LEIDSCH
DAGBLAD
ANC zet De Klerk
onder grote druk
NODIG!
Rekenkamer: Rijkswaterstaat
is zeer gevoelig voor fraude
BOERENKOOL EN
ZIGEUNERSCHNITZEL
Kritiek op opheffen investeringsstop door EG
Middenvak
bij korfbal
verdwijnt
LEIDSE KOOPZONDAG MASSAAL BEZOCHT
Gorbatsjov komt niet
in de problemen door
motie van wantrouwen
Irak wil nog dialoog met VS
maar bereidt oorlog voor
Bij Fasson
zeker 42
banen weg
MAANDAG 17 DECEMBER 1990
OPGERICHT 1 MAART 1
No. 39424 Prijs fl. 1,35
JOHANNESBURG/ROME (AP/GPD/Rtr/AFP) - De Zuidafrikaanse regering van pre
mier De Klerk krijgt tot eind april de tijd om aan een aantal eisen van het Afrikaans Natio
naal Congres (ANC) te voldoen. Gebeurt dat niet, dan trekt de grootste zwarte oppositiebe
weging zich terug uit de onderhandelingen met de regering. Vermoedelijk neemt het ANC
dan weer haar toevlucht tot geweld.
Tijdens het driedaagse congres in
Soweto lieten sommige leiders van
het ANC zich zeer kritisch uit over
het besluit van de top van de Eu
ropese Gemeenschap afgelopen za
terdag in Rome om een eind te ma
ken aan de investeringsstop in
Zuid-Afrika. "We laten het hier niet
bij zitten en zullen contact opne
men met de Verenigde Staten en an
dere landen om de sancties voorlo
pig te handhaven", zo deelde Thabo
Mbeki, buitenland-woordvoerder
van het ANC, mee. Het ANC besloot
dan ook vast te houden aan alle
sancties. De twaalf EG-landen be
schouwen het versoepelen van de
sancties als een blijk van waarde
ring voor het veranderingsproces in
Zuid-Afrika. Het opheffen van an
dere sancties hangt af van verdere
veranderingen.
De periodieke besprekingen die
ANC-leider Nelson Mandela in mei
met de Zuidafrikaanse regering be
gon over afschaffing van de apart
heid, worden voortgezet. Als eind
april niet alle beletsels zijn wegge
nomen voor onderhandelingen over
een nieuwe grondwet, die de zwarte
meerderheid meer rechten geeft,
wordt de dialoog echter gestaakt.
Onder de eisen die het ANC stelt
zijn: vrijlating van alle politieke ge
vangenen, toestemming voor alle
politieke ballingen om naar Zuid-
Afrika terug te keren, stopzetting
van politieke processen en intrek
king van de veiligheidswetten. De
Klerk heeft aan een aantal van deze
eisen al toegegeven. Tot praktische
uitvoering is het evenwel nog niet
gekomen, omdat al snel bleek dat
de standpunten daarover van de re
gering en het ANC aanzienlijk ver
schillen.
Het ultimatum aan de blanke re
gering is een compromis tussen de
opvattingen van radicalen als Hani
en Slovo en het meer gematigde dialoog met de regering dan ook
deel van het ANC, waarvan Mande- voorlopig worden gestaakt. Maar
la als woordvoerder geldt. De radi-' Mandela wenst de gesprekken
calen willen niet lijdzaam blijven voort te zetten,
wachten op de concessies van De De regering in Pretoria heeft de
Klerk, maar die met nieuwe protest- EG-maatregel om het investerings
acties en andere pressiemiddelen verbod af te schaffen, met vreugde
afdwingen. Wat hen betreft mag de begroet. (pagina 3: commentaar)
Paul Haldan serveert in de nationale tafeltennisfinale, terwijl zijn te
genstander Keen gespannen afwacht (foto anp>
Na 87 jaar is het er dan toch van
gekomen: het middenvak bij
het korfbal behoort tot het ver
leden. Na een discussie van ja
ren ging de najaarsvergadering
van de korfbalbond zaterdag in
Utrecht akkoord om in de toe
komst ook op het veld met twee
vakken te spelen.
