Geld als het zesde zintuig
De (wan)smaak
van de super
rijken in Amerika
ZATERDAG 5 JANUARI 1991
Zo sneu, dacht Candy Spelling, vrouw van een
steenrijke filmmagnaat, een paar jaar geleden. Zingen
de kinderen dat ze van een White Christmas dromen,
en wonen we in Zuid-Californië, waar het altijd warm is.
Daar moeten we iets aan doen. En dat deed ze. Ze liet
een terzake gespecialiseerde firma tonnen sneeuw
maken. Die werden 's morgens in alle vroegte met
vrachtwagens naar haar huis gebracht, en over het
gazon verspreid. O, wat glansden die kinderoogjes
toen ze uit het raam keken en de door mama bestelde
witte Kerst zagen! Inderdaad: het geld dat stom is,
maakt recht wat krom is. Met geld kan alles. Money
makes the world go round. Geld, om de Amerikaanse
schrijver Richard Ney te citeren, is het zesde zintuig
dat ons in staat stelt van onze andere vijf zintuigen te
genieten.
door Henk Dam
Dit alles betekent, dat er veel informa
tie voorhanden is over de manier waarop
Amerika's schatrijken leven. Hoe ze wo
nen blijkt niet alleen uit Robb Report
maar ook uit tijdschriften als 'Dream
Estates' waarin de duurste woningen
staan aangeprezen.
Die huizen bevinden zich grofweg in
drie gebieden: Florida, Californië (en
dan met name Beverly Hills), en de
streek ten noorden van New York. Heel
duur ook zijn sommige streken rond
Washington.
Voor een bedrag van 7,8 miljoen dollar
is bijvoorbeeld op dit moment in de lan
delijke streek ten westen van Washing
ton de Ayrshire Farm te koop, een land
huis met ruim 200 hectare grond erom
heen, ideaal, aldus de huidige eigenaar,
voor de paardenliefhebber.
Om een idee van de grootte van het
Bureau van 268.000 dollar, met vier grotendeels ontklede dames. Maar ja,
het is gemaakt door de beeldhouwer Frank Gallo, en die is beroemd. Van
daar.
resistance van. Maar ja, het is gemaakt
door de beeldhouwer Frank Gallo, en die
is beroemd. Vandaar.
Opvallend is ook de high tech biljart
tafel die via het zeer luxe warenhuis Nei-
man Marcus (Jackie Onassis is er een van
de vaste klanten) te koop is. Hij is hand
gemaakt met behulp van Italiaans lei
steen, Canadees esdoornhout en veel
staal en kost 40.000 dollar. De maker van
het biljart, Ron Blatt, kan er maar eentje
tegelijk maken en daarom is er een lever
tijd van een halfjaar.
Dan is er voor de stijlgevoelige ama
teur-kok bij Eric Bernard Design in New
York een ideale, in zwart en wit uitge
voerde keuken te koop. Het is een keu
ken die je opdrachten kan geven. Zeg het
juiste commando, en het licht gaat aan,
of de oven. Een ander commando en een
kastje vliegt open met daarachter een
draaischijf met bijvoorbeeld kruiden die
stopt als je 'STOP' zegt. Kost 300.000 dol
lar.
Dat geld en goede smaak lang niet al
tijd samengaan wordt bewezen door de
kroonluchters van de firma Chrystal
Farm uit Colorado. Ze bestaan uit een
wirwar van in elkaar gevlochten geweien
van herten en elanden. Zeer Ameri
kaans, dat wel. Maar niet goedkoop: 4500
dollar voor een gemiddeld grote.
Wie echt veel geld heeft, kan natuurlijk
ook aan kunst doen. Het record staat nog
altijd op naam van de Australiër Alan
Bond die 53,9 miljoen dollar voor 'Iris
sen' van Van Gogh neertelde.
Suite
Maar zelfs in een duur huis met een dure
inrichting komen de muren wel eens op
je af. Dan wordt het tijd voor vakantie.
Heel erg duur is de penthouse suite van
het Chrystal Palace Resort and Casino in
Nassau op de Bahama's. E-e-n nacht sla
pen kost 25.000 dollar, maar daarbij zijn
dan wel de diensten van een drankjes en
kranten brengende robot, geheten Ur
sula, inbegrepen.
Ook fijn prijzig is het huren van een
jacht. De 163 voet tellende Jefferson
Beach bijvoorbeeld zal komende zomer
in de Middellandse Zee gelegen zijn en
daar voor een bedrag van ongeveer
100.000 dollar per week kunnen worden
gecharterd.
