met
schuldig aan oorlog'
Syrië wacht met smart op verlies Irak
Perez weerlegt beschuldigingen kali
Kalmte van Hussein
valt waarnemers op
Rederij mag lading van
Gur Mariner verkopen
DONDERDAG 31 JANUARI 1991
PAGINA 11
•>~w j *i *1 1
NEW YORK (AP) - Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Javier Perez de Cuellar heeft met
klem de Iraakse beschuldiging van de hand gewezen als zou hij zelf, maar ook de Veiligheidsraad,
verantwoordelijk zijn voor het uitbreken van de Golfoorlog. Tegelijk deed hij een nieuwe oproep aan
Irak om Kuwayt te ontruimen.
ten tegen de oorlog in het westen.
"Hij kwam erg kalm en zelftrerze- HI^HI
kerd over. Hij gelooft stellig dat elke len de wapens gebruiken die gelijk-
dag dat het langer duurt, zijn positie waardig zijn aan de wapens die te-
ïn de Arabische wereld sterker gen ons gebruikt worden". Verder
zei hij dat Iraks raketten "nucleaire,
biologische en chemische koppen
kunnen hebben".
Woordvoerder Marlin Fitzwater
boek over Saddam heeft geschre- van het Witte Huis deed het vraag-
ven, zegt dat het doel van de Iraakse gesprek af als "de standaard-propa-
De Iraakse minister van buiten
landse zaken Tariq Aziz liet de VN-
chef op 24 januari in een brief weten
dat Irak hem persoonlijk verant
woordelijk houdt voor het uitbre
ken van de vijandelijkheden. Aziz
zei dat de oorlog in naam van de
Verenigde Naties door een "crimi
nele zionistische-imperialistische"
alliantie wordt gevoerd. Na dagen
lang gezwegen te hebben zei Perez
de Cuellar gisteren in een brief aan
Aziz dat hij de beschuldigingen af
wijst.
Hij wees er op dat hij op 13 janu
ari, enkele dagen voor het verstrij
ken van het VN-ultimatum, in
Baghdad Saddam Husayn nog had
voorgehouden dat de pogingen om
de "naderende tragedie" een halt
toe te roepen zouden falen tenzij
Irak zich bereid zou verklaren de
resoluties van de Veiligheidsraad
na te leven. Ook had de VN-chef be
loofd zich persoonlijk te zullen in
spannen om de gespannen politieke
situatie in het Midden-Oosten op te
lossen.
Perez de Cuellar herhaalde in zijn w J
antwoord aan Aziz dat de VN niet zullen dragen voor een bestand
uit zijn op de overgave van Irak,
maar een "gepaste oplossing" wil
len die overeenkomt met de resolu
ties
CAIRO (Rtr) - Arabische en wester
se waarnemers die gekeken hebben
naar het eerste televisievraagge
sprek van president Saddam Hus
sein van Irak sinds het uitbreken
van de oorlog, zijn getroffen door
het zelfvertrouwen dat hij uitstraalt.
"Hij lijkt vol vertrouwen en ont
spannen. Hij oogt niet als iemand
die vlak voor zijn nederlaag staat",
meent de ervaren Egyptische co
lumnist SalamaAhmed Salama.
"Met hem vergeleken ziet George
Bush er bezorgd en vermoeid uit",
aldus Salama die vooral voor de
half-officiele krant Al-Ahram
schrijft. Bush zag er uit als iemand wordt en de anti-oorlogsbeweging
die twintig jaar ouder is geworden groeit", meent de diplomaat
sinds hij 14 dagen geleden het sein
gaf tot de oorlog die Irak uit het be
zette Kuwayt moet verdrijven.
In een vraaggesprek met Peter orI
Arnett^de correspondent van Cable leider is de oorlog met zijn machts- gandatoespraak, waarin hij
structuur zoveel mogelijk intact te dreigt Amerikanen te doden en al-
overleven in de opvatting dat hij lerhande verwerpelijke oorlogshan-
News Network (CNN), dat maandag
opgenomen, zegt Saddam
m dat geval onmiddellijk zorg te God aan de kant van Irak staat en
dat zijn land de nederlaag zal toe
brengen aan "de landen met de gro-
Fahd zei dat Saddam zich thans te wapens en het smerige geld".
de kracht dient te realiseren van de Een Europese diplomaat die de
nvT k strijdmacht waar hij tegenover televisie-uitzending gisteren zag.
een regionale macht blijft in de tijd delingen te plegen",
na de oorlog.
