LEIDSCH
DAGBLAD
Iraakse luchtaanval og schepen
NODIG!
Irak: Turkije moet bases sluiten voor VS
Bombardementen geallieerden op Basrah, Bassorah en Republikeinse Garde
De Vries: pas uitkering
ziektewet na zes weken
'Geallieerden hebben
overwicht in de lucht'
Studenten mogelijk in collectieve verzekering
DONDERDAG 24 JANUARI 1991
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39455 Prijs fl. 1,45
Twee Nederlandse
Patriots per
abuis afgevuurd
DEN HAAG (ANP) - De Ne
derlandse Patriot-eenheden
die sinds vorige week in oost-
Turkije zijn gelegerd hebben
vanochtend omstreek tien
over tien twee Patriot-lucht
verdedigingsraketten afge
vuurd. De lancecrinrichting
reageerde automatisch op een
signaal dat er een vijandelijke
raketaanval was. Na enkele
seconden bleek dat het om een
valse melding ging.
De ene raket vernietigde
zichzelf op grote hoogte, de
andere ontplofte dicht bij de
grond. Door de luchtdruk ver
splinterde de voorruit van een
auto in de buurt van de lan-(
ceerinrichting.
Een deskundige van de fa
brikant onderzoekt waarom de
raketten ten onrechte zijn ge
lanceerd. Tot de uitkomsten
bekend zijn wordt de lance
ring niet langer aan de compu
ter overgelaten maar gebeurt
met de hand. De Patriots kos
ten per stuk 1 miljoen dollar.
NICOSIAMDANA/WASHING-
TON (AP/AFP/Rtri) - Irak heeft
gisteren fel uitgehaald naar buur
land Turkije omdat het de Verenig
de Staten toestemming heeft gege
ven bombardementsvluchten vanaf
Turks grondgebied uit te voeren.
Ankara maakt zich hiermee schul
dig aan ongerechtvaardigde agres
sie, aldus Irak. De Amerikanen heb
ben gisteren naast de basis Incirlik
in het zuid-oosten van Turkije een
tweede vliegbasis in gebruik geno-
De Iraakse minister van buiten
landse zaken, Tariq Aziz, stuurde
zijn Turkse collega Ahmet Alpte-
mocin gisteren een boodschap
waarin staat dat "het Turkse grond
gebied met medeweten van de
Turkse regering wordt gebruikt
voor agressie tegen Irak, een vrien
delijk buurland. Ik ben ervan over
tuigd dat u zich goed bewust bent
van de consequenties van zulk ge
drag", aldus Aziz in zijn brief. De
verklaring werd ook op Radio Bag
hdad voorgelezen.
Welke stappen Irak tegen Turkije
overweegt, is niet duidelijk. Aziz re
fereert in zijn brief ook aan "eerdere
vijandige daden tegen Irak". Hij
noemt het afsluiten van de Iraakse
oliepijpleidmg door Turkije en het
in beslag nemen van scheepsladin
gen voedsel en medicijnen "die ei
gendom waren van Irak". De hou
ding die Turkije aanneemt in de
Golfoorlog betitelt Aziz als bescha
mend en zonder precedent in de ge
schiedenis van de verhouding tus
sen de twee landen. Volgens Aziz
ligt aan de Turkse houding slechts
de wens ten grondslag om te buigen
voor de VS. Hij stelt dat president
Turgut Ozal Turkije heeft meege
sleept in Amerikaanse plannen.
Ankara heeft nog niet op Aziz'
brief gereageerd. Wel zegt Turkije
dat geen Turkse troepen aan de
strijd zullen deelnemen behalve in
het geval van een Iraakse aanval.
Turkije heeft het op een na grootste
leger van de NAVO. President Ozal
heeft wel duidelijk gemaakt dat
Turkije niet toestaat dat Syrië ot
Iran straks delen van Irak 'inpik
ken' of dat Kurden daar een onaf
hankelijke staat vestigen. De bnel
van Aziz heeft tot angst geleid bij de
Turkse bevolking, die vreest dat het
land in de oorlog wordt betrokken.
Vechtpartijen en
rellen bij banken
in Sovjetunie
MOSKOU (GPD/AP) - De beslui
ten van president Gorbatsjov om
enorme hoeveelheden zwart geld
uit de roulatie te halen en de inflatie
te beteugelen leidden gisteren in de
Sovjetunie tot een run op de ban
ken. In diverse steden kwam het tot
rellen en knokpartijen toen de ban
ken hun deuren sloten.
