Leidsch Dagblad | 1990 | 12 december 1990 | pagina 5

'Mestwetten
nekslag voor
veehouderij'

Wegvervoer ver
van cao-akkoord

Elektronisch betalen kost klant kwartje

Landbouwschap slaat alarm

Moskou-connectie bracht Armand
Hammer rijkdom en beroemdheid

Schitterend zijn de cadeaus
die u haar voorde feestdagen
geeft. Schitterend is ook de
korting die u krijgt.

WOENSDAG 12 DECEMBER 1990

PAGINA 5

DEN HAAG (GPD/ANP) Duizenden agrarische bedrij
ven zullen de strenge mestwetgeving die volgens een com
missie van deskundigen nodig is, niet overleven. "Wij voe- Libië, terwijl andere maatschappij
len ons overvallen", zo reageert woordvoerder Mares van en in de Verenigde Staten hun olie
het Landbouwschap op de voorstellen, die overigens nog de" Enkele v£n zijn grootóte olie
niet voldoende zijn om het mestoverschot terug te dringen, deals deed hij met communistische

"Als politiek de maatregelen overneemt, betekent dat het landen. Hammer was ook een van nabestaanden en de gewonden wa-

ROTTERDAM - Armand Ham
mer, eigenaar van Occidental Petro
leum die gisternacht op 92-jarige
leeftijd overleed, was wellicht een
van de meest invloedrijke en kleur
rijke industriëlen in de wereld. De
grootindustrieel trad al sinds de tijd
van Lenin op als onofficiële diplo
maat tussen de wereldmachten,
waar zijn goede entree hem geen
windeieren legde. Zo sloot hij in
1972 een contract met de Sovjetunie
ter waarde van drie miljard dollar
voor de exploratie en de produktie
van olie en aardgas, voor de fabrica
ge van chemicaliën en kunstmest
en de bouw van hotels.

Hammer was al op 23-jarige leef
tijd multimiljonair. In de jaren zes
tig kocht hij de vrij kleine oliemaat
schappij Occidental Petroleum.
Binnen korte tijd en vooral dankzij
de oliecrises wist hij de maatschap
pij uit te bouwen tot een van de gro
te in de wereld.

Hij haalde zijn olie in die tijd uit

Armand. Hammer

einde van duizenden bedrijven"

De commissie van deskundigen, in
gesteld door de regering, heeft voor
gesteld de bemesting op maisland
sterk te beperken. Na de oogst in
augustus en september moet er een
volledig verbod komen op het uitrij
den van mest. Het doel van de voor
stellen is om de stikstofbelasting in
1995 met vijftig procent te vermin
deren tegen opzichte van 1985.

lemaal niet meer mogen bemesten,

tHrton' hLSftfo™ de Alph^^daUhdezo- Hammer werd in 1898 in New York

mer van 1988 ontplofte. Hij was bin- geboren als zoon van de joodse Rus-

ren geregeld.

Immigrant

Door de stikstofvoorstellen zal voorgestelde maatregelen zal het.
het inkomen van de veehouders (mestoverschot nog aanzienlijk toe-
jaarlijks gemiddeld 10.000 gulden

tijden heeft opgestapeld. Daarom

fit''ioqS Abnen een daS ter pï"tse en bezocht sische immigrant Julius Hammer,

iol aan rfi riiffiiiili' de gewonde werknemers in het zie- een van de voormannen van de

Binnen vh>r nJTmiithfnri kenhuis. Het duurde echter lang, Amerikaanse communistische par-

nog maar 75 kUogr^ fosTaat mo eer de schadevergoedingen voor de Uj en aanhanger van de Russische
gen worden uitgereden (volgend
jaar is dat nog 250 kg). Ook bij de

revolutie. Hammer zelf heeft echter
nooit iets met de revolutie op gehad.
"Het werkt gewoon niet", zei hij.
Maar dankzij zijn vader kreeg hij in
1921 toegang tot Rusland, dat zat te
springen om medicijnen en voed
sel.

