Kabinet zoekt
nog 4 miljard
:en
TIJDELIJK EXTRA HOGE KORTINGEN
Relatie met Moskou heroverwegen'
Falende arts zelden voor rechter
W ie zaken doet met Sire
moet geld meebrengen
Rijksarchief wil aantal
RVD-dossiers bewaren
Besparing van
100 miljoen
op ziekengeld
onderwijs
'W op de adviesprijs l.jj.u
VRIJDAG 25 JANUARI 1991
i' - 1
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD) Het kabinet heeft nu voor de tussen
balans bezuinigingsvoorstellen op tafel liggen die hooguit
9,5 miljard gulden opbrengen. Dat is ruim vier miljard gul
den minder dan minister Kok (financiën) denkt nodig te
hebben om problemen, die zich voor de jaren 1992 tot 1994
aandienen, op te lossen. Premier Lubbers heeft zijn colle
ga's opgeroepen nu eindelijk met de notities over mogelijke
bezuinigingen te komen. Zonder deze stukken kan het ka
binet vandaag geen besluiten nemen.
Minister Van den Broek van buiten
landse zaken heeft inmiddels te
kennen gegeven dat hij tegen verde
re bezuinigingen op Defensie is. Hij
komt daarmee in conflict met pre
mier Lubbers die een bescheiden
bezuiniging van 750.000 gulden op
z'n plaats vindt. Minister Kok heeft
gepleit voor een bezuiniging van
een miljard op de defensie-uitga-
Een deel van de 9,5 miljard gul
den komt van een korting op subsi
dies in de volkshuisvesting en bij
het openbaar vervoer brengt twee
miljard gulden van het totaal aan
bezuinigingen op. Extra huurverho
ging van 5 procent, plus opnieuw
een tariefsverhoging bij het .open
baar vervoer van 2 procent, maken
daar deel van uit. Verder moet er
een miljard gulden bezuinigd wor
den op alle andere overheidssubsi
dies. Een efficiency-korting bij het
personeel van de rijksoverheid - zo
dat er harder gaat worden gewerkt -
en het afstoten van taken en ar
beidsplaatsen brengt vervolgens
één tot 1,5 miljard gulden op.
In de sociale zekerheid wil het ka
binet 2,5 tot 3 miljard gulden bezui
nigen. Dat moet vooral gebeuren
door het uitvoeren van de afspraken
die overheid, werkgevers en vak
bonden eind 1990 maakten over be
perking van het ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid. Het minis
terie van ontwikkelingssamenwer
king moet net als defensie 750.000
gulden korten op zijn budget.
Behalve een verhoging van de au
tokosten (brandstofprijzen) en een
hoger huurwaardeforfait (belasting
toeslag voor woningeigenaren die
zelf in hun huis wonen), heeft het
kabinet nog weinig aan extra in
komsten gevonden. De twee maat
regelen zouden samen twee miljard
kunnen opbrengen. Op extra baten
uit de gasverkopen rekent het kabi
net niet meer.
Het ministerie van financiën
denkt nog aan het schrappen van de
voor 1993 en 1994 toegezegde verla
ging van het hoge btw-tarief met 1,5
procent. Dat zou 2,7 miljard gulden
kunnen opleveren. Het CDA is te
gen deze optie. De christen-demo
craten willen hoogstens de btw-ver-
laging omzetten in een belasting
verlaging voor de lagere inkomens
groepen.
Bovenop de volgens minister
Kok noodzakelijke ombuigingen
van 13,6 miljard gulden voor de pe
riode 1992-'94, zou nog een extra
buffer moeten komen voor onvoor
ziene tegenvallers. Die buffer ligt
tussen de 1,5 en 3,5 miljard gulden.
Van onze correspondent
Ed Blaauw
AMSTERDAM Sire betaalt nooit,
geen cent. Wie zaken doet met Sire,
moet geld meebrengen. En toch, elk
zichzelf respecterend reclamebu
reau wil graag voor Sire werken.
