REISBURO LEIDEN
1-
De hele wereld
bij u om de hoek si
Indonesië low-budget: zelf je schemerlampje
meenemen, maar lachen tot je er bij neervalt
Voor al uw reizen
Pelikaanstraat 25 Leiden
Tel. (071 )-132222-132422
ZOMERVAKANTIE
VRIJDAG 18 JANUARI 1991
PAGINA 29
Onderkomens tijdens een low budget-reis door Indonesië.
Oceaan: "Meneer, we genieten
elk uur van de dag. Als dit er niet
was zouden wij er met onze bij el
kaar gesprokkelde centjes nooit
voor in aanmerking komen. Dat
zou veel te begrotelijk worden.
Dit kan voor ons nog net".
Met die twee uitersten is de groep
nog lang niet in kaart gebracht.
Natuurlijk is er ook de koopjesja
ger die heel Yogyakarta afloopt
op zoek naar honderden guldens
korting op een nieuwe Canon-ca
mera, en die inderdaad succesvol
en glimmend van trots terug
keert. En dan is er de jongedame
die zich van niets en niemand iets
aantrekt en de hele dag 'zoek' is.
Ook is daar het klaagtype ("heb
ben ze hier niet gewoon gebakken
aardappelen en doperwtjes?"), en
niet te vergeten de grootspreker
("ik ben hier al zes keer geweest,
mij hoefje niets te vertellen").
Maar voor het merendeel zijn het
goed geluimde jongeren in de
leeftijdsgroep van 20 tot 60 jaar
die geen kapitalen te besteden
hebben en die navenant hun ei
sen stellen. Maar wat heet eisen
stellen als je tijdelijke nachtver
blijf grenst aan een bloemrijke
patio met een fraaie vijver en een
batterij kooien vol tropische vo
gels.
Ik had er op een nacht het genoe
gen om half vier gewekt te wor
den door een luidruchtige solo
van een kakatoe, die weldra al z'n
gevleugelde vrienden op gang
kreeg. Binnen een mum van tijd
was er geen houden meer aan, en
begroette het hele spul de nog
jonge dag luidkeels in koor. Tot
overmaat van ramp begon een
half uur later de naburige mos
kee-omroeper zijn parochianen
met het geluid van een schorre
stoomlocomotief toe te roepen,
waarmee de nachtelijke chaos
compleet was. Maar ik had dit is
lamitische fluitconcert voor twin
tig vogels en luidspreker voor
geen goud willen missen.
En dat schemerlampje, dat kun je
natuurlijk ook zelf in je bagage
meenemen. Wie daar de lol van
inziet, is precies het type reiziger
dat met Djoser gouden tijden te
gemoet gaat.
Voor meer informatie: Djoser
(071-126400/131756/149400)
De naam Djoser verwijst naar de
gelijknamige stokoude piramide
in Egypte, waar Herman van der
Velde zo'n zes jaar geleden aan
zijn toeristische avontuur begon.
Al gauw boekte hij met z'n
informele aanpak veel succes bij
het type low-budget reiziger dat
zich ongaarne in het gelid van een
groepsreis ziet ingedeeld maar
toch ook weer niet alles zelf wil
regelen.
Op dit moment leiden Van der
Velde en z'n medewerkers
jaarlijks zo'n honderd groepen
vrijzinnige vakantiegangers
tegen dumpprijzen door Egypte.
Turkije, Marokko, Indonesië,
Thailand en India/Nepal. Wat
Djosqr onderscheidt van het
doorgaans nogal slordige low
budget-reiswereldje is de
aansluiting Bij de Stichting
Garantiefonds Reisgelden, wat
inhoudt dat de vooruit betaalde
reissom altijd kan worden
teruggevorderd indien Djoser, de
vervoerder of
accommodatieverschaffer zelf
door financieel onvermogen de
overeengekomen tegenprestatie
niet nakomt.
