'Duizend gulden is snel verdiend'
Superburgemeester iets minder macht
De butler is weg, eigen biermerk bleef
Vrijwilligers proberen tegen betaling nieuwe medicijnen uit
Burgemeesters in politieregio kunnen zich tot ministers wenden
Steeds minder abortussen
ZATERDAG 29 DECEMBER 1990
REGIO
PAGINA 11
Barstende hoofdpijn,
duizelingen, winderigheid of
aderontsteking. Dat is wat
duizenden vrijwilligers in
Nederland jaarlijks riskeren,
wanneer ze meedoen aan
medische proeven. Tests die de
farmaceutische industrie moet
uitvoeren om haar druppels,
pillen en zalfjes op de markt te
kunnen brengen. Met de
ontwikkeling van een nieuw
medicijn is zo'n 300 miljoen
gulden gemoeid. Er verloopt
twaalf jaar, voordat het produkt
geregistreerd kan worden.
Pharma Bio-Research, met
vestigingen in Assen, Zuidlaren
en Groningen is het grootste
farmaceutisch
onderzoekscentrum in
Nederland met opdrachtgevers
over heel de wereld. Sinds kort is
het bedrijf als enige in Europa lid
van de internationale
beroepsvereniging de
'Association of Independent
Clinical Research Contractors'.
Volgens Pharma Bio-Research
worden alleen bedrijven
toegelaten die voldoen aan de
strenge normen van deze
organisatie.
Een wet voor proeven op mensen
ontbreekt in ons land, terwijl de
overheid wel weet heeft van
iedere naald die in een dier
gestoken wordt. "Zondereen
strenge overheid zou de industrie
het onderzoek op een brandhout
manier uitvoeren", zegt directeur
algemene zaken van Pharma, drs.
Hans Jeuring.
LEIDEN/GRONINGEN (GPD) -
Erik Geveke, een bedrijfskunde-
student, slikt een middel dat de
luchtwegen verwijdt. Een dag in de
week aanvaardt hij de gang naar het
stervormige paviljoen in Zuidlaren,
waarin de onderzoekskliniek van
Pharma Bio gevestigd is. De proe
ven met Erik duren vijf weken. Het
De beide politieministers Dales
(Binnenlandse Zaken) en Hirsch
Ballin (Justitie) hebben deze wijzi
ging in de Wet tijdelijke voorzienin
gen reorganisatie politiebestel aan
gebracht.
Vanuit de Tweede Kamer was er
nogal wat kritiek gekomen op de
macht van de centrumburgemees
ter. In feite zou deze bestuurder,
buiten de beslissingsbevoegdheid
van gemeenteraden om, invloed
kunnen uitoefenen op de gemeente
begroting. Ook veel burgemeesters
hadden kritiek op deze 'aanwij
zingsbevoegdheid van hun super-
Collega'.
De wet wordt nu zo gewijzigd, dat
er eerst moet worden geprobeerd in
het overlegorgaan van centrumbur
gemeester, hoofdofficier van justi
tie en de andere burgemeesters uit
de regio overeenstemming te berei
ken. Als dit niet lukt, moet de cen
trumburgemeester het meningsver
schil voorleggen aan de commissa
ris van koningin. Die tracht, in over
leg met de procureur-generaal, als
nog de gewenste overeenstemming
te bereiken. Lukt ook dat niet, dan
legt de commissaris van de konin-
medicijn moet de ademhaling van
astma-patiënten verlichten. "Ik
krijg er 1000 gulden voor, dat is
makkelijk verdiend."
Vrienden van Geveke verklaar
den hem knettergek. "Mijn ouders
zijn er ook niet blij mee. Je weet
nooit wat de uitwerking op lange
termijn is". In het document dat hij
bij aanvang van de proef onderte
kende, stond dat het middel effect
op de bloeddruk had. Bijwerkingen
bij andere proefpersonen waren
duizelingen en hoofdpijn. Proeven
waarvoor Geveke drie of zelfs vier
weken in Zuidlaren zou moeten ver
blijven, weigert hij. Dat zou hem te
zwaar zijn.
