Baker praat
over Balten
Drama Riga versterkt nationalisme Letland
Politie betrokken
bij geweld Natal
Levenslang voormalige
SS-kampbeul König
Spoedzitting parlement Kroatië
VRIJDAG 25 JANUARI 1991
i~' BÜITENUAND
pagina 11
Bessmertnych naar Washington
VILNIUS/KIGA/MOSKOU/TALLINN (AP/Rtr/AFP) - De
nieuwe Sovjet-minister van buitenlandse zaken Bessmert-
nych zal komend weekeinde in de VS een ontmoeting heb
ben met zijn Amerikaanse collega Baker. Belangrijkste ge
spreksthema is de gewelddadige ontwikkeling in de Balti-
sche republieken. Het is waarschijnlijk dat hij maandag
ook een gesprek zal hebben met president Bush, maar dit is
door het Witte Huis nog niet officieel aangekondigd.
In Riga is het vandaag een officiële
dag van rouw om de vijf doden te
herdenken die zijn gevallen bij de
aanval door Sovjetieenheden op het
nationale politiebureau. Vanmid
dag wordt in de Letse hoofdstad een
grote demonstratie gehouden.
Gisteravond verklaarde de Li
touwse radio dat een toename van
militaire activiteit in de Baltische
republiek werd waargenomen. Vol
gens de radio werden schoten ge
hoord en controleerde het Sovjet-le
ger de identiteit van mensen op
straat. De radio vroeg de burgers
binnen te blijven. Eerder zeiden Li
touwse functionarissen dat een per
soon gewond was geraakt toen Sov
jet-militairen het vuur openden op
een aantal auto's die naar de mening
van de militairen te dicht op hun
konvooi reden.
De auto's, een politiewagen en
een auto die bestuurd werd door
een medewerker van de Litouwse
Buitenland kort
Agenten vermoord
Gisteren zijn in de Chileense hoofd
stad Santiago twee politieagenten
dood geschoten die banken ston
den te bewaken in het noorden van
de stad. De moord wordt toege
schreven aan "subversieve crimine
len". Geen enkele organisatie heeft
tot nu toe de aanslag opgeeïst.
Vredesoverleg
Drie Oostafrikaanse landen, Dji
bouti, Etiopië en Kenya zijn giste
ren besprekingen begonnen om een
uitweg te vinden voor de burgeroor
log in Somalia. De Kenyaanse mi
nister Ndolo Ayah (buitenlandse za
ken) verklaarde-dat de Somalische
regering de Kenyaanse president
Moi om steun heeft gevraagd bij het
bewerkstelligen van vrede in Soma
lia.
Uitwijzing
Italië heeft gisteren de uitwijzing
gelast van zevenhonderd illegaal in
het land verblijvende migranten uit
Derde-Wereldlanden. Woensdag
deed de Italiaanse politie een inval
in een groot pand waar meer dan
tweeduizend personen, voorname
lijk afkomstig uit Zuidoost-Azië en
Noord-Afrika, onderdak hebben ge
vonden; daarbij werden zevenhon
derd personen meegenomen voor
onderzoek, omdat de politie ver
moedde dat hun papieren niet in or
de waren.
Rwanda
Franse troepen hebben 194 Europe
anen, Canadezen en Amerikanen
weggehaald uit het noordwesten
van Rwanda, omdat daar opnieuw
gevechten uitgebroken zijn tussen
het Rwandese regeringsleger en het
verzet.
Volgens een Franse diplomaat
kwamen de evacués woensdag
nacht in konvooi in de hoofdstad
Kigali aan onder begeleiding van
Franse soldaten. Hij kon niets zeg
gen over de ernst van de jongste ge
vechten of eventuele slachtoffers.
Explosie
In Thailand zijn gisteren in Lopburi
23 soldaten omgekomen bij een ont
ploffing, die zich voordeed tijdens
een les in het plaatsen van explosie
ven. Dat heeft een legerwoordvoer-
der bekendgemaakt. Het was niet
onmiddellijk duidelijk wat er fout is
gegaan tijdens de les.
