Helpen verhalen
tegen oorlogen?
Razbliuto: een interessante mislukking
Het maakt mij niets uit wat de koningin ervan vindt'
Musiceervreugde Nieuw
Sinfoniëtta verrassend
Geboren verhalenverteller
Joffer Nelly Bodenheim in Historisch Museum
DONDERDAG 17 JANUARI 1991
PAGINA 23
Nieuw sinfoniëtta Amsterdam o.l.v. Lev
Markiz. Mozart: Serenata Notturna K.V.
239. Pianoconcert in Es gr t. K.V. 271solis
te Jenny Zacharieva; Fluitconcert in G gr.t.
K.V. 313, soliste Machiko Takahashi; Sym
fonie no. 20 in A gr.t. K.V. 201. Gehoord in
de Stadsgehoorzaal op 16 januari.
Enige jaren geleden presenteerde
zich een nieuw kamerorkest be
staande uit jonge musici met gro
te instrumentale kwaliteiten en,
minstens zo belangrijk, een ge
drevenheid om muziek te maken
op het allerhoogste niveau. Onder
leiding van Lev Markiz als coach,
inspirator en artistiek leider werd
Nieuw Sinfoniëtta een kameror
kest dat zijn pretenties ten volle
waarmaakt. Om het even of men
werken van Mozart of Sjostako-
vitsj speelt, de kwaliteit is een
constante factor. Het is niet alleen
de precisie, de homogeniteit of de
gecultiveerde strijkersklank die
het hem doet, maar aan dit orkest-
spel zit nog een extra dimensie.
Bij al deze voor een orkest be
langrijke factoren komt nog een
spontaneïteit en musiceervreug
de die er voor zorgt dat overbe-
ROTTERDAM (GPD) -
Helpen verhalen tegen oor
logen? Narcissus keek in de
spiegel van een stilstaande
vijver en werd verliefd op
zijn beeld. Zó zou hij willen
zijn, zo mooi als die jongen
daar. Narcisme interneert.
Verhalen zijn als een rivier
die kolkend als een Horo
witz-verhaal of ogenschijn
lijk kabbelend maar effectief
als een Aziz Nesin-droom
zijn vruchtbare slib mee
voert. Narcissus krijgt in
zo'n rivier geen kans zichzelf
gevangen te zetten in een
beeld van innerlijke vervoe
ring.
Paul Middellijn mocht in de hal van
het Rotterdamse Bibliotheekthea
ter gisteravond de tweede, helemaal
uitverkochte avond van het Story
International-festival openen met
vertellingen die als vanzelf in mu
ziek overgaan. Zanger-dichter Wil
lem Wilmink vervolgde op het podi
um van het theater, dat in de afgelo
pen jaren door Rob Scheijon met
grote inzet is uitgebouwd tot een
oergezellige Rotterdamse plek waar
het publiek graag komt. De 75-jari-
ge Turkse schrijver Aziz Nesin heeft
zijn leven lang op erudiete manier
lak gehad aan politieke partijen en
autoriteiten. Moeilijk om dan niet
regelmatig in de gevangenis te be
landen. Hij schreef meer dan negen
tig boeken. Wat een vertelreus.
Vlak voordat in Turkije in mei
1960 de staat van beleg werd afge
kondigd, schreef hij een verhaal
over een dame die een droom had.
Zij liep op straat waar iemand riep:
Iedereen stil blijven staan! Iedereen
op straat stond stil. De stem riep: Ie
dereen pakt een krijtje en trekt een
cirkel om zich heen. Iedereen deed
kende werken weer als nieuw
klinken. En deze bijdrage in de
Meesterserie aan het Mozart-jaar
bevatte inderdaad zeer bekende
werken, zodat het verrassende
van dit programma op het inter
pretatieve vlak lag. De wisselwer
king tussen Lev Markiz en zijn
muzikanten moet uitzonderlijk
zijn, gezien het klinkende resul
taat in zo'n eenvoudige Serenata
Notturna of in de Symfonie no 29
waarin met name het Andante
een expressiviteit had die recht
tot het hart ging. Ondanks alle
verfijning en precisie is bij deze
Mozart-interpretatie iedere ge
dachte aan pruiken en rococo-
trulletjes ver te zoeken; snelle de
len klinken fris en levendig, met
die bedrieglijke eenvoud die
slechts op basis van een oer-dege-
lijke ondergrond te realiseren is.
dit. De stem zei: Wie geen krijtje
heeft, trekt met een vinger in de
lucht een cirkel. Niemand mag uit
zijn cirkel vandaan komen.