Risico
Bij Pharma Bio maken ze er geen
geheim van dat iedereen die aan
proeven meedoet, een risico op bij
werkingen loopt. Het onderzoek
richt zich immers op de veiligste en
meest werkzame dosering. Zonder
de testperiode mag een medicijn he
lemaal niet op de markt gebracht
worden. Uiteindelijk hebben grote
groepen mensen er baat bij.
De opvatting van sommige men
sen die denken dat de medici hun
proefpersoon 'lek steken met naal
den' of 'toekijken tot je er dood bij
neervalt', weerspreekt dokter Bert
Tjeenk Willink, manager van het
klinisch onderzoekscentrum. "De
angst voor ons werk is wijd ver
spreid, maar is gebaseerd op onwe
tendheid".
Directeur Hans Jeuring stelt dat
bijwerkingen als met het slaapmid
del Softenon voorkomen moeten
worden. Het bleek dat vrouwen die
het middel slikten, kinderen met
aangeboren afwijkingen kregen.
"Dat voorkom je alleen door het on
derzoek te verbeteren". Maar bij dat
onderzoek zijn proefpersonen on
ontbeerlijk. Voor het ontwikkelen
van medicijnen gelden internatio
nale richtlijnen, waaraan de grote
farmaceutische bedrijven zich ge
bonden achten, maar een nationale
wet ontbreekt. Tjeenk Willink
juicht regelgeving in Nederland toe.
gin de zaak voor aan de beide poli
tieministers. Die hebben wel de be
voegdheid om een gemeente dwin
gend voor te schrijven wat er moet
gebeuren.
Goed overleg
In deze regio is burgemeester C.
Goekoop van Leiden de centrum-
burgemeester. De politieregio in dit
gebied bestaat uit alle rijkspolitie-
en gemeentepolitiekorpsen van de
Duin- en Bollenstreek, Leiden en
omliggende gemeenten, Alphen
aan den Rijn met omliggende ge
meenten en Gouda en de regio daar
omheen. Tot chef van deze politie
regio is onlangs S.J. van Hulst be
noemd, de huidige commandant
van de rijkspolitie van het district 's
Gravenhage.
Volgens Goekoop zal het in deze
regio niet.zo gauw tot ernstige me
ningsverschillen komen tussen de
burgemeesters. Hij is voornemens
goed overleg met de collega's te
voeren. "Aan de bevoegdheden van
de burgemeesters wordt niet ge
tornd. De superburgemeester be
heert het korps en dat is wat anders
Hij zou het betreuren als de wet op
medische experimenten nog langer
op zich laat wachten.
Vanaf de jaren zeventig zijn rege
ringen bezig met een wet voor het
onderzoek naar medische experi
menten. Strijdpunt was hoe streng
de overheid iedere proef moest con
troleren. Een ambtenaar op het mi
nisterie van volksgezondheid ver
wacht dat een nieuw voorstel begin
volgend jaar in de Tweede Kamer
behandeld wordt. Ieder onderzoek
moet dan verplicht voorgelegd wor
den aan de reeds bestaande me-
disch-ethische commissies (MEC).
Een landelijke commissie zal het
werk van de 150 plaatselijke MEC's
toetsen om grote onderlinge ver
schillen in de advisering te voorko
men en hun onafhankelijkheid te
bewaken. De vrijwillige deelname
van de proefpersoon is vereist. De
wet legt de verantwoordelijkheid
bij onderzoekers, artsen en indus
trieën.
Groei
Hoe strenger de ric'.tlijnen voor re
gistratie van med 'oijnen, hoe groter
de omzet van onderzoekscentra als
Pharma Bio. "We hebben een enor
me groei doorgemaakt", zegt
Tjeenk Willink. Het gestileerde
briefpapier, de verzorgde prospec
tussen en het interieur van het uit
de begin twintigste eeuw stammen
de Noorder Sanatorium kenmerken
een bedrijf in goede doen. Met de
aankoop en inrichting van de on
derzoekskliniek waar verscheidene
groepen tegelijk onderdak kunnen
vinden, zijn enkele miljoenen ge
moeid. Om studenten nog meer te
gerieven, zijn er enkele studiever
trekken ingericht. Moeten ze tenta
mens doen tijdens een proefperiode
dan mogen ze daaraan alleen onder
toezicht deelnemen. Die voorwaar
de is gesteld uit vrees dat ze zich te
buiten gaan aan snoep, alcohol of
rookwaren. Dat zijn verboden ge
notmiddelen, omdat ze de betrouw
baarheid van onderzoeksresultaten
beïnvloeden.
