Hedendaagse muziek verkend Concertserie in Leiden en Alphen Muziekschool Alphen met parallelprogramma Ironie overschaduwt tragiek in 'Een Kwestie van Twee' POP MUSICAL IN WARENHUIS Poëtische Belg Ontroerend Dissonant Beekjes Pikante swing in de Leidse schouwburg Belangstelling voor dans laatste vier seizoenen stabiel PAGINA 43 Van onze redacteur Annemiek Ruygrok LEIDEN/ALPHEN Genieten van hedendaagse muziek is niet voor iedereen weggelegd. Velen zullen bij het beluis teren van een pianoconcert van bijvoorbeeld Eric Satie gil lend de zaal uitlopen. Want het vergt nu eenmaal een meer dan aandachtig gehoor om deze muziek te begrijpen en dus te waarderen. Toch is de twintigste eeuw het tijdperk waarin muziek meer dan in andere perioden in beweging is geweest. Im mers deze eeuw is de eeuw van vernieuwing, op velerlei ge bied. En deze vernieuwing heeft zich ook in de muziek ge manifesteerd. Geen tijdperk dus om maar achte loos over te slaan. Vandaar waar schijnlijk dat de provincie Zuid- Holland een educatief project be gint, dat belangstellenden in staat stelt met hedendaagse muziek ken nis te maken. In samenwerking met gend jaar zal weer een driedelige concertserie onder de titel 'De er kenning' worden uitgevoerd, om het overzicht in 1992/1993 af te slui ten met een serie die 'De herken ning' heet. "We beginnen bij het begin. Aller- de directie kunst en cultuur van de eerst komt het impressionisme aan gemeente Leiden en met de Stich ting Alphen Muziek (STAM) in Al phen aan den Rijn begint in februari een driedelige concertserie die de luisteraar door het rijk geschakeer de landschap van de hedendaagse muziek zal voeren. Het programma is - in verkorte versie - overgenomen van het 'Luis termuseum' in Den Haag, waarvan Piet Veenstra, voormalig artistiek leider van het Residentie-Orkest, de grondlegger is. Dat Luistermuseum is trouwens - zoals men al kan vermoeden - geen 'kijkmuseum', maar een verzame ling van meer dan duizend muziek stukken die Veenstra in de loop der jaren heeft vergaard, vastgelegd en bestudeerd. Veenstra zal de concerten voor een deel begeleiden. Belangstellen den kunnen zich op de totale con certserie inschrijven, maar er wor den ook kaarten per concert ver kocht. Bij de serie is een begelei dende rondleiding door de muziek van de laatste 100 jaar geschreven en de muziek die ten gehore wordt gebracht staat ook op cassette. Brug De serie is opgezet om een brug te slaan tussen de muziek van vóór de eeuwwisseling en de eigentijdse muziek. In drie opeenvolgende sei zoenen wordt het publiek door mid del van inleidingen met muziek voorbeelden en uitgebreide toelich tingen door de muziek van deze eeuw geleid. De drie concerten van dit jaar kunnen worden samengevat onder de titel 'De Verkenning'. Vol- bod. Daarin speelde de klankkleur een grote rol. Niet alleen Franse en Russische componisten zullen te horen zijn, maar ook Amerikaanse en een componist als de Nederlan der Matthijs Vermeulen die weer een brug slaat naar het expressio nisme", aldus Piet Veenstra. In het tweede concert komt de 'schok van het expressionimse' tot uitdrukking. Veenstra: "We hebben geen compromissen met het pu bliek gesloten. De stof is niet extra moeilijk, maar wel komt het thema duidelijk tot uitdrukking. Tussen de stukken in zal ik of iemand an ders uitleg geven. Ik probeer de mensen een beetje in te luisteren, ze op het goede spoor te zetten. Ik ben gewend om zo breed .mogelijk uit te leggen op een zo objectief mogelij ke manier". Voorwerk Veenstra toont zich bij voorbaat al een enthousiaste gids door muziek land. "Alle stukken hebben een functie. Juist de kleinere componis- kale gevangenis zetten. Wanneer ziek zo in beweging is geweest als in Schumann op het programma. Van Ravel wordt de Shéherazade gezon gen, maar ook