NAVO stemt in met aanval uit Turkije Demonstraties steeds feller Europa bereikbaar voor raketten Irak 'Na tegenactie niet automatisch meevechten' Video-horrorshow van Norman Schwarzkopf Harde maatregelen tegen Irakezen en Palestijnen PAGINA 8 OORLOG IN DE GOLF ZATERDAG 19 JANUARI 1991 Van onze correspondent Hans de Bruijn BRUSSEL Het besluit van Turkije om vliegvelden beschikbaar te stellen voor Ameri kaanse aanvallen op Irak, kan er toe leiden dat de NAVO direct in de strijd betrokken raakt. Toch hebben de overige NAVO-landen geen enkele moeite met de beslissing van hun bondgenoot. De Amerikanen hebben inmiddels vanaf de basis Incirlik in het zuidoos ten van Turkije met 46 vliegtuigen op Israël gerichte mobiele lanceerinrichtingen gebom bardeerd. Legerfunctionarissen van de VS hebben dit gisteravond bevestigd. Na de bijeenkomst van NAVO-am- heid van de NAVO bij de oorlog te bassadeurs in Brussel werd giste- betekenen, ren verklaard dat het Turkse besluit de verantwoordelijkheid is van al leen de regering in Ankara en de Tweede front Door vanuit zuid-Turkije te opere- tanks, 4200 stuks geschut en onder meer 62 zeer moderne F-16 ge vechtsvliegtuigen. BRUSSEL - De persconferen tie die generaal Norman 'the Storm' Schwarzkopf gistermid dag in Riyad gaf, heeft talloze tv- kijkers met verbijstering achter gelaten. De video-show die Schwarzkopf en zijn luchtmacht commandant luitenant-generaal Charles Horner daar lieten zien van de Amerikaanse luchtaanval len op militaire installaties in en rond Baghdad, moet toch ook Saddam Hussein, die dagelijks naar CNN schijnt te kijken, fi guurlijk hebben geraakt. In een paar minuten gaf Horner een verbluffend beeld van de enorme technologische superiori teit van de Amerikaanse lucht macht in deze oorlog. "Dit is de 20ste eeuw tegen de 21ste eeuw", zei een Amerikaanse verslagge ver. Camera's aan boord van F- 117A en F-15E bommenwerpers hebben hun eigen aanvallen op bunkers en andere militaire ge bouwen geregistreerd. Tot en met de verwoestende explosies die geen enkele illusie laten over het lot van wie er binnen was. De geallieerde vliegtuigen heb ben in de eerste twee dagen meer dan 1500 vluchten ('sorties' in mi litair jargon) gemaakt. Als zelfs maar de helft van alle vluchten een voltreffer heeft opgeleverd, dan nog moet het aantal dodelijke slachtoffers onder de Iraakse sol daten in de duizenden lopen. De beelden van de aanval op het hoofdkwartier van de Iraakse luchtmacht spraken boekdelen. Het tien verdiepingen hoge ge bouw werd door slechts één bom volledig uit elkaar geblazen. Horner liet andere beelden zien nooit eerder waren van .een echte aanval zulke duidelijke beelden van aanvallen op bun kers en andere militaire gebou wen. Bij een bunker wist de pi loot van een F-117 zijn ene bom van enkele kilometers afstand precies door een luchtschacht van hooguit enkele déöimeters doorsnee te werpen. De bunker werd van binnenuit met alles en iedereen opgeblazen. Schwarz kopf liet zich niet uit over de ge schatte aantallen slachtoffers. Natuurlijk zijn niet alle aanval len zo 'succesvol' verlopen. Naar gisteren bekend werd, zouden vijftig tot tachtig procent van alle bommen doel hebben getroffen. De verwoesting van Iraakse mili taire installaties moet niettemin enorm zijn. De Iraakse ambassa deur bij de VN gaf gisteravond toe dat zijn hele land met bom men was bestookt. De meeste van die aanvallen werden uitgevoerd door de F117A 'Stealth' vliegtuigen, door F-15E's en F-lll's. Uitgerust met de modernste infrarood- of laser- geleide bommen en raketten. De meeste ervan waren nog nooit in een oorlog gebruikt. Wel zijn