Het is maar een droom, veront
schuldigt de vertellende dame
steeds. Toch bleef iedereen in de
droom binnen de zelfgetrokkken
cirkel van krijt of van lucht. De da
me zag een verlamde jongen die
zelfs geen vingers had om een cirkel
te trekken. Ik heb in gedachten een
cirkel getrokken, vertelde de jon
gen.
Iedereen bleef in die cirkel gevan
gen. Gewoon weggaan: het kwam
niet bij de mensen op. Men ging ten
slotte roepen om iemand die voor
hen eerst de cirkels zou willen uit-
Een bandjir van woorden laat de
Dpitse schrijver Ludwig Harig op je
los. En het is alsof je in een andere
taal hetzelfde verhaal krijgt te ho
ren. Harig leest uit 'Weh dem aus
der Reihe tanzt'. Hij herinnert zich
zelf als kleine jongen die de Nazi-
propagandafilm 'Hitleijunge Quex'
zag.
Ook de jonge, enthousiaste, ijve
rige Engelsman Anthony Horowitz
zet je op het verkeerde been. Ook
zijn verhaal gaat over goed en
kwaad. Ook hij wenst die begrippen
te spiegelen.
Horowitz kent zijn Hollywood. Je
ziet Bela Lugosi, Vincent Price en
Elsa Lancaster voor je, wanneer
hoofdpersoon David, zevende zoon
van een zevende zoon, in een grot
belandt en de keus krijgt: een mes
door het hart of de aanvaarding van
een magische ring met een zwarte
steen. Is wat gruwelijk en slecht
lijkt, wel gruwelijk en slecht?
Helpen verhalen tegen oorlogen?
De verhalenschrijvers maakten gis
teravond in het Bibliotheektheater
duidelijk dat oorlogen zich voeden
met narcisme, met vlagrituelen en
met smeekbeden om een leider die
de zelfgetrokken krijtcirkels moet
uitwissen.
De beide solisten van deze avond
pasten naadloos in het geheel.
Jenny Zacharieva speelde met de
haar eigen fijnzinnigheid het Jeu-
nehomme-concert, en het feit dat
ze geplaagd werd door een kleine
black-out deed niets af aan de
kwaliteit van haar spel. Het be
wijst slechts dat aan muziek ma
ken niets mechanisch is, gelukkig
maar. Machiko Takahashi speel
de op betoverende wijze, het
Fluitconcert in G K.V. 313, met
een volstrekte beheersing van het
instrument, en een puurheid van
expressie en klankrijkdom, die
Mozart op slag bekeerd zou heb
ben tot de fluit, die niet zijn favo
riete instrument was. Laten we
bij 'toverfluit' voortaan dus maar
denken aan Machiko Takahashi's
Mozart-spel.
MIES ALBARDA
Razbliuto met -Razbliuto of een serieuze studie
in hedendaagse venwarring'. Choreografie:
Hans Tuerlings. Gezien op 16 januari in het
LEIDEN - Hedendaagse verwarring
is zoiets als een te strijden oorlog:
een pleonasme dus. Maar toch, cho
reograaf Hans Tuerlings koos een
mooie titel voor de eerste produktie
van zijn nieuwe gezelschap Razbli
uto: "Razbliuto of een serieuze stu
die in hedendaagse verwarring". De
voorstelling wordt in vijf delen op-
'Idomeneo', Soloprogramma van Frank Groot
hof met muziek van Mozarts gelijknamige ope
ra Verhaal en teksten van Frank Groothof en
Harrie Geelen. Regie Rense Royaards Ge
zien op 16 januari in de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - Als er een 'familievoor
stelling' wordt aangekondigd kun
je er donder op zeggen dat er vooral
aan kinderen is gedacht. De wan
delgangen van de Leidse Schouw
burg leken dan ook herschapen in
een speelplaats vol rennende kinde
ren. Het was druk en gezellig. Ook
de voorstelling was in gedachten-
gang en taal gericht op het jeugdig
publiek dat lekker onbekommerd
en van harte van het spektakel ge
noot.
