'We laten ons niet
door carrière leiden'
BRISTOL HANGTTKLEINSTE PRIJSKAARTJE
AAN DE GROTE MERKEN
Orgelwerk Bach in VS ontdekt
Zwak optreden dirigent Jarvi
Veiling meesterwerken collectie-Marcos
DONDERDAG 10 JANUARI 1991
Normale prijs
Brislolprijs 40.-
OPRUIM OC.
PRIJS Ja
Normale prijs A5MI5"
Brislolprijs 40.-
OPRUIM AF,
PRIJS
katoenen
chambray denim
shirt in zwart
en blauw.
Maten S-M-L-XL
DiV. sweatshirts
met borduursel in
verschillende
kleuren.
Maten S-M-L-XL
katoenen fantasie
sweatshirt in
zwart, prune en
lime.
Maten S-M-L-XL
Div. sweatshirts
in acryl/katoen.
Met prints in div.
kleuren.
Maten S-M-L-XL
Normale prijs JüaJHr-
Bristolprijs 135.-
OPRUIM QA.
PRIJS OJl
LEDER gevoerd en met
LUFTPOLSTERzool.
Kleuren zwart en bruin.
Maten 31 40
zwarte loafer met klep.
Soepel zooltje.
Maten 36 - 41
sportschoen
met 3-kleurige zool.
Kleur wit7kobalt/groen.
Maten 36 - 46
bordo leder trotteur met
gesp-sluiting.
Maten 37 - 42
LEDER zool en LEDER gevoerd I
zwart leder instapper.
yj*. Maten 40 - 46
leder knielaars in de
modekleuren zwart
en cognac.
Maten 36 - 42
zwart leder instap met
gespgarnering.
Maten 36 - 42
leder in de kleuren zwart en grijs.
Met snelrijg-sluiting.
-\ Maten 40 - 46
óók als
veter-model
Vlamingstraat 24
(naast Mc. Donalds)
(boven Zeeman Textiel Super)
tel. 070 - 3648423 Donderdag koopavond
langegracht 5 (naast Digros)
tel. 071 - 226154 Donderdag koopavond
aanbiedingen geldig tot en met zaterdag 12 januari
Stadshart Passage
Winkelcentrum 'Stadshart'
tel. 079 - 425448 Vri|dag koopavond
Normale prijs_3JU»-
Bristolprijs 30.-
OPRUIM 4{%m
PRIJS 19i
Normale prijs.33^5-
Bristolprijs 30.-
opruim oc.
PRIJS AWa
Normale prijsJfUH*-
Bristolprijs 40.-
opruim oe.
prijs 03i
UTRECHT - In Carnegie Li
brary in Pittsburgh, USA is een
uniek muziekhandschrift opge
doken van Johann Sebastian
Bach. Het gaat om een orgel
compositie van Dietrich Buxte-
hude, een praeludium en fuga
in g-moll, die Bach omstreeks
1700 samen met zijn oudere
broer Johann Christoph van
een onbekend voorbeeld copi-
eerde. J.S. Bach was in 1700
vijftien jaar oud.
Door deze vondst is voor het eerst
aangetoond (waarover Bachs zoon
Carl Philip Emanuel en latere au
teurs na 1750 vermoedens hebben
geuit) dat de jonge Johann Sebas
tian door middel van het overschrij
ven van composities van anderen,
als zou het om een 'schriftelijke cur
sus' gaan, het vak van componist
heeft geleerd. Onder andere van de
Noordduitse componist Dietrich
Buxtehude, bij wie hij in de winter
van 1705/1706 persoonlijk in Lub-
eck in de leer ging.
Het Amerikaanse Bachhand-
schrift kwam in de vorige eeuw in
het bezit van de particuliere Carne
gie bibliotheek, afkomstig uit de
handschriftencollectie van de naar
Amerika geëmigreerde Duitser
Henri Robock. Robock verkreeg
het Bach-handschrift als schenking
van zijn leraar Möller, die een verza
melaar was van muziekhandschrif
ten van leden van de familie Bach
uit de Thüringse plaats Ohrdruf.
J.S.Bach kwam in 1695 naar Ohr
druf, na de dood van zijn ouders.
Hij, tienjarige, werd in het gezin van
zijn oudere broer en plaatselijke
muzikant Johann Christoph opge
nomen. Vanwege de nogal armelij
ke omstandigheden van de familie
Bach was hij wel gedwongen om,
Gehoord: Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Neeme Jarvi, met als solist
Boris Berman, piano. Werken van Stravinsky, Bartók en Mendelssohn.
