'Beer' Schwarzkopf werd 'uil' na trauma Vietnam
'We zijn trots op
onze echtgenoten'
Israel ontwaakt met
aangenaam nieuws
Faber: Nederlaag
voor de mensheid
I REPORTAGE i
Kuwaytis
dansen op
de straat
DONDERDAG 17 JANUARI 19»
GEESTELIJK LEVEN
WASHINGTON (AFP) - De
56 jaar oude generaal Nor-
man Schwarzkopf, die een
34-jarige militaire loopbaan
achter de rug heeft en be
kend staat onder de bij
namen "de beer" of "Norm
de storm", heeft de opdracht
de meer dan 400.000 Ameri
kaanse soldaten in het ge
vecht te leiden in het geval
van een gewapend conflict
met Irak.
Wat zijn verschijning betreft draagt
de bevelhebber van de Amerikaan
se troepen in de Golf de eerste bijn
aam met ere: hij meet 1.95 mtr, wil
het qua gewicht op 120 kg houden
en bezit een gezetheid waarmee
men zich in zijn fitheid zou kunnen
vergissen. Psychisch gezien is de
tweede bijnaam op zijn plaats: Nor
man Schwarzkopf staat bekend als
een man die zijn woorden niet op
een gouden schaaltje weegt en zijn
stoutmoedig karakter blijkt uit zijn
onderscheidingen. Hij draagt twee
maal de onderscheiding "Purple
heart" wegens verwondingen die
hij in Vietnam opliep, drie "Silver
stars", drie "Bronzen sterren" en de
"Distinguished service medal", alle
hem uitgereikt voor bijzondere
prestaties in de strijd.
Het vrijmoedige spreken van
deze infanterie-officier is legenda
risch. Hij herinnert er graag aan dat
tijdens het conflict in Vietnam, toen
hij nog maar de rang van kapitein
had, hij besloot een missie die zijn
manschappen was opgedragen, af
te gelasten na te hebben vernomen
dat de lucht- en artilleriesteun die
was beloofd niet beschikbaar was.
Bij zijn superieuren geroepen, die
van hem verontschuldigingen ver
wachtten, had hij kalm uitgelegd
niet van plan te zijn zijn soldaten uit
te sturen voor slecht voorbereide
operaties.
Traumatisch conflict
Op aandringen van zijn collega's in
het Amerikaanse opperbevel heeft
generaal Schwarzkopf minutieus
de gegevens en ervaringen van het
voor de VS nog steeds traumatische
conflict in Vietnam bestudeerd. In
plaats van de lokale veldslagen in
Vietnam heeft hij de Amerikaanse
regering kennelijk overtuigd van de
noodzaak in het geval van vijande
lijkheden met Irak, een massieve
aanval uit te voeren met inzet van
alle beschikbare middelen. "Ik hou
van mijn soldaten, en wil ze er niet
op uit sturen om zich te laten doden.
Als wij aan een oorlog moeten deel
nemen, wil ik die zo snel mogelijk
afmaken. Ik houd niets in reserve",
zei hij onlangs in een interview.
De generaal wil niets weten van
een omschrijving al "duif' of "ha
vik", hij beschouwt zich meer als
een "uil", het symbool van de wijs
heid: "Voldoende wijs om te begrij
pen dat alles moet worden gedaan
om oorlog te voorkomen, maar ook
vastbesloten om het te doen, vol
doende fel om zo snel mogelijk de
overwinning te bereiken". In het ge
val van een conflict, voegde hij er
aan toe, "zal ik al het mogelijke
doen om de vijand grondig en in
Schwartzkopf staat letterlijk en figuurlijk voor zijn troepen in Saudiarabië, die nu vechten met het Iraakse
leger.
kortst mogelijke tijd te vernieti- Schwarzkopf vloeiend Frans en blozen. Schwarzkopf studeerde in
gen". Duits, en hij heeft een voorraad 1956 af aan de prestigieuze militaire
Voorzien van een legendarische scheldwoorden in het Perzisch pa- academie van West Point, als lid van
intelligentie spreekt generaal raat die een marinier zouden doen het beste peloton van de opleiding.
CAIRO (GPD/Rtr) In de Egypti
sche hoofdstad Cairo zijn gevluchte
Kuwayti vanmorgen bij dageraad
de straat op gegaan om de aanstaan
de bevrijding van hun land te vie
ren. Direct nadat het nieuws be
kend was gemaakt op de Egypti
sche radio, vormden de Kuwayti
spontaan een karavaan van auto's
en taxies en trokken ze luid claxon
nerend door de straten van Cairo.
