Bela stingtegenv aller
schuld van 'Oort'
Alleen toegeven EG kan GATT redden
Nederland heeft niets gedaan
om werkloosheid op te lossen
Chips-laboratorium begint
waar Philips is opgehouden
'Matig de loonstijgingen'
V&D geeft toe:,
ontslagen niet
te vermijden
'Schooljuffrouw' Carla Hills
keiharde onderhandelaar
Een passend
advies
WOENSDAG 5 DECEMBER 1990
ECONOMIE
PAGINA 5
Volgens Lubbers zijn belastinginkomsten 'van slag'
DEN HAAG (GPD) De belastingtegenvallers waarmee de Nederlandse regering wor
stelt, zijn volgens premier Lubbers grotendeels te wijten aan 'Oort'. Omdat verschillende
aftrekposten werden afgeschaft, zijn veel burgers overgegaan op belastingvrije spaarvor-
men, waardoor de overheid 4.5 miljard gulden aan belastingen en premies misloopt.
"Het gaat om substantiële effec
ten", zei Lubbers gisteren in de Eer
ste Kamer. Die effecten treden vol
gens Lubbers niet alleen dit jaar op.
maar ook de volgende jaren. Dit
probleem is des te pijnlijker, omdat
het kabinet volgens jaar een tekort
heeft van ongeveer 15 miljard gul
den.
In ruil voor een verlaging van de
inkomstenbelasting werden met in
gang van dit jaar de aftrekposten ge
snoeid. De burgers zijn daarop mas
saal gevlucht in verschillende
spaarvormen, waarmee grote delen
van het inkomen buiten het bereik
van de fiscus konden worden ge
houden. De eerste minister baseer
de zich daarbij op het feit dat in de
eerste negen maanden van dit jaar
de waarde van levensverzekeringen
bij levensverzekeraars met negen
miljard gulden is toegenomen. Het
gaat daarbij, aldus Lubbers, om
spaargelden die op deze wijze 'be
legd' worden. Zoals bekend kunnen
premies voor bijvoorbeeld lijfren
ten voor de belasting worden afge
trokken. Daarmee daalt het belast
baar inkomen zodat er ook minder
sociale premies afgedragen hoeven
te worden.
De inkomstenbelasting zal dit
jaar uitkomen onder het niveau van
1989. Toen bracht de belasting 5,4
miljard gulden op. Voor dit jaar
werd in eerste instantie 7,3 miljard
gulden voorzien. Die raming is later
bijgesteld tot 5,8 miljard gulden
maar ook dat bedrag wordt niet ge
haald. Wat de effecten van Oort zijn
is op Financiën nog niet bekend.
Een eerste inzicht ontstaat pas me
dio volgend jaar als de eerste belas
tingaangiften over 1990 zijn ver
werkt.
Slag
Lubbers wees er in de Senaat op dat
de belastinginkomsten van de over
heid "van slag zijn". Niet alleen zijn
de kosten van de operatie hoger dan
eerder voorzien (5 miljard gulden),
ook de schattingen over de financië
le effecten van de operatie-Oort zelf
blijken anders uit te vallen. Zo
kwam de verwachting dat een verla
ging van de vennootschapsbelas
ting meer belastinginkomsten zou
betekenen, niet uit.
In 1988 werd de vennootschaps
belasting verlaagd van 42 naar 35
procent. Met deze maatregelen
werd voorzien dat meer bedrijven
hun winst in ons land zouden laten
'neerslaan' zodat de belasting 200
tot 400 miljoen gulden per jaar meer
zou opbrengen. Dat extra geld is
nooit binnengekomen. Bovendien
dalen de winsten van veel interna
tionaal georiënteerde bedrijven dit
jaar hetgeen tot een extra tegenval
ler leidt.
Vorig jaar kwam 15,7 miljard gul
den aan venootschapsbelasting bin
nen, 1,1 miljard gulden minder dan
voorzien. Voor dit jaar is de op
brengst geschat op 20,3 miljard gul
den, een miljard gulden lager dan
eerder was verwacht. Ook de 20,3
miljard gulden zal echter niet ge
haald worden.
