Ouderschapsverlof
gemeenten is succes
Groot tekort aan wegenwachten
Randstad moet tanden laten zien
Gevulei roept hulp in van rijk
'Medische proeven met
mensen noodzakelijk'
DINSDAG 20 NOVEMBER 1990
PAGINA 15
Vervanging leverde 1100 tijdelijke banen op
LEIDEN/REGIO Door invoering van betaald ouderschapsverlof voor gemeente-ambte
naren zijn in een jaar tijd 1100 tijdelijke arbeidsplaatsen geschapen. Dat blijkt uit onder
zoek van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) naar de effecten van deze re
geling. Het experiment met betaald ouderschapsverlof bij gemeenten loopt eind dit jaar af.
Sinds 1 juli 1989 kan in veel ge
meenten betaald ouderschapsver
lof worden opgenomen. Vrouwen
kunnen voor maximaal
ken dat de maatregel vooral voor ge
meenten met minder dan 20.000 in
woners financieel nadeel met zich
meebrengt. Ook zijn in de kleine ge-
de helft van de werktijd verlof opne- meenten de organisatorische pro-
men. Het verlof duurt ten hoogste blemen het grootst. De onderzoe
zes maanden. Over de niet gewerkte kers bevelen daarom aan om voor
Uit het VNG-onderzoek blijkt dat stellen.
3 procent van de gemeenten
regeling van betaald ouderschapS'
verlof is ingevoerd. Door
wordt aanzienlijk
gebruik gemaakt
De laagst betaalden maken er op- beid met zorg
vallend weinig gebruik van. "Wel- van kinderen
licht is de teruggang in salaris van
12,5 procent te veel voor de lagere
inkomensgroepen", aldus de onder- college,
zoekers. De regeling wordt betaald Op basis
uit het gemeentefonds van de VNG.
Het Rijk stort geld in dit fonds.
In het VNG-rapport staat dat in
totaal ongeveer de helft
Het College van Arbeidszaken, de
club van gemeentelijke werkge
vers, zegt in een reactie op het on
langer derzoek dat de regeling met het oog
de regeling, op de combinatie van betaalde ar
de opvoeding
ucces is. Het
imago van de gemeente als werkge-
erdoor verbeterd, aldus het
het onderzoek kan
volgens het college worden beslo
ten de regeling, die op 31 december
afloopt, structureel te maken. Wel
nader onderzoek naar de finan-
i die van het ouderschapsverlof ciële effecten van de maatregel zijn
gebruik maken, wordt vervangen.
Dat is veel minder dan bij de invoe
ring van de regeling werd verwacht.
De belangrijkste reden om niet tot
vervanging over te gaan.
moeilijk is om een geschikte
vanger te vinden. De onderzoekers bunnen maken
van de VNG conr'-J3
dat de kwaliteit
De Nederlandse Bond van Ge-
meenteambtenaren vindt dat amb
tenaren definitief gebruik moeten
i i kunnen maken van de regeling be
de VNG concluderen dan ook taald-ouderschapsverlof. Er is sinds
de maatregel anderhalf jaar mee geëxperimen-
als werkgelegenheidsinstrument teercj en e reacties 1
r discussie vatbaar is. Ten eerste
omdat vervanging niet altijd moge
lijk is en ten tweede omdat het om
tijdelijke werkgelegenheid gaat.
Enthousaist
Uit het onderzoek is verder geble- De gemeenten Leiden, Katwijk
Alphen aan den Rijn zijn enthou
siast over de regeling. "Tientallen
ambtenaren, zowel mannen als
vrouwen hebben er tot nu toe ge
bruik van gemaakt", zegt de Leidse
chef personeelszaken H. Verhagen.
"Het is heel aantrekkelijk voor
mensen. De regeling heeft dan ook
een emancipatoir aspect: ook man
nen kunnen met deze regeling voor
hun kind zorgen. Het enige pro
bleem is eigenlijk de vervanging
van deze mensen. Maar dat wordt
bij ons heel aardig opgelost, hoewel
sommigen zich wel eens moeten
aanpassen. Bij ons wordt dat zowel
intern geregeld als ook door tijdelij
ke vervanging door iemand van bui
ten de gemeente".