Frank Groothof had het verhaal
van Mozarts opera teruggebracht
tot een spannend verhaal, waarin
hijzelf alle personen speelde. Sim
pele attributen toverden op een fan
tastische manier een sprookjesach
tige wereld tevoorschijn waarin ko
ning Idomeneo terugkeert van de
oorlog om Troje. Als Poseidon,
(...Wat zeg je? Weet je niet wie dat
is? Poseidon! De god van eb en
vloed, de god van kotsen over het
dek, de god van de mist over het wa-
gesplitst en met weinig fantasie heb
je al door dat de verwarring en de
liefde hand in hand gaan. Deel twee
bijvoorbeeld heet 'de gevoelens die
men koestert voor 'n ex-geliefde'.
Wie dan denkt aan moord- en dood
slag of zo'n fijne en tedere vriend
schap, zit ernaast want Tuerlings
zoekt zijn dansante gevoelens in
vaag- en traagheid.
Vijf dames en vier heren bevol
ken afwisselend in aantal de vloer
van een nagebouwde dansstudio.
Onder het toeziend oog van de re
gisseur stuiteren drie als obers ge
klede heren rond om wat acrobati-
terkortom als Poseidon, de god
van de zee in zijn kwaadheid de
schepen laat zinken, doet de koning
een belofte. Hij belooft de eerste
mens die hij tegenkomt op weg naar
huis te offeren aan Poseidon. Jam
mer genoeg is die mens zijn eigen
zoon Idamantes.
Enfin na allerlei verwikkelingen
waarin ook nog twee verliefde meis
jes meespelen en een nek-spugend
monster komt alles toch nog goed.
Frank Groothof doet in nog geen
anderhalf uur het verhaal uit de
doeken. Je vergaapt je aan zijn vin
dingrijkheid. Hij is een geboren ver
halenverteller die met situaties en
taalgebruik uit het dagelijks leven
het aloude verhaal weer springle
vend maakt.
Nog vóór het begin van de voor
stelling deed Groothof "een rottige
mededeling: Er is muziek bij.... Ge
lukkig zijn de deuren dicht, dan kan
niemand er nog uit". De muziek
(van Mozart) beeldt de sfeer van de
scènes goed uit. De dreiging van
storm op zee, de jaloersheid van het
sche toeren uit te halen met drie
aanvankelijk wat esoterisch inge
stelde dames. De twee andere da
mes 'cocoonen' doorgaans wat aan
de zijlijn met een kistje, een sigaret
of een boekje. Wat de negen nou
met elkaar van doen hebben, wordt
niet duidelijk maar de oplettende
toeschouwer begrijpt dat dit onder
deel van de grote verwarring moet
zijn. Edoch, die blijft permanent en
in het theater is dat wel eens dode
lijk. Tuerlings suggereert iets met
drama tussen de sexen terwijl het
neerkomt op elkaar dogende echt
paren in een uitgebloeid huwelijk.
ene meisje op het andere, het lied
van het slavinnetje Ilia dat ze tegen
haar vloermop zingt. De muziek
klinkt via luidsprekers en de liede
ren worden in het Nederlands ge
zongen door solisten op de geluids
band. Frank Groothof zingt op het
toneel mee. Maar als de sopraan
hem te hoog zingt keert hij zich naar
zijn publiek en zegt: "Moetje horen,
zo meteen komt die hele hoge
noot..."
Heel vermakelijk en knap is zijn
solo-uitvoering van een leid dat
door drie zangers tegelijk wordt ge
zongen, op het moment dat Idaman
tes geofferd zal worden. Omdat ie
mand zijn egen hoofd niet kan af
slaan, vraagt Groothof assistentie.
Gelukkig is er nog één gemeen
kindje in de zaal dat wel een hoofd
wil afhakken. Maar de god van de
zee, Poseidon, kan dit niet aanzien
en schenkt vergeving. Eind goed al
goed. Frank Groothof kan niet meer
stuk bij groot en klein.
MONICA SCHIKS
ogle)
Toch is 'Razbliuto' wat men zo
mooi noemt, een interessante mis
lukking. Tuerlings theatrale humor
is soms echt om te lachen. Zo stort
de ene heer een kruiwagen met bak
stenen op een andere heer en gaan
alweer twee heren een acrobatische
slapstick-act in minstens vier talen
aan. Dit soort grappen en grollen
maken de voorstelling uitzitbaar.
Met hier en daar wat vindingrijke
bewegingen, is er hoop voor de toe
komst van het Brabants dansgezel
schap.