DELFT - Terwijl de grote indus
triële 'proeffabriek' voor het ont
werpen en vervaardigen van 'chips'
in Eindhoven op het punt staat de
poorten te sluiten, opende een hoge
ambtenaar van van het ministerie
van Onderwijs en Wetenschappen
gisteren een klein proeffab riekje
voor micro elektronica van de
Technische Universiteit Delft. Na
vier jaar werken en een investering
van f 132 miljoen is het nieuwe cen
trum 'Dimes' (Delfts Instituut voor
Micron- en Submicrontechnologie)
operationeel.
Bedoeld als een laboratorium
voor onderwijsdoelseinden dreigt
Dimos binnenkort een belangrijk
centrum voor industriële toepassin
gen te worden. "Nu het er veel op
lijkt dat Dimes straks de enige
grootschalige onderzoekfaciliteit in
Nederland zal zijn op dit gebied, zal
het duidelijk zijn dat ook het be
drijfsleven grote belangen bij de in
standhouding van dit instituut
heeft", waarschuwt het ministerie
direkt. Een prijskaartje voor com
merciële opdrachten is er nog niet,
maar algemeen directeur van Di
mes, prof. dr. P. Balk, zei eerder al
in een interview dat dat heel be
scheiden zal zijn.
Geen van de politieke en weten
schappelijke bijdragen aan de fees
telijke opening van Dimes konden
gisteren om de beslissing van het
Philips-concern heen. Philips be
sloot afgelopen zomer de technolo
gische race op het gebied van de ge
heugen-chip voor massa-produktie
vanwege financiële problemen op
te geven. Een deel van het industrië
le draagvlak voor de moderne oplei
dingsmogelijkheden in Delft komt
daarmee te vervallen.
Volgens een van de directeuren
van het nieuwe Dimes, prof. dr. ir.
P.M. Dewilde, is het duidelijk welke
richting de Europese micro-elektro
nische industrie is ingeslagen. "Het
ontwerpen van geheugens heeft Eu
ropa grotendeels aan Japan overge
laten en het ontwerpen van micro
processors aan de Amerikanen. Eu
ropa is uniek en sterk in de signaal
bewerking. Philips was de uitvin
der van de Compact Disc. De popu
laire Transputer (een computer die
parallel, gelijktijdig meer bereke
ningen uitvoert) is een Engelse
vondst. De toepassingsgebieden
van de signaalbewerking zijn legio:
audio/video, beeldverwerking, ra
dar, sonar, seismiek, electronica
voor de automobielindustrie, tele
communicatie, grootschalige simu
latie, parallel processing".
De mogelijkheden voor dergelij
ke technologische toepassingen
groeien volgens Dewilde enorm
DEN HAAG (ANP) Premier Lubbers heeft de sociale partners gisteren
opnieuw en indringend de noodzaak voorgehouden van een gematigde
loonstijging volgend jaar. Lubbers zei tijdens de Algemene Beschouwin
gen in de Eerste Kamer "krachtig de positie van het kabinet te willen mar
keren". Het inkomensbeleid moet gericht zijn op handhaving van de koop
kracht. Uitgaande van een inflatie van 2,5 procent die wordt verwacht voor
volgend jaar, betekent dat een loonstijging van 2,5 procent. De 3 procent
die het kabinet heeft aangegeven als verantwoorde loonstijging voor vol
gendjaar is volgens Lubbers voldoende om de koopkracht te waarborgen.
Daarnaast moet dat geld worden gebruikt voor de "goede doelen", zoals
werkgelegenheid, terugdringing van de arbeidsongeschiktheid en milieu.
De loonontwikkeling dreigt volgens de premier in de 'kritische zóne' te ko-
UTRECHT (ANP) De nieuwe re
organisatie die bij V&D voor de
deur staat zal niet zonder gedwon
gen ontslagen kunnen verlopen.
Vendex, eigenaar van de V&D-wa-
renhuizen, heeft dit vanochtend
toegeven. Aantallen zijn niet ge
noemd.
Op het hoofdkantoor (550 men
sen) en de zes regiokantoren zullen
enkele honderden arbeidsplaatsen
vervallen. Juist voor deze werkne
mers is binnen V&D en het Vendex-
concem moeilijk ander werk te vin
den. Eerder dit jaar meldde deze
krant om die reden dat gedwongen
ontslagen niet meer zijn te vermij
den. Vendex heeft dat tot nog toe al
tijd ontkend.