van Charles Ives wor den tijdens dat eerste concert zeven 'songs' uitgevoerd". In 'de schok van het expressionis me', die tijdens het tweede concert aan bod komt, worden twee werken van Anton Webern gebracht: aller eerst het hoogromantische Jakob Boehme Strijkkwartet en even later het expressionistische Funf Satze Opus 5. Daartussenin een drama tisch stuk van Leos Janacek en na de pauze de pianosonate 1, Opus 12 van Dmitri Sjostakowitsj, een stuk dat stamt uit de tijd dat de compo nist nog niet door de Russische overheid aan banden was gelegd. Verder het 2de stnjkwartet van Be- la Bartók. 'In de ban van de jaren twintig' besluit deze eerste concertserie, waarin Erik Satie twee keer van zich zal laten horen: allereerst in 'Gnossienns, nr. 2 en 3', die hij in 1890 schreef en waarin duidelijk tot uitdrukking komt dat de componist een Rozenkruiser was. Vervolgens een dadaïstisch stuk 'Véritables préludes Flasques (pour un chien)'. Naar het eerdere programma wordt even teruggeschakeld in de vorm van een expressionistisch werk van Poulenc om vervolgens de Sonata 2 van George Antheil ten gehore te brengen. Volgens Veenstra een 'brutaal, vitaal stuk, dat afrekent met de romantiek'. Impressionistische invloeden heeft 'Joueurs de flüte Opus 27' van Albert Roussel en Strawinsky ten slotte geeft een samenvatting van de jaren twintig in 'L'Histoire d'un soldat', waarmee de concertserie wordt afgesloten. Passief "Mensen zijn zo vooringenomen wat muziek betreft, ik wil ze met deze serie ontvankelijk maken voor hedendaagse muziek. Klassieke muziek wordt veelal geconsu meerd, passief ondergaan. Sommi gen vallen tijdens een concert in slaap. Niemand hoort meer hoe ge weldig avantgardistisch de zevende symphonie van Beethoven is. De stukken in deze serie hangen sa men. Niet alleen qua tijdgewricht, ook wat geografie betreft. Ik hoop ermee te bereiken dat mensen stil staan bij de hedendaagse muziek, dat ze gaan nadenken". De concertserie 'De verkenning' ALPHEN AAN DEN RIJN - Op initiatief van de Streekmuziek- school Alphen aan den Rijn wordf de educatieve concertserie van het Luistermuseum met een met behoud van trouwzaal. Tij dens de tentoonstelling is dit ont werp op maquette en in 40 teke ningen te bewonderen evenals het meubelontwerp een bank hierbij centraal. Rondom de concerten worden lezingen gehouden, is er een ex positie met als uitgangspunt beel dende kunst en zijn'er workshops gehouden. Alle activiteiten heb- gen. De opening van de tentoonstel ling wordt opgeluisterd door Francien Hommes en Kees Wie- ringa die het Canto Ostinato van Simeon ten Holt ten gehore bren- ben plaats in de Streekmuziek- school, Burgemeester Visserpark 30, Alphen aan den Rijn. Het programma ziet er als volgt uit: Van zondag 3 februari tot en met 21 april wordt in de Streek- muziekschool een expositie 'Beeldende kunst en muziek' ge houden. Hedendaagse componis ten maken, behalve van het gewo ne notenschrift, vaak gebruik van grafische partituren, die op hun beurt een boeiend kunststuk kunnen opleveren. Grafisch ontwerper Pieter Hil- dering koos uit het Donemus-re- petoire voorbeelden van grafi sche partituren van Nederlandse componisten uit de laatste twin tig jaar. Louis Andreissen, Rein- bert de Leeuw, Theo Loevendie, Peter Schat en vele anderen. Hun muziek is ook via koptelefoons te beluisteren. Kunst uit de regio is er tijdens de -gratis toegankelijke - tentoon stelling ook te zien: Van Elisabeth Homan uit Alphen en Lucia Steinbach uit Leiden zijn enkele werken tentoongesteld. De Alphense Marike Koelman studeerde vorig jaar af aan de 'Minimal music' van Steve Reich wordt als midweekconcert op woensdag 6 februari uitge voerd door leerlingen van de Streekmuziekschool. Drs. Laetitia Smit houdt op 12 april een lezing over beeldende kunst