Veel banken bleken niet te kun
nen voldoen aan de massale vraag
naar kleiner bankpapier. Veel men
sen probeerden in allerlei winkels
van alles vooral drank te kopen
binnen om de bedragen die door de
beperkingen niet kunnen worden
omgewisseld, om te zetten in goede-
Gorbatsjov bepaalde dinsdag per
decreet dat inwoners van de Sov
jetunie tot juli per maand niet meer
dan 500 roebel (tegen de officiële
koers 1500 gulden) van hun bankre
keningen kunnen halen. Verder zijn
alle bankbiljetten van 50 en 100 roe-
pel gisteren ongeldig geworden. De
iSovjet-burgers hebben slechts drie
dagen de tijd om de bankbiljetten
om te wisselen in nieuwe. Voor de
omwisseling geldt een maximum
van 1000 roebel.
(pagina 5: chaotische taferelen bij
omwisseling roebels)
ANKARA/TEL AVIV/DEN HAAG/LONDEN (GPU) -
Twee Iraakse gevechtsvliegtuigen hebben vanochtend
in de Golf geallieerde oorlogsschepen aangevallen en
werden daarbij neergeschoten. Volgens een BBC-cor-
respondent aan boord van een Brits schip in de Golf ging
het waarschijnlijk om Mirages, mogelijk uitgerust met
Exocet-raketten.
3>- ft A v
DEN HAAG (GPD) - Zieke werk
nemers moeten niet na twee dagen,
maar pas na zes weken een ziekte
wetuitkering krijgen. Gedurende
die tijd moet het bedrijf de kosten
I betalen. Dat idee wil CDA-minister
De Vries (sociale zaken) voorleggen
gedwongen voelen meer
te doen aan het beteugelen van het
ziekteverzuim. Het plan maakt on
derdeel uit van de tussenbalans, die
ongeveer 17 miljard aan bezuinigin
gen moet opleveren.
De Vries wil dat de bedrijven hun
Legervoertuigen van het zevende
korps van het Amerikaanse leger
hebben problemen om in de Saudi-
sche woestijn op te rukken richting
Kuwayt. Door de zware regenval
van de afgelopen dagen zijn grote
modderpoelen ontstaan. Hier moest
een tank er aan te pas komen om een
legerwagen uit de bagger te trekken.
vakbonden en bedrijfsleven. De zieke werknemers uit eigen zak be-
Vries hoopt dat werkgevers zich op
In New York nieuw
aandelenschandaal
NEW YORK (DPA/ANP) - De
politie van New York heeft gis
teren 21 effectenhandelaren ge
arresteerd op verdenking van
fraude met aandelen en illegale
koersmanipulatie. De verdach
ten zijn afkomstig van drie klei
ne effectenmakelaarskantoren.
Ze zouden tussen september
1987 en januari 1990 beleggers
voor in totaal 10 miljoen dollar
hebben opgelicht.
Doordat de handelaren de
koersen van zes fondsen om
hoog stuwden via onderlinge
transacties tegen kunstmatig la
ge prijzen en de aandelen ver
volgens verkochten, kwamen
veel beleggers in het bezit van
zeer overgewaardeerde stuk
ken. Volgens het Britse dagblad
The Independent heeft het trio
effectenkantoren enige tijd gele
den de koers van een aandeel
binnen een uur verdubbeld
door steeds aan elkaar te verko
pen. Bij verkoop aan een niets
vermoedende vierde partij stre
ken de verdachte handelaren 1
miljoen dollar op.
De meeste arrestanten hangt
een celstraf van 25 jaar boven
het hoofd krachtens de
Newyorkse corruptiewet.
talen tijdens de zes weken wacht
tijd. Het risico zou door de werkge
vers niet elders mogen worden ver
zekerd. Naar verwachting zal het
kabinet nog geen definitieve beslis
sing over het voorstel nemen. Eerst
zal de sociale partners om advies
worden gevraagd.