Neeme Jarvi is een
graag geziene gast bij
het Koninklijk Con
certgebouworkest.
Zijn optreden gister
avond in het concert
gebouw was van een
teleurstellende kwali
teit. Met name Stra
vinsky's ballet Orp
heus onderging een
miserable uitvoering,
het wereldvermaarde
orkest klonk als een
matig B-orkest.
Maar orkest en diri
gent herstelden zich
enigszins in het derde
pianoconcert van Béla
Bartók met de voor
treffelijke pianist Bo
ris Berman. Helaas
ni :t het beloofde eer
ste pianoconcert.
Wat zich in de pauze
heeft afgespeeld laat
zich moeilijk raden.
Feit was wel dat orkest
en dirigent plotseling
een opmerkelijke
alertheid ten toon
spreidden. Koud de
lange trap van het con
certgebouw afge
daald, draaide de Est-
landse maëstro zich
om, om zeer voortva
rend het Allegro Viva
ce van Mendelssohn-
Bartholdy's Italiaanse
symfonie te lanceren.
Inderdaad acteerden
de musici beduidend
beter dan voor de pau
ze- ROB OVERMAN
met steun van zijn broer en door nij
vere copieerarbeid, zich de regels
van de barokke componeerkunst ei
gen te maken.
Verrassingen
De Carnegie Library herbergt nog
meer musicologische verrassingen,
zo deelde de eminente Bachgeleer-
de dr. Hans Joachim Schulze, leider
van het wetenschappelijke afdeling
van het Bach Archief in Leipzig
mee. Schulze stuitte in 1989, tijdens
eep gast-professoraat aan een van
de drie universiteiten van Pitts
burgh, bij toeval op nog meer onbe
kende handschriften die composi
ties van o.a. Buxtehude bevatten.
Omdat in de 19e eeuw veel Duit
sers naar Amerika zijn geëmigreerd
acht Schulze het zeer wel mogelijk
dat in de toekomst nog meer
Bachvondsten gedaan zullen wor
den. Zo zou een dagboek van Bachs
oudste zoon Wilhelm Friedemann,
dat opheldering kan geven over de
relatie tussen componerende vader
J.S. en zijn componerende zoon
W.Fr., zich in het bezit bevinden van
Amerikaanse nazaten van deze
componist. Schulze evenals zijn
collega prof.dr. Christoph Wolff uit
Harvard, USA - beiden zijn eindre
dacteur van het gezaghebbende
Bach-Jahrbuch en opstellers van
het zogeheten Bach-Compendium
waarin Bachs composities voor het
eerst systematisch zijn gecatalogi
seerd - hoopt over enkele jaren mel
ding te kunnen maken van andere
Bachvondsten. Door de ontdekking
in 1984 van 32 onbekende koraal
voorspelen van J.S.Bach in de uni
versiteitsbibliotheek van Yale, is
grote interesse gegroeid voor mu-
ziekdocumenten van oude, Europe
se oorsprong. Vorig jaar nog wer
den in de Verenigse Staten verloren
gewaande handschriften van Mo
zart ontdekt.
DEN HAAG Elke dag staan er lange rijen voor de deuren van het Mauritshuis in Den Haag waar nog tot 13
janauri de tentoonstelling 'Hollandse Meesters uit Amerika' te zien is. <foto anp)
Electribe 101 maakt House met hart en ziel
Hongaarse
promoveert op
Van Eeden
DEN HAAG (ANP) - De Hon
gaarse letterkundige Judit Gera
promoveert maandag in Boeda
pest op een proefschrift over
Frederik van Eeden. De gepen
sioneerde Sivirsky (81) was ooit
hoofd van het Instituut voor
Hongaarse Taal en Letterkunde
van de Rijksuniversiteit in
Utrecht.
Met haar proefschrift wil Gera
de volgens haar belangrijke Ne
derlandse schrijver, die leefde
van 1860 tot 1932, aan haar Hon
gaarse collega's voorstellen. Be
halve een kort artikel over hem
in een lexicon voor wereldlitera
tuur is Van Eeden in Hongarije
volkomen onbekend. Geen van
zijn werken is in het Hongaars
vertaald.
Judit Gera doceert Neder
landse letterkunde aan de Eöt-
vös Universiteit in de Hongaar
se hoofdstad. Zij promoveert
volgende week tot kandidaat in
de literatuurwetenschappen
aan de Academie van Weten
schappen in Boedapest.
