Kohl, kanselier als n massief eikenhouten kast
MM
«MRNBNW0M6 VM JONWG
"i
Campagne kostte half miljard mark
mm-wK
TV-SERIE
BBHBBBl REPORTAGE
ZATERDAG 1 DECEMBER 1990
BERLIJN In het Westen van Duitsland kondigt een big
band zijn komst aan; in het Oosten is het de plaatselijke
blaaskapel. Aan het einde van zijn optreden klinkt het
volkslied. Ertussen drie kwartier lof op gemeenschappelij
ke prestaties, gelardeerd met licht patriottistische tintjes,
waarschuwingen tegen pessimistische doemdenkers, soci
alistische onheilsprofeten en dan een hartstochtelijk appèl
aan het 'wij-gevoel'. Aan het woord is Helmut Kohl, kanse
lier van alle Duitsers.
De organisatie van zijn tientallen Wirtschaftswunder, leeft. Dat is het
verkiezingsoptredens is bijna be
angstigend perfect. De zalen en
marktpleinen zijn vol. meestal over
vol. De geluidsinstallatie is zo opge
steld dat de tegenstanders kansloos
zijn. En de enkeling die zich deson
danks verstaanbaar weet te maken,
krijgt in het Westen steevast te ho
ren dat hij nog jong is en dat de de
mocratie ook een oppositie nodig
heeft. In het Oosten luidt het ant
woord dat de communisten het volk
40 jaar hebben geterroriseerd, maar
dat ze nu niets meer te zeggen heb
ben en hooguit nog een beetje kun
nen schreeuwen. Voor Kohl zijn
parool van onze tijd".
Kohl heeft nog andere parolen:
"Gemeenschappelijk redden we
het. En: "We maken binnen vijfjaar
bloeiende landschappen van de vijf
nieuwe deelstaten". Of: We zetten
de schouders eronder". Geen brede
visie, maar stug volhouden. Dat is
de succesformule van Helmut Kohl.
Stap voor stap heeft hij zich naar de
top gewerkt. In de acht jaar kanse
lierschap is uit de zelfingenomen
machtmens Kohl de ijskoud calcu
lerende machthebber Kohl gewor
den. Machtiger kan hij in Duitsland
deze tegenstanders de armzalige n!®J: meer worden en nu wacht de
restanten van een socialistische
dwaalleer.
Voordat hij afrekent met de oppo
sitie, eerst de rituele opkomst. Ge
middeld zeven minuten trekt Hel
mut Kohl uit voor zijn 'bad in de
menigte'. De fanfare speelt een vro
lijke mars als de Reus uit de Palts
zich breed lachend een weg baant
door het kiesvolk. Een hand hier,
een aai daar. Er is geen verkiezings
bijeenkomst of Kohl ziet wel een
paar oude bekenden. Dan legt hij
met forse schreden de laatste me-
uitdaging deze nieuwe rol ook inter
nationaal in te vullen.
Terwijl de CDU-lijsttrekker de
tienduizenden in het Westduitse
Dortmund en het Oostduitse Wis-
mar en Güstrow op monotone, iet
wat lispelende, wijze uitlegt dat de
Duiters hun eenheid te danken heb
ben aan de VS (licht applaus), aan
Gorbatsjov (donderend applaus) en
aan de vrijheidsbewegingen in de
andere Oosteuropese landen, een
korte blik terug. De ambtenaars-
zoon uit Ludwigshaven begon al op
Helmut Kohl: in acht jaar kanselierschap is uit de zelfingenomen machtme3ns de ijskoud calculerende macht
hebber gegroeid. (foto EPA)
CDU, waarin de notabelen uit kerk
en maatschappij het voor het zeg
gen hadden.
gende doel. Hij gaf zijn comfortabe
le residentie in Mainz op, terwijl hij
Kohl introduceerde ook de 'geeste
lijk-morele Wende', waarbij het j
ters naar het podium af. Resoluut jonge leeftijd politieke vrienden
zich heen te verzamelen op wie hij
in moeilijke tijden kon rekenen. Hij
ging tekeer tegen de verkalkte
neemt hij plaats achter de micro
foon alsof dat de enige plaats is
waar hij thuis hoort.
