Kurden vast
tussen
twee vuren
Bedankje Hussein
voor oproep paus
Syriërs vooral tegenstrijdig over Golfoorlog
'Koppeling PLO jammer'
Arafat vraagt paus zelf in te grijpen
SOAP OPERA
Op de Tweede Dag meldde een
tweetal Britse kranten, de Sun en
Today, dat Israël was getroffen
door chemische wapens. Op de
Derde Dag verontschuldigde Today
zich voor de blunder. "Soms kan
een misleidend verhaal de krant in
glippen, vooral als we maar enkele
minuten hebben om het te checken",
schreef de krant.
Geen tijd om de feiten te checken?
De meeste kranten hebben daar iets
op gevonden: ze vermelden die
feiten' niet. Maar voor de
boulevard-bladen gelden uiteraard
andere wetten. Hun adagium is:
liever snel dan accuraat.
Wat voor de Sun en Today geldt, is
ook regel bij CNN. Reeds na enkele
dagen had deze groothandelaar in
nieuwsberichten de oorlog in de
lucht gewonnen van de BBC, ITV,
Sky, ABC en NBC. De form ule: snel
maar onbetrouwbaar.
President Bush, die zelf opdracht
had gegeven de oorlog te beginnen,
zag enkele uren later op CNN dal
zijn bommenwerpers inderdaad tot
De bezorgdheid van de Kurden in
Nederland betreft voornamelijk
hun familieleden in het zuiden van
Turkije, aan de grens met Irak.
Want niet alleen in Irak wordt ge
vochten. Via telefonische contacten
met vrienden en familieleden in
Turkije hebben de Kurden te horen
gekregen dat het Turkse leger ook
Kurdische steden en dorpen bom
bardeert.
Paniek
"De situatie in Kurdistan is echt kri
tiek, dus er wordt behoorlijk veel
gebeld. Er is nu echt paniek hier",
bevestigt Roza (24), woordvoerster
van het Kurdistan Comité. De be
richten uit Turkije geven daar ook
alle reden toe, zegt Roza. "Tijdehs
de Golfcrisis heeft Turkije de on
derdrukking in Kurdistan verhe
vigd. En na het uitbreken van de
oorlog is alles nog eens versneld.
Omdat Turkije een belangrijke rol
speelt in het bondgenootschap te
gen Irak, kan de Turkse staat haar
gang gaan, niemand durft daar nu
iets van te zeggen".
Om haar woorden kracht bij te
zetten dreunt Roza een serie inci
denten op die tussen 16 januari en
Vriendelijk blijft hij
aandringen toch maar een
tapijt of een met de hand
geborduurd tafelkleed te
kopen. Ook al is hem
herhaaldelijk verteld dat
daarvoor geen interesse
bestaat. Na zonder meer te
hebben aangenomen dat we
toeristen zijn - sinds de
Golfcrisis ook in Syrië een
bezienswaardigheid - weet
hij niet van ophouden en
blijft ons op de hielen volgen.
"Waar zoeken jullie dan
naar?", roept de winkelier in
Damascus uit. "Hoe jullie
over Saddam Hussein
denken", antwoorden we.
Alsof een muur voor hem
opdoemt, staat hij stil, lacht,
herhaalt de naam van de
Iraakse dictator en verdwijnt
schielijk.
Van onze correspondent
Taco Slagter
DAMASCUS - Om in Syrië aan de
weet te komen hoe wordt gedacht
over de Golfoorlog zijn de drukbe
volkte straten niet de aangewezen
plaatsen. De mensen zijn bang om
een mening te geven die afwijkt van
het regeringsstandpunt. En dat is
anti-Saddam Hussein. De Syrische
president Hafez al-Assad koos al op
de eerste dag van de crisis de kant
van Saudi-Arabië, Egypte en de
westerse alliantie tegen Baghdad.
Hij stuurde meteen troepen naar de
Saudische woestijn met de op
dracht het koninkrijk te verdedi
gen.