Er zijn weinig vacatures doordat
bij eerdere reorganisaties de afgelo
pen jaren al 2.000 personeelsleden
zijn herplaatst. Zeker voor staffunc
ties zijn de mogelijkheden binnen
Vendex beperkt. V&D heeft vorige
week voor het eerst een voormel
ding voor collectief ontslag gedaan
bij het arbeidsbureau. Het betreft
de vorig jaar al aangekondigde slui
ting van het distributiecentrum
Hengelo, waar voor 24 van de 75
werknemers (nog) geen andere
baan is gevonden.
Intussen hebben de onderne
mingsraad en de vakbonden inge
stemd met het inschakelen van het
adviesbureau McKinsey. Het bu
reau is deze week met zijn werk
zaamheden begonnen en blijft een
jaar om alle afdelingen door te lich
ten. Het zal in de loop van 1991 tus
sentijdse voorstellen doen aan de
directie.
Telefoonnet
Het moderniseren van het sterk ver
ouderde telefoonnet in de Oost-
europese landen gaat de komende
tien jaar ongeveer zestig miljard
dollar kosten. Dat heeft een functio
naris van de Wereldbank, Timothy
Nulty, gezegd tijdens een congres
over telecommunicatie. Volgens
Nulty zal door gebrek aan geld in de
landen van Oost-Europa de tele-
foonmarkt volledig braak liggen
voor buitenlandse investeerders.
Referendum
In Denemarken zal in de eerste helft
van 1992 een referendum worden
gehouden over de plannen van de
EG voor een economische en mone
taire unie. Dat hebben woordvoer
ders van de regering en de oppositie
gisteren bekendgemaakt.
landbouw
Voor de landbouw in het noorden
en oosten van de provincie Gronin
gen zijn nieuwe toekomstmogelijk
heden. Naar schatting zevenhon
derd akkerbouwers op de kleigrond
in het Hogeland en het Oldambt
zouden kunnen overschakelen op
de verbouw van andere produkten
als bloembollen, spruiten en fruit.
In deze gebieden kunnen de inten
sieve veehouderij, de vollegronds-
groenteteelt en de boomteelt wor
den bevorderd. Dat concludeert de
Herstructureringscommissie Ak
kerbouw Groningen.
WASHINGTON - Carla Hills
(56),.de Amerikaanse handelsver-
tegenwoordigster die op dit mo
ment in Brussel de Amerikaanse
delegatie bij de GATT-ronde
leidt, is het type waarover men al
leen maar uitgesproken menin
gen hoort. Andries van Agt, EG-
ambassadeur in Washington,
vindt bijvoorbeeld dit van haar:
"Zij is een van de schranderste
vrouwen die ik ooit heb ontmoet.
Maar soms is ze wel eens wat te
agressief, als een racepaard dat
niet op het begin van de wedstrijd
kan wachten".
En boeren die twee weken gele
den in Genève het hoofdkwartier
van de GATT bestormden, droe
gen borden mee waarop ook zij
hun zienswijze over haar tot uit
drukking brachten. "Carla Hills is
een heks", stond kernachtig op
hun borden. Het is te begrijpen
dat de meningen over mevrouw
Hills nogal zwart-wit zijn. Ze
houdt zelf ook niet erg van de nu
ance. Ze staat bekend als een kei
harde onderhandelaarster, een
agressieve zin-doordrijfster.
Daar heeft ze ook de baan naar.
Als Amerika's handelsvertegen
woordigster is Carla Hills verant
woordelijk voor het handelsbe
leid van de regering-Bush en voor
onderhandelingen over vrije han
del met het buitenland. Het is
daarom dat zij de Amerikaanse
delegatie bij de GATT-ronde
leidt, die begin deze week in
Brussel begonnen is, en waar har
de afspraken moeten worden ge
maakt over verdere liberalisering
van de handel tussen de landen
van de wereld.
Het gaat om het soort ruzies
waarvoor Carla Hills zo ongeveer
leeft. Dat zij meer dan haar man
netje staat, wordt alleen al bewe
zen door het feit dat zij de enige
vrouw in het kabinet van Bush is.
De bewondering voor haar taai
heid in en buiten het kabinet is al
leen maar toegenomen sinds ze
eerder dit jaar een competentie
gevecht aanging met minister
Mosbacher (handel), die een pak
ket heeft dat het hare gedeeltelijk
overlapt.
