Eis Vervoersbond:
3,5 pet meer loon
Organon slaat vleugels uit met nieuwe Pil
Carrièrevrouwen zoeken
mazen in het plafond
Geen ontslagen bij fusie
Rotterdamse dagbladen
't Regent oude CV-ketels!
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1990
PAGINA 5
Bonden niet eens over verdergaande atv bij NS
UTRECHT (ANP) - De vervoersbonden van FNV en CNV beginnen de cao-onderhandelin
gen bij NS (26.000 werknemers) volgend jaar februari met een looneis van 3,5 procent. In
totaal is er volgens de bonden 5,5 tot 6 procent ruimte beschikbaar om de arbeidsvoor
waarden te verbeteren. Over verdergaande arbeidstijdverkorting bij de Spoorwegen lopen
de meningen uiteen.
In de voorstellen van de FNV-bond
is 'een stap op weg naar de vierdaag
se werkweek' opgenomen. Het aan
tal roostervrije dagen moet worden
uitgebreid van twaalf tot negentien,
aldus cao-onderhandelaar J. Kos
ter. Die eis sluit naadloos aan op het
cao-beleid dat de bond ook in ande
re vervoerssectoren voorstaat.
De Vervoersbond CNV zegt "ze
ker niet in te steken op de vierdaag
se". "Verlichting van de werkdruk
en verbetering van de kwaliteit van
de arbeid hebben voor ons absoluut
de hoogste prioriteit", zei J. van der
Kamp, die daar overigens aan toe
voegde dat hij zijn collega's van de
FNV-bond niet voor de voeten zal
lopen in hun streven naar verdere
arbeidsduurverkorting.
De Vervoersbond FNV wil voorts
dat de NS elk jaar een miljoen gul
den gaan bijdragen aan het bestaan
de werkgelegenheidsfonds en het
dubbele storten in het fonds voor
kinderopvang.
De derde vakbond bij NS, de
spoorwegvakbond FSV, heeft nog
niet alle voorstellen op een rij. Vast
staat volgens J. Schoonewelle ech-
CNV Vrouwenbond:
achtergebleven
pensioen aanpassen
NIJKERK (ANP) - Vrouwen die
de dupe zijn van discriminerende
bepalingen in pensioenregelingen
moeten aanspraak krijgen op een
'restauratiepensioen'. Uit de rente
opbrengsten van pensioenfondsen
is zo'n aanvulling tot een redelijk
gangbaar pensioen gemakkelijk te
betalen.
Dit bepleit de Vrouwenbond
CNV in een vandaag gepresenteerd
zwartboek over pensioenen voor
vrouwen. Staatssecretaris Ter Veld
van sociale zaken en werkgelegen
heid zei daarbij op een studiedag in
Nijkerk dat een restauratiepensioen
wel mogelijk is, omdat het wets
voorstel over gelijke behandeling
de mogelijkheid tot voorkeursbe
handeling biedt.
Het initiatief voor zo'n pensioen
zou van werkgevers en vakbewe
ging moeten uitgaan, maar "helaas
zijn de meningen verdeeld". In de
Sociaal-Economische Raad bleken
alleen de FNV en enkele door de re
gering benoemde (Kroon-)leden
voorstander van een compenseren
de maatregel.
Pensioenfondsen hanteerden in
het verleden nogal eens voor vrou
wen discriminerende bepalingen:
uitsluiting van (gehuwde) vrouwen,
een hogere toetredingsleeftijd dan
voor mannen dan wel een lagere
pensioengerechtigde leeftijd.
Vanaf in 1993 zijn de fondsen ver
plicht mannen en vrouwen gelijk te
behandelen op grond van een EG-
richtlijn. Het wetsvoorstel dat uit
voering geeft aan deze richtlijn ligt
bij de Eerste Kamer. De pensioen
fondsen en levensverzekeraars heb
ben al aangekondigd de gelijke be
handeling eerder door te voeren.
BUHRMANN - Het derde kwar
taal 1990 is voor Bührmann-Tettero-
de (papier, grafische toelevering)
volgens plan' verlopen. De netto
winst in de eerste negen maanden
van dit jaar steeg mede daardoor
met 21 procent tot 160 miljoen gul
den. De netto-omzet nam met 6,5
procent toe tot 4 miljard.