Duur? Er is een troost: kopen is duur
der. Een jacht met de omvang van de Jef
ferson Beach kost gauw 20 tot 25 miljoen
dollar, en daarnaast kost het ook nog
eens 800.000 dollar per jaar om het schip
in de vaart te houden.
Over vervoer gesproken: bij American
Service Center in Arlington, net buiten
Washington, is men gespecialiseerd in
hele dure auto's. Wie wil meetellen in de
kringen van de superrijken, laat dat
vooral ook door zijn auto merken.
Verkoper Nick Ogransky: "De mensen
die hier auto's kopen, kopen een lidmaat
schap in een selecte, kleine club. Als je
wilt meetellen kun je natuurlijk niet met
een Toyota bij je golfclub aankomen".
Met wat dan wel? Een Rolls Royce
doet het altijd. Ze zijn in de prijsklasse
tussen 100.000 en 200.000 dollar ruim
voorhanden, maar een nadeel, aldus
Ogransky, is dat ze "de eerste 10, 15 jaar
na aankoop zo snel in waarde dalen".
Nee, beter is het dan om een mooie
Ferrari te nemen, de duurste auto die
American Service Center in voorraad
heeft. Een bloedrode Ferrari F40 kost bij
na een miljoen dollar, maar dat is dan
ook een monster die in 3,4 seconden een
snelheid van 0 tot 90 kilometer per uur
bereikt, en een topsnelheid heeft van 300
kilometer per uur.
Jammerlijk detail: de kofferbak, die zo
klein is dat er niet veel meer in kan dan
een miljonairs-portefeuille. Extra jam
mer, omdat men dan niet de mogelijk
heid heeft de vijf stukken tellende, door
Italiaanse handwerkslieden van kroko-
dilleleer vervaardigde bagageset mee te
nemen die bij speciaalzaak Bijan in Was
hington 225.000 dollar kost.
Minder snel, maar prachtig is de origi
nele, 150 jaar oude zigeunerwagen die
Neiman Marcus verkoopt. "Eens was dit
het huis van een belangrijke Engelse zi
geuner", zo wordt de wagen in een cata
logus aangeprezen. Prijs van de met bon
te rozen, druiven en vossekoppen be
schilderde 'romany vardo': 80.000 dollar.
Eenvoudiger en moderner, maar wel
apart is de mini-duikboot die Hammard
Schlemmer te koop aanbiedt. Gemaakt
van fiberglas en staal, met ruimte voor
twee personen, kan ie acht uur achter el
kaar doorvaren. Prijs: 34.500 dollar.
Kaviaar
Van dat reizen wordt men flink hongerig,
en dus moet er gegeten worden. Iedereen
weet dat kaviaar en champagne het dage
lijks menu van de rijken vormen. Een
paar prijzen: een kilo van de allerbeste
beluga kaviaar heeft men voor 2335 dol
lar, en een kistje Dom Perignon voor 887
dollar.
Maar een beetje gewoontjes is het wel,
kaviaar en champagne. Wat op het ogen
blik erg in is bij de Amerikaanse jet-set is
Wagyu biefstuk. Het gaat om de meest
malse biefstuk die er bestaat, van rund
vee uit het Japanse Kobe dat dagelijks
gemasseerd wordt en bier te drinken
krijgt. Het kost goudgeld. Balducci's in
New York verkoopt Wagyu biefstuk
voor 150 dollar per 450 gram. Maar je mes
zakt erdoor heen als je het op het vlees
zet, dat wel.
Na het eten kan er dan nog een sigaar
tje worden opgestoken (uiteraard een
Davidoff no. 2 van 666 dollar per doos),
gaan de schoenen uit (natuurlijk van
John Lobb uit Londen, van 1911 dollar
per paar) en zakken we onderuit voor de
sensationeel mooie PVM-4300 tv van So
ny, waarvan er maar 100 gemaakt zijn, en
die 40.000 dollar kost.
En dan maar hopen dat het rustig blijft
en dat er niets belangrijks op de bij juwe
lier Sidney Mobell in San Francisco aan
geschafte AT&T Fax 9035, versierd met
goud, 34 diamanten, 314 saffieren, 92 ro
bijnen en 19 smaragden (prijs: 250.000
dollar) binnenrolt.
Nu eens in Robb's Report van decem
ber kijken, waarin 24 kerscadeaus staan
met een totale waarde van 36 mifioen dol
lar. Wat een leuke schoentjes zitten daar
bij! Ze zijn afgezet met 4600 robijnen en
50 karaat aan diamanten. Wel een prijs
kaartje van drie mihoen dollar eraan. Iets
voor de vrouw?