Jeuring verwacht dat Pharma Bio
na de voorbije snelle groei de huidi
ge omvang zal houden. "Anders
verliezen we de grip op experimen
ten". Tjeenk Willink en Jeuring
hechten grote waarde aan kwaliteit
en betrouwbaarheid. Tjeenk Wil
link: "Elk onderzoek moet te herlei
den zijn tot in de kleinste details, zo
dat er geen fraude in het spel kan
zijn. Vroeger werden er elders nog
wel eens rapporten achter het bu
reau bedacht". Het document voor
toelating van een medicijn omvat
zo'n 250.000 pagina's.
Droge ogen
Het onderzoek van Pharma Bio
maakt van het definitieve dossier
een paar duizend bladzijden uit.
Eerst wordt de chemische stof ge
test op dieren om vast te stellen
wanneer de stof dodelijk is of on
aanvaardbare bijverschijnselen
geeft. Pas daarna kan het onderzoek
met proefpersonen beginnen. "We
moeten er zeker van zijn dat er niets
grandioos mis gaat," aldus Tjeenk
Willink.
"Met droge ogen durf ik te zeggen
dat elk onderzoek aan de voor
schriften voldoet". De optredende
lichamelijke ongemakken relati
veert hij krachtig. Wie de bijsluiter
leest van een bekend medicijn als
aspirine slaat ook de schrik om het
hart. "Sommigen slikken zoveel dat
ze een maagbloeding krijgen. Daar
hoor je niemand over". Jeuring valt
hem bij. Volgens hem zou penicilli
ne, wanneer het aan de huidige ei
sen werd onderworpen, nooit op de
markt komen.
"Zonder vrijwilligers kan Phar
ma geen onderzoek uitvoeren", be
seft Fred Bruggink van het Alge
meen Baantjes Bureau in Gronin
gen. Het instituut is een van zijn
trouwste en grootste klanten. "We
hebben een heel speciale relatie op
gebouwd in de loop der jaren. Ver
trouwen speelt daarin een grote
rol". In 1987 ging hij de werving van
menselijke proefkonijnen voor
Pharma Bio doen.
Het Baantjesbureau adverteert
inmiddels ook in studentenkranten
elders in het land. "Studenten zijn
immers altijd in geldnood. De ver
goeding moet zo hoog zijn dat er net
geen sprake van omkoping is", zegt
Bruggink. Met het soort proeven en
de voorlichting daarover bemoeit
hij zich niet. "We zijn ook niet aan
sprakelijk als er iets mis gaat. We
D
J3R
om, welke mensen er achter zitten.
Dat zit hier wel goed", aldus de Al-
phense burgemeester.
hebben trouwens de kennis niet om
alle proeven in detail te begrijpen.
Maar ik heb van niemand later
klachten gehad. Terwijl we toch al
tijd even vragen".
Eisen
Theo Adema en Robert Pieterson
doen regelmatig mee aan tests.
Voor Theo, die de lerarenopleiding
volgt, begon het twee jaar geleden
met een middel tegen hartritme-
stoornissen. "Nu zou ik dat niet
meer doen. Je hebt tenslotte maar
één hart". Bijwerkingen heeft hij
nooit gehad. "Hoe minder afhanke
lijk van het geld, hoe hoger de eisen
die je stelt aan de proef waaraan je
meewerkt".
Middelen die de hersenen beïn
vloeden, de zogenaamde psycho
farmaca, zou hij niet slikken, omdat
hij zelf in de psychiatrie met derge
lijke medicijnen gewerkt heeft.
Deze zomer verdiende hij 3700 gul
den aan een proef met een middel
tegen voetschimmels. Robert deed
er ook aan mee. Anderhalfjaar gele
den kwam hij via Theo bij Pharma
Bio terecht. Theo: "Er zijn mensen
die het document niet doorlezen en
klakkeloos hun handtekening on
der iedere bladzijde zetten. Die zou
je tegen zichzelf in bescherming
moeten nemen".
