D s Q CS 'Er is toch niet veel reden tot vreugde' Roerende herinneringen van Willeke van Ammelrooy VRIJDAG 23 NOVEMBER 1990 PAGINA 23 BIOSCOPEN TELEVISIE' Scène uit 'The last Island' van Marleen Gorris. als zodanig kennen. De majoor is re ligieus, en door de omstandigheden op het eiland gaat hij zijn religie steeds meer misbruiken om te krij gen wat hij hebben wil. Hij gebruikt zijn godsbesef om zijn macht te ver groten, en voelt zich daarin gerecht vaardigd omdat hij zich als de repre sentant van God beschouwt tussen de mensen die overgebleven zijn (De groep denkt dat ze laatsten der mensheid zijn, sv). Dat machtsmis bruik is niet grotesk". - 'The Last Island' geeft een tame lijk negatieve kijk op het mensdom, dat niet in staat lijkt tot geluk. "Er is ook niet zoveel reden tot vreugde. De koude oorlog is nog maar net afgelopen, en onmiddelijk dient zich een nieuwe crisis aan. De mensheid heeft kennelijk behoefte aan conflicten". - Ook op kleine schaal "Ja, of liever gezegd: het schijnt niet anders te kunnen. Niemand zit er om te springen, maar ze ontstaan omdat we nu eenmaal zo in elkaar zitten". - Iemand zegt in de film dat man nen niets van liefde begrijpen. Is dat ook jouw eigen visie? "Dat zegt Sean, wat ik persoonlijk nogal geestig vind, want hij is een van de twee homo's in de groep". - Jij legt het hem toch in de mond? "Ik ben niet de film, die bestaat op zich. Er is een onderscheid tus sen de maker en het resultaat van zijn arbeid. Het is precies zoals Jo anna in de film ironisch zegt. Er wordt wel eens geklaagd, ja. Er wordt ontzettend veel geklaagd over het feit dat mannen vinden dat niet kunnen liefhebben, vinden dat mannen niet kunnen liefhebben". - En daar is ook geen oplossing voor kennelijk. Het loopt gruwelijk af "Daar is geen oplossing voor in deze film. Daarin escaleert het ge weld op een gegeven moment. Het is onherroepelijk geworden, als een kettingreactie. Waar het om gaat is dat het geweld zowel in de film al in het dagelijks leven zodanig esca leert dat het niet meer kan worden gestopt. Dat zie je in de hele ge schiedenis, vooral bij oorlogen. Ie dereen roept om het hardst dat hij niet wil. en toch gebeurt het. Zoals je Hitier niet zijn gang kon laten gaan, zo kan je ook een man als de majoor niet laten begaan. Dan val len er doden, waarna het leven weer opgepakt wordt. Zoals ook die vrouwen het leven weer oppakken, zelfs al zijn ze nog maar met zijn tweëen". Overleven - Laatje die vrouwen bewust als eni gen overleven? "De mannen vechten allemaal, of worden het slachtoffer van elkaar. De vrouwen proberen hen te over tuigen, maar er wordt niet meer ge luisterd". - Is het niet een enorm cliché dat vrouwen niet vechten? "Vrouwen vechten niet. Vrouwen praten meer. De schuld, als je daar al van kunt spreken, ligt helemaal niet bij al die mannen op dat eiland. Zij worden voor een gedeelte het slachtoffer van elkaar. En ook al willen ze het op een gegeven mo ment nog anders, het geweld is niet meer te keren". - De oude vrouw, Mrs. Godame, zit erbij en kijkt ernaar. God Zelf? Novelle Haasse wordt verfilmd BRUSSEL (GPD) - 'Oeroeg', een novelle van Hella Haasse, zal in opdracht van de Vlaamse filmproducent Erwin Provoost worden verfilmd. Regisseur van deze film wordt Hans Hielkema. Erwin Provoost produceerde eerder al de films 'Brussels by Night', 'Crazy Love' en 'Wait Until Spring Bandini'. "Ja, dat zit er wel in. Ze weet dat het weinig uitmaakt of ze nu als een moederende kloek rondfladdert, of probeert hen te sturen. Op een gege