Zeiss voegt samen
De oudste en meest befaamde Duit
se optische industrie, Carl Zeiss,
heeft gisteren aangekondigd het na
de Tweede Wereldoorlog in tweeèn
gescheurde bedrijf weer samen te
gaan voegen. Na de deling van
Duitsland, die 3 oktober jongsleden
ongedaan is gemaakt, werd het be
drijf gesplitst en afzonderlijk gere
organiseerd in Oost- en West-Duits-
land.
ABN voegt samen
De ABN-dochters NLC Autolease
en BVM Autolease worden eind dit
jaar geheel samengevoegd onder de
naam Nederlandse Leasing Combi
natie (NLC). De combinatie beheert
in totaal bijna 10.000 auto's en be
hoort daarmee tot de tien grootste
nationale leasemaatschappijen, al
dus ABN. De combinatie krijgt haar
hoofdkantoor in Leiderdorp, waar
nu al NLC Autolease is gevestigd.
Koerswinst Londen
De Londense effectenbeurs is giste
ren flink hoger gesloten onder in
vloed van optimisme over de poli
tieke vooruitzichten en de rente
ontwikkeling. De Financial Times-
index steeg met 42,6 punten tot
2170,5, een winst van twee procent.
Donderdag gingen de koersen na de
aankondiging van het aftreden van
premier Thatcher aanvankelijk ook
flink omhoog, maar de winst ging
later weer verloren.
ter wel, dat de FSV-leden niets voe
len voor verdere verkorting van de
werkweek. Schoonewelle beklem
toonde echter dat de FSV er alles
aan zal doen om als vakbonden
weer eensgezind op te treden.
Die samenwerking liep aan het
eind van het vorige cao-overleg
spaak. De FSV hield in de beslissen
de fase van de onderhandelingen
vast aan een blijvende loonsverho
ging van vier procent. De
bonden van FNV en CNV stemden
toen in met drie procent meer loon
en eenmalige uitkeringen van 500
gulden en een half procent van het
jaarinkomen.
Op 9 april organiseerde de FSV
een staking die het treinverkeer
grotendeels stil legde. Uiteindelijk
heeft de spoorwegvakbond de cao
voor 1990 niet ondertekend.
ROTTERDAM - Volgens oud-mi
nister J. de Koning van emancipa
tiezaken hebben vrouwen 'het op
merkelijke talent om de baan of stu
die te kiezen die het minst perspec
tief op een carrière biedt'. Daarom
stromen er zo weinig vrouwen door
naar leidinggevende functies, zo
vertelde hij zijn toehoorders
vrouwen die een topfunctie hebben
bgreikt tijdens het gisteren ge
houden congres 'Vrouwen aan de
top'.
Het congres in de Rotterdamse
was op de eerste plaats bedoeld om
de oorzaken bloot te leggen van de
scheve verhoudingen (17 procent
van het aantal werkende mannen
heeft een leidinggevende functie,
tegenover 5 procent van het aantal
vrouwen) en de weerstanden die
vrouwen op hun loopbaanpad on
dervinden. Maar het doorbreken
van de huidige arbeidsorganisatie
het zoeken naar 'Mazen in het pla
fond' kwam ook uitgebreid aan
bod.
Ir. M.J. Spanraft, algemeen direc
teur van de Nederlandse Herstruc-
turerings Maatschappij (Nehem),
heeft positieve ervaringen met
vrouwen 'aan de top'. Volgens hem
voelen vrouwen eerder aan of er in
het bedrijf of onder het personeel
iets 'loos' is, dan hun mannelijke
collega's.
Ook H. van den Horst - oud
hoofdredacteur Margriet en ad-
junct-directeur van de Geïllustreer
de Pers en tegenwoordig zelfstan
dig ondernemer (ze heeft een pers-,
publiciteits-, media consultancy
bureau), haakte hier op in.
Van den Horst voorbeeld van
de geslaagde vrouw plaatste
kanttekeningen bij de veelgeprezen
vrouwelijke eigenschappen die
vrouwen verondersteld worden
'mee te brengen' in hun functie:
"Laten we toch vooral de nadruk
leggen op de vakkennis en op ande
re persoonlijke kwaliteiten. Als die
persoon, die vrouw charmant, leuk
en gezellig is, is dat meegenomen.