Volgens beiden bestaat ruim de
helft van de vrijwilligers uit mensen
met schulden. "Die willen alleen
maar geld verdienen". De schrifte
lijke informatie over bijwerking is
volgens beide studenten uitvoerig.
Het stellen van vragen is ieders ei
gen verantwoordelijkheid. Theo
heeft aan een proef met een radio
actief zalfje meegedaan, een onder
zoek om de afbraak in het lichaam
te kunnen volgen. "Wie op winter
sport gaat, krijgt een grotere dosis
straling. Het is vergelijkbaar met
een röntgenfoto". Hij mag een keer
per jaar een dergelijke test doen.
Voor andere tests geldt een rustpe
riode van drie maanden, omdat de
meetresultaten van de diverse on
derzoeken elkaar anders te veel zou
den beïnvloeden. Tevens zegt Phar-
ma-Bio een te grote financiële af
hankelijkheid van de 'slikkers' te
willen voorkomen.
Beroepsslikkers
Ook buitenlanders, vaak uit Oost-
Europa, weten Zuidlaren te vinden.
Theo ontmoette er een Pool. "Die
kon van de verdiende 2000 gulden,
als hij zuinig leefde in zijn land, een
jaar rondkomen. Ik denk dat je dan
makkelijker je eigen normen ver
schuift van wat je wel of niet met je
UTRECHT/LEIDEN - Het aantal in
Nederland uitgevoerde abortussen
blijft dalen. Was er in 1987 nog spra
ke van 33.253 abortussen, in 1988
waren dat er 31.694. De daling is het
gevolg van een verder afnemen van
het aantal buitenlandse vrouwen
dat hier een abortus laat verrichten.
Het aantal Nederlandse vrouwen
dat zich laat aborteren stabiliseert
zich al sinds 1984 op ongeveer
18.000 per jaar, zo meldt de Stimezo,
de vereniging v?n abortusklinie
ken.
Met name uit Duitsland en Span
je komen er steeds minder vrouwen
naar ons land voor aan abortus.
Toch is nog steeds bijna de helft van
de abortuscliëntes uit het buiten
land (Duitsland, België en Spanje)
afkomstig.
De tendens doet zich ook bij de
lichaam laat doen". Om misstanden
te voorkomen, verlangt Pharma Bio
inmiddels een verblijfsvergunning
van buitenlanders. Ethisch zou het
marchanderen met toelatingseisen
volgens Jeuring niet in de haak zijn.
Ondanks alle deskundige begelei
ding zijn onplezierige bijverschijn
selen niet altijd te voorkomen. On
langs testte het onderzoekscentrum
een vetopname-remmend medicijn
uit. Veel proefpersonen kregen last
van winderigheid, waarbij ook de
ontlasting wegliep. Onder de vrij
willigers deden smeuiïge verhalen
de ronde. Theo: "Heel gênant. Ze
hebben zelfs met luiers rondgelo
pen." Pharma Bio beëindigde de
tests en vergoedde de schade aan
onderbroeken. Een proefpersoon
mag overigens te allen tijde ook
zonder medische indicatie stoppen,
alleen vervalt dan het recht op uit
betaling.
Bestraling
"Je moet stevig in de schoenen
staan om dit te doen", zegt Theo.
Labiele personen kunnen makke
lijk door het strakke ritme, de
nauwgezette voorschriften en het
opgesloten zitten van slag raken.
De grootste klacht van Theo Ade
ma betreft het prikken. "Er wordt
regelmatig mis geprikt. Een jongen
die aan ons experiment meedeed
werd in een zenuw geraakt". De
Groninger geschiedenisstudent
Theo Boiten liet zich onderzoeken
in het plaatselijk rooms-katholieke
ziekenhuis. Hem werd verteld dat
de beschadiging mogelijk blijvende
hinder veroorzaakt. "Ik heb er nog
steeds last van", zegt Boiten. Hij
heeft Pharma Bio aansprakelijk ge
steld en een schadeclaim van 4000
gulden gedeponeerd. Het bedrijf
heeft volgens hem erkend dat de ze
nuwbeschadiging een gevolg van
het prikken is. Boiten spreekt van
een 'bedrijfsongeval'. De verzeke
ring stelt een onderzoek in.