De ruzie ging over de vraag wie
het nieuwe handelsverdrag met
de Sovjetunie voor zijn rekening
zou nemen. Mosbacher, een oude
vriend van Bush die een ministe
rie achter zich heeft met 35.000
werknemers, verloor het dik van
Hills, wier staf slechts 135 men
sen telt. Zo'n soort vrouw dus.
Op haar conto staan onder meer
een aantal handelsovereenkom
sten met Japan, die makkelijker
toegang voor onder meer Ameri
kaanse supercomputers en satel
lieten betekenen, en overeen
komsten met Europa op het ge
bied van de toelating van Ameri
kaans vlees en banken.
Een Japanse onderhandelaar
zei vorig jaar tegen de Los Ange
les Times: "Het is net of je met
een schooljuffrouw te maken
hebt. Ze luistert naar wat ieder
een te zeggen heeft, en dan zegt ze
hoe het wèl moet".
ADVERTENTIE
Kamsteeg Auto Lease
Aulokenners van huis uil en niet merkgebonden.
Na de kleinere VW Geil 0 is immers de
Mercedes 190 D de meest economische!
Nietwaar? Bel eens om een offerte.
VOORSCHOTEN ALPHEN a/d RIJN
071-317436 01720-31102
Volgende week komen bij het Amsterdamse veilinghuis Van Gendt letterkasten en ander gereedschap uit de
drukkerij onder de hamer. Ook boekbindersgereedschap (niet op de foto) zal worden geveild. De opbrengst wordt
geschat op 50.000 gulden. <foto ANP>
snel. Bij iedere generatie chips
(eens in de vier jaar) verdubbelt de
complexiteit, neemt de snelheid toe
en wordt de capaciteit van de chip
fabrieken alsmaar groter. "De ont
werpers kunnen deze exponentiële
groei niet bijhouden, omdat ieder
ontwerp een intellectuele inspan
ning vergt en het aantal ontwerpers
niet net zo exponentieel kan toene
men. Er komt dus een extreem gro
te vraag naar elektronische ontwer
pers en naar kennis en ervaring, al
leen al om de bestaande produktie-
capaciteit te vullen", aldus Dewil
de.
Het nieuwe Dimes-centrum, met
stofarme ruimtes voor hele kleine
schakelingen, kwam tot stand door
een bedrag van ruim 83 miljoen gul
den aan overheidsmiddelen, terwijl
de overige 50 miljoen gulden be
schikbaar werd gesteld door de
Technische Universiteiten en de
Stichting Fundamenteel Onder
zoek der Materie (FOM). Er is een
vaste staf van bijna 60 mensen, zo'n
vijftien mensen werken aan promo
tie en een zelfde aantal werkt op
contractbasis.
Fusie kranten
Rotterdam gaat
definitief door
ROTTERDAM (ANP) - De werk
nemers van het Rotterdams
Nieuwsblad, Het Vrije Volk en de
Avondbladen Combinatie Rotter
dam, die beide kranten uitgeeft,
houden de fusie tot één Rotterdams
dagblad niet meer tegen. Ze zijn gis
teren tijdens een vergadering in de
Maasstad in principe akkoord ge
gaan met het eindbod van de eige
naren over de beperking van het
aantal gedwongen ontslagen.
Het bod dat er in het ongunstigste
geval per 1 juli 1993 16,5 arbeid-
plaatsen verdwijnen, wordt nu de
komende weken verwerkt in het so
ciaal plan voor de nieuwe krant. De
makers van RN en HW wilden van
de eigenaren Sijthoff Pers (RN),
Dagbladunie en Perscombinatie
(HW) de garantie dat er geen ge
dwongen ontslagen zouden vallen.
Sijthoff Pers heeft al toegezegd dat
zij het eigen personeel niet op straat
zal zetten. De Dagbladunie en Pers
combinatie wilden deze garantie
niet geven.
Grote druk VS om landbouwsubsidies verder te verlagen
(vervolg van pagina 1)
BRUSSEL Alleen concessies van de EG kun
nen het GATT-overleg over de vrijmaking van
de wereldhandel nog redden. De Gemeenschap
is gisteren in Brussel onder enorme druk ko
men te staan om haar voorstel over verlaging
van de landbouwsubsidies aan te passen. Gis
teravond zat het overleg echter nog muurvast.
