Eeuwenoude kruitfabriek
gaat roemloos ten onder
CHEMIE
Mediacircus rond moordzaak Chico Mendes
'Dode Zee-rollen
geen juiste naam'
I REPORTAGE i
Muiden Chemie verloor slag om de markt zes jaar geleden al
STRENG VERBODEN TOEGANG ART. 461 W».S
DINSDAG 11 DECEMBER 1990
MUIDEN Bewaker Braaksma
zit stil in zijn portiersloge. Hij staart
naar het ijzeren hek dat toegang
geeft tot het bedrijfsterrein van
Muiden Chemie. Twee mannen ha
len het spandoek met het opschrift
'Bezet' weg en vouwen het netjes
op. Het actiecentrum en de kantine
zijn al eerder opgeruimd. Het ver
haal van de 288 jaar oude kruitfa
briek in Muiden is uit.
"Als er kruisers naar de Golf v
den gestuurd, hebben ze toch muni
tie nodig". Piet Schulting (53 jaar),
onderhoudsmonteur, kan het nog
steeds niet geloven. Hij heeft r
dan 30 jaar bij de kruitfabriek ge
werkt. Nu staat hij op straat. Voor
een afvloeiingsregeling voor hem
en zijn 231 collega's in Muiden, Ou-
dekerk en Kollum is vermoedelijk
geen geld. Een deel van de werkne
mers in Muiden weet zelfs niet wat
er met hun huizen gebeurt. Die zijn
eigendom van de fabriek. Van de
bank, liever gezegd.
"Er wordt toch ook niet met een
scheef oog gekeken naar de bakker
die 10.000 broden levert aan de Ma
rine", probeert hij nog. Schulting en
zijn collega's voelen zich in de steek
gelaten door de overheid. Opgeof
ferd aan het vredelievend imago
van ons land. Daar past een kruitfa
briek niet in.
Geen behoefte
Twee jaar geleden sprong de over
heid ook niet bij, toen de kruitfa
briek acuut in de problemen kwam
omdat er geen exportvergunning
werd gegeven voor een grote order
naar Portugal. Dat kruit zou worden
doorverkocht aan het in oorlog zijn
de Iran. Een neutraal land geeft
hiervoor geen toestemming.
Ook nu werd de overheid om hulp
gevraagd. Financieel en moreel. De
fensie moest 11 miljoen voorschie
ten door enkele vervangingsbestel
lingen naar voren te schuiven. Bo
vendien kon de staat als bezitter van
50 procent van de aandelen van me
de-eigenaar Koninklijke Neder
landse Springstoffen Fabrieken
(KNSF) een signaal afgeven aan de
andere aandeelhouders.
De kruitfabriek kwam evenwel
niet langer voor op de lijst van mili
tair-strategisch noodzakelijke fir
ma's. "Uit veiligheids-oogpunt
heeft Nederland geen behoefte aan
een eigen defensie-industrie. Kruit
kunnen we ook bij een van onze
NAVO-partners kopen. In Duits
land bij voorbeeld", aldus een
woordvoerder van het ministerie
van defensie.
Onderzoeken van het ministerie
van economische zaken en van de
Industriebond FNV bevestigden
het beeld dat er geen toekomst meer
is voor de munitie-industrie in Ne
derland. En zeker niet voor een be
drijf als Muiden Chemie, dat geen
alternatieve produkten heeft.
"Er is toch altijd ergens stront aan
de knikker", protesteert produktie-
medewerker Richard (28) van de
vestiging in Oudekerk. "Bovendien
kan Nederland zijn defensie toch
niet zo maar afschaffen. Stel dat we
weer ruzie krijgen met de Duitsers.
En waar een leger is, is kruit nódig.
Dat heeft de man van de bond toch
ook gëzegd".
Geen orders
De werkelijkheid is anders. Sinds
begin november zitten Richard en
Kees thuis, bij gebrek aan werk. De
magazijnen puilden uit en er waren
geen orders. Toen al vreesden zij het
ergste.
"Het was eind september toen
mijn collega Wilco van Niejenhuis
en ik bij de directie werden geroe
pen", vertelt FNV-kaderlid Henk
Wijninga. "In mei waren twee grote
Duitse orders geannuleerd. Boven
dien had de Duitse overheid veror
donneerd dat de komende twee jaar
geen kruit meer gekocht mocht
worden in het buitenland. Dit om de
eigen defensie-industrie lucht te ge
ven voor een herschikking". De
Duitse kruitfabriek Wasag werkt bij
voorbeeld op 25 procent van de ca
paciteit.