Daar troont hij hij met zijn 1 me
ter 93. Massief, de handen breed op
het spreekgestoelte. Niemand heeft
het gevoel dat daar nog plaats is
voor een ander. En zijn publiek
vindt dat dit ook zo hoort. Hier staat
een man als een massieve, zware,
Duitse, eiken kast. Je kunt er tegen
aan lopen, je kunt hem proberen te
verplaatsen: het heeft geen zin. Zijn
tegenstanders hebben allemaal
blauwe plekken of een zere rug
overgehouden aan hun pogingen
Kohl van zijn plaats te krijgen.
Kwelgeest
Geen kanselier is door zijn eigen
partij en de politieke tegenstanders
zó hard aangevallen als Helmut Ko
hl nadat hij in 1976 had verklaard
"Ik word de eerste man van dit
land". In 1982 was het zover. De ar-
rogante lacher' en wereldpoliticus zjjn eerste Momf naar d
Helmut Schmidt gaf met een ltjkwit eenwording vierd£H%lmu"t Kohl bij
gezicht de macht over aan een man verkiezingerl in de DDR op ,JS
wiens grote kwelgeest Franz-Josef i
Dat leverde hem snel de reputatie /Js oppositieïeider in het
van een gevaarlijke linkse rakker inoo
wist dat bij de verhuizing naar Bonn zin weer de hoeksteen van de maat
schappij moest worden. Een soort
van een gevaarlijke
op. die in de gaten moest worden
gehouden. Het deed hem niets. Bin
nen de kortste keren was hij fractie
leider in het parlement van de deel-
In 1982 was het dan zo ver: Hel
mut Kohl werd de jongste kanselier
van Duitsland. Zijn voorspelling
was uitgekomen en ook al mocht de
staat Rijnland-Palts, waar de CDU dwarsligge,r u.t Beieren ver-
regeerde. Kohl posteerde twee kondjgen. f Elke morgen akjk op-
geestverwanten in het kabinet en
nam middels een verrassende coup
twee jaar later de macht over.
Met zijn 39 jaren was hij de jong
ste regeringsleider in een deelstaat.
Kort daarop werd hij ook landelijk
voorzitter van de als 'kanseliersver-
kiezingsclub' omschreven CDU en
maakte er zo'n effectief werkende schap beging Kohl de ene blunder
organisatie van, dat de SPD later ja- na de andere. Hij marcheerde als
een olifant door de porseleinkast.
Berucht was zijn uitglijer in Israël,
waar hij iedereen schokte met zijn
uitspraak over de "genade van de la
te geboorte", waardoor hij dus geen
sta, vraag ik mij af: moet ik hem
steunen of laten vallen", Kohl was
kanselier en hij niet. En hij zorgde
ervoor dat na een paar jaar de rollen
waren omgekeerd: de gevreesde
Beierse leeuw was een tandeloze
schreeuwer geworden.
De eerste jaren van zijn leider-
Nederlaag
Natuurlijk liep de jonge'Streber're
gelmatig met zijn hoofd tegen de schuld zou hebben aan de nazi-gru-
muur, maar van elke nederlaag leer
de hij. In de tien jaar dat hij Rijn
land-Palts bestuurde, maakte hij
welen. Niet vergeten is het bezoek
met Ronald Reagan aan de militaire
begraafplaats Bittburg, waar ook
grote kwelgeest
Strauss eens zei "Als Kohl met pen
sioen is, schrijft hij een boek: Waar
om ik nooit kanselier kon worden".
Nu is hij het al ruim acht jaar en bij
na niemand twijfelt eraan dat ook
de komende vier jaar Helmut Kohl
de eerste man in het land zal zijn.
