Bedje is gespreid voor 't
kleinste hotel ter wereld
De Kromme Raake in Eenrum jaar na opening een opvallend succes
ZATERDAG 1 DECEMBER 1990
PAGINA 37
door Dirk de Moor
Het mist die middag. Van plaatsjes als
Aduard, Oldenhove, Ezinge en Wehe-
den Hoorn in Noordwest-Groningen
krijg je in de auto niet veel meer te zien
dan wat schimmige contouren.
De tocht voert over kronkelige we
gen naar Eenrum. waar sinds vorig jaar
het kleinste hotel van de wereld staat.
Een donkerbruine boerenwoning met
hoekige, creme geverfde daklijst. Aan
de gevel hangt als uithangbord een ou
derwets koffertje, in sierlijk hand
schrift voorzien van het opschrift 'Ho
tel'. Geen bel. Maar we hebben gereser
veerd en de deur is open. Achter de ba
lie slaat een vrolijk kijkende, modern
bebrilde man op een koperen hotel-bel
en roept met sonoor stemgeluid: "Me
vrouw. meneer, ik heet u beiden wel
kom in het kleinste hotel ter wereld".
Vervolgens val je van de ene verba
zing in de andere. De sleutelbak achter
onze gastheer telt tenminste veertig
vakjes, maar er ligt slechts één sleutel
in. Op de houten balie zien we behalve
de koperen slagbel een stokoude, rood
koperen telefoon, een marmeren inkt-
stel met kroontjespennen en een chro
men bureaulamp. Verder in die ruimte
een krullig vormgegeven brandkast en
een bultig tweezitsbankje van gecra-
queleerd leder, een paraplu-bak en
schemerlamp van chroom, in art déco-
stijl. Voor warmte zorgt een merkwaar
dige elektrische kachel, kleurrijk en op
zichtig als een jukebox. Aan de muur
achter de balie vermeldt een oorkonde
van het Guinness Book of Records dat
dit kleinste hotel ter wereld op 16 no
vember 1989 is geopend door Henk
Vonhoff, commissaris der koningin in
Groningen.
Jubelzangen
Sindsdien hebben hier tweehonderd
stellen overnacht. En prominente een
lingen die wat rust en eenzaamheid
-zochten, zoals de hoofddirecteur van de
PTT, ir. W. Dik, die er elke maand een
nacht verblijft. In het gastenboek ech
ter zijn Ijet vooral de bruidsparen -
kraakvers of jubilerend - die jubelzan
gen over het hotel uitstorten. Vanwege
de 'vijfsterren-service' maar vooral van
wege het bed.
'Zeer geschikt voor de huwelijks
nacht
'Het was helemaal te tof in bed'.
'Na een spannende dag een span
nende nacht'.
'Heel verfrissend na 24 huwelijks
jaren'.
'Met secretaresse in bad geweest,
voor inspiratie'.
KRO's W'illibrord Frequin meldt:
'Het is echt anders'.
Elly Bloot onthult: 'Met zijn drieën
in bed en bad en het past nog ook hier'.
'Alleen al de gedachte dat je man
op de 22e verjaardag van je huwelijk
een heel hotel voor je reserveert komt
slechts in je stoutste dromen voor'.
Het bed moet iets bijzonders zijn. En
dat is het ook. Een donkerrood geverf
de. ruim drie meter brede bedstede. In
de houten wand aan het voeteneind be
vindt zich een tv-toestel van het merk
Bush, bouwjaar 1932, met afstandsbe
diening en een moderne wekkerradio.
Het blijkt dat in de oude kast een nieuw
kleurentoestel is ingebouwd.
Je stijgt via openslaande deuren in de
zitkamer de bestede in en ziet dan
meteen twee deuren aan de andere
kant. Daaraan hangen twee witte nacht
gewaden op hangertjes klaar, met
slaapmutsen. Doe je deze deuren open
dan beland je in een badkamer, met een
bad in de vorm van een visboot, waarin
makkelijk twee personen kunnen
plaatsnemen. Spiegels aan het plafond,
aan de badkamerkant van de bedstede
deuren en boven de twee ronde, in
zwart marmer verzonken wastafels mét-
stijlvolle Franse kranen. De bez,oeker
kan het lichaam nu eindelijk eens tot in
alle uithoeken op hobbels en kreukels
inspecteren. Een gevarieerde verzame
ling wegwerp-toiletspullen ligt gereed:
douchekapjes, een scheerset, zakjes
shampoo, badschuim en mini-tanden
borstel-setjes. Alles stijlvol verpakt
maar helaas niet bedrukt met een eigen
hotel-embleem.
