Palestijnen merken
haat Nederlanders
Grote produktie Duphar na uitbreken Golfoorlog
Palestina Comité telefonisch bedreigd
Nieuwszender CNN ook
aan boord Zuiderkruis
Bonden honden rekeni ui
met gevolgen Golfoorlo
Marineschepen alert op mijnen
ZATERDAG 19 JANUARI 1991
PAGINA 9
Van onze correspondent
Ger Dijkstra
DEN HAAG De verdraag
zaamheid ten opzichte van
de 700 Palestijnen in Neder
land loopt snel terug. Na de
Iraakse aanval op Israël
werd het Palestina Comité
in Amsterdam zelfs telefo
nisch bedreigd. Ook Leila
Shadid, vertegenwoordig
ster van de PLO in Neder
land, signaleert een groeien
de onverdraagzaamheid.
Niet alleen tegenover Pale
stijnen, maar ook ten opzich
te van joden.
"Onlangs werd ik in een lift aange
sproken door een man, die mij op de
tv had gezien. Prima, dat jullie de jo
den doden, zei hij. Ik heb ge
schreeuwd dat we dat juist hele
maal niet willen. Dat we met ze wil
len samenleven, samenwerken.
Toen de lift stopte rende hij hard
weg".
Het gebouw van de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO aan de
Raamweg in Den Haag ligt er verla
ten bij. De ramen zijn geblindeerd.
De zwart-witte-groene vlag van de
toekomstige Palestijnse staat hangt
alleen aan de binnenkant. Niets
wijst erop, dat in dit pand de verte
genwoordigers van Jasser Arafat
verblijven. Zelfs bij het kantoor van
de commandant van de Koninklijke
Marechaussee, toch de naaste bu
ren, is het bestaan van een PLO-
kantoor in Den Haag niet bekend.
De geüniformeerde receptionisten,
aan wie de verslaggever de weg
vraagt: "De PLO....wat betekent
dat?".
Leila Shadid leidt sinds septem
ber vorig jaar het PLO-kantoor. In
de boekenkast in het kantoor van de
40-jarige Palestijnse staat een bio>-
grafie over de Israëlische generaal
Moshe Dayan broederlijk naast een
serie over de geschiedenis van Pa
lestina. Zij vindt dat niet vreemd.
Haar gevoel voor samenwerking
met de joodse staat gaat erg ver.
"Daarom kom ik ook niet goed over
op de tv of in de Nederlandse pers.
Ik ben te positief ingesteld voor een
Palestijnse. Men ziet hier liever een
PLO-vertegenwoordiger die zwaait
met een gebalde vuist".
Tragedie
Een koperen plaquette aan de wand
toont Palestina in de volledige om
vang: Israël en de bezette gebieden
samen. Kijkend naar de plaquette
en verwijzend naar de geschiedenis
van haar land zegt ze: "ïk denk dat
het belangrijkste hoofdstuk van de
serie nu wordt geschreven. Ik hoop
dat het geen tragedie wordt voor
twee volkeren, die in de historie
hun portie toqh al wel hebben ge
had".
Haar medewerkers zien er ver
moeid uit. Dagen zitten ze nu al ach
ter het tv-scherm om de ontwikke
lingen in de Golf te volgen. Zorgen
zijn er om de familie, om vrienden.
Die wonen niet alleen in Israël en de
Westbank, maar ook in Irak, Jorda
nië. Kuwayt en Saudi-Arabië. Sha-
nid lijkt nog het meest fris. Eenmaal
op haar praatstoel, volgt een mono
loog over de positie van de Palestij
nen tussen de strijdende partijen.
En waarom Israël niet buiten de
Golfcrisis kan blijven.
DEN HAAG (GPD) - De in
druk werd gisteren even ge
wekt dat in Israël mensen zou
den zijn gestorven nadat ze
zichzelf hadden ingespoten met
anti-gasmiddelen wegens ver
meende aanvallen uit Irak met
chemische wapens. Later bleek
dit niet te zijn gebeurd. De
slachtoffers, twee vrouwen en
een 3-jarig meisje, overleden
omdat ze de beschermende stic
ker van de zuurstoftoevoer van
hun gasmasker niet hadden ver
wijderd.