Aan de hand van zijn roman
'Van de koele meren des doods'
analyseert de Hongaarse letter
kundige de overeenkomst tus
sen Frederik van Eeden en de
schilder Vincent van Gogh. De
aanleiding voor deze vergelij
kende studie vond Gera in de
dagboeknotities van de auteur,
waarin hij zeer positief over Van
Gogh schrijft. "Naar mijn me
ning heeft deze sympathie diepe
wortels in hun levensopvattin
gen en levenswijzen. Ook hun
kunstbeschouwing vertoont
een opvallende gelijkenis", al
dus de promovenda.
Van onze redacteur
Jacob Haagsma
LEEUWARDEN - House en dansmuziek hebben de macht in popiand overgenomen, zo
lijkt het wel. De stevige beats, die dansvloer en hitparade beheersen, laten volgens velen
weinig ruimte voor subtiliteiten, hart en ziel. Om deze ongelovigen te logenstraffen is Elec
tribe 101 op kruistocht. De Engelse groep met de Duitse zangeres maakt uiterst sfeervolle
muziek, waarin 'echte' instrumenten in het geheel niet worden gemist en de ingehouden
jubelende zang van Billy Ray Martin voor een portie al of niet diepgevroren soul zorgt.
Sirene Billy Ray Martin geeft de
liedjes, die stevig geworteld zijn in
de oorspronkelijke Chicago-house
van lieden als Frankie Knuckles en
Larry Heard, een onverwachte emo
tionele diepgang mee die zelfs van
Odyssey's wegwerphitje 'Inside
Out' een prachtig verklankt stukje
zieleleed maakt. Wollige synthesi
zerdekens worden gestut door
dansbare, maar nooit te opdringeri
ge ritmes.
Billy Ray Martin is de front-
vrouw: een Duitse zangeres, die na
een verleden in allerlei soorten
bands, van punk tot soul, in Londen
terechtkwam en een advertentie
zette: 'Soul rebel seeks genius'. Ze
kreeg er vier: Joe Stevens, Les Fle
ming, Roberto Cimarosti en Brian
Nordhoff, eerder actief in allerlei
vage bands in thuishaven Birming
ham. Nordhoff is de man achter de
schermen, de man van de techniek
en het betere regelwerk. Hij is dan
ook niet in de video's en op het po
dium te zien en draagt niet uitslui
tend zwarte kleren, zoals de andere
heren.
Billy Ray heeft zojuist gehoord
dat ze ook een interview voor de Ne
derlandse Playboy moet doen en
vraagt zich af of ze voor de bijbeho
rende fotosessie ook uit de kleren
moet. Joe Stevens vertelt intussen
hoe de groep bij het management
van Bros terechtkwam nadat men
een tijd lang de kop gek was ge
zeurd om nummers van deze enge
tweeling te remixen - wat de groep
weigerde. "Zelf hebben we slechte
ervaringen met het uit handen ge
ven van ons werk", zegt hij. "Maar
ja, het is een marketing-strategie,
dat remixen. Mantronik deed een
remix van 'Inside Out', vreselijk! Ik
wil een contract waarin staat dat we
hem zonder pardon kunnen neer
schieten als we in New York ko
men".
Ook Larry Heard, het brein achter
Fingers Ine en een idool van de
groep, deed twee remixen, waarvan
'Tell Me Where The Fever Ended'
op de cd terechtkwam. "Die gaat
wel, al had hij geen konijn hoeven
inhuren om de snaredrum te bespe
len. Hij deed nog een nummer, maar
dat werd echt vreselijk". Billy; "Hij
stopte er een fluitsolo in van twintig
minuten. We stuurden hem de band
terug op een wolkje, met de bood
schap: Kpm terug naar de aarde,
Larry. Haven't you heard?" En een
klaterende lach vult de ruimte.
Fingers Ine behoorde tot de refe
rentiepunten die Billy gebruikte
om aan de anderen duidelijk te ma
ken wat voor muziek ze in haar
hoofd had. Joe: "Vooral de manier
waarop hij ruimte gebruikt is voor
ons van belang. Het gaat er ons eer
der om wat er niet gespeeld wordt
dan wat er wel klinkt. Billy's stem
hoeft niet met allerlei frutsels aan
gevuld te worden. Dus niet buuuuh
maar dink, snap je?" Billy: „Het is
veel werk om met de goede dink in
plaats van de verkeerde buuuuh
aan te komen".