INGRID
VAN FRANKENHUYZEN
Subsidie voor
kunstprojecten
in Rotterdam
ROTTERDAM (GPD) - Teatro
Fantastico. het popfestival Me
tropolis M en Poetry Park krij
gen ook in 1991 een financiële
bijdrage van de gemeente Rot
terdam. Hetzelfde geldt voor de
Openluchtbioscoop, de Euro
pean Brassband Champion-
chips. de Dag van de Romanti
sche Muziek en Rotterdamse
Accoorden.
Nieuw is de steun aan het
Stemgebruik Festival, een ini
tiatief van de Rotterdamse
Kunststichting (RKS) waar aan
groot aantal instellingen in de
stad bij betrokken is.
Met deze besluiten heeft het
college van burgemeester en
wethouders de subsidies uit het
jaarlijkse evenementenbudget
van de kunstsector goedge
keurd. Al eerder was de steun
aan twee andere manifestaties
bekend geworden: de Manifes
tatie Beeldende Kunst 1991 in
de passagiershal van het HAL-
complex op de Wilhelminapier
en de organisatie van de Foto-
biennale 1992.
Foto's zigeuners
Anne Frank Huis
AMSTERDAM (ANP) - De reizen
de fototentoonstelling 'Zigeuners in
Nederland' begint morgen en is tot
en met 17 maart te zien in het Anne
Frank Huis in Amsterdam. Er hangt
werk van Jan Kuba en José Melo in
de categorieèn wonen, reizen, reli
gie, werk en onderwijs.
De expositie is een initiatief van
de Vereniging Lau Mazirel, die
daarmee de stereotiepe en vaak ne
gatieve beeldvorming rond zigeu
ners wil doorbreken. De Raad voor
de Kunst en het Koningin Juliana-
fonds verleenden een subsidie voor
het fotoproject.
Toen Kuba en Melo in 1989 aan
het werk gingen, kenden zij de zi
geunerwereld al door hun mede
werking aan het blad over zigeuners
'O Drom'.
Internationaal
register voor
kunstdiefstallen
AMSTERDAM (ANP) - In de vesti
ging van het veilinghuis Sotheby's
in Londen is gisteren het Internatio
nal Art and Antique Loss Register
gepresenteerd. Het register met
kunstvoorwerpen moet diefstal ont
moedigen en de opsporing van ge
stolen voorwerpen in het kunstcir
cuit vergemakkelijken. Dit heeft de
Amsterdamse vestiging van Sothe
by's bekendgemaakt.
Betrokkenen zoals verzekerings
maatschappijen, veilinghuizen, or
ganisaties van antiekhandelaren en
politiefunctionarissen, zijn ruim
vier jaar bezig geweest met het ont
wikkelen van het register. De basis
wordt gevormd door de Amerikaan
se organisatie zonder winstoog
merk The International Foundation
for Art Research (IFAR). Die stelde
de afgelopen veertien jaar al een in
dex met een jaarlijks wisselend be
stand van 35.000 voorwerpen sa-
Story International Rotterdam
•'Als obers geklede heren stuiteren rond om acrobatische toeren uit te halen'. (,oto F,et K'
'Kunstbende' moet
cultuurdeelname
jongeren stimuleren
AMSTERDAM (ANP) - Voor het
project 'Kunstbende', is als the
ma 'Jouw andere wereld' geko
zen. Het project is een initiatief
van de commissie 'Meer - doen -
met - cultuur' die door het mi
nisterie van cultuur (WVC) is ge
vraagd invulling te geven aan
het streven cultuurdeelname
onder jongeren te stimuleren.
Er zijn wedstrijden uitge
schreven in de disciplines ont
werpen, theater, dans, muziek,
video en taal. De opdrachten
zijn het maken van een ontwerp
voor een t-shirt, een act, sketch,
muzieknummer of dans van
maximaal vijf minuten, een vi
deofilm, een kort verhaal, strip
of gedicht. De wedstrijden staan
open voor jongeren in de leeftijd
van 14 tot en met 18 jaar.
Voor de uitvoering is een spe
ciale stichting en projectbureau
met twee medewerkers opge
richt. De organisatie van de
voorrondes is in handen van re
gionale coördinatoren. Tijdens
de landelijke finale op 15 juni in
het Muziekcentrum Vreden-
burg in Utrecht treden de win
naars van de voorrondes op en
worden als hoofdprijzen de
Gouden, Zilveren en Bronzen
Ratjes uitgereikt.
De wedstrijd wordt begeleid
door een publiciteitscampagne
op radio en televisie, bij evene
menten en in jongerenbladen.
Striptekenaar Hein de Kort
maakte voor de gelegenheid te
keningen van het duo K K v.d.
