Seksuele terreur in
bedrijf aangepakt
'Plan gezondheidszorg jaagt kosten op'
t:
Ach gutdaar komen de jongeren met een motie'
Mogelijk ontslag bij ongewenste intimiteiten
Ambtenaren: onderwijs
kan 3 miljard bezuinigen
Nieuwe Rotterdamse krant
IN EEN GROENGROEN KNOLLENLAND
Mt
fl
9
i'
Kleurenfoto's
9xl3cm
Dixons
91 MAANDAG 31 DECEMBER 1990
DEN HAAG (GPD/ANP) De Stichting van de Arbeid, waarin werkgevers- en werkne
mersorganisaties zijn vertegenwoordigd, wil seksuele intimidatie op de werkplek hard
aanpakken. Werknemers die zich schuldig maken aan ongewenste intimiteiten moeten
een berisping krijgen van de bedrijfsleiding, en in het uiterste geval zelfs worden ontsla
gen.
RHEDEN (GPD) Het trouwregis
ter dat de Groen Links-fractie in de
Rhedense gemeenteraad wil opstel
len om homohuwelijken mogelijk
te maken, is op losse schroeven ko
men te staan. De Vereniging van
Nederlandse Gemeenten (VNG)
heeft dit alternatief voor het be
staande huwelijksregister als juri
disch niet te verwezenlijken van de
hand gewezen.
Groen Links wil nu samen met
enkele juristen en de Stichting
Vrienden van de Gay Krant, een van
de initiatiefnemers van het trouw
register, bekijken of de argumenten
die de VNG aanvoert steekhouden
of niet. Mocht de VNG juridisch ge
zien gelijk hebben, dan laten in elk
geval de beide raadsleden die voor
Groen Links in de raad zitten het
Gemeenten willen
homo-huwelijk'
niet in register
idee van een trouwregister voor de
gemeente Rheden vallen, laat
raadslid C. Pos weten. "Dan is het
niet onze taak om daarmee door te
gaan".
De fractie van Groen Links wil na
de feestdagen meteen contact opne
men met de juristen en de Stichting
Vrienden van de Gay Krant. Binnen
twee weken moeten die hebben on
derzocht of de juristen van de VNG
gelijk hebben en in hoeverre. Er is
haast geboden bij dit onderzoek,
omdat Pos en zijn raadscollega H.
Witt voor de raadsvergadering van
29 januari met een afgerond voor
stel willen komen.
Het trouwregister moet een alter
natief vormep voor het bestaande
huwelijksregister. Een trouwregis
ter maakt het ook voor mensen van
hetzelfde geslacht mogelijk cm hun
relatie juridisch bekrachtigd te zien
op een wijze die gelijk staat aan het
huwelijk. Op het ogenblik is het vol
gens de wet niet mogelijk voor men
sen van hetzelfde geslacht om een
huwelijk te sluiten met alle rechten
die daaraan kunnen worden ont
leend, zoals pensioen- en adoptie
rechten.
Dat staat in een gisteren bekendge
maakte aanbeveling van de stich
ting. Volgens de Stichting van de
Arbeid is een goede aanpak van on
gewenste intimiteiten in het belang
van alle partijen op het werk. Zowel
de werksfeer als de produktiviteit
en kwaliteit van het werk wordt er
door beïnvloed.
Binnen de bedrijven moeten opti
male omstandigheden worden ge
schapen, waardoor ongewenste in
timiteiten zo min mogelijk kunnen
voorkomen. Gedacht wordt aan een
betere verlichting en toegankelijk
heid van de werkplek, vooral bij
avond- en nachtwerk. Aangeraden
wordt zoveel mogelijk geïsoleerde
en eenzame werkplekken te mij
den.
In overleg met de werknemers
moeten bedrijven een vertrouwens
persoon die mensen vooral vrou
wen die een klacht willen indie
nen, moeten bijstaan. Ook moet de
vertrouwenspersoon de onderne
mingsleiding en de ondernemings
raad van advies kunnen dienen.
Klachten moeten in het geheim
kunnen worden ingediend. Zowel
klager als beklaagde moet anoniem
blijven.
