Straf ziekenhuizen
na illegale operaties'
Rode Kruis mee naar Moskou
Sluit Borssele en Dodewaard
Vrij spel activisten langs de spoorlijn
BaaMëD
Lobbyen heeft
zin en is nog
eerzaam ook
Kamer fluit d'Ancona terug
Ondernemers
ongerust over
parkeerbeleid
Tuchtschool voor staafgooier
HUB RFrFURM eORLRCTIOl
WOENSDAG 5 DECEMBER 1990
BINNENLAND
PAGINA 3
PvdA hekelt transplantaties zonder toestemming
DEN HAAG (ANP) De PvdA ergert zich aan ziekenhuizen die zonder toestemming
nieuwe grote operaties uitvoeren. PvdA-woordvoerder Van Otterloo zei gisteren bij be
handeling van de begroting Volksgezondheid dat ze daarvoor niet mogen worden be
loond. Volgens hem is een soort guerilla aan de gang waarbij ziekenhuizen, hoewel (nog)
niet toegestaan, bij voorbeeld toch met longtransplantaties beginnen.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Lobby
en is een geaccepteerde bezigheid
om deelbelangen vanuit het be
drijfsleven. non-profit organisaties
en gemeenten in 'Den Haag' voor
het voetlicht te brengen. Topambte
naren hebben er dan ook geen enkel
probleem mee om de een na de an
dere delegatie te ontvangen. Dat
blijkt uit het boek Lobbyenhoe
werkt "t, een anonieme enquête on
der 150 ambtenaren, dat vanmiddag
is aangeboden aan minister An-
driessen (economische zaken).
Bij ambtenaren bestaat een posi
tieve houding tegenover lobby-acti
viteiten. Ze vinden het een eerzaam
en geaccepteerd beroep. Lobbyen
draagt bij aan een goede, evenwich
tige besluitvorming en levert bo
vendien vaak nuttige informatie en
goede argumenten op die borg
staan voor een zorgvuldige belan
genafweging. Daarbij zal ongetwij
feld meetellen dat lobbyen in Ne
derland bijna nooit een agressief ka
rakter heeft. Lobby is echter niet
onmisbaar of van doorslaggevende
betekenis, aldus het leeuwedeel van
de ondervraagde beleidsambtena-
Hun functies variëren van secre
taris-generaal. raadsadviseur van de
premier tot directeur en afdelings
hoofd. Bijna vijftig procent reageer
de op de enquête. Veertig procent
stuurde volledig ingevulde enquê
te-formulieren terug. De onder
zoeksresultaten kunnen als repre
sentatief worden beschouwd, aldus
het boek van prof. dr. Van Schende-
len, B. Pauw en de inmiddels over
leden W. Bennis.
Minder uitsgeproken zijn de on
dervraagde ambtenaren over de be
tekenis van de lobby-activiteiten
voor hun eigen besluitvorming.
Van hen erkent 31 procent zonder
lobby niet goed te kunnen functio
neren. 24 Procent zegt dat lobbyen
geen grote invloed heeft op het ei
gen handelen, maar 14 procent zegt
van wel.
Van Otterloo benadrukte dat zie
kenhuizen die de voorschriften
hebben ontdoken, uiteindelijk ook
niet mogen worden aangewezen om
in de toekomst de "legale" trans
plantaties uit te voeren. "Daarmee
beloon je het slechte gedrag en no
dig je andere ziekenhuizen uit om
op dezelfde wijze aan het systeem te
rammelen". Longtransplantaties
worden pas volgend jaar officieel
toegestaan, maar het Antonius Zie
kenhuis in Nieuwegein heeft er al
twee uitgevoerd.
Ook het CDA vindt dat moet wor
den voorkomen dat de Kamer met
haar besluiten achter de ontwikke
lingen aanloopt. Woordvoerster
Mulder-Van Dam suggereerde, in
grepen als hartlongtransplantatie
en het aanbrengen van een mecha
nisch kunsthart nu al aan een ver-
DEN HAAG (ANP) - De stopzet
ting van 2,4 miljoen gulden subsidie
aan de Stichting Schoolinternaten
Nederland per 1 januari en dus mid
den in het schooljaar, kan in de
ogen van de Kamer geen genade
vinden. De kinderen moeten het
schooljaar kunnen afmaken
gunning te binden, zodat een zie
kenhuis dat ermee begint, kan wor
den aangepakt.