De hele rest van de wereld verlangt van de EG
toegevingen. Maar nu lijken ook in hét tot nog
toe eensgezinde EG-front barstjes te zijn geko
men. Nederland en Groot-Brittannië deden een
dringend beroep op de Europese Commissie,
die namens de twaalf de GATT-onderhandelin-
gen voert, zich soepeler op te stellen.
Belangrijker is echter dat nu ook Duitsland
een gematigder houding lijkt aan te nemen. Tot
nog toe vormden de Duitsers met de Fransen
een front tegen de voorstellen om de landbouw
subsidies verder omlaag te brengen dan de door
de EG toegezegde 30 procent.
Er is daardoor hoop dat er toch enige bewe
ging mogelijk is in de starre EG-houding. De
Duitse minister van handel Hausmann drong er
bij de Commissie op aan om "uitbreiding van
haar mandaat te vragen als zij dat nodig acht".
Staatssecretaris Yvonne van Rooy (handel)
noemde dat gisteren een wending in het Duitse
standpunt".
Nederland en Engeland staan nu niet meer zo
alleen in hun pleidooi. Maar Frankrijk, Ierland
en België en ook EG-landbouwcommissaris
Ray MacSharry bleven zich verzetten tegen
meer toegeeflijkheid. Vandaag wordt de beslis
sende dag in het GATT-overleg. Dan komen
eerst de EG-Commissie en vervolgens EG-mi-
nisters van handel bijeen.
Volgens Van Rooy "plaatst de EG zich buiten
de werkelijkheid als zij nu niet bereid is te on
derhandelen". Zij wil dat de EG zich nu ook be
reid toont de exportsubsidies concreet te verla
gen. Landen die zich daar nu tegen verzetten,
zoals Frankrijk, "zitten op een andere planeet
dan de rest", zei zij.
De Amerikaanse president George Bush
heeft dinsdag bondskanselier Kohl gebeld en
hem op het hart gedrukt het GATT-overleg niet
te laten mislukken. Bush zou Kohl ook hebben
gevraagd zijn uitstekende relatie met de Franse
president Mitterrand te gebruiken om Frankrijk
over de streep te trekken.
Het overleg van dinsdag leverde nog niets op.
EG-commissaris Frans Andriessen zei dat de si
tuatie "niet veelbelovend is". Maar hij gaf toe
dat er wellicht ruimte is voor "enige flexibili
teit". Andriessen behoort tot degenen in de EG-
Commissie die wel bereid zijn verdere toegevin
gen te doen.
Vooral de Amerikanen, de Cairns-groep van
veertien grote landbouw-exportlanden en een
hele reeks ontwikkelingslanden vinden dat de
EG de subsidies meer moet verlagen. De EG wil
de interne steun wel met 30 procent verlagen,
maar weigert tot nog toe de exportsubsidies om
laag te brengen.
De Amerikanen voeren gisteren opnieuw fel
uit tegen de afwijzende houding van de EG. "De
bal ligt in het kamp van de EG. De wereld wacht
op een antwoord, anders heeft verder onderhan
delen geen zin", zei de Amerikaanse onderhan
delaar Rufus Yerxa. Hij sprak van "een totale
impasse" in het overleg. De Amerikaanse minis
ter van landbouw Clayton Yeutter noemde het
EG-voorstel "niet eens het bespreken waard".
Andriessen liet echter weten dat ook de VS
eerst hun verzet tegen het volledig vrijmaken
van het dienstenverkeer (banken, toerisme, ver
keer, verzekeringen) zullen moeten opgeven, al
vorens de EG tot concessies op landbouwge
bied bereid is. "Allen moeten toegevingen doen,
niet alleen wij", zei hij. Volgens de EG-c
saris kan niet een onderwerp eruit gelicht
den.
Geen wet, geen plan, geen maatregel om banen te scheppen
UTRECHT De Nederlandse
werkloosheidswet faalt volledig bij
het opnieuw aan een baan helpen
van werklozen. De overheid stelt
zich te passief op en geeft de sociale
partners veel te veel ruimte. Er zijn
jaren voorbij gegaan zonder dat een
werkgelegenheidsbeleid van de
grond kwam. Vooral de voormalige
minister van Sociale Zaken De Ko
ning heeft daar een belangrijke on
gunstige rol in gespeeld.