De tocht van de schreeuwende en
dansende ballingen voerde onder
andere langs de zwaarbewaakte
Iraakse ambassade.
In Cairo is vanmorgen ook door
anderen opgetogen gereageerd op
de gebeurtenissen in de nacht. Stra
lende gezichten en een claxoncon
cert van passerende auto's, dat de
normale herrie royaal overtreft, be
palen het beeld.
De grote Arabischtalige ochtend
bladen meldden niet veel meer dan
dat de bevrijding van Kuwayt is be
gonnen met een immense aanval op
endste ooggetuige-verslagen die TOKYO De 'televisie-oorlog' werd over de hele wereld gevolgd, zoals Baghdad. Maar de Egyptenaren zijn
Amerika en de rest van de wereld in ook hier in Tokyo, waar Japanners de toespraak van de Amerikaanse pre- via radio en televisie goed op de
Amerikanen enthousiast over aanval op Irak
Van onze correspondent Henk Dam
Het aardigst werd het verhaal van Amerika's eerste dag in
oorlog misschien wel geïllustreerd door de tv-beelden van
de vrouwen van marinemensen in San Diego, Californie.
Een omroep had een aantal van hen in een knusse huiska
mer bijeengebracht. Zo nu en dan werd een marinevrouw
voor de camera geroepen. "Rose, kun je even komen?" En
dan stond er weer een van hen uit een ruime driezitsbank
op om haar verhaal te vertellen.
WASHINGTON - De eerste keer CNN. Om kwart voor zeven Ameri-
dat de vrouwen in beeld werden ge- kaanse tijd kwam CNN met de eer-
bracht was nog geen uur na de eer- ste berichten uit Baghdad van ex-
ste berichten over de luchtaanval plosies. Niemand wist toen nog of
op Irak. Alle vrouwen huilden. Alle het om de langverwachte aanval
vrouwen verhaalden met gebroken ging. of misschien om een staats-
stemmen over hun zorg «voor hun greep tegen Saddam,
echtgenoten. Om elf uur 's avonds Daarna leverden Peter Arnett,
Amerikaanse tijd, vier uur na het John Holliman en Bernard Shaw,
Uur U. gingen de tv-schijnwerpers de drie CNN-verslaggevers in het Al
indehuiskamers weer aan. Maar nu Rashid hotel in Baghdad, de boei-
Een van hen, een breekbaar ogen- lange tijd gehoord zullen hebben. sident Bush gadeslaan.
de blondine, zei met een stralende Beeld was er niet. Maar de tele-
(foto afp) hoogte gehouden.
Maar toen Holliman even na ze
venen meldde dat Baghdad's com
municatietoren werd aangevallen,
zei Bush, aldus zijn woordvoerder:
"Precies op tijd".
Een zichtbaar opgeluchte presi-
wist, zou denken dat de oorlog al vanuit hun hotelkamer konden dent sprak om negen uur 's avonds
Amerikaanse tijd het volk toe. Zijn
Ze maakten grappen met elkaar, woordvoerder zei later, dat de presi
dent zelf zijn speech had geschre-
w ven, en dat hij hem zeker vier keer
aanval"uit de geschiedenis" te stel- kropen over de gang naar een ande- had overgemaakt.
En terwijl de omroepen in restau
rants en bars 's avonds laat mensen *.w
hun vliegtuigen en raketten juist was. Ze zorgden ervoor dat iedereen interviewden die allemaal zeiden gisteravond "met "een ongerust ge"
waren. It ain't over till its over - de adem inhield toen ze meldden dat ze achter de president stonden moed in slaap waren gevallen zijn kaanse televisiestation CNN. De
het is niet voorbij vóór het voorbij dat iemand aan de deur klopte. en dat het goed was dat we're vanochtend aangenaam verrast toonzetting was al snel optimis-
kan spelen". "Ze zijn trots", zei de tel in Baghdad was vrijwel constant
verslaggever afsluitend. "Ze zijn open, en via die lijn vertelden de
trots op hun echtgenoten, en ze zijn drie verslaggevers over de klappen
trots op Amerika". Wie niet beter die ze hoorden, de lichtflitsen die ze
iat de oorlog al
zien.