De gast gebruikt het ontbijt in een
apart vertrek. Op een antiek fornuis,
mintgroen en zwart geëmailleerd, con
form de kleurstelling van vrijwel het
hele hotel-interieur, staat een grote
schaal fruit klaar. Via een dienstingang
of een doorgeefluik aan de achterzijde
kan het ontbijt worden binnenge
bracht. De wc oogt authentiek, met ou
derwetse houten deuren en betimmerd
voorportaaltje, maar de boeren-poep-
doos blijkf te zijn vervangen door een
modern spoeltoilet.
gen helemaal uit hun bol en zijn twee
dagen gebleven. Via de KLM en WV
hebben we meer buitenlandse slapers
gehad. In de verste verte hebben we
niet kunnen bevroeden dat het hotelle
tje zo'n succes zou worden".
Zo'n hotel mag leuk zijn. het zou
toch wel plezierig zijn als u meer men
sen onderdak kon bieden.
"Het is en blijft een liefhebberijtje.
We hebben er een ton in geïnvesteerd,
omdat we het leuk vonden. Een archi
tect ontwierp het art deco-achtige inte
rieur. Voor de spullen struinden we
rommelmarkten af. Twee kunstschil
ders maakten de fresco's in de zitkamer
op de bedstede en in de hal. En al dat
geld komt er natuurlijk niet zo een-
twee-drie uit. Wij bieden een vijfster-
renservice, maar zijn geen echt zaken-
hotel. Er is geen telex of fax, en het ho
tel heeft een geheim nummer, juist met
het oog op de privacy van onze gasten.
Je kunt alleen naar buiten bellen met
het oude toestel op de balie. Inkomen
de gesprekken gaan via het restaurant.
Het exclusieve zit 'm in het bezit van
die ene sleutel: een heel hotel voor je
zelf. En dan natuurlijk de absolute
rust".
"Wij berekenen 250 gulden voor een
overnachting met ontbijt, je betaalt 300
voor onbeperkt gebruik van het barre
tje in de kamer en 350 als er een flesje
champagne bij het ontbijt komt. Voor
100 gulden meer heb je een retour Gro
ningen per Rolls Royce. In klasse-ho
tels betaal je voor de bruidssuite al
gauw 500 gulden, in het Kurhaus zelfs
1800. Ik kan je wel verklappen dat in
onze bedstede regelmatig bekende ar
tiesten slapen, maar ik mag hun namen
niet noemen en ze staan ook niet in het
gastenboek. Ze zijn als de dood dat bij
hun volgende bezoek een verslaggever
van Privé voor de deur gaat liggen".
Stappers
Eenrum telt drie cafëss. "Een dorp van
stappers, een buitenbeentje in deze
overwegend gereformeerde streek",
zegt Jaap Smit. Hij attendeert ons ook
op het arboretum van de plaatselijke
notaris mr. C. N. Smit. Daar groeien
achttienhonderd boom- en struiksoor
ten en bovendien kom je door dat park
in een gemeentelijk bos van acht hecta
re, voorzien van hertenkamp, trimbaan
en fietspad. Ook kunnen we de klom
penmakerij van vader en zoon Van der
Meulen bezoeken. Daar zou de 'trip
klomp', met leren riem over de wreef in
vroeger jaren zijn uitgevonden.
Nog een laatste blik op de verlaten
straat en dan gaan de linnen jalouzieën
van onze hotelkamer omlaag. De deu
ren van koelkast en bedstede zwaaien
open, het feest begint nu echt. De ver
jongde Bush-tv aan het voeteneinde
wordt al gauw het zwijgen opgelegd. De
vering van de matras is fluweelzacht,
alsof je op mos ligt.
Te 05.24 uur (groene cijfers van de ra
diowekker aan het voeteneind) snijdt
een mes door onze diepe slaap. In een
aanpalend pakhuis weerklinken zware,
smakkende klappen. Vermoedelijk
wordt gegooid met zakken meel van de
korenmolen die achter ons hotel naast
de mosterdmakerij staat. Na een mi
nuut of tien houdt het geluid op. We
ademen weer stilte in. Nog even de ver
re roep van een haan, dan zuigt de ma
tras ons weer op in de donkere feestza
len van de slaap.