In Katwijk hebben tot nog toe
acht mannen en één vrouw van de
regeling gebruik gemaakt. "Zowel
de gemeente als de gebruikers staan
ér heel positief tegenover. We zien
een stijgende lijn van belangstellen
den. Vervanging regelen we in
tern", aldus voorlichtster H. Gerrit-
Ook in Alphen is de regeling een
succes. "In totaal hebben sinds juli
'89 twaalf mensen betaald ouder
schapsverlof genomen", vertelt
M. j. van Egmond van de afdeling
personeelszaken. "Iedereen is erg
enthousiast en de vervanging is
meestal geen probleem. Vaak lopen
de collega's een stapje harder. We
zien een stijgende belangstelling
voor de regeling".
i leuke baan, alleen in de Randstad i
z schreeuwend tekort o
Van Hulst kandidaat
korpschef regiopolitie
LEIDERDORP S. van Hulst,
korpschef van het district Den
Haag van de rijkspolitie, is voor
gedragen als korpschef voor de
nieuw te vormen politieregio,
waarvan Leiden, Bollenstreek,
Alphen en Gouda deel uitmaken.
Door samenvoeging van rijks-
en gemeentepolitie worden er
nieuwe regio's gevormd. Eerder al
werd bekend dat de Leidse
korpschef Mostert kandidaat is
voor het nieuw te vormen korps
voor de politieregio Limburg.
Twee vertrouwenscommissies,
een bestaande uit vier burge
meesters en de hoofdofficier van
justitie en een bestaande uit poli
tiemensen, moeten voor 29 no
vember advies hebben uitge
bracht over de kandidatuur van
Van Hulst aan burgemeester C.
Goekoop. Als burgemeester van
de grootste gemeente in de nieu
we regio wordt Goekoop de
korpsbeheerder.
ANWB kan bijna geen mensen krijgen voor werk in Randstad
VOORSCHOTEN/DEN HAAG -
De ANWB heeft een tekort aan per
soneel voor de Wegenwacht. Als er
in de Randstad niet snel vijftig men
sen bijkomen, komt de hulpverle
ning voor de automobilist met pech
onderweg in de knel. De klanten
zullen dan langer moeten wachten.
Om nieuwe monteurs te werven,
houdt de ANWB zaterdag een open
dag in Voorschoten.
De ANWB telt ongeveer 700 we
genwachten. Door de grote ver
keersdrukte in de Randstad werkt
meer dan de helft van de wegen
wachten, 300 tot 400, in deze regio.
De toename van het autoverkeer en
de invoering van het zogeheten
woonplaatssupplement (hulp in de
LEIDEN - Als de Gevulei van te vo
ren had geweten dat het zo duur zou
zijn, was haar besluit om de Leidse
vuilverbranding te sluiten wellichf
anders uitgevallen. Het dagelijks
bestuur van dit regionale vuilver-
werkingsbedrijf schrijft dit in een
brief aan het ministerie van financi
ën. In deze brief vraagt de Gevulei
het ministerie een oplossing te zoe
ken voor haar jongste financiële schouwt de afvoer
rampspoed: de btw-heffing over de
afvoer van vuil naar de VAM in
Wijster.
Door het schrappen van de stort
plaats De Does in Leiderdorp rijzen
de kosten voor de vuilverwerking in
deze regio de pan uit, betoogt de Ge
vulei. Na de sluiting van de verbran-
Tarief vuilverwerking hoogste van het land
eigen woonplaats) betekenen een
fikse toename van het werk. Vorig
jaar werd 680.000 keer de hulp van
de wegenwacht ingeroepen, dit jaar
wordt waarschijnlijk de 700.000
overschreden. Elders in Nederland
zijn er geen problemen met het vin
den van voldoende wegenwachten,
maar nagenoeg niemand is bereid
naar de Randstad te verhuizen.
Wie een vrouwelijke wegenwacht
zoekt, kan lang blijven zoeken. Die
bestaat namelijk nog niet. De
ANWB blijft evenwel nadrukkelijk
zoeken naar mannen èn vrouwen.