Ze
de Iraakse militairen om ook maar haalden elkaar bij het raam weg als
iets tegenover de "grootste lucht- het te gevaarlijk leek te worden,
aanval uit de geschiedenis" te stel- kropen over de gi
len bewijst dat alle Amerikaanse re kamer om te zien wat er aan de
verhalen over de superioriteit van andere kant van het hotel te zien
Een half uur na het begin van de
actie kwam de Israëlische televisie
in de lucht met een speciaal nieuws-
Veel Israëliërs die programma, grotendeels gebaseerd
op de verslaggeving van het Ameri-
TEL AVIV
kicking butt out there (we daar ie- door het ochtendnieuws. Terwijl zij tisch, en soms zelfs sarcastisch toen
mand een schop voor z n achterste in be(j lagen rekende de Ameri- bekend werd dat vijf voor Saudi-
dent Bush tot het Pentagon tot al De overige grote omroepen, die ove- geven) werd in duizenden kerken in kaanse luchtmacht af met het groot- Arabië bestemde Iraakse raketten
is, luidt een bekende Amerikaanse
zegswijze. Maar iedereen, van presi
Het was fascinerend, en Amerika
luisterde er met open mond naar.
die Amerikanen die tot diep in de rigens ook mensen in Baghdad had- het land gebeden.
nacht naar hun tv's keken leek dat den, waren geen partij. Een omroep. Niet iedereen was blij. Of alleen sèn"vanwaar^raketten' naar fsraël
ste deel van de Iraakse lanceerplaat- in zee waren geland.
te vergeten na de eerste euforische Fox, legde al vroeg het hoofd in de
rapporten uit Irak.
CNN
schoot en zond de beelden v
lit.
President Bush was een van
konden worden afgevuurd.
Die lanceerinrichtingen, in de ket-zorg minder heeft, kwamen de
1000 demonstranten tegenover het buurt van de Iraakse luchtmachtba- eerst optimistische reacties van de
Wat de eerste dag van de oorlog CNN's kijkers. Zijn woordvoerder
apart zette van alle eerdere eerste vertelde later dat de president ver
dagen van oorlogen, was dat de baasd was geweest dat al voor zeven schande", riepen ze in spreekkoren gerichte lanceerinstallaties
strijd "live" werd uitgezonden door uur strijd werd gemeld. Het draai-
de wereldomspannende omroep boek had zeven uur precies gezegd.
Witte Huis. Ze zeiden dat ze woe
dend waren dat Bush het sein tot de
aanval had gegeven. "Schande
die tot in Bush's Oval Office te ho
ren moeten zijn geweest.
H2 en H3, vormden belangrijke regering,
eerste doelwitten in de operatie.
Het vernietigen van de op Israel
'Al-Hussein'-raketten was vooral
belangrijk om het gevaar van uit
breiding van de Golfoorlog naar het
westen te voorkomen. Een raket-
aanval, met een Israëlische militaire
reactie via Jordaans luchtruim, had
ook Jordanië en Syrië bij het con
flict kunnen betrekken.
Een Israëlische militaire woord
voerder liet vanmorgen om zes uur
weten dat het gevaar van een Iraak
se raketaanval op Israël nu 'dras
tisch is afgenomen'. En naarmate de
tijd verstrijkt wordt het steeds on
waarschijnlijker dat de Irakezen
nog een of meer raketten in de rich
ting van Israël kunnen lanceren.
Het ligt voor de hand dat de lucht
macht het gebied in de gaten blijft
houden om te voorkomen dat Irak
lanceerplaatsen hersteld of alsnog
mobiele lanceerinrichtingen in stel
ling brengt.
Rustig
Israëliërs die niet door vrienden of
familie uit bed zijn gebeld hebben
Premier Shamir wilde nog niet
veel meer kwijt dan: "Het ziet er
goed uit, maar het is nog te vroeg
voor conclusies". Volgens minister
van defensie Moshe Arens waren de
eerste Amerikaanse aanvallen
'waarschijnlijk effectief. Maar ook
hij vond het nog te vroeg om ver
gaande conclusies te trekken en
raadde het publiek aan naar de ra
dio te blijven luisteren en de aanwij
zingen van de legerwoordvoering
op te volgen. Overigens sprak hij
van 'een zeer goede ochtend'.
Oppositieleider Shimon Peres
was het meest uitgebreid en het jui-
chendst in zijn commentaar. "Een
grootse nacht en een groots suc
ces", noemde hij de eerste Ameri
kaanse acties. Peres zei dat Israël nu
weliswaar buiten de oorlog staat,
maar niet buiten de nieuwe wereld
orde. Daarom moet er nu worden
gezocht naar oplossingen voor an
dere problemen in het Midden-Oos
ten.