Ziet dat als erkenning, als eer. Er
zijn altijd wel bureaus die zich vrij
blijvend aanmelden. Wie voor de Si
re een campagne heeft gemaakt,
verwerft aanzien in het vak.
Sire levert al bijna 25 jaar ingeto
gen, in het oog springende en zeer
vakkundige campagnes over de
meest uiteenlopende maatschappe
lijke onderwerpen. Sire trok ten
strijde tegen de gevaren van het
vuurwerk, Sire nam het op voor
stotteraars, Sire vroeg begrip voor
mensen die lijden aan epilepsie en
Sire gaf informatie over drugs en
geslachtsziekten.
Paul van Jaarsveld, sinds dit jaar
de nieuwe voorzitter van de Sire, de
Stichting Ideële Reclame, zegt:
"Het gaat verdraaid goed met Sire.
De animo bij de reclamebureaus is
groot en ons aandeel in de media
groeit. Als Sire een betalende klant
bij een bureau zou zijn, dan waren
we een klant van tussen de acht en
tien miljoen gulden. Voorwaar niet
gering", zegt Jaarsveld.
Dagelijks leven
In het dagelijks leven is Van Jaars
veld directeur van reclamebureau
Prad in Amsterdam en reclamebu
reau Prad/Van Jaarsveld in Eindho
ven. Toen hij werd gevraagd om
voorzitter van de Sire te worden, zei
hij meteen ja. "De doelstelling van
Sire, reclame voor niet commercië
le doeleinden, sprak en spreekt me
Sire brengt maatschappelijk pro- de Sire zelf is geen reclamebureau,
blemen, ideele onderwerpen onder Het instituut heeft heel veel mensen
de aandacht van een groot publiek, die belangeloos en vrijwillig hun
Al sinds 1967. En de stichting heeft bijdragen leveren. Kranten, tijd
al ruim vijftig campagnes gemaakt, schriften, onderzoekbureaus, grafi-
Of beter gezegd, laten maken, want sche bedrijven. En de Sire heeft tal
i campagne heeft gemaakt.
van donateurs uit het bedrijfsleven.
"Je bent als reclameman dage
lijks bezig met de commerciële en
kwalitatieve ontwikkeling van het
vak. Bij de Sire ben je op een andere
manier met je vak bezig. Al gaat het
dan naar wens met de Sire, toch zijn
er nog zaken die we willen aanpak
ken. Het beeld van de Sire moet ver
verst worden. Ik bedoel, bij de jon
gere garde in ons vak is het beeld
van de Sire niet altijd even gedetail
leerd. Terwijl dat wel de toekomsti
ge makers van de nieuwe Sire-cam-
pagnes zijn".
Informatief
Sire's waarschuwende, informatie
ve of begripvragende advertenties.
Wie kent ze niet. De vuurwerk-ad
vertentie - Je bent een rund als je
met vuurwerk stunt - de stotteraar
advertentie - Wacht even met Alk
maar zeggen, als iemand Aaaaa...
Amsterdam bedoelt - de donor-
campagne en de nu lopende slacht
offer-campagne - Deze mevrouw
wordt twaalf keer per dag beroofd -
zijn wijd en zijd bekend.
Tegen het najaar komt de Sire
met een campagne over eenzaam
heid. De meest uiteenlopende on
derwerpen zijn behandeld, maar
niet elk thema pakt de Sire aan. Een
onderwerp moet actueel zijn en het
moet in principe voor iedere Neder
lander bestemd zijn. "Er moeten
geen beschikbare middelen zijn om
de niet-commerciële boodschap uit
te dragen aan een groot publiek.
Een organisatie met een belang
wekkende boodschap, maar die wel
subsidie krijgt, valt voor ons af. En
de Sire-campagne mag ook nooit
gebruikt worden om fondsen te
stelt Van Jaarsveld.