Deskundigen ontkennen overigens
dat het injecteren met anti-gasmid-
delen dodelijk kan zijn. Wel kan de
gebruiker na het innemen behoor
lijk ziek worden. Inspuiten terwijl
er geen sprake is van een gasaanval,
moet dan ook worden afgeraden.
Het gaat om zogeheten auto-in-
jectoren. spuiten die deel uitmaken
van aan de bevolking (tegelijk met
gasmaskers en dergelijke) uitge
reikte pakketten. Dergelijke pak
ketten zitten ook in de uitrusting
van militairen bij oorlogvoering.
Die hebben dan drie spuiten met
anti-gasmiddelen bij zich. Ze kun
nen een dosis innemen bij ontplof
fingen, waarvan chemische effecten
uit lijken te gaan. Maar zelfs alle
drie de spuiten achter elkaar zijn
niet dodelijk, zo weten onderzoe
kers bij TNO te vertellen.
Officieel heeft de PLO de invasie
in Kuwayt veroordeeld. Maar het
vertrouwen in de Palestijnen is in
het westen beslist niet groot. Arafat
is immers een vriend van Saddam
Hussein? "Dat is hij niet. Voor de
PLO is Saddam Hussein ëen van de
Arabische staatshoofden. Maar hij
is voor ons niet de nieuwe Hitier,
die het westen van hem heeft ge
maakt, met president Bush'voorop.
Het is zelfs gevaarlijk om hem te
vergelijken met Hitier, te gemakke
lijk ook. Hitler was verantwoorde
lijk voor de holocaust, die zes mil
joen joden het leven kostte. Door te
veronderstellen dat er nieuwe Hit-
Iers zijn, worden zijn daden achteraf
gelegimiteerd. Dat geeft voedsel
aan een golf van anti-semitisme. Als
ik een Amerikaanse jood was, zou ik
Bush een proces aan doen".
Nieuwe Saddam
"Als Saddam Hussein zou verdwij
nen van het toneel, dan komt er een
nieuwe Saddam in de persoon van
Assad van Syrië of een Gaddafi van
Libië. Alleen als de Palestijnse
kwestie wordt opgelost kan een vre
desproces op gang komen".
Leila Shadid staat voor de moei
lijke taak om het Nederlandse volk
uit te leggen wat de positie van de
Palestijnen is. Enerzijds tegen de
inval in Kuwayt, anderzijds ook te
gen de oorlog tegen Irak. Niet ge
makkelijk, zo heeft ze ervaren. Ook
al vanwege de sympathie die de
massa in Nederland koestert voor
Israël.
Dat er haat bestaat tegen de Pale
stijnen in het algemeen en de PLO
in het bijzonder, heeft woordvoer
ster Mia van Boxtel van het Palesti-
na-comité in Amsterdam de laatste
dagen ervaren. Scheldkanonnades
via de telefoon en een heel serieuze
bedreiging, die door de politie
wordt nagetrokken, vormen het be
wijs.
"Maar ook anti-semitische tele
foontjes. Daarin worden de Arabie
ren aangemoedigd door te gaan met
de aanval op Israel. Eindelijk ie-
'Geen strijd
tussen islamieten
en christenen
DEN HAAG (GPD) - Minister Da-
les (binnenlandse zaken) wil voor
komen dat de Golfoorlog spannin
gen veroorzaakt tussen Nederlan
ders en de islamitische gemeen
schap in ons land. Om haar solidari
teit te betuigen heeft de minister
gisteren overleg gehad met islami
tische organisaties In de Golfoor
log is er geen sprake van een mili
tair en politiek conflict tussen de
westerse en Arabische wereld. Er
wordt geen strijd gevoerd tussen is
lamieten en christenen. Bovendien,
de islamieten in Nederland steunen
Hussein absoluut niet", betoogde
Dales.