De oppositie tegen het voor
stel van het hoofdbestuur werd
vooral gevoerd door de Afdeling
Rijndelfland, waartoe ook de
regio Leiden behoort. Maar
voorzitter Rob Meijer haalde
bakzeil. Met 48 stemmen voor,
33 tegen en één onthouding
kreeg bondsvoorzitter Rien
Geutjes het voorstel er toch
doorheen. "Dat betekent straks
het einde van het veldkorfbal",
voorspelde Meijer.
Rooskleurig ziet de toekomst
er wél uit voor Rob Scholtes. De
kunstbiljarter uit Voorschoten
greep gisteren in Gorssel de na
tionale titel in deze moeilijke
discipline en plaatste zich der
halve automatisch voor de strijd
om het Europese kampioen
schap. In de finale versloeg
Scholtes de 'eeuwige' tweede
Brunnekreef en bleef zodoende
ongeslagen.
Nationale titels waren er ook
voor het Scylla-duo Miriam
Hooman-Kloppenburg en Ge
rard Bakker jr. Samen verover
den zij in Den Bosch het kam
pioenschap in het mixed-dub
bel, terwijl Hooman ook beslag
legde op de individuele tafel-
tennistitel. Bij de mannen was
volgens verwachting Paul Hal
dan de sterkste. Naast Hooman
en Bettine Vriesckoop mag ook
de voormalige Roemeen mee
doen aan het prestigieuze Top
Twaalf-toernooi dat binnenkort
in De Maaspoort wordt afge
werkt.
De koopzon
dag die gisteren
voor de eerste
maal in Leiden
werd gehouden,
is massaal
bezocht. De stra
ten in het cen
trum waren
overvol en win
keliers die aan
vankelijk nogal
pessimistisch
waren gestemd,
toonden zich na
afloop razend
enthousiast. De
busmaatschap
pijen die hun
klanten gratis
van en naar Lei
den vervoerden,
konden de toe
loop maar nau
welijks aan. De
organiserende
vereniging Lei
den Leeft is van
plan om in juli
wanneer de La-
kenfeesten be
ginnen opnieuw
een koopzondag
te organiseren.
(foto Loek
Zuyderduin)
(pagina
Leiden: 'Massaal
bezochte
koopzondag
wordt herhaald')
Actie op tv levert
20 miljoen op
voor Sovjetunie
HILVERSUM (GPD/ANP) De
tv-actie 'Help de Russen de
winter door' heeft ruim twintig
miljoen gulden opgebracht. In
het bedrag is een bijdrage van
de Nederlandse regering begre
pen. Die heeft beloofd op elke
ingezamelde gulden een kwart
je toe te leggen. Het eindbedrag
zal nog oplopen omdat nog niet
alle overschrijvingen via bank
of giro binnen zijn.
Ruim twee miljoen mensen
keken zaterdagavond naar de
speciale tv-uitzending die door
de VARA in samenwerking met
de andere publieke omroepen
werd gemaakt. Tal van evene
menten werden georganiseerd
om geld op te balen. Ook konin
gin Beatrix doneerde een niet
nader omschreven bijdrage.
Het ministerie van defensie
stelt gratis transportfaciliteiten
beschikbaar en het departe
ment van Landbouw stuurt ba
byvoeding ter waarde van
750.000 gulden.
De Europese Gemeenschap
besloot zaterdag tijdens een
topconferentie in Rome ruim 1,6
miljard gulden uit te trekken
voor voedselhulp aan de Sov
jetunie. Ook zullen Bulgarije en
Roemenië ieder 115 miljoen
ontvangen in de vorm van le
vensmiddelen en medicijnen.
Voor volgend jaar heeft de EG
daarnaast voor technische hulp
aan de Sovjetunie 400 miljoen
ecu (920 miljoen gulden) uitge
trokken.
(pagina 26: Publiek niet enthou
siast te krijgen).
BAGHDAD/WASHINGTON
(GPD/UPI/Rtr/AFP) - De Iraakse
vice-premier Ramadan heeft giste
ren benadrukt dat Irak nog steeds
een dialoog met de VS wil, maar 'op
basis van gelijkwaardigheid'. Na
het afzeggen door Irak van de ont
moeting tussen minister Aziz en
president Bush stellen de Iraakse
ministeries nu plannen op om een
eventuele aanval het hoofd te bie
den, aldus het Iraakse officiële pers
bureau INA.