Het is moeilijk om nieuwe mensen
te vinden. Er is in het algemeen een
tekort aan vakbekwame automon
teurs. Bovendien wordt aan een we
genwacht zware eisen gesteld. Hij
moet het diploma 'eerste monteur'
en een EHBO-diploma hebben en
tenminste vijf jaar in een garage
hebben gewerkt.
uiteindelijk slechts één aangeno
men. Er zijn dus nogal wat sollici
tanten nodig en daarom wordt een
open dag gehouden.
Op de open dag die zaterdag van
10.00 tot 16.00 uur in het ANWB-ge-
bouw aan de Papelaan in Voorscho
ten wordt gehouden, krijgen de as
pirant-wegenwachten een indruk
van de werkzaamheden die de We
genwacht verricht. Zo is er een mo
del-meldkamer ingericht en zijn er
verschillende voertuigen van de
Wegenwacht te bezichtigen. Verder
zijn er ook wegenwachten aanwezig
die over hun ervaringen vertellen.
De open dag die twee jaar geleden
in Badhoevedorp werd gehouden,
werd door 300 mensen bezocht. Van
hen solliciteerden er 80, van wie uit
eindelijk 10 werden aangenomen.
heel anders dan i
LEIDEN - Medische proeven op medici, ziekenhuizen en andere i
mensen zijn toelaatbaar. Ze zijn stellingen in de gezondheidszorg,
zelfs noodzakelijk. Maar wel moet
aantal voorwaarden wor-
wegenwacht moet met slecht
en in wisselende diensten ook 's
avonds en 's nachts werken. "Bo-
garage. Een den voldaan. Dat
'Onze huidige wetgeving kent
geen aparte regeling met betrek
king tot aansprakelijkheid voor
in een proefpersoon als ge-
het meedoen
het vuil als aldus de Gevulei, verreweg het
een gewone zakelijke dienst en re- hoogste in Nederland geworden,
kent daarover 18,5 procent btw. De Omdat de burgers in deze regio toch
Gevulei is hierdoor volgend jaar al zwaar moeten opdraaien voor de
minstens twee miljoen gulden extra problemen, vraagt het vuilverwer-
kwijt. kingsbedrijf het ministerie van fï-
Door alle tegenvallers stijgt het nanciën de btw-heffing ongedaan te worden teruggebracht. Het dage-
vuilverwerkingstarief, dat in 1989 maken. Als dat gebeurt, zou het lijks bestuur van het vuilverwer-
nog ongeveer 100 gulden per ton be- vuiltarief met ongeveer 21 gulden kingsbedrijf
eerder aangekondigd, het ministe
rie van vrom gevraagd te kijken of
het een financiële tegemoetkoming
kan geven. Alleen op die manier
zouden de lasten van de burgers tot
aanvaardbaar niveau kunnen
vendien maken
de wegmogal eens wat
ten daar ook psychisch tegen be-
Leiden werd gehouden. Aan dit Jan disch experiment", stelt zij. De c
langs Veltkamp Symposium 1990 werd derzoeker dan wel de opdrachtge-
- deelgenomen door onder anderen
het experiment kan zijn
vertegenwoordigers uit de medi- aansprakelijkheid jegens de proef-
Roeping
Frits van Koperen werkt al 25 jaar
woordvoer- sche industrie, hoogleraren en juris- persoon volgens Goslings vrijwillig
uitbreiden. In ons land is overigens
heeft wetgeving hierover in voorberei
ding, aldus de juriste.
"Onderzoek met
geleid tot spectaculaire
voor de wetenschap en de medische
dingsinstallatie zag het afvalbedrijf droeg, volgend jaar tot bijna 400 gul- per ton kunnen dalen.
bereikbaar \-
zich gedwongen het vuil uit deze i
gio naar de VAM in Wijster te trans
porteren. De extra kosten die dit
met zich meebrengt, en de kosten
voor de sluiting zelf, wilde ze beta
len uit de opbrengst van De Does,
naar schatting zo'n 46 miljoen. De
Kroon haalde echter een streep
door de rekening: de stortplaats
mocht niet worden aangelegd.