Graan voor Sudan
De EG-commissie heeft besloten
om 50.000 ton graan ter beschikking
te stellen, aan Sudan. Een woord
voerder van de Commissie heeft dat
gisteren in Brussel meegedeeld.Het
graan zal in Sudan verdeeld worden
door een aantal niet-gouvernemen-
tele hulporganisaties. Dat zijn Care
Britain, het Ierse Concern, het Ne
derlandse Interkerkelijke Hulp en
het Redt de Kinderen fonds.
Vluchtelingen
De Verenigde Naties hebben giste
ren hun kampen in Honduras voor
vluchtelingen uit Nicaragua geslo
ten. Alle Nicaraguanen zijn naar
hun land teruggekeerd, aldus het
VN-Hoge Commissariaat voor de
Vluchtelingen. Meer dan 26.000
mensen uit Nicaragua hebben ge
durende acht jaar onderdak in de
kampen gevonden. De vluchtelin
genkampen bevonden zich op on
geveer 320 kilometer ten noordoos
ten van Tegucigalpa, zo zeiden VN-
functionarissen.
Zuid-Afrika
Het militante Pan Afrikaans Con
gres (PAC) heeft gisteren het voor
stel van de hand gewezen van het
ANC om een conferentie te houden
waaraan alle partijen deelnemen,
ter voorbereiding van formele on
derhandelingen over afschaffing
van de apartheid in Zuid-Afrika.
Het PAC stelde in een verklaring te
willen vasthouden aan zijn beleid
om niet te praten met de regering,
die het als onwettig beschouwt.
regering, waren onderweg van de
hoofdstad naar de tweede stad van
het land, Kaunas, toen zij een leger-
konvooi tegenkwamen. Een man
werd door de militairen gearres
teerd, zo verklaarden de functiona
rissen. Eerder heeft de Litouwse
president Landsbergis gezegd dat
het Sovjet-leger twee ongeveer 18-
jarige jongeren heeft gekidnapt en
hij veroordeelde de bezetting van
gebouwen in Litouwen door het
Sovjet-leger.
Jeltsin
Boris Jeltsin, de president van de
Russische Federatie, heeft vanmid
dag voor de Amerikaanse televisie
verklaard dat Sovjet-leider Gor-
batsjov "zijn pogingen om een dic
tatuur te vestigen" moet opgeven of
anders moet aftreden. „Of hij leeft
de grondwet na en blijft zich inzet
ten voor de ontwikkeling van het
democratische proces in het land en
geeft zijn pogingen op om een dicta
tuur te vestigen om de absolute
macht te concentreren in één
hand... of dat hij treedt af', aldus
Jeltsin, die verder zei dat als Gor-
batsjov blijft doorgaan met zijn ruk
naar rechts, vier Sovjet-republie
ken, de Russische Federatie, de
Oekraine, Wit-Rusland en Kazach-
stan, zich zullen verenigen en zelf
een unie zullen opzetten.
De president van de grootste Sov
jetrepubliek zei dat in een dergelij
ke unie het presidentschap zal rou
leren tussen de vier presidenten.
Over de Baltische republieken Let
land, Estland en Litouwen £ei Jelt
sin in het vraaggesprek, dat vorige
week in Moskou werd opgenomen,
dat ze onafhankelijk mogen zijn
"als ze dat willen". Een resolutie
waarin het optreden van de Sovjet
regering in de Baltische staten ver
oordeeld wordt heeft gisteren niet
de vereiste meerderheid behaald in
het parlement van de Russische Fe
deratie.
Twee Zweedse vakbondsfunctiona
rissen, die een bezoek brachten aan
Estland om solidariteit te tonen met
het onafhankelijkheidsstreven in
die Baltische Sovjet-republiek, zijn
gisteren in de hoofdstad Tallinn
dood op straat gevonden. Zij zou
den in de nacht van woensdag op
donderdag zijn beroofd en ver
moord, aldus een woordvoerder
van het Zweedse ministerie van
buitenlandse zaken.