De minister heeft gisteren aan al
le burgemeesters een brief gestuurd
waarin zij benadrukt om direct in te
grijpen als islamitische doeleinden
eventueel door aanslagen worden
bedreigd. Het ministerie van bin
nenlandse zaken heeft nog geen ex
tra bewaking ingezet bij moskees
en andere islamitische verenigin
gen. Sinds het uitbreken van de
Golfoorlog zijn er nog geen anti-is
lamitische acties geweest.
Uiteraard wordt men van het spul
goed ziek. Militairen hebben vaak
een mengsel van oxim en atropine
bij zich. zo vertelt de arts-farmaco-
loog O.L Wolthuis, verbonden aan
het Medisch-Biologisch Laborato
rium TNO in Delft. Atropine op zich
zorgt dat de inwerking van het ze
nuwgas in het lichaam vermindert,
maar helpt niet lang. Oxim is meer
afdoende, grijpt het gas aan en
mand die iets doet tegen die rotjo
den, zei vanmorgen iemand tegen
me. Daar zijn we heel ongelukkig
mee. Steun uit anti-semitische hoek
stellen wij absoluut niet op prijs".
A/B ZUIDERKRUIS (ANP) -
Rond de drie Nèderlandse marine
schepen in de Perzische Golf is het
ook op de tweede dag van de strijd
niet tot concrete gevechtshandelin
gen gekomen. De posities van beide
fregatten, de Jacob van Heems-
kerck en de Philips van Almonde.
en het bevoorradingsschip Zuider
kruis zijn nauwelijks veranderd.
De fregatten bevinden zich in de
onmiddellijke nabijheid van de
twee Carrier Battle Groups rond de
ruimt het op. Het gas remt namelijk
de functies van spieren en klieren
en moet via enzymen (splitsing»- of
ontledingsstoffen) worden aange
vallen.
Tegen mosterdgas is weinig te
doen. Dit strijdgas geeft blaren op
de huid. tenzij een beschermend
pak wordt gedragen. Bij een verras
singsaanval dient dan onmiddellijk
huidontsmettingspoeder te worden
AIB ZUIDERKRUIS (ANP) -
Stomverbaasde gezichten gister
middag in de diverse verblijfs-
ruimten van het Nederlandse be
voorradingsschip Zuiderkruis in
de Perzische Golf. Plotseling ver
scheen de Amerikaanse nieuws
zender CNN op het televisie
scherm. Rechtstreeks met de
beelden zoals die ook in Neder
land en overal elders in de wereld
op dit moment veel worden beke-
Verantwoordelijke man voor
deze aangename verrassing is de
marinier en kikvorsman korpo
raal Jan den Dekker uit het
Zeeuwse Yerseke, die op het
schip al langer bekend stond als
een zeer fanatieke "zipper". Hij
pleegt zelfs regelmatig zijn eigen
satellietschotel van anderhalve
meter doorsnee mee aan boord te
Amerikaanse vliegdekschepen
Midway en Ranger, waar vandaan
ook gisteren weer luchtaanvallen
op doelen in Irak en Kuwayt wor
den uitgevoerd.
Wel zijn de bemanningen extra
alert op de aanwezigheid van mij
nen. Er zijn in de Perzische Golf in
middels 33 van deze projectielen ge
vonden. De Nederlandse marinelei-
ding in de Golf heeft sterke aanwij
zingen dat het hierbij om mijnen
gaat die in november 1990 voor de
kust van Kuwayt zijn gelegd.
gebruikt, zo wordt militairen geïn
strueerd.
In Israël zal het in het algemeen
gaan om spuiten met atropine. Deze
auto-injectoren hebben een veer-
werking. Is de veer ontgrendeld en
de spuit tegen het bovenbeen gezet
dan dringt de naald automatisch
door de huid heen en loost de in
houd van de ampul
Pijnstiller
Atropine is volgens eén zegsman
van Duphar, het farmaceutisch con
cern in Weesp en de enige Neder
landse producent van dit soort mid
delen, het meest gevraagd ter be
strijding van zenuwgas. Atropine
kan dus ook gecombineerd worden
verstrekt met oxim (eventueel in
pillen van 220 mg). Verder worden
soms gecombineerde pakketten ge
maakt. waarin behalve atropine en
oxim zich ook nog een pijnstiller be
vindt.