De ziektewet kent nu twee
'wachtdagen', gedurende welke de
zieke werknemer geen uitkering
krijgt. Maar in vrijwel alle cao's is
geregeld dat het bedrijf die twee da
gen gewoon doorbetaalt. Het minis
terie van sociale zaken denkt nog
aingrijke en ingenieuze vijand'. Dat
week bombardementen op zal de geallieerden niet verhinderen
nu vooral Iraakse grondtroepen als
doelwit te kiezen. Powell: "Het
WASHINGTON (GPD)
Irak en Kuwayt hebben de gealli
eerden een luchtoverwicht bereikt.
krijgsmacht, gisteren gezegd. Er zal komen. Onze strategie daarbij i
zijn meer dan 12.000 vluchten uitge
voerd; iets meer dan de helft waren
bombardementsvluchten, de rest
eerst snijden we hun toevoerlijnen
af, en daarna maken we ze af'.
Powell zei geen haast te hebben
verkenningsvluchten. De aandacht met het inzetten van de geallieerde
worden geconcentreerd op grondtroepen. Cheney voegde daar-
Acteur Robert Sobels
de vraag of de bedrijven ook (JZ nvPl'l^Hpn
inderdaad moeten worden ver- V1 Jd<u UVCI ACUCI1
AMSTERDAM (ANP) - Op 75-jarige
leeftijd is gisteren in Amsterdam de
acteur Robert Sobels overleden. So
bels deed voor de AVRO veel televi-
radiowerk. Hij werd op 13 hem 41 Iraakse vliegtuigen uitge-
plicht het ziektegeld tijdens de
wachtdagen uit te betalen. Wellicht
wordt deze beslissing overgelaten
aan de cao-partners.
(pagina 3 Geen enthousiasme voor
ziektewetplan)
NOG GEEN BESLUIT - Het kabi
netsberaad over een grote Neder
landse bijdrage aan de Golfoorlog
is vanochtend geschorst. Minis
ter Ter Beek van defensie verklaar
de dat er nog geen besluit is geno
men, maar dat in principe de bereid
heid daartoe blijft bestaan.
LE PEN - De omstreden leider van derlandse Comedie en de Noorder
het ultra-rechtse Frans Nationaal Compagnie. Als filmacteur werkte
Front, Le Pen, komt op 5 en 6 maart Sobels mee aan onder meer 'De
naar Den Haag Overval' en 'Turks Fruit'.
de Iraakse grondtroepen.
Powell gaf sanr
Cheney (defensie) voor het eerst
enigszins gedetailleerde weergave
van het strijdverloop. Hun conclu
sie was dat de aanvallen tot nu toe
grotendeels volgens plan verlopen
De Iraakse offensieve macht is
evenwel nog niet gebroken en 'ver
rassingen blijven mogelijk', aldus
Cheney. "Maar de loop van de oor
log zal niet meer veranderen: Sad
dam gaat verliezen".
De fabrieken waar Irak chemi
sche en biologische wapens maak
te, zijn volgens Powell ernstig be
schadigd. Tot nu toe zijn volgens
Als het nodig
met minister grondtroepen te gebruiken om Sad
dam uit Kuwayt te krijgen, zullen
we dat pas doen nadat we zijn
grondtroepen met de luchtaanval
len enorme schade hebben toege
bracht". Ondanks de over het alge
meen positieve toonzetting van de
uiteenzettingen van Cheney en Po
well. waarschuwden beiden voor te
veel optimisme. Cheney: "Saddam
Hussein heeft de afgelopen 10 jaar
50 miljard dollar aan wapens uitge
geven. Niemand mag verwachten
dat we dat al in de eerste week van
de operatie kunnen opruimen".
november 1915 geboren in Lisse
doorliep het gymnasium in Leiden.
Sobels volgde een toneeloplei
ding in Wenen en was
1950 lid van de NRU, waarvc
later ook op free-lancebasis
werkte aan duizenden hoorspelen.
De acteur was onder meer vei
schakeld. Irak heeft er meer dan
0, maar die staan vrijwel allemaal
bunkers. De Iraakse luchtmacht
1947 tot voert nu dagelijks ongeveer 40 doodsteken van de Feyenoord
hij vluchten uit, tegen 200 vlak voor de jeugdspeler Jeffrey van Basel
Half jaar voor doodsteken
DEN HAAG (GPD) - Voor het
oorlog begon, aldus Powell. De
dar-activiteit
bescherming
19-jarige Hagenaar vanmorgen i
de Iraakse lucht- hoger beroep veroordeeld tot
sinds het begin
zijn vliegtuigen achter de hand jaar eiste
houdt. Irak is volgens hem e
n- gaan.
hoger beroep ge-
Bewolkt
Veel bewolking en vrijwel overal
droog. Minimumtemperatuur
rond het vriespunt. Middagtem-
peratuur iets boven nul. Weinig
wind.