er proeven mee in de Amerikaanse woestijn gedaan, maar dat ge beurde onder ideale omstandig heden en -niet in vol gevecht, waarbij de vlieger ook nog moet oppassen voor luchtafweer. De F-117A's, die bijna onzicht- baar voor radar naar hun doel vliegen, waren uitgerust met Hughes 'Maverick' AGM-65 ra ketten en Rockwell AGM-130's. Kleine raketten met een hoogst explosieve lading, die van kilo meters afstand van onder de vleu gels van de vliegtuigen worden afgevuurd. Die vliegtuigen zijn uitgerust met het Lantirn-navigatiesys- teem en de APG-70 radar, die in staat is van een beeld een uitver groting van zeventien keer te ge ven. De piloot kiest daarna van verre zijn doel uit, zet de kruisdra den van zijn richtapparatuur erop (die waren op de televisie-beel den ook goed te zien) en vuurt de raket af, die daarna met hoge snelheid en zonder dat de piloot er verder nog omkijken naar heeft op het ingestelde doel afvliegt. Volgens Amerikaanse testpilo ten zal de Maverick nooit meer dan drie meter van zijn doel te rechtkomen. Daardoor kunnen ook burgers zoveel mogelijk bui ten schot blijven. Een BBC-ver- slaggever meldde gisteren vanuit Baghdad dat een bom was te rechtgekomen op een gebouw van het ministerie van defensie, dat in een drukke woonwijk lag. Het gebouw werd totaal ver woest. Geen van de omliggende huizen liep zelfs maar schade op. Verenigde Staten. Maar mocht Irak daardoor overgaan tot een aanval tegen Turkije, dan kan de situatie veranderen. De NAVO-ambassa- deurs zullen dan opnieuw bijeenko men om zich te beraden. Het NAVO-verdrag bevat immers het artikel waarin staat dat 'een aanval op een lidstaat wordt beschouwd als een aanval op allen'. Dan zouden ook NAVO-eenheden in actie kun nen komen. Bondskanselier Kohl bestreed gisteren na zijn inhuldi ging als Duits regeringsleider dat daarbij sprake zou zijn van een "au tomatisme". Tot nog toe heeft de NAVO, als or ganisatie, zich buiten de strijd in de Golf gehouden. In het oosten van Turkije zijn wel achttien Belgische Mirage III, achttien Duitse Alpha- jets en zes Italiaanse F-1Ö4 Starfigh- ter-gevechtsvliegtuigen snelle interventiemacht NAVO, de ACE Mobile Force (Al- lied Command Europe Mobile For ce) gestationeerd. openen de Amerikanen tweede front tegen Irak om daar mee de Iraakse verdediging te splij ten. Bovendien ligt een aantal doe len in noord-Irak te ver weg om door de Amerikaanse vliegtuigen vanuit Saudi-Arabiè of vanaf de vliegdekschepen in de Perzische Golf te worden bestreken. Mocht het tot een aanval op Tur kije komen, dan zijn de Turkse strijdkrachten overigens goed in staat om die op te vangen. Turkije he.eft met 650.000 soldaten het grootste leger in de NAVO na dat van de Verenigde Staten. De Tur ken beschikken over meer dan 3700 Niet sterven voor verhaal dat je niet kunt maken Ook de twee Nederlandse squa drons Patriot luchtafweerraketten zijn in Turkije onder NAVO-vlag. Deze eenheden hebben echter lou ter een defensieve taak. Dat is dus niet het geval met de Amerikaanse toestellen. Het uitvoeren van aan vallen door die toestellen hoeft op zich overigens nog geen betrokken- Extra bataljon Engelse 'cipiers' naar Golfgebied Van onze correspondent Cees van Zweeden LONDEN - De Britse regering heeft gisteren besloten een extra ba taljon van 600 manschappen naar de Golf te sturen. Zij krijgen de taak om kampen voor krijgsgevangenen op te zetten. Minister van defensie King maakte dit besluit gisteren be kend tijdens zijn dagelijkse pers conferentie. De beslissing komt na berichten over de overgave van Iraakse mili tairen. Volgens een Egyptische commandant in de Saudische woes tijn