Elke avond zendt de Iraakse tv
programma's uit waarin de bevol
king te horen krijgt hoe zij zich
moet gedragen bij een luchtaanval.
Ook zouden in Baghdad en in een
aantal andere steden evacuatie-oe
feningen worden gehouden.
Irak zegde zaterdag de ontmoe-
Wolleen velden
Wolkenvelden en op de meeste plaat
sen droog. Vannacht enkele mistban
ken en een minimumtemperatuur van
omstreeks min 2 graden. Middagtem-
pcratuur morgen om het vriespunt.
Zwakke tot matige zuidoostenwind.
De vooruitzichten voor woensdag tot
en met zaterdag: Somber weer met af
en toe regen, woensdag nog mogelijk
sneeuw. In de loop van de weck minder
28 PAGINA'S
ting tussen Aziz en Bush af omdat
de VS Irak een datum zouden wil
len opdringen voor het tegenover-
leg van minister Baker (buitenland
se zaken) met president Hussein in
Baghdad. Het Witte Huis ziet daarin
een bevestiging van de onwil om de
kwestie serieus aan te pakken.
President Saddam Hussein zei za
terdag dat als er wordt gepraat,
eerst de Palestijnse kwestie moet
worden besproken en daarna pas
Kuwayt. Hij beloofde dat hij niet
snel naar de wapens zal grijpen,
maar indien nodig zal vechten om
welke legers dan ook te verslaan.
De Britse krant Sunday Times
onthulde gisteren dat Irak over een
jaar zijn eerste kernbom kan produ
ceren. De krant kreeg informatie
van de Duitse geleerden Stemmler
en Brusse, die in Irak betrokken wa
ren bij het kernprogramma.
Stemmler verklaarde dat hij al in
1987 een werkzame centrifuge had
gezien. Voor de produktie van ura
nium 235 zijn duizenden centrifu
ges nodig; volgens Stemmler pro
duceren Irakezen nu massaal cen
trifuge-onderdelen.
Irak weigert intussen 2300 Sovjet
deskundigen uit Irak te laten ver
trekken. Volgens de Sovjet-ambas
sade in Baghdad heeft Irak Moskou
gedreigd met economische straf
maatregelen als de Sovjetunie zich
niet houdt aan een aantal grote olie-,
hydro-elektrische en militaire con
tracten.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Rijks
waterstaat loopt grote risico's bij
het sluiten van contracten met aan
nemers. De dienst, die per jaar drie
miljard gulden uitgeeft voor de aan
leg van wegen en water-werken, is
daarbij sinds 1 oktober volledig af
hankelijk van gegevens die door
aannemers worden aangeleverd. De
gegevens worden gecontroleerd,
maar dat systeem is niet sluitend.
Fraude door aannemers wordt daar
door in de hand gewerkt.
Dat schrijft de Algemene Reken
kamer in de eerste tussentijdse rap
portage over het functioneren van
Rijksdiensten, die vanmiddag is
verschenen. Vroeger zorgde Rijks
waterstaat zelf voor meet- en bere-
keningsgegevens, maar sinds 1 ok
tober worden die gegevens door de
aannemer geleverd. Rijkswater
staat gaat de zaak vervolgens con
troleren, maar niet bekend is hoe
vaak èn wat precies moet worden
gecontroleerd. Ook kunnen contro
les worden aangepast als er te wei
nig personeel is. De controle wordt
daarmee een sluitpost, aldus de Re
kenkamer, met alle gevolgen van
dien.
Rijkswaterstaat valt onder het
ministerie van verkeer en water
staat, dat door de Rekenkamer toch
al wordt gekritiseerd. Zo blijkt ex-
minister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) de Kamer in 1983 be
wust in de waan te hebben gelaten
dat de zeedijken in 1990 op Delta
hoogte konden zijn. Zij wist toen al
dat er te weinig geld beschikbaar
zou zijn om die datum te halen,
maar besloot 'mist' te laten bestaan.