en muziek 'Impressionis me. kleurige vaagheid'. Voor belangstellenden is er op zondag 24 februari de mogelijk heid de finale van het Gau- deamusconcours in Rotterdam bij te wonen. Laetitia Smit houdt op 1 maart een tweede lezing, ditmaal over 'Expressionisme: kunst als puur gevoel' Leerlingen van de school hou den op 9 maart een workshop met de componist Jacob ter Veldhuis. Op 17 maart geven Rene Ber- man (cello) en Kees Wieringa (pia no) een concert 'Panorama van nieuwe muziek voor cello en piano' met mondelinge toelich ting. Op zondag 24 maart wordt een muziekschoolconcert met als ro de draad de grafische partituren geven. De derde lezing van Laetitia Smit gaat over 'Grafische parti- Kunstacademie in Utrecht. Haar turen' Op vrijdag 12 april. studierichting: architectonische vormgeving en interieur- en meu belontwerp. Als eindexamenont- werp koos zij een 'nieuw bestem mingsplan voor het Alphense raadhuis': een muziekschool De serie wordt afgesloten met een concert door leerlingen van de muziekschool. Dan zal - op zondag 21 april - muziek van de componist Jacob ter Veldhuis ten gehore worden gebracht. ten hebben het voorwerk gedaan een stuk een half uur duurt en het is deze eeuw. Dat is ook logisch. Ver- wordt op 10 februari, 10 maart t voor de grotere. De groten profite ren van de kleintjes. Ik bedoel: Bach is niet uit de lucht komen val len. Hij vormt het eindpunt van de barok. In zijn werken worden alle elementen van die periode samen gevat". Veenstra, die de concertserie al in andere steden aan de man heeft ge bracht, heeft veel positieve reacties ontvangen. "Mensen gaan met meer een moeilijk stuk, dan moet je de gelijk het met architectuur: aan een 14 april in de muziekschool in Al- mensen daarop voorbereiden. An ders gaan ze al na acht minuten zit ten draaien op hun stoel". Veenstra zegt de concertserie wen over gedaan om hierop uit te 26 mei eveneens om 13.45 i voor 'iedereen' te hebben samenge- komen. In deze eeuw is enorm veel De Waag te beluisteren. Een abon- steld. 'Beginners' zullen er veel van verscheidenheid en afwisseling te nement inclusief cassettebandjes. kathedraal wordt langer gebouwd phen uitgevoerd, 's middags om dan aan een postkantoor. Zo is het 13.45 uur; in Leiden zijn de j:on- ook met muziek. We hebben er eeu- certen op 17 februari, 14 april en programma's en opbergmap kost i de slui- 72,50 gulden (CJP/65+ 65 gulden); die helemaal niet van hedendaagse er op: "Chopin en Schumann heb- exclusief bandjes, programma's beluisteren". Veenstra licht een tip het gezelschap 'Mug met de Gou den Tand' een speelstijl ontwikkeld Maureen Teeuwen. Dans: die ook in deze co-produktie met het Theater van het Oosten wordt muziek houden, kunnen ook voor ben een impressionistische piano- en opbergmap kost de serie 35 gul- dan de helft van de behandelde stof aangename verrassingen komen te klank ontwikkeld. In 'de klank- den (CJP/65+ 30 gulden); losse positief naar huis. Kijk je moét het publiek natuurlijk niet in een muzi- kleur van het impressionisme' de mu- staan dus werken van Chopin en 'Een Kwestie van Twee' door Theater van het Oosten i.s.m. Mug met de Gouden Tand. Spel: Joan Nederlof en Maureen Teeuwen, Dans Annemarie Blom en Nanda Leenders. Regie- tekst: Martin van Veldhuizen. Choreografie- toegepast. Ze staan als het ware met /dramaturgie Moniek Merkx. Gezien op 25 ja- één been binnen hun personage en nuari in het LAK. Aldaar nog vanavond te zien. met het andere erbuiten. Het resul- i afstandelijke speel- LEIDEN De actrices Joan Neder- bijdragen: Wim Koevoet, Jan Rijsdam, Erna Straatsma zo'n vier jaar op hebben moeten hij al vroeg de nodige bemoeienis- wachten, staat toch/gelukkig niet in sen met het punkwezen, was hij het teken van de wereldverbetering trendsetter in het hip-hop-circuit en