De Gevulei ziet nu geen andere
mogelijkheid om de kosten direct
door te berekenen aan de gemeen
ten die bij haar zijn aangesloten en
indirect dus aan de burgers. De pro
blemen worden nog verergerd door
de btw-heffing van de VAM. Die be
den per ton. Het tarief is daarmee,. Overigens heeft de Gevulei, zoals brief aan Financiën.
Naast de juridische en praktische
kant van de zaak is er ook een ethi
sche kant. De Leidse hoogleraar
medische ethiek professor dr. H.M.
Plek gezocht voor composteiings- en scheidingsinstallatie
LEIDEN - Het regionale vuilver-
werkingsbedrijf Gevulei heeft de
aangesloten gemeenten gevraagd
te zoeken naar een plaats voor gen
nieuwe composterings- en schei-
dingsingsinstallatie. De provincie
heeft onlangs besloten dat zo'n in
stallatie er moet komen omdat
daarmee de hoeveelheid afval die
moet worden .verbrand of gestort,
met 30 procent kan worden ver
minderd. Het provinciale vuilaf-
voerbedrijf Proav bekijkt al enige
tijd waar de installatie het best
kan worden neergezet.
Volgens een woordvoerder van
de Proav is het intiatief van de
Gevulei zeer welkom. "We zoe
ken in principe een plaats in de
Leidse regio, waar het meeste af
val vandaan zal'komen dat in.de
scheidingsinstallatie moet wor
den verwerkt". Behalve in de
Leidse regio zoekt de Proav ook
naar plaatsen in Rotterdam en
Dordrecht.
De speurtocht zal,
hoopt het provinciale bedrijf, bin
nen enkele weken zijn afgerond.
wetenschappelijk onderzoek heb- Dupuis vindt dat medische experi-
zin om in een garage te gaan we
ken. "Het is een roeping. Nee, dat
het eigenlijk toch niet, maar het
wél een vrij beroep. Je hebt min of ben ook
meer je eigen winkel. Het is gezond welijke ir.0
werk, je bent de hele dag buiten in Desondanks kan er volgens hem aantal voorwaarden moeteq vol-
Het betaalt 'geen twijfel' aan bestaan dat onder- doen willen ze aanvaardbaar zijn.
zoek met menselijke proefpersonen Zij stelt onder
dat
ook beter. Het aanvangssalaris
een wegenwacht is hoger dan van
iemand die in een garage werkt. Bo
vendien krijgen we een onregelma
tigheidstoeslag".
Bij de zoektocht naar nieuwe
mensen leveren advertenties in
dagbladen volgens de woordvoeder
een te beperkt aantal reacties op. congres gespecialiseerd in medisch
Door de hoge eisen die de ANWB tuchtrecht, ziekenfondsrecht, de te grote beperking van diens keuze-
stelt, wordt van de tien sollicitanten aansprakelijkheid van artsen, para- vrijheid".
noodzakelijk
Bij het houden van medische ex
perimenten met mensen moet er
wel een goede regelgeving komen,
zo méént mevrouw mr. M.A. Gos
lings. Zij is advocate in Amsterdam
disch experiment moreel problema
tisch kan zijn.
Dupuis: "Artsen mogen in princi
pe tegenover hun eigen patiënten
niet als onderzoeker optreden. De
dubbelrol van arts-onderzoeker
i volgens de organisatoren van het leidt tot een te grote vertekening i
de informatie aan de patiënt e
tot
DEN HAAG - Wanneer de
Randstad opgestoten wil wor
den In de vaart der volkeren,
moet het een meedogenloze
concurrentieslag aangaan met
andere gebieden zoals Frank
furt en Brussel. De steunpunten
in de strijd zijn de 'mainports'
Schiphol en de haven van Rot
terdam en deze moeten ver
sterkt worden, zo lijkt iedereen
het er overeens te zijn. Over de
toekomst van de Randstad
wordt 29 november in het Hille-
gomse Treslong een symposium
gehouden onder de titel 'Rand
stad: gateway of randgebied?'