Te 9.15 uur is in de gang even een
licht geritsel waarneembaar. Kijken wij
een minuut later in de ontbijtkamer,
dan staat daar een bijna belachelijk
overdadig gevulde tafel: brood en beleg
in vele vormen en soorten, koffie, thee,
vers geperst en schuimig geklopt si
naasappelsap en een fles champagne in
de koeler. Tafeltje dekje. Tijdens het
eten kijk je elkaar aan en je beseft in
eens dat er iets vreemds aan de hand is:
we zitten te fluisteren en beginnen te
giechelen. Nog niet gewend aan zo'n to
tale stilte.
Het kleinste hotel ter wereld, precies een jaar geleden
geopend in het Groningse Eenrum, is een opvallend
succes. De twee broers die het exploiteren boekten tot
nu toe tweehonderd overnachtingen. Het zijn vooral
bruidsparen die er op af komen. Desgewenst worden
zij met een Rolls Royce bij station Groningen afge
haald. In het gastenboek bejubelen de overnachters
het enorm brede en zachte bed in de ouderwetse bed
stede, waarin twee nachthemden en slaapmutsen voor
de bezoekers klaar hangen. Hotel 'De Kromme Raakq'
heeft weliswaar slechts één zit-slaapkamer, maar
biedt in menig opzicht wel de service en het comfort
van een vijfsterren-hotel. Wij probeerden het eens een
nacht.
Klaas (l) en Jaap Smit voor
hun hotel: Dit is eigenlijk
alleen maar opgezet als trek-
kertje voor ons restaurant en
museumFoto onder: de
enige zit-slaapkamer met
HET BED. (foto-s gpd)
Een hotelbar blijkt te zijn wegge
werkt in het schrijfbureau dat in de zit
kamer staat. Keuze uit tal van drankjes.
Op de schoorsteenmantel trekt een
vaas vol groene kunst-tulpen waarin
kerstverlichting brandt de aandacht en
in een hoek staat een kostbaar stuk
speelgoed: een zeldzame, uit 1933 date
rende Mc Michaël Twin Supervox ra
dio. Het ding produceert slechts vage,
krakerige geluiden. In een andere hoek
een bak vol lectuur en een spellendoos
uit de jaren dertig. Alle lichtknopjes
zijn ouderwets: van zwart bakeliet, met
een stevige klik. In elk vertrek tref je art
déco- en art nouveau-achtige effecten
aan, met een daarbij harmoniërend be
hang.
Sleutel
Onze gastheer. Jaap Smit (35), overhan
digt ons de sleutel: "Het hotel is deze
nacht van u". Hij geeft ons zijn tele
foonnummer in Groningen en wijst er
op dat we hem indien nodig 's nachts
kunnen bellen. Dan is hij er binnen
twintig minuten. Maar het echtpaar
Lammert en Klaasje Bakker, dat aan de
overzijde behalve een winkel in huis
houdelijke artikelen ook het VVV-kan-
toortje beheert, functioneert als nacht
portier. Wie heel laat zonder sleutel arri
veert kan nog daar terecht.
Jaap Smit barst los over Hotel De
Kromme Raake, een bedenksel van zijn
broer Klaas (39). De naam is afgeleid
van enkele zo geheten riviertjes in de
omgeving. "Laat ik u eens een voor
beeld geven van onze mogelijkheden.
De directeur van een bedrijf uit Amstel
veen jubileerde. Het personeel belde
ons en we maakten een plan. We stuur
den de directeur en zijn vrouw twee
eerste klas-treinkaartjes Groningen,
namens zijn personeel. Hij had geen
idee wat er verder ging gebeuren. We
haalden die mensen op met een Rolls
Royce. Brachten hen naar ons hotel.
Daar stonden fietsen klaar en een goed
gevulde picknick-mand. Er op uit dus
maar. Want dit is, als die mist weg is,
echt een schitterende streek hoor. 's
Avonds een super-diner in ons restau
rant en de volgende dag hebben we die
mensen met een picknicktafel, lekker
eten, champagne in de koeler en lec
tuur in het zonnetje neergezet op de
dijk bij Lauwersoog, met schitterend
uitzicht op de Waddenzee. Zo regelen
we heel veel. Je kunt ook met een antie
ke Ford of een ouderwetse Mercedes
worden opgehaald en rondgereden.
