking uit de
t a tta i bieden. "Het zal de basis
leggen voor onmiddellijke actie om
het Palestijnse vraagstuk tot een
oplossing te brengen".
In de gezamenlijke verklaring
stelden de VS en de Sovjetunie dat
er een bestand kan komen in de
Golfoorlog als Irak zich "ondubbel
zinnig" vastlegt op de terugtrek
king uit Kuwayt en "concrete stap
pen" in die richting zet. Het aanbod
werd gedaan na KlCl PlflllUg 8
overleg dat de Amerikaanse minis
ter Baker (buitenlandse zaken) in
Washington had met zijn Sovjet
collega Bessmertnych.
Hoewel de toonzetting van het
voorstel zou kunnen doen vermoe
den dat de Amerikaanse president
Bush operatie Desert Storm wil af
blazen voordat alle troepen daad
werkelijk uit Kuwayt zijn terugge
trokken, liet zijn woordvoerder
Marlin Fitzwater weten dat er "geen
enkele" beleidswijziging is FKn j
ter zei dat alleen een "massale te
rugtrekking" van Irak uit Kuwayt
een bestand kan opleveren.
Overigens heeft de Iraakse zaak
gelastigde in Stockholm, die giste
ren als eerste met een Iraakse reac
tie op het Sovjet-Amerikaanse voor-
i'i kwam. emgd dal hd hal niet
eens waard is om besproken te wor
den. "Onze positie is duidelijk. Ku
wayt is een deel van Irak Waarom
zouden we zelfs maar discussieren
over deze kwestie?", aldus Moham-
mtd Said al-Ham.
Minister Van den Broek (buiten
land— —kan) haafl intussen vanuit
Washington meegedeeld dat hij
geen koppeling kan ontdekken tus
n een terugtrekking uil Kuwa t
en het oplossen van het Palestijnse
vraagstuk.