Er zijn vrijwilligers die het na ver
loop van tijd voor gezien houden.
Edwin Daniël is een van hen. "Je
weet op den lange duur niet wat het
met je lichaam uithaalt. Ik raad nie
mand aan zich als proefkonijn be
schikbaar te stellen".
Jeuring wijst er ten vervloede op
dat iedere proef wordt voorgelegd
aan de MEC. Strijdlustig: "De com
missie heeft nooit een proef van ons
geblokkeerd, hooguit op facetten
gewijzigd. We houden ons aan de
richtlijnen anders zou het de onder
gang van het instituut betekenen.
We zitten wat dat betreft in een gla
zen huis."
Leidse Stichting Medisch Centrum
voor Geboorteregeling voor. Direc
teur Van Schie verwacht dat ook in
zijn kliniek de cijfers stabiel blijven.
Wat de Nederlandse vrouwen be
treft bedroeg in 1987 en 1988 het
aantal abortussen landelijk 5,1 per
1000 vrouwen in de vruchtbare leef
tijd. Nederland heeft daarmee het
laagste abortuscijfer ter wereld. In
Engeland bedraagt het aantal abor
tussen 14,2 per 1000 vrouwen, in
Zweden 19,8, in de VS 28,0 en in de
Sovjetunie zelfs 181,0 per 1000 vrou
wen.
Bijna de helft van de Nederlandse
abortuscliëntes is tussen de 20 en 30
jaar oud. Eenderde is getrouwd. Het
relatieve aandeel van allochtone
vrouwen neemt toe: in 1988 was één
op de drie abortuscliëntes van al
lochtone herkomst.
DEN HAAG/REGIO - De centrumburgemeester in de nieu
we politieregio's heeft iets aan macht moeten prijsgeven.
Indien er problemen zijn, hij voorbeeld over de financiële
bijdrage van een gemeente aan de politiebegroting, dan kan
de centrumburgemeester niet zonder meer de zaak door
drukken. Uiteindelijk bemoeien de ministers van binnen
landse zaken en van justitie zelf zich er hoogstpersoonlijk
mee, als het meningsverschil niet onderling Wordt opgelost.
'Super'-burgemeester Goekoop is niet van plan zijn collega's te overstemmen. Goed overleg over politiezaken
staat bij hem voorop. Rechts de topman in de uitvoerende sfeer, de nieuwe regiochef S.J. van Hulst, de huidige
commandant van de rijkspolitie in het district 's Gravenhage. (foto's Henk Bouwman)
dan het eigenhandig uitstippelen Ook de Alphense burgemeester
van het beleid", zei Goekoop eerder M. Paats is niet bang voor proble-
over deze zaak in onze krant. men. "Bij elke regeling gaat het er-
Van onze redacteur
Jan Westerlaken
HAZERSWOUDE - De butler is
er niet meer, maar de beroemde
Ierse kostschool Saint Columba's
College heeft wel haar eigen bier
merk. Leraren komen op een ver
roeste Fiets of knetterende brom
mer naar school. Leerlingen rij
den in een peperdure Jaguar.
In die bijzondere entourage geeft
Chris Vis - geboren in Zoeterwou-
de en jaren werkzaam op de geo
logische tekenkamer van de Leid
se universiteit - meer dan vijftien
jaar tekenles. Chris is de enige le
raar die de leerlingen bij zijn
voornaam mogen noemen. Le
gaal, want op de duurste kost
school van de Ierse republiek,
wordt met twee woorden gespro
ken. Met ijzeren hand wordt er ge
regeerd. Niet één van de 280 scho
lieren haalt het in zijn hoofd om
een leerkracht amicaal te benade
ren.
Vis, een tweelingbroer van de
medailleur Willem Vis uit Hazers-
woude, heeft het schilderachtige
dorpje Whitechurch de laatste da
gen van 1990 verruild voor Neder
land om samen met z'n familie
het nieuwe jaar in te luiden. Der
tig jaar geleden keerde hij Neder
land en de Leidse universiteit de
rug toe. De man uit Zoeterwoude
solliciteerde op een baan in de re
clame en werd 'tot zijn grote
schrik', zoals hij zelf zegt, aange
nomen.