Bedrijven wordt aanbevolen
mensen die zich aan ongewenste in
timiteiten schuldig maken, te straf
fen. Dit kan variëren van een beris
ping of een negatieve aantekening
tot overplaatsing of ontslag op
staande voet. Aleen zo kan volgens
de stichting de seksuele intimidatie
krachtig worden aangepakt.
Bestaande problemen zijn niet
zomaar opgelost, zo stelt de stich
ting. De mate waarin ongewenste
intimiteiten voorkomen en tot pro
blemen leiden, hangt sterk samen
met de positie van de vrouw in de
arbeidsorganisatie en de op de
werkplek heersende bedrijfscul
tuur. Daarom moet volgens de
Stichting van de Arbeid aandacht
worden gegeven aan het bestrijden
van een ongewenste cultuur op de
werkplek zoals het uiteh van sek
sueel getinte opmerkingen, seksis
tische 'grappen' en posters van blo
te vrouwen aan de muur.
DEN HAAG (GPD) Binnen het
onderwijs zijn bezuinigingen moge
lijk van minimaal 0,5 tot maximaal 3
miljard gulden. De Centraal Econo
mische Commissie (CEC), een club
topambtenaren, heeft dit het kabi
net laten weten aan de vooravond
van de tussenbalans-discussie in de
ministerraad. De afgelopen week
heeft PvdA-fractieleider Wöltgens
zich tegen nieuwe ingrepen bij on
derwijs gekeerd. Het CDA is daar
echter voor.
De topambtenaren willen de sub
sidie beperken voor het niet-leer-
plichtig onderwijs. Daarnaast kan
een leeftijds-afhankelijk college
geld ingevoerd worden. Afschaf
fing, dan wel beperking, van de re
geling tegemoetkoming studiekos
ten is ook een mogelijkheid.
Binnen het stelsel van de studiefi-
nanaciering achten de topambtena
ren ook ingrepen mogelijk, aange
zien de uitkeringen internationaal
gezien volgens hen vrij hoog zijn en
ook de criteria voor het krijgen van
een uitkering ruim uitvallen. On
derwijs bestrijdt dit overigens.
De CEC meent dat in het stelsel
van studiefinanciering de basis
beurs omlaag zou kunnen. Tegelijk
zouden studieleningen en de vrij
stelling voor bijverdiensten uitge
breid moeten worden.
Versnelde schaalvergroting in het
onderwijs kan op den duur 2 mil
jard gulden opleveren, aldus de
CEC. De topambtenaren spreken
dan over het verminderen, dan we)
afschaffen, van de huidige bekosti-
gingsvoordelen voor kleine scho
len, verzelfstandiging van scholen,
efficiëntere leerwegen en afschaf
fing van de schoolbegeleidings
diensten.
(archieffoto)
Brinkman wil
'Oort' herzien
voor kostwinner
DEN HAAG (GPD) - CDA-fractie-
voorzitter Brinkman wil de belas
tinghervorming 'Oort' gedeeltelijk
herzien om de positie van kostwin
ners te verbeteren. De CDA-fractie-
leider acht het onjuist dat alleenver
dieners verhoüdingsgewijs meer
belasting en premies moeten beta
len dan tweeverdieners, zegt hij in
een interview met De Telegraaf.
Die onrechtvaardigheid kan vol
gens Brinkman worden opgelost
door onder meer het belastbaar in
komen van belastingplichtigen te
splitsen. Brinkman pleit voor een
lastenverlichting voor alleenverdie
ners met een laag of middeninko
men. Dit zal dan weer ten koste
gaan van de tweeverdieners.
De CDA-fractieleider vindt dat de
positie van alleenverdieners niet al
leen verbeterd moet worden door
wijzigingen in de belastingstruc
tuur, maar dat ook de grondslagen
van het systeem van uitkeringen
moeten worden bezien. Allenver-
dieners met een laag inkomen beta
len immers weinig belasting en pre
mies. Zij hebben dus minder baat
bij belastingverlaging.
ROTTERDAM (GPD) - In april
volgend jaar zal in Rotterdam een
nieuw dagblad verschijnen, dat
de plaats inneemt van het Rotter
dams Nieuwsblad en Het Vrije
Volk. De hoofdredacteuren van
deze kranten, Jan Prins (46) en
Leo Pronk (44), zijn door de raad
van commissarissen van de
Avondbladen Combinatie Rotter
dam, uitgever van beide kranten,
belast met de voorbereidingen
van de nieuwe krant en zullen
ook de hoofdredactie vormen.