Ratjes.
Willem van Zoetendaal, ontwerper vijftig-gulden-munt
CARRERAS - Op zondag 5 mei
geeft de tenor José Carreras een ex
clusief recital in de grote zaal van
het muziekcentrum Vredenburg in
Utrecht. Hij zingt werken van Scar
latti, Bononcini, Stradella, Masse
net, Tosti, Turina, Falla, Ginastera,
Guastavino, Nacho en Puccini. De
pianist Lorenzo Bavaj begèleidt
Carreras op de Fazioli-concertvleu-
gel.
Van onze correspondente
Carine Neefjes
DEN HAAG Tijdens het huwelijk
van prins Claus en koningin
Beatrix, behoorde hij tot de rel
schoppers. Niet uit overtuiging,
maar hij rende mee 'uit balorig
heid'. Nu, 25 jaar later, ontwerpt de
voormalige 'actievoerder' de vijftig-
gulden-munt ter ere van het 25-jarig
huwelijksfeest van het koninklijk
paar. Niet uit ontzag voor het ko
ningshuis. Gewoon, een uitdaging,
zegt de 40-jarige grafisch vormge
ver Willem van Zoetendaal noncha
lant.
Hij reageerde begin vorig jaar op
een advertentie van de commissie
bijzondere muntuitgiften van het
ministerie van financiën waarin
ontwerpers voor de vijftig-gulden
munt werden gezocht. Ter ere van
het 25-jarig huwelijk van het ko
ninklijk paar moest er een nieuw
geldstuk worden
Voor deze bijzondere gelegen
heid wilde de commissie eens geen
beroep doen op de kunstenaars die
normaal gesproken een munt ont
werpen. Het moest een uniek munt
stuk worden en voor het eerst ging
de commissie met behulp van een
advertentie op zoek naar onbekend
talent.
Het leek Willem van Zoetendaal.
chef grafische vormgeving bij het
NRC Handelsblad en docent aan de
Rietveld Academie, een eervolle op
dracht om een munt te ontwerpen.
"Geld wordt door iedereen ge
bruikt. Een krant natuurlijk ook.
maar dat is een vluchtig produktdat
je de volgende dag weer net zo mak
kelijk in de kattebak legt. Een munt
is blijvender".
Samen met zeventig andere kun
stenaars stuurde Van Zoetendaal
zijn meest opvallende kunstwerken
uit zijn collectie naar de commissie
bijzondere muntuitgiften. Elf talen
ten werden uitgenodigd om naar de
Rijks Munt in Utrecht te komen
waar werd verteld aan wat voor ei
sen zo'n bijzondere munt moet vol
doen.
Links kijken
Voor Van Zoetendaal, die nog nooit
eerder een munt had ontworpen,
was de bijeenkomst in de Rijks
Munt een bijzondere excursie: "Zo
hoorde ik dat de koningin in ieder
geval naar links moet kijken. Julia
na blikte altijd naar rechts. Bij iede
re troonswisseling moet het staats
hoofd op de munt weer een andere
kant opkijken. Merkwaardig he?"
Ook moest Claus een plaatsje krij
gen op de munt. De prins is nog
nooit eerder op een Nederlands
geldstuk verschenen en het 25-jarig
huwelijksfeest was daar een goede
gelegenheid voor, meende de com
missie. Verder werd verplicht dat er
duidelijk op de munt kwam te staan
dat koningin Beatrix en prins Claus
vijfentwintig jaar zijn getrouwd.
Met die spelregels in het achter
hoofd, ging Van Zoetendaal aan de
slag. Vast stond dat hij de gezichten
van het koninklijk paar in de vorm
van een halve maan wilde uitbeel
den. "De maan doet mij denken aan
romantiek. Dat vind ik wel toepas
selijk voor een vijfentwintig-jarig
huwelijk", mijmert hij.
Van Zoetendaal wilde prins Claus
en koningin Beatrix ieder een eigen
zijde van de munt geven. Het huwe
lijk bestaat nu eenmaal uit twee
helften, overweegt de ontwerper se
rieus. De afbeelding van Beatrix is
nagebootst van een foto die dateert
uit het begin van haar periode als
koningin. Zoetendaal wilde per se
geen foto van 25 jaar geleden, omdat
"de koningin anders zo neutraal
overkomt, terwijl haar uiterlijk
zichtbaar verandert".
Voor Claus daarentegen heeft hij
wel voor de huwelijksfoto gekozen.