Die pijnstiller k.n zijn pyridostig
mine, een middel dat hogere weer
stand geeft in gevallen als dreiging
met zenuwgas. Dit spul kan ook te
voren worden ingenomen. Maar dat
is weinig effectief, aldus Wolthuis,
want militairen bij voorbeeld zou
den dan dagen achter elkaar veel ta
bletten per dag moeten slikken en
dat is niet bevorderlijk voor hun li
chamelijke gesteldheid.
"Het gaat natuurlijk niet om won
dermiddelen", zo zegt de woord
voerder van Duphar, "maar een en
Die schotel blijkt bij navraag
echter niets met de ontvangst van
CNN op de Zuiderkruis te maken
te hebben. Den Dekker: "Eigen
lijk had iedereen het kunnen vin
den. CNN wordt sinds de oorlog
is uitgebroken kennelijk opge
pikt door een tv-station in Du-
bavy. die het gewoon op kanaal 33
uitzendt. Zolang wij een stabiele
koers varen en er een rustig zeetje
is. is de ontvangst eigenlijk geen
enkel probleem
Eerder verwierf Den Dekker
Om de schepen tegen deze mij
nen te beschermen zijn de posten
aan de 20-millimeterkanons conti
nu bezet. Het inmiddels weer zeer
fraaie weer in de Perzische Golf en
het daarbijbehorende goede zicht is
in dat verband een gunstige factor.
De Zuiderkruis is daarnaast voor
zien van twee Britse Seaking-heli-
kopters die. behalve voor de aan- en
afvoer van voorraden, ook voor het
opsporen van mijnen worden ge
bruikt.
ander kan worden gebruikt naast
gasmaskers en beschermende pak
ken. Dodelijk zijn deze stoffen ze
ker niet. wel zijn er allerlei onaange
name bijverschijnselen na het inne-
Behalve bij Duphar worden de
anti-gasmiddelen ook in de Ver
enigde Staten. Frankrijk. Zweden
en Groot-Britannie geproduceerd.
Duphar meldt dat de betrokken
produktie-afdeling het met de aan
maak en levering de afgelopen
maanden sinds augustus vorig
met zijn hobby al enige faam door
ervoor te zorgen dat de beman
ning van de Zuiderkruis, tijdens
een reis naar Leningrad, via zijn
schotel op Eurosport een groot
deel van het WK Voetbal live kon
volgen. "Ik mag nu eenmaal
graag een beetje met dat spul spe
len". aldus Den Dekker.
Overigens heelt eerste officier
Ter Haar inmiddels bepaald dat
er alleen op een aantal vaste tijd
stippen naar CNN mag worden
gekeken. "De mensen bleven met
DEN HAAG (ANP) De onderhan
delaars van de vakbonden volgen
de Golfoorlog op de voet en zullen
ter dege rekening houden met even
tuele nadelige gevolgen daarvan
voor de economie bij hun cao-on
derhandelingen. Voorzitter J. Ste
kelenburg van de FNV zei dit giste
ren in de Sociaal-Economische
Raad (SER), die het advies vaststel
de over het sociaal-economische be
leid op middellange-termijn voor de
tussenbalans van het kabinet Lub-
bers-Kok.
Stekelenburg onderstreepte dat
KLM vliegt niet
naar Tel Aviv
AMSTERDAM/SCHIPHOL
(ANP) De KLM heeft alle
vluchten op Israel gestaakt nadat
donderdagnacht Iraakse Scud-ra-
ketten op Tel Aviv en andere Is
raëlische doelen waren terechtge
komen. Ook de vluchten op Syrië
en Dubayy zijn zolang de Golfoor
log duurt opgeschort, zo maakte
de Nederlandse luchtvaartmaat
schappij bekend. De KLM-vlucht
naar Tel Aviv, die voor maandag
gepland stond, gaat niet door. El
Al handhaaft wel haar vluchten.