Syrië is een politiestaat en het kan
niet verbazen dat de bewoners niet
met hun politieke opvattingen te
koop lopen. Overal in Damascus is
de repressie van de almachtige
Ba'athpartij (de Arabische variant
op het socialisme) zichtbaar. Bars
kijkende, veelal ongeschoren veilig
heidsagenten in burger met een kal-
achnikov (een automatisch wapen
Baghdad waren doorgedrongen.
Hij was niet alleen. Op de Eerste
Dag hadden ook Michail
Gorbatsjov, John Major en anderen
op CNN afgestemd. Én volgens
sommige bronnen gebruikt
Saddam Hussein CNN om het
verloop van de oorlog te volgen.
Wie tijdens de Eerste Nacht in
Londen voor de buis zat, had de
keuze uit zeven zenders: vier
zenders die via de gewone televisie-
nu hebben plaatsgehad. Zo zouden
dorpen in de omgeving van de ste
den Hakkari en Cukurca, vlakbij de
grens met Irak, met geweld zijn ont
ruimd. De stad Cizre, eveneens in
het grensgebied zou op 20 januari
zijn gebombardeerd.
Roza: "Sinds het begin van de
Golfoorlog zijn driehonderd dorpen
ontruimd, honderden mensen zijn
gearresteerd op verdenking van
sympathiseren met de guerrillabe
weging. Om te voorkomen dat de
mensen terugkeren, worden de hui
zen gebombardeerd en het vee
doodgeschoten".
Meer nog dan hun lotgenoten de
Palestijnen zijn de Kurden de pari
a's van de regio. Bij het trekken van
de naoorlogse grenslijnen in de ja
ren twintig zijn de Kurden verdeeld
over vier landen: Turkije, Iran, Irak
en Syrië. In alle vier landen zijn zij
als minderheid het mikpunt van
vervolgingen, met als hoogtepunt
de 'zuiveringsoperatie' die de Iraak
se leider Saddam Hussein sinds
1988 doorvoerde als vergelding
voor de Kurdische steun aan Iran
tijdens de vorige Golfoorlog. Maar
ook in Turkije, waar de grootse
groep (zo'n 10 tot 15 miljoen) Kur-
van Russische makelij) voor de
borst overheersen het straatbeeld.
Aan de alspiedende ogen en ge
spitste oren van de binnenlandse
veiligheidsdienst ontkomt nie
mand.
Maar dat betekent niet dat er geen
oppositie is. Volgens een goedinge-
lichte EG-diplomaat in Damascus
zijn er méér Syriérs pro-Hussein
dan Assad wenst. "Het gaat de Sy
riérs niet om de mooie donkere
ogen van Saddam, maar om zijn lef
tegen Amerika te vechten en Israel
met raketten mores te leren", stelt
hij. "Een meerderheid in Syrië, zo is
mijn schatting, vindt dat hun leider
al die jaren slechts lippendienst
heeft bewezen aan bestrijden van
het westers imperialisme en de oor
logszuchtige en Arabisch land in
pikkende zionisten. Voor hen is
antenne ontvangen werden en drie
die via de satelliet-schotel
binnenkwamenMaar alle zeven
hadden ze dezelfde beelden van
drie CNN-verslaggevers die 'live'
vertelden dat Baghdad werd
gebombardeerd. Binnen enkele
uren verklaarde de Amerikaanse
minister van defensie dat hij dank
zij CNN had vernomen wat er in de
Iraakse hoofdstad was gebeurd, en
zo snel rees de ster van CNN dat de
den woont, treedt het leger met har
de hand op.
Het is dan ook niet voor niets dat
de Koerden het gevoel hebben dat
alles en iedereen tegen hen zijn. Zo
zijn Gazi en zijn vriend Yassar er
heilig van overtuigd dat de NAVO-
strijdkrachten in Turkije en de Ne
derlandse militairen die met hun
Patriots in de Kurdische stad Diyar-
bakir zijn gestationeerd, het niet op
Irak, maar op de Kurden gemunt
hebben. "En die vergissing met die
Saddam Hussein de eerste Arabi
sche leider die het woord bij de
daad voegt. En dat wordt vereerd",
aldus de diplomaat.