De ondernemingsraden en re
dactieraden van de betrokken on
dernemingen hebben inmiddels
positief geadviseerd over de
krachtenbundeling. De twee
hoofdredacteuren dragen samen
de journalistieke verantwoorde
lijkheid, waarbij Pronk is belast
met het dagelijkse produktie en
Prins de organisatorische zaken
voor zijn rekening neemt. Beiden
zijn zeer ervaren in Rotterdam:
Pronk heeft met een onderbre
king van vier jaar sinds 1964 bij
Het Vrije Volk in diverse functies
gewerkt; Prins is de laatste 24 jaar
aan Sijthoff Pers verbonden
waarvan 14 jaar in de hoofdredac
tie van het Rotterdams Nieuws
blad, de laatste vier jaar als hoofd
redacteur.
Prins en Pronk verwachten
door de bundeling van krachten
een complete Rotterdamse krant
te kunnen maken, met voldoende
concurrentiekracht. Het is de be
doeling dat beide kranten de ko
mende maanden al verdere ver
beteringen zullen ondergaan.
Op dit ogenblik hebben Het
Vrije Volk en het Rotterdams
Nieuwsblad een betaalde oplage
van 115.000 exemplaren. In het
komend jaar zullen redacties en
commerciële afdelingen verhui
zen naar één nieuw gebouw in het
centrum van Rotterdam. Alle
werknemers van Het Vrije Volk
en het Rotterdams Nieuwsblad
treden per 1 januari in dienst van
de Avondbladen Combinatie Rot
terdam.
Politie verricht
arrestaties in
mortier-zaak
ROTTERDAM (GPD) - De vuur
werkteams van de Rotterdamse po
litie hebben het afgelopen weekein
de twee mannen gearresteerd in
verband met de handel in levensge
vaarlijke kruitpijpen. Twaalf van
deze één meter lange explosieven,
werden vorige week woensdag aan
getroffen in de woning van een han
delaar.
De twaalf explosieven maken
deel uit van een partij van veertien.
Eén projectiel is bij een van de ar
restanten aangetroffen, de veertien
de kruitpijp is nog niet achterhaald.
De kruitpijpen bevatten tweedui
zend keer meer kruit dan strijkers.
Bij de inval in de woning van de 42-
jarige Rotterdamse handelaar wer
den ook lijsten aangetroffen waarop
deze vuurwerkkokers onder de noe
mer 'mortier' te koop werden aan
geboden.
De explosieven vallen volgens de
politie onder de wet Wapens en Mu
nitie, op overtreding waarvan maxi
maal vier jaar gevangenisstraf staat.
De explosieven worden onder meer
in Zwitserland gebruikt om pakken
sneeuw op te blazen als er lawinege
vaar dreigt. Bij explosie is de veilige
afstand minimaal honderd meter.
Zaterdag werd de 36-jarige Rot
terdammer H. D. gearresteerd en
gistermorgen de veertigjarige R.
van de K. uit Zoetermeer. Volgens
een woordvoerder van de Rotter
damse politie wordt Van de K. be
schouwd als hoofdverdachte in
deze zaak. D. zou als tussenhande
laar hebben gewerkt. Volgens de
woordvoerder wil Van de K. voor
alsnog weinig kwijt over zijn rol in
de handel van deze kruitpijpen.
De Rotterdamse politie vermoedt
dat er elders in het land ook in deze
kruitpijpen wordt gehandeld. Dat
vermoeden werd gisteren bevestigd
door een woordvoerder van de dou
ane in Roermond. Bij de zeven ton
vuurwerk die deze douane de afge
lopen twee maanden in beslag nam,
zaten ook drie of vier in België ge
kochte kruitpijpen.
Een andere aanwijzing voor de
handel in kruitpijpen is het feit dat
bij de politie in Leusden het afgelo-
GAMEREN Vandaag is het de laatste dag, dat de jager jagen mag. oudejaarsdag is de laatste dag van het pen weekeinde een op de 'Rotter-
jachtseizoen dat er mag worden geschoten op hazen en ander wild. Tot 31 januari mag er nog wel worden geknald damse' kruitpijp gelijkend projec-
op eenden en fazanten. (foto anp> tiel is afgeleverd.