Dat zegt de Utrechtse promoven
dus F. Pennings. De jurist Pennings
promoveert op 12 december aan de
universiteit van Utrecht op een on
derzoek naar werkloosheidsuitke
ringen in Nederland, Engeland,
Frankrijk en Duitsland. Verder
heeft hij in deze vier landen beke
ken wat wordt gedaan om werklo
zen weer aan een baan te helpen.
In de werkloosheidswet, die vier
jaar geleden in Nederland werd in
gevoerd, is niet alleen de hoogte van
de uitkeringen geregeld, maar staan
ook bepalingen over scholing en
herintreding van werklozen. "De af
gelopen jaren hadden die bepalin
gen concreet ingevuld moeten wor
den, maar dat is nooit gebeurd.
Vooral de vroegere minister De Ko
ning vond dat dit aan de sociale
partners moest worden overgela
ten. Uiteindelijk is gewacht totdat
de arbeidsvoorzieningenwet werd
ingevoerd en de sociale partners het
bestuur van de arbeidsbureaus gin
gen vormen. Het gevolg is dat er ja
renlang vrijwel niets van de grond is
gekomen".
Passief
"In Nederland zijn de sociale part
ners blijkbaar heilig. In de periode
van De Koning is alleen de wet Ver
meend Moor ingevoerd, waardoor
werkgevers die langdurig werklo
zen in dienst nemen, een financieel
voordeel hebben gekregen. Ik vind
dat heel erg mager, vooral omdat
het initiatief van de Kamerleden
uitging en niet van de minister. In
Frankrijk heeft de overheid een
wettelijk kader geschapen waarbin
nen werkgevers en werknemers
voor opvang van werklozen moeten
zorgen. Wanneer dat te lang duurt,
grijpt de overheid in", aldus Pen
nings.
Hij stelt dat Nederland "veel te
passief is wat betreft scholing en het
laten opdoen van werkervaring. Het
wordt gedoogd. Het wordt soms
toegestaan met behoud van uitke
ring terwijl een breed geaccepteerd
recht veel meer effect kan hebben.
Bovendien richt Nederland zich al
leen op langdurig werklozen. Het
zou veel beter zijn om scholing aan
te bieden op het moment dat ie
mand zijn baan verliest. Juist die
eerste fase van werkloosheid is heel
belangrijk en moetje benutten".
"In Engeland gaat je uitkering
omhoog als je je laat omscholen.
Het gevolg is dat mensen gemoti
veerd zijn. In Nederland wordt ge
praat over een jeugdwerkgarantie-
plan waaraan het volledig schrap
pen van de uitkering wordt gekop
peld. Als je dat doet, moet je niet
verbaasd opkijken dat een werkloze
liever thuis blijft".
Volgens Pennings wijst zijn on
derzoek uit dat louter het verlagen
van uitkeringen geen positief effect
heeft op de bereidheid van werklo
zen om een baan aan te nemen. "Al
leen gemotiveerd zijn voor een baan
werkt positief. Iemand die zijn baan
verliest en merkt dat hij de kans
krijgt zich ergens anders op te ori
ënteren, voelt zich vaak veel beter
dan een langdurig werkloze die ein
delijk misschien een cursus mag
gaan doen. Die heeft het veel moei
lijker om weer aan de slag te gaan".
Sint koopt
meer spullen
Derde Wereld
AMSTERDAM (IPS) - Heel
wat mensen zullen de komende
dagen een cadeautje uit de Der
de Wereld in hun schoen vin
den. Sinterklaas heeft dit jaar
weer meer cadeaus uit de ont
wikkelingslanden gekocht dan
vorig jaar. De alternatieve han
del kijkt terug op een geslaagde
Sinterklaasomzet.
Alhoewel niet alle alternatie
ve winkeliers hun omzetcijfers a
la minute op een rijtje hebben
staan zoals hun commerciële
vakbroeders in de 'gewone' de
tailhandel, is duidelijk dat er
over de hele linie sprake is van
een omzetstijging van om en na
bij de 10 procent. Vooral duur
dere luxe-artikelen zijn dit jaar
in trek, ook in de alternatieve
handel. Sieraden, kunstvoor
werpen en dure kleding zijn veel
verkocht.
SOS-wereldhandel, de gros
sier in produkten uit de Derde
Wereld, noteerde in oktober,
toen de winkels het grootste
deel van hun Sinterklaasinko
pen moesten doen, een omzet
stijging van ruim twintig pro
cent vergeleken met oktober vo
rig jaar.