De medewerker van een hotel in
Damascus is in een besloten ruimte
dan toch bereid iets te zeggen:
"Veel Syriërs hebben de afgelopen
maanden Saddam Hussein inder
daad bewonderd om diens durf de
Amerikanen en Israël uit te dagen",
zegt hij zachtjes. "Vijf maanden
hebben we gedacht dat Irak het niet
opnieuw op oorlog zou laten aanko
men. Tenslotte heeft Saddam het te
gen Iran ook afgelegd. We dachten
dat hij blufpoker speelde door Ku-
wayt voor een korte duur te bezet
ten. Ik was er in elk geval echt van
overtuigd dat Irak zich gefaseerd
uit Kuwayt zou terugtrekken".
Britse zondagsbladen er twee
dagen later bijna evenveel
kolommen aan besteedden als aan
de Golfoorlog zelf.
CNN is er meer dan enige andere
televisie-zender in geslaagd de
Golfoorlog rechtstreeks in de
huiskamer te brengen, maar het is
de vraag of dat een verdienste is.
Andere televisie-zenders, zoals de
BBC, zouden uiteraard even snel
kunnen zijn, maar verkiezen
betrouwbaarheid boven snelheid.
Feiten worden gecheckt voordat zij
de wereld worden ingeslingerd.
De jongste loot aan de
Amerikaanse media-stam
daarentegen zendt gewoon alles uit
wat haar voor handen komt
geruchten, integrale redes van
Saddam Hussein, onbevestigde
berichten. De oppervlakkingheid
was duidelijk vanaf de Eerste
Nacht, toen CNN-verslaggever
Charles Jaco zich in Dahran met
een gasmasker voor de camera
verscheen zonder dat er ook maar
een spoor van mosterd- of zenuwgas
te bekennen was. Deze oorlog zou
een soap-opera worden.
Na die Eerste Nacht had CNN
uiteraard de smaak goed te
Patriot-raket die in de lucht ontplof
te? Dat was geen vergissing. Die
was gericht op Kurden", beweert
Yassar.
In datzelfde kader past een - wat
minder onwaarschijnlijk - verhaal
van een Turkse legerwoordvoerder
die in de zondagskrant Yeni Ulke
zou hebben gezegd dat Amerikaan
se vliegtuigen die terugkomen van
hun missie in Irak hun overtollige
bommenlast boven Kurdische ste
den afwerpen. Zo zou Cizre gebom-
De hotelmedewerker kon wel jui
chen toen hij hoorde dat raketten op
Tel Aviv waren gevallen. "Eindelijk
was Israel een lesje geleerd. Met mij
dacht vrijwel iedere Syriër daar zo
over. Maar na een week oorlog merk
ik nu dat die opgewonden stem
ming aan het veranderen is. Syriërs
zien in dat die speldeprikken van
Saddam in het gevoelige vlees van
de Israëliërs averechts hebben ge
werkt. De wereld krijgt weer sym
pathie voor de zionisten en zullen
dus weer vergeten waar het in het
Israëlisch-Arabisch conflict werke
lijk om gaat. Verder doet Amerika
Patriot-raketten aan de joden ca
deau, die in een eventuele oorlog
tussen Israël en Syrië ook onze aan
valswapens kunnen uitschakelen.
Bovendien krijgt Israël miljarden
dollars van Bush, waarmee nog
meer wapens tegen de Arabische
natie kunnen worden gekocht of
ontwikkeld. Nee, Saddam heeft
zich vreselijk vergist door te probe
ren Israel in de oorlog te betrek
ken".