Zijn vader, eigenaar van een wei
nig succesvolle farmaceutische fa
briek die aan Rusland leverde, kon
niet naar dat land afreizen, omdat
hij gevangen zat wegens een slecht
uitgevoerde abortus op de vrouw
van een Russische diplomaat. Dus
ging Armand op weg met een veld
lazaret en een ambulance vol medi
cijnen.

Hij arriveerde in de Oeral toen de
hongersnood daar het hoogst was.
Met de miljoenen die hij had ver
diend, toen hij nog op de Columbia
Universiteit studeerde, liet hij een
miljoen schepel tarwe vanuit de
Verenigde Staten komen. De sovjet
van Jekaterinburg ruilde dat voor
(foto anp) bont en huiden en Hammer legde
verder beslag op een ton kaviaar.

Lenin zag in de toen 24-jarige
Hammer een waardevolle schakel
met de Amerikaanse zakenwereld
en haalde hem naar Moskou. Hij
bood Hammer de concessie aan
voor de ontginning van asbest. En
daar begon voor hem het grote geld.
Hij bleef tien jaar in de Sovjetunie.
Hij werd de enige vertegenwoordi
ger in Rusland van 38 Amerikaanse

maatschappijen, waaronder Ford,
US Rubber en Underwood Type
writers.

dan ook niemand die zoveel heeft
gelobbyd tussen de mogendheden
als Hammer. En hij is er zelf ook be
ter van geworden.

"Bij elke topontmoeting heb ik
een rol gespeeld", zei hij. "Toen de
eerste top in Genève werd bespro
ken voelde Gorbatsjov er niets voor
om Reagan te ontmoeten. Hij zei:
"Uw president wil oorlog, hij heeft
de Sovjetunie het rijk van het
kwaad genoemd". Ik zei dat dat ten
tijde van de verkiezingen was en
haalde hem over hem te leren ken
nen, omdat hij toch niets te verlie
zen had. En dat deed hij".

Stalin

Omdat hij net zoveel moest uitvoe
ren als hij invoerde, verkocht hij
naast huiden, bont en kaviaar ook
worsten en zaden. Hij startte voor Tsjomobyl
de Russische "larict nje* een Duitse Behalve voor de wereldvrede zette
ingenieur uit Neurenberg een pot- hij zich oolt in voor de speurtocht
loodfabnek, die zeer succesvol naar een geneeswyZe van kanker,
werd door het uitgebreide scho- Na de kernramp in Tsjernobyl in
lingsprogramma van Lenin. Die fa- april 1986 20rgde hij ervoor dat een
briek bestaat nog, onder de naam team Amerikaanse artsen naar de
acco en Vanzetti. Sovjetunie ging voor het verrichten

io?i van beenmergtransplantaties.

/-.«n o Hammer werd ondanks zijn repu
tatie in 1976 in Amerika tot een jaar
gevangenisschap veroordeeld, die
hij echter niet hoefde uit te zitten
wegens zijn gevorderde leeftijd en
zijn slechte gezondheid. Reden
voor zijn veroordeling was het feit
dat hij in 1972 illegaal geld had ge
stoken in de verkiezingscampagne
voor Richard Nixon.

Hammer beschikte over een grote
privé-collectie kunstwerken, waar
onder ook enkele waardevolle Rem-
brandts. Met hem reisde die collec-

gen in Rusland in 1930, omdat hij
niet met Jozef Stalin overweg kon.

"Stalin wilde het socialisme vesti
gen door middel van angst. Hij was
een van de wreedste heersers die
ooit heeft geleefd. Ik wilde niets
met hem te maken hebben", zei
Hammer later. Hij bleef echter nau
we relaties met Rusland onderhou
den.

Op Stalin en Andropov na heeft
Hammer alle Russische leiders ge
kend en de hand geschud. Sinds het
presidentschap van Roosevelt heeft
hij alle Amerikaanse presidenten
geadviseerd over de betrekkingen tie regelmatig om de wereld. Hij had
met de Sovjetunie. In tijden van zijn opvolger vorig jaar al aangewe-

spanning was hij in sommige geval
len de enige voor beide partijen aan

vaardbare gesprekspartner. Er is ren.

zen, omdat hij na zijn overlijden
geen strijd om de zetel wilde riske-

lager komen te liggen. Maar ook de
aardappeltelers zullen door de
strenge mestregels worden getrof
fen; zij derven per jaar 13.000 gul
den aan inkomsten.