DEN HAAG (ANP) - Alle persoons
gegevens die niet langer nodig zijn
voor de uitvoering van de taken van
de Binnenlandse Veiligheidsdienst
(BVD) komen in beginsel voor ver
nietiging in aanmerking. Een aantal
dossiers moet echter worden be
waard voor wetenschappelijk on
derzoek. Dat heeft de Rijksarchief
dienst gisteren geadviseerd aan het
ministerie van binnenlandse zaken
en aan de BVD.
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
den Broek (buitenlandse zaken)
vreest dat het westen er niet aan
ontkomt de verhoudingen mét de
Sovjetunie te heroverwegen na de
gebeurtenissen in de Litouwen en
Letland. Volgens de minister is
trouwens onduidelijk wie op dit
moment de touwtjes in handen
heeft in de Sovjetunie, zo zei hij gis
teren tijdens het overleg met de
Tweede Kamer over de Russische
interventie in de Baltische staten.
"Er is geen duidelijk antwoord op
de vraag: wie controleert of regis
seert de gang van zaken in de Sov
jetunie", aldus de bewindsman. Hij
wil de rol van president Gorbatsjov
echter niet als afgeschreven be
schouwen. Maar de bewindsman
concludeerde ook dat het beleid
van deze staatsman in het binnen
land uiteindelijk heeft gefaald.
Van den Broek verklaarde dat de
gewijzigde verhoudingen in de Sov
jetunie voor hem ook reden zijn de
Nederlandse defensie-begroting
aan te passen. De minister staat be-
Lvv kend als een tegenstander van te
de BVD-takem1 Als forse bezuinigingen op het defen-
Van den Broek met zijn Italiaanse
en Luxemburgse collega's naar
Moskou reist om namens de EG met
de Sovjet-autoriteiten te praten.
CDA'er De Kok meende dat eerst
moet worden gepraat voordat de
Sovjetunie ter verantwoording
wordt geroepen door middel van
speciale bijeenkomst van de genheid is. In de CVSE i
Conferentie voor Veiligheid en Sa- te it nodig om het onderwerp Balti
sche staten op de agenda te krijgen.
Van den Broek vindt de opstelling
van de Sovjetunie 'een stap terug',
als de Baltische staten ter Juist deze situatie leent zich voor
prake komen. De Sovjetunie bespreking in de CVSE, vindt de
meent dat het een interne aangele- minister.
menwerking in Europa (CVSE).
Moskou heeft geweigerd
dergelijke CVSE-bijeenkomst deel
te
De Archiefdienst stelt niet be
voegd te zijn om te bepalen wat no
dig is en wat niet nodig
uitvoering
er vijf jaar lang geen
vens over iemand zijn vergaard,
kunnen de gegevens meestal wor
den vernietigd, zo redeneert de
BVD.
Uitzonderingen op die gang
e-budget.
De Europese Gemeenschap is
volgens Van den Broek zeer eensge
zind opgetreden naar aanleiding
van de gebeurtenissen in Litouwen
en Letland. Volgens Van den Broek
moet niet de indruk ontstaan dat
zaken moeten volgens de Archief- Frankrijk en Duitsland
dienst worden gemaakt
vens over mensen die beleidsbepa
lende functies hebben gehad in or
ganisaties die de belangstelling
hebben van de BVD. Verder ook Kamer
voor de persoonsgegevens
lichtingenofficieren van diensten
Jodium
De voeding in Nederland bevat te
weinig jodium, vindt* prof. dr.
van der Heide, die benoemd is
hoogleraar fysiologie van mens en Ooit de gegevens
dier aan de Landbouwuniversiteit
Wageningen. In zijn intreerede
voortouw moeten nemen. De beide
landen proberen een dialoog op
gang te brengen met de Sovjetunie.
Bijna alle fracties in de Tweede
dat de EG met Mos
kou moet gaan praten over de on
derdrukking van het vrijheidsstre-
ven in de Baltische staten. Het kan
niet blijven bij (le EG-maatregel om
de beloofde technische hulp aan de
die Sovjetunie op te schorten. Met de
stelde hij gisteren i
dat
al het zout Jaar worden vernietigd. Een "BVD- worden'. De minister had het c
consumptiegoederen
wordt gebruikt, te joderen. De nieu
we hoogleraar leidt het tekort aan
jodium af uit de vergroting van de
schildklier bij jonge meisjes en
vrouwen boven de 65 jaar. Bij jon
gens is het verschijnsel minder.