Topambtenaren waarschuwen kabinet voor stelselherziening Simons
M
r- M 1
1 K
DEN HAAG (GPD) Topambtena
ren van verschillende ministeries
hebben grote bezwaren tegen de
plannen van staatssecretaris Si
mons (volksgezondheid) voor de
herziening van de gezondheidszorg.
Als alle voorzieningen worden on
dergebracht in één basisverzeke
ring gezondheidszorg, en de vaste
jaarpremie niet omhoog mag, ver
valt de concurrentie en vliegen de
kosten omhoog.
De topambtenaren hebben het
kabinet gemeld dat alleen de invoe
ring van eigen bijdragen het door
hen geschetste gevaar nog kan op
vangen. Simons wil de nominale
premie op 15 procent houden; het
overige deel bestaat uit een procen
tuele premie die is gekoppeld aan
het inkomen.
De topambtenaren staan zeer kri
tisch tegenover het plan van Si
mons om ziektekostenverzekeraars
jaarlijks vaste bedragen te geven
waarmee zij maar rond moeten ko
men. Dit zogenoemde normuitke-
ringensysteem dreigt te ontaarden
in een normaal declaratiestelsel
voor alle gemaakte kosten, nu Si
mons steeds meer criteria wil ge
geval is er ook minder reparatie van meer minima met kinderen e
koopkrachteffecten door de stelsel- tenaren, nodig.
bruiken bij het bepalen van de bij de collectieve lastendruk. In dat herziening, ontstaan voor
hoogte van de normuitkering.
Ook het plan van Simons om ziek
tekostenverzekeraars niet meer per
voorziening precies voor te schrij
ven wat zij moeten doen, maar voor
zieningen in groepen samen te
brengen en alleen nog functioneel
te omschrijven, stuit op kritiek. Vol
gens de ambtenaren moeten de om
schrijvingen voldoende flexibel
zijn, willen de verzekeraars elkaar
nog kunnen beconcurreren.
Indien normuitkeringen en func
tionele omschrijvingen niet vol
doende werken, ontstaat een klas
sieke volksverzekering met alle
kostenrisico's vandien, aldus de
topambtenaren. Volgens hen moet
de stelselherziening dan ook gekop
peld worden aan de voortgang die
op de door hen geschetste knelpun
ten wordt gemaakt.
Een apart zorgpunt vormen de
kosten. Die lopen uiteen van dik
één tot bijna 4 miljard gulden. De
kosten kunnen tot een miljard be
perkt worden indien de nominale
premies niet worden meegerekend
lx -
Voorzitter Jonge Socialisten vindt eigen PvdA bang en muf
ZAANDAM - Op de Burght in
Zaandam werden zaterdag goede
zaken gedaan in de oliebollen-
kraam. Oliebollen en appelflappen
vormen de traditionele lekkerij op
Oudejaarsdag. (foto anp»
Karaman
De 23-jarige A.R. (Razaki), verdacht
van de moord op de Turkse vak
bondsleider Karaman wordt niet
vrijgelaten. Dit heeft de Amster
damse rechtbankpresident mr. B.J.
Asscher vandaag besloten in het
kort geding dat de verdachte tegen
de Staat had aangespannen. R.
werd in augustus dit jaar tot 12 jaar
cel veroordeeld door de rechtbank
voor de moord op Karaman. Hij
ging tegen dit vonnis in hoger be
roep en werd, door een administra
tieve fout, nog vóór de behandeling
door het hof, op vrije voeten ge
steld.
Doodgeschoten
Op klaarlichte dag is gisteren
midddenop de Amsterdamse
Straatweg in Utrecht een man
doodgeschoten. Het slachtoffer is
de 36-jarige in Utrecht wonende D.
Ozkuluk, zo heeft een woordvoer
ster van de Utrechtse politie giste
ren meegedeeld. De politie tastte
nog volstrekt in het duister over de
toedracht en de mogelijke motieven
van de moord. Getuigen hebben
zich nog niet gemeld.