Volgens de Zweedse radio had de
politie in Estland gezegd dat de lij
ken van de twee vakbondsleiders
waren gedumpt in een buitenwijk
van Tallinn. Het tweetal nam deel
aan een vakbondscongres.
Ex-premier Prunskiene van Li
touwen heeft in Zwitserland poli
tiek asiel gevraagd. Volgens het
Britse dagblad de Times, dat dit
vandaag meldde, meent Prunskie
ne dat haar leven bij terugkeer in Li
touwen gevaar loopt en wil zij daar
om voorlopig in het buitenland blij
ven. Ze zou het asielverzoek afgelo
pen dinsdag hebben ingediend. Het
is nog niet bekend of haar verzoek
door de Zwitserse autoriteiten is ge
honoreerd.
Zwitserland heeft het bericht in
middels ontkend.
Het normale dagelijks leven komt in de Litouwse hoofdstad Vilnius lang z
op straat.
i de talrijke barricades evenzovele obstakels
BERLIJN (GPD) De voormali
ge SS-kampbeul Ernst-August
König is gisteren in het Duitse
Siegen tot levenslang veroor
deeld. De 71-jarige werd schuldig
bevonden aan de moord op drie
zigeuners in het concentratie
kamp Auschwitz-Birkenau in het
tijdens de oorlog bezette Polen.
Vijf andere moorden en Königs
betrokkenheid bij de vergassing
van minstens 4000 joden konden
door tegenstrijdige getuigenver
klaringen niet worden bewezen.
Of de ernstig zieke oorlogsmisda
diger ooit zijn straf zal moeten uit
zitten, is zeer de vraag. Zijn advo
caten hebben in ieder geval be
roep aangekondigd.
Ernst-August König, die zich
zelf had omschreven als de 'Engel
van Auschwitz', omdat hij nie
mand kwaad zou hebben gedaan,
werd door de rechters ontmas
kerd als een gruwelijke beul. In
1943 en 1944 diende hij als SS-
Rottenführer, een soort
blokwacht, in het zigeunerkamp
van Auschwitz-Birkenau. Met ei
gen handen zou hij drie gevange
nen tijdens ochtendappels of
strafexercities hebben doodge
slagen. Ondanks de veelal ver
warrende getuigenverklaringen
achtte de rechtbank deze gruwel
daden bewezen.
De justitie was König in de ja
ren zestig al op het spoor geko
men, maar zag geen aanleiding
een proces tegen hem te begin
nen. Pas op 5 mei 1986 had de cen
trale raad van de zigeuners in
Duitsland zoveel bewijzen tegen
hem verzameld, dat het tot een
strafzaak moest komen. Het was
de eerste en wel erg late poging
om enig licht te brengen in de
massamoord van de nationaal-so-
cialisten op de zigeuners. Alleen
in Birkenau werden meer dan
22.000 leden van deze bevolkings
groep op beestachtige wijze om
het leven gebracht.
Bij het begin van dit monster
proces waren veel waarnemers
ervan uit gegaan dat de poging
om de zigeuners recht te doen,
zou doodbloeden omdat König's
verdediging tientallen getuigen
had gedagvaard, die moesten be
wijzen dat hij op het moment van
de moorden niet in het kamp was
geweest. Hij had echter geen wa
terdicht alibi.
Veertien doden
bij incident aan
Slowaakse grens
PRAAG (AP/Rtr) - Mogelijk veer
tien personen zijn gedood bij een
poging vanuit de Sovjetunie de
grens met Tsjechoslowakije over te
steken. Dat heeft het Tsjechoslo-
waakse parlementslid Peter Kulan
gisteren verklaard tegenover het
staatspersbureau CTK. In Moskou
zei een officier van de grenstroepen
van de KGB niets te weten van het
incident.
Kulan zei niet wanner het inci
dent zich zou hebben voorgedaan.