Cultband
Billy vindt zelf dat ze op de plaat
soms iets te ingehouden klinkt.
"Als ik thuis zing, of in bars, zing ik
iets... krachtiger, energieker. Meer
als een echte soulzangeres. Maar bij
deze songs past een wat soberder
benadering en ik vind het zelf schit
terend klinken, dus het was het
waard. Maar een volgende keer zou
ik graag wat extraverter te werk
gaan". De klassieke soul is voor Bil-
lie een belangrijke invloed geweest.
"De lijst van zangers is te lang om
op te noemen. Als je je er een keer in
verdiept kan je elke dag wel een
nieuwe stem ontdekken. Van dat
soort zangers en zangeressen heb ik
heel veel geleerd. De emotionele
diepte die sommigen in hun stem
kunnen leggen.... Het is alleen jam
mer dat veel teksten in die muziek
zo slecht zijn".
Electribe 101 spiegelt zich wat
diepgang betreft graag aan de films
van David Lynch. Joe: "In zijn films
gebeurt onderhuids veel meer dan
je bij oppervlakkig kijken zou ver
moeden. Ik denk dat dat bij onze
muziek ook zo is: het is meer dan
oppervlakkige dansmuziek". Billy
kan de naam Lynch niet meer ho
ren. "Twaalf jaar geleden zag ik zijn
'Eraserhead' en het veranderde
mijn leven. Maar het feit dat allerlei
yuppies zich nu ontfermd hebben
over 'Wild At Heart' en 'Twin
Peaks', daar baal ik ontzettend van,
vooral omdat je nooit meer iemand
over 'Eraserhead' hoort. Lynch is
nu een cultureel item geworden
voor een slag mensen waar ik niets
mee te maken wil hebben. David
Lynch zelf kan er niet aan doen,
hoor. Hij is nog steeds geweldig".
Een cult-artiest wordt gemeen
goed: het zou Electribe 101 ook kun
nen gebeuren. Joe beseft dat. "Er
zijn mensen die ons als cultband
willen blijven zien, ja. Wat er ook ge-
berut, we hopen dat we iets van die
cult-ideologie kunnen handhaven.
Maar het is niet zo dat we ons door
carrière-motieven laten leiden. Niet
bij het schrijven van songs in ieder
geval". "Op een ander niveau is het
onvermijdelijk", stelt Billie. "Ik be
doel, als je niet succesvol bent,
word je gedropt door de platen
maatschappij. Ze promoten je niet
meer, ze praten niet meer tegen je,
bellen je niet meer terug, doen net
of je nooit bestaan hebt".
Electribe 101 met links de Duitse Billy Ray Martin: 'De goede dink, niet de foute buuuh'. (f0t0 gpdi
ROME (GPD) Vandaag gaat bij
het New Yorkse veilinghuis Chris
tie's de kunstcollectie van de voor
malige Filipijnse dictator Marcos
onder de hamer. De verzameling,
die een geschatte waarde heeft van
14 miljoen dollar, bevat werken van
de Italiaanse meesters Tiziano, Raf-
faello, Tintoretto, Canaletto, Vero
nese en Giovanni Bellini. Vooral
een schilderij van Raffaello, de
'Santa Caterina di Alessandria' en
een van Tiziano, 'Ritratto di Giulio
Romano', hebben de interesse van
Antonio Paolucci, een Florentijnse
topambtenaar, die door minister
Facchiano ijlings naar New York is
gestuurd.
Hij heeft opdracht de echtheid
van de schilderijen vast te stellen en
bij de Amerikaanse overheid te re
clameren over illegale kunstexport.
Als deze onwettige uitvoer kan wor
den aangetoond, heeft Italië, ook
volgens de Amerikaanse wetge
ving, recht op de kunstwerken.
Maar hun herkomst nagaan, is een
uiterst moeilijke zaak.
De familie Marcos haalde voor
hun vertrek uit de Filipijnen de
schilderijen uit het Metropolitan
Museum van Manilla. De Ameri
kaanse justitie legde in 1988 beslag
op de collectie, die inmiddels was
overgegaan in handen van een
vriend van de familie. Imelda Mar
cos werd in een proces wegens frau
de vrijgesproken. Wel deed ze af
stand van de collectie, die nu wee
is toegevallen aan de Filipijnse re
gering.