Duitsland is cruciaal voor de
kruitfabriek in Muiden. Samen met
de vaste orders van de Nederlandse
strijdkrachten was het twee jaar ge
leden nog goed voor een afzet van
800 ton op een totale produktie van
1.800 ton.
Het wegvallen van de Duitse
markt bracht Muiden Chemie in
enorme problemen. Het bedrijf
bleef zitten met een onverkoopbare
berg kruit en een schuld van 27 mil
joen gulden bij huisbankier Pier-
son. "Er moest wat gebeuren, want
het geld was op", vertelt Wijninga.
Besloten werd de werknemers tij
delijk naar huis te sturen en in aller-
Leveren om te leveren, waar en wanneer je kunt. Dat
was jarenlang het parool van de kruitfabriek Muiden
Chemie. Maar de tijden veranderen. Door de
ontspanning tussen Oost en West valt er niet veel kruit
meer te verkopen. Vaste klanten bezuinigen of
verdwijnen. De voorraden van Muiden groeiden en
groeiden, en de schulden groeiden mee. Toen het bedrijf
wilde redden wat er te redden viel, was er niemand meer
die het benodigde geld wilde lenen. Het verhaal van de
dodendans van een roemruchte kruitfabriek.
Na 288 jaar is het afgelopen met het gerinkel van ruiten in Muiden.
ijl gingen Wijninga, Niejenhuis en
de ondernemingsraad aan de slag
met een overlevingsplan.
Kwaliteit
De problemen namen hand over
hand toe. Pierson rook problemen
en schermde met een aanbieding
van de Duitse kruitfabriek Wasag,
die belangstelling zou hebben voor
machines en voorraad in Kollum.
Daar werd gewerkt aan de ontwik
keling van een nieuw type kruit van
een hogere kwaliteit.
Toen een deel van de aandeelhou
ders daarop zijn vertrouwen in het
bedrijf opzegde door zijn aandelen
voor 1 gulden aan te bieden, draaide
Pierson de geldkraan abrupt dicht.
Muiden Chemie vroeg surséance
van betaling aan. De werknemers
gingen 30 november over tot bezet
ting van de fabriek. "Een unicum in
de wapenwereld", vertelt een werk
nemer. "Dat doe je niet in onze sec
tor. Het is dodelijk voor je reputa
tie".
Een week later presenteerden de
bonden een overlevingsplan. Er zou
een nieuwe afgeslankte b.v. worden
gevormd. De vestiging in Oudekerk
zou worden verkocht en 92 arbeids
plaatsen zouden worden geschrapt.
Voor de nieuwe kans was ten min
ste 26 miljoen gulden nodig.
Toen bleek hoe smal het koord
was, waarop Muiden Chemie al eni
ge jaren balanceerde. De enorme
voorraden onverkoopbaar kruit, de
vele schulden (meer dan 30 miljoen)
en de slechte perspectieven als ge
volg van de internationale ontspan
ning zorgden dat de kruitfabriek als
een kaartenhuis in elkaar stortte.
Niemand bleek nog bereid geld te
steken in het bedrijf.
Geen perspectief
Het Duitse Dynamit Nobel, voor de
helft eigenaar van Muiden Chemie,
hield zich afzijdig. Al jaren huldigt
het bedrijf het standpunt dat Mui
den Chemie de eigen boontjes moet
doppen. De andere eigenaar, de Ko
ninklijke Nederlandse Springstof
fen Fabriek (KNSF), zag geen per
spectief meer voor het bedrijf. "We
hebben ze al drie miljoen geleend.
Bovendien draait Muiden dit jaar
fors verlies, zo'n tien miljoen gul
den", vertelt directeur Veenhoven
van KNSF.
Een deel van de aandeelhouders
van KNSF had al twee jaren gele
den aangegeven geen vertrouwen te
hebben in het bedrijf. Toen pro
beerde de groep rond de Maasland-
se belegger Lamarée, haar pakket te
slijten aan de staat.
Ditmaal waren zij uit op liquida
tie. Wijninga probeerde de aandeel
houders nog over te halen, door de
opbrengst van de verkoop van Ou
dekerk als douceurtje aan te bieden.
De waarde van het terrein werd
twee jaar geleden geschat op circa
20 miljoen gulden. Het antwoord
bleef nee.