Als eerste belangrijke Palestijn
v__ ojaf vanmorgen prof. Sari Nussei-
een rustige nacht gehad, niet ver- beh van de Bir Zeit universiteit op
stoord door het gehuil van luchta- de Westelijke Jordaanoever zijn re-
larm-sirenes. Kort na het begin van actie. Hij zei te zijn verrast door het
de Amerikaanse en geallieerde krachtdadige optreden van Ameri
ka. Maar de Palestijnen, zei hij ook,
hadden geen enkele andere optie
dan een keuze voor Saddam Hus-
luchtaanvallen deelde de leger-
woordvoering via de radio mee dat
de bevolking de gasmaskers uit de
verpakking moest halen en klaar
leggen voor gebruik.
Wie om die tijd niet naar de radio
luisterde heeft zich die moeite be
spaard. Vanmorgen vroeg kregen houding gaan verliezen en dat hun
de Israëlis opdracht thuis te blijven, gevraagd zal worden genoegen te
tenzij ze werken in een defensie-in- nemen met wat Israel maximaal
dustrie of een andere essentiële be- kan aanbieden. „Maar voor ons is
drijfstak. dat te weinig", voorspelde hij.
Volgens Nusseibeh ziet het er
naar uit dat de Palestijnen door hun
IKV en Pax Christi gaan straat op
DEN HAAG - IKV-secreta-
ris Mient Jan Faber vindt de
Golfoorlog "een nederlaag
voor de mensheid, wat ook de
afloop zal zijn". Ook al komt
er een snelle overweging, de
problemen in het Midden-
Oosten zullen nog lang zeer
groot zijn. "De frustratie zal
er, na een nederlaag, huizen
hoog zijn".
Faber maakt zich zorgen over de
juichstemming die hij in de eerste
berichten over de Golfoorlog
proeft. "Zo van: na 45 jaar geen
oorlog te hebben gehad in het
Westen, blijkt het toch nog moge
lijk om een frische, fröliche krieg
te voeren".
"Wij hebben deze oorlog niet
gewild", verklaart een teleurge
stelde Pax Christ-secretaris drs.
Jan ter Laak. Volgens hem be
staat er geen twijfel dat IKV en
Pax Christi zaterdag de al aange
kondigde vredesdemonstratie
onder het motto 'Golf van vrede'
doorzetten. "Het karakter zal mis
schien wat veranderen, maar we
blijven achter de doelstelling
staan: oorlog is geen oplossing
voor het Midden-Oosten".
Ook Faber gelooft dat er zater
dag "ongetwijfeld toch graag
mensen bijeen willen komen". De
manifestatie, waaraan de Raad
van Kerken in Nederland zijn me
dewerking verleent, voorziet in
een tocht van het Plein langs het
Binnenhof, de ambassade van de
Verenigde Staten naar de ambas
sade van Irak.
Hoewel het nog te vroeg is om
het verloop van de oorlog te be
oordelen, zegt Ter Laak dat de
uitgangspunten voor de vredes
beweging nog overeind staan.
"We hebben steeds onderstreept
dat de vreedzame middelen om
Irak uit Kuwayt te krijgen, niet
waren uitgeput. Er is zoiets als de
'leer van de rechtmatige verdedi
ging'. Daarin komt geweld pas in
beeld wanneer alle andere midde
len om een conflict op te lossen
zijn beproefd. Dat was met de
boycot tegen Irak nog lang niet
het geval".
Afhankelijk van het verloop
van de oorlog, zullen de vredesbe
wegingen zich de komende tijd
blijven roeren. Faber wijst erop
dat zij voortdurend aangedron
gen hebben op een vredesconfe
rentie in het Midden-Oosten. Die
zal straks meer dan ooit nodig
zijn. "Dit muisje krijgt beslist een
staartje".
Ter Laak: "Nu al gebleken is
dat Amerika en Europa zoveel
waarde hechten aan het oplossen
van problemen in het Midden-
Oosten, zal ook het Palestijnse
vraagstuk niet mogen blijven lig
gen".
De Joodse gemeenschap in Ne
derland heeft "met grote opluch
ting" gereageerd op de aanval op
Irak. Dat is de indruk van de Am
sterdamse rabbijn L.B. van de
Kamp op grond van veel telefoon-
Assemblee door
oorlog in gevaar
GENEVE (EPD) De grote as
semblee van de Wereldraad van
Kerken, die volgende maand in
Canberra moet plaatsvinden, is in
gevaar door de Golfoorlog.
Als een kwart van de ongeveer
950 afgevaardigden niet naar de
Australische hoofdstad kan rei
zen, wordt de bijeenkomst waar
schijnlijk afgelast. Een verschui
ving naar een latere datum is vol
gens de Wereldraad om techni
sche redenen niet mogelijk.
Afgelasting zou de Wereldraad
minstens een kleine zeven mil
joen gulden kosten.