"Ik had dat nooit verwacht",
vertelt hij tijdens een bezoek aan
zijn tweelingbroer in Hazerswou-
de. "Maar ik wilde graag, ondanks
het feit dat er over Ierland weinig
bekend was. Turfmarkten en
schapen, meer was er nooit over
Ierland overgewaaid. Ik weet nog
dat prof. De Sitter tegen me zei:
'Je krijgt het moeilijk, zeker met
de taal. Als je bij de kapper zit,
versta je geen woord'. Dat is alle
maal reuze meegevallen."
'Kakschool'
Na vijftien jaar hing het sfeertje in
Oud-Zoeterwoudenaar leert rijke kinderen Ierse kostschool tekenen
de reclamewereld hem de keel
uit. "Ik wilde wel eens wat an
ders", reageert Chris. "Dus sloeg
ik aan het solliciteren. Scholen
wilde me niet aannemen, omdat
ze kunst niet belangrijk genoeg
vonden. Tot ik hoorde dat er een
baan als tekenleraar vrijkwam bij
Columba's. In die tijd had ik lang
haar en was dan ook niet weinig
verbaasd dat ze mij direct aanna
men. Ja, het was toch wel een
kakschool. Ik begon er in deeltijd
en vulde m'n inkomen aan met
wat klantjes die ik uit de reclame
had overgehouden. Na verloop
van tijd vielen die weg. Toen ben
ik met de rector gaan praten of er
mogelijk een full time-baan in zat.
Die rector was tevreden over mijn
werk en vond kunst belangrijk.
Zo kreeg hij het bij het schoolbe
stuur voor elkaar dat ik in vaste
dienst van de kostschool kwam".
Saint Columba's College is een
middelbare kostschool voor kin
deren van zeer rijke ouders. Hon
derdvijftig jaar geleden als pro
testante school opgericht, maar
inmiddels bestaat een kwart van
de leerlingen uit katholieke jon
gens en meisjes van wie sommi
gen 'uitgesproken dom' zijn.
Samen met zijn
broer Willem
(rechts) dist Chris
Vis smakelijke
verhalen op uit
zijn Ierse school
tijd. (foto Ben de
Maar de nouveau riche wil dat
zijn kinderen in de juiste sfeer op
groeien. Iets wat vooral bij de ka
tholieken speelt. Het meest merk
waardige is dat die katholieken
hun kroost voor die speciale sfeer
naar een protestantse school stu-
Erebaantje
Mogen lesgeven aan Saint Co
lumba's spreekt tot de verbeel
ding van de Ieren. Omgaan met
de rijken van het land is best aar
dig. Chris Vis: "Als je vertelt dat
je er les geeft, nou, dan stijg je in
aanzien en kijken de mensen heel
erg tegen je op. Leraar aan Saint
Columba's moet je zien als een
soort erebaantje. Nee, er wordt
niets meer betaald dan op andere
scholen. Veel mensen denken dat
wel, omdat het een dure school is
waar de rijksten van het land hun
kinderen naar toe sturen. Maar
wij merken daar niets van in ons
salaris", lacht tekenleraar Vis.
De omgang met de leerlingen
omschrijft Chris Vis als 'gewoon'.
"Weet je", zegt hij, "soms hebben
ze de pest aan mij als ik er van al
les aan doe om hen te motiveren
eens wat beter hun best te doen.
Dan zeg ik: 'Jullie zijn verwend,
alles wordt voor je gedaan'. Ik zeg
rustig tegen ze dat ze kapitalist
zijn. Nou ja, wie kaatst kan dan de
bal verwachten. Op hun beurt
schelden ze me uit voor commu
nist. Tja, ik kan me een wat losser
taalgebruik veroorloven dan al
die andere leraren. Nee hoor, er
wordt niet over geklaagd. De leer
lingen zijn net als andere kinde
ren. Veel van hen komen uit ge
broken huwelijken en hechten
zich zeer aan je. Ook aan elkaar.
Jaren leven ze als het ware als
broer en zus. Het komt nogal eens
voor dat ze op latere leeftijd met
elkaar trouwen. Heel vroeger
speelden ze mekaar de mooie
baantjes toe. Maar die vlieger gaat
nu niet meer op".