ven moment neemt ze wel duidelij ke standpunten in. Ze zegt dat het verkeerd is iemand tegen zijn zin te doden, en dat niemand gedwongen moet worden een kind te krijgen. Maar bij haar voel je dat ze weet wel ke richting het uitgaat. Bij haar kun je ook voelen dat ze er niets aan kan doen. En dat zij beseft hoe het men selijk ras functioneert, dat het zich zelf naar een afgrond toewerkt". - Gaat dat in de film niet te ver. De executie van de majoor is toch ex- ploitatiefilm-achtig, daar begint men toch om te lachen? "Onzin. Er heeft nog niemand ge lachen. Het geweld is niet gratuit, het komt ergens vandaan. Ze heb ben het zelf veroorzaakt. Bovendien hangt h?t beeld van de manier waar op de majoor gedood wordt natuur lijk nauw samen met zijn religie". - Het bijbelse 'oog om oog' debite ren en vervolgens iemand een pijl in de ogen schieten, dat is toch vol strekt gratuit. "Het kan je niet bekoren, dan maar niet". - Je volgende film wordt naar ver luidt optimistischer. "Ja, en ook meer een acceptatie van hoe de dingen zijn. Geestiger ook, als het lukt. Met een heel ande re invalshoek, een heel andere kijk op de mensen". -Je voelde de behoefte eerst nog een negatieve kijk op de mensen te geven? "Ik wilde eerst deze drie films ma ken, die voor mijn gevoel inhoude lijk bij elkaar passen. Het gaat over de manier waarop mensen met el kaar omgaan, de dingen die ze voor normaal aanzien. Die eigenlijk hele maal niet zo normaal zijn. Zoals die hoeren in 'Gebroken Spiegels.' Kortom, de mensen en wat er alle maal aan hen mankeert. Nu wordt het tijd voor andere dingen". Zaterdag 24 november Till the clouds roll by(1946) (Super Channel. 21.00 uur). Film over liedjes componist Jerome Kern (Robert Wal ker). Slecht scenario, maar aardige gastrollen van onder meer Frank Sina tra en Judy Garland. Richard Whorf regisseerde The money pit (BBC 1. 21.15 uur). Komedie van Richard Benjamin uit 1985. Tom Hanks en Shelley Long denken het huis van hun dromen te kopen. In anderhalf uur sodemietert het helemaal in elkaar. Laura Ley (Nederland 3. 22.55 uur). De verwachtingen waren hoog gespannen voor deze Nederlandse ver sie van de Lorelei-legende, geregis seerd door debutante Jenne Sipman. Hilde van Mieghem speelt Laura Ley, overdag een braaf leventje, 's nachts de zwoele 'Lady Kant' die met eroti sche praatjes op haar zendapparatuur mannen het hoofd op hol brengt. Ook met Tom Jansen. Nightflyers (RTL 4. 23.10 uur). Amerikaanse Science-fiction van T C Blake uit 1987. The great Flamarion (Super Channel. 00.30 uur). Anthony Mann regisseerde in 1945 Erich von Stro hei m. die wordt bedrogen door Mary Beth Hughes. Up The Front (BBC 1. 00.50 uur). Banale Britse komedie uit 1972 van Bob Kellett. Tijdens de Tweede We reldoorlog worden geheime Franse aanvalsplannen ontdekt als tatoeage op een achterwerk. Met Zsa Zsa Gabor en Frankie Howard. Onibaba (BBC 2. 01.20 uur). Film van Kaneto Shindo uit 1964, gebaseerd op Japanse legende die zich afspeelt in de 16de eeuw. Twee vrouwen overle ven door het vermoorden van Samoe rai-krijgers. Met Nobuko Otawa en Jitsuko Yoshimura. Zondag 25 november The shooting party (BBC 2, 22.40 uur). Engelse film uit 1984 van Alan Bridges. Prachtige rolbezetting, met James Mason, Edward Fox en John Gielgud, die aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog op jacht gaan. Toch blijft de aanval op waardenpatro nen aan de oppervlakkige kant. Maandag 26 november A force of one (RTL 4, 21.05 uur). Sim pele Chuck Norris-knokfilm uit 1979, maar wel van Walter