Al eerder was duidelijk dat van de
overheid evenmin iets te verwach
ten was. Begin dit jaar had minister
Andriessen van economische zaken
de deur dichtgegooid door te ver
klaren dat er geen apart steunfonds
zou komen voor de defensie-indus
trie. De banken tenslotte voelden er
weinig voor de lasten en de verant
woordelijkheid alleen te dragen en
haakten ook af.
Boot gemist
"We hebben de boot een jaar of zes
geleden gemist", vertelt een chef,
die zijn naam liever niet in de krant
heeft. "In de goede tijd is verzuimd
te investeren in het moderniseren
van de produktietechniek, in nieu
we typen kruit van betere kwali
teit".
Muiden is in zijn ogen te veel blij
ven hangen in de sfeer van de zwart-
kruit-werkers. "Ook nu nog wordt
alles met de hand gedaan. Voor het
sjouwen van zakken wordt nog
steeds geen machine gebruikt. We
zijn te lang een afgesloten clubje ge
weest, niet met de tijd meegegaan.
Anders hadden we het wel gered".
Muiden heeft jarenlang een bij
zondere positie ingenomen door de
militair-strategische gevoeligheid
van het produkt. Hinderwetten wa
ren lange tijd niet van toepassing op
de fabriek. Pas toen er geen glas
meer te bekennen was in het stadje
Muiden, na de zoveelste ontplof
fing, moest de fabriek wat inbinden.
Ook de Arbeidsinspectie komt nog
niet zo lang verder dan het bordje
'Muiden Chemie. Betreden van het
terrrein ten strengste verboden'.
Oud-directeur W. de Vries hij is
dit jaar met pensioen gegaan er
kent dat er onvoldoende is geïnves
teerd. "Maar we konden niet verder
springen dan we geld hadden. Als
we mooie plannen maakten, was er
geen geld voor". Hij legt de zwarte
piet nadrukkelijk bij de KNSF, die
slechts oog had voor de belangen
van de aandeelhouders. "Van de
winst die we maakten, moest elk
jaar 60 procent als dividend naar de
aandeelhouders. Zo konden we
nooit eigen vermogen opbouwen of
werken aan de toekomst van het be
drijf'.
Voor velen is directeur Veenhuizen
van de NKSF de kwade genius. Hij
zag zichzelf als rentmeester voor de
aandeelhouders. Bondsman Wij
ninga heeft de laatste week zelfs
nog geprobeerd de man door de an
dere commissarissen van KNSF
buitenspel te laten zetten, maar dat
mislukte. Veenhuizen is kort. "Mui
den had geen toekomst meer".
De doodklap kreeg het bedrijf ei
genlijk twee jaar geleden al. Muiden
Chemie werd betrapt en veroor
deeld op het illegaal exporteren van
kruit via derden naar het in oorlog
zijnde Iran. Het neutrale Nederland
verbood dergelijke exporten. Het
bedrijf kreeg een boete van 900.000
gulden, die het geheel uit eigen zak
betaalde. Eigenaren noch aandeel
houders wilden bijdragen.
Bovendien kreeg het bedrijf geen
exportvergunning voor een grote
order naar Portugal. Ook hier zou
de eindbestemming Iran zijn. Mui
den bleef ook toen met een grote
voorraad zitten en kwam acuut in
de financiële problemen. Dat ver
sterkte zich nog toen klanten weg
bleven, omdat ze niet zeker wisten
of Muiden mocht leveren.
Het gevolg was een forse sanering
van het personeelsbestand. Er werd
een afvloeiingsregeling getroffen
voor 92 werknemers. Dat is de fi
nanciële positie van het bedrijf niet
ten goede gekomen.
Kennis
De belangrijkste klap op termijn
was het wegsturen van commer
cieel directeur J. de Graaff. Hij was
verantwoordelijk voor de orders die
indirect naar Iran gingen. "Maar te
gelijkertijd was hij wel de man die
de munitiemarkt als zijn broekzak
kent. En die markt wordt gestuurd
door een kleine groep mensen", ver
telt een voorman.
Met het vertrek van De Graaff
verloor Muiden Chemie het contact
met de markt, zo denken de werk
nemers. Het huidige kader heeft
niet de kennis en de kwaliteiten om
dat weer op te pakken. En dat pro
bleem ging zwaar wegen toen de
markt krapper werd door de inter
nationale ontspanning. Dit gecom
bineerd met de hoge schuld en de
grote voorraad onverkoopbaar
kruit is het bedrijf noodlottig ge
worden.