Als gevolg van de verscherpte
veiligheidsmaatregelen moeten
passagiers de komende tijd 'tot
nader order' rekening houden
met ongemak op Schiphol. Het
ongemak ontstaat onder meer
omdat parkeergarage P7 in de
kelder van het stationsgebouw
is afgesloten. Bovendien zijn ver
scheidene doorgangen, toegangs
deuren en trappen afgegrendeld.
Daarnaast raden de rijkspolite en
de luchthaven passagiers aan zich
door zo weinig mogelijk mensen
te laten wegbrengen of ophalen.
jaar zeer druk heeft gehad. Maar
dat kwam mede doordat de onder
delen in de standaarduitrustingen
van militairen (zoals deze spuiten
en tabletten) moesten worden ver
nieuwd
Uiteraard maakte Duphar deze
produkten grotendeels voor de ex
port. Hoeveel en waarheen kan niet
worden gezegd, dat zijn defensie
geheimen. De woordvoerder ver
meldt slechts "Naar bevriende na
ties. de Verenigde Staten en NAVO-
landen".
name tijdens het eten langer zit
ten dan normaal en dat bracht het
personeel in de keuken enigszins
in de problemen", aldus Ter Haar
Den Dekker vindt het in ieder
geval niet erg. "CNN is een zen
der die elk uur een hoop zaken
herhaalt. Dus ook al mag de tele
visie maar een beperkte tijd aan
staan. iedereen hier heeft inmid
dels die beelden van de aanval op
Baghdad gezien".
Wat zijn eigen gevoelens rond
de strijd in de Golf betreft,
spreekt Den Dekker vooral van
'opluchting*. "De tegenstand van
Irak is tot nu toe veel minder
groot geweest dan we van tevoren
hadden venvacht Maar laten we
niet te vroeg juichen Wij zitten
hier in ieder geval redelijk veilig
De meeste zorgen heb ik nog over
de situatie thuis Daar zitten ze
hem ongetwijfeld te knijpen".
het leeuwedeel van de cao's pas
over eén tot twee maanden afloopt,
zodat er geen reden is tot paniek
over onverantwoorde looneisen. De
SER onthield zich verder van een
bijstelling van het concept-advies
aan het kabinet wegens de Golfoor
log.
Indien daartoe aanleiding is zul
len de sociale partners zo snel mo
gelijk om de tafel gaan zitten met de
betrokken bewindslieden om het
sociaal-economische beleid bij te
stellen. Stekelenburg herhaalde die
in het advies schriftelijk vastgeleg
de toezegging nog eens.
De discussie in de Sociaal-Econo
mische Raad spitste zich toe op het
komende advies dat de SER nog
voor de zomer wil uitbrengen over
aanscherping van het beleid om de
toename van de arbeidsongeschikt
heid en het ziekteverzuim terug te
dringen. Op papier is de hele SER
het op het laatste moment eens ge
worden over de noodzaak van een
nieuw advies, maar daar eindigt de
unanimiteit, zo bleek in de discus-
S'FNV en CNV willen de mogelijk
heden van toepassing van de Wet ar
beid gehandicapte werknemers
(WAGW) bij het nieuwe advies be
trekken Daarbij dient het door de
werkgevers verfoeide instrument
van oplegging van een verplicht
percentage arbeidsongeschikten in
de bedrijven weer van stal gehaald
te worden. De werkgevers willen de
hoogte en duur van de arbeidsonge
schiktheidsuitkeringen in de dis
cussie betrekken. De vakbeweging
wijst dat op voorhand van de hand
Ziekenhuizen
paraat voor
slachtoffers
DEN HAAG (GPD) - Op het
ministerie van wvc i dedirectk
civiele verdediging en vredesca-
lamiteiten (CVVC) in staat van
paraatheid gebracht in verband
met de Golfoorlog Vanuit het
CVVC moet de opvang van ge
wonden en andere slachtoffers
van de Golfoorlog in ons land
worden geregeld. Het CVVC
valt onder het landelijk coördi
natiecentrum dut in verband
met de oorlog op Binnenlandse
Zaken is opgezet.