Tijdens het debat kwam ook de
stelselwijziging weer uitvoerig aan
bod. Het CDA wil de reorganisatie
van de gezondheidszorg en ziekte
kostenverzekeringen "een faire
kans" geven, maar blijft voorwaar
den stellen aan verdere medewer
king. Zo moeten er meer prikkels
komen voor kostenbeheersing (on
der meer via eigen risico's en pre
mies als er een "brede" basisverze
kering komt). Kamp (WD) herhaal
de het standpunt, dat bij een
"breed" basispakket een hogere,
vaste (dus niet van het inkomen af-
ode kwaliteit", hankelijke) premie hoort. D66
"stelde D66~Kamerlid Versnel ter- steunt de plannen van het kabinet,
maal geen inzicht
wijl buiten enige honderden op-
vangmedewerksters voor salaris-
verbetering demonstreerden.
De minister kreeg ook felle kri
tiek te verduren over de wijze waar
op zij negen miljoen gulden op
r wil wel dat gemeenten
bij de verdere uitwerking
een belangrijker rol krijgen: sprei
ding, samenhang en planning van
de zorg kan niet worden overgela-
verzekeraars en "zorgaan-
toekomst van de scholen moet eerst mingsinstituten wil bezuinigen. De bieders",
grondig worden onderzocht. PvdA vindt dat er voor die bezuini- Staatssecretaris Simons ant-
Dat bleek gisteren bij behande- ging eerst "duidelijke inhoudelijke woordt de Kamer morgen. Hij zal
ling van de welzijnsbegroting. De en bedrijfsmatige uitgangspunten" J
Tweede Kamer vuurde een reeks moeten worden geformuleerd,
ragen af op minister d'Ancona d'Ancona antwoordt vandaag op de
(wvc). Onbegrip bestond ook
het besluit om ruim een miljoen gul
den te bezuinigen op vrijwilligers
werk. Dit kan zomaar niet, vonden
PvdA en CDA. De minister moet
eerst maar eens met (beloofde) nota
voor vrijwilligerswerk komen,
voordat beleidskeuzes worden ge
maakt.
Een van de organisaties die
slachtoffer dreigt te worden is SOS,
de federatie van telefonische hulp
diensten. De provincies willen de
subsidiëring van de federatie, die
onder meer voor trainingen van de
vrijwilligers zorgt, niet overnemen.
De Kamer wil duidelijkheid over
wat de minister hieraan wil doen.
Een ander heikel punt was de kin
deropvang. "Loopt de kinderop
vang of loopt het niet? Dat lijkt de
grote vraag te zijn. Er is onduidelijk
heid over het volume, er is ruzie
over de financiering en er is al hele-
WVC: extra geld
voor strijd tegen
ldndermishandeling
DEN HAAG (ANP) - Voor de be
strijding van kindermishandeling
wordt volgend jaar 2,6 miljoen extra
beschikbaar gesteld. Het geld is no
dig voor aanvullende maatregelen
om mishandeling te voorkomen en
beter te signaleren. Dit schrijven
minister d'Ancona (wvc) en haar
staatssecretaris Simons aan de
Tweede Kamer.
Het ministerie van wvc vindt dat
de overheid nooit alleen verant
woordelijk kan zijn voor het bestrij
den van kindermishandeling. Daar
voor is in de hele samenleving een
mentaliteitsverandering nodig.
Verder schrijven d'Ancona en Si
mons dat er meer aandacht moet
komen voor de omgeving van
slachtoffer èn dader. Minister en
staatssecretaris vinden samenwer
king van verschillende instanties en
hulpverleners daarvoor noodzake
lijk.
Binnenland kort
Verkeersdoden
In het Brabantse Sint-Oedenrode
zijn gisteravond een 33-jarige man
en zijn 7-jarig dochtertje uit Veghel
omgekomen bij een verkeersonge
luk. De 29-jarige echtgenote en een
3-jarig dochtertje raakten zwaar ge
wond. Het ongeluk onstond door
dat een tegenligger in de berm raak
te, te scherp corrigeerde en op de
linkerrijbaan terechtkwam. De ver
oorzaker van het ongeluk raakte
ook gewond.