Teleurstelling
Tegenstrijdige gevoelens over de
Golfoorlog spelen bij veel Syriërs
parten, zo blijkt uit andere gesprek
ken op heimelijke plekken. Ener
zijds zijn ze tegen Amerikaanse he
gemonie in het Midden-Oosten, an
derzijds vinden ze dat Hussein een
stommiteit heeft begaan door zijn
hand in de kwestie-Kuwayt te over
spelen. Maar het kost hen moeite
het idee los te laten dat Saddam niet
de nieuwe Nasser is. de charismati
sche Egyptische leider die de Ara
bieren hun eer en trots teruggaf na
tientallen jaren van westerse kolo
niale overheersing. Teleurgesteld
als de Syriërs in feite zijn in hun ei
gen leider Assad, wiens ondoor
grondelijke wegen in de buiten
landse politiek vaak niet worden
begrepen. Niemand zal het hardop
zeggen, maar de draai die het pro-
Russische en radicale Syrië maakte
door het Golfconflict te gebruiken
als een politieke gelegenheid om op
de bagagedrager van de Verenigde
pakken, en in de Tweede Nacht
verscheen zelfs een heel leger
verslaggevers in beeld met
gasmaskers op. Plaats van
handeling was ditmaal Tel Aviv,
waar enkele Scud-raketten waren
geland.
Opnieuw: de reactie van CNN was
gezwind. Maar of zij ook
betrouwbaar was? De
televisiekijkers die op CNN hadden
afgestemd, trokken dezelfde
conclusie die enkele uren later door
de lezers van de Sun en Today zou
worden getrokken: Irak had
chemische wapens ingezet tegen de
joodse staat.
In tegenstelling met CNN houdt de
Britse BBC vast aan een veel
afstandelijker en analyserender
benadering van het nieuws.
"Televisie-zenders met zoveel macht
moeten kalm blijven, juist omdat ze
zoveel macht hebben. Anders gaan
allerlei geruchten de wereld rond,
en dat is gevaarlijk"zei BBC-
directeur Tony Hall. En een
columnist van de Financial Times
vergeleek de doorsnee CNN-
verslaggever met de man die voor
de grap "brand!" roept in een
overvolle bioscoop.
bardeerd zijn door Amerikaanse
vliegtuigen.
Overdreven- paranoia? Roza: "Ik
snap het wel, voor veel Europeanen
en Nederlanders is dat gewoon on-
geloofelijk. Dat kan niet, zeggen ze.
Maar ondertussen gebeurt het wel,
want mijn volk maakt het mee
Als het zover komt zullen ook de
Nederlanders bewust of onbewust
tegen de Koerden worden ingezet".
Overdreven of niet, het kan niet
ontkend worden dat de Kurden re
denen hebben voor hun paranoia.
Voorlopig zijn zij de enigen in het
gebied die het slachtoffer zijn ge
worden van het ongeloofelijke: een
aanval met chemische wapens door
Saddam Hussein. En met het uit
breken van de Golfoorlog zitten ze
midden tussen de strijdende partij
en, zeker nu Amerikaanse vliegtui
gen bases in het zuiden van Turkije
gebruiken voor hun aanvallen op
Irak.
Op de bedoelingen achter de Gol
foorlog reageren de Koerden met
hetzelfde cynimse als de Palestij
nen. "Bush zegt dat hij opkomt op
voor het onderdrukte volk van Ku
wayt", schampert Roza. "Maar Kur
distan wordt bezet door vier landen.
Waarom heeft hij daar nooit iets te
gen gedaan? En waarom heeft hij
niets gedaan toen Irak chemische
wapens gebruikte tegen de Kur
den?"
Als er dan al iemand de oorlog
moet winnen, dan toch liever niet
Irak, vindt Roza. "Saddam is een
dictator, hij heeft het Kurdische
volk aangevallen met gifgas. Als hij
als een held uit de oorlog komt, kan
hij nog harder optreden tegen de
Kurden. De Turkse regering let nog
wel een beetje op wat ze doet, die
heeft nog wel enig respect voor de
kritiek van de andere Europese lan
den".
Conferentie
Ondanks de benarde positie van de
Kurden geeft de Golfoorlog de Kur
den toch ook weer een sprankje
hoop. Hier en daar wordt al gesug
gereerd om op de grote Midden-
Oostenconferentie die na het einde
van de oorlog vrijwel zeker gehou
den zal worden niet alleen de Pale
stijnen, maar ook de Kurden op de
agenda te zetten. Hopen de Kurden
dat dit inderdaad gebeurt? Roza:
"Dat hopen we niet, dat eisen we".