Hill, die inmid dels een reputatie heeft in het genre Jennifer O'Neill speelt een undercover narcotica agente, die het niet alleen kan bolwerken. Daar komt Chuck. Shaker run (BBC 2, 22.00 uur). Ac tiefilm uit 1985 van Bruce Morrison, uit Nieuw-Zeeland. Ex-autocoureur Cliff Robertson en Lisa Harrow bren gen zo snel mogelijk een dodelijk virus naar een afgelegen plaats. Vrrrroem! Dinsdag 27 november Komissar (BRT 2, 21.40 uur). Prachti ge film van Aleksandr Askoldov uit 1967 was ruim twintig jaar verboden in de Sovjet-Unie. Portret van een vrou welijke legerofficier die in de jaren twintig hoogzwanger haar intrek neemt bij een joods gezin. Met Rolan Bykov en Nonna Murdyukova Commando (Nederland 2. 22.00 uur). Amerikaanse speelfilm uit 1985 van Mark Lester met Arnold Schwar zenegger, die in actie komt wanneer zijn dochtertje wordt gekidnapt. Wie Woensdag 28 novem- Murder on the Orient Express (Ned. 1, 20.05 uur). Britse film uit 1974 van oude rot Sidney Lumet naar Agatha Christie. Hercule Poirot (nie mand minder dan Albert Finney) ont maskert een moordenaar en voor die tijd mag iedereen zijn trucje doen. On der meer met Lauren Bacall, Ingrid Bergman en Sean Connery. Elcker (Ned. 3. 20.25 uur) Korte film van Sander Francken over platte- landspolitiek, met Coen Flink en Maarten Spanjer. Cujo (BBC 1.00.30 uur) Enge Step hen King-adaptatie. Regisseur Lewis Teague volgde het boek nauwgezet en houdt dus moeder en zoon tweederde van de film opgesloten in een auto. be dreigd door een enorme St. Bernard. Geen pit-bulls voorhanden? Met Dee Wallace en Daniel High-Kelly. Donderdag 29 november Road to Morocco (BBC 2, 19.00 uur). Derde aflevering uit een serie 'road films' uit de jaren veertig die overal heen voerden (Singapore, Bali, Hong Kong, zelfs Utopia). Bing Crosby en Bob Hope zitten alweer achter Doro thy Lamour aan. David Butler regis seerde. Under Californian Stars (Super Channel, 20.00 uur) (1948). Merkwaar dig eerbetoon waarin Roy Rogers zich zelf speelt tijdens zijn tienjarig jubile um. Hij krijgt te horen dat zijn paarden zijn gestolen. Geregisseerd door Willi am Whitney. The woman in green (Super Chan nel, 22.15 uur). Sherlock Holmes-film uit 1945 van Roy William Neill. Met Ba sil Rathbone en Nigel Bruce. Vrijdag 30 november Rose Marie (BBC 2,19.00 uur). Ameri kaanse operettefilm van W.S. van Dy ke uit 1936 met Jeanette McDonald en Nelson Eddy Reuben,Reuben (1982) (RTL 4, 20.25 uur). Tom Conti speelt een schrijver die z'n inspiratie kwijt is en daarover klaagt hij het liefst in bed te gen zoveel mogelijk vrouwen. Ironie of een mislukt portret van een midlife crisis? Regisseur Robert Ellis Miller kon niet kiezen. Ook met Kelly McGil- üs. Target (BRT 1. 23.00 uur). Aardige thriller van Arthur Penn (van Bonnie and Clyde) uit 1985. Matt Dillon speelt Chris, die z'n vader (Gene Hackman) voor een saaie piet houdt. Dat veran dert wanneer moeder (Gayle Hunni- cutt) tijdens een tripje naar Parijs ver dwijnt en pa zich ontpopt als voorma lig CIA-agent. Gallipolli (Ned. 3. 23.20 uur) Peter Weir, die later beroemd zou worden met Witness, regisseerde in 1981 in zijn vaderland Australië een spektakel over de Australische deelname aan de Eerste Wereldoorlog. Memorabele sce nes van een massaslachting. Met Mei Gibson en Mark Lee. LEIDEN 'Ghost' - Lido. 'Die Hard II' - Lido. 'Problem Child' - Lido. 'Asterix en de knallende ketel' - Lido. 'Dick Tracy' - Lido. 'Camille Claudel' - Trianon. 'Henry and June'- Lido, 'Pretty woman' - Lido. 'Presumed Innocent' - Luxor. 