Boven op de Puncak-pas, op weg
naar Bandung, had Herman van
der Velde nog een beetje bedrukt
zitten kijken toen de chauffeur
van het reisbusje voor de geza
menlijke lunch een heus fast-food
restaurant had uitgekozen. Mooi
uitzicht hoor, al die wandelende
lampekappen temidden van oog
verblindend groene theeplanta
ges, maar aan deze eetschuur viel
geen eer te behalen.
Een paar dagen later nam hij zelf
het heft weer in handen. Toen de
reis naar het Zuidjavaanse para
dijsje Pangandaran voerde, trap
te hij halverwege welhaast zelf op
de rem bij het passeren van een
houten kot langs de weg waarin
een moeke onder primitieve om
standigheden een fabuleuze rijst
tafel in de aanbieding stond te to
veren. "Wat een wereldtent!" had
Van der Velde bij voorbaat al uit
geroepen, en na te hebben afgere
kend (hoofdelijk omgeslagen
1,75 per persoon): "Duur hè?"
Wéér een paar dagen later, toen
de Djoser-groep zich per becak
een weg baande door het drukke
centrum van Yogyakarta, voltrok
zich onder de verbaasde blikken
van autochtonen andermaal een
curieus Hollands tafereeltje. Van
der Velde, voor wie het allemaal
niet snel genoeg ging, sprong van
de driewieltaxi, wisselde van
plaats met de berijder en begon
eigenhandig het tempo van de
Hollandse karavaan op te voeren.
Gillend van het lachen: "Leuk
land hè?"
In een hotel in het Egyptische As-
wan liet hij een half jaar geleden
op de kamers nog eigenhandig 15
airo-installaties installeren, de
manager in opperste verwarring
c.q. verrukking achterlatend. Na
lang gezeur had hij ze zelf maar
gekocht, uiteraard als voorschot
op de kamerhuur van 'zijn' groep.
Het was gewoon snikheet in die
kamers, vond hij, en dat doe je je
gasten toch niet aan.
Wie 's nachts achter elke deurspleet de Stille Kracht vreest, moet niet met Djoser
naar Indonesië gaan. Maar de eigenzinnige reiziger die het avontuur niet schuwt en
toch bij voorbaat onder de pannen wil zijn, is er in goede handen. En humor komt
ook goed van pas.
door
Willem Schrama
Te veel energie
Wie gezien het voorafgaande
meent van doen te hebben met
een reactionaire neo-koloniaal, zit
er helemaal naast. De enige ver
klaring is te vinden in het feit dat
sommige mensen gewoon te veel
humor en energie hebben. Zo ie
mand is Herman van der Velde.
Nooit van gehoord? Kan wel zijn,
maar toch is deze 29-jarige ex-
egyptoloog uit Leiden zonder
twijfel de gekste, de goedkoopste
en misschien ook wel de gezellig
ste touroperator van Nederland.
Zijn formule leunt kort gezegd op
een vijftal pijlers:
1) het organiseren van avontuur
lijke vakanties voor alle leeftijds
groepen (ook alleenstaanden)
waarbij zo veel mogelijk contact
met de bevolking de voorkeur ge
niet boven het genot van overma
tig comfort;
2) het regelen van scherp geprijs
de vliegtickets bij gerenommeer
de luchtvaartmaatschappijen,
zonder onnodige tussenstops;
3) ter plaatse zelf (zonder tussen
komst van commissionairs) de
contacten leggen met vervoersor
ganisaties en eigenaars van in alle
opzichten behoorlijke hotels en
pensions, maar waar echte luxe
ontbreekt;
4) een netwerk van enthousiaste
free lance reisleiders in de landen
waar Djoser actief is;
5) en niet in de laatste plaats: het
'sfeertje'.
Wat Van der Velde daar precies
mee bedoelt is niet zo een-twee
drie uit te leggen, maar we doen
een poging. Waar de gemiddelde
Indonesië-toerist zich 's morgens
na het ontbijt gereedmaakt voor
museum- of tempelbezoek of iets
van dien aard, neemt Van der Vel
de z'n clubje mee naar een stuk
ongerepte jungle aan de zuidkust
van Java waar die dag zojuist een
derderangs karate-film wordt op
genomen. Een bloederig gebeu
ren, waarbij een houten pop als
stand-in dient voor een scène
waarin een hoofd wordt afgehakt.