Bewaker-portier Braaksma
houdt nog even werk. Hij moet het
explosieve goedje bewaken totdat
het wordt vernietigd of verkocht.
Zijn collectie aan door bezoekers in
geleverde aanstekers en lucifers zal
hij niet kunnen uitbreiden.
RIO DE JANEIRO - In Xapuri,
een stadje met 5000 inwoners in de
Braziliaanse staat Acre, begint mor
gen het proces inzake de moord
twee jaar geleden op Chico Mendes,
de internationaal bekende voor
vechter voor het behoud van het
Amazonewoud.
Xapuri, waar ook Mendes woon
de, is de afgelopen weken over
spoeld door zo'n tienduizend be
langstellenden, vooral journalisten
en milieu-activisten, en politici uit
binnen- en buitenland. Het hoofd
van de Braziliaanse politie, Romeu
Tuma, zal aanwezig zijn om de Bra
ziliaanse regering te vertegenwoor
digen en er gaan geruchten dat de
Portugese president Mario Soares
het proces, dat ongeveer tien dagen
zal duren,, zal bijwonen.
In hele stadje is geen hotelkamer
meer te krijgen. Ook particulieren
profiteren van het mediacircus dat
is neergestreken door zoveel moge
lijk kamers te verhuren. De Brazi
liaanse telefoonmaatschappij heeft
een perscentrum met honderd tele
foonlijnen, telexen en fax-appara
ten geinstalleerd om de journalisten
Chico Mendes, gedood wegens zijn
strijd tegen vernietiging van het
Amazonewoud. (archieffoto)
te ontvangen. Televisiemaatschap
pijen hebben 'pools' van verslagge
vers gevormd om het proces te ver
slaan.
Chico Mendes, de voorzitter van
de Braziliaanse bond van rubber-
tappers, is door zijn onvermoeibare
strijd voor behoud van het Amazo
newoud een internationaal bekende
figuur geworden. Hij was opgeno
men in de 'Global 500', een eregale
rij van de Verenigde Naties van per
sonen of instellingen die zich in
spannen voor behoud van het
milieu.
Mendes was een grote bedreiging
voor de grootgrondbezitters in het
Amazone-gebied, die grote stukken
bos kappen om vee te kunnen laten
grazen en werd op 22 december
1988 doodgeschoten in zijn woning.
De verdachten in het proces zijn de
grootgrondbezitter Darli Alves da
Silva en zijn twee zoons, Darcy en
Olaci. Zoori Darcy gaf zich enige da
gen na de moord aan bij de politie,
en legde een volledige bekentenis
af. Vader Darli en zoon Darcy wor
den ook verdacht van een aantal an
dere moorden.
Onder medestanders van Mendes
heerst de vrees dat de Democrati
sche Plattelandsunie (UDR), die be
staat uit grootgrondbezitters, alles
in het werk zal stellen om het proces
te vertragen. De advocaat van de
verdachten, Joao Leal Lucena,
heeft al aangekondigd dat hij met
spectaculaire onthullingen zal ko
men over de betrokkenheid van de
Amerikaanse inlichtingendienst
CIA bij de moord.
Een van de pleiters voor de zaak
van Mendes, Marcio Thomaz Bas
tos, meent dat als Mendes niet zo'n
internationaal bekende figuur ge
weest zou zijn, het proces in Brazilië
nooit zoveel aandacht zou hebben
gekregen, als het al ooit had plaats
gevonden. De moord op Mendes
zou dan gewoon het zoveelste geval
zijn van een landloze die door de
grootgrondbezitters wordt ver
moord, zo meent Bastos.
In de aanloop naar het proces is
ook al de verdenking gerezen dat
openbare aanklager Miracele Bor-
ges de zaak onnodig heeft opgehou
den. Zo duurde het een jaar voordat
de beslissing viel dat er een proces
zou komen. Zeven verschillende
politiecommissarissen moesten
zich ermee bemoeien voordat de
verdachten in hechtenis werden ge
nomen.
De autoriteiten kregen na de
moord ook al het verwijt dat er te
weinig is gedaan om Mendes, die
had verklaard zeker vijf keer met de
dood te zijn bedreigd, te bescher
men. Kort voordat hij werd ver
moord had hij in de keuken nog do
mino zitten spelen met twee agen
ten die hem moesten beschermen.