reden woensdag vijftig Iraakse tanks zijn eenheid tegemoet en ga ven de bemanningen ervan zich over. Donderdag kwamen er uit de Saudische hoofdstad Riyad soort gelijke berichten. Behalve de 600 manschappen van de Coldstream Guards, die worden belast met het bewaken van krijgs gevangenen, heeft de Britse rege ring ook extra luchtmacht-perso neel ingezet. Het gaat om 130 man schappen van een ondersteunende eenheid van de Royal Air Force, al dus King. Zij krijgen logistieke ta ken en worden ingezet in Engeland, op Cyprus en in het gebied van de Golf. King onthulde dat een Britse Tor nado een Mirage F1 van de Irakezen had vernietigd bij een van de aan vallen op Iraakse luchthavens. Het hypermoderne toestel vgn Franse makelij taxiede juist over de lan dingsbaan toen de Tornado hierop zijn JP233-bom wierp. De JP233-bom, waarvan elke Tor nado er twee vervoert, bestaat uit een groot aantal kleinere bommen en mijnen. Volgens de Britse opper bevelhebber Sir David Craig, die sa men met King de briefings verzorgt, heeft het wapen "de resultaten op geleverd die we ervan hadden ver wacht". In Riyad liet de Amerikaanse ge neraal Schwarzkopf, opperbevel hebber van de geallieerde legers in de Golf, zich eveneens lovend uit over de rol van de Britse (en Itali aanse) Tornado's. Deze vliegtuigen vliegen vlak boven de grond onder vijandelijk vuur naar luchthavens om deze te vernietigen, een vrucht bare maar gevaarlijke opdracht. Twee Britse en een Italiaanse Tor nado zijn al verloren gegaan sinds het begin van de oorlog. Bij de operaties volgt de Britse Royal Air Force een traditie die nog uit de laatste wereldoorlog stamt. De wapens worden voorzien van 'opschriften' voor Saddam Hussein zoals: 'Bommen - alleen te ruilen met bon'. Volgens een andere tradi tie uit 1940-'45 krijgt elke Tornado een cijfer dat het aantal gevlogen 5 aangeeft. NEW YORK/AMMAN/ALGIERS (AP) - Tien journalisten van CNN, Associated Press en de Canadese omroep CBC en een aantal journa listen van CBS zijn gisteren per auto vanuit Baghdad in Jordanië aangekomen. Van CNN vertrokken 5 van de 8 daar werkzame verslaggevers uit Baghdad. In de Iraakse hoofdstad zouden nu nog 25 tot 40 buitenland se journalisten aanwezig zijn. De journalisten die Irak hebben verla ten, voerden daarvoor als redenen aan de censuur en angst. "Het is het niet waard te sterven voor een ver haal datje toch niet goed kunt bren gen", zei een Amerikaanse verslag gever. CBS-verslaggevers die in Jorda nië waren aangekomen, zeiden dat de bombardementen op doelen in Baghdad met grote precisie werden uitgevoerd, dat voor zover zij had den kunnen nagaan vrijwel geen burgerdoelen waren getroffen en dat in de stad zelf weinig schade was aangericht. LONDEN/ATHENE/ROME Scotti, noemde de twee 'gevaarlijke (AP/Rtr/AFP) - Verschillende lan- elementen'. Volgens hem zijn het den hebben gisteren maatregelen waarschijnlijk Palestij: genomen tegen 'verdachte' Irak ezen en Palestijnen. Dat is gebeurd na de oproepen van Saddam Hus- de PLO om de aanval op tacten onderhouden met internatio nale terreurorganisaties. Eerder al liet een woordvoerder premier Andreotti weten dat Irak te vergelden met terroristische 200 Iraakse matrozen op hun sche- aanslagen. AMSTERDAM (GPD/ANP/Rtr/AP- tegen de Verenigde Staten en Israël. Vannacht zijn in Groot-Brittannië maatregelen van kracht geworden waardoor Irakezen onmogelijk meer het land kunnen inkomen. Irakezen die al in Engeland wonen, moeten zich bij de politie melden. Hun visa zullen niet worden ver lengd. De nieuwe verordening is niet van toepassing op Britten van Iraakse afkomst of Irakezen die be schikken over