Hulp Sovjetunie
De Sovjetautoriteiten willen de me
dicijnen, die de stichting Voedsel
hulp aan Russen .naar Moskou wil
sturen, verspreiden via het ministe
rie van volksgezondheid in Mos
kou. De stichting, die de distributie
in eigen hand wil houden, heeft dat
uit Moskou vernomen.
Van onze correspondent
Carolien van Eykelen
ROTTERDAM Conservatief,
verzuurd, vervelend en bang. Maar
vooral muf. Dat is de Partij van de
Arbeid volgens de nieuwe, landelij
ke voorzitter van de Jonge Socialis
ten, Mark de Koning. Een jongeren
beweging die weliswaar onafhanke
lijk is, maar tegelijkertijd ook sterk
verbonden is met de Partij van de
Arbeid.
"Je ziet het aan de manier waarop
ze met nieuwe onderwerpen om-
|e komt ogen en oren tekort
gaan, bijvoorbeeld het milieu", licht
de nieuwe voorzitter toe. "Vaak
houden ze veel te lang vast aan hun
oude standpunten. Als partij moet
je meegroeien met de ontwikkelin
gen in de maatschappij en niet je
kop in het zand steken. En durven
toegeven als je er met sommige
standpunten naast hebt gezeten".
De Koning (24), student bestuurs
kunde aan de Erasmus Universiteit
in Rotterdam, werd in maart geko
zen tot voorzitter van de Jonge Soci
alisten in het Rijnmond-gebied en
negen maanden later tot landelijk
voorzitter.
Luis
De invloed van de Jonge Socialis
ten is ondanks alle enthousiasme
beperkt. Mark: "We kunnen natuur
lijk demonstraties organiseren en
voorlichtingsbijeenkomsten hou
den. En we proberen de Partij van
de Arbeid zo kritisch mogelijk te
volgen, de luis in de pels te zijn. Een
voorbeeld: tijdens de gewestelijke
vergadering van de PvdA hebben
we een motie ingediend tegen ver
dere bezuinigingen op de studiefi
nanciering, zoals Brinkman recent
heeft voorgesteld. Die motie is uit
gesteld. Terwijl de PvdA er volgens
haar eigen verkiezingsprogramma
gewoon voor had moeten stemman.
Maar daarmee zouden ze dan tegen
hun coalitiepartner het CDA zijn in
gaan".
Volgens De Koning een duidelij
ke illustratie van het gebrek aan
moed: "Toen we de motie indien
den hadden ze zo iets van 'ach gut,
de JS komt ook nog met een motie'.
Wel een beetje logisch omdat het ge
loof ik de eerste keer was in vijfjaar.
Maar toch. Toen ze de inhoud van
de motie hadden gezien, sloeg de
schrik ze om het hart".
Als landelijk voorzitter reist Mark
de Koning enkele keren per week
naar Amsterdam en Den Haag. Hij
heeft als toegevoegd lid zitting in
het partijbestuur. Verder heeft hij
tot taak het contact met andere JS-
afdelingen in het land te onderhou
den, overleg te voeren met andere
politieke jongerenorganisaties
zoals het CDJA en de JOVD en na
tuurlijk met de Partij van de Arbeid.
"Als Jonge Socialisten proberen we
contact te onderhouden met de
fractie in de Tweede Kamer en de
Gekonkel en 'Rooie Vrouwen'
houden PvdA-vrouwen buiten
UTRECHT (ANP) Vrouwen die lid zijn van de PvdA en actief willen
worden in de partij, komen van een koude kermis thuis. Ze stuiten op men
sen die elkaar met ingewikkeld taalgebruik bestoken, universitair ge
schoolden die iedereen platpraten en carrièrremakers die in een kleine
groep opereren.
Dat blijkt uit onderzoek dat de Utrechtse sociologe Vermeulen heeft ge
daan naar de belemmeringen die de vrouwelijke leden van de Utrechtse af
deling van de PvdA ondervinden als ze in hun partij actief willen worden.
De Pvda in het Utrechtse telt 1760 leden van wie 670 vrouwen. Slechts 50
vrouwen zijn min of meer actief.