Staten te springen, valt voor veel
Syriërs niet te bevatten.
Niettemin doet het regime er alles
aan via de door de staat gecontro
leerde media anti-Iraakse sentimen
ten aan te wakkeren. Daarbij wordt
een onderscheid gemaakt tussen
het Iraakse volk en zijn leiders. Hus
sein wordt verweten zijn volk aan
een afschuwelijke, bloedige, bij
voorbaat te verliezen, oorlog op te
offeren.
Verder laat Assad zich in de me
dia afschilderen als een vredes-
stichter naar wie Hussein niet heeft
willen luisteren. Vrijwel elke dag re
fereren de Syrische kranten aan de
brief die de Syrische president voor
het uitbreken van de oorlog aan
Hussein schreef, waarin hij hem in
de naam van de islam en de Arabi
sche natie opriep zijn verstand te
gebruiken.
Zenuwen
Voor de Syriërs gaat de Golfoorlog
ogenschijnlijk aan hun deur voor
bij. Fysiek is dat ook zo. Maar psy
chologisch werkt het hen op de ze
nuwen. Hun grootste zorg is dat Is
raël toch nog in het conflict betrok
ken raakt. Wraak van Jeruzalem
houdt volgens de Syrische bevol
king in dat Jordanië, maar wellicht
ook hun land gedwongen zal wor
den zich militair tegen Israël te ke
ren. En in zo'n afgedwongen oorlog
heeft niemand zin. hoe grooto de
haat tegen Israël ook is.
Politieke en diplomatieke waar
nemers denken dat het niet zo'n
vaart zal lopen. "Assad laat zich
niets opdringen", zegt een Westers
diplomaat. "Daarin is zijn politiek
consistent. Ik heb zelfs de indruk
dat er waardering bij het Syrische
bewind bestaat voor Israëls terug
houdendheid". De kans wordt zelfs
groot geacht dat Syrië een wraakoe
fening van Israel voor een keer zal
gedogen. Met de frustratie van aan
gevallen worden en niet in staat zijn
terug te slaan, is Syrië tijdens en na
de Zesdaagse Oorlog in 1967 en de
Oktoberoorlog van 1974 vertrouwd
geraakt.
VATICAANSTAD (CIC) -
De Iraakse president Saddam
Hussein heeft paus Johannes
Paulus II bedankt voor diens
oproepen om een oorlog in
het Golfgebied te voorkomen.
PLO-leider Yasser Arafat
heeft de paus gevraagd "per
soonlijk" in te grijpen om een
eind te maken aan de oorlog.
Het antwoord van Saddam
Husayn is mondeling overge
bracht aan de pauselijke verte
genwoordiger in Baghdad, aarts
bisschop Marian Oles. Omdat alle
telefoonverbindingen met Bag
hdad sinds het begin van de Gol
foorlog zijn verbroken, heeft Oles
zich gewend tot de ambassade
van de Sovjetunie. Deze heeft met
de diplomatieke post het ant
woord van Husayn doorgegeven
aan de gezant van de Sovjetunie
bij het Vaticaan, Joeri Karlov.
De brief van de Iraaks presi
dent is een antwoord op de op
roep van de paus die zich op 15 ja
nuari, de dag waarop het VN-ul-
timatum aan Irak afliep, in afzon
derlijke brieven tot Husayn en
Bush had gericht. De paus drong
toen bij Hussein aan "moedige
stappen te zetten die het begin
van een echte weg naar vrede zou
den kunnen aangeven" (een di
plomatieke omschrijving voor te
rugtrekking uit Kuwayt). Op die
suggestie is Saddam Husayn dus
niet ingegaan.
Arafat heeft op zijn beurt de
paus een boodschap gestuurd,
waarin hij hem vraagt zijn "reli
gieuze, morele en spirituele auto
riteit" aan te wenden om de Ame
rikaanse president George Bush
ertoe te bewegen "de militaire
operaties te beeindigen en de weg
LEIDEN - Ds. H. E. Schouten,
voorzitter van de Leidse Raad van
Kerken, vindt het jammer dat de
Amsterdamse rabbijn L. van de
Kamp zo nadrukkelijk de Pale
stijnse kwestie aan Irak koppelt.