Misschien geeft z-i-j dan wel de origi
nele, gouden leesbril van Napoleon die
in de laatste catalogus van Neiman Mar
cus staat. Want wat kost dat ding nou he
lemaal? 90.000 dollar. Te geef toch?
te krijgen: elk jaar werd in de bal
zaal van het huis een kerstboom neerge
zet die zo groot was, dat het een volle
week kostte om 'm op te tuigen.
Moet er meer worden gezegd? Nee toch?
Naar een ander huis dan, dat momenteel
te koop staat. Een woning aan Sunset
Boulevard, in Beverly Hills, die voor 11,8
miljoen dollar op de markt is gebracht.
Voor dat geld heeft men onder meer
tien badkamers, uiteraard een zwembad,
een bibliotheek, zes open haarden en een
onderaardse garage die ruimte biedt aan
22 auto's. "De droom van elke automo
bielverzamelaar", juicht makelaardij
The Market Place.
Er is veel meer in Beverly Hills te
koop, want ook de superrijken zijn wat
voorzichtiger aan het worden, nu alle
economische indicatoren in de richting
van een recessie wijzen. Zelfs huizen van
beroemde mensen blijven nu lang leeg
staan.
Zo is al een tijdje het huis van Merv
Griffin te koop. Vraagprijs: 18 miljoen
dollar. En de woning van de vorig jaar
overleden Lucille Ball is zelfs in prijs ver
laagd. Die was 7,8 miljoen dollar, en kent
nu de weggeefprijs van 5,6 miljoen.
Niet te koop, maar w-e-1 het allerduur
ste huis in Beverly Hills is dat van Candy
en Aaron Spelling (die van de sneeuw)
dat, inclusief gouden kraantjes, meer
dan 26 miljoen dollar kostte. Maar ook in
New York staan zeer prijzige huizen.
Zo woont Nabila Khashoggi, dochter
van de bekende Saudische wapenhande
laar, in een apartement in Manhattan dat
20 miljoen dollar kostte. Zij wordt weer
ruim verslagen door prinses Ashral
Pahlavi, zuster van de sjah, die een New
Yorks apartement met 30 kamers heeft
dat 27 miljoen dollar waard is.
Inrichten
Wie een aardig huis heeft gekocht, moet
het natuurlijk aardig inrichten, en ook
hier geldt: alles kan gemaakt worden, el
ke prijs kan gevraagd worden, want er is
altijd wel een gek te vinden die het wil
kopen.
Bij SGL in Wheeling, Illinois, kan men
bijvoorbeeld een bureau kopen dat
268.000 dollar kost. Het is een nogal
vreemd bureau, want vier grotendeels
ontklede dames vormen er het piëce de
Geen land waar de wijsheden over geld
zozeer in praktijk worden gebracht als in
de VS. Amerika mag dan een wereld
macht in verval zijn, het is ook een we
reldmacht in verval waar massa's super
rijken wonen. Niet voor niets is Dagobert
Duck een Amerikaan.
Nergens vind je meer miljardairs,
mensen dus die duizend keer miljonair
zijn. Van de 182 miljardairs in de wereld
wonen er 66 in Amerika. En het aantal
miljonairs in de VS bedraagt volgens de
research-organisatie PSI in Florida maar
liefst 1,8 miljoen.
Top 400
Wie namen en cijfers wil, kan het best de
jaarlijkse top-400 van Amerika's rijken in
het tijdschrift Forbes raadplegen. Dan
blijkt dat de allerrijkste Amerikaan John
Kluge (film, telefoons en restaurants) is.
Het vermogen van deze 76-jarige: 5,6 mil
jard dollar.
Op de tweede plaats staat Warren Buf-
fett (investeringen) die 3,3 miljard aan
aardse bezittingen heeft, en op de derde
Ronald Perelman (eigenaar van diverse
bedrijven), van wie de calculator bij 2,87
miljard dollar stopt met optellen.
Als wordt gekeken naar families in
plaats van individuen, dan kunnen met
ere worden genoemd: de familie Mars
(van de repen), goed voor 12,5 miljard
dollar, de familie Newhouse (uitgeverij),
11,5 miljard, en de familie Walton (wa
renhuizen): 7,3 miljard.
Dat lijkt allemaal ontzettend veel geld,
en dat is het ook wel, maar eerlijk is eer
lijk: de sultan van Brunei is nog veel rij
ker. Hij is met 25 miljard dollar de rijkste
man ter wereld, gevolgd dpor de Saudi
sche koning Fahd (18 miljard dollar) en
koningin Elizabeth van Engeland (11,7
miljard dollar).