Er moest nu eenmaal een relatie zijn
tot die trouwpartij, zegt Zoetendaal.
"De prins staat er lachend op. Dat
vind ik wel toepasselijk. Op alle fo
to's die ik tijdens mijn speurtocht in
het archief tegenkwam, had de
prins een vrolijke gelaatsuitdruk
king".
Gewonnen
Na drie maanden moesten de elf
kunstenaars hun ontwerp inleve
ren. Van Zoetendaal kwam samen
met mededinger Van Houwelingen
in de finale terecht. Aanvankelijk
adviseerde de commissie bijzonde
re muntuitgiften unananiem aan
staatssecretaris Van Amelsvoort (fi
nanciën) om voor de munt van Van
Houwelingen te kiezen. De leden
spraken lyrisch over „de grote een
heid tussen voor- en achterzijde,
waardoor de munt een krachtig
beeld uitstraalt".
Merkwaardig genoeg kwam uit
eindelijk het geldstuk van Van Zoe
tendaal als winnaar uit de bus. De
grafisch vormgever, glunderend:
"De commissie wil het niet toege
ven, maar de koningin heeft beide
munten gekeurd en vond de mijne
gewoon mooier. Waarom? Ik weet
het niet. Het is een eenvoudig
kunstwerk, zonder overtollige op
smuk. Misschien sprak dat haar
juist wel aan".
Na een jaar ploeteren, is Van Zoe
tendaal 35.000 gulden rijker. Op 31
januari, de verjaardag van koningin
Beatrix, wordt door prins Willem
Alexander het eerste zilveren vijftig
gulden muntstuk geslagen. Van
Zoetendaal zal deze bijzondere ge
beurtenis bijwonen.
Hij is nog niet uitgenodigd voor
een persoonlijke ontmoeting met
de koningin. Daar heeft de 40-jarige
grafisch vormgever, die geen enke
le band heeft met de koninklijke fa
milie, ook absoluut geen behoefte
aan. "Haar mening over mijn munt
kan me echt niet schelen. Zelf vind
ik het een mooi geldstuk. Ik heb het
erg leuk gevonden om eens iets an
ders te ontwerpen. Dat is voor mij
het belangrijkste".
AMSTERDAM (ANP) - Het Am
sterdams Historisch Museum
(AHM) besteedt van 22 januari tot
en met 10 maart aandacht aan het
werk van de Amsterdamse joffer
Nelly Bodenheim (1874 1951). Veel
generaties zijn opgegroeid met haar
illustraties in kinderboeken.
Johanna Cornelia Hermanna Bo
denheim werd op 27 mei 1874 aan
de voet van de Amsterdamse Munt
toren geboren. Haar vader verdien
de zijn brood als eigenaar van een
atelier voor gala- en uniformkleding
en hield zich bezig met het verzame
len van kunst. Na het volgen van
een tekencursus ging zij naar de
Rijksacademie voor Beeldende
Kunst, waarna nog een periode van
twee jaar les volgde van de bekende
portrettist, tekenaar en kunstcriti
cus Jan Veth.
In 1896 verscheen voor het eerst
een kinderboek met veelkleurige il
lustraties van haar hand, 'Rietjes
Pop' van Tine van Berken. Er zou
den nog 21 boeken met tekenwerk
van haar hand voJgen, de meeste
daarvan voor kinderen.
Daarnaast verwierf Nelly Boden
heim bekendheid met haar sil
houetten in Oostindische inkt uit
gevoerde zwart-wit tekeningetjes.
Zij tekende ook in textiel door met
gekleurde draden een voorstelling
te borduren in een naturelkleurig
grofmazig net. Op de expositie zijn
voorbeelden van dit werk te zien
evenals van nooit in druk versche
nen illustraties, geaquarelleerde
studies van antieke voorwerpen,
een gedecoreerd kinderserviesje en
ontwerpen voor allerlei drukwerk.
Van het privéleven van Nelly Bo
denheim is weinig bekend. Zij leid
de een teruggetrokken bestaan in
een hechte vriendenkring. Daartoe
hoorden Lizzy Ansingh, Ans van
den Berg, Jo Bauer, Coba Ritsema,
Jacoba Surie en Betsy Westendorp.
Deze kunstenaressen uit gegoede
families verwierven de bijnaam de
Amsterdamse Joffers.
•'De gezichten van het koninklijk paar moesten in de
mij denken aan romantiek'.
een halve
worden uitgebeeld. De
i doet
GPD)