Brand
Een felle brand heeft vannacht in
Heerenveen vier woningen en een
bandencentrum voor auto's in de as
gelegd. Niemand raakte gewond.
De oorzaak van de brand is onbe
kend.
Kindermoord
De Amsterdamse rechtbank heeft
gisteren een 65-jarige Amsterdam
mer veroordeeld tot 1 jaar cel en tbs
met dwangverpleging wegens
doodslag en poging tot doodslag.
De man, die lijdt aan dementie en
een concentratiekampsyndroom,
kreeg op 14 april op een drukke
markt in Amsterdam ruzie en stak
een man met een mes. De tienjarige
zoon van de man werd zo kwaad dat
hij de Amsterdammer aanviel. Die
stak het jongetje vervolgens dood.
Drempel
Buschauffeurs die dagelijks door
het centrum van het Drentse Rolde
rijden, mijden die gemeente op 17
december. De actie is een protest te
gen de "veel te hoge verkeersdrem
pels" in Rolde, die bij de buschauf
feurs tot rugklachten zouden lei
den. Gebeurt er niet snel iets, dan
willen de chauffeurs helemaal niet
meer door Rolde rijden.
kritiek.
dan ook ingaan op vragen over de fi
nanciële tekorten bij de regionale
instellingen voor ambulante geeste
lijke gezondheidszorg (RIAGG's).
DEN HAAG (ANP) - Het Rode
Kruis zal binnenkort deelnemen
aan de missie die vanuit Den Haag
naar Moskou wordt gestuurd om de
voedselsituatie ter plaatse te onder
zoeken. Dit stelde voorzitter Braks
van het Comité van aanbeveling
voor voedselhulp aan de Sovjetunie
gisteren in Den Haag op een geza
menlijke persconferentie met Va-
dim Zagladin, adviseur van Sovjet
president Gorbatsjov die naar Ne
derland is gekomen om informatie
te verschaffen over de toestand in
zijn land.
De Nederlandse hulp zal gericht
zijn op het Lenin-district in Mos
kou, het oudste stadsdeel waar een
miljoen nogal arme mensen wonen.
De behoefte aan voedsel is het
grootst bij alleenstaanden, vooral
arme bejaarden die verborgen leven
en nergens om vragen. Braks: "De
actie is gericht op krepeergevallen
in achterkamertjes".
Het is de bedoeling dat de hulp in
januari op zijn bestemming terecht
komt. Dat is de zwaarste winter
maand, aldus Braks. Indien noodza
kelijk zullen er andere hulpacties
moeten komen. Braks voorziet na
melijk dat de situatie in maart en
april nog nijpender zal zijn omdat
dan alle voorraden op zijn.
"De Nederlandse hulp zal van
zeer groot economisch belang zijn
voor degenen die onder de armoe
degrens leven. De hulp mag dan
ook alleen bij die mensen terecht
komen", zo onderstreept Zagladin.
Hij geeft evenwel toe dat met de
hulp de problemen niet worden op
gelost.
Een van de grootste problemen is
de voedseldistributie, maar Zagla
din hoopt dat binnen acht maanden
een beter systeem zal worden opge
zet waardoor de steden weer van le
vensmiddelen kunnen worden
Tegen die tijd moeten ook
obstakels als de oude bureaucratie
en "anti-democratische krachten"
grotendeels uit de weg zijn ge
ruimd. Op de vraag of het niet raad
zamer zou zijn de Sovjetunie de hel
pen met voedseldistributie dan met
voedselpaketten, zei Zagladin dat
daarmee de armsten niet op tijd
kunnen worden geholpen.
Zagladin:
...binnen acht
maanden beter
systeem voor
voedseldistribu
tie...
(foto ANP)
DEN HAAG (ANP) - PvdA, D66 en
Groen Links, samen een meerder
heid in de Kamer, zijn zo verontrust
over het onlangs uitgelekte rapport
van het Energiecentrum Nederland
(ECN) dat zij de kerncentrales Bors
sele en Dodewaard willen sluiten
tot onderzoek is verricht naar even
tueel ontploffingsgevaar. Dit blijkt
uit schriftelijke vragen aan minister
De Vries (sociale zaken).