Vanuit het CVVC zal bepaald
worden in welk ziekenhuis
slachtoffers van de Golfoorlog
die in Nederland aankomen, uit
eindelijk terechtkomen In eer
ste instantie zijn daarvoor in 18
ziekenhuizen 505 bedden be
schikbaar. Dat aantal kan bin
nen 48 uur worden opgevoerd
tot 3935. Mocht het nodig zijn
dan kunnen de Noodwet ge
neeskundigen en de Noodwet
arbeidsvoorzieningen in wer
king treden zodat ziekenhuizen
meteen extra personeel krijgen.
In acute noodsituaties, zoals
het uitbreken van een oorlog
hier, kunnen vanuit het CVVC
meteen 30.000 ziekenhuisbed
den worden vrijgemaakt, öp 23
plaatsen in ons land staan bo
vendien nog opslagplaatsen
waar in totaal 23 000 ziekenhuis
bedden staan, inclusief opera-
tiemateriH.il, verband- en ge
neesmiddelen.
Het CVVC is 24 uur van de
dag bereikbaar en heeft eigen
communicatiesystemen Teza
men met Sociale en Buitenland
se Zaken zijn scenario's ge
maakt voor de opvang van men
sen die uit het Golfgebied terug
komen. Het CVVC moet -.ok
zorgen voor maatschappelijke
zorg. inclusief voeding, huisves
ting en psycho-sociale hulpver
lening.
Doden Israël geen gevolg van injecties met anti-gasmiddelen
Nederlandse reders verklaren
kust Israël tot oorlogsgebied
ROTTERDAM (ANP) De Nederlandse reders hebben gisteren de Mid
dellandse Zee voor de kust van Israel tot oorlogsgebied verklaard De
maatregel is genomen in verband met de Iraakse raketaanval afgelopen
nacht op Israel. De reders achten het niet uitgesloten dat er ook raketten in
zee terecht komen. Dat hebben de reders gisteren laten weten.
De oorlogsregehng voor zeelieden is nu van toepassing op vrijwel de he
le Perzische Golf en een zone van twaalf mijl voor de Israëlische kust. Zee
lieden kunnen alleen op basis van vrijwilligheid in deze gebieden varen en
hun gage wordt verdubbeld.
De zecliedenbond FWZ is het nog steeds niet eens met het beleid van de
reders, die van dag tot dag bekijken of de regeling moet worden aangepast.
De FWZ vindt dat de regeling ook moet gelden voor de Golf van Oman. de
Rode Zee. het Suezkanaal en het oosten van de Middellandse Zee.
De noodzaak daarvan blijkt volgens FWZ-bestuurder E. Sarton onder
meer uit een telex die hij van de bemanning van een schip van.het Neder
landse bergingsbedrijf Wijsmuller heeft ontvangen. De ongeruste beman
ning meldt dat het in de Rode Zee het afschieten van raketten heeft kun-
Het schip is vanuit de Perzische Golf op weg naar Suez.
Rampenbestrijding: gasmaskers
bij aanslag Botlek onbruikbaar
ROTTERDAM (GPD) - Echt
bang zijn de meeste bellers niet.
Meer bezorgd, zegt voorlichter
Jan Goeijenbier van de gemeente
Rotterdam over de gisteren inge
stelde informatie-telefoon. Het
speciale info-nummer, te draaien
door Rotterdammers met vragen
over de gevolgen van de Golfoor
log voor hun stad. blijkt een suc
ces. In tweeeneenhalf uur tijd
kwamen er al honderdvijftig on
geruste telefoontjes binnen
De bellers wordt eerst duidelijk
gemaakt dat er geen enkele reden
is om zich zorgen te maken over
de veiligheid in het Rotterdamse
gebied. Verder wordt iedereen
geadviseerd om de media te vol
gen. Wim den Boef. hoofd van het
bureau Rampenbestrijding, is
zeer verbaasd over het grote aan
tal mensen dat vraagt of ze een
gasmasker zullen aanschaffen.
"De gevaren in het Botlekgebied
zijn even groot en even klein als
voorheen. Gasmaskers zijn dan
ook volkomen overbodig en, bij
een aanslag in de Botlek, ook nog
eens onbruikbaaf. Voor iedere
giftige stof moet een andere filter
op het masker worden ge
schroefd".