"Hij weet wat hij doet. Hij be
grijpt dat hij uiteindelijk militair
verliest maar hij zal een tamelijk
zware tol eisen en er voor zorgen dat
Iraakse VN-ambassadeur Abdul staat. Hij wees erop dat het de geal- zegt dat hij getroffen was door de de Amerikanen en de geallieerden
Amir al-Anban speelde de briet van lieerden om de bevrijding van Ku- zelfverzekerdheid van Saddam en
Perez de Cuellar door aan Aziz,
maar gaf zelf geen commentaar.
Koning Fahd van Saudi-Arabie
en de Egyptische president Hosni
Mubarak hebben gisteren een on
middellijk bestand in de Golfoorlog
beloofd als de Iraakse president
Saddam Hussein toezegt dat hij zijn
troepen uit Kuwayt terugtrekt.
Mubarak waarschuwde tijdens
een verrassend bezoek aan de
Saudische hoofdstad Riyad Sudan
ervoor geen aanval te lanceren op
de Aswan-dam in Egypte, een stuw
dam die voor de Egyptische econo
mie van vitaal belang is.
Mubarak zei te hopen dat Sad
dam het Iraakse volk zal sparen en
alsnog bevel geeft voor de terug
trekking uit Kuwayt. Hij verklaarde
wayt gaat en niet om de bezetting diens actuele kennis van wat er i
van Irak. de wereld gebeurt, zoals de protes-
hier nooit meer tussenbeide ko
men", zegt hij.
Toen hem in het interview werd
Maar westerse en Arabische
waarnemers in Cairo zeggen dat de
uitzending, die Saddam ongeschokt
en vol zelfbeheersing toont na dui
zenden bombardementsvluchten
tegen zijn land. zijn vele aanhangers
in de islamitische wereld een hart
onder de riem zal steken. "De tegen
stelling tussen deze serene, zelfver
zekerde Saddam en de gek zoals hij
door de anti-Iraakse propaganda
wordt afgeschilderd, zal gewone
mensen treffen", aldus de Europese
diplomaat.
De Egyptische krant Al-Akhbar.
die in handen is van de autoriteiten
en een grote oplage heeft, heeft Sad
dam in commentaren omschreven
als "de gek van Baghdad". Marshall
Wiley, een vroegere Amerikaanse
diplomaat die in Baghdad gestatio
neerd geweest is. meent dat Sad
dam nog behoorlijk zelfverzekerd
overkomt. Hij heeft nog steeds
hoop dat hij een politieke overwin
ning kan boeken bij zijn nederlaag",
zei hij tegen CNN. waarbij hij erop
wees dat de Verenigde Staten het
verlies van veel mensenlevens ris
keren en ook politieke schade aan
de oorlog kunnen overhouden
Salama meent dat de Iraakse lei
der blijk geeft van "de psychologie
van de belegerde - je ziet alleen wat
je wilt zien". Maar Bulloch denkt
dat Saddam Hussein realistische
rapporten van de militaire toestand
krijgt van zijn commandanten te
velde en dat hij een staakt-het-vu-
ren zal aanvaarden nadat hij bij de
tegenpartij zo veel mogelijk slacht
offers heeft gemaakt tijdens de
grondgevechten om Kuwayt.
MIDDELBURG (GPD) - Azahara
Maritime, voormalig eigenaresse
van het vrachtschip Gur Mariner,
mag na 1 april de in Vlissingen op
geslagen lading (laten) verkopen.
De Middelburgse rechtbank be
paalde gisteren dat op den duur
'economisch bederf van de lading
niet valt uit te sluiten, omdat na 1 fe
bruari de opslag- en bewakingskos-
ten voor rekening van Azahara zul
len komen. Die kosten - volgens de
rederij 130.000 gulden per maand -
zullen worden doorberekend bij de
verkoop. In zijn vonnis stelde recht
bankpresident mr. Warnink dat van
Azahara niet kan worden verwacht
dat zij 'ten eeuwige dage' de lading
laat opslaan op haar kosten.
De Gur Mariner werd medio sep
tember vorig jaar in Vlissingen-
Oost aan de ketting gelegd. Het
schip was met goederen uit Duits
land, Engeland en Nederland op
weg naar Irak toen het in Port Said,
gedwongen door VN-sanctiemaat-
regelen, rechtsomkeert moest ma
ken naar Vlissingen. Daar nam de
Economische Controledienst de la
ding in beslag om te bekijken of de
goederen vielen onder het handels
embargo tegen Irak.
De lading werd voor rekening van
de Staat der Nederlanden opgesla
gen bij de NV Haven van Vlissin
gen. Na grondig onderzoek werd de
beslaglegging opgeheven en werd
de lading (bestaande uit machines,
laboratoriumonderdelen en chemi
caliën) teruggeven aan Azahara.
Bevrachter Iraqi Lines verzette
zich vorige week hevig tegen ver
koop van de lading, omdat deze tij
dens een veiling voor een spotprijs
zou weggaan. De opdrachtgever
vond het verder te vroeg om nu al
over te gaan tot verkoop, omdat de
eigenaren van de lading zich nu pas
beginnen te melden bij Azahara. De
waarde van de lading, naar verluidt
ettelijke miljoenen guldens, zou de
opslag- en bewakingskosten nog
lang niet overtreffen. Verkoop, al
dus Iraqi Lines, zou leiden tot direc
te kapitaalvernietiging. Door het
Smokkel van
Westen naar
Irak neemt toe
LOS ANGELES (Rtr) - Het aantal
bedrijven en personen in de wereld
dat het VN-embargo tracht te ont
duiken door munitie en goederen
aan Irak te verkopen is de afgelopen
weken fors toegenomen. De meeste
gevallen doen zich in West-Europa
voor, aldus de Los Angeles Times
gisteren.
De oorlog in de Golf levert voor
smokkelaars meer risico op, maar
ook meer winsten, aldus de Times.
Amerikaanse politiediensten zijn
meer dan 700 schendingen van het
embargo op het spoor gekomen,
waarvan zeker 20 in de Verenigde
Staten. Dat zijn er 200 meer dan en
kele weken geleden.
Volgens anonieme functionaris
sen die de krant aanhaalt zijn bui
tenlandse bedrijven, met name
Westeuropese, verantwoordelijk
voor het grootste aantal schendin
gen van het embargo. In december
gaf Washington de Duitse regering
een lijst met de namen van 50 ver
dachte Duitse bedrijven. De afgelo
pen weken is dat aantal, na klachten
van de Verenigde Staten en andere
landen, toegenomen tot meer dan
110.
Toch zijn de sancties tegen Irak
effectiever dan elke eerder interna
tionaal embargo in de recente ge
schiedenis. Iraks invoer is voor 90
procent afgesneden, de uitvoer zelfs
voor 97 procent, zeggen de functio
narissen.
embargo zou Azahara bovendien
niet meer aansprakelijk zijn voor de
lading.
Mr. Warnink stelde gisteren dat
Azahara wel degelijk de zorg heeft
over de opgeslagen goederen, en
daardoor ook de kosten voor opslag
moet betalen.
06-lijn CIDI
DEN HAAG (GPD) - Het Cen
trum voor Informatie en Docu
mentatie Israël (CIDI) opent op
1 februari een 06-lijn waarmee
dagelijks het laatste nieuws
over Israël en de joodse gemeen
schap zal worden verspreid. Het
CIDI wil met de 'Israel Nieuws
lijn' inspelen op de sterk geste
gen vraag naar informatie sinds
het begin van de Golfoorlog,
vooral van mensen met vrien
den en familieleden in Israël. De
kosten van de 06-lijn bedragen
50 cent per minuut. Het CIDI
heeft vanaf morgen 10 lijnen be
schikbaar
340.320.20.
nummer
DAMASCUS In ijdelheid
onderscheiden dictators in de
Arabische wereld zich
nauwelijks van elkaar. In de
Syrische hoofdstad Damascus
hangen net zo veel portretten van
leider Hafez al Assad als in
Baghdad van Saddam Hussein.
Ook het Syrische
veiligheidsapparaat doet niet
onder voor dat van Irak. Agenten
van de politieke afdeling van de
binnenlandse veiligheidsdienst
onderdrukken even hard elke
vorm van oppositie als Saddam
Hussein dat door zijn netwerk
van geheime politieagenten en
verklikkers laat doen.
Syrië is verbaasd over Saddams ka
mikaze-strategie tegen een schier
onoverwinnelijke vijand. Geen dag
laten de door de regering gecontro
leerde kranten in Damascus de poli
tieke en militaire zelfmoord van
Irak onbesproken. De verwijten
over zoveel hardvochtigheid en
domheid zijn vooral gericht op Sad
dams moedwillige verkwanseling
van het 'erfgoed' van de Arabische
natie. Hieronder verstaat de Syri
sche almachtige Ba'ath-partij (een
Arabische variant op het socialisme
en zusterpartij van de Ba'ath in
Baghdad) de pan-Arabische ge
dachte. Dat is het tot politieke en
militaire eenheid gesmeden Le
gioen waarmee zij op een dag de
'zionistische vijand' hoopt te ver
slaan.
Bloedig
Het grieft de Syriërs dat het 'ide
aal' om Israël te vernietigen vrijwel
zeker voor altijd is v erkeken. Over
mand door dat pijnlijke gevoel ken
schetste een hoge Syrische ambte
naar en belangrijk partijlid Saddam
Hussein het afgelopen weekeinde
tijdens een gesprek op het ministe
rie van informatie als "een gek, de
Arabische natie onwaardig".
Hafez al-Assad.
Maar is de Syrische dictatuur zoveel
anders van aard als die in Irak?
Bloedig was de afgelopen jaren het
militaire optreden van Syrië in Li
banon en wellicht nog gruwelijker
was het in 's werelds doofpot ge
stopte bloedbad van Hama in 1982.
De Syrische luchtmacht onder
drukte met een bommentapijt een
opstand in deze stad van shi'itische
moslims, waarbij ten minste 20.000
doden zouden zijn gevallen. Een be
denkelijke reputatie die zich kan
meten met de gifgasaanvallen van
Saddam Hussein op de Kurden in
Irak, enkele jaren geleden.
Het is echter zo dat de Syrische
dictator de politieke en militaire
problemen op veel slimmere wijze
aanpakt. Met een uitgebalanceerde
strategie lukte het Syrië een groot
deel van het Libanese territorium
onder haar controle te brengen en
daarmee de burgeroorlog in Liba
non te bedwingen. Een annexatie is
niet nodig, want in Bayrut zit een re
gering die als een marionet op het
getrek aan de touwtjes in Syrië rea
geert.
Het is opmerkelijk hoeveel over
eenkomsten de Syrische en Iraakse
politieke ambities vertonen, en dat
Hafez al Assad daarbij niet de gram
schap van de wereld op zijn nek
haalt. In de regio bedrijft Assad een
soort politiek dat veel lijkt op de
manier waarop een doorgewinterde
schaker opereert. Politieke en mili
taire pionnen opofferen wordt pas
in het uiterste geval overwogen, in
tegenstelling tot de methode van
Saddam Hussein, die in ëën keer al
les probeerde te grijpen.
Israël
Belangrijke leden van de Ba'ath-
partij in Damascus maken tegen
over journalisten en westerse diplo
maten duidelijk dat Syrië zich in het
Golfconflict geen directe betrok
kenheid in de oorlog zal laten op
dringen. Tenminste zolang Israel
haar gemak houdt. Maar ook als Is
raël besluit de Iraakse raketaanval-
len te vergelden, is het zeer de vraag
of Syrië de deelname aan de anti-
Iraakse alliantie in de Golf zal op
zeggen en de zijde van Irak zal kie
zen door bijvoorbeeld militaire ac
ties tegen aartsvijand Israël te on
dernemen.
Bij die strategie is voor Syrië een
aantal punten van groot belang. In
de eerste plaats heeft Assad Syrië
het leiderschap in de Arabische we
reld nog niet opgegeven. Naar dat
primaat, zo kenmerkend voor de
Arabische politieke cultuur, zal el
ke potentiele leider blijven streven.
Assad zat echter met het probleem
dat zich een politieke as had ge
vormd, de zogenaamde ACC-lan-
den, bestaande uit Egypte, Jorda
nië, Irak en Yemen, die het najagen
van zijn ambities bemoeilijkten. De
Golfcrisis kwam voor Syrië dan ook
als een geschenk van Allah De
ACC-alliantie viel uit elkaar Jor
danië en Yemen kozen de kant van
Irak - en Egypte kreeg veel kritiek
voor haar aanmoedigende rol bin-
Saddam Huêtcin.
nen de Arabische Liga om de inva
sie van Kuwayt met kracht af te wij
zen.
Broeder
Assad bakte snel zoete broodjes
met Egypte. Egypte op haar beurt
vroeg Saudi-Arabie om de in het ge
matigde kamp teruggekeerde 'broe
der' weer in de armen te sluiten en
Syrië stuurde na deze omhelzing
troepen naar het koninkrijk.
Voor de periode na de Golfoorlog
is dat een uiterst belangrijk politiek
gegeven. Irak zal sterk verzwakt of
zelfs verslagen uit de strijd komen,
en dat betekent hoe dan ook een een
machtsvacuüm in de regio die moet
worden opgevuld. Voor Syrië (en
zeker voor Jordanië) is Irak altijd in
defensief en aanvallend opzicht een
sterk achterland geweest bij het
streven naar militaire gelijkheid
met Israel. Syne zal zich zeker wil
len laten gelden om die politieke en
militaire leegte zoveel mogelijk te
compenseren.
Het is niet zo vreemd dat Syrië
daarbij in de eerste plaats denkt aan
het op peil houden van de militaire
strijdkrachten. En dat kost geld. Nu
de Sovjetunie haar enige bondge
noot in het Midden-Oosten niet
meer financieel kan bijstaan, aast
Damascus op Amerikaanse dollars
en Europese geldelijke bijdragen.
Niet negeren
Als beloning voor samenwerking
met het Westen Irak uit Kuwayt te
verjagen, stromen de dollars nu al
het presidentiele paleis in Da
mascus binnen. Ze waren bedoeld
voor de leniging van de economi
sche problemen ten gevolge van de
Golf-crisis, maar Syrië heeft nog
geen cent daarvan voor dit doel ge
bruikt. Het is niet zo moeilijk te ra
den waarvoor deze gelden wël wor
den gereserveerd.
Zo financieren de VS en Europa
een politiestaat, waar de vijandelij
ke en antisemitische retoriek tegen
Israel nog elke dag te horen en te le
zen valt. Westerse diplomaten daar
entegen vinden dat Europa en Ame
rika Hafez al Asad niet opnieuw
moeten negeren. Zij vinden het ver
standiger de handelsbetrekkingen
met Syrië juist nu meer de ruimte te
geven en de economische steun te
vergroten. Alleen op die manier is
Damascus nadrukkelijker op de
schending van mensenrechten te
wijzen en in een toekomstig vredes
proces onder druk te zetten, zo me
nen zij.
Optimistische waarnemers in Da
mascus verwachten dat Egypte en
Saudi-Arabie een gematigde in
vloed op Syrië zullen hebben, waar
door het voor de Verenigde Staten
minder lastig is een internationale
vredesconferentie over het Midden-
Oosten te steunen. Aan Washington
dan de taak Israël ervan te overtui
gen dat met de nieuwe Arabische
troika op gelijkwaardige basis za-
k'-n valt te doen over de Palestijnse
kwestie en de geannexeerde Golan-
hoogvlakte die Israel in 1967 op Sy
rië veroverde.