Pas toen werd besloten een storm
vloedkering aan te leggen in de
Nieuwe Waterweg, wat hogere dij
ken overbodig maakte, "loste de
Illegaal vuurwerk
ROTTERDAM/OUDERKERK
AAN DEN IJSSEL (GPD) - Het
speciale vuurwerkteam van de Rot
terdamse politie heeft vanmorgen
bij een inval bij de groenteveiling in
Barendrecht 146 kilogram illegaal
vuurwerk in beslaggenomen. Het
vuurwerk was naar Nederland ge
smokkeld door chauffeurs die
groente naar Duitsland hadden ver
voerd. Drie werknemers van de vei
ling zijn gearresteerd. In een
schuurtje achter een woning in IJs-
selmonde werd 600 kilo vuurwerk
aangetroffen.
(pagina 3: Opnieuw grote vuurwerk
vondst)
mist zich op", aldus de Rekenka
mer. Het tekort had echter kunnen
oplopen tot 133 miljoen. Smit-
Kroes heeft volgens de Rekenka
mer dan ook bewust risico's geno
men ten aanzien van de financiëring
en de haalbaarheid van de Delta
werken.
Ook de opvolgster van Smit-
Kroes, Maij-Weggen, krijgt kritiek.
De Rekenkamer meent dat er een
grote kans is dat de versterking van
de rivierdijken niet in 2004 zal wor
den gehaald. De informatie hier
over van Maij-Weggen is "summier
en weinig onderbouwd". Wel be
staat volgens de Rekenkamer vol
doende zekerheid dat de dijkver
sterkingen tegen redelijke kosten
voor het Rijk zijn uitgevoerd, al kan
de kostenbeheersing worden verbe
terd.
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding
CU Panklare gesneden
boerenkool, QQ
zak 300 gram
Zigeuner
schnitzel, 1 "7pZ
100 gram fc951./ U
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten
Belastingen
Kritiek is er ook op het ministerie
van financiën. De belastingdienst
zou een actiever beleid moeten voe
ren bij het innen van belasting
schulden. Nu wordt jaarlijks 1,5 tot
2 miljard gulden afgeboekt als 'on-
in-
fiscus te veel kijkt naar het verleden
van iemand met een belasting
schuld, terwijl niet of nauwelijks re
kening worden gehouden met de
toekomstige - mogelijk betere - fi
nanciële positie van betrokkkene.
Extra controle is nodig bij buiten
landers die hier tijdelijk werken. In
1989 bleek dat 45 miljoen gulden
aan belastinggeld oninbaar was om
dat betrokkene naar het buitenland
was vertrokken.
MOSKOU (GPD/AFP) - Een motie
van wantrouwen tegen president
Gorbatsjov is vanmorgen na de ope
ning van het Sovjet-Volkscongres
niet in behandeling genomen. Een
grote meerderheid (1288) stemde te
gen het plaatsen van de motie op de
agenda, terwijl 426 afgevaardigden
vonden dat er wel over gestemd zou
kunnen worden.
De indienster, een afgevaardigde
uit de Kaukasus, zei dat Gorbatsjov
veel applaus krijgt uit het buiten
land, maar binnen de landsgrenzen
een crisis heeft veroorzaakt. Zij
sprak er bovendien schande van dat
de Sovjetunie nu als 'bedelaar' bij
het Westen moet aankloppen voor
voedselhulp.
"We doen niet mee aan een poli
tieke lynchpartij", reageerden en
kele afgevaardigden meteen. Aan
de vooravond van het Congres had
de invloedrijke conservatieve So-
joez(Unie)-fractie al haar steun voor
Gorbatsjov uitgesproken. Ook de
radicale hervormers, een minder
heid in de Congresgelederen, voe
len er niets voor Gorbatsjov de laan
uit te sturen. Reden van deze steun
voor de Sovjet-leider is, dat zich
voor hem geen aanvaardbaar alter
natief leider heeft aangediend.
Belangrijkste onderwerp op de
Congresagenda is het nieuwe Unie
verdrag. In beginsel geeft dit ver
drag de 15 Unierepublieken grotere
vrijheden en zelfstandigheid. Het
ontwerp-verdrag legt de controle
over politieke en economische
sleutelsectoren echter bij het Krem
lin.