Hij deed zijn uitspraken na afloop
van een inspectietocht langs de 80
kilometer lange grens met de Sov
jetunie. om na te gaan of die vol
doende wordt bewaakt om illegale
grensoverschrijdingen tegen te
gaan. Volgens hem is dat niet het
geval. Onderminister van binnen
landse zaken Jan Ruml zei woens
dag echter voor de Tsjechoslowaak-
se televise dat de grensbewaking
voldoende was.
De veertien zouden deel hebben
uitgemaakt van een groep van onge
veer 50 gewapende personen, die de
grens wilden oversteken. De groep
was volgens Kulan aan de Sovjet
zijde van de grens tegengehouden.
Honderdduizend
AIDS-doden VS
ATLANTA (AP) - Het aantal men
sen dat in de Verenigde Staten aan
de ziekte AIDS is gestorven heeft de
100.000 bereikt, zo hebben functio
narissen van de federale centra voor
ziektebeheersing (CDC's) bekend
gemaakt.
Van de 161.073 mensen die de
ziekte sinds juni 1981 hebben gekre
gen waren er eind december 100.777
overleden. Onderzoekers van de
CDC's voorspellen dat de komende
drie jaar zo n 215.000 Amerikanen
aan de ziekte zullen overlijden.
Diepgen leidt
herenigd Berlijn
BERLIJN (DPA/ANP) - Berlijn
heeft een nieuwe burgemeester. De
eerste burgervader van de herenig
de hoofdstad van Duitsland is de
CDU-er Eberhard Diepgen. Hij gaat
een grote coalitie van CDU en SPD
leiden. In het stadsparlement stem
den gisteren 164 van de 241 afge
vaardigden voor Diepgen als burge
meester; 68 leden stemden tegen en
er waren zes onthoudingen. De gro
te coalitie in Berlijn kan in beginsel
rekenen op de steun van 177 ge
meenteraadsleden. Diepgen was
eerder al eens burgermeester van
West-Berlijn.
BELGRADO (AP) Het parlement
van Kroatië komt vandaag in spoed
zitting bijeen om de dreiging van
het leger tegen "de soevereiniteit"
en het "democratische systeem"
van de republiek te bespreken, zo
heeft het persbureau Tanjug mee
gedeeld. Zowel het Joegoslavische
leger in Kroatië als de militie van de
naar onafhankelijkheid strevende
republiek is gisteren in de hoogste
staat van paraatheid gebracht.
Kroatië bereidt zich voor op een in
grijpen van het federale leger.
Mario Nobilo, een adviseur van
de Kroatische president Tudjman
zei dat een voor vandaag geplande
ontmoeting tussen Tudjman en de
president van Servië, Milosevic,
mogelijk niet doorgaat wegens de
verhoogde spanning. Milosevic
heeft gisteren wel "cruciale bespre
kingen" gehouden met de Sloveen
se president Kucan, zo meldde Tan
jug. Over de resultaten van het over
leg is niets bekend gemaakt. Ook
Slovenië streeft naar onafhankelijk
heid.
Nobilo zei verder dat rekening
wordt gehouden met mogelijke ar
restaties van de belangrijkste lei
ders van Kroatië door het leger. Het
Joegoslavische leger vindt dat de
Kroatische milities onmiddellijk
ontwapend moeten worden. De
Kroatische minister van defensie
Martin Spegelj zei op een spoedzit
ting van het kabinet dat bewegin
gen van militaire eenheden, waar
van sommige met tanks, waren
waargenomen in de buitenwijken
van Zagreb, de hoofdstad van de re
publiek, zo heeft radio Belgrado ge
meld. Spegelj zei dat zijn troepen en
eenheden van het federale leger in
Kroatië "in de hoogste staat van pa
raatheid" zijn gebracht; het bericht
werd bevestigd door bronnen in Za
greb.