PvdA en CDA reageren positief
op het rapport van de commissie,
die werd ingesteld na de internatio
nale Noordzeeconferentie van
maart dit jaar, er nu eindelijk is. De
PvdA vindt het noodzakelijk dat er
"heel scherpe normen worden ge
steld, willen wij het milieu goed
kunnen beschermen", aldus het ka
merlid J. Feenstra.

Dat duizenden boerenbedrijven
de dupe van de maatregelen drei
gen te worden, vervult hem met
zorg. "Maar de aangescherpte maat
regelen zijn onontkoombaar als we
echt het milieu willen sparen. En
dat is voor onze partij het uitgangs"
punt". Om ze draaglijk te maken
voor de boeren denkt Feenstra aan
maatregelen als een vut-regeling
voor oudere veehouders.

Ook het CDA vindt aangescherp-

nemen.

De voorstellen van de stikstof
commissie zijn vandaag aangebo
den aan de ministers Bukman
(landbouw), Alders (milieu) en Maij
(waterstaat).

Duitsers zijn
uitgekeken op
Hollands bintje

DEN HAAG (ANP) - De Nederland
se aardappelhandel wil op korte ter
mijn een offensief openen op de
Duitse markt. Doel is het teruglo
pen van het marktaandeel van de
Nederlandse aardappel tot staan te
brengen, aldus het Nederlands
Aardappelbureau (Nivaa).

Nederland heeft in Duitsland ja
renlang eenzaam aan de top gestaan
met het bintje. Dit aardappelras
kampt sinds een aantal jaren met

te mestwetgeving nodig, zonder dat een verslechterend imago. De aard-
dat overigens mag leiden tot faillis- appel is te bloemig en wordt be-
sementen op grote schaal. "Ik ben schouwd als een goedkoop buik
ervan overtuigd dat als de maatre- produkt. Dure, vastkokende aard-
gelen op een verstandige manier en appelen met een hoge kwaliteit blij-
op het juiste moment worden inge- ken het in Duitsland steeds beter te
voerd, de agrarische sector dit kan doen.

volbrengen en overleven", aldus Om die reden wil de Nederlandse
het kamerlid J. van Noord. handel binnenkort met een nieuw
Tijdens de Noordzeeconferentie aardappelmerk op de markt komen,
heeft Nederland afgesproken de Het is de bedoeling onder de merk-
uitspoeling van stikstof naar grond- naam Mercaro diverse aardappel
en oppervlaktewater met de helft te rassen aan te bieden. Die hebben
verminderen. Om dat te. bereiken, met elkaar gemeen dat ze vastko-
mag er in de herfst niet meer dan 70 kend zijn, van hoge kwaliteit en een
kilogram stikstof in de bodemlaag stuk duurder dan het Bintje. De Ne-
zitten. derlandse consumptieaardappelen-
Hantering van dit norm zou ertoe sector is voor het overgrote deel af
leiden dat boeren hun maisland he- hankelijk van de Duitse markt.

RIJSWIJK (ANP) - De cao-onder- naar zijn mening alleszins redelijk
handelingen in het wegvervoer is en dat nu de vakbonden maar met

(70.000 werknemers) zitten al na de een tegenbod moeten komen. "Me-

derde onderhandelingsronde in een de gezien het standpunt van onze

impasse. De onderhandelingen zijn achterban geeft dit bod ongeveer de

na amper twee uur praten opge- grenzen aan. Verder kunnen we niet
schort. De werkgevers kwamen met gaan", aldus Belksma.
een bod dat door de vervoersbon- Ros zei dat er in dit geval in het

den als volstrekt beneden de maat is wegtransport een conflict voor de
afgewezen, aldus onderhandelaar deur staat. "Dit werkgeversvoorstel