Het ECN-rapport, dat nog niet
openbaar is, zou "met de hoogste
GOKVERSLAVING - Een meer
derheid van de Kamer eist dat
staatssecretaris Simons (volksge
zondheid) geld beschikbaar stelt
voor hulp aan mensen die zijn ver
slaafd aan gokken. Eerder dit jaar
werd al een motie van die strekking
aangenomen, maar nu blijkt dat Si-
legd.
DEN HAAG (ANP) - De organisa
ties voor het midden- en kleinbe
drijf NCOV en KNOV zijn "ernstig
verontrust" over het voorstel van
minister Maij-Weggen (verkeer) om
de parkeermogelijkheden bij win
kelcentra te beperken.
De minister zei maandag in de
Kamer dat ze het aantal parkeer
plaatsen aan een maximum wil bin
den bij bedrijven en winkelcentra
die goed per openbaar vervoer be
reikbaar zijn. Verder wil ze het par
keren flink duurder maken. Op die
manier wil Maij-Weggen de groei
van het autoverkeer verminderen.
In het vooijaar komt ze met een no
ta Parkeerbeleid.
Volgens het NCOV komt door het
terugdringen van de parkeermoge
lijkheden de bereikbaarheid van de
winkelcentra in gevaar. Dat zou de
economische situatie van de detail
handel en daarmee de werkgelegen
heid aantasten. De organisatie
vreest vooral voor "toch al zware
positie van de detaillisten in de
grensgebieden".
Het KNOV vindt dat regionale be
stuurders zelf plannen moeten ont
wikkelen voor een gemeentelijk
parkeerbeleid, waarbij ze nauw met
de detailhandel zouden moeten
overleggen. Inmenging van het rijk
is daarbij volgens het KNOV over
bodig. De autolobby Bovag/RAI is
"geschrokken" van het voorstel om
parkeren "onbetaalbaar" of "vrij
wel onmogelijk" te maken. De orga
nisatie spreekt over "struisvogelpo
litiek, die het probleem alleen ver
groot".
Upnieuw meer dan
2000 asielzoekers
UTRECHT (ANP) In november
hebben volgens het ministerie van
justitie 2.032 mensen in Nederland
een asielverzoek ingediend. Het is
de vierde keer dit jaar dat het aantal
asielzoekers in een maand de twee
duizend overschrijdt.
Justitie heeft over de eerste elf
maanden van dit jaar 19.141 asiel
verzoeken geteld. Met nog een
maand te gaan komt het totaal naar
verwachting rond de 21.000 uit. Vo
rig jaar noteerde justitie 13.898 asie
laanvragen.
Het aantal asielzoekers uit Oost-
europese landen is vorige maand
fors gedaald, ook al steeg het aantal
Roemenen weer van 185 naar 223.
Hoog in de 'top tien' staan Srilanka-
nen (366 in november) en Iraniërs
(218).
actorkern optreden als koelwater trale in werking mag blijven. De en-
wordt toegediend. Het ECN zou er quéte werd gehouden voordat het
niet zeker van z«n dat de reactor- ECN-onderzoek uitlekte,
kern daardoor niet beschadigd
wordt, aldus PvdA'ers Feenstra en
Zijlstra, die de vragen aan De Vries
hebben opgesteld. De Kamerleden
eisen in ieder geval nader onder
zoek van de "gecontroleerde bom-
men". Tot die tijd moeten ze wor- AMSTERDAM (ANP) - Het Am- hij zijn straf inmiddels heeft uitge-
den gesloten Het liefst onmiddel- sterdamse gerechtshof heeft in ho- zeten. Zijn advocate herhaalde gis-
lijk, maar uiterlijk bij de volgende êer beroep de 18-jarige jongen, die teren haar verontwaardiging over
-27 september 1989 een ijzeren staaf de poging van Ajax om via een ci-
gooide naar de Oostenrijkse keeper viele piocedure 500.000 gulden op
de buurt tijdens de wedstrijd Ajax-Austria haar cliënt te verhalen. De club
~v,.^ele blijkt Wien, veroordeeld tot vijf maanden werd
de centrale accepteert, tuchtschool.
splijtstofwisseling (in het voorjaar).