De vooruitzichten voor zaterdag
tot en met dinsdag: Bewolkt, maar
droog. Plaatselijk mist. Tempera
turen rond of iets boven het vries
punt.
24 PAGINA'S
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
bespreekt vandaag een voorstel om
alle studenten verplicht in een col
lectieve ziekteverzekering op te ne
men. Die verzekering zou op 1 janu
ari 1992 moeten ingaan. De over
heid neemt de premie van 455 gul
den per jaar voor haar rekening.
Het is de bedoeling dat de studen
ten verzekerd blijven bij de maat
schappij waar ze dat nu ook zijn
(ziekenfonds of particulier). Vooral
de particuliere verzekeringsmaat
schappijen hebben grote bezwaren
tegen de plannen van minister Rit-
zen (onderwijs) en staatssecretaris
Simons (volksgezondheid). Zij vin
den de premie die zij ontvangen premie
veel te laag.
De premie, die door de overheid
wordt betaald, komt uit de op-
door de student betaald, maar daar-
kregen ze een compensatie i
de studiebeurs. Ritzen en Simons
brengst van een eerdere verlaging zijn bang dat de kosten
van de studiebeurzen. Overigens is
bezuiniging niet het motief voor de
maatregel. Gebleken is dat veel stu
denten zich uit geldgebrek hele
maal niet verzekeren. Ritzen en Si
mons willen daar een eind aan ma
ken.
compensatie flink zullen stijgen, als gaan
er niets gebeurt. Vandaar ook deze
verplichte collectieve verzekering
voor alle studenten.
De plannen tasten volgens het
KLOZ, de overkoepelende organi
satie van particuliere verzekeraars
In de komende jaren zullen de de solidariteit aan. Ze betekenen
kosten voor verzekering wel stij- dat mensen met studerende kinde
gen. door het nieuwe ziektekosten- ren minder gaan betalen en bijvoor
systeem, waar het kabinet momen- beeld bejaarde echtparen méér. De
teel aan werkt. Nu nog wordt de totale collectieve verzekering zou
Het Iraakse persbureau Ina maakte
vanmiddag bekend dat de Iraakse
president Saddam Hussein een be
zoek had gebracht
front en van commandanten te ho
ren kreeg dat de geallieerden
lafaards zijn die geen grondoorlog
aandurven.
Een F-15 van de Saudische lucht
macht schoot vandaag boven het
zuiden van Irak of Kuwayt twee
Iraakse MiG-oorlogsvliegtuigen
neer. Een Saudische legerwoord-
voerder gaf geen verdere bijzonder
heden over het luchtgevecht. De ge
allieerde luchtmacht voerde van
ochtend nieuwe bombardementen
uit op steden in het zuiden van Irak.
Volgens het Iraanse persbureau Ir-
na werden Basrah en Bassorah on
der vuur genomen. Aan de bombar
dementen namen zeker 28 vliegtui
gen van de multinationale strijd
macht deel.
De Franse luchtmacht opereerde
vanochtend voor het eerst in het
Iraakse luchtruim met bombarde
menten op stellingen van de Repu
blikeinse Garde aan de grens tussen
Irak en Kuwayt. Volgens de Iraakse
generale staf zijn bij luchtaanvallen
gisternacht onder de bevolking 60
doden en 70 gewonden gevallen en
onder militairen 8 doden en 12 ge
wonden.
De luchtaanvallen volgden op de
agressie van Irak van gisteravond.
Toen werden opnieuw Scuds afge
vuurd op Saudi-Arabië en Israel. De
zes raketten werden onschadelijk
gemaakt door Amerikaanse Pa
triots. Daarbij zijn geen gewonden
gevallen.
De Scud die op noord-Israél was
gericht, werd boven Haifa vernie
tigd. Brokstukken kwamen terecht
op enkele huizen maar veroorzaak
ten geen schade van betekenis. Te
gelijkertijd werden Scuds afge
vuurd op Saudische bases bij
Dahran en Riyad, maar ook hier was
nauwelijks schade.