Ontsnapping
Opnieuw heeft een gedetineerde
van de Hoogeveense strafgevange
nis De Grittenborgh kans gezien de
kuierlatten te nemen. Ditmaal be
trof het een 25-jarige langgestrafte
die voor enkele dagen in het zieken-
huis Bethesda, pal naast de gevan
genis, was opgenomen. Op het mo
ment dat hij op de röntgenafdeling
affaire" is een zaak die voor het 'schimmige commandolijn
functioneren van deze dienst zelf Kamer meent dat de Russische pre-
van bijzondere betekenis was. Voor sident Gorbatsjov niet kan volhou-
deze en overige gevallen acht de Ar- den dat hij van de onderdrukking
door de 'zwarte baretten' niets wist,
maar tegelijkertijd nalaat die acties
af te keuren.
Een kamermeerderheid wil dat
De Amsterdamse politie toonde gisteren het wapenarsenaal dat in een woning in het Noordhollandse Groote
broek was aangetroffen. Een woordvoerder noemde de verzameling 'omvangrijk en bijzonder'. Het wapentuig
omvat onder meer handgranaten, kanongranaten, een machinegeweer, een riotgun verscheidene karabijnen eni
een grote hoeveelheid munitie. De eigenaar had het spul in huis gehaald omdat hij een 'verwoed wapenverzame
laar' is. De man is na de vondst gearresteerd.
DEN HAAG (ANP) - Op het zieken
geld voor personeel in het onder
wijs kan honderd miljoen gulden
worden bespaard. Dat stelt de Be
drijfsvereniging voor de Gezond
heid. Geestelijke en Maatschappe
lijke Belangen (BVG) in een giste
ren gepresenteerd plan. De BVG
wil de besparing bewerkstelligen
via een ziekteverzuimregistratie en
ziektepreventie.
De BVG is, net als het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds (ABP),
kandidaat voor het beheer van het
vervangingsfonds bij ziekte in het
onderwijs. De kosten van het plan
van de BVG bedragen dertig mil
joen gulden. De instelling wol die
kosten verhalen door een verhoging
van de basispremie met 0,3 procent.
Na verloop van een jaar. als het ziek
teverzuim met 10 procent is ge
daald, kan de basispremie weer om
laag.
Het ABP heeft minister Ritzen
(onderwijs) aangeboden alvast en
kele tientallen miljoenen guldens
voor bedrijfsgezondheidszorg in
het onderwijs voor zijn rekening te
nemen. Het ABP denkt daarmee
eveneens een forse bezuiniging op
ziekengelduitkeringen te bereiken.
Het plan voor het vervangings
fonds gaat ervan uit dat scholen die
succes boeken bij het verminderen
van ziekteverzuim daar financieel
baat bij hebben. Daarover hebben
de bewindslieden van onderwijs
met de onderwijsbonden in oktober
beginselovereenstemming bereikt.
'Bedrijven moeten
beroepsonderwij s
meer geld geven'
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het be
drijfsleven moet meer bijdragen
aan het beroepsonderwijs. Een
meerderheid van beide regerings
partijen CDA en PvdA maakte dit
gisteren duidelijk tijdens een mon
deling overleg met minister Ritzen
(onderwijs) over de aansluiting tus
sen onderwijs en arbeidsmarkt.
Een extra bijdrage mag gevraagd
worden, zei PvdA-woord voerder
Van Gelder. Een grotere bijdrage
kan uitgewerkt worden, voegde de
CDA-er Van der Carrrp daar aan toe.
Het CDA sluit zelfs niet uit dat de
bedoelde extra bijdrage uiteindelijk
hoger wordt dan de 150 miljoen die
minister Ritzen vorig jaar had wil
len krijgen, aldus Van der Camp.