'Sweethearts' - Rex. ALPHEN (Euro, Van Boetzelaerstr. 6) 'Back to the future deel 3'. 'Ghost'. 'Bird on a wire". •Die Hard II' 'De reddertjes'. VOORSCHOTEN (Greenway, Schoolstraat, tel. 01717- 6054) 'Die hard II'. 'Look who's talking'. 'Dick Tracy'. 'Dreams'. 'De reddertjes'. WASSENAAR (Astra-theater, tel. 01751-13269) 'The hunt for Red October' 'De lady en de vagabond' FILMHUIZEN 'Romeo' - Het Kijkhuis, Leiden 'Un monde sans pitié' - Het Kijkhuis 'La Grande Bouffe' - Het Kijkhuis 'The cook, the thief, his wife and her lover' - Het Kijkhuis 'Cat on a hot tin roof - LAK, Leiden 'Suddenly last summer' - Lak, Leiden 'Dreams' - LVC, Leiden. 'Monty Python's life of Brian' - LVC, 'Et la lumière fut' - Park Filmhuis, AI- DEN HAAG 'Ghost' - Asta (070-3463500), al. 'Goodfellas' - Asta, 16 jr. 'Coupe de Ville' - Asta, a.l. 'The last island' - Babylon (070- 3471656), 12 jr. 'Enemies, al love story' - Babylon, 16 'Ghost' - Babylon, a.l. 'Ford Fairlane' - Cineac (070-3630637), 16 jr. 'Die Hard 2' - Cineac, 12 jr. 'Pretty woman' - Cineac, al. 'Henry and June' - Metropole (070- 3456756), 16 jr. 'Cadillac Man' - Metropole. al. 'Dick Tracy' - Metropole, 12 jr. 'I love you to death' - Metropole, al. •Presumed innocent' - Metropole, a.l. 'Days of thunder' - Odeon (070- 3462400). al. 'Darkman' - Odeon, 16 jr. 'Problem Child' - Odeon, al. 'Another 48 hours' - Odeon, 12 jr. 'La Petite Voleuse' - Studio (070- 3656402). a.l. 'De ondraaglijkse lichtheid van het be staan' - Studio, 16 jr. Wild at heart' - Studio. 16 jr. AMSTERDAM 'When Harry niet Sally' - Alfa (020- 278806). al. 'Pretty Woman' - Alfa. al. 'Wild at heart' - Alfa. 16 jr. 'Enemies, a love story' - Alfa. 16 jr. "Prettv woman' - Alhambra (020- 233192), al 'Cadillac Man' - Alhambra. al. 'Presumed Innocent' - Bellevue Cine- 'Davs of thunder' - Cinerama, al. 'Good Fellas' - Calypso (020-234876), 16 jr. 'Mo' Better Blues' - Calypso, a.l. 'La petite voleuse" - Cinecenter (020- 236615), al. 'Un monde sans pitié' - Cinecenter, 16 jr. 'Eat a bdwl of tea' - Cinecenter. 16 jr. 'Cyrano de Bergerac' - Cinecenter. al. 'Ghost' - Cinema (020-151243), a.l. 'Ford Fairlane' - Cinema. 12 jr. 'Death Warrant' - City (020-234579), 16 jr. 'Problem Child' - City. alo. 'Another 48 hours' - City, 12 jr. 'Darkman' - City. 16 jr. 'Cadillac Man' - City. al. 'Die Hard 2' - City. 12 jr. 'Ford Fairlane' - City, 12 jr. 'Dangerous liaisons' - Kriterion (020- 231708), 16 jr. 'Dead Ringers' - Kriterion, 16 jr. 'L'Innocente' - Kriterion, 16 jr. 'Wan Pipel' - kriterion, 16 jr. 'Blue Velvet' - The Movies (020- 245790), al. 'The Marx Brothers' - The Movies. "Kracht' - The Movies. 'Strapless' - The Movies. 'Ghost' - Tuschinski Cineac (020- 243639)ki, al. 'The last island' - Tuschinski (020- 262633), 12 jr. 'Henry and June' - Tuschinski, 16 jr. 'The hunt for Red October' - Tuschins ki, al. 'I love you to death' - Tuschinski, a.l.. 'Dick Tracy'. - Tuschinski, a.l. 'Pretty woman' - Tuschinski, al. 'Ava Gabriel' - De Uitkijk (020- 237460), 16 jr. 