een paspoort van een van de lidstaten van de EG. In Engeland 'zijn voorts zeven Palestijnen aangehouden. Ze wor den gezien als een bedreiging van de nationale veiligheid. Grieken land heeft 23 Iraakse diplomaten opdracht gegeven het land te verla ten. Volgens de Griekse regering is de staf van 30 mensen, die de Iraak se ambassade nu heeft, veel te groot. Vier andere personen met Iraakse paspoorten worden Grie- s gehouden en geëist dat de kenland uitgezet, officieel omdat z Sprekers zeiden dat de Golfoorlog regering vrijwilligers gaat trainen niet over de noodzakelijke verblijfs- "gericht is tegen de opstanding van om aan de zijde van Irak te vechten, papieren beschikken. tussen de politie en een aantal actie voerders. In Spanje legden gister middag twee miljoen werk neer en protesteerden duizen den scholieren en studenten tegen de Spaanse betrokkenheid in de Golfoorlog. In Turkije gingen 2000 mensen de straat op en in Algiers betuigden tienduizenden Algerijnen hun steun aan Saddam Hussein. Het Amerikaanse Pax Christi heeft mensen opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid, terwijl op ver niet dat ze ooit echt hebben geloofd scheidene plaatsen in de Verenigde massaler en gewelddadiger. Een de- de islam". Ook werd de Turkse re- De protestmars werd gehouden i monstratie in Amsterdam is gister- gering een pro-westerse houding afloop van de gebedsdiensten in de avond uitgedraaid op een botsing aangewreven. Al-Sunna moskee. De islamitische Tienduizenden islamitische fun- leider Ali Bel Hadj riep de Algerijn- damentalisten hebben gisteren het Algiers, de hoofdstad van Algerije, In Italië zijn zeven Irakezen uitge wezen. Bovendien zijn twee men sen gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij terroristische i regering op binnen twee dagen aanslagen. De Italiaanse minister trainingskampen op te zetten. i binnenlandse zaken, Vincenzo "Ik geloof dat ze in een complete schoktoestand verkeren", zei CBS- correspondent Alan Pizzey over de bevolking van Baghdad. "Ik geloof dat zoiets als dit hun verko- Staten actievoerders slaags raakten Hij zei ook geen vijandigheid met de oproerpolitit van de Irakezen te hebben "Ik heb de stellige indruk dat ze het Westen niet haten. Ik denk dat ze zich ervan bewust zijn dat Saddam Hussein de oorzaak is van hun el lende, maar dat ze er niets aan kun- doen", aldus Pizzey. De demonstratie in Amsterdam, waaraan ongeveer 2000 mensen deelnamen, verliep aanvankelijk rustig. Na bijna twee uur zonderde een groep van 500 met bivakmutsen gemaskerde demonstranten zich af. Zij probeerden het kruispunt bij het Speciale buitenlandse verslagge- Concertgebouw te blokkeren. Toen vers zullen in verband met de Gol- de politie dit wilde verhinderen, be- foorlog niet langer worden toegela- gonnen de actievoerders met ste- ten tot Algerije. De in Algerije aan- nen te gooien. In de schermutselin- wezige speciale verslaggevers moe- gen die volgden, raakten drie agen ten het land verlaten. Dat heeft het ten gewond. Eén demonstrant werd ministerie van binnenlandse zaken gearresteerd. gisteren bekendgemaakt. In San Francisco, waar voor de Als reden voor de voor onbepaal- derde achtereenvolgende dag werd de tijd geldige maatregel werd aan- gevochten tussen politie en demon- gevoerd "het provocatieve en mani- stranten, werden duizend mensen pulatieve gedrag van sommige jour- gearresteerd. Donderdag werden in nalisten en hun onjuiste berichtge- de hele VS 1400 demonstranten op ving". De maatregel is niet van toe passing op vaste buitenlandse cor respondenten in Algerije. gepakt. In Istanbul demonstreer- vrede den gisteren bijna 