Dit is voor verschillende repu
blieken aanleiding de zitting te boy
cotten. De Baltische republiek Li
touwen stuurde het Congres een te
legram met de beste wensen voor
een zo democratisch mogelijke zit
ting, maar bleef weg. De vertegen
woordigers van Letland en Estland
verklaarden alleen te komen voor
de openingstoepsraak van Gor
batsjov. Armenië boycot de zitting
zolang Ngorny Karabach, een Ar-
Miljoenenschade bij
grote brand wasserij
DEN BOSCH (ANP) - Een grote uit-
slaande brand in een wasserij op het
industrieterrein de Vutter in Den
Bosch heeft gisteravond een schade
aangericht van 6 tot 10 miljoen gul
den. Vanmorgen was de brandweer
nog volop bezig met nablussen.
De opslagruimte van de wasserij,
die is gespecialiseerd in het wassen
van rolhanddoeken, is volledig ver
woest. Brandstichting wordt niet
uitgesloten geacht.
meense enclave in Azerbeidjan, niet
tot autonoom gebied wordt ver
klaard.
De Baltische republieken en Ge
orgië, waar de nationalisten aan de
macht zijn gekomen, hebben al ge
zegd het nieuwe Unieverdrag niet te
zullen ondertekenen. De Russische
Federatie, de grootste republiek,
wil alleen over het Unieverdrag pra
ten als Russische eisen voor erken
ning van soevereiniteit en eigen be
heer over grondstoffen en bankwe
zen worden erkend.
Verwacht wordt dat premier Ry-
zjkov tijdens de zitting zal aftreden.
HAZERSWOUDE - Bij Fasson
Nederland BV in Hazerswoude-
Rijndijk verdwijnen 42 arbeids
plaatsen. Bij het bedrijf dat zelfkle
vende materialen maakt werken
450 mensen. Volgens bedrijfsdirec
teur Leenards zijn ontslagen niet
uitgesloten. "We hopen dat onder
de 20 te kunnen houden", aldus de
directeur. De overige 20 arbeids
plaatsen verdwijnen door het niet
vervullen van vacatures en interne
verschuivingen.
De banen verdwijnen by de admi
nistratie, personeelzaken en de pro
duktie ondersteunende afdelingen.
De communicatie tussen de stafaf
delingen en de produktie wordt ver
beterd. "De lijnen moeten korter en
dat scheelt ook arbeidsplaatsen",
aldus Leenards.
De directie komt pas met concre
te plannen als de ondernemings
raad advies over het plan heeft uit
gebracht. Volgens Leenards wordt
het advies nog dit jaar verwacht. "In
de loop van januari wordt duidelijk
hoeveel mensen ontslag wordt aan
gezegd".
De industriebond FNV heeft in
middels het directieplan, waarin
het verdwijnen van 42 arbeidsplaat
sen wordt gemeld, op tafel. "Hoe
het een en ander wordt geregeld is
ons nog niet duidelijk", zegt dis
trictsbestuurder Van Emmenes.
"Je zou kunnen denken aan het ver
lagen van de vut-leeftijd. Die is nu
62 jaar. Maar mogelijk wordt ons
meer duidelijk op de toelichting die
de directie morgenavond geeft".
óók voor de
sportpagina's
Nieuwe voorzitter van i
KRO trekt zich terug
HILVERSUM (ANP) - De beoogde p
nieuwe voorzitter van de KRO, dr. 8
F.P. Carpaij uit Beuningen zal zijn
functie om gezondheidsredenen
niet aanvaarden, dat maakte het
KRO-bestuur vanochtend bekend.
Carpaij, die onlangs geheel onver-
wacht een ingrijpende operatie
moest ondergaan, besloot op drin-
gend advies van zijn artsen de zware
functie niet op zich te nemen. Car- a
paij zou op 1 april 1991 in functie
treden. De huidige voorzitter, mr. B.
Schmitz, blijft nu voorlopig aan. mm mm
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts 28,75
Ik neem een kwartaalabonnement 76.75'
Ik neem een jaarabonnement 298,60'
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis'
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats.
-Tel
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen; 071-161400