De kans dat iemand zal vin
den dat het maar het beste dat
de Randstad een stapje terug
moet doen, is erg klein gezien de
sprekerslijst van die dag. Het
ligt eerder voor de hand dat ron
kende taal gebruikt wordt, om
de mogelijkheden van de 'toe
gangspoort van Europa' roos
kleurig te schilderen. De twee
commissarissen van de konin
gin Patijn (Zuid-Holland) en De
Wit (Noord-Holland) geven wat
dat betreft een aardig voor
zetje.
"Inspelen op het tot stand
brengen van een Wereldomvat
tend transport- en distributie
systeem waarin onze' mainports
als hersenknooppunten van een
mondiaal netwerk excelleren",
zo schrijven zij in het thema
nummer van Economisch- Sta
tistische Berichten over dit on
derwerp. Rotterdam en Schip
hol moeten drastisch uitbreiden
en er moeten goede verbindin
gen met het achterland (Duits
land, België en Frankrijk) tot
stand komen. Maar dan wel snel,
want anders vist de Randstad
achter het net.
Behalve dat de tijd dringt,
met het oog op het magische
jaar 1992 wanneer de Europese
grenzen open gaan, vereist het
tevens een alles-of-niets-aan-
pak. Alleen bij' Schiphol een
iandinsgbaan extra aanleggen
zet geen zöden aan de dijk. Want
Alles of niets om economisch niet achterop te raken
Voor Schiphol is het een kwestie van aanhaken bij de grote internationale luchthavens of vervallen tot
een tweederangsvliegveld. Voorlopig is gekozen voor het eerste. (foto anp>
staan de goederen op het vlieg
veld, dan moet het ook nog eens
vervoerd worden. Er staan nu al
files op bijna alle wegen, laat
staan wanneer Schiphol straks
2,5 keer zoveel vracht wil gaan
verwerken dan nu het geval is.
Om ruim baan te krijgen op de
wegen voor het zakelijke ver
keer dient er kortom in de
Randstad een 'hoogwaardig
openbaarvervoersnet' te ko
men. De Wit en Patijn dromen
van een net dat zich in snelheid,
flexibiliteit en frequentie kan
meten met de metro's van Lon
den en Parijs. Twee jaar aan
loop en acht jaar uitvoering zijn
voldoende om 'de Randstad
goed en tijdig voor te bereiden
op de uitdagingen die de 21e
eeuw ons zal bieden', aldus Pa
tijn en De Wit.
Voorlopig behoort de Rand
stad in grootte tot de midden
moot van de Europese centra.
Londen, Parijs en het Ruhrge-
bied zijn aanmerkelijk groter
en onaantastbaar. Wel is de
Randstad te vergelijken met de
regio's Brussel-Antwerpen en
Frankfurt. Aangezien de econo
mische zwaartepunten naar zo
wel het oosten (de liberalisatie
van Oost-Europa) als naar het
zuiden (wegvallen van grenzen
in 1992) dreigen te verschuiven,
is er een extra inspanning nodig
om de Randstad als distributie
centrum in het zadel te houden.
Concentratie
Volgens experts is er juist in het
luchtverkeer sprake van een
neiging tot concentratie. Voor
Schiphol is het dus een kwestie
van aanhaken bij de grote inter
nationale luchthavens of ver
vallen tot een tweederangs-
vliegveld. Voorlopig is gekozen
voor het eerste en in 2003 zullen
volgens de prognoses van het
klaarliggende 'masterplan'
ruim 30 miljoen passagiers (nu
14,5 miljoen) de douanes van
Schiphol passeren.
De verwachting is dat de
werkgelegenheid op de lucht
haven zelf met maar liefst 20.000
banen gaat toenemen. Dan nog
maar gezwegen van de invloed
op nabij gelegen gebieden. Een
rapport uit 1988 becijferde dat
in het Rijn- en Bollengebied al
leen al 55.000 arbeidsplaatsen
aan Schiphol te danken is. Wan
neer Schiphol vervalt tot een
regionaal vliegveld, dreigt er
volgens de directeur van Schip
hol, R. de Besten, een verlies
van 152.000 naar 75.000 banen.