'The Unbearable lightness of being' - De Uitkijk, 12 jr. Henry and June, ofwel Fred Ward en Maria de Medeiros in de gelijk namige film. (foto GPD) Filmmaakster Marleen Goris: Van onze correspondent Sybrand Vos AMSTERDAM - Veel van de commotie die de eerste twee films van Marleen Gor ris veroorzaakten, ontstond omdat sommigen dachten dat het negatieve gedrag van de mannen in haar films op alle mannen slaat. Een mis verstand, zo stelt ze nog eens nadrukkelijk: „De films la ten een afspiegeling van een mentaliteit zien, .en die is niet incidenteel. Maar het is natuurlijk onzin om te zeg gen dat alle mannen zich op dezelfde manier gedragen, of dat alle mannen klootzak ken zijn. Dat zijn onzinnige statements. Het gaat over een bepaalde mentaliteit en bepaald soort gedrag, dat wijd verbreid is en als norm wordt beschouwd. Daarop richt zich mijn kritiek." Regisseur Tornatore werkte in donkere dagen aan nieuwe film ROME (AP) - Het waren donkere dagen voor de Italiaanse filmregis seur Guisseppe Tornatore. Een film waaraan hij jaren had gewerkt werd binnen enkele dagen uit de roulatie genomen. Producenten reageerden koeltjes en zijn vrienden adviseer den hem beleefd van beroep te ver anderen. "In plaats van zelfmoord te ple gen, ben ik aan een nieuwe film be gonnen", zegt Tornatore lachend. Twee jaar na dat dieptepunt wordt Tornatore geprezen als het Italiaan se filmtalent van het decennium. De film Cinema Paradiso', die flopte in 1988, leverde hem dit jaar een Oscar op. Zijn nieuwste film verschijnt op het moment waarop het de regis seur voor de wind gaat. .Stanno Tutti Bene' verhaalt over een oudere man die door Italië reist om zijn vijf kinderen te bezoeken. De vader, gespeeld door Marcello Maistroianni, ontdekt tot zijn ont stemming dat zijn kinderen vreem den voor hem zijn die hun misluk kingen in hun werk en huwelijksle ven voor hem verborgen houden. Het idee voor de film ontstond toen hij een waardige oude man met een koffer alleen zag eten in een Ro meinse trattoria. ,Ik 'dacht bij me zelf, ,Waar gaat hij naartoe?' Ik ver zon dat hij op zoek was naar zijn kinderen". Maar de reis van de vader is meer dan een persoonlijke sage. Het is een produkt van het moderne Italië, waar yuppen bezeten zijn van macht, Afrikaanse immigranten sla pen in kartonnen dozen en oudere mensen op veilige afstand van hun kinderen in bejaardentehuizen wor den gestopt. Tornatore legt de schaduwzijde van het stadsleven vast, waarin de menselijke conversatie wordt be knot door antwoordapparaten en televisie. Volgens Tornatore geeft de titel de schone schijn weer die de moeilijkheden vah de moderne sa menleving verhult. In 'The Last Island' haalt Marleen Gorris veel meer overhoop dan de man-vrouw-problematiek. Welis waar wordt een algemeen aan man nen toegeschreven gedrag gehe keld, namelijk de neiging conflicten met geweld uit te vechten. Maar daarnaast is er aandacht voor zaken als 'onvrijwillige' euthanasie en reli gie, ja zelfs het voortbestaan van De Mensheid komt ter sprake. Alles draait om vijf mannen, twee vrouwen en de hond Dinsdag, die na een vliegramp op een onbe woond eiland proberen te overle ven. Vooral door toedoen van een godsdienstwaanzinnige majoor komt daar weinig van terecht. Ster ker nog, er wordt met welhaast ma thematische precisie toegewerkt naar de ondergang van de groep. 'The Last Island' is na "Wings of Fame' de tweede internationale produktie van First Floor Features. De film. die zeveneneenhalf miljoen gulden heeft gekost, werd in acht weken op het Carabische eiland To bago opgenomen met een Neder landse crew en een internationale cast. De film is Engels gesproken. Gorris: "Het scenario was ook in het Engels geschreven. Ik vond het niet zo passen bij Nederlanders en Ne derlands taalgebruik". - Hoe zou je de thematiek van de 'Last Island' willen omschrijven? "Deze film gaat over de onmoge lijkheid van mensen om in vrede naast elkaar te bestaan, zelfs als de omstandigheden perfect zijn, wan neer men echt in een paradijs is te recht gekomen. Het gaat over into