JERUZALEM Ultra-ortho
doxe joden dansen en bidden bij
de klaagmuur in Jeruzalem, eni
ge uren nadat de aanval op Irak
was geopend. Behalve de thora
rol, werden er tijdens het gebed
ook. parpaplu's rondgedragen,
daar Israël al geruime tijd met
een ernstig watertekort kampt.
(foto AP)
tjes en de "heel verheugde stem
ming" vanmorgen tijdens de da
gelijkse synagogedienst in Am
sterdam.
Rabbijn Van de Kamp is verder
blij dat er zo weinig slachtoffers
zijn gevallen. „Wij hopen verder
op een oplossing van alle proble
men in het Midden-Oosten". Het
is volgens hem ongepast nu reeds
over 'linkage' (koppeling) van het
ene probleem aan het andere te
praten.
Met droefenis en bitterheid is
vanmorgen in het Vaticaan gerea
geerd op het uitbreken van de vij
andelijkheden in de Golf. Een of
ficiële reactie van de Heilige Stoel
is nog niet bekend gemaakt. Paus
Johannes Paulus II, die zich dins
dagavonds nog persoonlijk per
brief tot Bush en Saddam Husayn
had gericht, heeft een deel van de
nacht met naaste medewerkers in
gebed doorgebracht. Overigens
wordt het in het Vaticaan niet uit
gesloten geacht dat de paus bin
nenkort nieuwe vredesinitiatie
ven zal ontplooien.
Week van Gebed
voor de Eenheid
LEIDEN Van 18 tot 25 januari
wordt wereldwijd weer de inter
nationale Week van Gebed voor
de eenheid van de Christenen ge
houden. In de regio vinden in dat
kader verschillende bijzondere
diensten plaats:
Vrijdag is er om half acht in de
Pius X (Van Nesstraat) in Alphen
aan den Rijn een avondgebed.
Op zaterdag begint in Leiden
om half acht een dienst in de
Haagse Schouwkerk (Rijndijk),
geleid door Karin van de Broek
en Maijo Hoogenbosch. Het is
voor het eerst, dat er onder ver
antwoordelijkheid van de Leidse
Raad van Kerken, zo'n dienst
wordt gehouden in de Stevens
hof. De Raad hoopt daarmee in
die wijk de oecumene te bevorde
ren.
Zondag valt vanaf tien uur
dankzij een gezamenlijke uitzen
ding van IKON/RKK via de radio
een dienst te beluisteren, die
plaatsvindt in de Regenboog in
Leiden. Voorgangers zijn pastoor
J. A. A. van Well en ds. A. Alblas.
In de Maria ter Zee in Noord-
wijk organiseert zondag de Raad
van Kerken aldaar een oecumeni
sche viering. Voorgangers zijn
pastor J. G. J. Straathof en ds. G.
J. Ruitenburg. Aanvang half elf.
Eveneens zondag is er in de Op-
standingskerk in Alphen aan den
Rijn een oecumenische dienst
met maaltijd viering rond het the
ma 'Wat zoeken we toch?!'. Aan
vang tien uur.
De kerken in Wassenaar staan
zondag ook stil bij de eenheid.
Om tien uur begint een dienst in
de Dorpskerk, terwijl de St. Jozef,
de Zijllaankerk en de Messias-
kerk dichtblijven. Voorgangers
zijn pastoor Th. J. J. van Steeke-
lenburg, ds. R. Steenstra, ds. C.
van der Woude en mw. W. van
Maanen-Cohen Tervaert.
Woensdag om half acht vindt er
in de Salvatorikerk (De Zwijger
laan) in Alphen aan den Rijn een
avondgebed plaats.
Donderdag 24 januari wordt in
de Oud-Katholieke Kerk (Crones-
teinkade) in Leiden een avondge
bed voor de vrede gehouden, ge
organiseerd door de oecumeni
sche groepen in Leiden-Zuid-
/Oost. De avond wordt geleid
door Aafke Vermeijden en Guus
Cuelenaere. Aanvang half acht.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: benoemd tot predi
kant bij het Diaconessenhuis te Mep-
pel Ch. J. Sjollema Katwijk aan Zee;
beroepen te Numansdorp (buitenge-
wone wijkgemeente) (part-time) J. G.
van Loon Sint Maartensdijk; aangeno
men naar Rijnsburg D. Verboom As-
Nederlands Gcref. Kerken: bedankt
voor Groningen (Tehuisgemeente) J.
H. Veefkind Krommenie.
Gereformeerde Gemeenten:
dankt voor Leerdam A. Moerkerken
Gouda, voor Middelburg-Z. P.
Ruitenburg Meliskerke.