maar heeft de dood van zijn vader vond hij het 'voguen' uit lang voor als onderwerp. In het openingstuk dat Madonna met de eer ging strij- Zijn teksten zijn stukken poëti- 'Islands of soul', dat ook bol staat ken. Maar ook als hij niet zoveel scher dan die van Frank Boeijen en zijn stem lijkt sterk op die van Huub mysterieuze, heel subtiel aanzwel lende 'The wild sea' duikt Sting se nior nogal onverwacht op. Zeer ont roerend, dit nummer. de jeugdherinneringen, ligt het nieuws doet weet Malcolm McLa- er duimendik bovenop maar op het ren telkens weer te verrassen met composities die zich net even weten te onderscheiden van de grijze hap. Round the Outside! Round the Outside! heet het nieuwe album Minste nummer is het heel voor- waarop McLaren 'The World Fa mous Team Show' presenteert. Een van der Lubbe, zanger van De Dijk. Kortom: Johan Verminnen heeft kwaliteitert. Deze Belg is overigens al veel langer bezig dan beide ge noemde Nederlandse collega's. In 1970 maakte Verminnen zijn eerste zichtig swingende 'All this time', te- langspeler. Wegens gebrek aan ech- vens single. Eigenlijk past het niet album waarmee hij deze keer naad- te hits is hij echter nooit doorgebro ken tot het grote publiek. 'Volle maan', de nieuwe cd van Verminnen onderstreept opnieuw geenszins aan op alle andere keren. eens op deze cd. Ook hier komt loos aansluit bij de huidige hip-hop- Sting weer terug op zijn vaders stroming. Bekend is inmiddels de de wijze waarop sluit single 'Operaa House' waarop MC 's mans kwaliteiten. Tien stukken staan er op het zeer afwisselende al bum. Het materiaal bevat een keur aan'sfeervolle laid-back, poëtische ballades, een enkele tango, eeh oos ters getint liedje en een Brel-achtig chanson. De onderwerpen waar Vermin nen over zingf lopen net als de mu ziek ver uiteen. Het oosterse 'Fati- ma' gaat over een ongelukkig uitge huwelijkt meisje, 'Een beetje meer alleen' beschrijft de dood van zijn vader en '40 Kaarsen' gaat over ou der worden. 'Hoeveel brieven' is een liedje over de inzet van Amnes ty International voor politieke ge vangenen. Liefhebbers van rock worden op 'Volle maan' teleurgesteld maar dit album biedt voldoende luistergenot om dat gemis te compenseren. E.S. Sting 'The soul cages' (Polydor- /Polygram) Terug uit de tropische regenwou den: Sting. Zijn nieuwe cd, waar we Hoewel Sting voor zijn doen klein aantal (top)muzikanten heeft nummers op de nieuwe CD wijken ingehuurd voor 'The soul cages' is er van een sober album geen sprake. Zeker afsluiter 'When the angels fall' maar ook het flink rockende ti telstuk klinken majestueus. Toch is niet veel af van dit werkje. Behalve dan dat kunstenmakers als Grand Master Gaz, May May Ali (ja, ja, de dochter van Muhammad) en Domi nique and DJ Aladdin hun mede- - beduidend minder bombast dan werking verlenen. 'Round The Out- op de vorige twee soloplaten van side' zal het in de discotheken best Sting, die na veelvuldige beluiste- aardig doen. Maar de eigenzinnige ring topzwaar werden van de bele- McLaren, hoe de moeite van het be rende teksten. luisteren ook waard, is deze keer 'The soul cages' is Stings beste tot niet zo origineel dat hij in de huiska- nog toe. Wel verdient het aanbeve- mer lang blijft boeien, ling de volumeknop ver open te J R. draaien. De luisteraar moet er ook voor zorgen dat hij verder niets om handen heeft. Pas dan dringt de schoonheid van deze muziek echt door. WK AMSTERDAM - Etaleur Peter Rutteman (met bril) legt de laatste hand aan een etalagepop die Madame Thenar dier uit de musical Les Misérables voorstelt. Ter gelegenheid van de première van deze musical, op 28 februari i? Amsterdam, toont warenhuis De Bijenkorf scènes ervan in de etalages. Een aantal spelers nam aluost een kijkje v.l.n.r. Bill van Dijk, Joke de Kruijf Danny de Munk en - zittend - Vera Mann. (foto anp Round the Outside! Round the Outside! - Malcolm McLaren - Virgin Malcolm McLaren is altijd een beetje een dissonant geweest in het popwereldje. L.ep steeds een beetje Y™?