"Als de onafhankelijkheid van
Kroatië in gevaar komt, zullen we
ons verzetten met onze politie-een-
heden en zullen we onze mensen
oproepen onze soevereiniteit te ver
dedigen. Daarbij zullen we interna
tionale steun krijgen", zo zou Tudj
man hebben gezegd op de kabinets
zitting.
WASHINGTON (IPS) - De Zuid-
afrikaanse politie en het leger heb
ben „aanzienlijk" bijgedragen aan
het geweld van de afgelopen zes jaar
in de provincie Natal. Dit stelt de in
New York gevestigde mensenrech
tenorganisatie Africa Watch in een
gisteren verschenen rapport.
Het rapport "De moorden in
Zuid-Afrika, de rol van de veilig
heidstroepen en de reactie van de
staat" is gebaseerd op de verklarin
gen van veertig Zuidafrikanen die
de gewelddadigheden van nabij
hebben meegemaakt. Het geweld
tussen aanhangers van het Afri
kaans Nationaal Congres (ANC) en
de Zulu-beweging Inkatha begon in
Natal, en sloeg later over naar de
zwarte woongebieden rondom Jo
hannesburg. Hierbij zijn alleen al in
1990 meer dan drieduizend doden
gevallen.
Volgens World Watch heeft de
Zuidafrikaanse politie het geweld
aangewakkerd door de zijde te kie
zen van Inkatha bij hun gevechten
met de aanhangers van het ANC,
het Verenigd Democratisch Front
(UDF) en de zwarte vakbondsfede
ratie Cosatu.
In de ooggetuigenverslagen
wordt melding gemaakt van een
scala van mishandelingen die zijn
begaan door de Zuidafrikaanse po
litie (SAP), de politie van Kwazulu
(ZP) en het Zuidafrikaase leger
(SADF). De politie van het thuis
land Kwazulu staat onder bevel van
Gathsa Buthelezi, die zich ook heeft
opgeworpen als leider van Inkatha.
In het rapport komen ook zwarte le
den van de Zuidafrikaanse politie
aan het woord die in de zwarte
woongebieden wonen en ook
slachtoffer zijn geworden van aan
slagen door Inkatha-aanhangers
Volgens het rapport hebben le
den van de Zuidafrikaanse politie
en de politie van Kwazulu herhaal
delijk de zijde gekozen van Inkatha.
Knokploegen van Inkatha werden
vervoerd in politievoertuigen, onge
wapende burgers werden doodge
schoten, woningen geplunderd en
in brand gestoken, en de bewoners
van woonsteden werd met traangas
en vuurwapens belet zich te verde
digen tegen aanvallen door Inkatha.
In Natal heeft de politie verzoeken
om Inkatha-leden te ontwapenen
van de hand gewezen. De ZP heeft
"in het wilde weg geschoten en ge
moord", aldus World Watch.
Volgens Africa Watch vloeit de
partijdigheid van leger en politie
voor Inkatha vooral voort uit het
feit Buthelezi in zijn dubbelrol van
leider van Kwazulu en Inkatha. De
regering heeft, nadat eerdere be
schuldigingen over een "derde
macht" en een "verborgen hand"
bij het zwarte geweld van de hand
waren gewezen, nu een onderzoek
beloofd. Africa Watch vreest echter
dat de regering met een dergelijk
onderzoek juist probeert om de
overtredingen die worden begaan
door leger en politie te verdoezelen.
Een Letse vrijwilliger bewaakt het
parlementsgebouw in Riga.
toto epa)
RIGA "Lucifers? Nee die hebben we
hier niet. Die vallen onder de oekaze van
de president 'geen wapens in Letland".
De barkeeper in hotel Latvia in het
centrum van Riga lacht hartelijk om zijn
eigen grap. Tegenover het
gebarricadeerde parlement, in het
hoofdkwartier van de Latvias Brivpratigo
Vienibas, de Letse Vrijwillige Eenheden
(LBV), is commandant Grigoelis heel wat
ernstiger. "Wat die communisten ook
zeggen, wij hebben geen wapens".