G. Ros van de Vervoersbond FNV. is te gek om los te lopen. Daar kun-

Volgende week dinsdag was een nen we echt niet mee bü onze leden

vierde onderhandelingsronde voor- aankomen. Een loonsverhoging van

zien maar als de werkgevers niet 1,75 procent is niet eens voldoende

alsnog met een royaler bod op de om de gestegen prijzen bij te be-

proppen komen blijven de bonden nen", aldus de boze vakbondsbe-

thuis. "Dan kunnen we ons de gang stuurder.

naar Rijswijk besparen. Dit is geen Ook de Vervoersbond CNV heeft

serieuze manier van onderhande- geen goed woord over voor de op-

len", aldus Ros. stelling van de werkgevers. "Wij

Terwijl de vervoersbonden van zijn diep beledigd door dit onder-

FNV en CNV voor 1991 een loon- maats bod van de werkgevers", al-

ruimte claimen van in totaal circa dus bestuurder J. Wienen.

5,5 procent (inclusief een loonstij-

FNV-richtlijn:
helft loonruimte

bruto per vier weken. Ook zou de \rr\r\T* vnoar Kanon

vut-premie, die door werkgevers en VOOi IIIUUF DculCll
werknemers fifty-fifty wordt be

ging van 3,5 procent) bieden de
werkgevers in totaal 2,85 procent.
Het werkgeversbod behelst een
loonsverhoging per 1 januari '91 van
1,75 procent, een aanpassing van de
jeugdlonen en een verhoging van de
laagste loonschalen met 45 gulden

Avebe

MANAGUA - Speelgoed, ongekende luxe op de markt van Managua voor deze jonge Nicaraguaan. Na jaren van
Sandinistische soberheid, lijkt vlak voor kerstmis het westerse materialisme terug te keren in Nicaragua. Nicara
gua kent een economische opleving onder het nieuwe regime van Violeta Chamorro, sinds de Verenigde Staten al
le handelsbeperkingen hebben opgeheven.

taald, met 0,2 procent omhoog moe
ten.

Terwijl Ros het bod bestempelde
als "minder dan een fooi" zei werk
geversonderhandelaar W. Belksma

AMSTERDAM (ANP) - De FNV-
bonden houden in de komende cao
onderhandelingen vast aan een
evenwichtige verdeling van de be
schikbare ruimte over werk en in-

Het aardappelzetmeelconcern Ave
be gaat de ministers van landbouw
in de EG voorstellen om met de
aardappeltelers een convenant te
sluiten. Daarin moeten afspraken
worden gemaakt over de aardappel
teelt in Europa. Dat maakte voorzit-
In de Bulgaarse hoofdstad Sofia is ter A.J. Brouwer van het bestuur marktketen Vomar in No0rd-Hol.
deze week geen benzine te krijgen, van Avebe dinsdag bekend tydens ,and een kwartje in rekening
Vijf dagen lang kunnen alleen het de presentatie van het jaarverslag.

Economie kort

Geen benzine

HAARLEM (GPD) De super- Hiervoor worden echter wel kos- van de Postbank zei hiertegen geen
ten in rekening gebracht voor het bezwaar te hebben, maar kon zich

drs. W. Stolwijk, algemeen direc-

o oteur van BeaNet. Volgens een

aangesloten bellrijf. Naast de kos- niet uitspreken over de houding woordvoerster van de PTT gaan de
1 tarieven per 1 januari voor alle Data-

vijt dagen lang Kunnen aueen net «iiiei brengen aan mensen, die een pinco- ten voor het aanbrengen van de be- van de andere banken.

openbaar vervoer, ambulances en lïndtouwcrand de gebruiken om af te rekenen. Het taaiautomaat en voor het gebruik De voorzitter van de Koninklijke net-gebruikers omlaag, afhankelijk

vrachtwagens die winkels bevoor- e geenieuweJai^bouwgrond is mogeijjk naast het aankoopbe- maken van Datanet 1 wordt voor el- Nederlandse Vereniging voor On- van de omvang van het gebruik en