- Maar de man zelf loop je anno Roger McGuinn - 'Back from Rio' (Arista) Ook oud-Byrd Roger McGuinn neemt plaats in de file van oude popsterren die zich aan de vergetel heid ontrukken door nogal onver wacht nieuw werk uit te brengen. Overigens zou McGuinns muziek nooit helemaal zijn vergeten, ook niet als 'Back from Rio' er nu niet uit de pas, en soms voorop. Zo had 1991 zonder dat je er erg in hebt voorbij. Tenzij hij zijn twaalfsnarige Rickenbacker om heeft hangen. Als het goed is, moeten er dan lichtjes gaan branden. 'Back from Rio' biedt niets nieuws maar is toch uiterst verras send. Net als de onlangs uitgebrach te cd-box van The Byrds, bewijst deze solo-plaat van McGuinn dat het begrip 'gedateerd' heel relatief is. In het punktijdperk lagen we in een deuk om dit soort muziek: gita ren als klaterende beekjes, hoge, zoetgevooisde zangstemmen, een beetje psychedelica en diepgraven de teksten over mislukte relaties. American Dance Theatre met 'Lost Lugga ge' van Melinda Jackson en Michael Kes- sler. Gezien op 25 januari in de Leidse schouwburg. LEIDEN Onderuit op de bank met een zak chips. Televisie aan en je laten amuseren door de da mes en heren van het showballet. Politieserietje meepikken om het goede van het kwade te zien win nen en tot slot nog even 'zippen' voor wat pikante videoclips. Een heerlijk avondje toch? Soms kan dat ook in het thea ter. Bijvoorbeeld bij het Ameri can Dance Theatre uit New York dat garant staat voor amusement en show op teleurstellend maar gezellig niveau. Het dansverhaal- tje is flinterdun: Flash is aan crack verslaafd, zijn vrouw Star dreigt met weglopen, dealer Kool bezorgt hem overheerlijke hallu cinaties waarin lekker geswingd wordt. Na een lange, moeilijke, anderhalf uur durende strijd overwint Flash de drugs en leeft iedereen nog lang en gelukkig. Het verhaaltje is een alibi voor een aaneenrijging van stemmige dansscènes op de muziek van Count Basie, Johan Strauss, Tina Turner, Paul Simon, Marvin Gaye en vele anderen. Amerikanen zijn doorgaans sterren in deze showy tak van de jazzdans, maar de cho reografie en regie van Michael Kessler halen het professionele gehalte met hakken over de sloot. De enigen die echt kunnen dan sen zijn Kessler zelf (Flash) en zijn vrouw Melinda Jackson (Star). Jackson wordt dan ook constant door hem in de meest onmogelijke posities en standjes gevouwen en toegegeven: lenig is deze ex-Balanchine danseres. De vijf andere dansers dienen met name als bewegende decorvul ling of als typetjes. Choreogra fisch ontbreekt het Kessler aan verrassende bewegingen en com binaties daarvan en de regie van de theatrale scènes is bedroe vend. Zelfs het sulletje van het ge zelschap is geen echte sul. Maar toch. 'Lost Luggage' van het American Dance Theatre ver veelt geen minuut. Het tempo ligt goed, de muziek is lekker en Mel inda Jackson leeft zich uit in haar naakte exhibitionisme. Onderuit in de stoelen, had het publiek geen enkele behoefte aan 'zip pen'. INGRID VAN FRANKENHUYZEN wisselen. Nederlof en Teeuwen zijn uitstekende vertolkers van deze manier van theatermaken. 