Maar dat eeuwige criterium van
haar uiterlijk is onjuist. Je moet er
toch niet aan denken dat het uiter
lijk de toetsteen voor mannelijke
bekwaamheid zou zijn".
Wel heeft ze gemerkt dat vrou
wen, in tegenstelling tot mannen,
aanmoediging nodig hebben, een
zetje in de goede richting. Zelfheeft
ze eens in een interview gezegd "Ik
wist wel dat ik vleugels had, maar
mijn vrienden moedigden mij aan
te vliegen".
Produktie hoger
door atv bij bedrijf
in Doetinchem
UTRECHT (ANP) - De werkge
versorganisaties VNO en NCW heb
ben in hun nota over het cao-beleid
min of meer een veto over verdere
arbeidstijdverkorting (atv) aange
kondigd. Dat is kortzichting want
atv kan bijvoorbeeld in combinatie
met bedrijfstijdverlenging leiden
tot een forse stijging van de produk-
tiviteit en daar kunnen de werkge
vers garen bij spinnen, aldus voor
zitter L. Steensma van de Associatie
voor Herverdeling van Betaalde en
Onbetaalde Arbeid gisteren in
Utrecht bij de uitreiking van de
Gouden Verdeelsleutel 1990. Die
prijs kent de Associatie jaarlijks toe
voor opmerkelijke initiatieven aan
het atv-front. Bij de Associatie is
een breed assortiment vrouwenor
ganisaties aangesloten, variërend
van de Vrouwenbond FNV tot
WD-'
D. Nelemans directeur van
Dimp .Nelemans Partners, Wer
ving Selectie advies kiest voor
een andere, zakelijke benadering,
van het probleem 'Te weinig vrou
wen aan de top'. Als zelfstandig or
ganisatie-adviseur wil ze ruim baan
maken voor hoger gekwalificeerd
vrouwelijk personeel omdat bedrij
ven steeds vaker worden gecon
fronteerd met een dreigend tekort
aan arbeidsaanbod, terwijl de vraag
naar gekwalificeerd personeel
stijgt. Daarom moeten vrouwen vol
gens haar meer kansen krijgen.
Veel waarheid schuilt er in het
pasgehouden onderzoek 'Kans van
Slagen' waarin wordt gesteld dat
niet opleidingsniveau/-richting en
werkervaring een rol spelen, maar
de organisatiecultuur: de praktijk
leert dat mannen beter worden
voorbereid over een op handen zijn
benoeming tot manager, dan vrou
wen in een vergelijkbare situatie.
Vrouwen worden, als er uit interne
kandidaten wordt gerecruteerd,
van de ene op de andere dag gecon
fronteerd met een eventuele promo
tie.
Tijdens de themamiddag 'Vrouwen
ondernemen het wel' maakte mr.
drs. I. D. Sepers gisteren bekend dat
Nederland er niet goed op staat als
het gaat om vrouwelijk onderne
merschap. Terwijl in de Verenigde
Staten ruim éénderde van de onder
nemers vrouw is, is dat volgens re
cent onderzoek in Nederland nog
maar 18 procent.
Volgens de plaatsvervangend di
recteur-generaal voor Dienst, Mid
den- en Kleinbedrijf en Ordening
van het ministerie van Economi
sche Zaken, zit Nederland interna
tionaal gezien in de achterhoede en
gebeurt er weinig op dit gebied. Het
aantal vrouwelijke starters zit wel
enigszins in de lift. In 1985 was het
22 procent, in de eerste helft van dit
jaar 26 procent. Het effect hiervan
op het totaal is echter gering, waar
schijnlijk doordat ook meer vrou
welijke ondernemers stoppen met
hun bedrijf.
Het percentage vrouwelijke on
dernemers verschilt overigens sterk
per bedrijfstak. Terwijl in bedrijven
die zich bezighouden met maat
schappelijke dienstverlening 85,7
procent van de ondernemers vrouw
is, is dat bijvoorbeeld in de detail
handel 23,1 procent, in de industrie
13,5 procent en in de bouw slechts
3,6 procent.