Helmut Schmidt erkende deze
maand dat zijn opvolger in het vere-
ningsjaar eigenlijk geen grote fou
ten heeft gemaakt en Kohls eens al
tijd aangevallen methode om pro
blemen 'uit te zitten', wordt nu ge
prezen als de hogere kunst van de
politiek.
Het is zijn hele politieke leven een
voordeel voor Kohl geweest dat zijn
tegenstanders hem schromelijk
hebben onderschat. Terwijl zijn il
lustere, sociaaldemocratische voor
gangers Willy Brandt en Helmut
Schmidt eredoctoraten verzamelen,
boeken schrijven en zich het vuur
uit de sloffen lopen om in de ge
schiedenisboeken te komen,
schrijft de afgestudeerde historicus
Kohl zelf geschiedenis. Eens zei hij:
"Mijn doel is en blijft de eenheid
van de natie". Nog vragen?
Volhouden
Op de verkiezingsbijeenkomsten
formuleert hij het wat populisti-
scher. "Wij verheugen ons over dit
gemeenschappelijke Duitse vader
land. Ik heb vroeger nooits iets an
ders gezegd dan nu en daarom hoef
ik mijn toespraken niet te herschrij
ven". En, in een toespeling op het
staatsbezoek van de ex-DDR-leider
Honecker twee jaar geleden aan
Bonn: "Ik heb hem toen gezegd dat
de Duitse eenheid zal komen en dat
de deling van ons vaderland niet
eeuwig duurt. Karl Marx is dood en
Ludwig Erhard, de vader van het
maart. Morgen gaat heel Duitsland
naar de stembus om de hereniging te
bezegelen. (foto ei*a)
de stemmen. En toen besloot Hel
mut Kohl het nog hoger op te zoe
ken: de macht in Bonn was zijn vol-
BERLIJN - De campagne voor de
eerste vrije verkiezingen in heel
Duitsland sinds bijna 60 jaar, zit
er vrijwel op. Ongeveer 60 mil
joen kiesgerechtigde Duitsers
hebben morgen de keus uit 3.696
kandidaten, die namens 40 partij
en strijden om de 656 zetels in het
vergrote parlement. De jongste
kandidaat is 18, de oudste 95,
maar die treedt dan ook aan voor
de lijst "Mondige Burgers".
Alles bij elkaar hebben de par
tijen ruim 500 miljoen mark uitge
ven voor hun campagnes en dat
betekent dat elke zetel op ruim
acht ton komt. Koplopers zijn de
christen-democraten, die waar
schijnlijk niet onder de 200 mil
joen blijven en de SPD met ruim
160 miljoen mark. Maar ook de
communisten, Groenen en libera
len hebben tientallen miljoenen
uitgegeven om hun idealen onder
het volk te brengen.
Elke Duitser heeft overigens
twee stemmen. De helft van het
aantal afgevaardigden wordt met
de eerste stem gekozen. Daartoe
is het land verdeeld in 328 kies
districten. Hier geldt het principe
van de relatieve meerderheid: wie
de meeste stemmen haalt zit in
het parlement.
De eerste stem is vooral be
doeld om de kiezers in staat te
stellen een regionale kandidaat te
kiezen. Met de tweede stem bepa
len zij de verhoudingen in het
parlement, het aantal zetels dat el
ke partij krijgt is afhankelijk van
het aantal zetels waarop een partij
middels de tweede stem recht
heeft.
Het is mogelijk dat in bepaalde
gevallen het aantal Bondsdagle
den groter wordt dan 656. Im
mers, de -met de eerste stem- di
rect gekozenen komen in ieder
geval in de Bondsdag. Daarna
worden de fracties aangevuld om
de verhoudingen volgens de
tweede stem te realiseren.
Dit fenomeen heet "Uberhang-
mandate". Met de tweede stem
wordt op een landelijke lijst ge
stemd. De verdeling van de zo ge
wonnen zetels gebeurt net als bij
ons volgens het principe van de
evenredige vertegenwoordiging.
Het is uitsluitend dank zij die
tweede stem dat partijen als de
FDP en de Groenen in het parle
ment komen. Zij zijn namelijk in
geen enkel district de sterkste
partij. Vooral de FDP is actief op
het tweede-stemfront. "Geef de
eerste stem aan een kandidaat
van de CDU, maar uw tweede
stem is voor de FDP, opdat Hans-
Dietrich Genscher minister van
buitenlandse zaken blijft",
schreeuwen de liberalen van de
daken.
Dat zint de christen-democra
ten uiteraard niet. "De FDP sug
gereert dat de tweede stem min
der waard is en dat is onzin. Juist
de tweede stem bepaalt alles",
zeggen zij. En dus plakt de CDU
de leus "Eerste stem voor de re
gionale CDU-kandidaat, tweede
stem is kanseliersstem".
Veel Duitsers zullen toch wel
weer "gedeeld" kiezen. Menig so
ciaal-democraat kiest met de eer
ste stem zijn SPD-kandidaat en
laat met de tweede zijn Groene of
liberale hart spreken, en hon
derdduizenden christen-demo
craten zullen niet anders hande
len. Dit door de opstellers van de
Grondwet onbedoelde neven
effect zal er ook zondag weer voor
zorgen dat de FDP en de Groenen
over de kiesdrempel van vijf pro
cent komen.
Dit keer gelden er zelfs twee
verschillende kiesdrempels: een
voor ex-West-Duitsland en een
voor de voormalige DDR. Dat be
tekent dat in het Westen de partij
2.4 miljoen stemmen moet heb
ben om over de kiesdrempel te
komen, terwijl in het Oosten
600.000 kiezers voldoende zijn.
De Raad van State heeft op
deze wijze de kleine nieuwe Oost
duitse partijen in bescherming
willen nemen. Profiteur is echter
ook de eens almachtige Commu
nistische Partij, die in heel Duits
land kansloos is, maar in het Oos
ten nog wel boven de 5 procent
zal komen.
«fc
Na 246 afleveringen is er een einde
gekomen aan de serie 'Cristal' op de
Spaanse televisie. En zoals het hoort
bij een populaire tranentrekker, zat
een kwart van de Spanjaarden met
een zakdoek bij de buis om het
huwelijk van de twee
hoofdrolspelers mee te maken.
Het verdwijnen van 'Cristal' uit het
dagelijkse leven van vele
Spanjaarden ging niet
onopgemerkt voorbij. Terwijl het
tweede net van de staatstelevisie een
debat uitzond over de dood van
dictator Franco, vijftien jaar
geleden, werd op het eerste net
gediscussieerd over de prangende
vraag; 'Hoe moet het nu verder met
Spanje na Cristal?'. TVE1 trok
duidelijk meer kijkers.
Om elk misverstand te vermijden,
Cristalheeft niets te maken met
cultuur met een hoofdletter. Het is
een slecht verfilmde, miserabel
gespeelde en armzalig geschreven
televisiedraak, die al in 1985furore
maakte in Venezuela en waarvan er
vele tientallen in een dozijn gaan.
De serie heeft ook inhoudelijk niets
meer om het lijf dan het breed
uitgesponnen liefdesverhaal van
Luis Alfredo en Cristina, gespeeld
door de acteurs Carlos Mata en
Duitse versie van Dries van Agts
'ethisch reveil'. Kohl liet aan het
eind van elke tv-avond weer het
volkslied spelen en eiste dat al zijn
ministers duidelijk zichtbaar de na
tionale driekleur in hun werkkamer
hadden staan. "Zo'n kanselier heb- jonnen,
ben we nu ook weer niet verdiend",
zuchtten zelfs zijn trouwste aanhan
gers.
De kritische pers lachte zich een
deuk. Allemaal banaliteiten, Duits
land op zijn smalst, commentarieer
de men. Maar Kohls filosofie is wer
kelijk dat het leven een aaneenscha
keling is van banaliteiten. Politiek
omgezet betekent dit: ideologie en
programma's kun je vergeten. De
opdracht is uit te zoeken wat de
meerderheid wil. Daar win je de ver
kiezingen mee.
Helmut Kohl heeft ook het nieu
we, vreedzame, maar toenemend
zelfbewuste 'wij-gevoel' van de
Duitsers niet uitgevonden, maar hij
erkende wel sneller dan alle ande
ren de electorale waarde ervan.
Langzaam, maar zeker verwierf hij
steeds meer respect. Echter pas na
dat de Muur was gevallen, realiseer
de iedereen zich dat Helmut Kohl
nog wel eens een hele tijd aan de
macht zou kunnen blijven.
In het door communistisch wan
beheer totaal verwaarloosde Wis-
mar zit zijn toespraak er bijna op.
Nog een paar opmonterende woor
den: "U wilde de vrijheid; die heeft
u bevochten. Nu samen met ons aan
het werk. En kunnen we de eenwor
ding financieren? De eenheid is
geen zaak van boekhouders. Het is
een historische opgave. Dit is het
uur van de solidariteit van alle Duit
sers". "Helmut. jij bent de groot
ste". roept een man. Kohl knikt,
lacht breed en verdwijnt richting
Güstrow, waar een nieuwe menige
Vriendschap
Helmut Kohl de grootste kanselier?
De geschiedenis zal het leren. Een
feit is dat hij nooit van zijn politieke
lijn is afgeweken. Kohls grote voor
beeld was Konrad Adenauer. Van
de norse, oude kanselier leerde hij
dat het opperste gebod van de chris
tendemocratische politiek was de
Duitse deling niet te aanvaarden.
Een tweede peiler van zijn politieke
comncept is de vriendschap met de
Verenigde Staten. Kohl mag dan
vrijwel geen woord Engels spreken
en nooit in Amerika hebben gestu
deerd, hij zweert bij de Transatlanti
sche relatie, die de band van dé
Duitsers met het Westen garandeert
en eventuele Duitse 'Sonderwege'
onmogelijk maakt
Verder heeft hij van de verzoe
ning met de Fransen veel werk ge
maakt. Met "mijn vriend Francois"
confereert hij bijna maandelijks en
na een opmerkelijk openhartig, on
gedwongen tv-optreden heeft hij
miljoenen Fransen voor zich ge-
"Helmut le Gaulle", meld
den de Franse kranten een dag later.
De Franse publicist Joseph Ro-
van schreef eens dat "Kohls visie op
de wereld is gebaseerd op het ge
zinsmodel". En in een portret in
'Die Zeit' heet het: "Hij voelt zich
pas thuis in de wereld, als hij op de
Eur.opese top tegen Andreotti kan
zeggen: "Jij wordt ook steeds jon
ger". Of als hij (toen nog) Margaret
Thatcher en compliment kan ma
ken over haar nieuwe mantelpak of
met Gorbatsjov in trui gehuld door
de Kaukasus kan wandelen".
Een recent voorbeeld van Kohls
behoefte aan harmonie en positief
provincialisme was de stormachti
ge begroeting van Michail en Raisa
Gorbatsjov in Kohls 'Heimat', de
i bloeiende deelstaat van. In 1975- SS-ers liggen. Bijna pijnlijk was zijn —p-
haalde zijn partij bij de verkiezin- hand-in-hand-demonstratie met
gen in de Palts bijna 55 procent van Mitterrand over de graven van Ver
dun. Helemaal pijnlijk zijn vergelij
king Gorbatsjov-Goebbels. Zijn da
gen leken geteld.
EERSTE GEZAMENLIJKE
VERKIEZINGEN IN HET
VERENIGDE DUITSLAND
59,9 miljoen stemgerechtigden
iedere stemgerechtigde stemt;
Ixvoor het district
TOEKOMSTIGE BUNDESTAG
656 zetels
Affiches
In Güstrow wachten zeker 20.000
Oostduitsers op de 'kanselier van al
le Duitsers', zoals het op de affiches
heet. Het plaatselijke hoempa-or
kest gooit er flink wat koper tegen
aan. Hard. maar niet helemaal zui
ver, wordt Helmut Kohl binnenge
haald. Hij is beter in vorm dan in
Wismar, waarschijnlijk omdat hier
tv-camera's staan opgesteld en de
CDU een vliegtuig vol journalisten
naar dit stadje heeft gestuurd.
Helemaal in de rol van internatio
naal staatsman vertelt hij over zijn
gesprekken met Gorbatsjov en
"mijn vriend Sjors Bush", meldt dat!
er in de toekomst dne industrielej
centra zijn: "Azië, met Japan en Ko-|
rea, Amerika en Europa. En binnen)
dat verenigde Europa zijn wij het
belangrijkst". Tactisch niet al te
slim, verkondigt hj de Oostduit
sers, wier economie totaal op zijn
achterste ligt, dat in het Westen de
economie bloeit, de werkloosheid
daalt en de opdraclten binnenstro
men. Je ziet de nensen denken:
"Daar kunnen wij geen brood van
bakken".
Maar Kohl maact het weer goed
als hij de bejaarden hogere pensioe
nen belooft. "Neen twee 70-jarigen.
Allebei waren ze.n 1939 op hun 19-,
de jaar soldaat. Sel dat ze de oorlog)
hebben overleed en daarna ook
nog de Russiscle gevangenschap.)
In 1954 kwamei ze terug. De een
stapte uit de tnin in zijn 'Heimat')
Frankfurt aan d; Oder, de ander in
Frankfurt aan d; Main. Als die twee
nu hun pensiom vergelijken, dan
zien ze een enarn verschil en stelt
die ene terech de vraag: Hebben!
wij dan alleen de oorlog verloren?.
Mijn antwoorcis: Nee, ik eis natio
nale solidarite; en ik ben vastbeslo
ten dat door t< zetten".
Afwachttn
Vastbesloten,s Kohl niet altijd ge
weest in zijneiding geven. Ook hij
was verrast .oor de snelle ontbin
ding van de :ED-staat. Hij wist niet
hoe hij moet reageren en deed de
eerste weke intuïtief het enig juis-j
te: afwachta. Dat had een positieve
uitwerkingwant de westerse vrien
den en de osterse nieuwe partners
keken vol rgwaan wat de Duitse
kanselier zu doen. Op 6 december
vond Mitterand dat "cher Helmut'^
zijn ideeënmaar eens moest uitleg
gen op de .uropese top.
Kohl k^am, zag, transpireerde
hevig en cerwon. "Vanaf dat mo
ment", zoïen medewerker van de
kanselier,'is hij zijn weg naar de
Wiederverinigung met de zeker
heid vaneen slaapwandelaar ge-I 1
gaan". Hi volgde zijn politieke inj
stinct, ngeerde alles en iedereen
tot grote /oede van oppositieleidei)
Vogel ertot toenemende ergernis r
van zijn oalitiepartner Genscher. r
Dat d'eenheid veel sneller zou
komen ,an verwacht, werd Kohl
duidelij'toen hij op 19 december in t
Dresdei landde. Na een blik op de z
massa'sdie het vliegveld omzoom; t
den, ws zijn conclusie: "De zaak is c
gelopei". Op weg naar het centrurr| t
zag hij iele schoolklassen en arbei'
ders, ce eigenlijk hadden moeten
werkei "want het is geen zondag")
merkt' Kohl op tegen de als ven I
steenc naast hem zittende DDR! j
premi:r Modrow. Kohl vervolgde;
"Ze gehoorzanen niet meer". En\
daarrree was voor hem de kous afjN
de DI'R was e<n aflopende zaak.
Die avond v>or de ruïne van dev)
Vrouvenkerk i Dresden beloofde0.'
Kohl de mensn niet de eenheid Zl
wel een federa^eve structuur. Daai"
vechtend tege zijn emoties, eer 3
nuchter verhaaalsof hij het zoveel X'
ste verkiezingsptreden afwerkte.
Eenheid u
Hij wist dat deiele wereld toekeek st
en dat elk word op een goudlf
schaaltje weregewogen. In Dres'.
den legde Henut Kohl de basil
voor de eenhel. "De eenheid vanFJ
ons vaderland,iffeikt met vreedzal
me middelen e net de volledige in
stemming vanalonze buurlanders
en partners", ïÉld hij de massa"1
voor. y
Helmut Kohlad geluk, hij geeflX
het zelf toe, ma hem komt de eeij^
toe exact op d iiste momenten t<
hebben geharild. Daarom koml
hij in de geschstenisboeken, ook al {5
blijft hij de onièolpen, weinig dy
namische burgnan uit de Palts eitn;
is het nog mairfwachten wat hi) J
met zijn mach gat doen.
-K
Jeanette Rodriquez. Hen overkwam
hetzelfde als de acteurs en actrices
die enige keren in Medisch Centrum
West hun gezicht mochten laten zien:
ze zijn 'beroemd' geworden. Ze
domineren de pagina's van de
populaire magazines.
Het 'blote' weekblad Interviu
publiceerde eerst een foto van
Jeanette met ontbloot bovenlijf en
vervolgens een naakt-reportage van
haar dubbelgangster, de
Canarische 'zangeres' Luz Stella,
die beweert een 'beter lichaamte
hebben dan de heldin uit 'Cristal'.
Hoe populair 'Cristal' is geweest,
blijkt uit de cijfers. De serie werd
gedurende een jaar elke weekdag
tusen half vier en half vijf
uitgezonden. Eerst op het tweede
net, waar het begin mei een
kijkdichtheid van 10,3 procent wist
te bereiken, ofwel ruim 2 miljoen
Spanjaarden. Daarna op het eerste
net, waarnaar veel meer wordt
gekeken.
Dat bleek ook, want 'Cristal' heeft
sindsdien bovenaan alle lijsten van
best bekeken programma's gestaan.
Op 20 mei bedroeg het percentage
reeds het dubbele van de dag ervoor
en de laatste afleveringen deze
maand werdenm.tr liefst door cji
26,8% van de bevdng gevolgd, j-j
ruim 9 miljoen yeonen.
De populariteitvde serie was zo L.
groot, dat het op siat rond half U
vier aanzienlijk rtiger werd. L
Warenhuizen not'den een enorme ]e
terugval in winknde vrouwen en j
het personeel weirde op het Q',
tijdstip van uitzéing de kantine
te verlaten, omdoet anders iets ig(
van 'Cristal' zou ssen. P
Een psycholoog volaarde het L
succes door de h&nbaarheid
ervan. "Spanjacen zijn
emotioneel en hulijk. 'Dallas' en
'Dynasty'gaan <T geld en
uiterlijkheden. Izijn dus minder
populair hier. 'CXal' gaat over
geluk en liefde".
Gelukkig is er aler een nieuwe
serie begonnen ->jeneens uit Z(
Venezuela en meezelfde
hoofdrolspelers. Spanjaarden i*
kunnen gaan zit voor 228
afleveringen vaeertig minuten.
Daarin weer allvat 'Cristal'
populair maakvoat sex, liefde, y
drugs en een zoconder vader.
'La dama de rodeet de serie en de,
kijkcijfers wijztp een even groot jj
succes. Alsu op-doordeweekse
middag door eepaanse stad loopi p
en het er opvalt rustig vindt, L)
lueet dan dat ddets met de siësta
te maken heeft, ar alles met
damesromans.