Binnenkort begint Ritzen aan het
overleg met de sociale partners over
de noodzakelijke verbetering van
de aansluiting tussen onderwijs en
arbeidsmarkt. Uitgangspunt daar
bij is het voorstel dat de commissie-
Rauwenhoff vorig voorjaar op tafel
heeft gelegd.
CDA, PvdA en ook D66 maakten
ook duidelijk dat zij willen vasthou
den aan het plan om alle Nederlan
ders op te leiden tot het minimum
niveau van 'aankomend vakman'.
Vooral de PvdA en D66 zijn teleur
gesteld dat het kabinet dat leerrecht
wil beperken tot jongeren van 27
jaar en jonger. Het CDA vindt dat
het kabinet de prioriteit moet leg
gen bij werklozen en niet zozeer bij
jongeren tot 27 jaar.
chiefdienst het opstellen
concept-vernietingslijst noodzake
lijk.
De Archiefdienst vindt verder dat
er een wetenschappelijk onderzoek
moet worden gedaan naar de wijze
waarop de BVD in het verleden
heeft gefunctioneerd, vooral met
betrekking tot het vergaren
Positie zigeuners
Hiertoe zal steek- DEN HAAG (ANP) - Nederland wil
proefsgewijs een aantal oude dos
siers worden bewaard.
Het wetenschappelijk onderzoek
de werkwijze
door zijn bewakers van zijn boeien gevoerd do^r dejiistori-
werd bevrijd, nam hij de benen.
drs. D. Engelen
rie van binnenlandse zaken. Dit
derzoek wordt begeleid door
be-
i u Minister Dales (binnenlandse za-
Amster- ^en) zal op 6 fe.bruari mét de Twee
de Kamer mondeling overleg voe
ren over de voorgenomen vernieti
ging van BVD-dossiers.
Rectificatie
Hendrik Sijthoff Holding, eigenaar wetenschappelijke
van Het Financieele Dagblad, heeft ho°®lerar.en-
gisteren in kort geding voor de pre- °r
sident van de rechtbank
dam rectificatie geëist van een arti
kel in De Volkskrant. Bobby Sijt
hoff jr. en zijn vader menen dat De
Volkskrant eind december in een
badinerend artikel onder de kop
"Eigenaren gooien goede naam FD
te grabbel" een groot aantal on
nauwkeurigheden en onwaarheden
heeft gepubliceerd.
Kentekens
Minister Maij (verkeer) heeft beslo
ten de Rijksdienst voor het Wegver
keer (RDW) te binden bij het geven
van informatie uit het kentekenre
gister voor commerciële doelein
den. Voorts is er een voorlichtings
actie gestart om autobezitters te wij
zen op hun recht bezwaar te maken
tegen het verstrekken van hun per
soonsgegevens.
Open tbc
In het huis van bewaring in Hoorn
is onlangs een geval van open tuber
culose bij een gedetineerde ont-
dekt-. Dit heeft sociaal verpleegkun
dige C. Korver van de GGD West-
Friesland gisteren gemeld. De gede
tineerde is overgebracht naar het
penitentiair ziekenhuis in Scheve-
ningen. Zijn toestand is door behan
deling met medicijnen goed. Gezien
de besmettelijkheid van de ziekte
onderwerpt de GGD circa 50 gedeti
neerden en 150 personeelsleden van
de Hoornse inrichting aan een on
derzoek.
internationale conferentie orga- rechter. In de
ver de positie van zigeu- wordt de zaak vi
Europa. Staatssecretaris
de BVD zal Kosto (justitie) heeft dit in Wenen
hij deelneemt aan een
hetministe- ministersconferentie van de Raad
Europa over Oost-Westmigra
tie.
Het proces van eenwording in de
landen van de Raad van Europa
schept volgens Kosto een nieuwe
en gemeenschappelijke verant
woordelijkheid voor de positie van
zigeuners en etnische minderheids
groeperingen.