Een alles-of-niets-aanpak
geldt ook voor het goederenver
voer per rail. De Nederlandse
Spoorwegen lanceerden in 1988
een ambitieus plan, Rail 21 ge
heten, die voorziet in een totaal
vernieuwd spoorwegstelsel.
Een van de eerste stappen is bij
voorbeeld de verdubbeling van
de sporen in Leiden op de lijn
Den Haag/Amsterdam.
Maar dat is nodig voor het
personenvervoer. Om ook het
goederenvervoer per rail, met
name naar het buitenland, een
eerlijke kans te geven zou er
een ofafhankelijk spoornet
moeten komen. En dus is er nu
ook een ingrijpend lange-ter-
mijnplan Rail 21 Cargo: een
businessplan voor goederen.
Milieu
Maar aan de medaille van de
plannenmakerij voor de Rand
stad zit ook een andere zijde,
die van het milieu. Groei van de
activiteiten in de overvolle
Randstad moet gecombineerd
worden met een handhaving
van wat wel de leefbaarheid
wordt genoemd.
Het masterplan van Schiphol
wordt nu uitgewerkt door een
stuurgroep waarin verschillen
de organisaties zoals KLM, pro
vincie Noord-Holland en be
trokken steden vertegenwoor
digd zijn. Voorwaarde is echter
dat de uitbreiding niet te koste
gaat van het milieu. Een groter
Schiphol betekent ongetwijfeld
een toename van het aantal
vluchten en dus ook meer ge
luidshinder en luchtverontrei
niging. Het plan van aanpak
komt voor het einde van dit jaar
uit.
Behalve het gebied rond
Schiphol ligt ook het Groene
Hart in de vuurlinie wanneer de
Randstad daadwerkelijk de
handschoen opneemt tegen de
Europese centra. Het is de vraag
in hoeverre er straks, wanneer
de besluiten vallen, met dit
kwetsbare gebied daadwerke
lijk rekening wordt gehouden.
De wervende teksten van de
commissarissen der koningin
Patijn en De Wit geven reden
tot enige twijfel.
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Als eene bijzonderheid kan ver
meld worden dat in het begin de
zer week in de Roomburgerwate
ring te Zoeterwoude door Dirk
Dolkemade, visscher, wonende
te Leiden, met fleuren is gevan
gen een snoek, zwaar ruim 26
pond. Éen aardig hapje!
- Prof. Koch en de tering. - De toe
vloed van geneesheeren en zie
ken naar Berlijn ten gevolge van
de ontdekkmg van professor
Koch, overtreft alle verwachtin
gen. De geneesheeren, die met
Koch samenwerkten, en dus in
het bezit zijn van het geneesmid
del, hebben alle moeite om zich
tegen den buitengewoon grooten
aandrang van geneesheeren en
zieken te vrijwaren, want het
middel is nog niet in zoo groote
hoeveelheid gereed, dat allen,
die zich aanmelden, terstond
kunnen geholpen worden. Alle
inrichtingen, waar zieken ver
pleegd worden, zijn reeds vol lij
ders en ook de hotels zijn overvol.
Vandaar dat vele geneesheeren
reeds tot kalmte beginnen aan te
sporen. Zoo o.a. zeide professor
Albert te Weenen: Vóór alles is
kalmte nodig. De menschheid
verkeert in een roes, welke wei
nig strookt met Koch's streng we
tenschappelijke verklaringen.
Koch zelf zegt, dat oude tubercu
lose met zijn geneesmiddel niet
te genezen is. Nietemin stromen
de lijders vol hoop van alle kan
ten naar Berlijn. Wellicht zal,
deze groote toevloed der goede
zaak meer kwaad dan goed
doen.
Vijfentwintig jaar geleden:
- Ontmoedigend beeld door ijzel
en gladheid. In Leiden was de
toestand al niet anders. In het
vroege ochtenduur zag men ve
len voetje voor voetje, zo moge
lijk dicht lang$ de huizenrij,
voortschuifelen. Een graskant of
plantsoen, waar het lopen wat
gemakkelijker ging bood soms
uitkomst. Ook morgen wordt
nog ijzel en regen verwacht.