Sll Sfiln S.™ men voor de^irodidctie varfaardan! drag voor een bedrag tot 300 gulden ke transactie 21 cent doorberekend dernemingen (KNOV, J. Kammin- de afhandelingssnelheid varide ap-

hebben de autoriteiten besloten, men voor de produktie van aardap-
Benzine was in Bulgarije al op de pelen. Dankzij een dergelijke over-
bon en de Bulgarèn konden maxi- eenkomst kunnen de inkomens van
maaal 30 liter per maand krijgen. de boeren worden gegarandeerd, al
dus Brouwer. Voor de EG heeft zo'n
Metaalarbeiders regeling als voordeel dat de wereld

extra op te nemen bij de filialen,
waar elektronisch betalen mogelijk

Dit maakte Vomar-directeur
C.W.M. Zwanenburg gisteren be
kend tijdens de bijeenkomst rond

heeft de Tweede Kamer niet kun- nelwerk- BeaNet is* een dochteron-

nen vermurwen in te stemmen met Y aantreKkeiijKer dan een derneming van de gezamenlijke
een werkvergunning voor 350 Joe- "J1"1gr banken en regelt en beheert al het

goslavische metaalbewerkers. De zijn van de GATT-onderhandehn- elektronische betalingsverkeer,
knoop zal volgende week moeten ^en
worden doorgehakt. De Kamer be
twijfelt of de vaklieden niet te vin
den zijn in de EG en zet vraagtekens
bij de juridische constructie die is
bedacht om het verblijf van de Joe-
goslaven een tijdelijk karakter te
geven. Garanties daarvoor zijn er
niet, zo moest De Vries toegeven.

Concurrentie banken

De Verenigde Staten hebben Japan
scherp gekritiseerd wegens bevoor
deling van zijn eigen financiële in
stellingen. Als de concurrentiemo
gelijkheden voor buitenlandse ban
ken in Japan niet worden verbe
terd, zullen de VS zich bezinnen op
tegenmaatregelen. Deze waarschu
wing heeft de Amerikaanse onder
minister van financiën, David Mui
ford, gegeven naar aanleiding van
een rapport over de.kansen van
Amerikaanse banken in het buiten
land.

Olivetti

De Finse Okobank (300 vestigingen
en 1.200 kantoren) heeft Olivetti op
dracht gegeven voor de levering
van een automatiseringssysteem
voor een bedrag van ruim 10 mil
joen dollar. Oko is de belangrijkste
bankgroep in Finland. De opdracht
volgt op de eerdere levering van 650
geldautomaten in de afgelopen drie
jaar.

Buik-overslag

Het Amsterdamse buik-overslagbe
drijf OBA bereikt dit jaar een record
omzet in omgeslagen tonnen van 9,3
miljoen. Het is voor het eerst in tien
jaar dat het bedrijf deze omzet haalt,
zo meldt het bedrijf.

.daarentegen dat het werkgeversbod. komen. De werknemers moeten i
elk geval de prijsstijging gecom
penseerd krijgen. De resterende
ruimte moet gelijk worden verdeeld
over loonsverhoging en maatrege
len om meer mensen aan het werk
te helpen.

Deze uitgangspunten heeft de Fe-
deratieraad van de FNV (FNV-be-
stuur en bondsvoorzitters) aan de
vooravond van de cao-onderhande
lingen nog eens onderschreven, zo
is gisteren meegedeeld op een pers
conferentie in Amsterdam.

Het gecoördineerde cao-beleid
schrijft alleen een verdeelsleutel

aan de winkelier. "Te veel", vond
Zwanenburg die op zijn beurt een
kwartje doorberekent aan de consu
ment.

Uit een onderzoek dat in op
dracht van de Vomar is gehouden,
blijkt dat de consument wel bereid
is een kwartje te betalen voor ge
bruik van de betaalautomaat, als in

ga, zei in zijn toespraak alle begrip paratuur. Bovendien biedt BeaNet voor de loonruimte voor. De eisen

te hebben voor het standpunt het de mogelijkheid om meerdere ap- e i i_:;r

extra kwartje van de Vomar. "In paraten van één gebruiker zodanig

onderhandelingen met de banken te koppelen (clusters) dat de tele-

hebben we al ruim een dubbeltje communicatiekosten gedrukt wor-

weten te winnen. Verder willen de den.

banken niet gaan". Voor de kleine ondernemers

Het elektronisch betalen in win- wordt binnenkort de mogelijkheid

kels en benzinestations wordt bin- geopend om niet van het datanet-

de supermarkt extra geld kan wor- nenkort wel iets goedkoper voor de werk maar van de gewone telefoon

den opgenomen. Een woordvoerder ondernemers. Dit zei de spreker,

per sector of bedrijf zijn een zaak
van de afzonderlijke bonden, aldus
cao-coördinator J. Draijer.