'Een Kwestie van Twee' is een be werking voor het theater van de ca se-study 'The Silent Twins' van Marjorie Wallace. Daarin wordt het leven van de eeneiige tweeling June en Jennifer Gibbons beschreven Deze twee meisjes zijn in het begin van de jaren tachtig wegens roof en brandstichting veroordeeld tot een verblijf in een psychiatrische in richting, alwaar zij zich volgens de programma-informatie op inmid dels zevenentwintigjarige leeftijd nu nog altijd bevinden. June en Jennifer sloten zich als jonge kinderen steeds meer van de buitenwereld af; beiden spraken al leen nog met elkaar en niet méér met anderen. Wanneer hun literaire aspiraties niet worden erkend, stor ten zij zich in van alles en nog wat om uiteindelijk zoals gezegd in een psychiatrische inrichting te belan den. Uit hun dagboeken, gedichten en verhalen komt naar voren wat hen zoal bezig hield. De vraag, hoe het tot die ontsporing in hun leven is gekomen, en in hoeverre hun spe cifieke situatie van twee-eenheid daarbij een rol heeft gespeeld, kan door een theaterbewerking vanzelf sprekend niet worden beantwoord Wel is het kwalijk dat door de licht ironische speelstijl de meer luchti ge aspecten worden overbelicht, waardoor de onmiskenbare tragiek veelal wordt overschaduwd. De zwijgzaamheid van de zusjes tegenover derden wordt bijna let terlijk gedemonstreerd door twee danseressen die als afsplitsingen van June en Jennifer niet veel meer dan dat aan de voorstelling bijdra gen. Het geheel is te zeer van bin nenuit gezien; te eenzijdig de span ning met de buitenwereld omdat die ontbreekt. WIJNAND ZEILSTRA NIEUWE NAAM - Het Noordelijk Theater De Voorziening uit Gronin gen heet met ingang van het nieuwe theaterseizoen Het Noord Neder lands Toneel. De nieuwe naam gaat gepaard met een nieuwe koers van De Voorziening, aldus een woord voerder. Evert de Jager, per 1 au gustus 1991 '(tijdelijk) artistn-k lei der, is de drijvende kracht achter de veranderingen. De Jager vindt dat in het beleid van De Voorzii ninc nH nu toe te weinig samenhang heeft gezeten, hij wil het theater meer tot een eenheid smeden. AMSTERDAM (GPD) Het totaal nam daarvoor een onderzoeksbu- aantal bezoekers van dansvoorstel- reau in de Anno 1991 lachen we als een boer lingen is de afgelopen vier seizoe- met kiespijn als we The Sex Pistols nen (1986-1990) stabiel gebleven op tekeer horen gaan en winden we ongeveer 310.000 kaartjes kopende op over de uitwerking belangstellenden per seizoen. Dit Nationale Ballet met ruim een/der- Behalve absolute aantallen geeft de van het totale aantal bezoekers, het rapport ook cijfers van de bezet- Ook de avondvullende balletten tingsgraad van zalen per groep. De Uit de nu voorliggende resultaten van het Scapino Ballet Rotterdam gemiddelde bezettingsgraad ligt en Introdans zijn populair. rond de 57 procent. digitale opknapbeurt van muziek blijkt uit een ^mderzoek, gepresen- van een nu bijna 50-jarige man. 1 J J jjfl 'Back from Rio', met bijdragen van David Crosby en Elvis Costello is klasse-muziek uit de sixties die in de jaren negentig klinkt als een klok. Of dat nu aan McGuinn ligt of de publieke belangstelling voor dansvoorstellingen schrikbarend teruglopen. Het DOD besloot het gerucht op waarheid te toetsen en teerd door het DOD (Directie Over- Dansgezelschappen). Aanleiding voor dit onderzoek was een hardnekkig gerucht als zou aan de eigentijdse muziek van van daag, zou ik niet durven zeggen. WK blijkt dat men opgelucht kan adem halen. Bij het onderzoek heeft men alleen gekeken naar de reguliere voorstellingen van de tien op ex ploitatiebasis gesubsidieerde gezel schappen in ons land. Buitenlandse gezelschappen, ad hoc-produkties en schoolvoorstellingen zijn bij voorbeeld buiten beschouwing ge laten. Lezing Kees Hermis in Noordwij k NOORDWIJK De dichter Kees Hermis geeft dinsdag 29 januari (20.15 uur) in het Trefpunt aan de Schoolstraat in Noordwijk een lezing over zijn werk. Hermis. pseudoniem van C.H.H. Wisse, werd in 1941 geboren in het Zeeuws-Vlaamse Hulst en woont thans in het Jagershuis in Oostvoorne Hij debuteerde in 1977 met de verzenbundel Vrijgesproken en exposeert Grootste publiekstrekker is het regelmatig schilderijen en keramiek in combinat'p met poezie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 43