En dan begint de pret. Precies op
het moment dat een verwilderde
zwaardvechter dat vonnis vol
trekt, moet een techneut met be
hulp van een fietspomp krachtig
een lading ketchup door het strot-
tehoofd persen, maar dat gaat et
telijke keren mis. Als de gewraak
te scène uiteindelijk perfect ge
timed wordt opgenomen, zit ie
dereen al onder de rode spetters,
maar de dag kan niet meer stuk.
Vrijheid-blijheid
Die tempels en musea slaan ze bij
Djoser overigens geenszins over,
maar alleen gaat hier het motto
vrijheid-blijheid in volle hevig-
naburig reservaat. Of dat het bus
je 's avonds laat tijdens een hevi
ge regenbui totaan het chassis in
de modderige zandgrond vast
loopt, na alweer een spontaan be
zoek aan een plaatselijke besnij
denisceremonie. Of een goed af
gericht aapje dat op een strand je
handdoek wegpikt en 'm pas te
ruggeeft als je bij z'n baas een ba
naan hebt gekocht. Van die din
gen.
Oud-Indiëgangers die soms met
veel poeha nog een toefje van de
toenmalige verhoudingen willen
smaken, zien ze om die reden bij
Djoser liever niet dan wel in de
groep. Degenen daarentegen, die
dit fascinerende land met open
blik en niet al te veel vooringeno
menheid willen ontdekken,
koestert Van der Velde als z'n ei
gen kinderen.
Bont gezelschap
Wat voor mensen zitten er nou in
zo'n groep? Een in cultureel en
maatschappelijk opzicht bont ge
zelschap, dat kan varieren van
een enigszins geëxalteerde jonge
dame met post-relationele pro
blemen - voor wie bijna de
ANWB-Alarmcentrale inrukte,
maar toen het zo ver was bleek de
gekte voorbij - tot een vut-gerech-
tigd echtpaar dat de reis van z'n
leven maakt en 's avonds net zo
gemakkelijk aanschuift bij een
spontaan georganiseerde barbe
cue op een strand aan de Indische
heid op. Wie er die dag de voor
keur aan geeft op eigen houtje de
boel te verkennen, die gaat z'n
gang maar. Zo ook tijdens deze
reis. Als na een bezoek aan Yo
gyakarta de halve groep het initia
tief neemt de snikhete bus even te
laten voor wat ie is en op eigen ge
legenheid per trein nog even Sur-
akarta en Surabaya bezoekt alvo
rens via het niet zo interessante
Malang de overtocht naar Bali te
maken, dan is dat geen punt. Met
de reisleiding worden goede af
spraken gemaakt - ook in geval
het allemaal fout mocht lopen - en
gaandeweg de reis worden ze
weer opgepikt.
Het spreekt dus voor zich dat de
verwende toerist, die voor z'n du
re geld een van top tot teen ver
zorgde vakantie wil zien, bij Djo
ser aan het verkeerde adres is.
Hier geen internationale hotels
met blinkende lobby's en bedien
den die als knipmessen voor je
buigen, maar schone en gezellige
onderkomens (soms zelfs met
kleuren-tv) waar het bedschemer-
lampje wel eens ontbreekt, maar
waar allervriendelijkste mensen
zich bij tijd en wijle zowat de juk
beenderen uit de wangen lachen
als Van der Velde weer bezig is.
"Te duur" probeert een hotel
manager maar eens een Hollands
cliché. "Wilhelmina" antwoordt
de Djoser-directeur prompt.
Of dat je in een lokaal restau
rantje zit te eten waar in het duis
ter van de avond zojuist een buf
fel passeert die ontsnapt is uit een
V
GA
LPANTIEFONOS
RElSG£LO€N