Donderdag in Riga, vier dagen na het drama
dat vijf mensen het leven kostte: de overval
op het Letse ministerie van binnenlandse za
ken door de Omon, het met zwarte baretten
getooide keurkorps van het Sovjetministe
rie van binnenlandse zaken. De gespannen
sfeer in Riga is, een dag voor de begrafenis
van de slachtoffers die vandaag wordt ge
houden verdwenen. De alledaagse prak
tijk van het Sovjetleven is weerbarstig ge
noeg om de emoties naar de achtergrond te
drukken.
'De politiek' evenwel maakt overuren met
de nasleep van de Omon-actie. President
Gorbunovs heeft dinsdag in Moskou langdu
rig met Gorbatsjov gepraat, het Kremlin be
looft terugtrekking of ontbinding van de
Omon en niet-inmenging van het leger. Er
wordt daarom een begin gemaakt met de
verwijdering van de vrachtwagens en tracto
ren die het gebouw van de ministerraad en
de toegangen naar het oude pittoreske stads
centrum barricaderen. Grigoelis, met spijt in
de ogen: "Als je het mij vraagt te vroeg. Maar
we zijn loyaal aan onze regering, dus werken
Zelfmoord
De gardisten van het LBV hebben zo hun ei
gen gedachten over de belofte van Gor
batsjov en diens minister van binnenlandse
zaken Boris Pugo, eertijds de chef van de
Letse KGB. Grigoelis, achter de radiozender
waarmee hij het contact met zijn 'veldwer
kers' onderhoudt: "Pugo heeft beloofd dat
de zwarte baretten uit de stad zullen verdwij
nen en binnen de muren van hun kazerne
blijven. Vergeet het maar. We signaleren
hun auto's regelmatig in het centrum".
Grigoelis is historicus, maar sinds zijn af
scheid van de communistische partij en toe
treding tot de beweging voor een onafhanke
lijk Letland vooral activist. Hij heeft een
sterk voorbeeld van de Omon-activiteiten bij
de hand. "Woensdag rapporteerden onze
mensen de zwarte baretten op twee eilanden
in de Daugava. Wij dachten onmiddellijk
aan een aanval op de tv-toren aan de rivier.
We hebben de toegangen over water met vis
netten en boten afgesloten".
Maar de zwarte baretten keerden plotse
ling terug naar hun kazerne. Grigoelis: "Ik
denk dat dat dit werd veroorzaakt door een
tragisch voorval in het Omon-hoofdkwar-
tier. Een van de zwarte baretten is naar het
militaire hospitaal afgevoerd met een schot
door het hoofd. Ja, wij hebben zo onze infor
matiekanalen en ik vermoed dat het om een
zelfmoord gaat".
's Avonds meldt de televisie inderdaad de
dood van een Omon-man. "Zelfmoord of een
vuurwapen dat per ongeluk afging", blijft de
voorlopige verklaring. Vladlen Dozorsjev,
een van de vier etnische Russen in de parle-
mentsfractie van het Volksfront: "Iedereen
vraagt zich af waarom de Omon zondag
avond tot die actie besloot en zich vervol
gens weer uit het ministerie terugtrok. Mijn
overtuiging is dat ze zich gijzelaars voelen
van hun opdrachtgevers en dat is niet goed
voor het moreel".
Couppoging
Dozorsjev hecht geen geloof aan de verkla
ringen van Omon-commandant Mlinnik
"De verkrachting van een officiersvrouw is
voor gedisciplineerde mensen geen reden
om eigenmachtig tot actie over te gaan. Nee,
de commandolijnen lopen van Alfred Roe-
biks, de leider van de Letse communisten,
via het centraal comité van de Sovjet-partij
naar de KGB hier, die weer opdrachten geeft
aan de Omon. De bewijzen zijn er wel, maar
we kunnen ze nog niet onthullen".