Hoge looneisen van 6 a 7 procent
zoals in de Rotterdamse haven en in
de supermarkten passen in deze for
mule. De haven is een kleine sector
met weinig invloed op andere secto
ren. In de supermarkten gaat het
om het verbeteren van de positie
van de laagstbetaalden.

ADVERTENTIE

Vierdaagse

lijnen gebruik te maken. Dat bete
kent hogere 'gesprekskosten', maar
lagere abonnementsprijzen.

Lor.L rr^f-ilrf bonden beschouwen de vier-

ZjWllSerbe DalJIV gCLllU daagse werkweek als een belangrij-

ZURICH (Rtr.) - Bank Leu, de oud- ke aanvuljmg op het atv-instrumen-

ste bank van Zwitserland, is door tanum De inzet is uiteenlopend,

een leidinggevende functionaris in maar de atv-discussie staat weer

een jaar tijd voor 63 miljoen frank (f 1°°!?™,n d? be a£Piel,"n! ald"s

83 miljoen) opgelicht. Mede als ge- FNV-voorzitter J. Stekelenburg. De

volg van deze fraude zal er over 1990 b°nde.n m bet vervoer, de yoedings-

nauwelijks winst worden geboekt, !ndust"e'de d'ensten?ector en de

zo heeft topman Roland Rasi be- horaca bebben de„Ylerdaa8se werk"

kendgemaakt. De oplichter ge- weck al v00r ,1991. °P de ?Senda

bruikte vervalste documenten om

staan. Andere bonden zien de

krediet op te nemen namens respec- daagse in elk geval als een van de

tabele cliënten van Bank Leu.

mogelijkheden.

IMonetf

Rhodium schakelarmband VAN 53.- VOOR 19.- 'Monet-stand'

Fantasiecollier. Zwart/goudkleurig. Lengte 90 cm.
VAN 89.- VOOR 29.- Tnfarvstand'

L) ontdekt elke keer een andere Bijenkorf,
de Bijenkorf

Hoogspanning op de Britse beurs

LONDEN (KRF/Rtr) - De privatisering van de elektriciteitsaandelen in
Groot-Brittannië heeft gisteren gezorgd voor hoogspanning op de Lon-
dense effectenbeurs. De beleggers die maandag aandelen verwierven
in de twaalf elektriciteitsbedrijven hebben direct forse koerswinsten
kunnen incasseren. De aandelen gisteren op de Londense beurs ge
middeld ruim 50 procent meer waard dan de aankoopprijs van 100 pen
ce (f3,23).

Na een uur waren al bijna 300 miljoen elektriciteitsaandelen verhan
deld, ruim de helft van de totale beursomzet op een normale dag. Te
genover een grote vraag stond een fors aanbod van beleggers die snel
hun winst wilden incasseren. Volgens de Labour-oppositie zijn de
elektriciteitsbedrijven dan ook ver onder hun waarde verkocht.

De privatisering van de stroombedrijven is de omvangrijkste en
meest succesvolle tot nu toe in Groot-Brittannië. Mede door een inten
sieve reclamecampagne van de regering kwamen aanvragen voor aan
delen binnen van een kwart van de Britse huishoudens.

Om kleine beleggers aan hun trekken te laten komen, werden alleen
aanvragen tot maximaal 100 aandelen volledig toegewezen. Daarboven
werd flink gekort of zelfs helemaal niets toegewezen. Bovendien ging
het oorspronkelijk voor institutionele beleggers gereserveerde percen
tage van de aandelen omlaag van 46 naar 30,4 en dat voor buitenlandse
beleggers van twintig naar vijftien.