Defensie-uitgaven
DEN HAAG (ANP) - De uitgaven
ten laste van de Defensiebegroting
als gevolg van het Golfconflict be
dragen 139.4 miljoen gulden over
1990 Over 1991 bedragen de eenma
lige uitgaven tot nu toe 26 miljoen
gulden, terwijl de extra uitgaven
per maand 12.5 miljoen gulden be
iopen. Dat blijkt uit een brief die mi
nister Ter Beek (defensie) gisteren
naar de Tweede Kamer heeft ge
stuurd.
Premier Japan
bekogeld om
Golfbeleid
TOKYO (Rtr) - Premier Toshiki Kaï-
fu is in het Japanse parlement uitge
jouwd door oppositieleden en vanaf
de publieke tribune bekogeld. Kaï-
fu probeerde gisteren het Japanse
regeringsbeleid in de Golfoorlog te
verdedigen, in het bijzonder de ne
gen miljard dollar steun aan de Ver
enigde Staten.
Oppositionele parlementsleden
schreeuwden luidkeels, trommel
den met hun vuisten en maakten
Kaïfu het spreken zo goed als onmo
gelijk. Twee vredesdemonstranten
wierpen tennisschoenen naar het
spreekgestoelte van de premier du-
probeerde boven het lawaai uit te
komen. Dit incident is de eerste pu
blieke protestactie in het Japanse
parlement sinds twintig jaar en
toont de woede bij een deel van de
Japanse bevolking over K.ntu
jongste hulpplan in de Golfoorlog.
Vorige week zwichtte Kaïfu voor
Amerikaanse druk en reserveerde
negen miljard dollar (ruim 15 mil
jard gulden) ter ondersteuning van
de multi nationale strijdmacht in de
Golf. Ook zegde hij toe Japanse ge
vechtsvliegtuigen naar het Midden-
Oosten te zullen sturen om vluchte
lingen te evacueren.
"We willen zo goed mogelijk sa
menwerken om ondanks gebrek
aan militaire betrokkenheid toch
aan onze plicht in de Golf te vol
doen", aldus Kaifu. De oppositiele
den waren weinig ingenomen met
Kaïfu's redenering. Volgens hen
schendt de premier de Japanse pa
cifistische grondwet door militaire
vliegtuigen naar een oorlogsgebied
te willen zenden.
Tussen het geschreeuw van de
parlementariërs door probeerde de
premier duidelijk te maken dat de
vliegtuigen om humanitaire rede
nen worden gestuurd en dat de fi
nanciële bijdrage aan het Golf Sa-
menwerkingsfonds bestemd is voor
met-militaire hulp. De oppositie eis
te van Kaifu toezeggingen dat
restricties worden verbonden aan
de besteding van het geld. Kaifu
wilde hier echter niet op ingaan
Lezers Schrijven
Martelen (2)
In het Leidsch Dagblad van 26 janu
ari 1991 heb ik met belangstelling
Martelen van H. Havers gelezen, ge
richt aan 4 sterren-generaal Huyser.
De generaal zal best wel op de hoog
te zijn van deze uitwassen, niet al
leen de moffen en jappen waren
hier heer en meester in, ook aan ge
allieerde zijde werd van dit wapen
gebruik gemaakt. Ook het Neder
landse leger in Nederlands Indie
heeft zich niet onbetuigd gelaten in
1946*1949 «I i« d op dit punt niet
onder voor moffen of jappen Ook
dit zal de generaal wel bekend zijn
De getoonde vliegers op de Iraak
se televisie leken nog op mensen,
bg ons kon je na behandeling niet
meer zien wat de voor- of achter
kant was. De details wil ik u bespa
ren. die zijn te gruwelijk Die oorlog
heeft 150 000 mensen het leven ge
kost. dit zegt misschien al genoeg,
en dan alleen met vuistwapens.
Voor onze God, onze koningin en
vaderland. Ondanks de conventie
van Genève is alles in de doofpot
beland, dat vergat de generaal nog
te vermelden. Zo gemakkelijk komt
Saddam Hussein er niet vanaf, daar
kun je vergif op innemen
Indiè-veteraan
P.A.Th, vd Zalm
Tramstreg 5
2201 KP Noordwtjk