2000 mensen te- het Pl< gen de Golfoorlog. Zij riepen leuzen gebeurten Gevluchte Iraakse militair in Nederland UTRECHT - "Liever niet met mijn echte naam in de krant. Zeg maar Ali. Anders gebeurt er...". Hij maakt met zijn wijsvinger een horizontale beweging langs zijn hals. Ook zijn verblijfplaats wil hij liever geheim houden, bang als hij is voor de Iraakse geheime dienst die volgens hem overal aanwezig is op zoek naar gevluch te Irakezen. Ali is nu bijna een half jaar in Nederland. Via de Nederlandse ambassade in Jordanië wist hij te vluchten. "In Jordanië ben ik nog aangehouden door 'de geheime dienst", zegt hij. "Als ik met bin nen een week terug zou zijn, zou ik met geweld worden gedwon gen terug te keren". Ali was, vóór zijn vlucht, onder officier in het Iraakse leger. Hij was verantwoordelijk voor het opleiden van soldaten. "Meer dan tien jaar heb ik in het leger geze ten", zegt hij. "In Baghdad, mijn toenmalige woonplaats, had ik al les. Nu heb ik niets meer". Even wordt het stil. Zijn stem begint te trillen. "Mijn vrouw en familie zit ten nog in Baghdad. Ik heb sinds het begin van de oorlog niets meer van hen gehoord". "Ik weet zeker dat wat ik nu vertel door menig gevlucht Ira kees wordt bevestigd. Saddam Hussein is een dictator, een gek die zich niet zomaar uit het veld laat slaan. Hij zal doorvechten tot de laatste man en alle middelen inzetten om de Amerikanen dwars te liggen". Ali begint zelfverzekerd te la chen als hem wordt gezegd dat de Amerikanen officieel hebben be vestigd dat de slagkracht van het Iraakse leger een behoorlijke klap heeft gehad. "De Amerika nen bombarderen alleen nepstel- lingen. Dat weet ik zeker. Hoe zou het anders mogelijk zijn dat Irak raketten heeft kunnen lanceren tegen Israël. Niets zal door de bombardementen van de Ameri kanen veranderen in Irak. Hoog uit de landkaart". Hij weet bovendien te vertellen dat de Iraakse luchtmacht nog lang niet is uitgeschakeld. "Er zijn zeker drie ondergrondse ba ses in het noorden van het land waarvandaan de luchtmacht zal gaan opereren. Ten westen en ten oosten van Baghdad liggen diep onder de grond diverse raket- bases waarvan slechts enkelen het bestaan weten. Zelfs de Israë lische geheime dienst, de Mossad, weet niet van het bestaan. Sad dam zal wachten. Hij kiest het juiste moment om de raketten te gebruiken. Ik weet van het be staan van intercontinentale raket ten waarmee hij zelfs in Europa kan komen als het moet. Hij zal wereldwijd terugslaan. Daar ben ik absoluut zeker van". Chemi sche wapens zal Hussein volgens Ali overigens pas inzetten als het tij zich definitief tegen hem keert. Eén ding weet Ali zeker: de oor log om Kuwayt zal maar een paar dagen duren. "Maar dan vallen er heel veel doden. In Kuwayt zal tot de laatste man worden doorge vochten. Wie probeert te deserte ren, wordt onmiddellijk doodge schoten. Drie maanden voor de inval in Kuwayt wisten we al dat Saddam Hussein iets van plan was. Eerst dachten we dat Israël zou worden aangevallen. Daar is het tenslotte allemaal om begon- Het Iraakse leger is volgens hem goed getraind. Over loyali teit voor Saddam Hussein laat hij zich niet uit. Dat er inmiddels Iraakse militairen zouden zijn overgelopen, bestrijdt hy ten zee rste. "Dat kan niet. Dat is onmo gelijk. De geheime dienst zou on middellijk optreden en de verra ders ter plekke doodschieten". De eventuele dood van Hussein maakt volgens Ali niets uit. "Voor hem komen er twintig Husseins terug. Hussein is een man die al leen maar aan zichzelf denkt. Dat bewijst het feit alleen al dat hij op dracht heeft gegeven de broer van zijn vrouw te doden. Niemand