Veel kinderen bieden hun ouders zoiets
aan als de vijftig jaar zijn getrouwd. En
als mensen hun bruiloft vieren in ons
restaurant dan krijgen ze de overnach
ting in De Kromme Raake voor niks".
De broers exploiteren sinds drie en
een half jaar Abrahams Mosterdmake
rij annex museum en restaurant, in een
gerestaureerde boerderij vlak bij het
hotel. Het restaurant heeft een uitge
breide kaart, maar de specialiteiten zijn
mosterdsausjes en zwaar op de ongeoe
fende maag liggende streekgerechten (f
15.-) met spek, worst, gedroogde appel
tjes. mosterd en bonen.
"De Vereniging van Artsen Automo
bilisten komt bij ons een keer per iaar
speciaal voor de streekgerechten. We
krijgen bijna elke dag grote gezelschap
pen in huis: 45.000 bezoekers per jaar.
Meestal combineren ze het bezoek aan
ons museum en restaurant met andere
attracties en bezienswaardigheden in
de omgeving, zoals de zeehonden-crè
che. Ook komen er heel veel wadlopers
in ons restaurant. We kunnen tweehon
derd mensen tegelijk laten eten. Het ho
tel is eigenlijk alleen maar opgezet als
trekkertje voor ons restaurant en muse-
Creatief
Broer Klaas is voor zaken naar Rotter
dam. "Wij komen allebei uit het zaken
leven. Hij ging als een komeet omhoog
bij dé Mars-fabriek, ik kom uit de petro
chemische industrie en heb voor die
multinational de hele wereld afgereisd.
Klaas had er opeens genoeg van en wil
de voor zichzelf beginnen. Hij is een gi
gantisch creatief ad hoc-brein, een
trendsetter, een ideeën-man. Klaas be
gon een pannekoeken-schip. Dat werd
zo'n succes dat hij er al gauw drie had.
Daarna volgde een croissanterie met
restaurant, de eerste in Groningen.
Toen kocht hij in Belgie een oude mos-
terfabriek op en liet die op een diepla-
der naar Eenrum brengen. Hij heeft ook
nog de complete inrichting van een
Duitse mosterdfabriek cadeau gekre
gen. maar daar is tot nu toe geen plek
voor gevonden".
Hotel De Kromme Raake heeft al wel
de oorkonde die het bewijs levert van
opname in de Nederlandse uitgave van
het Guinness-boek die volgend jaar uit
komt, maar erkenning voor het interna
tionale boek is nog niet binnen. „Die
verwachten we in de loop van 1991. Ze
zijn al wezen kijken. We staan ook in de
KLM-hotelgids".
De gebroeders Smit hebben nog een
record in bezit. In het restaurant ligt
een 1,65 m. hoge fles Beaujolais opge
baard in een houten kist. Daarboven
hangt de oorkonde van Guinness:
grootste fles Beaujolais aller tijden. In
houd 36 liter. Glasblazer Jaap Deen uit
het naburige Leens vervaardigde de
fles. De commissaris der Koningin was
de eerste die hem, met veel moeite, ont
kurkte. De fles werd leeggemaakt (niet
alleen door Vonhoff) en vervolgens op^
nieuw gevuld.
"We hebben een super-relatie met
Vonhoff', zegt Jaap, "alleen jammer
dat we hem bij de opening van ons ho
tel niet in de bedstede kregen en ook
niet in nachthemd. Nee, hij voelt er ge
woon niet voor hier te logeren. Maar we
hebben wel veel andere prominenten in
huis gehad hoor. Zulke mensen worden
verliefd op de rust die hier heerst".
Kleerkasten
"We hadden ook Roberto Rossi, direc
teur van Philips in Italië als gast. Hij
kwam, op rondreis door ons land, toe
vallig langs met zijn vrouw, zag dat kof
fertje als uithangbord en riep: 'Stop
hier' tegen zijn chauffeur. Gepantserde
Mercedes. Er stapten bewakers uit, van
die kleerkasten met zwarte jassen en
hoeden. Het leek de mafia wel. Het hele
dorp liep uit. We hebben dat stel op de
fiets gezet en laten picknicken. Ze gin-