Uit een enquête onder de bewo
ners van de drie dorpen
van de kerncentrale Borssele blijkt
De straf is gelijk a
vijfde van de bewoners is dan ook jongen eerder kreeg opgelegd
die naast zich heeft neerge- tegen de toekomstige vestiging
Covra, de centrale voor opslag
aanleiding van het staaf-
incident een jaar uitgesloten van
Europees voetbal. De advocate
die welke de meent dat die straf ook te wijten is
cabaretier Freek de Jonge, die
verkeerd
LELYSTAD/LEIDEN ANPStevig staat Adriana op de benen, het eerste
genetisch gemanipxdeerde kalf ter wereld. Het Instituut voor Veeteeltkun-
dig Onderzoek in Lelystad en Gene Pharming Europe bv in Leiden spoten
een paar maanden geleden een in het laboratorium ontwikkelde stof in de
rundereicellen. Die combinatie werd ingebracht in een koe en leverde
Adriana op. De hoop is nu dat de laboratoriumstof zich heeft gehecht aan
het erfelijk materiaal van het kalf en de ziekte mastitis, uierontsteking, kan
voorkomen.
Volgens Gene Pharming is het uitgesloten dat de gezondheid van de mens
door dit soort proeven in gevaar komt. Het (ingebrachte) eiwit is gemaakt
in een melkklier. Daardoor is het uitgesloten dat het ooit in de bloedbaan
van de koe terecht kan komen. Het eiwit zal gewoon verteren en via natuur
lijke weg uit het lichaam van de koe verdwijnen. Bovendien heeft een koe
meer dan 100.000 genen. Wij hebben er daar slechts één aan toegevoegd.
Dat verklaart ook dat dit kalfje er heel normaal uitziet". (foto ANP)
Van onze correspondent
Ger Dijkstra
DEN HAAG - De spoorwegpolitie
begeleidt alle 150 treinen, die deze
maand Amerikaans militair mate
rieel voor het Golfgebied vervoeren
door Nederland. Toch zijn acties
niet te voorkomen. Gisteren werd
een spoorwegovergang bezet.
Maandag brandde een schakelkast
van de Nederlandse Spoorwegen
uit. Een aanslag op een andere scha
kelkast mislukte omdat de bom
vroegtijdig werd ontdekt.
Uitzonderlijk
"Het is heel uitzonderlijk dat men
sen van ons meerijden op goederen
treinen", zegt J. Witteman, hoofd al
gemene zaken van NS en belast met
spoorwegpolitie. Voor de 400 men
sen van de spoorwegpolitie bete
kent het militaire transport een aan
zienlijke verzwaring van de toch al
hoge werkdurk. Deze politiemen
sen draaien nu al per drie weken
twee keer weekend-diensten. "We
hebben op zaterdag en zondag de
handen al vol aan de voetbalwed
strijden", aldus Witteman.
De spoorwegpolitie wordt soms
getipt door de Binnenlandse Veilig
heidsdienst over mogelijke acties.
"Dat past binnen de doelstelling
van de BVD. Met vandalisme door
voetbalsupporters houden wij ons
niet bezig, wel met terreurgroepen
die de maatschappij willen ont
wrichten door bij voorbeeld het
treinverkeer te ontregelen", aldus
een woordvoerder van de veilig
heidsdienst. Het optreden tegen ac
tivisten laat men overigens over aan
(spoorweg)politie en justitie. De
BVD moet vooral worden gezien als
een soort waakhond. Of deze keer
ook alarm is geslagen blijft in het
midden. Daarover laten noch de
BVD, noch de NS zich uit.
Verder dan begeleiding van de
transporten kunnen en willen de
Nederlandse Spoorwegen niet
Geheim sabotageboek in omloop
ROTTERDAM (ANP) Onder de actievoerders die het transport van
Amerikaans militair materieel per trein naar Rotterdam willen vertra
gen, circuleert een geheim sabotagehandboek in stencilvorm. De Rot
terdamse Stads-TV toonde het boek, vol instructieve tekeningen, giste
ren. Als actiemiddelen worden genoemd trekken aan de noodrem,
maar ook het op perrons doorsnijden van remslangen van wagons.