"Dat is juist iets wat wij heel na
drukkelijk niet hebben willen
doen".
Schouten reageert op de kritiek
van de orthodoxe rabbijn, eerder
deze week, dat de kerken heel erg
hebben gefaald door te zwijgen
na de aanvallen van Irak op Is
raël. Volgens Van de Kamp on
derstreepte dit het merkwaardige
van de zogenoemde 'dubbele soli
dariteit' van de landelijke Raad
van Kerken aan Israël en de PLO,
die zich achter Irak heeft ge
schaard.
Schouten, die naar aanleiding
van Van de Kamps uitlatingen di
verse vragen in zijn kerkelijke
omgeving heeft gekregen, bena
drukt dat hij direct na het bekend
worden van de eerste aanval van
Irak op Israël een brief bij de
Joodse Gemeente in Leiden heeft
afgeleverd, waarin hij diepe be
zorgdheid over de situatie ver
woordde. De brief was, gezien de
snelheid waarmee hij geschreven
was, in principe op persoonlijke
titel, "maar ik heb achteraf goed
keuring gekregen".
De landelijke Raad van Kerken
heeft in reactie op de kritiek van
Van de Kamp laten weten, dat er
direct een bezorgde brief naar het
Overlegorgaan joden en christe
nen (Ojec) is verstuurd. De rab
bijn heeft inmiddels daarop weer
gereageerd, met te zeggen dat hij
dat verre van afdoende vindt.
"Want het gaat niet aan om eerst
de PLO als bevrijder van het
Palestijnse volk te erkennen, die-
Prof. Zandee
(76) overleden
APELDOORN (ANP) - De theo
loog en egyptoloog prof. dr. J.
Zandee is op 76-jarige leeftijd
overleden.
Zandee, afkomstig uit Leiden,
stond van 1945 tot 1957 in War
mond. Vervolgens werkte hij als
wetenschappelijk hoofdambte
naar ten behoeve van het Kop
tisch aan de theologische facul
teit van de Rijksuniversiteit in
Utrecht. Van 1965 tot 1979 was
Zandee buitengewoon hoogle
raar aan de Universiteit van Am
sterdam met als leeropdracht
egyptologie. Daarnaast was hij
van 1 oktober 1969 tot zijn emeri
taat op 1 november 1982 hoogle
raar in Utrecht, waar hij de ge
schiedenis en de fenomenologie
der antieke godsdiensten en de
Egyptische taal- en letterkunde
doceerde.
Zandee promoveerde in 1948
tot doctor in de theologie op het
proefschrift 'De hymnen van
Amon van Papyrus Leiden I 350'.
Twaalf jaar voegde hij daaraan
een dissertatie over de opvattin
gen over de dood in het oude
Egypte toe. Zandee is onder meer
voorzitter geweest van Teylers
Godgeleerd genootschap te Haar
lem en secretaris van het Neder
lands Genootschap van Gods
diensthistorici.
Yassar Arafat. (foto AP)
vrij te maken voor vreedzame op
lossingen van de conflicten in het
gebied", aldus het Palestijnse
persbureau WAFA.
De paus heeft de oorlog afge
keurd en een "ernstige neder
laag" voor de wereld genoemd.
Hij heeft ook de noodzaak bena
drukt van een internationale vre
desconferentie om te komen tot
een algemene oplossing voor de
problemen in het Midden-Oos
ten. Hij vermeed echter zo'n con
ferentie in verband te brengen
met de oplossing van de Golfcri
sis. Arafat legde in zijn bood
schap aan de paus de nadruk op
het verband dat zijns inziens be
staat tussen de problemen in de
Golf en de Palestijnse kwestie.
zelfde PLO de weg van Irak in te
laten slaan en dan verbijsterd te
zijn over de verschrikkelijke ge
volgen".
Schouten betreurt het dat de
joodse voorman een koppeling
maakt tussen de Golfoorlog en de
Palestijnen. In zijn brief aan de
Leidse Joodse Gemeente, had hij
juist die koppeling ontkent.