kent hem goed. Zelfs zijn vrouw niet. Het is bekend dat Hussein voor het uitbreken van de oorlog elf uur per dag op een berg bij Baghdad zat te mediteren. Nie mand mocht hem daarbij storen". Ali heeft de dictator één keer ontmoet. Dat was na een veldslag in Iran in 1984. "Tijdens gevechts acties werd ik zwaar gewond aan mijn hoofd, buik en benen. Van Hussein kreeg ik toen een medail le. Ik kon hem in de ogen kijken, maar zag niets". Ali zegt nooit terug te willen naar Irak. "Mijn verzoek om poli tiek asiel te krijgen in Nederland is afgewezen. Ik schakel nu een advocaat in om alsnog mijn recht te krijgen. Als dat niet lukt, ga ik wel naar een ander land". pen in de haven van La Spezia r ten blijven. De matrozen volgden een trainingsprogramma op twee door Irak bestelde oorlogsbodems - die na de afkondiging van het em bargo overigens in Italië zijn gehou den. Volgens de woordvoerder is de maatregele genomen om de matro zen te 'beschermen'. Diplomaten VS verlaten Libanon BAYRUT (Rtr) - Amerikaanse di plomaten in Libanon hebben dat land verlaten uit vrees voor Arabi sche terreuracties wegens de oorlog in de Golf. Dit is vernomen in veilig heidskringen in Bayrut. Ambassa deur Crocker en zijn staf vertrok ken,per helikopter naar Cyprus, na dat Palestijnse en ander Arabische groeperingen dreigden met aansla gen uit wraak voor de luchtaanval len op Irak. Andere westerse diplomatieke vestigingen hebben aan de bewe gingsvrijheid van hun staf beper kingen opgelegd. Veiligheidsmaat regelen rond de ambassades zijn op gevoerd. Om het gebouw van de Amerikaanse ambassade zijn nieu we aarden wallen en betonnen blok ken toegevoegd aan de al imposante verdedigingslinies. Volop steun voor Bush in Huis van Afgevaardigden WASHINGTON (AP) - Het Ameri kaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren met overweldigende meerderheid een resolutie aangeno men ter ondersteuning van presi dent Bush en de Amerikaanse troe pen in de Golf. De symbolische resolutie werd aangenomen met 399 stemmen vóór en 6 stemmen tegen. De Senaat nam donderdag een gelijkluidende reso lutie aan met 98 stemmen vóór en geen enkele stem tegen. Vorige week stemde de meerder heid van de Democraten in beide kamers van het Congres tegen het gebruik van geweld in de Golf. Dank zij de Republikeinen echter gaf de meerderheid van het Congres Bush toch toestemming om een oorlog tegen Irak te beginnen. De leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, Ri chard Gebhardt, zei gisteren dat nu eensgezind dient te worden gehan deld. "De discussie is voorbij, de oorlog is gaande en de overwinning komt eraan", zei hij. "In deze resolutie ontstijgen we onze werkelijke verschillen, met als speciaal doel de president en onze troepen te steunen. En in het feit dat we dat doen is misschien wel een van de verschillen gelegen tussen een democratie en een dictatuur", aldus de leider van de Republikei nen, Bob Michel. België stuurt 2800 veldbedden BRUSSEL (ANP) - Het Belgische leger heeft 2800 veldbedden ter be schikking gesteld van de Britse strijdkrachten in de Golf. De Brit ten krijgen verder de beschikking over een Belgisch medisch team. Dat zal op Cyprus worden ingezet. Dat team houdt zich gereed en kan - op vraag van de Britten - elk mo ment afreizen. Voor het vervoer van gewonden heeft België verder twee vliegtui gen in reserve; een Boeing en een C- 130. Ook die kunnen op elk moment vertrekken. De Belgen geven voorts aan de Franse strijdkrachten een aantal militaire ziekenwagens in bruikleen. Die worden door de Fransen zelf in België opgehaald.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 8