lerantie. misbruik van religie, mis bruik van macht". - Vanwaar die preoccupatie met religie? Dat zit er deze keer wel heel duidelijk in. "De christelijke kerk. het insti tuut. heeft zich door de eeuwen heen nou niet bepaald aardig gedra gen tegenover mensen die in God geloven. Onder het mom 'wij weten wat het beste voor jullie is', heeft het christendom grote wreedheden begaan. De majoor is een represen tant van het fanatisme dat op het ogenblik sterker in de islam leeft dan in het fundamentalistische christendom. Hoewel dat vooral in Amerika ook sterk leeft". "De hele westerse maatschappij is doordrenkt met christelijke mo rele waarden, die met veel aplomb worden afgekondigd, maar waar niemand zich aan houdt. Kijk naar de maffia, die grootscheeps katho liek is. Ze verhandelen drugs en schieten mensen overhoop, maar ze gaan gewoon elke zondag naar de kerk. Een absurde situatie, dat die mensen dat met elkaar kunnen rij men. Het zelfde geldt voor de ma joor. Met God voor in de mond be storven, doet hij de gruwelijkste dingen. - Het ligt er wel duimen dik boven op. "Het is een woede tegen de hypo crisie van de religie". - Heeft het iets met je eigen achter grond te maken? „Nee, niet direct. Maar ik kan na tuurlijk wel zien hoe de dingen zijn." Boodschap Ik vraag me af of die boodschap wel overkomt, of het niet een beetje gro tesk is. Die majoor is toch een weing reëel type? "Nou dat lijkt mij niet. De situatie is niet reëel, in die zin dat wij hem schijn naar buiten toe, viel er nau welijks een bestaan mee op te bou wen. „Ik dacht dat u rijk was!" op perde in 1975 de ambtenaar bij de Sociale Dienst. „Dan zou ik hier niet zitten," reageerde Willeke van Amelrooy. Met warmte ziet ze evenwel terug op haar Amsterdamse jeugd in Betondorp. Ze groeide op in een eenvoudig arbeidersmilieu en kwam op de Toneelacademie te recht via bemiddelling van Arend en Teunke Hauer. Onder hun lei ding had ze zich met amateurtoneel bezig gehouden en met hun zoon Rutger heeft ze jarenlang een tie nerliefde onderhouden. Moeder Van Ammelrooy heeft het tweetal in huize Hauer nog een keer onder de douche vandaan gehaald. Pa Van Ammelrooy heeft een keer Rutger uit Willeke's slaapkamertje ge sleurd, maar even later kwam de rakker weer vrolijk door het raam naar binnen. Aan de familie Hauer betoont Willeke zich nog steeds zeer verplicht, maar ik weet niet zeker of ik dat aandoenlijke gedicht dat ze ooit van Rutger ontvangen mocht eigenlijk wel in dit boek wil tegen komen. Dat kan toch nooit de be doeling geweest zijn van de jonge poëet die het haar gaf. En nog min der ben ik ervan overtuigd dat het aan Willeke van Ammelrooy is om te boekstaven dat tijdens de opna men van Frank en Eva tegenspeler Hugo Metsers getrouwd en wel de ene ochtend moest worden opge haald bij Sylvia Kristel en de andere ochtend bij Pleuni Touw of Kitty Courbois. Willeke van Ammelrooy's eigen leven kwam pas na de kerstdagen van 1975 in rustiger vaarwater, toen ze in het Oostenrijkse Schönberg was gaan skiën met Marco Bakker. Over de volgende 15 jaar wordt nog slechts zeer summier bericht. En dat is ongetwijfeld een heel goed te ken. PIETER VAN LIEROP Marleen Gorris verstoorde enkele jaren geleden de rust aan het doorgaans zo bedaagde Nederlandse speelfilmfront met twee geruchtmakende films, 'De stilte rond Christine M.' en 'Gebroken Spiegels'. Gor ris presenteerde zich'daarin nadrukkelijk als een femi nistisch cineaste, die ongelijke machtsverhoudingen wilde blootleggen. Vooral mannelijke toeschouwers en critici bleken daar moeite mee te hebben. Niemand kon echter ontkennen dat Gorris haar boodschap ver pakte in vlotte thrillers, die ook internationaal succes boekten. Zo gek is het dus niet dat ze nu een grote in ternationale produktie voor de produktiemaatschap- pij van Laurens Geels en Dick Maas heeft gemaakt. 