Dozorsjev en zijn collega Janis Sjkapors,
voorzitter van het comité dat de informatie
aan het parlement regelt, denken dat er spra
ke is geweest van een couppoging. Het mi
nisterie, onder leiding van oud-politieoffi
cier Vaznis, moest onder controle worden
gebracht.
Afschuw
Maar feitelijk telt. vier dagen na de actie, niet
het waarom, maar alleen nog het gevolg. In
Letland lopen de scheidslijnen niet alleen
tussen de 60 procent 'echte Letten' en de 40
procent Russen, Wit-Russen en Oekramers.
De strijd gaat nu vooral tussen de afgezanten
van de Sovjet-macht, en dat zijn vooral Rus
sen, en de bonte verzameling nationalisten
die zijn aanhang niet alleen uit het Letse,
maar deels ook uit de andere bevolkings
groepen recruteert.
Het verdwijnen van de etnische scheidslij
nen was zondag direct na de schietpartij op
straat al duidelijk, want zowel Russen als
Letten uitten hun afschuw over de gebeurte
nissen en kritiseerden de Omon en dienst
opdrachtgevers. Het komt ook naar voren in
de gesprekken met 'gewone mensen', die het
toegesnelde journalistenkorps hier de afge
lopen dagen in ruime mate heeft gehad.
Interfront-leider Aleksejev ziet. kort voor
president Gorbunovs aan het parlement zal
vertellen van Gorbatsjovs beloften, de bui
kennelijk al hangen. Het Interfront, tegen
hanger van het Volksfront en met een aan
hang die vooral komt uit het door Russen ge
domineerde staatsapparaat, wil snel nieuwe
verkiezingen. "Die van vorig jaar. die het
Volksfront een tweederde meerderheid in
het parlement bezorgde, waren niet fair",
klaagt Aleksejev. "Bovendien spant de rege-
ring-Godmanis samen met de extreme natio
nalisten en in het parlement worden we als
minderheid overal buiten gehouden. De
Volksfront-meerderheid beslist. En waar
zo'n dictatuur toe leidt, heb je zondag kun-
Dat is de logica van Aleksejev. Want hij
ziet er geen been in het Volksfront van regel
rechte moord te beschuldigen. "Ze hebben
twee van de slachtoffers die buiten het mi
nisterie zijn gevallen op hun geweten. Die
mensen zijn gewoon doodgeschoten om ach
teraf de Omon zwart te kunnen maken". Be
wijzen zijn er uiteraard niet en Aleksejevs
versie, die haaks staat op reeds bekende fei
ten. lijkt die van een wanhopig man
Bij mensen als Grigoelis heerst grote
bezorgdheid over het toegeven van presi
dent Gorboenovs aan het Kremlin op het
punt van het referendum. Tot nog toe wezen
de Letse nationalisten zo'n volksraadple
ging af. omdat zij zich als onafhankelijk be
schouwden en de Sovjetunie als een bezet
tingsmacht zien. "Opnieuw werkt de Letse
regering samen met de bezetter", zegt hij.
met verwijzing naar 1940, toen Stalin Let
land, zogenaamd op verzoek van een Letse
regering, annexeerde
Grigoelis is bang dat zo'n referendum een
fiasco voor de onafhankelijkheid kan bete
kenen. "Misschien stuurt Rusland wel en
miljoen soldaten naar Letland om mee te
stemmen", oppert hij. "en dan blijven we na
tuurlijk binnen de Sovjetunie".
Anton Bouls, econoom in de Volksfront-
fractie, is daar minder bang voor. "Hoe eer
der het referendum wordt gehouden, hoe be
ter. Maar niet met de vraagstelling die Gor
batsjov wil, maar gewoon heel simpel wilt u
een unieverdrag of niet. Maar ook Gor
batsjovs oekaze over het inleveren van de
grote roebelbiljettcn levert ons zeker de
winst op bij zo'n volksraadpleging", voor
spelt hü-
Walter Momper (links) feliciteert zijn opvolger Eberhard Diepgen, de
ieuwe burgemeester van Berlijn. (foto dpa>