De Israëlische minister van de
fensie Arens zei dat zijn land op de
Iraakse raketaanvallen zal reageren
'zelfs als er geen enkel nieuw slacht
offer meer valt'. Maar hij zei ook dat
Israel 'rekening zal houden' met
dringende verzoeken terughou
dend op te treden.
Inmiddels is duidelijk geworden
dat het Patriot-systeem dinsdag
nacht niet volledig heeft gefaald. De
Scud-raket die toen neerkwam op
de Israëlische stad Tel Aviv, is wel
door een Amerikaanse Patriotraket
geraakt. Volgens het Israëlische le
ger werd alleen de achterkant van
het wapen beschadigd en kwam het
deel met de explosieven terecht op
een flatgebouw.
In de Iraakse hoofdstad lijkt het
gewone leven weer op gang te ko
men, zo meldde de Amerikaanse tv-
zender CNN. Ondanks de voortdu
rende bombardementen keren ge
vluchte inwoners naar hun huizen
terug De straten en markten zijn
weer redelijk bevolkt. Het grootste
probleem in Baghdad is het gebrek
aan elektriciteit en stromend water.
Japan heeft zijn financiële steun
aan de multinationale troepen
macht fors verhoogd, van 4 naar 13
hetzujdeUjk mj]Jard dollar en zal daarvoor de ac-
cijns op benzine en sigaretten ver
hogen. De geringe Japanse inspan
ning had felle kritiek uit het buiten
land losgemaakt, maar in eigen land
vinden velen dat Tokyo uit de oor
log moet blijven. Duitsland heeft
vandaag 28 Iraakse diplomaten uit
gewezen.
Irak "hamsterde"
Hollands voedsel
DEN HAAG (ANP) - Irak
heeft in het eerste halfjaar van
1990 voor 129 miljoen gulden
aan voedingsmiddelen uit Ne
derland geïmporteerd, zeven
maal zoveel als in het eerste
halfjaar van 1989. Het Cen
traal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) maakte vandaag
bekend dat de totale export
naar Irak vanuit Nederland
verdubbelde van 131 naar 232
miljoen gulden.
De toename van de export
betrof vooral suiker (plus 1100
procent), vlees (plus 600 pro
cent) en eieren en melkpro-
dukten (plus 300 procent).
pagina 2
Saddam Hussein is de held
van koffiehuizen
Tweeslachtige houding Duits
land leidt tot veel protesten
pagina 7
Israel knjgt humanitaire hulp
aangeboden door VS. Neder
land en Duitsland
Turijnse firma gespecialiseerd
in plastic oorlogstuig
Syrië zweert trouw aan coali
tie
pagina 8
Turkijé wil Hawk-raketten
van Nederland
Utrechtse hoogleraar propa
ganda-machine Hussein slim
mer dan Bush
Irak wil nu wel humanitaire
missie VN
Bommen ontploft bij banken
en Amerikaanse instellingen
Yamani Irak kan OtttVtldM
Saudie-Arabie niet vernietigen
maanden celstraf. De dodelijke
steekpartij speelde zich af tijdens
een ruzie in een discotheek tussen
Maar Powell acht het denkbaar twee groepen jongeren in Den
dat Hussein zowel zijn luchtafweer Haag. De officier van justitie die 4
óók voor de
laatste mode
nieuwtjes
ziekteverzekeringen de overheid 260 miljoen gulden kos
ten. Dit bedrag is volgens het KLOZ
lang niet kostendekkend.
Bij de berekeningen zyn de i
die schillende departementen uitge-
de gemiddelde kosten i
1989 van een student die was verze
kerd bij de SSGZ, een particuliere
stichting voor studenten. Dat be
drag was 475 gulden. Maar de SSGZ
(ongeveer 30.000 verzekerden) ken
de toen nog geen acceptatieplicht,
zodat ze 'slechte risico's' kon weige
ren. Het KLOZ vindt het onjuist dat
problemen met de studiefinancie
ring opgelost moeten worden via de
ziektekostenverzekeringen.
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends Dat wil ik niet missen'
Q Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts 28.75
J Ik neem een kwartaalabonnement 76,75*
Ik neem een laarabonnement 298.60'
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis'
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats
-Tel
Deze bon m een envelop, zonder postzegel sturen naar
Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden U kunt ook bellen 071 161400