'The Last Island' oogt op het eerste gezicht als een avonturenfilm, maar bevat dicht onder de oppervlakte weer een niet mis te verstane boodschap. Boeken over film, geschreven door Nederlanders, daar valt geen plank mee te vullen. Maar aan autobiogra fische werken over Nederlandse fil mers ontbreekt het nagenoeg totaal. Voor zo ver mij bekend hebben al leen Joris Ivens en Pim de la Parra memoires gepubliceerd. Daar is nu dan Willeke van Ammelrooy bijge komen. Onder de titel Een Dubbel tje Sexappeal, uitgegeven door Fontein, blikt ze terug op de 25 jaar waarin ze bij het medium film be trokken is geweest en de 20 jaar die daaraan voorafgingen. Het betreft een sympathiek en goed geschreven boek. Zeer frag mentarisch weliswaar en over cine matografische kwesties wordt slechts gerept in verspreide anek dotes. Echt veel wijzer word je niet over Joris Ivens (onder wiens regie Willeke debuteerde in Rotterdam- Europoort), Nikolai van der Heyde, Herbert Curiël, Harry Kümel, Frans Weisz, Pim Wim, Raoul Ruiz, Frans Zwartjes en al die andere filmkunstenaars met wie ze ge- j werkt heeft. Dat zou ook om een an der bestek gevraagd hebben dan dit boek, dat intussen zeer zeker het ge- i voel geeft dat je in elk geval de schrijfster tamelijk goed leert ken- Warsheid van kapsones is het eer ste dat aangenaam opvalt en de te derheid waarmee verteld wordt over de personen die Willeke van Ammelrooy dierbaar zijn of waren. En dan heel speciaal ten aanzien van haar ouders en haar dochter De- nise die onlangs aan de Filmacade mie is afgestudeerd met een hart roerend filmonderzoek (onder de ti tel Schadembaab, Willeke zelf was er ook bij betrokken) naar de per soon die haar vader geweest is: de beeldend kunstenaar Leendert Jan- zée die in 1972 zelfmoord pleegde. Er waren jaren aan voorafgegaan van zwaartillend leven en de ene de pressie na de andere. Zoals het voor Willeke van Ammelrooy: wars van kaspones en teder. Denise vermoedelijk gewoon een noodzaak geweest is om dat drama uit haar prille jeugd via die docu mentaire in kaart te brengen en te verwerken, zo zouden diezelfde tra gische gebeurtenissen bij Willeke wel eens de eerste drang kunnen hebben veroorzaakt om haar herin neringen op schrift te stellen. De ellende met Leendert beslaat in elk geval een fors deel van het boek en moet een navrante scha duwpartij hebben gevormd aan de periode dat Willeke via Mira (van Fons Rademakers) en De Inbreker (van Frans Weisz) furore was gaan maken en zich ontwikkelde als ei genlijk de eerste echte filmvedette van de Nederlandse cinema. Niet zonder zelfkennis achteraf, be schrijft ze de argeloosheid en naïvi teit waarmee ze zich vooral in die beginjaren keer op keer in de luren liet leggen door aasgierige journa- (foto GPD) listen van de roddelpers, door film makers met veel praatjes en weinig integriteit en door hufters van pro ducenten; Nederlanders maar ook Amerikanen. Niet dat Van Ammel rooy omziet in wrok, maar ze heeft het wel heel moeilijk gehad in een tijd dat haar beroep filmactrice in Nederland nog zo uniek was dat niemand haar daar bij kon begelei den: waarschuwen, adviseren, sti muleren. En ondanks de schone

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 23