AMERSFOORT (ANP) - Bij maar
ongeveer vijf procent van de scha
declaims wegens medische fouten
komt het tot een procedure voor de
overige gevallen
a een schikking af
gehandeld öf laten de eisers hun
claim vallen. De Amsterdamse ad
vocaat mr. J.M. Beer zei dit vandaag
in Amersfoort op een symposium
"Aansprakelijkheid voor medische
fouten".
ker om dat een overigens succesvol- Die vraag speelt
le behandeling onbedoelde bescha- bij het zogenaamde "informed c
digingen heeft veroorzaakt, bijvoor- sent", de toestemming die de pa-
beeld incontinentie na het verwij- tiënt voor de behandeling moet ge-
deren van de baarmoeder.
Volgens een arrest van de Hoge
Raad is een arts ook dan niet
nadat de arts hem er zorgvuldig
over heeft geïnformeerd. Als blijkt
dat de arts niets heeft gezegd over
sprakelijk als hij heeft gehandeld de kans op complicaties, kan hij vol-
met de zorgvuldigheid die
gens Beer aansprakelijk worden ge-
Volgens hem komt het in de prak
tijk zelden voor dat een patiënt de
arts erop aanspreekt dat het beoog
de resultaat van een behandeling
niet is bereikt. Het gaat er veel va-
redelijk bekwaam en redelijk han- steld voor het ontstaan
delend arts mag worden verwacht, zonder dat hij er schuld s
Als dat aan de hand van het patiën
tendossier niet kan worden vastge
steld -wat vaak voorkomt- is ook de
vraag van belang of de complicatie stellen van mogelijke
kan worden beschouwd als
kend en aanvaard risico van de be
handeling.
zullen er weinig voor voelen c
een patient die een behandeling r
dig heeft af te schrikken door ov
ADVERTENTIE
9 en 12
persoons
ladencassettes
nu tijdelijk
voor de
Keus uit vele modellen
LANCENTHAL PORSELEIN nu
ll 50% KORTING
K0MPLETE CASSET
6 persoons/28-del
al va
alle theoretische risico's uit te wei
den, aldus Beer. Anderzijds, zei hij,
is het een grondrecht van de patient
dat hij voldoende informatie krijgt
om een juridisch relevante toestem
ming te geven.
In het ontwerp van de Wet op de
geneeskundige behandelingsover
eenkomst staat ook dat de arts de
patiënt moet inlichten over de risi
co's van de behandeling. Beer ver
wacht, zodra die wettelijke informa
tieplicht er is. een discussie over de
vraag welke risico's er onder vallen.
Dat bevordert in elk geval de duide
lijkheid, zei hij.
De Nijmeegse anesthesioloog
prof.dr. L. Booij stelde dat een groot
aantal fouten nooit in de openbaar
heid komt en ten onrechte als com
plicatie wordt geboekt. Bovendien
is h(j ervan overtuigd dat patiënten
een arts die fouten heeft gemaakt
vaak pas aansprakelijk stellen als ze
zich onheus bejegend voelen en ge
brekkig of helemaal niet worden ge
ïnformeerd.
Ook hij noemde de omvang van
de informatie die voorafgaande aan
een behandeling aan de patient
moet worden verstrekt een pro
bleem. Van gerichte toestemming is
volgens hem trouwens meestal
geen sprake: de arts gaat er in het al
gemeen van uit dat een patient die
met een klacht bij hem komt impli
ciet om behandeling vraagt.
Bij de overdracht van de behan
deling of het erbij betrekken van an
dere specialisten wordt vaak even
min toestemming gevraagd. De pa
tient zal meestal pas wijzen op de
ontoelaatbaarheid daarvan als er
complicaties zijn opgetreden, aldus
Booij.
Hij suggereerde meer verant
woordelijkheid bij de ziekenhuisdi
recties te leggen. Momenteel, aldus
Booij, worden vaak onvoldoende
maatregelen genomen, ook als het
al lange tijd bekend is dat een arts,
verpleegkundige of andere mede
werker niet goed functioneert en
fouten maakt.