Het vonnis moet uiteindelijk wor
den uitgesproken door een volkstri
bunaal, waarvan de leden door lo
ting zijn benoemd. De voorspellin
gen over de afloop van het proces
zijn des te moeilijker geworden, na
het recente vonnis in de 'zaak-Ba-
teau Mouche' zoals het geval in Bra
zilië wordt genoemd. Een plezier
boot zonk op oudejaarsavond van
1988 voor de kust van Rio de Janei
ro, waarbij 55 mensen om het leven
kwamen, veelal leden van de hogere
middenklasse, en bekende arties
ten. Ofschoon vast stond dat de ei
genaren veel te veel mensen hadden
uitgenodigd, waardoor het overbe-
laden schip door een verkeerde ma
noeuvre omsloeg, zijn de eigenaren
onlangs vrijgesproken.
"Niemand garandeert dat in Xa
puri niet hetzelfde gebeurt", zo
meent Sueli Aparecido Belato, een
van de advocaten van Mendes. Hij
meent dat de Braziliaanse en de in
ternationale publieke opinie tot de
laatste dag van het proces waak
zaam moeten blijven om te voorko
men dat de moord op Mendes onge
straft blijft.
GEESTELIJK LEVEN
Tov van onderzoeksteam in Leiden
LEIDEN Het spreken over
de Dode Zee-rollen is mislei
dend. Niet alleen voor het gro
te publiek, maar ook de vak
mensen worden zo op het ver
keerde been gezet. Vaak be
staat ook bij hen het idee-fixe
dat de rollen allemaal zijn ge
schreven op de plek waar ze
werden gevonden.
Dit benadrukte prof. E. Tov, van
de Hebreeuwse Universiteit van
Jeruzalem, gisteren tijdens een
druk bezocht studium generale
van de Leidse universiteit over de
Dode Zee-rollen. Tov maakt deel
uit van de selecte groep onderzoe
kers die de bewuste rollen verta
len en bestuderen.
In 1947 ontdekte een herder in
de woestijn van Juda bij Qumran
in een grot bij toeval een aantal
kruiken, waarin vele boekrollen
bleken opgeborgen. Onderzoek
in de jaren daarna leerde, dat het
ging om de grootste archeologi
sche vondst op dit terrein, ooit ge
daan.
Het bleek te gaan om een groot
aantal boeken uit het Oude Testa
ment, de oudste versies van die
bijbelteksten tot dat moment ge
vonden. Volgens Tov moesten
bijbelvertalers zich tot 1947 be
helpen met edities die op zijn best
uit de vroege middeleeuwen
stamden.
Daarnaast bleken de grotten bij
Qumran ook vele niet-bijbelse
rollen te bevatten, waaronder
veel geschriften van de Essenen.
Waarschijnlijk zou deze joodse
sekte op die plek in een gemeen
schap hebben geleefd die veel
weg had van de hedendaagse kib
boets.
Eetlust
Velen gaan er vanuit dat in Quam-
rari gevonden rollen, daar ook zijn
geschreven. Een van de ruimtes
wordt dan ook het*'scriptorium',
de schrijfkamer, genoemd. Vol
gens Tov is deze opvatting
waarschijnlijk; zoveel rollen 2
den nooit door zo weinig
gemaakt kunnen zijn.
Tijdens de bestudering van de
rollen is Tov tot een andere hypo
these gekomen. Slechts een vier
de van het Hebreeuwse materiaal
is geschreven in de 'volle spel
ling'. Daartoe behoren ook alle
sektarische rollen, zodat volgens
Tov de gedachte is gerechtvaar
digd dat zij alleen die spelling ge
bruikten.
Dat betekent dus, zo meent de
geleerde, dat het 'resterende' deel
van de boekrollen naar Quamran
geïmporteerd. "Je zou dus eige-
lijk moeten spreken van rollen uit
oud-Israël of Palestina". Waarom
de rollen zijn overgebracht naar
de woestijn, is niet duidelijk.
"Hoe meer we de rollen bestu
deren, hoe minder we ervan we
ten", zo is de ervaring van Tov. In
de gevonden versies van de boe
ken Samuël en Jeremia staan op
vallende afwijkingen van de be
kende bijbeltekst. De meningen
zijn verdeeld of deze nu wel of
niet oorspronkelijker zijn, aldus
Tov.
Ook ontbrak het bijbelboek
Esther, wat weer aanleiding gaf
tot theorieën als zou het boekje
het enige bijbelboek waarin de
naam van God niet wordt ge
noemd niet in de bijbel thuis
horen. Tov houdt het op "toeval".