Uit het onderzoek blijkt dat de niet-actieve vrouwen wel bereid zijn om
zich in te zetten voor de partij maar dat ze daarvoor de kans niet krijgen. Op
de PvdA-bijeenkomsten is een kleine gesloten groep leden aanwezig die
de sfeer voor het grootste deel bepaalt, zegt Vermeulen. Er wordt in inge
wikkelde termen gesproken over gedetaillieerde kwesties en officiële no
ta's en niet over wat de mensen echt bezig houdt.
Vermeulen constateert ook dat er bij de PvdA een groot informeel cir
cuit bestaat dat buitenstaanders op een afstand houdt. Zo kreeg ze van een
partijlid te horen dat je na afloop van de eigenlijke vergadering naar een
bepaald café in Utrecht moet gaan als je echt wil weten wat er in de partij
gaande is. Daar wordt alles 'bekonkeld'. Bovendien is er een florerend 'te
lefooncircuit' en een 'spoorwegcircuit'.
Ook het verband tussen de PvdA-groepering 'Rooie Vrouwen' en de ac
tieve vrouwen schrikt niet-actieve vrouwen af. Het merendeel van de actie
ve vrouwen beschouwt zichzelf als een 'Rooie Vrouw' terwijl veel niet-ac
tieve vrouwen juist een negatief beeld van die club hebben. Die is naar hun
smaak veel te radicaal.
bewindslieden. Op dit moment ho
ren we bijvoorbeeld binnen de
PvdA veel geluiden over het veran
deren van het studiefinanciering
stelsel. Het zou weer meer ouderaf-
hankelijk moeten worden. Wij zijn
daartegen en zullen ons standpunt
ook proberen duidelijk te laten
doorklinken".
Crisisverschijnselen
Hoewel de invloed beperkt is, heeft
de PvdA wel veel behoefte aan nieu
we ideeën. "Dat is ook een van de
crisisverschijnselen van de PvdA.
Tien jaar geleden had iedereen bin
nen de PvdA zijn eigen ideeën over
een bepaald onderwerp. Kwam de
één met een artikel, dan presenteer
de de ander zijn eigen plannetje. Nu
is het stil. De partij wordt teveel be
heerst door technocraten, mensen
die heel goed kunnen organiseren
en regelen, maar op het moment
van de vergadering vergeten zijn
waarom ze 'm ook al weer bijeen
hadden geroepen".
Het nut van de onderzoeken van
de PvdA zelf, (Schuivende Panelen,
Bewogen Beweging en nu weer de
commissie Van Kemenade) is vol
gens De Koning beperkt. "Veel be
langrijker is dat de partij met eigen
standpunten durft te komen". Be
gin februari houdt de PvdA haar
landelijke congres. Centraal daarbij
staan de verkiezing van een nieuw
bestuur en het Milieu en Europa.
"We zullen daar ook onze stem laten
horen. Want de PvdA komt met ver
halen die er op papier wel mooi uit
zien, maar geeft veel te weinig aan
wat er in de praktijk moet gebeu-
FNV wil hogere
vakantieprijzen
voor goede cao
UTRECHT (GPD) De prijzen van
(vakantie) reizen moeten desnoods
omhoog als dat ertoe kan bijdragen
dat voor het personeel van reisbu
reaus een goede cao tot stand komt.
De Dienstenbond FNV beschouwt
dat als een mogelijk niet te omzeilen
consequentie van zijn streven naar
betere lonen en andere arbeidsvoor
waarden in de reizen-branche.
De bond heeft al geruime tijd ac
tie gevoerd voor een cao bij de reis
organisatie Holland International.
Het is een van de 'witte vlekken'
waarin de vakbond ijvert voor de
totstandkoming van cao's. De Dien
stenbond streeft naar een basis-cao
voor de hele reiswereld.
De Dienstenbond heeft er geen
bijzondere moeite mee als zijn stre
ven ertoe zou (moeten) leiden dat de
prijzen van vakantiereizen iets zou
den stijgen. Het volgens dé bond be
trekkelijk lage prijsniveau van Ne
derlandse reisbureaus in vergelij
king met de tarieven die bij voor
beeld de Duitse berekenen, is mede
mogelijk door de lage lonen, zo
meent de vakorganisatie. De Dien
stenbond onderhandelt de komen
de maanden over 127 cao's. In be
staande cao's wordt in het algemeen
een verhoging van de lonen ver
langd met 3,5 procent.