'Steek schakelkasten van overwegbeveiliging in de fik', 'Bevestig duis
tere pakketten met elektrische draden, een zak poedermelk en een bat
terij aan de rails' en 'Maak kortsluiting tussen de bovenleiding maar
pas op', zijn een paar van de 'aanbevelingen'. Het draaiboek stelt de ac
tivisten ook gerust: "Wees niet bang voor ongewilde ongelukken met
treinen, de NS heeft op ieder gebied goede beveiliging".
MADE» E3f "Ff 1Fq¥ fF)¥oWc\Ti
Bewust gekozen, zeggen meubelen
wie U bent. Engelse stijlmeubelen,
traditierijk en tijdloos van vorm.
vervolmaken het bete
Meubelen
3 interieur.
•mdt u de meest veelzijdige
collectie Engelse stijlmeubelen uit
The Re-Fum Collection die uw
woning dat bijzondere accent van
voornaamheid oeven.
IS MEUBELPROMENADE KATWUK
gaan. "Technisch gezien kunnen we
100 procent veiligheid garanderen.
Maar dan heb ik het wel over een
normale bedrijfsvoering. Tegen sa
botage kunnen we weinig doen,
maar dat geldt ook voor bij voor
beeld een vrachtauto, die op een
overweg blijft steken. Daarvan weet
je ook dat het kan voorkomen, maar
het uur waarop weet je niet, net zo
min als de plaats", zegt Witteman.
Activisten hebben vrij spel langs
de spoorlijnen in Nederland. Net
zoals niet is te voorkomen dat kin
deren spelen in de spoorwal, is het
niet te voorkomen dat zij hun slag
slaan. Het spoorwegnet is zo'n 2.800
kilometer lang en wordt slechts
"beveiligd" door simpele afrasterin
gen en spoorsloofies. Daar stapt ie
dereen zo over- of doorheen.
NS beperken zich dan ook vooral
tot het binnen de perken houden
van de gevolgen van de schade. En
dat valt niet mee, want treinverkeer
ondervindt al snel vertraging. Het
onklaar maken van een schakel
kast, zoals maandag gebeurde bij
Best, betekent dan ook al snel dat
de treinen in een deel van het land
niet meer op tijd rijden.
"Ons spoorwegnet is erg lang en de
ondergrond beslaat een oppervlak
te van een gemeente als Apeldoorn;
dat is niet 100 procent te beveiligen
tegen sabotage. Dat kan alleen als
we om de meter een mannetje neer
zetten. En dat is praktisch gezien
onmogelijk, ook al zouden we het
willen", zegt Witteman. "Alles wat
buiten gebeurt, is tamelijk open, dat
kan ik niet ontkennen. Je kunt via
iedere spoorweg-overgang zo de
spoorlijn oplopen, dat is algemeen
bekend".
De spoorwegen onderscheiden
zich wat betreft hun openheid van
andere mogelijke doelwitten. Ge
bouwen, zelfs luchthavens, zijn te
bewaken. En nutsbedrijven als de
electriciteitsmaatschappijen, heb
ben ook maatregelen genomen.
"Electriciteits-centrales kenmer
ken zich door een hoge bedrijfsze
kerheid", zegt een woordvoerster
van de SEP, de samenwerkende
electriciteitsbedrijven. "Ik kan na
tuurlijk geen details over onze vei
ligheidsmaatregelen geven, want
dan is het beoogde effect verdwe
nen. Maar veel vitale elementen zijn
dubbel uitgevoerd, zodat bij een
mogelijke aanslag op een centrale
de gevolgen daarvan heel snel zijn
op te vangen".
Als er een aanleiding voor is, dan
doen NS een beroep op de overheid
om bij te springen bij de beveiliging
van treinen of passagiers. Of de
overheid daaraan gehoor geeft, is
telkens de vraag. De NS hebben
voorafgaande aan de militaire trans
porten de overheid wel verzocht om
een versterkte surveillance door de
plaatselijke politiekorpsen. Inmid
dels is die toegezegd, zowel in Rot
terdam als in Eindhoven.
En dan geldt nog dat de spoor
wegpolitie, hoe overbelast ook,
alert kan reageren. Daardoor kon
den maandag op het station van
Boxtel explosieven bij een schakel
kast onschadelijk worden gemaakt.
Witteman: "Als je eenmaal weet in
welk gebied de saboteurs opereren,
dan is het niet zo moeilijk om uit te
zoeken welke andere doelen zij voor
ogen hebben".