Toga
De kleding die op school wordt
gedragen is stijlvol. Het leraren
korps en de leerlingen zijn ver
plicht in een toga de lessen te be
zoeken. Iedereen, met als uitzon
dering Chris Vis. "Ik hoef dat
niet, omdat ik een soort kunste
naar ben. Maar ze stellen er wel
prijs op dat ik een stropdas draag.
Twee keer per jaar mogen ook de
vrouwen mee naar school. Er
wordt dan thee gedronken en
sterke drank geschonken. De
vrouwen komen uitgedost met
van die grote hoeden. Mooi hoor.
In Nederland zie je dat niet".
Saint Columba's is streng. Ze
ker als je die afmeet aan Neder
landse maatstaven. De rector is
rotsvast de mening toegedaan dat
discipline gelukkig maakt. Kin
deren willen weten waaraan ze
toe zijn. Dus heerst er een streng
regime. Daartegen protesteren,
zoals Vis deed, helpt niet. Een
voorbeeld? Roken is verboden.
Wie dat doet wordt behoorlijk
zwaar gestraft, bang als men is
voor het binnensluipen van
drugs. De overtreder mag de
school dan enkele weken niet ver
laten. De leerlingen zien die straf
als een eer. Hij of zij die de straf
krijgt, heeft dat roken toch maar
aangedurfd.
Saint Columba's een school
met kinderen van invloedrijke
ouders. Is die extra beveiligd?
Chris Vis: "Nee, in het geheel
niet. De IRA (verboden Ierse le
ger) kan geen hoogte van de
school krijgen. M'n collega's lo
pen rond met het idee wie moet
onze school aanvallen? De IRA
maakt geen naam als het iets te
gen ons onderneemt. Of ze moet
één van de kinderen kidnappen.
We hebben leerlingen uit het
noorden wier ouders bevriend
zijn met politici. Angst voor de
IRA bestaat er niet. We hebben
een periode gekend dat er veel
bommeldingen kwamen. De rec
tor, een typische legerofficier, zei
als het belangrijk is bel je de poli
tie maar. Na een tijdje hield het
bellen op. We denken dat het oud-
leerlingen zijn geweest. Tegen
woordig gaan 's avonds wel de
hekken op slot om dieven buiten
te houden. Helaas, maar het blijkt
nodig te zijn."
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
-Als eene zeldzaamheid kan ge
meld dat 1:1. WoeTisdagmiddag
door de jagers Driessen en Van
Ewijk op de plaats van het kas
teel "Endegeest", bij Leiden, ge
schoten is een groote tevens
prachtige otter.
- Weer kon men te Delft getuige
zijn van een walgelijk schouw
spel. Bij het laden van vaten
brandewijn aan het station van
den Hollandschen spoorweg al
daar, sprong een der vaten lek,
tengevolge waarvan het vat
spoedig ledigliep. Nauwelijks
kregen vijf daar aanwezige
sjouwers lucht van het ongeluk,
of zij wierpen zich op de grond
en slurpten het vocht van de
straat. Eén hunner echter vond
dat hij op die wijze niet genoeg
kreeg, maar hield den klomp on
der het sterk lekkende vat en
dronk nu in lange teugen het zoo
goedkoop verkregen vocht. Het
einde laat zich denken. Het vijf
tal werd vreselijk beschonken,
drie hunner zelfs geheel bewuste
loos, zoodat zij per handwagen
naar het politiebureel moesten
worden overgebracht; de beide
anderen werden door eenige
burgers naar hunne woning ge
sleept of gedragen.
Vijfentwintig jaar geleden:
- 't Wicht met rode verf be
smeurd.... 't Wicht, een schep
ping van wijlen prof. O.L.
Wenkebach, dat sinds november
1960 het Vijf Meiplein opvro
lijkt, heeft het gisteravond
zwaar te verduren gehad.
Meestal is het echter onschuldig
vermaak. Géén onschuldig ver
maak is het om het (onschuldige)
Wicht in de rode verf te zetten,
zoals gisteren in 't avondlijke
duister is gebeurd. Integendeel,
het is laf, onsportief, misselijk en
baldadig.