AVC wil bonden in havens
en bij Hoogovens inlijven
UTRECHT (ANP) - De Alge
mene Vakcentrale (AVC,
125.000 leden) is er in geslaagd
bonden in de havens en bij
Hoogovens in te lijven. De
bondsraad van de AVC neemt
maandag een besluit over de
toetreding van de Federatieve
Haven Vakvereniging (FHV, 700
leden) en de Algemene Vereni
ging van Hoogovens-personeel
(AVH. 500 leden).
De AVC bestond tot nu toe uit
het Ambtenarencentrum en de
machinistenbond Het Zwarte
Corps. De AVC wil in drie jaar
tijd uitgroeien naar 250.000 le-
ROTTERDAM (GPD) - De di
rectie van Sijthoff Pers heeft met
de ondernemingsraad overeen
stemming bereikt over het voor
komen van ontslagen als gevolg
van de voorgenomen fusie van de
dagbladen Rotterdams Nieuws
blad en Het Vrije Volk. De twee
dagbladen worden uitgegeven
door de Avondbladen Combina
tie Rotterdam, waarvan Sijthoff
Pers thans voor 40 procent eige
naar is. De andere aandeelhou
ders zijn de moedermaatschap
pijen van Het Vrije Volk, de Dag
bladunie en Perscombinatie.
Sijthoff Pers heeft zich garant
gesteld voor herplaatsing van 40
procent. Nadrukkelijk is wel ge
steld dat in dit aantal de overtolli
ge werknemers van het Rotter
dams Nieuwsblad moeten zitten.
Volgens berekeningen zou er
voor vijftig mensen na de fusie
geen plaats meer zijn. Het aantal
overtollige RN-werknemers zou
hooguit vijftien bedragen. De
overige overbodige werknemers
zouden ontstaan bij de redactie
van Het Vrije Volk en het uitgeef
bedrijf ACR.
AMSTERDAM Niet alleen de be
zoekers, ook de standhouders zijn
geïnteresseerd in de produkten die
hun collega's laten zien op de Cara
van- en Camping-RAI, die vanaf
gisteren in het Amsterdamse ten
toonstellingscomplex plaats heeft.
Dit is een aërodynamische caravan
die kort gekoppeld wordt aan een
vrij gangbare personenauto en
daar ook deels overheen hangt.
(foto ANP)
MATSUSHITA - De Japanse fa
brikant van consumentenlektroni-
ca Matsushita wil een meerder
heidsbelang venyerven in de Duitse'
branchegenoot Loewe Opta, zo
heeft een topman van Loewe-aan-
deelhouder BMW verklaard. Loewe
Opta zelf liet gisteren in een reactie
echter weten dat sprake is van spe
culatie.
De gouden sleutel ging deze keer
naar Nedcon, een Doetinchemse fa
briek van magazijnrekken waar het
produktiepersoneel sinds septem
ber tot ieders tevredenheid in een
ingenieus twee ploegen-systeem
werkt: verdeeld over een ochtend
en een middagploeg is de werkdag
drastisch bekort van 7,6 tot 6,5 uur
en stijgt de bedrijfstijd (en dus de
produktiviteit) fors naar 13 uur per
dag.
Het mes snijdt daarmee aan meer
dere kanten. Het bedrijf kan de
sterk stijgende vraag naar zijn pro
dukten weer aan en er worden meer
mensen aan werk geholpen, want
het produktiepersoneel wordt uit
gebreid van 30 tot 55 man. De eman
cipatie is er ook mee gediend want
de werknemers zijn in hun extra
vrije tijd veel actiever in het huis
houden. Voor de kortere werkweek
van 32,5 uur hoeven de werknemers
bovendien geen cent in te leveren,
want de atv wordt betaald uit de
produktiviteitsstijging.
Want iedereen gooit z'n oude CV-ketel eruit
en kiest de Radson NOX HR. Hoog Rende-
ments Stooktechniek van het hoogste
niveau. Voor elk huishouden dat voordelig
en milieubewust wil genieten van het
hoogste warmtekomfort.
ï*Mijn ketel gaat 'r ook uit Stuur me de folder
Radson NOX HR CV-ketels en kombi's.
Naam:
Adres:
Hoog Rendement,
dus Superzuinig.
Milieuvriendelijk.