Moslims joden. Vertegen
woordigers van moslim-organisa
ties in ons land zullen positief rea
geren op een uitnodiging van ver
tegenwoordigers van de joodse
gemeenschap voor een gesprek.
R. Kasiem, voorzitter van de
World Islamic Mission, zegt zo'n
gesprek "uiteraard" toe te jui
chen. Met de joodse organisaties
zou moeten worden overlegd, hoe
"intern de rust en vrede kan wor
den gehandhaafd".
Dode-Zeerollen. De Dode-Zee
rollen zijn onmiddellijk na het
eerste luchtalarm in Israël over
gebracht naar geblindeerde on
dergrondse kluizen van het Muse
um van Israël in Jeruzalem. De
rollen werden in 1947 bij toeval
ontdekt door een bedoeïenenher
der die op zoek was naar een ver
dwaald schaap in Qumran, onge
veer twee kilometer ten noord
westen van de Dode Zee. Zij wor
den gerekend tot de belangrijkste
archeologische vondsten.
Voorgangers ekklesia. Zondag
doen twee voorgangers intrede
bij de Leidse studentenekklesia.
Heieen Zorgdrager (gerefor
meerd) en Christiane Berkvens
(remonstrantse broederschap)
zullen in een dienst, die om 12 uur
in de Marekerk begint, worden
bevestigd door de jn 1989 vertrok
ken gereformeerde ds. Herman
Wiersinga. Beide vrouwelijke
predikanten zullen part-time in
de ekklesia werkzaam zijn.
Cantatedienst Pieterskerk. In
de Cantatedienst, zondag om ze
ven uur in de Leidse Pieterskerk,
zingt het koor 'Wassenaar Vocali-
ter' de Pastoralmesse van de Oos
tenrijkse componist Anton Dia-
belli. Mederwerking verleent het
'Van Wassenaer Ensemble'. Voor
ganger is ds. A. Alblas.
Bijbelzondag. De jaarlijkse Bij
belzondag staat zondag in het te
ken van de 'vrede'. In de Samen-
op-Weg-kerken vna Leiden en
Leiderdorp wordt actie gevoerd
voor alfabetisering van Soedan.
De Bijbelzondag wordt jaarlijks
georganiseerd door de Raad
vooor Contact en Overleg betref
fende de Bijbel (RCOB).
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Nieu-
weroord/Noordsche Schut J. Quist
Hendrik Ido Ambacht.
Gereformeerde Kerken: aangeno
men naar 's-Graveland drs. H. Boven-
kamp Oldemarkt (part-time).
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Berkenwoude G J van
Aalst Benthuizen.
Geref. Gemeenten in Nederland: be
roepen te Vlaardingen W. Verhoeks
Arnemuiden.
Vrije Evangelische Gemeenten: be
roepen te Heerde G. Sinke Nijverdal.
'Turkije maakt misbruik van Golfoorlog door dorpen te bombarderen'
Van IPS-redacteur Mac van Dinther
DEN HAAG In de kantine van de Kurdische Arbeiders
vereniging in Den Haag staat natuurlijk CNN aan, slechts
even onderbroken door een eigen Kurdische videofilm.
Aan twee lange tafels zitten groepjes mannen druk met el
kaar te praten. De ontwikkelingen in de Golfoorlog worden
hier op de voet gevolgd, zo verzekeren ze. Partij trekken
doen de Kurden niet: "Hussein, Bush, Özal, het zijn alle
maal Hitiers", zegt Gazi, een Kurd van ruim in de dertig.
Kurdische vrouwen in Oost-Turkije. De Kurden zijn in paniek omdat ze
vrezen dat de Turkse regering de Golfoorlog aangrijpt om hun streven
naar onafhankelijkheid de kop in te drukken.
Asèad (r) schudt de hand rati een Amerikaanse onderhandelaar, bij over
leg over de situatie in de Golf op 23 november in Genève. Veel Syriërs vrezen
dat hun land door Assads politiek in de oorlog kan worden meegesleept.
Ds. Schouten over kritiek rabbijn:
