9 Ziekenhuizen gaan
in verzekeringen'
Groei werkgelegenheid Zuid- Holland stagneert
Sport is een ondergeschoven kindje
Eurotransplant eerste klant
van koeriersdienst studenten
Vijf regionale instellingen
thuiszorg overwegen fusie
Horecabedrijven op
zoek naar personeel
DONDERDAG 3 JANUARI 1991
PAGINA 11
DEN HAAG/REGIO - De groei van de
werkgelegenheid in Zuid-Holland blijft de
komende decennia sterk achter bij die in de
rest van het land. Binnen de provincie laten
Leiden en de Leidse regio nog een relatief
gunstig beeld zien. De achterblijvende groei
is met name het gevolg van de slechte situa
tie in de steden Den Haag en Rotterdam.
Een en ander blijkt uit een rapport van de
provincie Zuid-Holland. Het onderzoek
dient om het beleid voor de komende jaren
te sturen. Zo heeft de provincie met het
streekplan invloed op ontwikkelingen in
wonen en werken en kan met de toedeling
van huizen de mobiliteit van de inwoners
worden beïnvloed.
De groei van de werkgelegenheid in Zuid-
Holland blijft al enkele jaren achter bij de
landelijke tendens. De provincie herbergt 23
procent van de landelijke werkgelegenheid,
maar de afgelopen jaren had Zuid-Holland
slechts een aandeel van 17 procent in de lan
delijke groei. Voor de komende jaren wordt
niet veel beter verwacht.
De belangrijkste reden voor de achterblij
vende groei is het gebrek aan ruimte, de al
maar groeiende milieuproblematiek en de
steeds nijpender wordende problemen met
het verkeer. Zuid-Holland lijkt 's morgens
en 's avonds één grote file. Ook de andere
randstedelijke provincies, Noord-Holland
en Utrecht, hebben met deze problemen te
kampen. Toch scoren deze provincies wat
betreft de groei van de werkgelegenheid
aanmerkelijk beter dan Zuid-Holland.
Noord-Holland heeft Schiphol. Niet alleen
de luchthaven zelf zorgt voor werkgelegen
heid, ook stimuleert de aanwezigheid van
Schiphol de vestiging van binnen- en bui
tenlandse bedrijven. Utrecht heeft ook een
voordeeltje. Uit onderzoek van het Neder
lands Economisch Instituut blijkt dat heel
veel mensen vinden dat deze provincie een
gunstig woonklimaat heeft. Dat zorgt er dan
weer voor dat bedrijven zich graag in
Uitzondering
Leiden en de Rijn- en bollenstreek zijn een
uitzondering op de 'droevige Zuidhollandse
regel'. Leiden trekt, door de aanwezigheid
van de universiteit, veel geavanceerde medi
sche en biotechnologische bedrijven naar
zich toe. De omliggende regio's bieden, in
vergelijking met de rest van de provincie,
een prettig woonklimaat hetgeen weer een
aantrekkend effect op bedrijven heeft.
Niet alleen de groei van de werkgelegen
heid is voor de provincie van belang om te
kennen. Ook de omvang van de bevolking
en de verspreiding van hen over de provin
cie zijn van wezenlijk belang. De bevolking
van de provincie groei van 3,2 miljoen in
1990 tot 3,4 miljoen in 2000. De beroepsbe
volking stijgt in dat decennium met 95.000
personen tot 1,46 miljoen in het jaar 2000. De
werkgelegenheid stijgt sneller dan de groei
van de beroepsbevolking, dus neemt het
aantal werklozen af.
De steden vertonen een ongunstiger
beeld. Mede door de instroom van immi
granten neemt het aantal laaggeschoolden
toe. De werkgelegenheid voor laaggeschool
den neemt so wie so af, maar al helemaal in
de steden. Sectoren met relatief veel laagge
schoolde arbeid zoals de handel, transport
en de kleine industrie verhuizen in toene
mende mate naar buiten de stedelijke agglo
meraties. De discrepantie tussen vraag en
aanbod van werk wordt in de steden dus
steeds groter.
De provincie kan ontwikkelingen sturen.
Zo kunnen laaggeschoolden worden gesti
muleerd naar woonplaatsen buiten de grote
steden te verhuizen door in de buitengewes
ten meer goedkope woningen te bouwen. Of
het zo ver komt is nog niet duidelijk: het rap
port wordt pas over enkele weken bespro
ken.
Bundeling van medisch onderzoek en
onderwijs Leiden, Rotterdam, TNO
LEIDEN Het medisch onder
zoek en onderwijs in de regio Lei
den wordt gebundeld. Daartoe
gaan de faculteiten geneeskunde
in Leiden en Rotterdam en de
Hoofdgroep Gezondheidsonder
zoek van TNO samen in een koe
pelorganisatie. Het is de bedoe
ling dat die koepel wordt uitge
breid met de beide academische
ziekenhuizen, de Daniel den
Hoed Kliniek in Rotterdam en het
Instituut voor Radiopathologie
en Stralenbescherming in Lei
den.
Dat zei prof.dr. W. Daems, de
caan van de Leidse faculteit giste
ren in zijn nieuwjaarstoespraak.
Daems deelde mee dat de beide
Colleges van Bestuur met die uit
breiding instemmen en dat ook
de Raad van Bestuur van TNO die
plannen in beginsel aanvaardt.
Daems pleitte er verder voor ook
de te stichten onderzoekscholen
in de regio in de koepel te betrek
ken.
Daems merkte verder op, dat
laboratoria, onderwijsvoorzienin
gen en 'droge vakken' van de me
dische faculteit en het Acade
misch Ziekenhuis Leiden door
middel van drie luchtbruggen
met elkaar worden verbonden.
Drie architecten zijn uitgenodigd
om een ontwerp in te dienen. De
definitieve keuze wordt om
streeks april verwacht.
Verder komt er één medische
bibliotheek voor klinische- en
pre-klinische vakken.
AZL-directeur dreigt ziektekostenverzekeraars:
LEIDEN Als de ziektekostenverzekeraars zich te nadrukkelijk en rechtstreeks met de
inhoud van de zorg gaan bemoeien, zullen de ziekenhuizen niet schromen om de verzeke-
ringsmarkt te betreden. Die waarschuwing lanceerde mr.dr. J.H. Peters, voorzitter van de
Raad van Bestuur van het Academisch Ziekenhuis Leiden, gistermiddag in zijn nieuw
jaarstoespraak.
Peters doelde met die waarschu
wing op de veranderingen in het
verzekeringstelsel die staatsse
cretaris Simons (volksgezond
heid) voor ogen staan.
Peters: "Daar waar de ziekenhuizen
en met name de academische zie
kenhuizen streven naar vernieu
wing en kwaliteitsverbetering, zul
len de verzekeraars hun aandacht
vooral richten op het afsluiten van
voordelige contracten met gezond
heidszorginstellingen en hulpverle
ners. In dit verband zien we bij de
verzekeraars op dit moment een
bundeling van krachten en allerlei
initiatieven om zelf klinieken en ge
zondheidszorgvoorzieningen te ex
ploiteren. Bij de ziekenhuizen zien
we dat nog niet. Wanneer zij zich
echter onvoldoende voorbereiden
op die verandering, zal dit negatieve
consequenties hebben voor de ver
nieuwing en kwaliteit van de zorg:
uitgerekend de kernfunctie van het
academisch ziekenhuis. Om dat te
voorkomen", aldus Peters, "lijkt
het zinnig te onderzoeken in hoe
verre de ziekenhuizen het aanbie
den èn verzekeren van zorg zelf
kunnen combineren".
Zelfstandig, zo legde Peters uit, in
de vorm van een Health Main
tenance Organization als in de Ver
enigde Staten vorm heeft gekregen
of anderszins in nauwe samenwer
king met geselecteerde ziektekos
tenverzekeraars.
Compleet
Directeur Peters: "Het, Acade
misch Ziekenhuis Leiden wil zijn ziekenhuizen, bejaardenhuizen
verpleeghuizen in de Leidse regio
met anderhalf miljoen inwoners
eens met elkaar gaan praten wat de
wegen zijn die moeten worden be-
LEIDEN De Leidse koeriers
dienst De Vinci, die met de ov-jaar-
kaart reizende studenten inschakelt
voor het vervoer van pakketjes,
heeft zijn eerste vaste klant binnen:
Eurotransplant. Deze in Leiden ge
vestigde stichting wil Da Vinei het
transport van hoornvliezen laten
verzorgen. Voorlopig gebeurt dat
op proef. Bevallen de diensten van
deze koeriers, dan zal Eurotrans
plant Da Vinei definitief inschake
len.
Het bureau, dat bemiddelt bij de
transplantatie van donororganen,
heeft een eigen vervoersdienst. Die
kan echter niet alle transporten aan.
Volgens medisch directeur G. Pers-
ijn wordt daarom geregeld een be
roep gedaan op andere koeriers.
"Da Vinci is gewoon een nieuwe
mogelijkheid, waarvan we in voor
komende gevallen gebruik zullen
maken".
Hoewel de koeriersdienst nog
maar n'auwelijks is begonnen - het
bedrijf vierde gisteren zijn ope
ningsfeest - heeft Persijn er vertrou
wen in dat Da Vinei de hoornvliezen
op de juiste
LEIDEN/REGIO - Vijf instellingen
uit de Leidse-Alphense regio die
zich bezighouden met thuiszorg
overwegen te fuseren. De Stichting
Gezinsverzorging, Vereniging
Kruiswerk Leiden, Stichting Maat
schappelijke Dienstverlening Mid
den-Rijnland (Hazerswoude), Stich
ting Aar- en Veenstreek (Leimui-
den) en Kruisvereniging Hart van
Holland (Alphen aan den Rijn) zul
len op maandag 7 januari een be
sluit nemen.
Verleden jaar hebben de vijf in
stellingen organisatiebureau Boer
en Croon opdracht gegeven te on
derzoeken of verregaande samen
werking haalbaar was. Over de posi
tieve uitslag van dit onderzoek ge
wandeld en, indien wenselijk, een
aanvraag indienen bij de Verzeke
ringskamer voor het opzetten van
een zorgverzekering. "In dat geval",
stelt Peters, "kunnen we zelf kijken
met wie we in zee willen gaan. Het
mag niet zo worden dat wij worden
uitgekleed en het AZL alleen nog
maar voor moeilijke dingen wordt
ingeschakeld. Ik weet uit ervaring
dat er over die veranderingen in de
ziektekosten behoorlijk wat onrust
heerst".
In de Leidse regio moet het AZL
er in alle gevallen bij betrokken zijn,
omdat er anders geen complete zorg
kan worden geboden. Peters: "Ko
men de financiers nadrukkelijk op
ons gebied, dan kun je je defensief
of offensief verzetten. Zeker als
men tracht ons de das om te doen
mag er niet alleen maar worden toe
gezien".
Peters noemde het zeer reëel dat
de ziekenhuizen zelf de verzeke-
ringsmarkt op gaan. "Ik heb een
suggestie gedaan die het overwegen
waard is. De komende jaren moet
die worden uitgewerkt. We moeten
nagaan of we een strategisch alter
natief tegen eenzijdige machtsvor
ming tot stand kunnen brengen. Zie
dit maar als een poging om een lans
te breken eens actief na te denken
over de vraag wat de nieuwe regels
ons zullen brengen. We moeten de
financiers laten zien dat zij niet alles
kunnen dicteren. We moeten plan
nen ontwikkelen om na te gaan wel
ke negatieve kanten er voor het
AZL zijn. Het Academisch Zieken
huis wil zijn functie handhaven en
niet alles voor zoete koek slikken".
Hans Schimmel
zwembaden.
"Zwemmen doet
de Alphense poli
tie inmiddels niet
Rijnland beloont
ideeën personeel
LEIDEN - Twee medewerkers van
het Hoogheemraadschap van Rijn
land hebben ieder een prijs gekre
gen van 5000 gulden voor hun idee
ën om zuiveringsinstallaties te ver
beteren. Dank zij de voorstëllen van
de beide Rijnlanders, N. Lelieveld
en C. van der Hoogen, kan het hoog
heemraadschap in vijf jaar tijd een
bedrag van 100.000 gulden bespa-
Lelieveld, die werkt bij de zuive
ringsinstallatie in Leiden-Noord,
kwam op het idee om een extra
schot te plaatsen in de aanvoer van
de slibpers. Door het schot in de
aanvoer wordt de druk in de pers
vergroot waardoor er één procent
meer water uit het slib wordt ge
haald. Dat lijkt weinig, maar de hoe
veelheid slib die Rijnland jaarlijks
moet afvoeren neemt daardoor af
met ongeveer 280 ton.
Van der Hoogen stelde een spe
ciale constructie voor waarmee de
drijflaag op het afvalwater in de zui
veringsinstallaties kan worden ver
wijderd.
Leids politiekorps vormt gunstige uitzondering
Van onze redacteur
Jan Westerlaken
LEIDEN Sport is een onderge
schoven kindje. Als de diensten
worden ingedeeld en de sport een
obstakel vormt, dan wordt die
sport gewoon geschrapt. Het is
een aanhoudende zorg voor de
rijkspolitie van het district Den
Haag dat zo'n 1050 agenten in
dienst heeft.
Het district, gehuisvest in Leider
dorp, heeft drie sportinstructeurs.
Ze zien geregeld de vaste kern, an
deren blijven gewoon weg. Toch
plaatst het bureau in Leiderdorp
een vraagteken bij het onderzoek
van de Landelijke overleggroep be
drijfsartsen politie. De 'LOB' zegt
dat de conditie van de agenten 'om
te huilen' is. De dienders bewegen
te weinig, eten te vet en onregelma
tig en roken en drinken te veel.
'Keurlingenkaart achttienjarigen'
UTRECHT - Het ministerie van de
fensie onderhandelt met de Neder
landse Spoorwegen en de busmaat
schappijen over de invoering van
een zogeheten 'keurlingenkaart'.
Het ministerie wil iedere acht
tienjarige die voor moet militaire
dienstplicht moet worden gekeurd
een gratis dagretour geven voor het
openbaar vervoer. Jaarlijks gaat dat
om 105.000 personen. Met de keur
lingenkaart wil defensie geld bespa
ren en administratieve rompslomp
voorkomen. Voor defensie is de
prijs van de keurlingenkaart nog
een probleem. Ander probleem in
de onderhandelingen is dat een deel
van de achttienjarigen als student al
beschikt over een ov-jaarkaart.
Kortom: ongezond.
Een woordvoerster van het dis
trict Den Haag denkt echter dat die
vlieger niet op gaat. "Je kunt van
sporten wegblijven, maar toch ge
zond zijn", is haar mening. "De har
de kern van onze mensen die de
training nodig heeft, de Mobiele
Eenheid dus, zien we wel. Zij kun
nen gewoon niet zonder sporten.
Een belangrijke rol voor het weg
blijven van de sport is dat er een te
kort aan mensen is. Als een korps
om wat voor reden dan ook te wei
nig agenten heeft, is de sport het
eerste waar op wordt beknibbeld.
Zeker, het baart ons zorg".
"We kennen Robbert van Rooij, de
directeur van de koeriersdienst, al
geruime tijd. Hij heeft enkele jaren
bij onze eigen transportdienst ge
werkt en dat ging altijd perfect. Als
het een bedrijfje was geweest met
onbekende mensen, hadden we wel
even de kat uit de boom gekeken,
maar met hem durven we wel in zee
te gaan".
Hoornvliezen kunnen zonder pro
blemen per trein worden vervoerd.
Deze organen zijn veel langer houd
baar dan bij voorbeeld harten, nie
ren en levers.
Van Rooij hoopt na Eurotrans
plant nog meer vaste klanten bin
nen te halen. Hij onderhandelt nog
met een aantal Leidse bedrijven.
Welke dat zijn, wil hij op dit mo-
memnt niet zeggen. Da Vinei heeft
ongeveer 50 studenten ter beschik
king. Als alles goed draait, zullen ze
één of twee keer per week met een
pakketje op pad worden gestuurd.
Het Leidse koeriersbedrijf heeft in
middels een samenwerkingsover
eenkomst gesloten met studenten-
koeriersbedrijven in Amsterdam en
Groningen.
ven de instellingen maandag hun
mening. "Het ziet er naar uit dat we
tot overeenstemming komen", zegt
directeur A. Claassen van de stich
ting Gezinsverzorging Leiden. "En
dan gaan we de fusie voorbereiden,
die in 1993 zijn beslag moet krij
gen". Huisvesting, administratie en
automatisering zullen onder meer
op elkaar worden afgestemd.
Door de samenwerking hopen de
vijf instellingen de kwaliteit van
hun dienstverlening te verbeteren
en goedkoper te kunnen werken.
Op termijn wordt er licht bezuinigd
op personeel. "Dat zal overigens
niet gebeuren via gedwongen ont
slagen", aldus Claassen.
LEIDEN/REGIO - Horecabe
drijven in heel Nederland'hou
den zondag 12 januari open huis
voor jongeren die overwegen te
kiezen voor een loopbaan in
deze bedrijfstak. Onder de 178
deelnemers bevinden zich al
lerlei soorten horecabedrijven
zoals hotels, koffieshops en ca
fetaria's. In deze regio doen
Holiday Inn uit Leiden, AC Res
taurant uit Leiderdorp, IJssalon
Heemskerk uit Rijnsburg en
Auberge De Kievit uit Wasse-
Eigenaar P.C. Heemskerk van
de gelijknamige Rijnsburgse
ijssalon zal de bezoekers op 12
januari onder meer uitleggen
hoe hij ijs maakt., "Dat doe ik
volgens eigen recept van boe-
renmelk, in de kelder onder
mijn winkel. Daar kan ik wel
het een en ander over vertellen.
Verder is de keuken open.' We
hebben ook een 'warme kant',
met friet en kroketten in ons pe
tit restaurant".
In een aantal bedrijven zullen
vertegenwoordigers van ver
schillende vormen van horeca-
beroepsonderwijs informatie
geven over de desbetreffende
opleidingen. In sommige be
drijven kunnen bezoekers hun
horecavaardigheden testen.
De open horccadag wordt ge
organiseerd door Onderwijs
centrum Horeca in Zoetermeer.
Vorig jaar januari werd voor het
eerst een open horecadag ge
houden. Toen deden 80 bedrij
ven mee. Gezamenlijk ontvin
gen zij ongeveer 4000 belang
stellenden.
De open dag is in het leven ge
roepen met het oog op de aan
houdende groei van de werkge
legenheid in de horeca. Heems
kerk beaamt dat het moeilijk is
nieuw personeel aan te trekken.
"In ons soort vak moet je wer
ken als andere mensen vrij
zijn", vat hij het probleem sa-
Momenteel zijn er ongeveer
130.000 werknemers in deze be
drijfstak. Dit aantal neemt de
komende periode naar ver
wachting toe met ongeveer vijf
procent per jaar.
Alphen
Sombere geluiden klinken ook op
in het korps van de gemeentepolitie
in Alphen. Hans Schimmel, bezie
lende motor achter het politiesport-
gebeuren, zegt dat sporten al jaren
een probleem is. "De agenten in ons
korps zijn tot hun 35ste jaar ver
plicht om te sporten, daarna is deel
name op vrijwillige basis. De enige
sanctie die je hebt is een test. Meer
niet. Tien jaar geleden kwam de Al
phense politie heel goed uit de bus.
Maar als ik nu kijk hoeveel er nog
komen sporten... Weinig. De krappe
bezetting speelt zekér een rol. Vroe
ger trainden we met grote groepen.
Zo stimuleerden ze elkaar. Daar is
de klad in gekomen. Neem zwem
men. Ik vind dat voor de Alphense
politie best belangrijk. Het is afge
schaft. De korpsleiding vond het
niet meer nodig. Conditietraining
buiten is ook vervallen. Eerlijk ge
zegd kijk ik niet op van de LOB-
conclusie, dat het niet zo best ge
steld is met de conditie van de poli
tieman".
Leiden
Heel andere geluiden zijn bij het
ruim tweehonderd man sterke poli
tiekorps in Leiden te horen. Sport-
instructeur Jacques Schoelink zegt
dat de agenten in de Sleutelstad
massaal sporten. Zeker 80 tot 85
procent van de verplichte en niet-
verplichte groep sport. Praktisch
het hele korps dus, concludeert hij.
Schoelink: "De lichamelijke vaar
digheid is meer dan voldoende. Ik
denk dat die bezetenheid van spor
ten wat met het verleden te maken
heeft. We hebben in Leiden een
sportvereniging waarvan iedereen
lid kan zijn. Onderling houden we
competities en gaan naar wedstrij
den van andere korpsen. Sancties
als ze niet komen opdagen? Ja, we
hebben ze wel, maar in die vijfjaar
dat ik dit werk nu doe, is er nooit
naar gegrepen. Natuurlijk checken
we iemand wel als hij wegblijft,
maar ik loop ze niet achterna als een
onderwijzer van een klas schoolkin
deren. Meestal melden ze het zelf als
ze verhinderd zijn".
Aan belangstelling geen gebrek.
Integendeel, de groepen zijn eerder
te groot dan te klein, zegt Schoe
link. Wat de conditie van het korps
betreft, daar heeft de instructeur
weinig over op te merken, ook al
loopt er wel een enkele dikkerd
ropd. Maar of het nu gaat om een
duurloop in de duinen of krachttrai
ning in het fitnesscentrum in het
bureau aan de Langegracht, het
maakt niet uit. Er is altijd genoeg in
teresse.
Schoelink vertelt dat hij veel aan
pr doet. Vooral in de richting van
die mensen die een steuntje in de
rug nodig hebben. "Naar hen stap ik
toe en ze kunnen altijd bij mij bin
nenwippen als ze een klankbord no
dig hebben. Kijkje moet natuurlijk
rekening houden met de mogelijk
heden van de mensen. Als er ie
mand besluit weer mee te gaan
doen en op dat moment zo'n 120 ki
lo weegt, dan kun je niet verwach
ten dat hij gelijk volop meedoet. De
mogelijkheden die hij op dat mo
ment heeft, moet je respecteren".
Keuring
Elke twee jaar worden de agenten
verplicht naar de sportkeuring ge
stuurd. "Ze moeten daar gewoon
naar toe, dat is preventief', zegt
Schoelink. "Dan weten ze hoe ze er
voor staan, hoewel de meesten dat
wel van zichzelf weten. De agenten
moeten in een goede conditie zijn
want als een verdachte wil vluch
ten, moet hij hem wel kunnen pak
ken. Mist 'ie hem, nou, dan krijgt hij
wat van z'n collega's te horen".
- Door de politie alhier zijn gedu
rende het jaar 1890: 151 proces
sen-verbaal opgemaakt tegen
personen, schuldig aan verschil
lende misdrijven en overtredin
gen, zoomede tegen 457 perso
nen, wegens openbare dronken
schap; tegen 260 personen, die de
algemeene' politieverordening
hebben overtreden en tegen 121
personen, wegens overtreding
der wet op den ijk van maten en
gewichten. Gedurende dat jaar
hebben zich bij de politie om
nachtverblijf en onderstand
aangemeld 745 personen, die in
de richting naar hunne woon
plaatsen werden voortgeholpen,
terwijl 391 personen wegens
openbare dronkenschap in voor
lopige politiebewaring moesten
worden gesteld.
- Men meldt ons uit Leidschen-
dam: Door de felle koude zijn
van den postbode, die dagelijks
tot wandelen genoodzaakt is, de
ooren bevroren. De man heeft
zich onder geneeskundige be
handeling moeten stellen.
Vijfentwintig jaar geleden:
- Zonder vlees 1966 in: Tot hun
grote schrik bemerkten vele be
woners van Benthuizen dat zij
oudejaarsmiddag geen onsje
vlees meer bij de plaatselijke sla
ger konden kopen. Of dit te wij
ten is aan een te geringe voor
raad of aan een overgrote afne
ming is niet bekend. Wel kregen
de slagerijen in Boskoop en Zoe
termeer extra veel klanten die
dag.
- Opnieuw is er aan de lijst van
ongerechtigheden in etenswaren
één toegevoegd. Na ratten, kur
ken, peuken en wat dies meer zij,
nu (voor de tweede maal) weer
een muis in de yoghurt. Een Til
burg se familie kreeg deze „trak
tatie" op het bord gedeponeerd
na een nieuwe fles te hebben ge
opend. De keuringsdienst voor
waren in Den Bosch is op de
hoogte gesteld. Bij de melkfa
briek wordt een onderzoek naar
de oorzaak ingesteld.