Royaal warm water.
Plus f 350,- subsidie!
Kies Radson.
IHfli
RADSON I
In envelop zonder postzegel naar spaart u energie
^Radson BV, Antw.nr.67, 5960 WJ Panningen. Of bel (04760) 8 84 84^j
Akzo-dochter laat oog vallen op YS
Van onze correspondent
Kees Cornelisse
OSS "Onze Amerikaanse concur
renten stonden bij wijze van spre
ken in de rij om onze pil te mogen
verkopen. We konden kiezen, dat is
een luxe positie. We hebben de
grootste als partner genomen". Di
rectievoorzitter P.K. Brons van Or
ganon steekt zijn trots over de re
cent bekendgemaakte samenwer
king met het Amerikaanse farma
ceutische bedrijf Ortho niet onder
stoelen of banken.
Dank zij de uit eigen speurwerk
voortgekomen pil met de naam
Marvelon kan de Akzo-dochter nu
de vleugels uitslaan op de zo be
langrijke Amerikaanse markt. Om
het belang daarvan aan te geven: de
huidige omzet van de anti-concep
tiepil in de VS beslaat anderhalf
miljard gulden. Buiten de VS wordt
voor ongeveer één miljard omgezet.
Marvelon wordt al bijna tien jaar
in Europa wordt verkocht en is hier
de meest verkochte anti-conceptie
pil. Weidse groeiperspectieven zijn
er in Oost-Europa, de Sovjetunie in
het bijzonder. Maar eerst is er nu de
stap op de Amerikaanse en ook de
Japanse markt.
Brons: "Wij willen onze relatief
zwakke posities op de Amerikaanse
en Japanse markten versterken.
Deze pil is in 1980 na tien jaar ont
wikkeling in produktie genomen,
dus gebaseerd op duur onderzoek.
Nederland is voor ons een te kleine
markt, ook Europa is onvoldoende.
We moeten met Marvelon de we
reldmarkt op om de kosten terug te
verdienen en uiteraard winst te ma
ken".
De Westeuropese markt werd
snel veroverd. Brons denkt dat dit
te danken is aan het feit dat de nieu
we anti-conceptiepil, op basis van
synthetische hormoonstof met een
zeer gunstig 'veiligheidsprofiel' en
een lage dosis, in een behoefte voor
ziet. "De Amerikanenhebben op dit
terrein stilgestaan; ze hadden niets
nieuws te bieden op het gebied van
de anti-conceptie".
Veelomvattend
Begin oktober werd een veelomvat
tende overeenkomst tussen Orga-
Organon lijkt met de nieuwe pil het goed te gaan doen op de Amerikaanse markt. Hier wordt die pil ingepakt
aan het eind van de produklielijn van Marvelon in Oss. (foto Roland de Bruin/GPD)
non en Ortho getekend. Brons:
"Voor ons is bijvoorbeeld van be
lang dat in het Amerikaanse con
cern Janssen Pharmaceutica uit
Turnhout (België) zit. Dat bedrijf
werkt aan voor ons interessante
produkten, waarop wij rechten voor
verkoop in Europa krijgen, zoals
een zogeheten neurolepticum, een
middel tegen psychische .aandoe
ningen, wellicht met minder bijwer
kingen dan de bestaande en een an
tidepressivum. een middel tegen
neerslachtigheid".
Maar het draait toch om de anti
conceptiepil. Brons: "De overeen
komst met Ortho wil zeggen dat we
de rechten op onze vinding delen.
Ortho gaat beginnen met een pro-
dukt onder eigen merk, op basis van
onze pil; wij straks met Marvelon.
Ortho heeft licentierechten en Or
ganon krijgt een royalty over de om
zet. In zijn totaliteit gaat het pro-
dukt dus sneller die markt op. Ons
moederbedrijf, Akzo Pharma, zit al
met een vestiging in de VS, maar
hebben even de tijd nodig om de af
zet van Marvelon op te bouwen".
Het zal nog even duren voordat
die pil in de VS op de markt komt.
Brons: "We moeten ons Marvelon-
dossier voorleggen aan de Ameri
kaanse farmaceutische registratie,
de Food en Drugs Administration
(FDA). Binnenkort dienen we een
boekwerk van een kwart miljoen
bladzijden in. Uit ervaring weten
we dat die behandeling enkele jaren
duurt. Hopelijk kan begin 1993 onze
pil worden aangeboden".
Japanse abortussen
Een volgend hoofdstuk is Japan,
waar de pil tot voor kort niet werd
toegestaan. Brons: "Er is daar dan
ook niets op dit gebied. Japan heeft
het hoogste percentage abortussen
en het laagste aan contraceptie van
de ontwikkelde landen. De over
heid ziet dat het zó niet meer kan,
want abortus is dan wel toegestaan,
maar fungeert ook als anti-concep
tiemiddel. Nu stelt Japan de produ
centen in staat op zijn markt te ko-
Hoewel ook hier aan speciale toe
latingseisen moet worden voldaan,
verwacht Brons hier vrij snel de
markt op te kunnen. "De aanvraag
is inmiddels ingediend, het wach
ten is op goedkeuring. Het kan nog
wel een jaar duren voor het zover is,
maar waarschijnlijk gaat de Japan
se markt voor ons eerder open dan
de Amerikaanse".
Organon zal in Japan op een nog
niet bestaande markt moeten be
ginnen. Dat geeft onzekerheid,
want men weet nog niet hoe de Ja
panse vrouwen reageren. Brons:
"We zijn wel de eerste, maar hoe de
acceptatie is kunnen we niet voor
spellen. Japan is wat conservatief,
al bestaat er een vrouwenemancipa
tiebeweging. We verwachten een
langzame opbouw, het zal geleide
lijker gaan dan in de VS".
Oost-Europa
Voor de verdere toekomst ziet
Brons goede perspectieven voor de
afzet van de pil in Oost-Europa. "Er
is belangstelling genoeg, zo hebben
we ervaren. We kijken nu wat we
kunnen doen, het is alleen nog maar
voorbereidend werk, zoals het ope
nen van kantoren. Als die econo
mieën geliberaliseerd zijn ontstaat
een grote markt, zeker in de Sov
jetunie. Maar het produkt moet wel
betaald kunnen worden en de bu
reaucratie blijft een groot pro
bleem. Eventueel gaan we naar sa
menwerkingsvormen kijken".
Organon heeft nog meer uitbrei
dingsplannen. In China bijvoor
beeld, waar de samenwerking
wordt gezocht in de vorm van joint-
ventures. "We moeten het hebben
van internationale ontplooiing", be
nadrukt Brons. "Nederland is voor
het enige farmaceutische bedrijf
met eigen ontwikkeling (duizend
werknemers in de research) geen
thuismarkt. Hoewel de Nederland
se vrouwen tot de hoogste pilge-
bruiksters behoren gaat het om
kleine hoeveelheden. Nog geen vijf
procent van onze omzet in Neder
land betreft de pil".
Philips dacht
aan openbreken
sociale plannen
EINDHOVEN (ANP) - Onlangs
zijn bij Philips stemmen opgegaan
om eerder afgesproken sociale
plannen bij een aantal bedrijfson
derdelen open te breken, omdat ze
te duur zouden zijn. De directie van
de Nederlandse Philips Bedrijven
heeft daar echter een stokje voor ge
stoken. Bestuurder W. ter Welle van
de Federatie van Hoger Philips Per
soneel FHPP zei dit gisteren voor
de VARA-radio.
Het is volgens Ter Welle goed dat
de directie van de Nederlandse Phi
lips Bedrijven zich aan de bestaan
de afspraken heeft gehouden. "An
ders zou ongetwijfeld de oorlog zijn
uitgebroken", aldus Ter Welle. Het
gaat volgens hem om de sociale
plannen die zijn afgesproken voor
de reorganisaties bij het natuurkun
dig laboratorium in Eindhoven, de
chipfabriek in Nijmegen en de
proeffabriek voor superchips in
Eindhoven.
Die saneringen vloeien voort uit
de eerste reorganisatiegolf bij Phi
lips, die is bedoeld om de produkt-
divisies Components en Informatie
systemen gezond te maken. Het
overleg over het sociaal plan is ove
rigens verdaagd. Partijen zijn het
wel eens op hoofdlijnen.
ADVERTENTIE
iDrukkerij
iDemmenie