Maar om op het lijstje van Forbes terug
te komen: Amerika's 400 rijksten zijn ge
middeld 682 miljoen dollar waard. De
man op de 400e en laatste plaats is met
z'n schamele 260 miljoen dollar in dit ge
zelschap een pauper.
En dus: ondanks alle rampverhalen
over de recessie, de dalende koersen op
Wall Street en de kelderende dollar zijn
er in Amerika nog altijd zat mensen die
zwemmen in hun poen. Meer dan waar
dan ook.
Clubblad
Voor die personen is er een clubblad dat
op die vervelende vraag: "Wat moet ik
nou weer met m'n geld?" altijd wel een
antwoord heeft. Het gaat om The Robb
Report, een op hoogglanzend papier uit
gegeven maandblad, dat 6 dollar per
nummer kost, en een oplage van 70.000
stuks telt.
Robb Report staat vol artikelen over
de nieuwste peperdure auto's, hebbedin
getjes voor in huis, jachten, exotische
reisbestemmingen en financiële tips
voor de belastingbetalers in de hoogste
schijven. Iedereen die iets echt duurs te
verkopen heeft, adverteert in het blad.
Toby Perlmutter, coördinatrice van de
redactie, schudt moeiteloos de indruk
wekkende cijfers over het abonneebe
stand uit haar mouw: "Onze gemiddelde
lezer is eigenaar of directeur van een be
drijf, verdient 421.000 dollar per jaar,
heeft 2 miljoen dollar aan huizen, 2,5 mil
joen dollar aan overige investeringen, en
bezit 3,45 auto's met een gemiddelde
waarde van 38.510 dollar per auto".
"Wilt u nog meer gegevens?".
Nou graag, mevrouw.
Dat geld en goede
smaak lang niet altijd sa
mengaan wordt bewezen
met deze kroonluchters
(onder). Ze bestaan uit
een wirwar van in elkaar
gevlochten geweien van
herten en elanden. Zeer
Amerikaans, dat wel.
Maar niet goedkoop: 4500
dollar. (foto-s gpd)
"De meesten van onze lezers wonen in
Florida, New York of Californië. Drie
kwart van hen belegt geld in champagne,
70 procent in klassieke of exotische au
to's, 44,3 procent in diamanten", somt
Toby zonder haperen op.
Pappelepap. Daar zijn Avenue en Quo
te, toch ook niet bedoeld voor Jan en
Jannie Modaal, niks bij. "En u vindt het
wellicht nog interessant om te vernemen
dat onze lezers gemiddeld 91 minuten
aan Robb Report- besteden, dus het
wordt ook echt gelezen", aldus Toby.
Dat laatste is niet vreemd. Het ligt zelfs
voor de hand dat Amerikaanse rijken
veel belangstelling hebben voor andere
rijken, en voor de nogal eens smakeloze,
vaak overbodige maar altijd dure spullen
die ze voor hun stapels dollars kunnen
aanschaffen.
Het is ook naar Amerikaanse nor
men gemeten vanzelfsprekend dat
\Forbes er nooit moeite mee heeft finan
ciële gegevens van de 400 rijkste Ameri
kanen los te peuteren. Integendeel, me
nig lid van deze exclusieve club laat zich
met graagte uitgebreid in Forbes profile-
Want rijk is in Amerika niet vies, en op
scheppen is geen ondeugd. Wie veel
heeft laat dat gewoonlijk ook graag zien.
Jarenlang was het tv-programma 'Lifes
tyles of the Rich and Famous' waarin
Amerika's rijken en beroemden de tv-ca-
mera's toonden hoe mooi ze wel woon
den en wat voor leuke spullen ze alle
maal hadden, een doorslaand succes op
de buis. Aan meewerkende VIPs was
nooit een gebrek.
Dat komt, omdat in de Amerikaanse
pioniers-mythologie de werkelijkheid
is heel anders iedereen een even grote
kans heeft om rijk te worden. Reagan zei
het met zoveel woorden aan het begin
van zijn presidentschap: "Wat ik boven
alles wil is dat Amerika een land blijft
waar iemand altijd rijk kan worden".
In die cultuur is terughoudendheid
over je aardse bezittingen niet nodig. Er
is ook minder jaloezie dan zeg in Neder
land. Wie niet rijk is, probeert het ge
woon te worden. Uit een vorig jaar ge
houden enqüete onder Amerikaanse
schoolverlaters blijkt dat een grote meer
derheid 'rijk worden' als het voornaam
ste doel in zijn leven ziet.