En- "Het heeft ook deels te ma
ken met de eetlust van de wor-
Speculaties
Bonders krijgen
eigen projecten
DRIEBERGEN (GPD) - HetWe-
relddiakonaat van de Hervormde
Kerk gaat gemeenten die tot de
behoudende Gereformeerde
Bond behoren de mogelijkheid
bieden om 'eigen' projecten te
steunen. Met die maatregel wil de
Generale Diakonale Raad (GDR)
tegemoetkomen aan de bezwaren
die er in de Bond leven tegen het
GDR-beleid.
Op diakonaal terrein heeft de
Gereformeerde Bond het contact
met het geheel van de kerk nooit
verbroken, zoals dat wel het geval
is op het gebied van zending en
evangelisatie. In het bestuur en
de staf van de GDR zitten ver
scheidene vertegenwoordigers
van de Bond. Door verschil in vi
sie geeft dat echter dikwijls span
ningen. Geregeld is er vanuit de
Bond kritiek op projecten die het
werelddiakonaat steunt.
De afgelopen tijd is er door de
GDR van gedachten gewisseld
met vertegenwoordigers van de
Gereformeerde Bond. De Raad
komt de bondsgemeenten nu te
gemoet met een pakket, met als
belangrijkste onderdeel een aan
tal 'kerkelijke relaties en projec
ten' die herkenningspunten bie
den aan Bondsgemeenten. Een
adviesgroep van deskundigen uit
de Gereformeerde Bond zal het
pakket beoordelen.
Tov hoort ook niet bij diegenen
die menen dat uit de grote verza
meling rollen, waaronder veel
daarvoor niet-bekende cultische
geschriften, valt af te leiden dat
zo'n 2000 jaar geleden de 'joodse
bijbel' nog niet was afgesloten.
Tov: "Quamran bevat gewoon
een bibliotheek".
De geleerde gelooft ook niet dat
er stukken uit Nieuwtestamenti
sche boeken zijn gevonden. De
piepkleine, Griekstalige fragmen
ten uit 'Grot 7', die volgens som
migen aanleiding geven voor
deze "sensationele" opvatting,
zouden volgens Tov net zo goed
uit het telefoonboek van Athene
kunnen komen.
De beslotenheid waarmee
slechts een kleine groep geleer
den de rollen bestudeert, heeft
aanleiding gegeven tot vele spe
culaties. Tov ontkent echter de
suggesties als zou er bewust ma
teriaal achter zijn gehouden, om
dat daardoor 'heilige huisjes' op
hun grondvesten zouden schud
den.
Wel geeft hij toe dat met het
niet-uitbrengen van sommige
teksten "onrecht aan de weten
schap" is geschied. Daardoor
konden, aldus Tov, bepaalde op
vattingen ontstaan die niet juist
zijn, maar intussen wel diep zijn
ingesleten.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Ter
Heijde aan Zee E. van der Sluis Maas
dam en Willaarshoek; aangenomen
naar Streekgemeente Fivelland (toez.)
A.K. van Kooij Roden.
Gereformeerde Kerken: beroepen te
Vroomshoop J. Maliepaard Wilsum en
Kamperveen; aangenomen naar Gar
deren drs. P. Rozeboom Stad aan 't Ha
ringvliet.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Aagtekerke C.J. Meeuse
Rotterdam-Z, voor 's-Gravenhage-Z
A. Bac Bodegraven, voor Groningen
P. van Ruitenburg Meliskerke, voor
Haarlem E. Venema Elspeet, voor
Rijssen G.J. van Aalst Benthuizen.
Werk van God. Op de laatste
avond in een serie van vier over
het bijbelboek Ezra spreekt de
heer Steenhuis vrijdag in de
Streekschool (Lammen-
schanspark) in Leiden over de
laatste twee hoofdstukken van
het boek, onder het thema 'Het
werk van God'. De avond begint
om acht uur. Informatie bij E. B.
de Jong, tel. 071-175383.
PORT-AU-PRINCE - Een
vrouw in gebed bij de ingang van
de Onze Lieve Vrouw-basiliek in
de hoofdstad van Haïti, Port-au-
Prince, tijdens een mis voor de
verkiezingen, waarvan de aan
loop reeds gewelddadig is. De bis
schoppen willen geen voorkeur
uitspreken voor één van de kandi
daten. (foto EPA)
